T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİEsas-Karar No: ... Esas - ...
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:
KARAR NO:
BAŞKAN:
ÜYE:
ÜYE:
KATİP:
1-KÖK ... ESAS (eski ... Esas) SAYILI DOSYAMIZDAKİ DAVADA:
DAVACI:
VEKİLİ:
DAVALI :
VEKİLİ:
DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ:
2-BİRLEŞTİRİLEN MAHKEMEMİZİN ... ESAS SAYILI DOSYADAKİ DAVADA:
DAVACI:
VEKİLİ:
DAVALI :
VEKİLİ:
DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ:
3-BİRLEŞTİRİLEN MAHKEMEMİZİN ... ESAS SAYILI DOSYADAKİ DAVADA:
DAVACI:
VEKİLİ:
DAVALI:
VEKİLİ:
DAVA: Sözleşmenin Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ:
4-BİRLEŞTİRİLEN KONYA .ATM'sinin ... ESAS SAYILI DOSYADAKİ DAVADA:
DAVACI:
VEKİLİ:
DAVALI :
VEKİLİ:
DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ:
KARAR TARİHİ:
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememiz ... esas, ... karar sayılı ve 11/03/2020 tarihli kararında belirtilen nedenlerle birleşen mahkememizin ... Esas sayılı dosyadaki davacı kooperatifin davalı şirkete yönelik davasının reddine, mahkememiz ... (bozma öncesi ... esas) esas sayılı kök dava dosyasındaki davacı şirketin davalı kooperatife yönelik davasının kısmen kabulüne diğer 2 adet dava dosyasındaki davacı şirketin davalı kooperatife yönelik alacak davalarının da kabulüne ilişkin verilen karara karşı taraf vekillerince temyiz kanun yoluna başvurması üzerine Yargıtay . Hukuk Dairesinin 24/06/2021 tarih ... Esas ... Karar sayılı ilamı ile kararımız bozulmakla, dava dosyası mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda,
HEYETİMİZCE GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
TALEPLER :
Davacı şirket vekili mahkememiz ... esas (eski ... esas) sayılı kök davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 16/01/2008 tarihli dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki 13/09/2004 tarihli inşaat yapım mukavelesi başlıklı sözleşme gereğince müvekkilinin davalıya ait inşaatın yapım işlerini üstlendiğini, sözleşme ile davalının müvekkilinin hizmetlerine karşılık inşaata yapılan harcamaların KDV hariç %10 unun müvekkiline ödeneceğinin ve her ödemede ayrıca ödenen miktarın KDV'sinin de ödeneceğinin yine ayrıca ödemelerin aylık harcama ve imalat miktarına göre her ayın sonunda yapılacağının kararlaştırıldığını, müvekkilinin 2005-2006-2007 yıllarına ait hak edişlerini davalıdan tahsil edemediğini, davalının hak edişlerin tespitine esas olmak üzere inşaata yapılan harcamaları dahi müvekkilinden sakladığını, zaman içinde müvekkiline değişik tarihlerde düzensiz ödemeler yapıldığından ve yargılama ile alacağın miktarının ortaya çıkacağından bahisle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 2005-2006-2007 yıllarına ait müvekkilinin davalıdan olan alacaklarının tespiti ile şimdilik 10.000,00TL'sinin tahakkuk tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı şirket vekili birleşen ... esas sayılı davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 13/01/2009 tarihli dava dilekçesinde özetle; ... Esas sayılı dosyamızdaki dava dilekçesini tekrar ederek müvekkilinin 2008 yılı içindeki hak edişlerini de tahsil edemediğinden bahisle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 2008 yılına ait müvekkilinin davalıdan olan alacağının tespiti ile şimdilik 10.000,00 TL sinin tahakkuk tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı kooperatif vekili birleşen ... esas sayılı davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 04/05/2009 tarihli dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki 13/09/2004 tarihli inşaat yapım mukavelesi başlıklı sözleşmenin iki sayfadan ibaret olduğunu, davacı şirket adına imza atan şirket müdürü ...'nin baştan beri müvekkili kooperatifin ortağı olduğunu, ...'nin 14/02/2004 tarihli olağan genel kurul toplantısının hazirun cetvelinde 32.sırada kayıtlı ortak olup, genel kurul toplantısına asaleten katıldığını, adı geçenin teklifi ile kooperatif yönetimine ..., ... ve ...'in seçildiklerini, sözleşmeyi de adı geçen yöneticilerin imzaladıklarını, aynı genel kurulun 8.maddesinde seçilen yöneticilerin sözlü teklifte bulunarak inşaat yapım şeklinin görüşülerek karara bağlandığını, buna göre kooperatifin inşaat işlerini yapan ... Ltd. Şti. İle yapılan inşaat yapım sözleşmesinin feshine ve inşaatın kooperatif yöneticileri seçilen ..., ... ve ... tarafından emanet usulü ile yapılmasına oy birliğiyle karar verildiğini, işbu genel kurul kararının davasız 16/03/2004 tarihinde kesinleştiğini, davacı şirketi tek başına temsile yetkili olan ... ile seçilen yönetim kurulu üyelerinin olumlu oy vermeleri ile bu kararın alındığını, ortada emanet usulü ile yapılması gereken inşaatın genel kuruldan 6 ay kadar sonra 13/09/2004 tarihinde adı geçen yöneticiler tarafından ve ayrıca davacı şirketin kooperatif ortağı olan müdürü tarafından imzalanması karşısında tamamının genel kurulun emredici hükmünü kasten çiğnediklerinin kabulünün zorunlu olduğunu, kooperatif için 2004 yılının kayıp yıl olarak geçtiğini, müteakip yılın genel kurulunun 06/02/2005 tarihinde yapıldığını, davacı şirketin herhangi bir şekilde inşaat faaliyetine rastlanmadığını, müvekkili kooperatif tarafından bağlayıcı bir sözleşme ve davacının sözleşmeye uygun edimi varmış sanılarak davacıya kerhen ödemeler yapıldığını, davacının açtığı işbu davalar üzerine konu araştırıldığında davalardan sonra bu durumların anlaşıldığını ve davacının herhangi bir şekilde sözleşmeye uygun bir ediminin olmadığını anladıklarını, 06/02/2005 tarihli genel kurulun 6.maddesinde "yapımcı eski firmanın feshi, yeni firma ile de yapılan ihalenin okunup oylamaya sunuldu, oy çokluğu ile kabul edildi" şeklinde muğlak bir şekilde karar alındığını, bu kararın apaçık bir hile olup davacıya hiçbir hak kazandıramayacağını, işbu kararın ölü doğduğunu, batıl ve yok hükmünde olduğunu, bu kararın dava konusu sözleşmenin onayı anlamına asla gelmeyeceğini, kooperatiflerde inşaatın yapım şeklini tayin etme hak ve yetkisinin münhasıran genel kurulun yetkisinde olduğunu, böyle bir yetki kullanmadan veya genel kuruldan yönetim kurulunca bu yönde yetki alınmadan imzalanmış inşaat yapım sözleşmesinin geçersiz olup hile içerdiğini, 14/02/2004 tarihli genel kuruldaki inşaat yapım şekli ile ilgili kararın açık ve net olduğunu, 06/02/2005 tarihli genel kurulun 6.maddesinin dava konusu 13/09/2004 tarihli sözleşmeyi meşrulaştırma gayreti olduğunu, hem 2004 hem 2005 yılında neden iki kez önceki sözleşmenin feshine karar verildiğinin izah edilemediğini, 06/02/2005 tarihli genel kurulun 6.madddesinde davacı ile ilgili sözleşme yapıldığı anlamına gelen bir tek kelime ve açıklama olmadığını, bu sözleşmenin tüzel kişiliği değil imza atan yöneticileri bağlayabileceğini, kanuna ve ana sözleşmeye aykırı sözleşmenin ve genel kurul kararının batıl olduğunun mahkemece resen nazara alınması gerektiğini, davacıya bugüne kadar yapılmış tüm hak edişlerin faizi ile birlikte istirdadının dahi gerektiğini, istirdada ilişkin haklarını saklı tuttuklarını, 2004 yılından bu yana inşaatın yapım işini fiilen kooperatif yönetimlerinin yaptığını, davacı şirket ve sahibinin inşaata birkaç günde bir gelerek yarım saat kadar orada kaldığını ve orada çalışan işçileri kooperatife karşı kışkırttıklarından bahisle 13/09/2004 tarihli inşaat yapım mukavelesi başlıklı sözleşmenin batıl (yok hükmünde) olduğunun tespitine, aksi halde davacının hak edişlerinden kusurlu hareketleri nedeni ile %90 oranında indirim yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı şirket vekili birleşen ... esas sayılı davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 01/04/2010 tarihli dava dilekçesinde özetle; ... Esas sayılı dosyamızdaki dava dilekçesini tekrar ederek müvekkilinin 2008 yılı içindeki hak edişlerini de tahsil edemediğinden bahisle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 2009 yılına ait müvekkilinin davalıdan olan alacağının tespiti ile şimdilik 7.500,00 TL sinin tahakkuk tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Ek dava (ıslah) davacı şirket vekili tüm dosyalar birleştirildikten sonra 08/10/2013 tarihli ek dava/ıslah dilekçesi ile özetle; açtıkları ve birleştirilen 3 adet dava dosyasında fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere farklı yıllar için toplam 27.500,00TL (10.000+10.000+7.500=27.500 TL) talep ettiklerini, yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda yıllar itibariyle imalat bedelinin ve müvekkilinin hizmet bedeli alacağının belirlenemediğini, alacağın topluca belirlendiğini, dava dilekçelerinde istedikleri toplam 27.500,00TL'sini bilirkişilerce belirlenen 386.987,37TL'sine çıkardıklarını ve böylelikle 359.487,37TL'nin daha ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ve böylelikle toplam 386.987,37TL sinin tahsilini talep ettiklerini ve dilekçelerinde belirttikleri gibi bu miktarın faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı şirket vekili mahkememize vermiş olduğu 28/02/2019 tarihli beyan dilekçesinde;
..."İlk davamız için (2005-2006-2007 yılına ilişkin alacaklarımıza ait) toplam 177.650,77 TL alacağımız olup, bu alacaklarımızın faiz başlangıç tarihi 01.01.2008 tarihidir.
İkinci davamız için (2008 yılına ilişkin alacaklarımıza ait) toplam 112.668,33 TL alacağımız olup, bu alacağımızın faiz başlangıç tarihi 01.01.2009 tarihidir.
Üçüncü davamız için (2009 yılına ilişkin alacaklarımıza ait) toplam 40.356,39 TL alacağımız olup, bu alacağımızın faiz başlangıç tarihi 01.06.2009 tarihidir. Bilindiği üzere ve karşı taraf kabulleri ve belgeleri ile inşaat 2009 yılı başlarında bitmiş olup, biz faiz başlangıcını yine de iş bitiminden çok daha sonra olan bu tarihten belirliyoruz..." şeklinde beyan etmiştir.
CEVAPLAR:
Davalı kooperatif vekili mahkememiz ... esas (eski ... esas) sayılı kök davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 24/03/2008 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacı kooperatifin ortaklarının karı-koca olan ... ve ... olduğunu, müvekkili kooperatifin yaptığı inşaatın teknik uygulama sorumlusunun ..., mimari sorumlusunun ise ... olduğunu, kooperatifin kuruluşundan bu yana bu kişilerin bu sorumluluğu üstlendiklerini, 2003 yılının sonuna kadar müvekkili kooperatifi adı geçen kişilerin yönlendirdiklerini, 2004 yılında kooperatif yönetiminin hesap verebilir bir yönetim kurulu seçtiğini, 2003 yılı sonuna kadar ne alınıp verildiğini karıştırmanın kimseye bir faydasının olmadığını, davada hesaplaşmanın 2005 yılından değil 2004 yılından başlanılmasının gerektiğini çünkü bu tarihten bu yana ödenen avansların hesaplarının kapatılıp kesinleştirilmesinin gerektiğini, taraflar arasındaki sözleşmeye göre davacı şirkete imalatın %10 u kadar ücret ödeneceği, 2004 yılı başından bu yana ödenenlerin mahsubuyla kalan alacağın belirlenebileceği, sözleşmede geçen imalat kavramının amacına uygun yorumlanması ve içinin doldurulması gerektiğini, imalat kavramının münhasıran malzeme ve işçilik giderleri ile şantiyenin elektrik ve su giderlerinden ibaret olduğunu, 01/01/2004 tarihinden 31/12/2007 tarihine kadar 4 yıl içinde davacıya ödeme belgeleri karşılığı yaklaşık 70.000,00 TL ödendiğini, ...'nin kooperatif ortaklığından kaynaklanan aidat borcu nedeni ile 11.500,00 TL nin takas mahsup yoluyla davalıya ödendiğini, 17 adet toplam 32.500,00 TL bedelli üyelerce verilen bononun davalı şirkete ciro edildiğini, böylelikle davalıya yapılan toplam ödeme tutarının 123.500,00 TL ye ulaştığını, belirtilen 4 yıl içindeki inşaatın imalat bedelinin toplam 1.511.000,00 TL olduğunu, bunun %10 unun 151.100,00 TL olduğunu, ödenen 123.500,00 TL nin düşülmesi ile bakiye 27.600,00 TL muhtemel hak ediş borçlarının kaldığını, dava konusu edilen 10.000,00 TL yi ve muhtemelen ıslahen istenilecek dava dışı 17.600,00 TL lik talebi kabul ettiklerini, davada ticari faiz değil ancak yasal faiz istenebileceğini, müvekkilinin mevcut ihtarnameler ile temerrüde düşürülmediğini, bu nedenle davadan önce faiz istenemeyeceğinden bahisle 10.000,00 TL lik talebi ve bu miktara dava tarihinden itibaren uygulanacak yasal faizi kabul ettiklerini, kabul edilen miktar üzerinden vekalet ücreti ve yargılama gideri takdir edilerek reddedilecek miktar üzerinden kendilerine vekalet ücretine takdir edilmesini talep etmiştir.
Davalı kooperatif vekili birleşen ... esas sayılı davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 18/10/2009 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davayı kabul etmediklerini, davalının ağır kusuru sebebiyle hak edişlerinden %80 oranında indirim yapılmasını, böyle bir hesaplama sonucu ödenenlerin düşülmesi ile varsa alacağının ödeneceğini kabul ettiklerini, ... Esas sayılı dosya ile birleştirme kararı verilmesini ve o dosyadaki talep ve beyanlarının nazara alınarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili birleşen ... esas sayılı davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 29/05/2009 tarihli cevap dilekçesinde özetle; inşaatın yapılmaya başlandığı 1995 yılından 2003 yılına kadar inşaatın cüzi bir seviyeye getirildiğini, müvekkilinin dava konusu sözleşme ile işi üstlenmesinden sonra inşaatın hızlandığını, müvekkili tarafından sözleşmedeki tüm edimlerin yerine getirildiğini, hile ve benzeri iddiaların diğer iddialar gibi asılsız olduğunu, dava dilekçesinde sözü geçmeyen 05/09/2004 tarihli olağan üstü genel kurul toplantısının 4.maddesinde inşaat ihalesinin yapılması için yönetim kuruluna tam yetki verildiğini, ve bu yetkiye dayalı olarak dava konusu 13/09/2004 tarihli sözleşmenin imzalandığını, 06/02/2005 tarihli genel kurulda da bu sözleşmenin onaylandığını, bu hususun genel kurul ile ilgili yönetim kurulu faaliyet raporunda da açıkça yazılı olduğunu, davalının ilk davada sözleşmeyi ve 27.600,00 TL borcu kabul ettiği halde bu davayı açmasın anlam veremediklerinden ve davalının sözleşmeyi haklı nedenle fesih edememesinden kaynaklanan nedenlerle müvekkiline karşı sorumlu olduğundan bahisle davalının işbu sözleşmenin batıllığının tespiti davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı kooperatif vekili birleşen ... esas sayılı davası yönünden mahkememize vermiş olduğu 14/04/2010 tarihli cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki 13/09/2004 tarihli sözleşmenin yok hükmünde olduğunu, ayrıca davacının hizmetinde ağır kusurlu olduğunu, bu nedenle varsa hak edişinden en az %90 oranında indirim yapılması gerektiğinden ve ... Esas sayılı dosyadaki dava dilekçesini tekrar eder içerikte açıklama ve beyanlarda bulunarak ve ayrıca 05/09/2004 tarihli korsan nitelikteki olağan üstü genel kurul toplantısının ticaret siciline tescil edilmediği gibi ilan da edilmediğini, bunların yapılması halinde olup bitenden herkesin haberdar olacağını davacının ve o zamanki sorumsuz kooperatif yöneticilerinin bildiklerini, açtıkları sözleşmenin batıllığının tespiti davasının sonucunun beklenmesi gerektiğinden bahisle davacının davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı kooperatif vekili ek davaya/ıslaha yönelik sözlü ve yazılı beyanları ile özetle; diğer dilekçelerinde ve sözlü beyanlarında belirttikleri gibi davacının işbu ek davasının ve tüm davalarının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVANIN NİTELİĞİ, DELİLLER, DEĞERLENDİRİLME VE GEREKÇE :
İşbu davalar; eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin batıl olduğunun tespiti ve sözleşmeden kaynaklanan yüklenicinin iş bedelinin tahsiline yönelik alacak davalarıdır.
Davacı şirketin davalı kooperatif aleyhine 16/01/2008 tarihinde açtığı 2005-2006-2007 yılları ile ilgili hak ediş alacaklarının tahsili ile ilgili alacak davası Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sırasına kaydedilmekle, yargılama sırasında da Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin faaliyete geçirilmesi üzerine dava dosyası adı geçen mahkemenin ... Esas sırasına aktarılmakla/kaydedilmekle ve bilahare adı geçen mahkemenin faaliyetinin durdurulması nedeniyle dava dosyası mahkememizin ... Esas sırasına aktarılmakla/kaydedilmekle yargılamaya bu esas üzerinden devam edilmiştir.
Davacı şirket vekilinin davalı kooperatif aleyhine 13/01/2009 tarihinde açtığı 2008 yılı hakediş alacaklarının tahsili ile ilgili alacak davası mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmekle ve sözü geçen dava dosyamız aralarındaki hukuki, fiili ve şahsi bağlantı nedeniyle mahkememizin ... Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı kooperatif vekilinin davacı şirket aleyhine 04/05/2009 tarihinde açtığı 13/09/2004 tarihli inşaat yapım mukavelesinin batıl olduğunun tespiti davası da mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmekle ve sözü geçen dava dosyamız aralarındaki hukuki, fiili ve şahsi bağlantı nedeniyle mahkememizin ... Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı şirket vekilinin davalı kooperatif aleyhine 01/04/2010 tarihinde açtığı 2009 yılı hak ediş alacaklarının tahsil ile ilgili alacak davası Konya .Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sırasına kaydedilmekle ve sözü geçen dava dosyası aralarındaki hukuki, fiili ve şahsi bağlantı nedeniyle mahkememizin ... Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dört adet dava dosyasının birleştirilmesi üzerine, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda mahkememizin 13/04/2016 tarih ... Esas... Karar sayılı kararında belirtilen nedenlerle birleşen mahkememizin ... Esas sayılı dosyadaki davalının davacıya yönelik davasının kabulüne ve diğer 3 adet dava dosyasındaki davacının davalıya yönelik alacak davalarının reddine ilişkin temyiz kanun yolu açık olan bu kararımıza karşı davacı tarafın temyiz kanun yoluna başvurması üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 13/07/2017 tarih ... Esas ... Karar sayılı ilamı ile kararımız bozulmakla, bozma kararına karşı davalı tarafın karar düzeltme kanun yoluna başvurması üzerine yine Yargıtay . Hukuk Dairesinin 07/11/2018 tarih ... Esas ... Karar sayılı kararı ile karar düzeltme talebi reddedilmekle, dava dosyası mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmiş, bu kez mahkememiz ... esas, ... karar sayılı ve 11/03/2020 tarihli kararında belirtilen nedenlerle birleşen mahkememizin ... Esas sayılı dosyadaki davacı kooperatifin davalı şirkete yönelik davasının reddine, mahkememiz ... (bozma öncesi ... esas) esas sayılı kök dava dosyasındaki davacı şirketin davalı kooperatife yönelik davasının kısmen kabulüne diğer 2 adet dava dosyasındaki davacı şirketin davalı kooperatife yönelik alacak davalarının da kabulüne ilişkin verilen karara karşı taraf vekillerince temyiz kanun yoluna başvurması üzerine Yargıtay . Hukuk Dairesinin 24/06/2021 tarih ... Esas ... Karar sayılı ilamı ile kararımız bozulmakla, dava dosyası mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmiştir.
Mahkememiz ... esas, ... karar sayılı ve 11/03/2020 tarihli kararı ile;
"1-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök dava dosyasındaki davacı ... Tic. Ltd. Şti. nin davalı ... Konut Yapı Kooperatifine yönelik davasının kısmen kabulü ile 177.650,77 TL nin dava tarihi olan 16/01/2008 tarihinden itibaren yıllık %27 ve değişen oranlarda hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı ... Konut Yapı Kooperatifinden alınarak davacı ... Tic. Ltd. Şti. ne verilmesine.
Davacının fazlaya ilişkin 56.311,88 TL lik talebinin reddine.
2-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök dava dosyası ile birleştirilen mahkememizin ... Esas sayılı dava dosyasındaki davacı ... Tic. Ltd. Şti. nin davalı ... Konut Yapı Kooperatifine yönelik davasının kabulü ile 112.668,33 TL nin dava tarihi olan 13/01/2009 tarihinden itibaren yıllık %27 ve değişen oranlarda hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı ... Konut Yapı Kooperatifinden alınarak davacı ... Tic. Ltd. Şti. ne verilmesine.
3-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök dava dosyası ile birleştirilen mahkememizin ... Esas sayılı dava dosyasındaki davacı ... Tic. Ltd. Şti. nin davalı ... Konut Yapı Kooperatifine yönelik davasının kabulü ile 40.356,39 TL nin dava tarihi olan 01/04/2010 tarihinden itibaren yıllık %16 ve değişen oranlarda hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı ... Konut Yapı Kooperatifinden alınarak davacı ... Tic. Ltd. Şti. ne verilmesine.
4-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas)sayılı kök dava dosyası ile birleştirilen mahkememizin ... Esas sayılı dava dosyasındaki davacı ... Konut Yapı Kooperatifinin davalı ... Tic. Ltd. Şti. ne yönelik davasının reddine." karar verilmiştir.
Verilen karara karşı asıl ve birleşen ... esas ve ... esas sayılı dosyalarda davalı ... esas sayılı dosya da ise davacı olan kooperatif vekilince temyiz kanun yoluna başvurulması üzerine Yargıtay . Hukuk Dairesinin 24/06/2021 tarih ... Esas ... Karar sayılı ilamı ile;
"...6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 190. maddesi ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6. maddesi gereğince iddia eden, iddiasını ispat yükümlülüğü altındadır. Eser sözleşmelerinde, kural olarak yapılan işin miktar ve değerini ispat yükü yüklenicide, iş bedelinin ödendiğini ispat yükü ise iş sahibindedir. Bir başka deyişle yüklenici yaptığı işin tutarını, iş sahibi de iş bedelini ödediğini kanıtlamak zorundadır.
Davacı yüklenici vekili, asıl ve birleşen ... esas ve ... esas sayılı davalarda, dava dilekçelerinde “kooperatif harcamalarının gözükeceği 2005, 2006, 2007, 2008 ve 2009 yılarına ait kooperatif defter ve kayıtları ile bilançolarını” delilleri arasında göstermiştir. Mahkemece hükme esas bilirkişi asıl ve ek raporlarında yapılan hesaplamalar afaki olup hüküm tesisine elverişli değildir. Taraflar arasındaki 13.09.2004 tarihli sözleşmede yüklenici alacağının hesaplanma yöntemi gösterilmiş olup asıl ve birleşen davalardaki yüklenici alacaklarının bu hesaplama yöntemine göre belirlenmesi gerekir.
O halde mahkemece, yeniden oluşturulacak konusunda uzman teknik bilirkişi kurulundan gerekçeli ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak, davacı vekili de açtığı asıl ve birleşen dava dosyalarında delil olarak dayandığından, 13.09.2004 ile 31.12.2009 tarihleri arasındaki davalı kooperatif defter ve kayıtları baz alınarak sözleşme uyarınca inşaat için yapılan harcama ve imalat miktarı bulunup, sözleşmenin az yukarıda yer verilen hükümlerine göre davacı alacağının bilirkişilere hesaplattırılması, davacı yüklenicinin 02.01.2013 tarihli dilekçesindeki ödeme miktarı konusundaki kabulüde gözetilerek davacıya yapılan ödemelerin tespiti, yine davalı iş sahibi kooperatifin asıl davaya cevap dilekçesinde 27.600,00 TL davacı yükleniciye borçlu olduklarını kabul ettiğinin gözönünden bulundurulması, rapora itiraz edildiği takdirde itirazların giderilmesi için ek rapor alınması ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekir.
Mahkemece yetersiz bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen ... esas ve ... esas sayılı davalarda davalı, ... esas sayılı davada davacı olan kooperatifin diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün temyiz eden asıl ve birleşen ... esas ve ... esas sayılı davalarda davalı, ... esas sayılı davada davacı olan kooperatif yararına BOZULMASINA," şeklindeki kararı ile mahkememiz kararının bozulmasına karar verilmiş ve dosya mahkememiz yeni esasına kaydedilmiştir.
Mahkememizce; usul ve yasaya uygun olan bozma ilamına uyularak bozma ilamı gereğince yeniden oluşturulan bilirkişi heyeti refakatinde dava konusu inşaatın bulunduğu mahalde keşif icra edilerek asıl ve birleşen dava dosyalarında delil olarak dayanıldığından, 13.09.2004 ile 31.12.2009 tarihleri arasındaki davalı kooperatif defter ve kayıtları baz alınarak sözleşme uyarınca inşaat için yapılan harcama ve imalat miktarlarının tespiti ve ticari defterlerde ve sair belgelerde görülen ödeme miktarları dikkate alınarak davaların konusu olan alacak miktarlarının tayini konusunda bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Dosya içerisindeki delillere uygun olup tarafların itiraz ve taleplerini karşılar mahiyette olduğundan ve bu sebeple mahkememizce de benimsenip hükme esas alınan 30/11/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporunda iki ihtimalli bir hesap çıkartılarak; davalı kooperatifin davacı şirkete nakit olarak ödeme yaptığına dair davalı kooperatifin ticari defterlerindeki 35.506,20TL'lik ödeme dışlanarak hesaplama yapıldığında; dava konusu inşaat maliyeti ve kooperatifçe yapılan ödemeler dikkate alındığında, davacı şirketin davalı kooperatiften alacağının 2005-2006-2007 yılları için toplam 66.763,04TL, 2008 yılı için 12.188,53TL, 2009 yılı için 57.421,99TL olduğu, şayet bahse konu 35.506,20TL'lik ödeme tutarı hesaplamaya dahil edilecek olur ise davacı şirketin davalı kooperatiften alacağının 2005-2006-2007 yılları için toplam 66.763,04TL, 2008 yılı için 12.188,53TL, 2009 yılı için ise 21.915,79TL olduğu tespiti yapılmıştır.
Bilirkişi heyeti raporunda davacı yüklenicinin 02.01.2013 tarihli dilekçesindeki 82.333,00TL'lik ödeme miktarı konusundaki kabulü de gözetilerek bir tespit yapılmıştır.
Davalı-birleşen dosya davacısı kooperatif vekili tarafından ileri sürülen ve kooperatif defterlerinde yer alan 35.506,20TL'lik ödeme davacı-birleşen dosya davalısı şirket tarafından kabul edilmediğinden ve söz konusu ödemeye yönelik kesin ve inandırıcı mahiyette dosya kapsamında delil bulunmadığından, kooperatif vekiline dayandıkları yemin delili konusunda beyanda bulunmak üzere süre verilmiştir. Kooperatif vekili süresinde yemin teklifinde bulunmuş olup, davalı şirket temsilcisi duruşmada hazır bulunarak yemini usulünce eda etmiştir. Hal böyle olmakla bahse konu miktar yönünden davalı kooperatifin ödeme savunması yerinde görülmemiştir. Böylelikle bilirkişi heyetinin yukarıda bahsedilen birinci ihtimale göre yaptığı hesap nazara alınarak dava konusu inşaat maliyeti ve kooperatifçe yapılan ödemeler dikkate alındığında davacı şirketin davalı kooperatiften alacağının 2005-2006-2007 yılları için toplam 66.763,04TL, 2008 yılı için 12.188,53TL, 2009 yılı için 57.421,99TL olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Bu itibarla asıl dava dosyasına konu alacak ve birleşen mahkememiz ... esas sayılı davasına konu alacak aşağıdaki şekilde hüküm altına alınmıştır.
Davalı iş sahibi kooperatif vekili, asıl davaya cevap dilekçesinde 27.600,00TL'lik davacı yükleniciye borçlu olduklarına dair kabul beyanında bulunmuştur. Söz konusu kabul miktarı mahkememizce tespit edilen asıl dava dosyasındaki alacak miktarından düşüktür. 6100 sayılı HMK'nun 312/2 maddesine göre, davalı, davanın açılmasına kendi hâl ve davranışıyla sebebiyet vermemiş ve yargılamanın ilk duruşmasında da davacının talep sonucunu kabul etmiş ise yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilmez. Davalı kooperatif, dava tarihi itibariyle borcun vadesi geçtiğinden davanın açılmasına sebebiyet vermesi dolayısıyla kabul ettiği miktar üzerinden de yargılama giderlerine mahkum edilmiştir.
Her ne kadar bilirkişi raporunda 2009 yılı için davacı şirketin davalı kooperatiften alacağı 57.421,99TL olarak tespit edilmiş ise de, davalı vekilinin dosyaya sunduğu 28/02/2019 tarihli beyan dilekçesinde birleşen ... esas sayılı dosya için taleplerini 40.356,39TL olarak dosyaya bildirmiş ve bununla birlikte bozmadan önce son verilen hüküm sadece kooperatif vekili tarafından temyiz edildiğinden ve hüküm sadece kooperatif yararına bozulduğundan davalı kooperatifin usuli kazanılmış hakkı ve talebin aşılması yasağı da dikkate alınarak birleşen ... esas sayılı dosya için hüküm altına alınması gereken alacağın 40.356,39TL olduğu anlaşılmıştır.
Birleşen mahkememiz ... esas sayılı dava dosyası yönünden yapılan değerlendirme de ise, davacı şirket tarafından yapımı büyük oranda tamamlanan inşaat işine ilişkin sözleşmenin uzun zaman geçtikten sonra davalı tarafından geçersizliğinin ileri sürülmesi iyi niyet kuralıyla bağdaşmaz. Bu aşamadan sonra sözleşmenin geçersizliğine dayanılması hakkın kötüye kullanımı niteliğinde olacağından ve bu husus hukuk düzeni tarafından korunmayacağından davalı kooperatifin bu yöndeki savunmaları kabule değer değildir. Kaldı ki davalı kooperatif vekili, 13/09/2004 tarihli sözleşmeye dayalı olarak davacı şirketin açtığı asıl davaya verdiği cevap dilekçesinde, davacı yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan alacağının 27.600,00 TL olduğunu belirtmiştir. İş sahibi kooperatifin sözleşmeyi benimsediğinin kabulü gerekir ve asıl davayı bu şekilde kabul ettiğinden davalının sözleşmenin geçersizliğini ileri sürmesinin iyi niyet kurallarıyla bağdaşır bir yanı yoktur. Bu itibarla davalı kooperatifin davacı şirkete karşı açtığı ve işbu dosyamız ile birleştirilen ... Esas sayılı dosyadaki 13/09/2004 tarihli inşaat yapım mukavelesi başlıklı sözleşmenin batıl olduğunun tespiti veya hiç olmazsa davacının kusurlu hareketleri nedeniyle hak edişlerinden %90 oranında indirim yapılması ile ilgili talep ve davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök dava dosyasındaki davacı ... Tic. Ltd. Şti. nin davalı ... Konut Yapı Kooperatifine yönelik DAVASININ KISMEN KABULÜ İLE; 66.763,04 TL'nin dava tarihi olan 16/01/2008 tarihinden itibaren yıllık %27 ve değişen oranlarda hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı ... Konut Yapı Kooperatifinden alınarak davacı ... Tic. Ltd. Şti. ne verilmesine,
-Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök dava dosyası ile birleştirilen mahkememizin ... Esas sayılı dava dosyasındaki davacı ... Tic. Ltd. Şti. nin davalı ... Konut Yapı Kooperatifine yönelik DAVASININ KISMEN KABULÜ İLE; 12.188,53 TL'nin dava tarihi olan 13/01/2009 tarihinden itibaren yıllık %27 ve değişen oranlarda hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı ... Konut Yapı Kooperatifinden alınarak davacı ... Tic. Ltd. Şti. ne verilmesine,
-Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
3-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök dava dosyası ile birleştirilen mahkememizin ... Esas sayılı dava dosyasındaki davacı ... Tic. Ltd. Şti. nin davalı ... Konut Yapı Kooperatifine yönelik DAVASININ KABULÜ İLE; 40.356,39 TL'nin dava tarihi olan 01/04/2010 tarihinden itibaren yıllık %16 ve değişen oranlarda hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı ... Konut Yapı Kooperatifinden alınarak davacı ... Tic. Ltd. Şti. ne verilmesine,
4-Mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök dava dosyası ile birleştirilen mahkememizin ... Esas sayılı dava dosyasındaki davacı ... Konut Yapı Kooperatifinin davalı ... Tic. Ltd. Şti. ne yönelik davasının REDDİNE,
5-Davacı şirketin davalı kooperatife yönelik 3 ayrı davasının 119.307,96TL'lik kısmı kabul edilip 211.367,53TL'lik kısmının da reddedildiğinden davacı şirketin bu üç adet davası nedeniyle;
a)Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 8.149,93TL karar ilam harcından dava açılırken peşin olarak alınan toplam 381,40TL, yargılama sırasında alınan 6.139,15TL ıslah harcı ve 249,20TL tamamlama harcı toplamı olan 6.769,75TL harcın mahsubu ile bakiye 1.380,18TL harcın davalı kooperatiften alınarak hazineye gelir kaydına,
b) Davacı şirket tarafından yapılan 46,75TL başvuru harçları toplamı, 381,40TL peşin harçlar toplamı, 6.139,15TL ıslah harcı ve 249,20TL tamamlama harcı toplamı olmak üzere toplam 6.816,50TL harcın davalı kooperatiften alınarak davacı şirkete verilmesine,
c) Davacı şirket tarafından sarfedilen 7,55TL vekalet suret harçları, 549,10TL keşif harçları, 696,50TL temyiz kanun yoluna başvurma harçları, 636,60TL posta ve tebligat gideri ve 6.150,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 8.039,75TL yargılama giderinin haklılık oranına göre hesaplanan (119.307,96/330.675,49 oranında) 2,900,75TL'lik kısmının davalı kooperatiften alınarak davacı şirkete verilmesine, kalan kısmın davacı şirket üzerinde bırakılmasına,
d) Davalı kooperatifin yaptığı herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
e) Davacı şirket vekili yararına mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök davası yönünden AAÜT'ye göre hesaplanan 10.682,09TL vekalet ücretinin davalı kooperatiften alınarak davacı şirkete verilmesine,
f) Davacı şirket vekili yararına birleşen ... esas sayılı davası yönünden AAÜT'ye göre hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalı kooperatiften alınarak davacı şirkete verilmesine,
g) Davacı şirket vekili yararına birleşen ... esas sayılı davası yönünden AAÜT'ye göre hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalı kooperatiften alınarak davacı şirkete verilmesine,
h) Davalı kooperatif vekili yararına mahkememizin ... Esas (bozma öncesi ... Esas) sayılı kök davası yönünden AAÜT'ye göre hesaplanan 17.633,16TL vekalet ücretinin davacı şirketten alınarak davalı kooperatife verilmesine,
ı) Davalı kooperatif vekili yararına birleşen ... esas sayılı dava yönünden AAÜT'ye göre hesaplanan 16.071,97TL vekalet ücretinin davacı şirketten alınarak davalı kooperatife verilmesine,
6-Davacı kooperatifin davalı şirkete yönelik (birleşen ... esas) davası reddedildiğinden bu dava nedeniyle;
a) Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90TL karar ilam harcından dava açılırken peşin olarak alınan 15,60TL harcın mahsubu ile bakiye 164,30TL harcın davacı kooperatiften alınarak hazineye gelir kaydına,
b) Davacı kooperatifin yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerine bırakılmasına,
c) Davalı şirketin yaptığı herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
d) Davalı şirket vekili yararına AAÜT'ye göre hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davacı kooperatiften alınarak davalı şirkete verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekili, davacı şirket yetkilisi ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtayda temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.29/03/2023
Başkan Üye Üye Katip




Full & Egal Universal Law Academy