Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/787 Esas 2023/215 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
Esas No: 2021/787
Karar No: 2023/215
Karar Tarihi: 04.04.2023

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ... Esas - ... Karar
T.C.
KONYA "TÜRK MİLLETİ ADINA"
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:
KARAR NO:
HAKİM:
KATİP:
DAVACI :
VEKİLİ:
DAVALILAR : 1-
2-
VEKİLİ:
3-
VEKİLİ:
4-
DAVA: ALACAK (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ:
KARAR TARİHİ:
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Konya . Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas ... Karar sayılı 10/12/2021 kesinleşme tarihli görevsizlik kararı nedeniyle Mahkememize tevzi edilen dava dosyasının Mahkememizce yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili kurumun 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olduğunu, bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanmasının ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın alındığını, özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firma ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendilerinin belirlediğini, firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluğun bu firmalara ait bulunduğunu, işin doğası gereği ihale makamı olan müvekkil kurumun hizmet alımı için ihaleye çıkarak, söz konusu güvenlik işini ihale usulü gereği en uygun teklifi veren firmaya bıraktığını, bu firmanın da kendi çalıştırdığı işçileri ile bu hizmeti verdiğini, kendi işçileri açısından doğacak sorumlulukların da bu firma tarafından yerine getirilmesi gerektiğinin açık olduğunu, dava dışı ... adlı güvenlik işçisinin müvekkili kurumun güvenlik işlerini üstlenen davalı şirketlerin bünyesinde 09.10.2009 tarihinde işe girdiğini ve 04.05.2017 tarihinde çalıştığı iş yerinin tasfiyesi nedeniyle yüklenici firmaya iadesinin yapıldığını, bunun üzerine ...’in çalışmış olduğu 5 yıl 12 ay 21 günlük hizmetinin karşılığı olarak 106,14 TL damga vergisi de dahil olmak üzere toplam 13.983,82 TL kıdem tazminatının kendisine müvekkili kurum tarafından ödendiğini, dava dışı ...'in müvekkili idare bünyesinde ihale ile güvenlik hizmetlerinde bulunan davalı şirketler bünyesinde çalışan bir işçi olduğunu, söz konusu şirketler ile müvekkili kurum arasında imzalanan sözleşme ve şartnamelerin ilgili maddeleri, 4875 sayılı İş Kanunun 2/6. maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 162-168 maddeleri uyarınca müvekkili kurum tarafından ...’e ödenen bedelin davalı şirketler tarafından müvekkili kuruma ödenmesi gerektiğini, müvekkili kurumun ihale yapan bir kamu kuruluşu olması ve ...’in müvekkili kurumun değil de davalı şirketlerin işçisi olduğunu, müvekkili kurum tarafından ödenen miktarın davalılardan tahsili gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydıyla müvekkili kurum tarafından ödenen 13.983,82 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı şirketlerden ilgili dönemlere ilişkin sorumlulukları oranında tahsilini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı taraflara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; 4857 sayılı Kamu İhale Kanununun 62. Maddesinin 1 fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatlarının düzenlendiğini, kanun kapsamında davacının talebinin aykırı olduğunu, öncelikle yetkisizlik kararı verilmesini, olmadığı takdirde davanın reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ... ... Tic. Ltd. Şti., ... ... Tic. Ltd. Şti.-... Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı cevap dilekçesinde özetle; davalı şirketlerin niteliği itibariyle KİT. olan davacı Toprak Mahsulleri Ofisi 6102 sayılı TTK'nın 16. Maddesinde göre tacir oldukları için ve söz konusu uyuşmazlık bir alacaktan kaynaklandığı için davaya bakmakla görevli Mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu belirtmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, "dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesine dayalı olarak rücuen tahsili amacıyla açılan ALACAK" davasıdır.
Mahkememizce Konya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne yazı yazılarak gerekli bilgi ve belgeler getirtilerek dosyamız arasına konulmuştur.
Mahkememizce Emekli SGK Başmüfettişi Bilirkişi ... rapor alınmış, bilirkişi 20/06/2022 tarihli raporunda sonuç olarak; davacı kurumun dava dışı işçiye ödediği brüt 13.983,82 TL. kıdem tazminatı, davalı kurum ile davalı şirketler arasında yapılan sözleşme/şartname hükümlerine göre değerlendirildiğinde;
-26.06.2010-31.12.2010 dönemine isabet eden 1.198,61 TL. tazminatından yüklenici ... Ltd.Şti.nin, tek başına sorumlu olduğu, bu hususta sözleşmede açık hüküm bulunduğu,-01.01.2011-31.12.2011 dönemine isabet eden 2.314,77 TL. kıdem tazminatından yüklenici ... Ltd.Şti.nin tek başına sorumlu olduğu, bu hususta sözleşmede açık hüküm bulunduğu,
-01.01.2012-31.12.2013 dönemine isabet eden kıdem tazminatı tutarının 4.566,10 TL. olduğu, bu dönemde, bahse konu işçiyi çalıştıran işverenlerin ... Ltd.Şti, ... Ltd.Şti ve ... Ltd. Şti. isimli alt işverenler olduğu, ancak davacı kurum ile yapılan sözleşmede/şartname kıdem tazminatından kimin sorumlu olacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, bu hususta takdirin sayın mahkemeye ait olduğu,
-01.01.2014-02.10.2014 dönemine isabet eden kıdem tazminatı tutarının 1.744 TL. olduğu, bu dönemde bahse konu işçiyi çalıştıran işverenlerin ... Ltd.Şti ve ... Ltd.Şti. isimli alt işverenler olduğu, ancak davacı kurum ile yapılan sözleşmede/şartname kıdem tazminatından kimin sorumlu olacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, bu hususta takdirin sayın mahkemeye ait olduğu,
-04.07.2015-31.12.2015 dönemine isabet eden kıdem tazminatı tutarının 1.147,88 TL. olduğu, bu dönemde bahse konu işçiyi çalıştıran işverenlerin ... Ltd.Şti ve ... Ltd.Şti. isimli alt işverenler olduğu, ancak davacı kurum ile yapılan sözleşmede/şartname kıdem tazminatından kimin sorumlu olacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, bu hususta takdirin sayın mahkemeye ait olduğu,
01.01.2016-15.03.2016 dönemine isabet eden kıdem tazminatı tutarının 475,65 TL. olduğu, bu dönemde bahse konu işçiyi çalıştıran işverenlerin ... Ltd.Şti ve ... Ltd.Şti. isimli alt işverenler olduğu, ancak davacı kurum ile yapılan sözleşmede/şartname kıdem
tazminatından kimin sorumlu olacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, bu hususta takdirin sayın mahkemeye ait olduğu,
-Yukarıda belirtilen tazminatlar dışında, 16.03.2016-04.05.2017 dönemine ilişkin olan tazminat tutarlarının 488,34+291,74+196,60+386,87+1.173,26=2.536,81 TL. olduğu bu dönemde işçiyi ... Ltd.Şti. ve ... Ltd.Şti ortak girişiminin çalıştırdığı ancak, bu dönem şartnamelerinin tamamında yüklenicinin sorumluluğunun kıdem tazminatı hariç olarak belirlenmiş olduğu gözetildiğinde, bu dönemden davalı şirketlerin sorumluluklarının bulunmayacağı sonucunu belirtmiştir. Aynı bilirkişi 22/11/2022 tarihli ek raporunda sonuç olarak, kök raporda belirtilen hususlarda bir değişiklik olmadığını belirtmiştir.
Somut olayda; dava dışı ... adlı güvenlik işçisinin davacı kurumun güvenlik işlerini üstlenen davalı şirketlerin bünyesinde 09.10.2009 tarihinde işe girdiği ve 04.05.2017 tarihinde çalıştığı iş yerinin tasfiyesi nedeniyle yüklenici firmaya iadesinin yapıldığı, bunun üzerine ...’in çalışmış olduğu 5 yıl 12 ay 21 günlük hizmetinin karşılığı olarak 106,14 TL damga vergisi de dahil olmak üzere toplam 13.983,82 TL kıdem tazminatının kendisine davacı kurum tarafından ödendiği, dava dışı ...'in müvekkili idare bünyesinde ihale ile güvenlik hizmetlerinde bulunan davalı şirketler bünyesinde çalışan bir işçi olduğu, davalı şirketler ile davacı kurum arasında imzalanan sözleşme ve şartnamelerin ilgili maddeleri, 4875 sayılı İş Kanunun 2/6. maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 162-168 maddeleri uyarınca davacı kurum tarafından ...’e ödenen bedelin davalı şirketler tarafından davacı kuruma ödenmesi gerektiğinden bahisle mahkememizde rücu amacıyla dava açıldığı, mahkememizce uzman bilirkişiden rapor alındığı, alınan raporunun denetime elverişli ve hüküm kurmaya yeterli olduğu, her ne kadar bilirkişi tarafından bazı dönemler için, bazı davalılar ile davacı kurum arasında yapılan sözleşmede/şartname kıdem tazminatından kimin sorumlu olacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, yönünde tespitte bulunulmuş ise de, Yargıtay .hukuk dairesinin ... esas, ... karar sayılı ilamında; "Mahkemece davalı işçisinin işçilik alacaklarının yarı yarıya sorumlulukla davalıdan tahsiline karar verilmiş ise de kanun yorumunda hataya düşülmüştür. Kamu İhale Kanunu'na göre; hizmet alımları kapsamında istihdam edilen işçilerin yüklenici şirket bünyesinde çalıştıkları tüm işçilik alacaklarının yüklenici şirket tarafından karşılanacağı gerek ihale şartnameleri ve gerekse sözleşmeler ile sabittir. İş mevzuatına göre ise işçiye karşı İş Kanunu'ndan kaynaklanan her türlü işçilik alacaklarından üst işveren ve yüklenici birlikte sorumludurlar. Fakat bu düzenlemenin işveren ile yüklenici arasında mevcut sözleşme hükümlerini ortadan kaldırmaya yönelik bir düzenleme olduğu sonucuna varmak mümkün değildir. Taraflar arasındaki sözleşmede işçilere ödenecek kıdem tazminatından davalı idarenin sorumlu olacağına dair bir hüküm bulunmadığı gibi yüklenici ile hizmet alan arasında yapılan sözleşme ve eki tebliğe göre sözleşme bedeline işçilik ücretleri de dahildir. Davalı şirket davacı tarafından ödenen işçilik alacaklarının tamamından sorumludur. Bu durumda davalı şirketin davacı tarafından ödenen miktarın tamamından sorumlu olması gerekirken yazılı şekilde yarı yarıya sorumlu tutulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir." denilmiştir. Yargıtay kararı dikkate alınarak taraflar arasında düzenleme bulunmayan durumlarda davalıların, ödenen bedelden sorumlu olacakları; şartnamelerde yüklenicinin sorumluluğunun kıdem tazminatı hariç olarak belirlenmiş olduğu durumlarda ise davalıların sorumlu olmayacağı kanaatine varılmıştır. Bilirkişiden alınan rapor ve yargıtay kararları dikkate alınarak ve taleple bağlılık ilkesi gereği, davacının davasının kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
2-.... Ltd. Şti.’ye yönelik davanın kısmen kabulü ile; 1.198,61 TL’nin 28.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-.... San. Tic. Ltd. Şti.’ye yönelik davanın kısmen kabulü ile; 2.314,77 TL’nin 28.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
4-... .... Tic. Ltd. Şti.’ye yönelik davanın kabulü ile; 444,02 TL’nin 28.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti. - .... Tic. Ltd. Şti.’ye yönelik davanın kabulü ile; 4.262,64 TL’nin 28.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti.’ye yönelik davanın kısmen kabulü ile; 2.891,88 TL’nin 28.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
7-Karar tarihi itibariyle (ve dava değerinin 11.111,92 TL. olduğunun kabulü ile) alınması gereken 759,05 TL. nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 238,81 TL. harcın mahsubu ile kalan 520,24 TL. eksik harcın davalı ... Ltd. Şti.'nden 56,12 TL'sinin, ... San. Tic. Ltd. Şti.'nden 108,37 TL'sinin, ... Tic. Ltd. Şti.'nden 20,79 TL'sinin, ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti. - .... Tic. Ltd. Şti.'nden 199,57 TL'sinin, ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti.’nden 135,39 TL'sinin alınarak Hazine'ye gelir kaydına,
8-Davacı tarafından yapılan 238,81 TL peşin harç giderinin; davalı ... Ltd. Şti.'nden 25,76 TL'sinin, ... San. Tic. Ltd. Şti.'nden 49,74 TL'sinin, ... Tic. Ltd. Şti.'nden 9,54 TL'sinin, ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti. - .... Tic. Ltd. Şti.'nden 91,62 TL'sinin, ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti.’nden 62,15 TL'sinin alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru harcı gideri, 474,50 TL tebligat ve posta gideri, 700 TL bilirkişi ücreti gideri olmak üzere toplam 1.210,40 TL yargılama giderinin kabul olunan miktara oranla hesaplanan 961,82 TL'nin davalı .... Ltd. Şti.'nden 103,75 TL'sinin, .... Dan. San. Tic. Ltd. Şti.'nden 200,36 TL'sinin, ... Özel Güvenlik Dan. Eğt. Alarm Cihz. Ve Sist. Tic. Ltd. Şti.'nden 38,43 TL'sinin, ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti. - .... Tic. Ltd. Şti.'nden 368,96 TL'sinin, ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti.’nden 250,31 TL'sinin alınarak davacıya verilmesine,
10-Davalı .... Ltd. Şti.’ye yönelik dava açısından Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (kabul edilen dava değerinin 1.198,61 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekili için 1.198,61 TL. nispi vekalet ücretinin iş bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-Davalı .... San. Tic. Ltd. Şti.’ne yönelik dava açısından karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (kabul edilen dava değerinin 2.314,77 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekili için 2.314,77 TL. nispi vekalet ücretinin iş bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
12-Davalı ... .... Tic. Ltd. Şti.’ne yönelik dava açısından karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (kabul edilen dava değerinin 444,02 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekili için 444,02 TL. nispi vekalet ücretinin iş bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
13-Davalı ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti. - .... Tic. Ltd. Şti.’ne yönelik dava açısından karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (kabul edilen dava değerinin 4.262,64 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekili için 4.262,64 TL. nispi vekalet ücretinin iş bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
14-Davalı ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti.’ne yönelik dava açısından karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (kabul edilen dava değerinin 2.891,88 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekili için 2.891,88 TL. nispi vekalet ücretinin iş bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
15-Davalı .... Ltd. Şti.’ye yönelik dava açısından Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (reddedilen dava değerinin 453,16 TL. olduğunun kabulü ile) iş bu davalı vekili için 453,16 TL. nispi vekalet ücretinin iş bu davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine,
16-Davalı .... San. Tic. Ltd. Şti.’ne yönelik dava açısından karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (reddedilen dava değerinin 307,94 TL. olduğunun kabulü ile) iş bu davalı vekili için 307,94 TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine,
17-Davalı ... .... Tic. Ltd. Şti.- ... Hiz. Ltd. Şti.’ne yönelik dava açısından karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (reddedilen dava değerinin 2.110,80 TL. olduğunun kabulü ile) iş bu davalı vekili için 2.110,80 TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine,
18-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re'sen davacıya iadesine,
Dair ; davacı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibariyle kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/04/2023

Katip Hakim

Bu belge 5070 sayılı kanun uyarınca Elektronik İmza ile imzalanmıştır.




Full & Egal Universal Law Academy