Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-44/542-239
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Kırıkkale ilinde faaliyet gösteren SRC belgesi için eğitim veren sürücü kurslarının aralarında anlaşarak kurs ücretlerini belirledikleri iddiası
Karar Tarihi: 11.07.2013


Rekabet Kurumu Başkanlığından;
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2013-2-23 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 13-44/542-239
Karar Tarihi : 11.07.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı KARAKELLE,
Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER: Burak SAĞLAM, Cemile YÜKSEK
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Öz Kardeşler Eğitim ve Öğretim Rehabilitasyon Temizlik Nak.
Taah. San. Tic. Ltd. Şti. (BAYRAK SRC/MTSK)
Yenidoğan Mah. B. Hayrettin Cad. Kutay İşhanı Kat:3 Kırıkkale
- Uğur Necip Yiğit Hayat Mesleki Yeterlilik Eğitim Merkezi
Gürler Mah. İsmet İnönü Cad. No:24/4-3A Kırıkkale
(1) E. DOSYA KONUSU: Kırıkkale ilinde faaliyet gösteren SRC belgesi için eğitim
veren sürücü kurslarının aralarında anlaşarak kurs ücretlerini belirledikleri
iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Kırıkkale ilinde faaliyet gösteren SRC kurslarının aralarında
anlaşarak, tek fiyat uyguladığı iddia edilmektedir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 04.04.2013/2053, 08.04.2013/2136 ve
15.04.2013/2323 tarih ve sayılar ile intikal eden ve aynı kişi tarafından yapılan
başvurular 15.05.2013 tarihli Kurul toplantısında görüşülerek, 13-28/396-M(2) sayı ile
önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca yapılan inceleme
üzerine hazırlanan 26.06.2013 tarih ve 2013-2-23/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; Kırıkkale ilinde faaliyet gösteren src
kurslarının aralarında anlaşarak tek fiyat uyguladığı iddiasıyla ilgili olarak, bilgi ve
belge paylaşımının 4054 sayılı Kanun’u ihlal edebilecek nitelikte olduğunun, sona
erdirilmesi gerektiğinin, devamının veya tekrarının soruşturma sebebi sayılacağının
4054 sayılı Kanun’un 9/3. maddesi uyarınca Öz Kardeşler Eğitim ve Öğretim
Rehabilitasyon Temizlik Nak. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. (BAYRAK SRC/MTSK) ve Uğur
Necip Yiğit Hayat Mesleki Yeterlilik Eğitim Merkezi (UĞUR NECİP YİĞİT SRC
Kursu)’ne bildirilmesinin ve teşebbüslerin uyarılmasının gerektiği ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İlgili Pazar
(5) Başvuru konusu iddiaların SRC belgesi eğitimi veren teşebbüslere yönelik olması ve
SRC belgesi eğitiminin bir çeşit mesleki yeterlilik eğitimini ifade etmesi nedeniyle ilgili
ürün pazarı “mesleki yeterlilik (SRC belgesi) eğitimi hizmetleri pazarı” olarak
belirlenmiştir. Ayrıca, önaraştırmanın, Kırıkkale ilindeki sürücü kurslarının faaliyetlerine
13-44/542-239
2/4
yönelik olması nedeniyle, dosya kapsamında ilgili coğrafi pazar “Kırıkkale ili” olarak
tespit edilmiştir.
I.2. İlgili Mevzuat
(6) SRC belgesi, karayolunda taşımacılık yapan tüm sürücülerin alması gereken bir
mesleki yeterlilik belgesi olup, diğer sürücü belgelerinden farkı, taşımacılık faaliyetinin
Türkiye Cumhuriyeti karayollarında gerçekleştirilebilmesine yönelik düzenlenmiş ayrı
bir belge olmasıdır. SRC 1 (uluslararası yolcu taşımacılığı için), SRC 2 (yurtiçi yolcu
taşımacılığına için), SRC 3 (uluslararası yük, eşya ve kargo taşımacılığı için), SRC 4
(yurtiçi yük, eşya ve kargo taşımacılığı için) ve SRC 5 (tehlikeli madde taşımacılığı
için) olmak üzere 5 çeşidi vardır. SRC belgesine ve bu belgeyi alabilmek için gerekli
eğitime ilişkin hususlar Ulaştırma Bakanlığı tarafından çıkarılan Karayolu Taşımacılık
Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.
(7) Anılan Yönetmelik’in üçüncü bölümünde SRC belgesi ve diğer mesleki yeterlilik
belgelerine yönelik eğitim verecek kurumlara ilişkin esaslar yer almaktadır. Buna göre;
mesleki yeterlilik eğitimi verecek gerçek ve/veya tüzel kişilerin Bakanlıktan “Mesleki
Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi” almalarının zorunlu olduğu; belgenin adına düzenlenen
gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamayacağı veya
devredilemeyeceği, belgenin 5 yıl süreyle geçerli olduğu belirtilmekte ve
yenilenmesinde dikkat edilecek hususlar sayılmaktadır.
(8) Yönetmelik’in altıncı bölümünde yer alan “Ücretler” başlıklı 42. maddesi ise “Bakanlık,
gerektiğinde Mesleki Yeterlilik Eğitimi ücretleri konusunda taban ve tavan ücreti
belirler” hükmünü haizdir. Ayrıca “Mesleki Yeterlilik Eğitimi ve Yetki Belgesi” konulu
06.07.2009 tarihli 2009/KUGM – 15/MYB sayılı Genelge ile toplam nüfusu 400.000’in
altında olan her ile iki adet eğitim merkezi izni verilmesi, toplam nüfusu 400.000’den
fazla olan illerde ise her 200.000’lik nüfus için ilave bir adet eğitim merkezi izni
verilmesi düzenlenmiş ve her il için açılması gereken eğitim merkezi sayısı Genelge
Eki’nde belirlenmiştir. Buna göre Kırıkkale iline ayrılan merkezi yeterlilik eğitim merkezi
kotası iki adettir.
I.3. SRC Belgesi Eğitimi Veren Kurslara Yönelik İddiaya İlişkin Tespit ve
Değerlendirmeler
(9) Kırıkkale ilinde BAYRAK SRC/MTSK ile UĞUR NECİP YİĞİT SRC Kursu olmak üzere
iki src eğitimi veren kurum bulunmaktadır. Yapılan incelemelerde anılan iki firmanın
SRC belgesi eğitimi ücretlerini birlikte belirlediğine ilişkin herhangi bir belgeye
ulaşılamamıştır. Ayrıca, gerek BAYRAK SRC/MTSK’dan alınan alacak senetleri,
gerekse UĞUR NECİP YİĞİT SRC Kursu’ndan istenilen kursiyer-fiyat listesi ve fatura
örnekleri incelendiğinde, fiyatların kendi içinde de farklılaştığı, bir yeknesaklık
taşımadığı görülmüştür. Öte yandan, tarafların SRC belgesi eğitimi ücretlerini birlikte
belirlediğine ve tek fiyat uyguladığına ilişkin bir belgeye ulaşılamamakla birlikte, UĞUR
NECİP YİĞİT SRC Kursu ile BAYRAK SRC/MTSK arasında müşteri ve bilgi paylaşımı
olduğu şüphesini doğuran bir takım bulgulara rastlanmıştır. Bunlardan ilki, BAYRAK
SRC/MTSK’ya ilişkin kursiyer listelerinin de bulunduğu bazı klasörlerin Uğur Necip
YİĞİT’in işletmesinde bulunmasıdır. Konuyla ilgili olarak Uğur Necip YİĞİT, söz
konusu klasör ve belgelerin Bakanlık işlemleri için örnek olarak alındığını belirtmiştir.
Bir diğer belge ise, UĞUR NECİP YİĞİT SRC Kursu’nda yapılan incelemede elde
edilen ve içinde “ÖZKARDEŞLERDEN ALINAN KİŞİLER”, “ORTAK KİŞİLER” ve
“HAYAT KİŞİLER” başlıkları altında kursiyer listesinin bulunduğu belgelerdir. Taraflar
arasında müşteri paylaşımı yapıldığı ihtimalini ortaya çıkaran söz konusu belgeler ile
ilgili Uğur Necip YİĞİT, bazı kursiyerlerin her iki kursa da kayıt yaptırdığını, sonrasında
13-44/542-239
3/4
ise daha önce eğitimi başlatan ya da kendileri açısından zamanlamasını daha uygun
buldukları kursa devam etmeyi seçtiklerini, söz konusu listenin her iki kursa da kayıt
yaptıran kişilerin tespiti ve Özkardeşler (BAYRAK SRC/MTSK) ile aralarında bu
konuda husumet oluşmasının engellenmesi amacıyla hazırlandığını ifade etmiştir.
Uğur Necip YİĞİT ayrıca yukarıda Bakanlık işlemleri için örnek olarak alındığını
belirttiği klasörlerin aynı zamanda ortak kayıt yaptıran kişilerin tespiti için de
kullanıldığını belirtmiştir. Konuya ilişkin BAYRAK SRC/MTSK ile yapılan görüşmede
ise her iki kursa da kayıt yaptıran kişilerin bulunduğu doğrulanmış, bununla birlikte
BAYRAK SRC/MTSK’ya ilişkin klasörlerin Uğur Necip YİĞİT’in işletmesinde
bulunulmasıyla ilgili bilgi sahibi olunmadığı belirtilmiştir.
(10) Öte yandan yapılan incelemelerde, BAYRAK SRC/MTSK, UĞUR NECİP YİĞİT SRC
Kursu ve Hayat 71 Eğt. Öğr. Gıda İnş. Rek. Sağl. Tur. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.
(HAYAT 71 MTSK) arasındaki birtakım ortaklık, akrabalık ve çalışan ilişkileri
bulunduğu anlaşılmıştır.
(11) Dosya mevcudunda ayrıntılarına yer verilen taraflar arasındaki ilişkiler
değerlendirildiğinde, ekonomik bütünlük içerisinde yer almadıkları anlaşılan
teşebbüslerin bu ilişkilerinin bir sonucu olarak rekabetçi davranışların koordinasyonu
riskinin bulunduğu ve taraflar arasında bilgi ve belge paylaşımı kanallarının açık
olduğu görülmüştür. Bu durumun bir nedeninin de, konulan kota ile Kırıkkale ilinde
faaliyet gösterecek eğitim merkezi sayısını iki ile sınırlayan yürürlükteki mevzuatın
olduğu değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, söz konusu paylaşımın, her iki teşebbüs
tarafından verilen eğitim ücretlerine bir yeknesaklık ve tek fiyat oluşturacak şekilde
yansımadığı görülmektedir. Esasen, 4 günlük kısa süreli sayılabilecek bir eğitimden
oluşan SRC eğitimi hizmetleri pazarında, Kırıkkale’ye yakın sayılabilecek ve 20
teşebbüsün faaliyet gösterdiği Ankara gibi bir coğrafi pazarın varlığında, Kırıkkale
ilinde yer alan SRC kurslarının aralarında anlaşarak tek fiyat belirleme potansiyelinin
de sınırlı kalacağı kanısı bulunmaktadır. Öte yandan, HAYAT 71 MTSK ortağı ve
müdürü Fatih Selim SAVAŞ’ın annesi Gülay SAVAŞ’ın, Şubat 2013’e kadar BAYRAK
SRC/MTSK’nın üç ortağından biri olduğu görülmektedir. Şubat 2013 sonu itibarıyla
Gülay SAVAŞ hisselerini diğer iki ortağa devretmiş, ancak devir işlemi resmi olarak
henüz sonuçlanmamıştır. Bununla birlikte, kararlaştırılan hisse devri nedeniyle
BAYRAK SRC/MTSK, Şubat 2013’den bu yana SRC eğitimi faaliyetine fiiliyatta son
vermiş durumdadır. Anılan nedenlerden hareketle, bilgi ve belge paylaşmak suretiyle
rekabeti bozucu uygulamalardan kaçınılması gerektiği yönünde ilgili teşebbüslere
görüş bildirilmesinin uygun olacağı kanaatine varılmıştır.
J. SONUÇ
(12) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre,
1- Dosya konusu iddialara yönelik olarak Öz Kardeşler Eğitim ve Öğretim
Rehabilitasyon Temizlik Nak. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. (BAYRAK SRC/MTSK) ve
Uğur Necip Yiğit Hayat Mesleki Yeterlilik Eğitim Merkezi hakkında 4054 sayılı
Kanun’un 41. maddesi uyarınca bu aşamada soruşturma açılmasına gerek
olmadığına,

2- Bununla birlikte, elde edilen bulgu ve emareler dikkate alınarak, 4054 sayılı
Kanun’un 4. maddesi kapsamında bilgi/belge paylaşımı suretiyle rekabeti bozucu
uygulamalardan kaçınılması gerektiği, aksi takdirde 4054 sayılı Kanun
çerçevesinde haklarında işlem başlatılacağı yönünde Kanun’un 9. maddesinin
13-44/542-239
4/4
üçüncü fıkrası uyarınca ilgili teşebbüslere görüş bildirilmesi için Başkanlığın
görevlendirilmesine

OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.







Full & Egal Universal Law Academy