T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİEsas-Karar No:
T.C.
KAYSERİ
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:
KARAR NO:
HAKİM:
KATİP:
DAVACI :
VEKİLİ:
DAVALI :
VEKİLİ:
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:
KARAR TARİHİ:
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinden özetle; Müvekkili şirketin eski plakası olan ..., yeni plakası ... plakalı ... model ... marka otomobili davalı ...'tan ... tarihinde 310.000,00 TL bedel ile satın aldığını, aracı satın alırken, ... tarafından işletilen ...isimli oto ekspertizinde aracın muayenesine gerçekleştirdiğini, müvekkilinin aracı satın aldıktan sonra bakım için servise gittiğinde, aracın tüm beyinlerinin değiştirildiğini, şase numaralarının araç şase numarası ile uyumsuz olduğunu, bu şekilde aracın gizli ayıplı olduğunu öğrendiğini, başkaca gizli ayıplar olabileceği ihtimali nedeniyle ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... D.iş sayılı dosyasından delil tespiti yaptırıldığını, aracın gizli ayıplı olması nedeniyle ... Noterliği'nin ... tarih ve .. yevmiye sayılı ihtarnamesi ile aracı satan davalı ...'a ayıp ihbarında bulunulduğunu, aracın iade alınarak, ödenen satış bedelinin iadesini talep ettiğini, davalı tarafından ... Noterliği'nin ... tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamesi ile aracın ikinci el araç olması nedeniyle bu arızaların olmasının muhtemel olduğu ve gizlenen ayıp olmadığını iddia ederek ihtarnameyi gönderdiğini, davalı hakkında ... CBS'nin... soruşturma sayılı dosyasından şikayette bulunulduğunu, dosyanın halen derdest olduğunu, davalı tarafından gizlenen ayıpların niteliği ve ağır ölçüde olması nedeniyle aracın bu haliyle müvekkili tarafından kullanılamayacağını, aracın iadesi ile ödenen satış bedelinin müvekkiline ödenmesini, müvekkilinin aracı satın aldıktan sonra arca bir takım masraflar yapıldığını, aracın lastiklerini değiştirdiğini, farlarının bakamı yaptırdığını, klimasının bakımını yaptırdığını, aracın navigasyonunun bakımını yaptırdığını, davalıya ihtarname tebliğine rağmen aracın iade alınarak bedelinin müvekkiline ödenmemesi nedeniyle arabulucuya başvurulduğunu, ancak anlaşamama ile sonuçlandığını belirterek,.... ATM'nin .... D.iş sayılı dosyasından yapılan tespit masrafları, delil tespiti için ödenen servis ücretinin, ihtarname ücretinin de ayrıca yargılama gideri olarak hesaplanmasını, dava konusu edilen ayıplı aracın davalıya iadesi ile satış bedeline istinaden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinden özetle; Davacının gizli ayıbı sonradan öğrendiği iddiasının asılsız olduğunu, aracı satın almadan önce ... Oto Ekspertiz isimli firmada kapsamlı paket ekspertiz yaptırdığını, eksper raporunda davacının ayıp olarak ileri sürdüğü hususların hepsinin incelendiğini, davacı ve müvekkilinin bu hususta ekspertiz yapılması sonrası öğrendiğini ve davacının aracı bu haliyle aldığını, ekspertiz raporunda kusurlar sabit olduğunu gibi, sözlü olarak da tanıklar huzurunda davacının bilgilendirildiğini, üstelik eksperde araçla ilgili sıkıntıların çıkması sonrası satış ilanında belirtilen 329.000,00 TL fiyatta indirim yapılarak 310.000,00 TL'ye düşürüldüğünü, ayrıca davacıya aracın yetkili servise götürülmesi hususunun hatırlatıldığını, bu hatırlatmanın yazılı tutanak halinde davacı tarafından imzalandığını, TTK 23/c de malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı 2 gün içerisinde durumu satıcıya ihbar etmelidir, açıkça belli değil ise de alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya inceletmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Denilmesine rağmen davacının, basiretli tacire kanununun emrettiği yükümlülüğü yerine getirmediğini, araçtaki ayıpları kabul etmemekle birlikte davacının süresi içerisinde aracı incelettirmeyerek, kendi kusurunu müvekkiline yükletmeye çalıştığını, aynı zamanda davacının aracı indirimli almasına rağmen, ihtarname ile istemiş olduğu hususların kabul edilmesinin mümkün olmadığını, sözleşmeden dönülmesi yönünde karar verilmesi halinde bu durumun hak ve menfaatler dengesine aykırı olacağını, bilirkişi tarafından belirlenecek değer kaybının hesaplanarak ve daha önce de indirim yapılan 19.000,00 TL'nin de dikkate alınarak araç bedelininden indirim yapılmasının menfaat dengesine daha uygun olacağını belirterek davacının haksız ve kötüniyetli açılmış olduğu davasının reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
... Noterliğin'den,....Vergi Dairesi Müdürlüğünden, ... Noterliğinden, ... İl Emniyet Müdürlüğünden, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinden ilgili tüm kayıt ve belgeler celp edilmiştir.
... CBS'nin... soruşturma sayılı dosyası uyap kayıtları dosyamız arasına alınmıştır.
... 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... D.iş sayılı dosyası uyap kayıtları celp edilmiştir. İşbu dosyadan alınan ... tarihli bilirkişi raporundan özetle; Dosyada mevcut bilgi, belgeler, yapılan açık keşif, servislerde yapılan incelemeler ve bilgisayarlı kontroller ile araştırmalar neticesinde elde edilen tespitler ile dava konusu araç üzerinde,
*Emniyet kemeri arızaları
* Beyin değiştirilmesi ve beyinde farklı bir aracın şasi numarasının kayıtlı olması
* Araçta orjinal olmayan harici yazılım kullanılması
* Uzaktan kumanda arızası ve kumandadaki şasi numarasının farklı olması
* EGR Valfinin iptal edilmiş ve beyinden silinmiş olması ile valfe bağlı çıkabilecek diğer sorunlar, şeklinde hataların bulunduğu, Şanzımanda olası hataların tespiti için aracın serviste sökülmesi gerektiği yönünde rapor edilmiştir.
... 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... D.iş sayılı dosyasından alınan... tarihli ek rapordan özetle; Bir önceki raporda bahsedilen EGR valfinin iptal edilmesi nedeniyle oluşan ayıbın mali sonuçları için mahalli piyasada fiyat araştırması yapılmasına rağmen gerek aracın sökülerek detaylı bir inceleme yapılması gerekliliği gerekse servislerdeki aracı görerek tamir ettirme isteğini görmek istemeleri nedeniyle yapılmayacak bir iş için fiyat vermeye yanaşmamaları sonucu fiyat tespiti yapılamamıştır. EGR sistemi modül, EGR valfi ve soğutucu gibi parçaları içermektedir. Sistemin iptel edilme nedeni araçtan sürekli olarak tam performans alma isteği olabileceği gibi valfin tıkanması modülün arızalanması, soğutucu sistemindeki bir tıkanıklık ya da arıza durumu ve bu arızalar sonucu oluşacak yüksek tamir maliyetlerinden kurtulmak için nispeten daha ucuza mal olan yazılımla valfin iptal edilmesi tercihi de olabilir. Dolayısıyla bu ayıptan kaynaklanan maliyetinin tespiti ancak araç sökülüp arızalar tespit edildikten sonra ortaya çıkacağından, EGR arızası hakkında maddi değer tespiti yapılamamıştır.
* ECU nun bilgi aldığı modüllerden yukarıda sayılan ve hata verenler başta olmak üzere, ilerde uyumsuzluk nedeniyle hata verme ihtimali olan diğer tüm modüllerden değiştirilmesi gerekebilecek olanların fiyatları konusunda piyasada araştırma yapılmak istenmiştir. Ancak listesinin çok uzun olması, aracın servise getirilmiş olmaması ve bilirkişi vasfıyla fiyat talep edildiğinden malzemelerin satın alınmayacağı düşüncesi ile mahalli piyasada fiyat teklifi veren firma bulunamamıştır. Bu sebeple ECU nun bilgi aldığı modüllerde olabilecek ayıpların maddi değeri tespit edilememiştir.
Davacı vekili tarafından hazırlanan...tarihli itiraz dilekçesinde belirtilen sorulara cevaben:
*ECU (Elektronik Kontrol Ünitesi) ve CAS (Araç Erişim Sistemi) olarak adlandırılan beyinlerin değiştirilmiş olduğu ve bunların tespitinin olağan bir gözden geçirme ile tespit edilemeyeceği ancak OBD (On-board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yoluyla tespit edilebileceği,
* ECU nun bilgi aldığı modüllerin:
1) Drive (Sürüş)
Motor Elecronics (diesel) N47 TU (N47 Turbo Motor için kontrol ünitesi), Transmission Control Module (şanzıman kontrol modülü), Car Access System (Araç Erişim Sistemi), Gear Selector Switch (Vites Seçici Anahtarı, [Vites]), Fuel Pump Control (Yakıt Pompası Kontrol Modülü)
2) Chassis (Şasi)
Dynamic Stability Control (Dinamik Denge Kontrolü Modülü), Parking Brake (Park Freni, elektrikli), Elektrik Power Steering (Elektrik motorlu direksiyon sistemi), Longitudinal and Lateral Dynamic Management (Dinamik Stabilite Kontrol, Yanal ve Dikey Araç Dinamiği Modülü)
3) Body (Gövde)
Body Gateway Module (Gövde Ağ Geçidi Modülü, Veri Yolu), Crash Safety Module (Çarpışma Güvenlik Modülü), Switch Center, Steering Colum (Anahtar Merkezi Dİreksiyon Kolonu), Allround-view Camera (Çok Yönlü Kamera), Central Gateway (Merkezi Ağ Geçidi, Veri Yolu), Roof Operating Center (Tavan Operasyon Merkezi, Açılır Tavan için), İnstrument Cluster (Elektronik Gösterge Paneli), Head Device CIC (), Park Distance Control (Park Mesafe Kontrolü), Central Controller (Merkezi Kontrol Modülü, CCM), Driver Seat Module (Sürücü Koltuğu Modülü, elektrikli koltuklarda), Modul Control Unit For Body Functions (Gövde Kontrol Ünitesi), Central İnformation Display (Merkezi Bilgi Ekranı, Multimedya Ekranı), Climate Automatics (Klima Otomatiği, Klima Kontrol Modülü) Modülleri olduğu, bu modüllerden;
1) Motor Elecronics (diesel) N47 TU (D72N47AO) 2) Transmission Control Module (GSB231) 3) Elektrik Power Steering (EPS_10)4) Longitudinal and Lateral Dynamic Management (ICMQL) 5) Body Gateway Module (JBBF3)6) Crash Safety Module (ACSM3)7) Modul Control Unit For Body Functions (FRM3)8) Climate Automatics (IHKA01) olmak üzere 8 tanesinin hata verdiği, ECU nun bilgi aldığı modüllerin değiştirilmiş olup olmadığının tespiti için bu modüllerin sökülmesi ve üzerlerinde (varsa) bulunan LOT numaralarına göre değerlendirme yapılabileceği, hata veren modüllerin ise ilerde başka arızalara sebep olma ihtimalinin olabileceği,
*Aracın bir adet kumandasının olduğu ve kumandada tanımlı olan şasi numarası WBAFW11010C643949 olup araç gövdesindeki (amortisör kulesi üzerinde işlenmiş) şasi numarası olan WBAFW1107BDU24300 numarasından farklı olduğu,
*EGR modülünün motor kaputu içinde motor üst plastik kapağının altında bulunmakta olup (Resim.3 - 4 - 5) çıplak gözle yapılan bir muayenede görülmesinin mümkün olamayacağı, tespit için teknik ve detaylı bir incelemenin gerekeceği,
* Emniyet kemerlerindeki arızanın çıplak gözle yapılan bir muayenede görülmesinin mümkün olamayacağı, tespit için teknik ve detaylı bir incelemenin gerekeceği,
* Aracın tüm beyinlerinin değiştirilmesinin aracın gerçek durumunun tespit edilmesini engelleyebileceği, şasi numarası olarak başka bir aracın şasi numarası gözükmesi nedeniyle dava konusu araca takılan beyindeki yazılımın da beynin alındığı araçtan (beyinle birlikte) nakledilmiş olduğu, bu işlemlerin araçta olağan bir gözden geçirme ve kontrol ile tespit edilemeyeceği, ancak OBD (On-board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yoluyla tespit edilebileceği,
* ... yetkili servisinden alınan tespit fişine istinaden; tespit edilen ayıplardan, Kontrol Ünitesi (18.190,49 TL),Kilit Seti (12.812,46 TL), Kumanda (4.266,10 TL) ve Servis Anahtarının (675,51 TL) parasal değerinin toplamı... tarihi itibariyle 35.944,56 TL olduğu,
Bunlara ilave olarak yukarıda izah edilen nedenlerden dolayı maddi değerleri tespit edilemeyen EGR modülü ve ECU nun bilgi aldığı modüllerin fiyatlarının da bu rakama eklenmesi gerekeceği yönünde rapor edilmiştir.
Mahkememizce ... Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi'ne talimat yazılarak; Tespit dosyasında rapor düzenleyen ... haricinde, 2 Makine Mühendisi ve 1 Sözleşmeler konusunda uzman hukukçu(eser/ticari satımda nitelikli hesap uzmanı) bilirkişi alınması suretiyle mahallinde keşif yapılıp davacı tanıklarının da keşif mahallinde dinlenmesi neticesinde; Davaya konu aracın ayıplı olup olmadığı,ayıplı olması halinde açık ayıp mı gizli ayıplı mı olduğu, ayıp var ise davacının kullanımından kaynaklanıp kaynaklanmayacağı, ayıbın tamirle gideriminin mümkün olup olmadığı mümkün olması halinde ayıp giderim bedelinin ne olacağı,ayıbın değer kaybına sebep olup olmayacağı olduysa değer kaybının tespiti, aracın ayıp nedeniyle onarım görüp görmediği davacı tarafından masraf yapılıp yapılmadığı yapıldı ise tamir bedelinin tespiti, onarım gördü ise süresinin belirlenmesi bu süreçte davacının araçtan mahrum kalması söz konusu olacaksa benzer nitelikteki aracın bir günlük kiralama bedelinin tespiti ile davacının araçtan yoksun kalma zararının hesaplanması, araçta satıcıdan kaynaklanan ağır kusur bulunup bulunmadığı, var ise TBK 225. Maddesi çerçevesinde incelenmesi, davacının TTK 23.maddesi gereği ayıp ihbar sürelerine riayet edip etmediği,somut olayda ayıbın TBK 227 maddesi çerçevesinde davacıya hangi tür hak verebileceği hususlarında tüm dosya kapsamı incelenerek rapor düzenlenmesi hususunda dosyanın bilirkişi heyetine tevdi sağlanmıştır.
Talimat Mahkemesince alınan .... tarihli bilirkişi heyeti raporundan özetle; Dava konusu aracın yetkili serviste bilgisayara bağlanarak yapılan kontrollerde, araç erişim ünitesinin CAS (Car Acces System), motor kontrol ünitesinin (ECU) iki adet anahtar kumandasının ve bunlara ait yazılımların değiştirilmiş olduğu ve belirtilen ünitelerin araca uyumlu hale getirilmesi için harici yazılım uygulandığının görüldüğü, bahsi geçen ünitelerde (CAS, ECU ve kumandalardaki anahtarlar) kayıtlı şasi numarasının başka bir araca ait olan WBAFW11010C643949 olduğunun tespit edildiği, dava konusu aracın uzaktan kumandaları orijinal kumanda olmayıp, kumanda da bulunan anahtara kanal dahi açılmadığının ve kumanda şasi numarasının WBAFW11010C643949 şasi nolu araca ait olduğunun tespit edildiği, yapılan bu tespitin aracın olağan bir gözden geçirme veya inceleme ile ortaya çıkabilecek bir ayıp olmadığını, ancak OBD (On-Board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yolu ile tespit edilebileceği, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp olduğu,
2- Dava konusu araç üzerinde son yedi karakteri C643949 olan şasi numarası olan araca ait toplam 23 adet beyinin takılı olduğu, oysa dava konusu araca ait şasi numarasının son yedi karakterinin DU24300 olduğu, dolayısıyla dava konusu araca takılan beyinlerin C643949 şasi numaralı başka bir araca ait olduğunun tespit edildiği, yapılan bu tespitin aracın olağan bir gözden geçirme veya inceleme ile ortaya çıkabilecek bir ayıp olmadığını, ancak OBD (On-Board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yolu ile tespit edilebileceği, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp olduğu,
3- Dava konusu araçta C643949 şasi numaralı aracın beyinlerinin takılı olduğu, yapılan incelemede araçta okunan km bilgisinin (218845 km) C643949 şasi numaralı araca ait olduğu, dolayısıyla davaya konu DU24300 şasi numaralı aracın kat ettiği gerçek kat ettiği km' sinin kendisine ait olduğu, beyinlerde kayıtlı olduğu, bu durumda aracın kat ettiği gerçek güncel km bilgisinin belli olmadığının tespit edildiği, yapılan bu tespitin aracın olağan bir gözden geçirme veya inceleme ile ortaya çıkabilecek bir ayıp olmadığını, ancak OBD (On-Board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yolu ile tespit edilebileceği, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp olduğu,
4- Araç beyinleri olarak adlandırıları ECU (elektronik kontrol ünitesi) motor odasında kapalı bir kutu içerisinde olduğu, CAS (araç erişim modülü) araç içinde direksiyonun alt tarafında, sol tarafta olduğu, bu ünitelerin her ikisinin de çıplak gözle yapılan bir kontrolde, arızalı veya değiştirilmiş olup olmadığının anlaşılmasının mümkün olmadığı, ancak OBD (On-Board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yolu ile tespit edilebileceği, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp olduğu,
5-Davaya konu aracın motor arızasına ilişkin EGR modülü soketinin sökülmek suretiyle devre dışı bırakıldığı ve arıza vermemesi için sürücü mahallinde bulunan multimedya ekranında arıza uyarısı vermemesi için araç beyninden EGR'ye dair bölümün tamamen silinmiş olduğu, bunun da dışarıdan yapılan bir müdahale ile gerçekleştirildiği, yapılan bu tespitin aracın olağan bir gözden geçirme veya inceleme ile ortaya çıkabilecek bir ayıp olmadığını, bu ayıbın motordaki titreşimli çalışmanın sebebi araştırılırken şüphe üzerine, ancak OBD (On-Board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yolu ile tespit edilebildiğini, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp olduğu,
6-Davaya konu aracın tüm emniyet kemerlerinin kilit ünitelerinin arızalı olduğu, bu ayıbın olağan bir gözden geçirme ve inceleme ile ortaya çıkacak bir ayıp olmadığını, ancak OBD (On-Board Diagnostics) cihazları yardımıyla aracın bilgisayara bağlanması yolu ile tespit edilebildiğini, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp olduğu,
7-Araç koltuklarının BMW bilgi ağından yetkili servis tarafından yapılan sorgulamasında “sport koltuk kaplaması, kumaş, alcantara” olarak gözükmesine rağmen, aracın döşemelerinin suni deri kaplama olduğu, arka koltuğun sökülerek yapılan kontrollerinde ise aracın döşemelerinin sonradan yapıldığı, orijinal olmadığı, zımba ile gelişigüzel tutturulmuş olduğunun görüldüğü, metal olan aksamlarda paslanmalar ve ince kum kalıntılarının olduğunun görüldüğü, bagaj sağ tarafındaki bölmenin alt tarafında suyun veya balçığın boşalması için delik açıldığının tespit edilmesinin alıcı tarafından basit bir muayene ile anlamasının mümkün olmadığı, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp,
8- Davaya konu aracın tüm beyinlerinin değiştirilmiş olması nedeniyle, başkaca ayıpların çıkma olasılığının var olduğu, beyin değiştirilirken programdan silinen arızalar olması ihtimali de mümkün olduğundan, tamir yapılmaksızın beyinden arıza silinmiş ise bu arızaların ilerleyen dönemlerde tekrar etme ihtimalinin bulunduğundan, ileriki dönemlerde başkaca arızaların da çıkma olasılığının olduğu, araçta gerçekleşen motor yatak sarma ve kililtenme olayının da EGR valfinin iptal edilmiş ve beyinden silinmiş olması ile gerçekleşme ihtimalinin yüksek olduğu,
9- Dava konusu otomobilin; araç motorunda meydana gelen arızanın alıcı tarafından basit bir muayene ile anlamasının mümkün olmadığı, satılan otomobilin kullanım esnasında, hiçbir yan tesir olmadan yukarıda bahsedilen sebeplerden dolayı multimedya ekranında ve gösterge panelinde hiçbir uyarı vermeden ve kendiliğinden seyir halinde iken ortaya çıkan bir arıza olup, dolayısıyla satıcının sattığı aracın ayıplı olduğu, söz konusu ayıbın niteliğinin de gizli ayıp olduğu,
10- Taraflar arasında satım sözleşmesinin yapıldığı, davacının ticaret şirketi olması sebebiyle TTK m. 16/1 gereğince tacir olduğu, davalının da 13.08.2021 tarihli Gelir İdaresi Başkanlığı yazısı çerçevesinde bilanço esasına göre defter tutmasından dolayı tacir sıfatına sahip olduğu, TTK'da her iki tarafın da tacir olduğu satım sözleşmelerine (ticari satım sözleşmelerine) ilişkin özel hükümlere yer verildiği, bu sebeple uyuşmazlık konusu olayda öncelikle TTK'da düzenlenen ticari satımlara ilişkin hükümlerin uygulanması gerektiği, satım sözleşmesine konu olan aracın ayıplı olduğu ve bu ayıbin gizli ayıp niteliğinde bulunduğu, sözleşmenin kurulduğu sırada alıcının ayıbın bildiği hususunun satıcı tarafından ispatlanması gerektiği, davacının araçta bulunduğu ileri sürülen ayıplarla ilgili olarak bilgilendirildiği hususunda da dava dosyası içerisinde bir belgeye rastlanmadığı, ticari satım sözleşmelerinde ayip bildirimiyle birlikte sözleşmenin feshi bildiriminde de bulunuluyorsa bu bildirimin noter, taahhütlü mektup, telgraf veya güvenli e-imza içeren e-posta ile yapılması gerektiği, davacı tarafından ... 11. Noterliği'nin ...tarih ve 4413 yevmiye numaralı ihtarnamesiyle davalıya ayıp ihbarında bulunulduğu ve satış bedelinin iadesinin talep edildiğinin tespit edildiği, TBK m. 223/1'e göre maldaki ayıbın sonradan anlaşılması halinde ayıbın hemen satıcıya bildirilimesi gerektiği, dava konusu uyuşmazlıkta da satılan araçta bulunan ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu sonucuna ulaşıldığı, bu sebeple alıcı tarafından gizli ayıbin öğrenildiği tarihten itibaren hemen satıcıya ayıp ihbarında bulunulması gerektiği, aksi halde alıcının, malı ayıbıyla kabul etmiş sayılacağı, ancak satıcının ağır kusurlu olması halinde ayıbın süresi içerisinde bilridilmemiş olmasının satıcıyı sorumluluktan kurtarmayacağı, dava konusu uyuşmazlığa konu olan aracın satım sözleşmesinin ... tarihinde satın alındığı anlaşıldığı, aynı tarihte... Oto Ekspertiz işletmesinde aracın ekspertizinin yapıldığı ancak aracın şasi numarasının baş itolan numara olarak gösterildiği, ekspertiz raporunda konusu farklılığın dikkate alınmadığı ve dava konusu uyuşmazlığa ilişkin ayıpların söz konusu raporda tespit edilemediğinin anlaşıldığı, Köprülü Oto Servis tarafından düzenlenen belgeye göre uyuşmazlık konusu olan aracın 30/03/2021 tarihinde ekspertiz işleminin yapıldığı ve araçta bulunduğu ileri sürülen bir kısım ayıpların söz konusu ekspertiz işlemi sonucunda anlaşıldığı, davacı tarafından ... 11. Noterliği'nin ... tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarnamesiyle davalıya ayıp ihbarında bulunulduğu ve satış bedelinin iadesinin talep edildiği, söz konusu belge ve bilgiler çerçevesinde davacının süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunup Bu unmadığı hususunun mahkemenin takdirinde olduğu, malın ayıplı olduğu ve alıcının süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunduğu kanaatine ulaşılması halinde alıcının genel hükümler çerçevesinde tazminat talebinde bulunabileceği, bunun dışında TBK m. 227 de düzenlenen seçimlik hakların da kullanabileceği, dava konusu uyuşmazlıkta satıcının satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşme dönme hakkını kullandığı, satım sözleşmesine konu olan aracın beyinlerinin başka bir araca ait olduğu, aracın katettiği km bilgisinin de söz konusu beynin ait olduğu araca ilişkin olduğu, aracın km bilgisinin belli olmadığı, araçta harici yazılım kullanıldığı, kumandaların orijinal olmadığı, EGR valfinin devre dışı bırakıldığı, söz konusu durumun harici bir müdahale ile yapıldığı, davacının araçta bulunduğu ileri sürülen ayıplarla ilgili olarak bilgilendirildiği hususunda dava dosyası içerisinde bir belgeye rastlanmadığı, araçta su veya balçığın boşaltılması için delik açıldığı, emniyet kemerlerinin kilitli olduğu ve görev yapmadığı, araç motorunun arızalı olduğu, dava konusu araçta EGR valfinin iptal edilmesi, soketinin sökülü vaziyette olması ve devre dışı bırakılmasına bağlı olarak, harici yazılımla iptal edilen motor arıza ışığının yanmayarak ve gereken uyarıyı sürücüye vermemesi neticesinde, kullanım esnasında motorda kalıcı hasar verdiğinin tespit edildiği, söz konusu tespitler dikkate alındığında davacının sözleşmeden dönme hakkının duruma uygun düşüp düşmeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğu, mahkeme tarafından satım sözleşmesine konu olan aracın onarılmasına karar verilmesi halinde otomobilin tamirinin yapılarak faal hale getirilmesi için malzeme ve işçilik bedeli olan masrafların fatura karşılıklarının ve alıcının ... tarihinden itibaren araçtan yoksun kaldığı süre zarfında günde 250 TL nin araçtan yoksun kalma tazminatı olarak alıcıya ödemesi gerektiği yönünde rapor edilmiştir.
Mahkememizce talimat yolu ile önceki rapor veren bilirkişilere dosyanın tevdi ile davalı vekilinin rapora karşı itirazlarının değerlendirilmesi ve davacı vekilinin rapora itiraz dilekçesi ekinde sunduğu faturalar değerlendirilerek bu ödemelerin araçtaki ayıbın giderimi için yapılıp yapılmadığının tespiti ile yapılan ödemenin araca yapılan tamir onarım ücreti ile uyumlu olup olmayacağının belirlenmesi, ayrıca davacı vekili tarafından aracın ayıplı beyninin değişiminin yapılacağı beyan edildiğinden bu değişikliğin araçtaki ayıbın giderimi için gerekli olup olmadığının tespiti ile gerekli ise bu yönden ayıp giderim bedelinin ne kadar olabileceği, kısaca ayıp nedeniyle davacının harcadığı ve harcayacağı onarım bedelinin tespitinin yapılması,aracın makul onarım süresi de tespit edilerek ikame araç(araçtan yoksun kalma zararı) giderinin hesaplanması,yine araçtaki ayıp nedeniyle yaptırılan exper incelemesinde ödenen bedelin dosya kapsamından tespit edilmesi hususlarında hüküm kurmaya elverişli ek rapor aldırılmıştır.
Bilirkişi heyeti tarafından sunulan ... tarihli ek raporundan özetle; Ayıp nedeniyle davacının 103.747,40 TL tutarında araçtaki ayıbın giderimi için harcama yapmış olduğu ve yapılan masrafın araca yapılan tamir onarım ücreti ile uyumlu olduğu tespit edilmiş olup, davaya konu aracın motorunun 20.000 km’de sıfıra yakın bir motor ile değiştirildiği ve faturada belirtilen bütün parçalarında yenilendiği düşünüldüğünde, bu durumun alıcı için bir avantaj sağladığı, buna göre de dava konusu araca yapılan masrafta %50 K.K.T. (Kıymet Kazanç Tenzili) uygulanması gerektiği, Kıymet Kazanç Tenzili %50 x 103.747,00 TL = 51.873,50 TL olacağı, ayıp nedeniyle davacının 14.200 EURO tutarında araçtaki beyin ayıbın giderimi için harcayacağı onarım bedelinin olduğu, ancak beyinlerin yenilenmesi ve sıfırlanmasının alıcı için bir avantaj sağladığı, buna göre de beyinler için yapılan masrafta da %50 K.K.T. (Kıymet Kazanç Tenzili) uygulanması gerektiği, Kıymet Kazanç Tenzili %50 x 14.200 EURO = 7.100 EURO olacağı,
Araçtan Yoksun Kalma Zararı = 250,00 TL/Gün x 30 Gün = 7.500,00 TL olacağı, Sonuç olarak ayıp giderim bedeli 51.873,50 TL+ 7.100 EURO + 7.500 TL olacağı yönünde rapor edilmiştir.
Mahkememizce... tarihli celsesinde davalı tanıkları... ve...'un beyanları alınmıştır.
Tanık ...Beyanında; Davalı ile birlikte emlak işi yapıyorum, aracı satın alan kişiler bize geldiler, ellerindeki ismi yazan firmaya aracı göstermek istediğini söylediler, hep beraber... isimli ekspere gittik, eksperde incelemeler yapıldı, aracın ufak tefek kusurları çıktı, şuanda kusurların ne olduğunu bilmiyorum, aracın kusurlarından dolayı 300.000 TL teklif ettiler, kusurlarını bahane ettiler, daha sonra aracı 310.000 TL'ye anlaşıp aldılar, ancak alıcılar araç için ikna olmadılar, pazarlık bittikten sonra ...'nin servisi olan Üçler yetkili servisine gittiler, orada detaylı inceleme için Üçler yüksek ücret istedi bu nedenle araç için yeniden eksper incelemesi yaptırmaktan vazgeçtiler, aracın devrini aldılar, dedi.
Davacı vekili tarafından tanığa soruldu: Aracın beyninin değiştiğine ilişkin konuşma geçtimi, bilgisi varmıdır, dedi. Tanık cevaben: Benim yanımda birşeyler konuşuldu ancak bunu duymadım, ufak tefek kusurları vardı şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tanık... Beyanında ; .... isimli eksper bize aittir, orada çalışıyorum, araçta gözle görülür incelemeleri yaptık, rapora yazarız, aracın beyniyle ilgili sıkıntılarda bilgisayardan tespit ediliyor, düzenlenen eksper raporunda da aracın beyninin değiştirildiğini yazmıştık, aracın turbosunda yağ kaçakları vardı, Triger ve zincir seti ses yapıyordu onuda servise gönderdik, olaya ilişkin bilgim bundan ibarettir, dedi.
Davalı vekili tarafından tanığa soruldu: araçta egr sisteminde sıkıntı varmıydı, ayrıca raporda yazılanlar alıcı tarafa sözlü olarak da bildirildi mi, dedi.
Tanık cevaben: bazı parçaları sökmeden egr yi göremiyoruz, buna ilişkin bir inceleme yapılamadı, araçtaki sıkıntıları sözlü olarak da bildirdim, yazılı olarak da verdim, aracın yetkili servisine de yönlendirdik, şeklinde beyanda bulunmuştur.
Talimat Mahkemesince yapılan keşif esnasında davacı tanıkları ... ile ....in beyanları alınmıştır.
Tanık .... beyanında; Ben davacı şirkette yaklaşık 10 yıldır çalışmaktayım, Şirket ortağı olan ...l ile birlikte ....Mart ayında sahibindencom sitesinden ikinci el olarak bulduğumuz ... marka aracı satın almak için ...i iline gittik, gitmeden önce aracın sahibi olan davalı ... ile .... bey ilanda 319.000 TL bedeli olan aracı pazarlık ederek 310,000,00 TL'ye anlaştılar, 1... günü Halil İbrahim bey ile birlikte ikimiz ....merkeze gittik, davalı ile aracı Çek-up yaptıracağımız yer olanı ... isimli ekspertiz firmasında buluştuk, detaylı ekspertiz işlemini ... isimli firma yapıp raporunu teslim etti, raporu teslim ederken kendileri bu aracın satın alınabileceğini, ikinci el olarak temiz olduğunu, işimize yarayabileceğini söyledi, ayrıca aracın beyinlerinin değiştiği yada başkaca bir ayıbının oluğu konusunda bize hiçbir şey söylemediler, bizde Türkiye'nin hemen hemen her yerinde şubesi ve güvenilirliği olan bu ekspertiz firması raporu ile davalı satıcının beyanına güvenerek ... plakalı aracın bedelini ödeyerek satın aldık, Noter işlemlerini ben vekaletim ile yaptım, şirket adına alınmıştı, Aracı “satın almadan önce Kayseri de bulunan ...yetkili servisi olan ... isimli şirketten de ruhsatı ibraz ederek aracın Türkiye çıkışlı olduğunu öğrendik, daha sonra ...'ya geldik. .... arası aracı... bey kullandı, aracı satın aldıktan sonra ... ilinde aracın bakımlarını, lastiklerini vs, bir takım eksikliklerini giderdi, daha sonra aracın navigosyon güncellemesini yaptırmak için vetkili urgan kardeşler isimli özel servise götürdüğünde aracın beyninin değiştiğini öğrendik, bunun akabinde avukatımız aracılığı ile tespit yaptırdık, araçta başkaca ayıpların da mevcut olduğunu bilirkişi marifetiyle öğrendik, yaklaşık 2 ay kadar önce de araç bakımları yapıldıktan sonra... bey ...yolu üzerinde beni arayarak aracın arıza yaptığını ve çalışmadığını söyledi, Araç şirketimize çekici ile getirildi, 2 ay kadardır araç çalışmamaktadır, diyeceklerim bundan ibarettir şeklinde beyanı alınmıştır.
Tanık ....beyanında; Ben davacı şirketin ortağıyım, davaya konu aracı .... yılının Mart ayında Sahibinden com sitesinden arar iken ilanlar arasında buldum, araç davalı tarafından Kayseri ilinden ilana atılmış, arayıp davalı ile ben görüştüm, aracın ilandaki bedeli 319,000 TL idi, davalı ile pazarlık yaparak 310.000 TL'ye anlaştık, yapmış olduğumuz görüşmelerde bugüne kadar tespit etiğimiz ayıpların hiç birini bana söylememişti, beyanlarına güvenerek şirketimizde çalışan ....ile birlikte ...ye gidip bu aracı satın aldık, aracı öncelikle ... isimli ekspertiz firmasında detaylı olarak çekap yaptırdık, Çekap yapan kişinin beyanına göre araçta herhangi bir sıkıntının olmadığını, bizim işimize yarayacak nitelikte olduğunu beyan etti, ayrıca aracın beyinlerinin değiştiği yada başkaca bir ayıbının oluğu konusunda bize hiçbir şey söylemediler, rapor da aracın ayıpsız olduğunu belirttiler, Ben de eksper raporu ve davalının beyanına güvenerek aracı satın aldım, aracı satın almadan önce ... bulunan ... isimli şirketten aracın şasi numarası ile sorgulatmak suretiyle aracın yurt içi çıkışlı olduğunu öğrendik, aracı ...'ya getirdim, bakımlarını, bir takım eksikliklerini tamamladım, akabinde navigasyon güncellemesi yaptırmak istediğimde aracı bilgisayara bağladılar, aracın motor beyninin yurt dışında başka bir aracın motoruna ait olduğunu, beyninin değiştiğini tespit ettiler, akabinde aracı aldığım davalıyı arayıp bilgilendirdim, benim yapabileceğim bir şey yok diye söyledi, bizde avyukatımız aracılığıyla tespit yaptırdık, yapılan tespitte bilirkişi marifeti ile araçta başkaca ayıpların olduğu da tespit edildi, bu hususlar bilirkişi raporunda mevcuttur, ... tarihinde davaya konu araç ile...ya gitmiştim, dönüş yolunda araç hiçbir uyarı vermeden altından patlama sesi gelerek arızaya geçti, ciddi bir kaza tehlikesi geçirdim, aracı çekici ile şirketin önüne çektirdik ve o tarihten beri araç çalışmamaktadır, şeklinde beyanı alınmıştır.
... 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... D.iş sayılı tespit dosyasından yapılan 500,00-TL bilirkişi ücreti, 81,50-TL posta tebligat ve dosya masrafı, 192,00-TL keşif taksi ücreti toplam 773,50-TL, davacı tarafından yatırılan 59,30-TL başvurma harcı, 97,70-TL peşin harç, 419,90-TL keşif harcı olmak üzere toplam 2.123,90-TL masraf yapıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, araçta oluşan gizli ayıp nedeniyle oluşan zarara ilişkin maddi tazminat talebine ilişkindir.
Somut olay; davaya konu aracın ayıplı olup olmadığı, ayıplı olması halinde gizli ayıp bulunup bulunmadığı, ayıp ihbarının süresinde yapılıp yapılmadığı, davacının davalıdan araç için ödenen bedeli talep edip edemeyeceği, davacının aracın ayıplı olması nedeniyle masraf yapıp yapmadığı, aracın ayıplı olması nedeniyle kullanılamaması durumunun olup olmadığı ve bu nedenle davacının zararının oluşup oluşmadığı, servis ücreti ile ihtarname giderlerin davalıdan talep edilip edilemeyeceği, tespit dosyasında yapılan yargılama giderinin davalı tarafa yükletilip yükletilemeyeceği hususlarına ilişkindir.
Dava konusu aracın satım sözleşmesinin .... tarihinde satın alındığı, aynı tarihte ... Oto Ekspertiz işletmesinde aracın ekspertizinin yapıldığı ancak aracın şasi numarasının başka bir araca ait olan numara olarak gösterildiği, ekspertiz raporunda söz konusu farklılığın dikkate alınmadığı ve dava konusu uyuşmazlığa ilişkin ayıpların söz konusu raporda tespit edilemediği, dava dosyası içerisinde bulunan ... Servis tarafından düzenlenen belgeye göre uyuşmazlık konusu olan aracın... tarihinde ekspertiz işleminin yapıldığı ve araçta bulunduğu ileri sürülen bir kısım ayıpların söz konusu ekspertiz işlemi sonucunda ortaya çıktığı, dava konusu aracın beyinlerinin başka bir araca ait olduğu, aracın katettiği km bilgisinin de söz konusu beynin ait olduğu araca ilişkin olduğu, aracın km bilgisinin belli olmadığı, araçta harici yazılım kullanıldığı, kumandaların orijinal olmadığı, EGR valfinin devre dışı bırakıldığı, söz konusu durumun harici bir müdahale ile yapıldığı, davacının araçta bulunduğu ileri sürülen ayıplarla ilgili olarak bilgilendiriliği hususunda dava dosyası içerisinde bir belgeye rastlanmadığı, araçta su veya balçığın boşaltılması için delik açıldığı, emniyet kemerlerinin kilitli olduğu ve görev yapmadığı, araç motorunun arızalı olduğu, dava konusu araçta EGR valfinin iptal edilmesi, soketinin sökülmüş vaziyette olması ve devre dışı bırakılmasına bağlı olarak, harici yazılımla iptal edilen motor arıza ışığının yanmayarak ve gereken uyarıyı sürücüye vermemesi neticesinde, kullanım esnasında motorda kılıcı hasır verdiğinin tespit edildiği, davacı tarafça ... 11. Noterliği'nin .. tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamesiyle davalıya ayıp ihbarında bulunulduğu ve satış bedelinin iadesinin talep edildiği, satım sözleşmelerinde satılanın ayıplı olması halinde alıcı tazminat talebinde bulunabileceği gibi TBK m227 de düzenlenen seçimlilik haklarından birini kullanabilir, Dava konusu eski plakası olan ..., yeni plakası ... plakalı araç üzerinde keşif mahallinde yapılan incelemeler, taraf açıklamaları, tanık beyanları, talimat yoluyla alınan bilirkişi raporu ve dava dosyasındaki diğer tüm bilgi ve belgelerin incelenmesi ile yapılan değerlendirmeye göre, Davacı, TBK 227. maddesindeki seçimlik hakkını satıcının satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme hakkını kullandığı görülmüş, "Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir." davacı davalı tarafından gizlenen ayıpların niteliği ve ağır ölçüde olması nedeniyle aracın bu haliyle kullanılamayacağını, aracın iadesi ile ödenen satış bedelinin ödenmesini talep etmiş ve Mahkememizce bilirkişi raporuna itibar edilmekle, Davanın Kısmen Kabulü ile; 51.873,50-TL araç onarım masrafı, 7.500,00-TL araçtan yoksun kalma gideri ve 141.125,99-TL araçtaki beyin ayıbı için kıymet kazancı tenzili olmak üzere toplam 200.499,49-TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, (11.000,00-TL kısmının ... tarihinden itibaren yasal faizi ile, kalan kısmının 189.499,49-TL'nin ıslah tarihi olan .... tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,) fazlaya ilişkin talebin reddine, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; 51.873,50-TL araç onarım masrafı, 7.500,00-TL araçtan yoksun kalma gideri ve 141.125,99-TL araçtaki beyin ayıbı için kıymet kazancı tenzili olmak üzere toplam 200.499,49-TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, (11.000,00-TL kısmının ... tarihinden itibaren yasal faizi ile, kalan kısmının 189.499,49-TL'nin ıslah tarihi olan ... tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,) fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gereken 13.696,12-TL karar ve ilam harcının dava açılırken davacı tarafından yatırılan 187,86-TL peşin harç ile 3.371,95-TL ıslah harcından mahsubu ile bakiye 10.136,31-TL harcın davalıdan alınarak Hazineye Gelir Kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL başvurma harcı, 187,86-TL peşin harç ile 3.371,95-TL ıslah harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılama boyunca yapılan; 227,00-TL posta - tebligat - müzekkere gideri, 228,00-TL talimat mahkemesince yapılan gider, 2.700,00-TL bilirkişi ücretleri, 358,00-TL keşif araç ücreti ve ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... D.iş sayılı tespit dosyasından yapılan 500,00-TL bilirkişi ücreti, 81,50-TL posta tebligat ve dosya masrafı, 192,00-TL keşif taksi ücreti toplam 773,50-TL, davacı tarafından yatırılan 59,30-TL başvurma harcı, 97,70-TL peşin harç, 419,90-TL keşif harcı olmak üzere toplam 5.636,90-TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre belirlenen 5.421,90-TL'lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yargılama boyunca yapılan 9,00-TL tebligat giderinden davanın red oranına göre belirlenen 0,34-TL'lik kısmının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı lehine AAÜT 13/1. Maddesi uyarınca 31069,93-TL nispi vekalet ücreti takdirine, takdir edilen vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davalı lehine AAÜT 13/2. Maddesi uyarınca 7.950,76-TL nispi vekalet ücreti takdirine, takdir edilen vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-HMK'nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştikten sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
9-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak Hazine'ye gelir kaydına,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi'nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Katip
¸E-imzalıdır


Hakim
¸E-imzalıdır




Full & Egal Universal Law Academy