(4734 S. K. m. 53, 54, 65) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 8, 16, 17) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ m. 11) 
Toplantı No: 2013/033
Gündem No: 25
Karar Tarihi: 29.04.2013
Karar No: 2013/UY.I-1920 
Şikayetçi: Dicle Zemin Araştırma Mühendislik İnş. Tar. Taş. San. Tic. Ltd. Şti., KAMBERİYE MAH. HARRAN ÜNİ. CAD. ZAFER SOK. ZAFET İŞ HANI B/BLOK KAT: 1 NO: 2 ŞANLIURFA
İhaleyi Yapan Daire: Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Tigem) Ceylanpınar Tarım İşletmesi Müdürlüğü, Ceylanpınar Tarım İşletmesi Müdürlüğü ŞANLIURFA
Başvuru Tarih ve Sayısı: 15.04.2013/13276
Başvuruya Konu İhale: 2013/18575 İhale Kayıt Numaralı "İşletmemiz Akrepli Bölgesinde 9 Adet Derin Kuyu Açılması" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Tigem) Ceylanpınar Tarım İşletmesi Müdürlüğü tarafından 06.03.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “İşletmemiz Akrepli Bölgesinde 9 Adet Derin Kuyu Açılması” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 15.04.2013 tarih ve 13276 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/1480 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Şikâyet dilekçesi ve ön inceleme raporu incelendi:
Başvuru dilekçesinde özetle, kamu ihale mevzuatı ve başvuru sahibi isteklinin teklifini hazırlarken yapmış olduğu çalışmalar dikkate alındığında ihale konusu yapım işinin, ihale üzerinde bırakılan Ali Ötkün’ün yaklaşık maliyetin %39,6’sı oranında olan 197.001,00 TL’lik teklifi ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Aksoy-Yaşar Tarım Tekstil Gıda Sondajcılık Petrol İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin yaklaşık maliyetin %49,5’i oranında olan 246.622,22 TL’lik teklifi ile gerçekleştirilemeyeceği zira bazı araçların isteklinin kendi malı olması durumunda bile personel giderleri, malzeme bedelleri, araçların yakıt giderleri ve diğer genel giderler dikkate alındığında söz konusu yapım işinin kâr hariç olmak üzere 267.651,18 TL’den daha düşük bir bedel ile yapılamayacağı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının yeniden incelenmesinin zorunluluk arz ettiği iddialarına yer verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde Kurumun görev ve yetkileri arasında; ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikâyetleri inceleyerek sonuçlandırmak görevi sayılmış, anılan Kanun’un 54’üncü maddesinde; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında “Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:
…
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller...”hükmüne yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin, “Başvuruların Şekil Unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde;
“(1) Şikâyet başvuruları idareye, itirazen şikâyet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.
…
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.” hükmü,
Aynı Yönetmeliğin “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” ve “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar “ başlıklı 16 ve 17’nci maddelerinde;
“(1) Başvurular öncelikle;
…
ı) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği, yönlerinden sırasıyla incelenir.
(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir. “ hükmü ve 17 nci maddesinde;
“(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir. “ hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğin “İtirazen şikâyet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında da; “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklamaları yer almıştır.
Bu çerçevede itirazen şikâyet dilekçesinin incelenmesi sonucu, idarenin işleminin hangi unsurları bakımından ve hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğunun belirtilmediği, bu durumda somut bir hukuka aykırılık iddiasına yer verilmeyen başvurunun, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince şekil yönünden reddinin gerektiği anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Başvurunun reddine,
Oyçokluğu ile kararverildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde “kamu ihale mevzuatı ve başvuru sahibi isteklinin teklifini hazırlarken yapmış olduğu çalışmalar dikkate alındığında ihale konusu yapım işinin, ihale üzerinde bırakılan Ali Ötkün’ün yaklaşık maliyetin %39,6’sı oranında olan 197.001,00 TL’lik teklifi ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Aksoy-Yaşar Tarım Tekstil Gıda Sondajcılık Petrol İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin yaklaşık maliyetin %49,5’i oranında olan 246.622,22 TL’lik teklifi ile gerçekleştirilemeyeceği zira bazı araçların isteklinin kendi malı olması durumunda bile personel giderleri, malzeme bedelleri, araçların yakıt giderleri ve diğer genel giderler dikkate alındığında söz konusu yapım işinin kâr hariç olmak üzere 267.651,18 TL’den daha düşük bir bedel ile yapılamayacağı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının yeniden incelenmesinin zorunluluk arz ettiği” şeklinde dile getirdiği iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca alınan karar ile, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil yönünden reddedilmesine ilişkin “başvurunun reddi” yönünde karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasına yönelik yapılan incelemeye göre;
4734 sayılı Kanun’un 54 üncü maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında; idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55. maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, ikinci fıkrasında ise; Kurumun itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 5 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; isteklilerin; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabileceği, 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında; idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikâyet ya da itirazen şikâyet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği, 15 nci maddesinin birinci fıkrasında; Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16 ncı madde çerçevesinde inceleneceği, 16. maddesinin ikinci fıkrasında ise; başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçileceği hükmü yer almaktadır.
Anılan Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusuna ilişkin dilekçesinin ve içeriğinin; 4734 sayılı Yasa ve anılan Yönetmelik hükümlerine uygun olduğu anlaşıldığından ve daha detaylı verilere itiraz etmesine zaten normal koşullarda olanak bulunmadığından (başvuru sahibi tarafından, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarına yönelik sundukları bilgi ve belgelerin içeriği bilinemeyeceğinden), itirazen şikâyet başvurusunda belirtilen iddiasına ilişkin esasının incelenmesine geçilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuru dilekçesi ve içeriğinde, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmadığı ve dilekçe ve içeriğinin, 4734 sayılı Yasa ve anılan Yönetmelik hükümlerine uygun olduğu, başvuru sahibinin, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük açıklamasındaki bilgi ve belgelerin içeriğini bilemeyecek durumda bulunduğu ve bu nedenle başvuruya konu iddiaları ile ilgili detaylı deliller sunmasının mümkün olamayacağı hususu dikkate alındığında, başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusunda belirttiği iddialarının, yukarıda yer verilen mevzuatın öngördüğü şekil şartlarını taşıdığı değerlendirildiğinden, başvuru sahibinin iddialarının somut olarak ele alınarak esastan incelenmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, başvuru sahibinin iddialarına ilişkin Kurul çoğunluğunca alınan “başvurunun reddine” niteliğindeki Kurul kararına katılmıyorum. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy