(4734 S. K. m. 38, 54, 55, 65) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 13) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 79) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ m. 6)
Toplantı No: 2021/011
Gündem No: 49
Karar Tarihi: 17.03.2021
Karar No: 2021/UH.I-624
BAŞVURU SAHİBİ:
Temelli Grup Taah. Hiz. Dış Tic. Ltd. Şti. - İvme Bil. ve Sağ. Hiz. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Pendik Belediyesi Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/63405 İhale Kayıt Numaralı “Pendik Geneli Park ve Yeşil Alanların Elle Süpürülmesi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Pendik Belediyesi Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 10.07.2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Pendik Geneli Park ve Yeşil Alanların Elle Süpürülmesi” ihalesine ilişkin olarak Temelli Grup Taah. Hiz. Dış Tic. Ltd. Şti. - İvme Bil. ve Sağ. Hiz. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 19.08.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.08.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.09.2014 tarih ve 29326 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.09.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulunun 10.02.2021 tarihli ve 2021/MK-57 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/2663-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından her bir giyim parçası ve gıda malzemesi için öngörülen tutarın kuruşun altında olduğu, açıklama kapsamında sunulan proforma faturada öngörülen fiyatların ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, isteklinin teklif bedelinin kabul edilebilir nitelikte olmadığı,
2) Geri dönüşlü kargo yoluyla gönderilen şikayet dilekçesinin 18.08.2014 günü saat 10:00’da idare personeli Zülfikar Kaya tarafından teslim alınmış olmasına karşın, idarece 19.08.2014 tarihinde evrak kaydına alındığı, kendilerine 19.08.2014 tarihinde geri dönüşü olan postanın 19.08.2014 tarihinde idare kayıtlarına alınmış olmasının olağan olmadığı, ayrıca idarenin cevap yazısında kesinleşen ihale kararının kendilerine 05.08.2014 tarihinde faks yoluyla bildirildiği ifade edilmiş olmakla birlikte bu tarihte faks ile bir bildiriminin olmadığı, kaldı ki idarece bu konuda bir teyit işlemi de yapılmadığı, kesinleşen ihale kararının kendilerine 08.08.2014 tarihinde iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edildiği öte yandan idarenin cevabının taraflarına ulaşması beklenmeksizin kamu ihale mevzuatına aykırı olarak ihale üzerinde bırakılan istekli ile sözleşme imzalandığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin 08.09.2014 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, söz konusu itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan 19.09.2014 tarihli ve 2014/UH.IV-3241 sayılı Kurul kararıyla başvurunun süre yönünden reddedildiği, söz konusu Kurul kararının iptali istemiyle başvuru sahibi istekli tarafından açılan dava neticesinde Ankara 7. İdare Mahkemesi tarafından alınan 15/01/2015 tarih ve E:2014/1965, K:2015/56 sayılı kararla davanın reddine karar verildiği, söz konusu mahkeme kararının temyizen incelenmesi neticesinde Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 11.11.2020 tarihli ve E: 2015/2320 K: 2020/3092 sayılı kararı ile anılan Kurul kararının iptaline karar verildiği, anılan Danıştay kararı üzerine alınan 10.02.2021 tarihli ve 2021/MK-57 sayılı Kurul kararı ile başvuru sahibinin iddialarının esastan incelenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
…
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Pendik Geneli Park ve Yeşil Alanların Elle Süpürülmesi
b) Miktarı ve türü:
130 Kişi ile 18 Ay Park ve Yeşil Alanların Elle Süpürülmesi Hizmet Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Pendik İlçesi
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 inci maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale işlem dosyası üzerinde yapılan inceleme neticesinde; ihale komisyonu tarafından hesaplanan sınır değer tutarının (6.189.954,95 TL) altında teklif sunduğu tespit edilen Büner Tem. İnş. Nak. Tek. San. ve Tİc. Ltd. Şti.ye aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı gönderildiği, bahse konu istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idare tarafından uygun bulunduğu tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları ile ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden; inceleme konusu hizmet alımı ihalesinde ihale komisyonu tarafından sınır değer hesaplaması yapılacağı, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili aşırı düşük teklif açıklaması talep edileceği, aşırı düşük teklif sahibi istekliler tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde sayılan yöntemler kullanılarak açıklama yapılabileceği, usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul edileceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılan fiyatların kabul edilebilir nitelikte olmadığı hususunun iddiaya konu edildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.1’inci madde açıklaması uyarınca isteklilerin tekliflerinin hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle reddedilemeyeceğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde ise Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamaz.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Karar gereklerinin yerine getirilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “(2) İdareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığına ilişkin Kurumun internet sayfasından sorgulama yapılmadan, Kuruma itirazen şikayet başvurusu yapılan hallerde ise itirazen şikayet başvurusu nihai kararla sonuçlandırılmadan sözleşme imzalanamaz.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikayet başvurusu üzerine yapılacak işlemler ve inceleme” başlıklı 6’ncı maddesinde “(6) İdareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihinden, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen günden itibaren on gün geçmedikçe idarece sözleşme imzalanamaz. Bu sürenin bitimini izleyen günden(on birinci günden) itibaren Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulup bulunmadığı Kurumun internet sayfasından sorgulanmadan, Kuruma itirazen şikayet başvurusu yapılmış ise itirazen şikayet başvurusu nihai kararla sonuçlandırılmadan idare tarafından sözleşme imzalanamaz.” hükmü bulunmaktadır.
Şikayet konusu ihaleye ilişkin olarak başvuru sahibi istekli tarafından 19.08.2014 tarihinde şikayet başvurusunda bulunulduğu, idarece alınan kararın 29.08.2014 tarihinde söz konusu istekliye tebliğ edildiği, bu karar üzerine anılan istekli tarafından 08.09.2014 tarihinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, anılan itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan 19.09.2014 tarihli ve 2014/UH.IV-3241 sayılı Kurul kararı ile itirazen şikayet başvurusunun süre yönünden reddine karar verildiği, anılan ihaleye ilişkin sözleşme tarihinin ise 29.08.2014 olduğu anlaşılmıştır.
İdareye şikayet başvurusunun süre yönünden uygun yapıldığına ilişkin iddiaların Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından verilen 11.11.2020 tarihli ve E: 2015/2320 K: 2020/3092 sayılı kararında incelenerek söz konusu iddiaların yerinde bulunduğu, bu doğrultuda 10.02.2021 tarihli ve 2021/MK-57 sayılı Kurul kararı ile başvurunun esas yönünden incelenmesine geçildiği dikkate alındığında iddianın söz konusu kısımlarına ilişkin yeni bir değerlendirme yapılmasına ihtiyaç bulunmadığı anlaşılmıştır.
İlgili mevzuat hükümlerinden, idareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığına ilişkin Kurumun internet sayfasından sorgulama yapılmadan, Kuruma itirazen şikayet başvurusu yapılan hallerde ise itirazen şikayet başvurusu nihai kararla sonuçlandırılmadan sözleşme imzalanamayacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin idarenin cevabının taraflarına ulaşması beklenmeksizin kamu ihale mevzuatına aykırı olarak ihale üzerinde bırakılan istekli ile sözleşme imzalandığı iddiası ile ilgili olarak yapılan değerlendirmede, idarece kamu ihale mevzuatında belirlenen süreler beklenmeden sözleşme imzalandığı görülmekle birlikte başvuru sahibi isteklinin ilk iddiası kapsamında yapılan değerlendirme neticesinde herhangi bir aykırılık tespit edilmediği, bu doğrultuda söz konusu hususun esasa etkili bir aykırılık teşkil etmediği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının bu kısmı da yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy