(4734 S. K. m. 54, 65)
Toplantı No: 2014/050
Gündem No: 41
Karar Tarihi: 23.07.2014
Karar No: 2014/UY.I-2695
Şikayetçi: Abdulgani Baysal, TÜRKELİ MAH. AĞLIBOĞAZ CAD. HÜRÜNİMET APT. NO:1/6 ADANA
İhaleyi Yapan Daire: Adana Orman Fidanlık Müdürlüğü, Yavuzlar Mah. Hacı Sabancı Bulvarı 4101 Sk. (Köprüköy Orman Fidanlığı İçi) 01220 ADANA
Başvuru Tarih ve Sayısı: 25.06.2014/19812
Başvuruya Konu İhale: 2014/52813 İhale Kayıt Numaralı "Sundurma Tesisi" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Adana Orman Fidanlık Müdürlüğü tarafından 23.05.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Sundurma Tesisi” ihalesine ilişkin olarak Abdulgani Baysal’ın 16.06.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.06.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.06.2014 tarih ve 19812 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.06.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/1993 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşağıda yer verilen hususlardan dolayı aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin yapılan söz konusu başvuruda düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiği;
1) Asgari ücret komisyonunun belirlemiş olduğu 2014 yılı asgari ücret tutarı altında işçilik bildirildiği, analizde yer alan girdilerin düşük olduğu, ekskavatör bedellerinin düşük gösterildiği,
2) Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, nakliye analizlerinin, aşırı düşük savunma belgelerinin tekrar incelenip değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’de yer alan düzenlemelerden ihale konusu işin sundurma tesisi yapımı işi olduğu, ihalenin 1’inci kısmının Köprüköy Orman Fidanlığı Sundurma Tesisi Yapım İşi ve 2’nci kısmının Ceyhan Orman Fidanlığı Sundurma Tesisi Yapım İşi olmak üzere toplam iki kısımda, kısmi teklife açık olmak üzere ve anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği görülmüştür.
26.05.2014 tarihli ihale komisyonu ara kararı ile geçici teminat tutarı yetersiz olan Akyapı İnşaat-Levent Aksoy’un ve teklif cetveli uygun olmayan İşmak Müh. İnş. Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, sınır değerin her iki kısım için de hesaplanarak, 1’inci kısımda sınır değerin altında kalan Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Abdulgani Baysal’a ve 2’nci kısımda sınır değerin altında kalan Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasına karar verildiği, 12.06.2014 onay tarihli ihale komisyonu kararında 1’inci kısım için kendisinden aşırı düşük teklif açıklaması istenilen Abdulgani Baysal’ın açıklama sunmaması sebebiyle teklifinin reddedildiği, 1 ve 2’nci kısımlarda ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahipleri olarak ihalenin 1’inci kısmında Hgf İnşaat Hafriyat Nak. Taah. Tur. Hayv. Gıda ve Paz. Ltd. Şti.nin ve 2’nci kısımda Abdulgani Baysal’ın teklifinin belirlendiği görülmüştür.
İhale işlem dosyası içerisinde yer alan bilgi ve belgeler incelendiğinde; Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ihalenin 1’inci kısmı için 27.05.2014 tarihli ve 1678 sayılı, 2’nci kısım için aynı tarihli ve 1677 sayılı, “Aşırı Düşük Teklif Sorgulama” konulu yazıların gönderildiği, yazı eklerinde her iki kısım için de açıklama istenilen iş kalemleri listelerine, sıralı analiz girdileri listelerine, açıklama istenilen analiz girdileri listelerine, açıklama istenilmeyen analiz girdileri listelerine, örnek analiz formatlarına yer verildiği; Abdulgani Baysal’a ihalenin 1’inci kısmı için gönderilen 27.05.2014 tarihli ve 1679 sayılı, “Aşırı Düşük Teklif Sorgulama” konulu yazının ekler kısmında Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne gönderilen bilgi/belgelerle aynı bilgi/belgelerin yer aldığı belirtilmesine rağmen, yazı ekinde yalnızca örnek analiz formatlarının bulunduğu görülmüş olup, 07.07.2014 tarihli ve 1974 sayılı yazı ile idareden “… İhale tarihinden itibaren alınan tüm ihale komisyonu kararları ile isteklilerden Abdulgani Baysal’a gönderilen 27.05.2014 tarihli 1679 sayılı “Aşırı Düşük Teklif Sorgulama” konulu yazı ekinde anılan istekliye gönderilen belgelerin idarenizce aslı gibidir onaylı örnekleri, …” istenilmiş olup, idarenin 08.07.2014 tarihli ve 2148 sayılı cevabi yazısı ve eki belgeler incelendiğinde Abdulgani Baysal’a gönderilen 1679 sayılı yazı ekinde yine sadece örnek analiz formatlarına yer verilmesi sebebiyle 15.07.2014 tarihli ve 2075 sayılı yazı ile idareye anılan isteklilere “Aşırı Düşük Teklif Sorgulama” konulu yazı eklerinde farklı eklerin gönderilme gerekçesi sorulmuştur. İdarenin 16.07.2014 tarihli ve 2233 sayılı cevabi yazısında eklerin fotokopi yoluyla çoğaltılması esnasında Kuruma sehven eksik belge gönderildiği ancak ihalenin 1’inci kısmında yapılan aşırı düşük teklif sorgulamalarında her iki istekliye de sorgulama yazıları ile aynı eklerin gönderildiğinin belirtildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi Abdulgani Baysal’ın 13.06.2014 tarihli şikâyet dilekçesinde ve 23.06.2014 tarihli itirazen şikâyet dilekçesinde ihalenin hangi kısmına başvuruda bulunulduğu hususuna yer verilmemesinden ötürü, başvuru sahibinin 1 sıra numarası altında yer verilen iddialarıyla sınırlı olarak, her iki kısım açısından da yapılan incelemede;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler…
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
…
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.“ hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;
…
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler, hakkında başvuruda bulunabilir.” hükmü bulunmaktadır.
12.06.2014 onay tarihli ihale komisyonu kararında 1’inci kısım için kendisinden aşırı düşük teklif açıklaması istenilen Abdulgani Baysal’ın açıklama sunmaması sebebiyle teklifinin reddedildiği ve idarenin bu işlemine yönelik itirazenşikayet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından, ihalenin 1’inci kısmı olan Köprüköy Fidanlığı Sundurma Yapım İşi’nin anılan istekli üzerinde kalma ihtimali bulunmamaktadır.
Bu durumda yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri çerçevesinde ihalenin 1’inci kısmının başvuru sahibi istekli üzerinde kalma ihtimali bulunmadığından, adı geçen isteklinin bir hak kaybına veya zarara uğraması söz konusu değildir. Bundan dolayı başvuru sahibi Abdulgani Baysal’ın, 1’inci kısımda ihale üzerinde bırakılan istekliye ilişkin olarak idarece tesis edilen işlemlere yönelik başvurusunun 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin on birinci fıkrasının (c) bendi gereğince ehliyet yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 1 sıra numarası altında yer verilen iddialarıyla sınırlı olarak ihalenin 2’nci kısmı açısından yapılan incelemede yaklaşık maliyet genel icmalinin ekinde; yaklaşık maliyet hesap cetvelinin, sıralı iş kalemleri listesinin, pursantaj cetvelinin, poz listesinin, metraj listesinin, teknik tariflerin, tüm iş kalemlerine ait sıralı analiz girdileri tablolarının, açıklanması istenilen iş kalemlerine ait sıralı analiz girdileri tablolarının, açıklanması istenilen analiz girdileri listesinin ve açıklanması istenilmeyen analiz girdileri listesinin yer aldığı, söz konusu yapım işinin 2’nci kısmında toplam 25 iş kaleminin yer aldığı, bunlardan 6’sı inşaat iş grubunda ve 1’i tesisat iş grubunda olmak üzere toplam 7 iş kaleminin açıklanması gerekli iş kalemleri olarak belirlendiği görülmüştür.
Açıklanması istenilen 7 iş kaleminin; Y.23.101 poz no’lu “Her çeşit profil, çelik çubuk ve çelik saçlarla karkas (çerçeve) inşaat yapılması, yerine tespiti (yapı karkası, köprülerde profil demirlerinden kirişler, başlıklar, bağlantılar ve benzeri imalatlar)”, MSB.521/B2 poz no’lu“BoyalıTropezoidal kesitli sac çatı kaplaması yapılması”, Y.16.050/04 poz no’lu“Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C20/25 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (beton nakli dahil)”, Y.21.051/C01 poz no’lu“Çelik borudan tam güvenlikli cephe iş iskelesi yapılması(0,00-51,50 m arası)”, MSB.325/A poz no’lu“Kuvarsagregalı yüzey sertleştirici yapılması (gri)”, Y.16.050/03 poz no’lu“Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C 16/20 basınç dayanım sınıfında beton dökülmesi (beton nakli dahil)” ve 32.1.1/048 poz no’lu “4 x 10 mm2, 0.6/1 KV YXV (N2XY) XLPE yalıtkanlı kablo (XLPE yalıtkanlı, PVC dış kılıflı)” iş kalemleri olduğu anlaşılmıştır.
İhalenin ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45’inci maddesinde;“… 45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihalenin 2’nci kısmı için sunduğu aşırı düşük teklif dosyası incelendiğinde;
Y.23.101 poz no’lu iş kalemi için sunulan analizde yer alan 03.589(Y) poz no’lu “Demir doğrama imalat atelyesi” isimli girdiye ait alt analizde yer alan 01.218 poz no’lu “sıcak demirci usta yardımcısı” isimli rayicin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayımlanmış analizindeki 6.5sa olan miktarının 3.5 sa olarak belirlendiği, söz konusu iş kalemi için teklif edilen tüm işçilik rayiçlerinin ise 2014 yılı için belirlenen saatlik işçilik ücreti olan 4,76 TL’nin üzerinde belirlendiği görülmüştür.
Y.16.050/04 poz no’lu iş kalemi için teklif edilen tüm işçilik rayiçlerinin 2014 yılı için belirlenen saatlik işçilik ücreti olan 4,76 TL’nin üzerinde belirlendiği, analiz ve alt analizdeki girdi miktarlarının kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış analizlerindeki girdi miktarlarına eşit olduğu görülmüştür.
Y.16.050/03 poz no’lu iş kalemi için teklif edilen tüm işçilik rayiçlerinin 2014 yılı için belirlenen saatlik işçilik ücreti olan 4,76 TL’nin üzerinde belirlendiği, analiz ve alt analizdeki girdi miktarlarının kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış analizlerindeki girdi miktarlarına eşit olduğu görülmüştür.
Y.21.051/C01 poz no’lu iş kalemi için teklif edilen tüm işçilik rayiçlerinin 2014 yılı için belirlenen saatlik işçilik ücreti olan 4,76 TL’nin üzerinde belirlendiği, analiz ve alt analizdeki girdi miktarlarının kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış analizlerindeki girdi miktarlarına eşit olduğu görülmüştür.
32.1.1/048 poz no’lu iş kaleminin fiyatını tevsik amacıyla proforma fatura sunulduğu, proforma faturada işçilik ve malzeme giderlerinin ayrı ayrı gösterildiği görülmüştür.
MSB.521/B2 poz no’lu iş kaleminde teklif edilen tüm işçilik rayiçlerinin 2014 yılı için belirlenen saatlik işçilik ücreti olan 4,76 TL’nin üzerinde belirlendiği, analiz ve alt analizdeki girdi miktarlarının kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış analizlerindeki girdi miktarlarına eşit olduğu görülmüştür.
MSB.325/A poz no’lu iş kalemi için teklif edilen tüm işçilik rayiçlerinin 2014 yılı için belirlenen saatlik işçilik ücreti olan 4,76 TL’nin üzerinde belirlendiği ve analiz ve alt analizdeki girdi miktarlarının kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış analizlerindeki girdi miktarlarına eşit olduğu görülmüştür.
Diğer taraftan yapılan incelemede açıklanması gerekli 7 iş kalemi içerisinde de ekskavatör girdisinin yer almadığı görülmüştür.
Sonuç olarak Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihalenin 2’nci kısmı için sunduğu aşırı düşük teklif açıklama dosyasında yer alan ve açıklanması gerekli 7 iş kalemine ait analizlerdeki ve alt analizlerdeki işçilik rayiçlerinin 2014 yılı için belirlenen saatlik işçilik ücreti olan 4,76 TL’nin üzerinde belirlendiği ve açıklanması gerekli 7 iş kalemi içerisinde ekskavatör girdisinin yer almadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu hususlara ilişkin iddialarının yerinde olmadığı, öte yandan Y.23.101 poz no’lu iş kalemi için sunulan analizde yer alan 03.589(Y) poz no’lu “Demir doğrama imalat atelyesi” isimli girdiye ait alt analizde yer alan 01.218 poz no’lu “sıcak demirci usta yardımcısı” isimli rayicin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayımlanmış analizindeki 6.5 sa olan miktarının 3.5 sa olarak belirlendiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin analizde yer alan girdilerin düşük olduğu yönündeki iddiasının yerinde olduğu ve Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru sahibi Abdulgani Baysal’ın 13.06.2014 tarihli şikâyet dilekçesinde ve 23.06.2014 tarihli itirazen şikâyet dilekçesinde ihalenin hangi kısmına başvuruda bulunulduğu hususuna yer verilmediği görülmüştür. Diğer taraftan başvuru sahibinin 1 sıra numarası altında yer alan iddiaları yönünden yapılan incelemede; 12.06.2014 onay tarihli ihale komisyonu kararında 1’inci kısım için kendisinden aşırı düşük teklif açıklaması istenilen Abdulgani Baysal’ın açıklama sunmaması sebebiyle teklifi reddedildiğinden, Abdulgani Baysal’ın, 1’inci kısımda ihale üzerinde bırakılan istekliye ilişkin olarak idarece tesis edilen işlemlere yönelik başvuru ehliyeti bulunmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin 2 sıra numarası altında yer verilen iddialarıyla sınırlı olarak ihalenin 2’nci kısmı açısından yapılan incelemeyle ilgili olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde;ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olduğu,
Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde, Kurumun itirazen şikâyet başvurularını, başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleyeceği hüküm altına alınmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in başvuruların şekil unsurlarını düzenleyen 8’inci maddesinde “(1) Şikâyet başvuruları idareye, itirazen şikâyet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;
…Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet başvurularında aranılacak şekil unsurları”başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında da “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibi isteklinin 23.06.2014 tarihli itirazen şikâyet dilekçesinde “… 2- Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin yeniden incelenmesi. 3- Nakliye analizlerin incelenmesi … aşırı düşük savunma belgelerinin tekrar incelenip değerlendirilmesi,…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Bu çerçevede itirazen şikâyet dilekçesinin incelenmesi sonucu, idarenin işleminin hangi unsurları bakımından ve hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğunun belirtilmediği, başvurunun sadece ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif dosyası içerisinde yer alan belgelerin yeniden incelenmesi talebi niteliğinde olduğu, bu durumda somut bir hukuka aykırılık iddiasına yer verilmeyen başvurunun, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince şekil yönünden reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 2’nci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Güvener İnş. Makina Tes. Doğ. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmaması sebebiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) İhalenin 1'inci kısmına ilişkin olarak 4734 sayılı Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2) İhalenin 2'nci kısmına ilişkin olarak 4734 sayılı Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazenşikayet başvuru dilekçesinde özetle “1) Asgari ücret komisyonunun belirlemiş olduğu 2014 yılı asgari ücret altında işçilik bildirildiği, analizde yer alan girdilerin düşük olduğu, ekskavatör bedellerinin düşük gösterildiği,
2) Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, nakliye analizlerinin, aşırı düşük savunma belgelerinin tekrar incelenip değerlendirilmesi gerektiği”şeklinde belirtilen birinci iddiası kapsamında ehliyet yönünden, ikinci iddia kapsamında şekil yönünden 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince “başvurunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazenşikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında yapılan incelemeye göre;
1) Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak;
İdareye şikâyet, Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesi için, aday, istekli veya istekli olabileceklerin hukuken korunması gerekli bir hakkının veya menfaatinin olması gerekmektedir.
4734 sayılı Kanunun 4. maddesinde geçen aday, istekli ve istekli olabilecek tanımları ve 54. maddesinde yer alan ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet yoluna başvurmaları yolundaki düzenleme, ihale dokümanı almayan kişilerin başvuruda bulunamayacaklarını, bu satın alma işleminin ehliyet şartının ön koşulu olduğunu ortaya koymaktadır.
Söz konusu ihalede, başvuru sahibi tarafından ihale dokümanı satın alınarak, ihaleye teklif verildiği, teklifin birim fiyat ile miktarın çarpımından oluşturularak doğru bir şekilde hesaplanması teklifi geçersiz kılmadığından anılan Kanun ve Yönetmelik hükmü uyarınca istekli statüsünü kazandığından iddiasının incelenmesinin önünde hukuki engel bulunmamaktadır.
Ayrıca, başvuru sahibinin birinci iddiasının, aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olduğuna ilişkin olduğu dikkate alındığında, iddiasına ilişkin olarak ehliyetinin kabulünün yanı sıra, anılan Yönetmeliğin 16. maddesinde sayılan diğer unsurlar da başvuru sahibi tarafından yerine getirildiğinden işin esasının incelenmesine geçilmesi gerekmektedir.
2) Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak;
4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, 56’ncı maddesinin birinci fıkrasında; idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55’inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, ikinci fıkrasında ise; Kurumun itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 5’nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; isteklilerin; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabileceği, 14’üncü maddesinin birinci fıkrasında; idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikâyet ya da itirazen şikâyet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği, 15’nci maddesinin birinci fıkrasında; Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16’ncı madde çerçevesinde inceleneceği, 16’ncı maddesinin ikinci fıkrasında ise; başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçileceği hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde, idarelerin anılan Kanun kapsamında yapılacak olan ihalelerde gizliliği sağlanmakla sorumlu olduğu belirtilmiş, Kanunun 61’inci maddesinde de, bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanların ihale süreci ile bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve mali yönlerine ilişkin gizli kalması gereken bilgi ve belgeler ile işin yaklaşık maliyetini ifşa edemeyecekleri, aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre 58’inci ve 60’ıncı maddelerde belirtilen müeyyidelerin uygulanacağı kurala bağlanarak ihalelerde gizliliğin sağlanması amacıyla temel hukuki düzenlemeler öngörülmüştür.
Bu itibarla, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında sunduğu proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, nakliye analizlerinin, aşırı düşük savunma belgelerinin mevzuata uygun olduğuna ilişkin ikinci iddiasının esasının incelenmesine geçilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusunda belirttiği birinci ve ikinci iddiasının esasının incelenmesi gerektiği yönündeki düşüncemle Kurul çoğunluğunca alınan “başvurunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyorum. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy