(4734 S. K. m. 54, 65)
Toplantı No: 2020/009
Gündem No: 11
Karar Tarihi: 04.03.2020
Karar No: 2020/UY.I-459
BAŞVURU SAHİBİ:
Tetiş Yapı İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/408098 İhale Kayıt Numaralı “Muğla Seydikemer 150 Yataklı Devlet Hastanesi Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından 28.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Muğla Seydikemer 150 Yataklı Devlet Hastanesi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Tetiş Yapı İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 06.02.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.02.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 21.02.2020 tarih ve 9494 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/361 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece alınan kesinleşen ihale kararının mevzuata açıkça aykırılık taşıdığı, zira söz konusu kararda aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmediği ve görülmeme sebebinin de açıklama kapsamında sunulmuş olan fiyat tekliflerinde malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmiş olmasına rağmen yine açıklama kapsamında sunulmuş olan Ek-O6 satış tutarı tespit tutanaklarında yalnızca malzemelerin satış tutarına ilişkin tespite yer verilip montaj işçiliğine dair bir tespite yer verilmemesi olduğu, ancak mevzuatta yer verilen düzenlemeler ve emsal kurul kararları çerçevesinde idarece verilen analiz formatlarında malzeme ve montaj bedellerinin iş kalemi girdileri olarak belirlendiği, sundukları fiyat tekliflerinde de malzeme ve montaj bedellerini ayrı ayrı göstermek suretiyle analiz formatına uygun olarak teklif fiyatlarını açıkladıkları ve fiyat teklifleri ile ekleri Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarının mevzuatta aranan tüm geçerlilik şartlarını taşıdığı iddia edilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “ Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
Örnek:
Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4 nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri…sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.
Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi (Örnek)
Sıra No
Poz No
İş kaleminin adı
Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları
Teklif
Birim fiyatı alınan kurum/kuruluş
Kar ve genel gider dahil birim fiyat
Kar ve genel gider hariç birim fiyat
Teklif edilen kar ve genel gider
Teklif edilen birim fiyat
(TL)
(TL)
(TL)
(TL)
1
16.001
150 dozlu demirsiz beton
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
97,86
97,86
2
16.002
200 dozlu demirsiz beton
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
104,00
105,00
3
16.003
250 dozlu demirsiz beton
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
110,13
88,10
15,86
103,96
…
…
…
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir…
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir.
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.
…
4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.” açıklamaları yer almaktadır.
Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı: Muğla Seydikemer 150 Yataklı Devlet Hastanesi Yapım İşi
b) Yatırım proje no'su/kodu:1991I000090
c) Miktarı ve türü: 1 Adet Üst Yapı Hastane İnşaatı: B+2Z+4 Katlı
ç) Yapılacağı yer: Muğla İli Seydikemer İlçesi
d) Bu bent boş bırakılmıştır..” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır..” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin 46.10’uncu maddesinde “46.10. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecek olup, bu kapsamda ilgili meslek mensubundan ilgisine göre maliyet tespit tutanağı (EK-O.5) veya satış maliyet tutanağı (EK-O.6) istenecektir.” düzenlemesi yapılmıştır.
İdarece alınan ihale komisyonu kararında, ihaleye toplam 22 adet isteklinin katıldığı, bir firma tarafından teklif mektubu sunulmadığı, bir firmanın sunduğu geçici teminatının uygun olmadığı tespitiyle sınır değer hesabına katılmadığı, hesaplanan sınır değer doğrultusunda üç isteklinin teklifinin söz konusu değerin altında kaldığı ve aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, iki isteklinin süresi içerisinde aşırı düşük açıklaması vermediği ve başvuru sahibi tarafından süresi içinde verilen aşırı düşük açıklamasının incelendiği, açıklamanın malzeme ve montaj olarak analizi yapılan fiyat tekliflerine ait satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) bulunan ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının ilgili imalata ait olarak tek kalemde belirtildiği, malzeme ve montaj olarak ayrı ayrı belirtilmediği ve bazı poz adlarının satış tutarı tespit tutanağında ifade edilmediği gerekçesiyle mevzuata uygun bulunmadığı, bir isteklinin teklifinin de sunduğu iş deneyim belgesinin istenen kriterleri taşımamasından dolayı teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, bu çerçevede ihalenin en avantajlı birinci teklif sahibi olan Özsoy İnş. Tur. Tic ve San. A.Ş’nin üzerinde bırakılmasına, ikinci en avantajlı teklif sahibi olarak ise Bayındırlar Yapı A.Ş- Akarlar İnş. ve Malz. Nak. Pro.Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
İdarece teklifi sınır değerin altında olan başvuru sahibi Tetiş Yapı İnş. San. ve Tic. A.Ş’ye EKAP üzerinden gönderilen 20.11.2019 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması hakkındaki yazıda “Anılan işe ait açıklama istenilecek iş kalemleri, açıklanma istenmeyen analiz girdileri, İnşaat ve Tesisat pozlarına ait Sıralı Analiz Girdi Tabloları ve analiz formatı yazımız ekinde gönderilmektedir. Ayrıca ihaleye esas İdari Şartname’ nin 46.10. maddesinde yer alan "Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecek olup, bu kapsamda ilgili meslek mensubundan ilgisine göre maliyet tespit tutanağı (EK-O.5) veya satış maliyet tutanağı (EK-O.6) istenecektir." hükmüne istinaden, aşırı düşük teklif açıklama kapsamında sunulacak olan Özel pozlara ait ilgili maliyet tespit veya satış tutanaklarına ilişkin EK-O.5 ve EK-O.6 standart formları (Aşırı düşük açıklama dosyası ile birlikte idaremize gönderilecektir) da yazımız ekinde gönderilmektedir. ” ifadelerine yer verildiği ve yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesi (inşaat, tesisat için), sıralı analiz girdileri listesi ve tabloları, açıklama istenilmeyen analiz girdileri listeleri, örnek analiz formatı ve örnek maliyet tutarı tespit tutanağı ile satış tutarı tespit tutanağına yer verildiği,
Ayrıca idarece EKAP üzerinden gönderilen 26.11.2019 tarihli yazıda “ 28.10.2019 tarihinde Genel Müdürlüğümüzce ihalesi yapılan "Muğla Seydikemer 150 Yataklı Devlet Hastanesi Yapım İşi" ile ilgili olarak aşırı düşük açıklama kapsamında istekliler tarafından sorulan sorulara Etüt Proje ve Emlak Daire Başkanlığınca verilen cevap ile tesisat iş kalemlerine ait 14 adet poza ilişkin analizler yazımız ekinde gönderilmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda aşırı düşük açıklama talebine cevap vermeniz gerekmektedir. Ekte yer alan yazı ve tesisat analizleri doğrultusunda aşırı düşük açıklama talebine ek süre ile beraber 04.12.2019 Çarşamba günü mesai bitimine kadar cevap vermeniz gerekmektedir.” denildiği ve yazı ekinde tesisat kalemlerini içerene sıralı analiz girdileri tablolarına yer verildiği,
Yine idarece başvuru sahibine EKAP üzerinden gönderilen 29.11.2019 tarihli yazıda da “28.10.2019 tarihinde Genel Müdürlüğümüzce ihalesi yapılan "Muğla Seydikemer 150 Yataklı Devlet Hastanesi Yapım İşi" ile ilgili olarak aşırı düşük açıklama kapsamında 26.11.2019 tarih ve ASR-DSK-2 sayılı yazımız ile Etüt Proje ve Emlak Daire Başkanlığınca verilen cevap ile tesisat iş kalemlerine ait 14 adet poza ilişkin analizler yazımız ekinde gönderilmiş idi. Aşağıda yer alan hususlarda düzeltme yapılmıştır:
26.11.2019 tarih ve ASR-DSK-2 sayılı yazının ekinde gönderilen Etüt Proje ve Emlak Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen yazıda S.ÖZEL POZ 01, S.ÖZEL POZ 02 ve S.ÖZEL POZ 03 numaralı pozlar için açıklama yapılmış fakat yazıda S.ÖZEL POZ 04 olması gerekirken S.ÖZEL POZ 03 olarak belirtilmiştir. Etüt Proje ve Emlak Daire Başkanlığı ile tekrar yapılan yazışmalar neticesinde S.ÖZEL POZ 03 pozunun sehven yazıldığı, S.ÖZEL POZ 04 pozu olması gerektiği bildirilmiştir.
26.11.2019 tarih ve ASR-DSK-2 sayılı yazının ekinde gönderilen tesisat iş kalemlerine ait 14 adet analizlerde Excel programından kaynaklı hataların olduğu görülmüş, bu hatalar düzeltilerek tekrar ekte gönderilmektedir.
3.Etüt Proje ve Emlak Daire Başkanlığı tarafından gönderilen Özel-18 pozuna ait analiz yazımız ekindedir. “ifadelerinin yer aldığı ve yazı ekinde tesisat ve inşaata ait sıralı analiz girdileri tablosu ve analizlere yer verildiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, idarenin inşaat için 60 iş kalemine, tesisat için 39 iş kalemine açıklama getirilmesini istediği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi olan Tetiş Yapı İnş. San. ve Tic. A.Ş tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde; anılan istekli tarafından toplam teklif bedelini gösteren açıklama istenilen iş kalemlerinin toplamı ve açıklanması istenilmeyen iş kalemlerinin toplamının yer aldığı, ayrıca açıklama istenilen iş kalemlerine ait iş kaleminin adı, birimi, miktarı, birim fiyatı, tutarının yer aldığı kar ve genel giderler dahil hesap cetvelinin, analizlerin, analiz girdileri listelerinin ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması istenilen iş kalemlerinden 18 adet imalat için malzeme ve montaj bedelini tevsik etmek üzere üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi sunulduğu tespit edilmiştir.
Anılan istekli tarafından yukarıda belirtilen Tebliğin 45.1.7’nci maddesindeki “İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.” açıklaması uyarınca 18 adet iş kalemi için sunulan fiyat tekliflerine bakıldığında malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı belirlendiği, dolayısıyla her ikisi için de ayrı fiyat tevsikinde bulunulduğu,
İdarece İdari Şartname’nin 46.10’uncu maddesinde yapılan “46.10. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecek olup, bu kapsamda ilgili meslek mensubundan ilgisine göre maliyet tespit tutanağı (EK-O.5) veya satış maliyet tutanağı (EK-O.6) istenecektir.” düzenlemesi gereği söz konusu fiyat tekliflerinin ekinde sunulması gereken ve bu doğrultuda yer alan satış tutarı tespit tutanaklarının incelenmesinde ise (Ek-O.6), yine anılan Tebliğin 45.1.13.1’inci maddesindeki “Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir..” ibarelerini taşıdığı görülmekle birlikte malzeme ve montaj girdilerine ayrı ayrı yer verilmek suretiyle analizi yapılan fiyat tekliflerine dayanak olarak sunulan satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) bulunan ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının ilgili iş kalemindeki imalata ait olarak malzeme ve montaj şeklinde ayrı ayrı değil tek kalemde belirtildiği görülmüştür.
İdarece aşırı düşük teklif açıklama yazısının ekinde yer verilen standart satış tutarı tespit tutanağının “Ağırlıklı Ortama Birim Satış Tutarı” başlıklı 4’üncü maddesinde “Fiyat teklifine konu mamul, mal veya hizmete ilişkin olarak, yukarıda belirtilen geçici vergi beyanname dönemindeki 600 Yurtiçi satışlar (varsa 601 yurtdışı satışlar) hesabında bulunan kayıtlara ilişkin bilgiler aşağıda olduğu gibidir. (Fiyat teklif kapsamındaki her bir mamul, mal veya hizmete ilişkin ayrı tablo kullanılacaktır.)” şeklindeki ifadenin fiyat teklifinde belirtilen maliyet kalemlerine ait tespit tutanağında da aynı şekilde belirleme yapılacağı sonucunu doğurduğu anlaşılmıştır. Kaldı ki isteklilerce teklif edilen fiyatlarla ihale konusu işin gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceğinin anlaşılabilmesi açısından teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi halinde aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan fiyat teklifleri ile fiyat tekliflerinin yasal dayanağı olan ve idarece istenilmesi durumunda sunulacak olan satış tutarı tespit tutanaklarının içerdiği bilgilerin birbiriyle uyumluluk göstermesinin isteklilerce gerçekçi ve sağlıklı teklif hazırlanıp hazırlanmadığının göstergesi olacağı açıktır.
Satış tutarı tespit tutanaklarının idarece talep edilmesindeki amaçlananın da alınan fiyat tekliflerinin gerçeğe uygun olup olmadığının anlaşılması olduğu dikkate alındığında, fiyat tekliflerinde kalemler halinde belirtilen maliyetlerin aynı şekilde tutanakta da kalemler halinde ayrı ayrı açıklanması gerektiği,
Nitekim anılan Tebliğ’de meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için satış tutarı tespit tutanağının düzenlenebileceği ve tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olacağı ortaya konulduğundan, dolayısıyla idarece açıklanması istenilen iş kalemlerinin mahiyetine bakıldığında malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı belirtilebilecek nitelik taşıdığı, açıklama istenilen kalemlerin malzemenin ayrıntılarına ait olmayıp, malzemenin yanı sıra montajına da ilişkin olduğu, standart tutanakta belirtilen teklif kapsamındaki, her bir mamul, mal veya hizmet denilmekle, hizmet kavramından fiyat teklifine konu imalatın yani imalatı oluşturan kalemler olan malzeme ve montajın(işçilik bedeli) anlaşılması gerektiği, bir bütünlüğü olan hizmet işine ait alınan fiyat teklifinde ayrı ayrı gösterilip fiyatlandırılabilen imalat kalemlerinin (malzeme ve montaj) yasal dayanağı olan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarında da ayrı ayrı gösterilmesinin doğal bir sonuç olarak kabul edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede başvuru sahibi tarafından sunulan satış tutarı tespit tutanaklarında beyan edilen tutarların tek bir kalemde belirtildiği görülmüş olup, söz konusu bedelin tek başına malzeme bedelini mi, ya da montaj bedelini mi içerdiği veya her iki bedeli de içerip içermediğinin anlaşılamadığı, bu itibarla da fiyat teklifinde beyan edilen malzeme ve montaj bedellerinin, fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) ile desteklenemediği sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan idarece 4 adet iş kalemi için satış tutarı tespit tutanaklarında pozun adının beyan edilmemiş olması durumunun da açıklamayı uygun bulmama gerekçesi olarak kabul edildiği görülmüştür. Bu hususla ilgili olarak yapılan incelemede, satış tutarı tespit tutanaklarında bazı iş kalemlerin isimlerinin belirtilmediği (Örn. S.ÖZEL POZ.04 nolu Yer kayıt cihazları kullanımı adlı iş kalemi) her ne kadar standart satış tutarı tespit tutanağında pozun adının belirtilmesine gerektiğine dair bir düzenleme olmamakla birlikte, fiyat teklifinde pozun adının altında tek bir girdinin bulunduğu durumda tutanağın tarih ve sayısı ile bu hususun tevsik edilebileceği ve tutanakta pozun adının ifade edilmemesinin tereddüte düşürecek bir durum yaratmayacağı anlaşılmış olsa da, birden fazla girdinin bulunduğu mevcut durumda ise pozun adının gösterilmesinin tutanakta belirtilen girdilerin hangi poza ait olduğunun görülebilmesi açısından önem taşıyacağı anlaşıldığından, idarece yapılan tespitin bu yönüyle uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy