(4734 S. K. m. 36, 38, 54, 65) (213 S. K. m. 315, 320) (Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 41) (Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik m. 3, 9, 11, 12, 13, 18) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 18) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 8, 45)

Toplantı No: 2022/011

Gündem No: 19

Karar Tarihi: 23.02.2022

Karar No: 2022/UY.I-280

BAŞVURU SAHİBİ:

.... Taah. A.Ş. - .... İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/114862 İhale Kayıt Numaralı “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 08.04.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi” ihalesine ilişkin olarak .... Taah. A.Ş. - .... İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 27.12.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 14.01.2022 tarih ve 2120 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/62 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ve .... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;

a) 17.002/K-P poz nolu iş kaleminde yer alan “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” analiz girdisinin fiyat teklifi ile açıklandığı, fiyat teklifinde yer alan çimento ile analiz girdisindeki çimentonun aynı özellikte olmadığı, analizlerde çimento cinsinin açıkça (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N) olarak belirlendiği, ancak alınan fiyat teklifinin (TS EN 197-1 CEM I 42,5 R) özelliğinde olduğu, iki çimento arasında çimento bileşenleri ile çimento priz sürelerine ilişkin farklılıkların bulunduğu,

b) 16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P poz nolu iş kalemlerinde yer alan “Çam Kerestesi (II. Sınıf)” analiz girdisinin fiyat teklifi ile açıklandığı, fiyat teklifi ile fiyat teklifine esas Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı incelendiğinde fiyat teklifinin ve Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın Çam Kerestesi (II. Sınıf) ürününe ilişkin olarak sunulduğu, ancak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosundaki faturaların Çam Kerestesi (II. Sınıf) ürününe ilişkin olmadığı, beyan edilen faturalardan bir adedinin örnek teşkil etmesi amacıyla dilekçe ekinde sunulduğu,

c) C 30/37 beton harcı, amonyum nitrat fuel-oil karışımı, çam kerestesi ve demir ürünlerine ilişkin fiyat teklifine esas Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’ndaki miktarların iş kapsamında gerekli toplam miktarların 1/20’si olma şartını sağlamadığı,

ç) Fiyat tekliflerine esas olan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanakları’ndaki imza sirkülerinin geçerlilik tarihinin bittiği, meslek mensubu faaliyet belgelerinin süresinin dolduğu,

d) C 30/37 hazır beton analiz girdisi için sunulan fiyat teklifi eki Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanakları incelendiğinde;

- Fatura bilgileri tablosundaki fatura numaralarının mükerrer olarak defalarca yazıldığı, aynı miktarlı, aynı birim fiyatlı aynı fatura numaralı ve aynı tutarlı faturaların yazılarak hatalı bilgi verildiği,

- Fatura bilgileri tablosundaki fatura adedinin yevmiye kayıt adedini oluşturması gerekirken yevmiye kayıt adedi ile fatura listesinde büyük farklılıkların bulunduğu,

- Fiyat teklifi alınan firmanın birçok yerde şubesinin bulunduğu, söz konusu şubelerden bazıları 180 km mesafeyi sağladığı halde çoğunluğunun sağlayamadığı, fiyat teklifi hangi şubeye göre verildiyse o şubeye ait fatura ve yevmiye kayıtlarının beyan edilmesi gerektiği, sunulan fatura serileri dikkate alındığında birçok şubeye ait faturaların beyan edildiği, beyan edilen faturalarda hangi şubeden satış yapıldığı belirtilmemişse merkez satışı olarak kabul edilmesi ve mesafenin ona göre hesaplanması gerektiği,

- Katkılı, katkısız, brüt beton gibi analiz girdisi ile uyuşmayan birçok beton çeşidinin fatura bilgileri tablosunda beyan edildiği,

e) “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı (Kapsüle duyarsız)” analiz girdisi için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş. firmasından fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine esas olan yevmiye kayıt adedi ile fatura adedinin eksik bildirildiği, firmanın fiyat teklifine konu dönem içinde beyan ettiğinden daha fazla miktarda satış yaptığı, dilekçe ekinde söz konusu duruma örnek faturaya yer verildiği, ayrıca analizlerde Amonyum nitrat, fuel-oil karışımının açıkça “kapsüle duyarsız” olarak belirlendiği halde fiyat tekliflerinde bu yönde bir belirleme yapılmadığı,

f) “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420,B420B-C,B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420,B420B-C,B500B-C)” analiz girdileri için Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifine esas olan yevmiye kayıt adedi ile fatura adedinin eksik bildirildiği, firmanın fiyat teklifine konu dönem içinde beyan ettiğinden daha fazla miktarda satış yaptığı, Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. tarafından 2020 yılı 4’üncü döneminde 5551 adet yevmiye kayıt işlemi ve fatura düzenlendiği halde fatura bilgileri tablosunda 24 adet fatura ve yevmiye kaydının beyan edildiği, Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.ye ait birçok satış beyan edilmeyerek miktar ve birim fiyatın değiştirildiği ve ihale komisyonunun yanıltıldığı, Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. tarafından satışı yapılan ancak tabloda beyan edilmeyen 20 adet faturanın dilekçe ekinde örnek olarak sunulduğu, somut isim ve bilgilerini beyan ettikleri bu durumun araştırılarak karar verilmesi gerektiği,

g) İstekliler tarafından “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd3)” analiz girdisinin kendi malı Caterpillar marka 329 DL model Ekskavatör ile açıklandığı,

- Sunulan teknik belge ve ruhsatın iş makinesinin kova hacmi olan (21/2Yd3) kapasitesini sağlamadığı, idarece teknik kriterlerin belirlenmesinde “yaklaşık” veya “takriben” gibi ifadelerin kullanılmadığı, bu nedenle teknik özelliklerin analizde belirtilen özelliklerle aynı olması gerektiği,

- İş makinesinin ilk edinim tarihinin 2013 yılı olduğu ve buna ilişkin fatura sunulduğu halde sunulan tescil belgesinin tarihinin Kasım 2021 olduğu, tescil belgesinin ihale tarihinden sonra aşırı düşük açıklamaya uygun hale getirilmek amacıyla değiştirildiği, bu amaçla birlikte motor gücünün de değiştirildiği, iş makinesinin ilk tescile esas motor gücünün 152 KW olduğu, iş makinesinin motor gücünün üretici tarafından oluşturulan ve internet sitesinden de ilan edilen katalog bilgilerine göre 152 KW olduğu, yine üreticiye ait fabrika makine kontrol ve takip ekranında da 161 KW olduğu, isteklinin ilk tescile esas olan teknik belgeyi yetkili satıcısından yenileyerek makinede hiçbir tadilat ve projelendirme işlemi yapmadan değiştirdiği ve iş makinesini 210 HP olarak tescil ettirdiği, iş makinesinin ilk tescil belgesi ve ilk tescil belgesine esas olan teknik belgenin ilgili Ticaret ve Sanayi Odasından istenilmesi halinde söz konusu hususun açıkça görüleceği, aynı şekilde gerekli bilgi ve belgelerin iş makinesinin Türkiye distribütöründen istenildiğinde makinenin gerçek motor gücünün ortaya çıkacağı,

- İlgili makinenin Türkiye’ye giriş beyanı ve faturasında 329D model olduğu belirtilmesine rağmen iş makinesinin tescilinin 329DL model olarak yapıldığı, iki model arasında farklılıkların bulunduğu,

- Anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında kendi malı makine ile amortismanı düşürülmüş makine hesabının yanlış yapıldığı, kendi malı edinim bedeli üzerinden yapılan açıklamalarda edinim bedeline sadece amortisman kısmının yazılabildiği, yedek parça, sermaye faizi sigorta gideri, montaj ve demontaj kısmı için birim fiyat ve rayiçlerin kullanılması gerektiği, ancak edinim bedelinin analiz girdisinin tamamına uygulandığı, oysa ki Tebliğ hükmünde de açıkça “(a) bendinde belirtilen bedelin altında olmamak kaydıyla” ifadesiyle amortisman bedelinin sıfır olarak alınması durumundan daha düşük olmaması gerektiğinin ifade edildiği, yani amortisman dışındaki girdilerin rayiç ile hesaplanması, amortisman için de edinim bedelinin yazılarak oluşacak toplam bedelin kullanılması gerekirken edinim bedelinin analiz girdilerinin tamamı ile çarpılarak oluşan sonucun (a) bendindeki bedelden az olmayacak şeklinde yazılmasının yanlış olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Normal amortisman” başlıklı 315’inci maddesinde “Mükellefler amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini, 320’nci maddenin dördüncü fıkrası saklı kalmak üzere, Maliye Bakanlığının tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlân edilecek oranların tespitinde iktisadî kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Amortisman uygulama sureti” başlıklı maddesinin “b) Süre bakımından” alt başlıklı 320’inci maddesinde “Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar…” hükmü,

365 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde “Vergi Usul Kanununun 315’inci maddesinde 5024 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, amortisman oranlarının iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınmak suretiyle Bakanlığımızca belirleneceği hükme bağlanmıştır.

Bu hükme istinaden belirlenen oranlar, iktisadi kıymetlerin kullanıldıkları yerler itibariyle 333 ve 339 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ekindeki listelerde gösterilmiş ve uygulamayla ilgili gerekli açıklamalara yer verilmiştir.

…

Diğer taraftan, Kanunun 320’nci maddesinde amortisman süresinin, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlayacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, mükellefler tarafından iktisap edilerek defter kayıtlarına geçirilen, değerleme gününde envantere dahil olan ve kullanılma şartı aranmaksızın kullanılmaya hazır halde bulunan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılabilecektir. Bu kapsamda kullanılabilmesi kayıt ve tescile tabi taşıtların, ilgili sicillerine yasal süresi içerisinde kayıt ve tescil işlemi yapılmak şartıyla; aktife alındıkları dönemden itibaren amortismana tabi tutulması mümkün bulunmaktadır.” açıklaması,

333 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde,

No

Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler

Faydalı Ömür (Yıl)

Normal Amortisman Oranı

İlgili Genel Tebliğ

…

…

…

…

…

…

…

…

10.

…

…

…

…

…

…

…

…

…

10.4

İnşaat işlerinde kullanılan iş makinesi ve benzeri araçlar (Boru döşeyici, ekskavatör ve lastik tekerlekli yükleyici gibi)

6

% 16,66

399

…

…

…

…

…

…

…

…

düzenlemesi,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “…(3) İsteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur…” hükmü,

Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğe göre;

a) Genel tanımlar

1) Araç: Karayollarında kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Tescile yetkili kuruluşlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “…(2) Bu Yönetmeliğe göre;

…

c) İş makinesi türünden araçların; kamu kuruluşlarına ait olanları ilgili kuruluşlar, özel ve tüzel kişilere ait olanlardan tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odaları, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odaları,

…

tarafından yapılır, belge ve plakaları verilir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Araç tescil belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 11’inci maddesinde “(1) Bütün motorlu araçlar ile bu Yönetmelikte tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahipleri, araçlarını noterlere ya da ilgili tescil kuruluşlarına tescil ettirmek ve araç tescil belgesi almak zorundadırlar.” hükmü,

“Araç tescil belgesi ve geçerliliği” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) Araç tescil belgesi, araca ve araç sahibine ilişkin bilgileri içeren ve tescile yetkili olanlar tarafından düzenlenen belgedir.

…

(3) Aracın satışı veya devri, hurdaya çıkarılması, üzerinde teknik değişiklik yapılması ve kullanım amacının değişmesi hallerinde aşağıdaki hükümler saklı kalmak üzere araç tescil belgesi geçersiz sayılır:

a) Üzerinde renk ve teknik değişiklik yapılan veya kullanım amacı değiştirilen araçlara ait araç tescil belgeleri, sahiplerinin gerekli uygunluğu sağlamaları bakımından Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince otuz gün süre ile geçerliliğini korur…” hükmü,

“İlk tescil” başlıklı 13’üncü maddesinde “(1) Tescil işleminin yapılabilmesi için sahiplik belgesi, uygunluk belgesi, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi ve özel tüketim vergisi ödeme belgesinin aslının ibraz edilmesi zorunludur. Ancak bu belgelere ait bilgilerin ilgili kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya diğer özel hukuk tüzel kişilerinin elektronik verileri üzerinden alınabilmesi veya teyidi halinde, ibraz zorunluluğu aranmayabilir. Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğin 2 nci maddesi kapsamında tip onayı veya münferit onay isteğe bağlı olan ve bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olan araçların tescilinde, imalatçı veya yetkili temsilcisi tarafından düzenlenmiş olan aracın teknik bilgilerini gösterir belge uygunluk belgesi yerine kabul edilir. Tamamlanmamış araçların tescili yapılmaz.

…

(7) Araçların ilk tescil işlemleri, aracın satın alınma veya trafik şahadetnamesinin düzenlendiği tarihten itibaren üç ay içinde ilgilisine göre herhangi bir noter veya Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescil kuruluşları tarafından elektronik ortamda gerçekleştirilir. Bu sürenin geçirilmesi halinde tescil işleminin yapılabilmesi için trafik idari para cezası karar tutanağının düzenlenmesi gerekir.” hükmü,

“Satış veya devir işlemi yapılan araçların noterler tarafından tescili” başlıklı 18’inci maddesinde “(1) Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış veya devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası, 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesine göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmadığının ve trafikten çekilmiş veya çekilecek araçlar hariç olmak üzere aracın geçerli muayenesi ile zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunduğunun tespit edilmesi halinde noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devir işlemleri geçersizdir.

…

(3) İş makinelerinin satış ve devirleri ise araç üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde, araç sahibi adına düzenlenmiş araç tescil belgesi esas alınarak noterler tarafından yapılır. Satış veya devir işlemi elektronik ortamda tescili yapan ilgili kuruluşa bildirilir. Elektronik ortamda bildirimin mümkün olmaması halinde ise satış veya devir işlemine ilişkin belgenin bir sureti üç iş günü içerisinde tescili yapan ilgili kuruluşa gönderilir.

(4) Satış veya devir işlemi sırasında araca ait tescil belgesi veya geçerlilik süresi bitmemiş olmak kaydıyla araç tesciline ilişkin geçici belge, bu belgelerin zayi olduğunun ilgilisi tarafından beyan edilmesi ve zayi bilgisinin ilgili kolluk birimi tarafından elektronik ortamdaki kayıtlara işlendiğinin noterlerce anlaşılması halinde ise elektronik ortamdaki tescil kayıtları esas alınır.

…

(12) Noterler tarafından yapılan araç satış veya devir işlemlerinin tamamlanmasıyla alıcı adına noterlerce araç tescil belgesi düzenlenir, gerekli bilgiler elektronik ortamda saklanır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

…

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

…

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

…

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

…

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.

Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi (Örnek)

Sıra No

Poz No

İş kaleminin adı

Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları

Teklif

Birim fiyatı alınan kurum/kuruluş

Kar ve genel gider dahil birim fiyat

Kar ve genel gider hariç birim fiyat

Teklif edilen kar ve genel gider

Teklif edilen birim fiyat

(TL)

(TL)

(TL)

(TL)

1

16.001

150 dozlu demirsiz beton

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

97,86

97,86

2

16.002

200 dozlu demirsiz beton

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

104,00

105,00

3

16.003

250 dozlu demirsiz beton

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

110,13

88,10

15,86

103,96

…

…

…

…

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

…

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11. yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.

45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.

45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)

45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.

…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.

45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.

45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.

İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;

a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,

b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar kullanılabilecektir.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması,

TS EN 197-1 Standardının “Mekanik, fiziksel, kimyasal ve dayanıklılıkla ilgili özellikler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1 Mekanik özellikler

7.1.1 Standard dayanım

Çimentonun standard dayanımı EN 196-1'e göre tayin edilen 28 günlük basınç dayanımıdır. Çizelge 2'de verilen özelliklere uygun olmalıdır.

Üç standard dayanım sınıfı belirlenmiştir: 32,5 sınıfı; 42,5 sınıfı; 52,5 sınıfı (Çizelge 2)

7.1.2 Erken dayanım

Çimentonun erken dayanımı EN 196-1'e göre tayin edilen 2 veya 7 günlük basınç dayanımıdır ve Çizelge 2'de verilen özelliklere uygun olmalıdır.

N ile belirtilen normal erken dayanım sınıfı ve R ile belirtilen yüksek erken dayanım sınıfı olmak üzere her bir standard dayanım sınıfı için iki erken dayanım sınıfı tanımlanır (Çizelge 2 ).

Çizelge 2 - Karakteristik değerlerle verilen mekanik ve fiziksel özellikler

Dayanım

Sınıfı

Basınç Dayanımı (MPa)

Priz başlama süresi (dakika)

Genleşme

(mm)

Erken Dayanım

Standard Dayanım

2 günlük

7 günlük

28 günlük

32,5 N

-

≥ 16.0

≥ 32,5

≤ 52,5

≥ 75

≤ 10

32,5 R

≥ 10.0

-

42,5 N

≥ 10,0

-

≥ 42,5

≤ 62,5

≥ 60

42,5 R

≥ 20,0

-

52,5 N

≥ 20.0

-

≥ 52,5

-

≥ 45

52,5 R

≥ 30,0

-

2. Fiziksel Özellikler

7.2.1 Priz Başlama Süresi

EN 196-3'e göre tayin edilen priz başlama süresi. Çizelge 2'deki gereklere uygun olmalıdır.

7.2.3. Genleşme

EN 196-3'e göre tayin edilen hacim genleşmesi, Çizelge 2'deki gereğe uygun olmalıdır.

7.3. Kimyasal Özellikler

Çizelge 3'ün 3 ve 4'cü kolonlarında gösterilen çimento tip ve dayanım sınıflarına ait çimentoların özellikleri, kolon 2'de belirtilen metotlara göre deneye tabi tutulduklarında kolon 5'deki gereklere uymalıdır.

7.4 Dayanıklılık Özellikleri

Birçok uygulamalarda, özellikle şiddetli çevresel şartlarda, çimentonun seçimi, beton, harç ve şerbetlerin dona dayanıklılık, kimyasal direnç ve donatının korunması gibi dayanıklılık özelliklerine etkisi vardır.

Bu standarddan uygun çimentonun seçimi, farklı uygulamalar ve çevre şartları için özellikle tip ve dayanım sınıfı açısından, kullanım yerindeki beton ve harç için yürürlükte olan uygun standard ve yönetmeliklere (şartname) göre yapılır.

Çizelge 3 - Karakteristik değer olarak tanımlanan gerekli kimyasal özellikler

1

2

3

4

5

Özellik

Deney

Kaynağı

Çimento

Tipi

Dayanım

Sınıfı

Özelliklera)

Kızdırma

Kaybı

EN 196-2

CEM I

CEM III

hepsi için

 ≤ % 5,0

Çözünmeyen

Kalıntı

EN196-2b)

CEM I

CEM III

hepsi için

≤ % 5,0

Sülfat miktarı (S03 olarak)

EN 196-2

CEM I

CEM II c)

CEM IV

CEM V

32,5 N

32,5 R

42,5 N

≤ % 3,5

42,5 R

52,5 N

52,5 R

≤ % 4,0

CEM llld)

hepsi için

Klorür muhtevası

EN 196-21

Hepsi için e)

hepsi için

≤ % 0,10 f)

Puzolanik özellik

EN 196-5

CEM IV

hepsi için

Deneyi sağlar

a) Özellikler çimento kütlesinin yüzdesi cinsinden verilir.

b) Hidroklorik asit ve sodyum karbonatla çözünmeyen kalıntı tayini.

c) Bütün dayanım sınıfları için çimento tipi CEM ll/B-T % 4,5'e kadar sülfat ihtiva edebilir.

d) CEM lll/C tipi çimento, % 4,5’e kadar sülfat ihtiva edebilir

e) CEM III tipi çimento, % 0,10'dan fazla klorür ihtiva edebilir, bu taktirde gerçek klorür muhtevası ambalaj ve/veya teslim belgesinde belirtilmelidir.

f) Ön germeli uygulamalar için çimento düşük özellik değerine göre üretilebilir. Böyle durumda, teslim belgesinde % 0,10 değerinin yerine bu düşük değer yazılır.

” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: (Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 1964E04-2-64851 (1964E042100-0006 - Akhisar-Gördes-Köprübaşı),2021E04-162915 ( - Asfalt Kaplama Yapılacak Yolların Fiziki Standardının Yükseltilmesi)

d) Kodu:

e) Miktarı:

Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: (Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” Düzenlemesi yer almaktadır.

Birim Fiyat Teklif Cetveli ise aşağıdaki gibidir:

Sıra No

İş Kalemi No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

2200-P

Her Cins ve Klastaki Yarma, Yan Ariyet, Heyelan Eden Zemin İle Dolgu Altlarındaki Her Cins Zayıf (Bitkisel Toprak vs.) ve Oynak (Batak ve Balçık) Zeminlerin Kazılması, Kullanılması ve Nakli

metreküp

3.100.000

2

2202-P

Her Cins ve Klastaki Zeminde Ocak Ariyet Kazısı Yapılması ve Kullanılması (Nakliye Dahil)

metreküp

1.900.000

…

7

16.122-P

Hendeklerin Betonla Kaplanması (Hendek Kazısı ile Kullanılan Her Türlü Malzeme ve Nakliyeler Dahil) (C 30/37 Hazır Beton Harcı ile)

metreküp

42.000

…

9

16.130-P

Her Türlü İnşaatta (Köprüler, Kutu Menfez ve Betonarme Kazık Hariç, Plak ve Kompozit Menfezler Dahil) Kuruda veya Suda Her Dozda Demirli Beton (C 30/37 Hazır Beton Harcı ile)

metreküp

25.000

10

16.132-P

Her Türlü Açıklıkta Altgeçit, Üst Geçit ve Kutu Menfezlerde Kuruda ve Suda Her Dozda Demirli Beton (C 30/37 Hazır Beton Harcı ile)

metreküp

17.000

…

13

23.015-P

İnşaat Bünyesine Giren (Her Türlü Sanat Yapısı, Köprü, Tünel v.s. dahil) Her Cins ve Çaptaki Nervürlü Çelik Bedeli, Yüklenmesi, Taşınması, Boşaltılması İstifi ve İşçiliği (Zati Bedeli Dahil)

ton

4.560

…

16

17.002/K-P

Ocak Taşı ile Moloz Taş İnşaat

metreküp

220.000

…

30

6100-P

Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı ile) (Herşey Dahil)

ton

720.000

İdarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilere 23.11.2021 tarihinde EKAP üzerinden “Aşırı Düşük Teklif Sorgulama” konulu yazının gönderildiği, söz konusu yazıda “Bölge Müdürlüğümüzce 08/04//2021 Perşembe günü saat 10:00’da KİK 19. Madde Açık İhale (e-ihale) olarak gerçekleştirilen 2021/114862 İKN’lu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi”nde; 25.06.2021 tarihinde teklifi sınır değerin altında olan isteklilere EKAP üzerinden aşırı düşük teklif sorgulaması yazımız ve ekleri gönderilmiş, gerekli incelemeler yapılarak 29.09.2021 tarihinde onaylanan ihale komisyon kararı yine EKAP üzerinden tüm isteklilere bildirilmiştir. Söz konusu karara karşı İdaremize yapılan şikayet başvurularının reddi üzerine Zirve Ada İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. - Protar Yapı Müh. İnş. Har. Topr. Dan. Müş. Taah. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, .... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve İstcon İnş. Yat. San. ve Tic. A.Ş. ‘nin Kamu İhale Kurumu’na yaptıkları itirazen şikayet başvuruları üzerine kurul tarafından alınan 11.11.2021 tarih ve 2021/UY.I-2033 , 2021/UY.I-2034 ve 2021/UY.I-2035 sayılı kurul kararları gereğince düzeltici işlem tesis edilmiş ve yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının kararlarda belirtilen gerekçelere uygun olarak yeniden yapılması yönünde karar verilmiştir.

Bu nedenle İhale komisyonumuza sunulmak üzere;

1. Yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşulların Kamu İhale Tebliğinin 45. maddesine göre Teknik Şartname ve diğer ihale dokümanlarının da dikkate alınarak açıklanması istenmekte olup,

2. Yazımız ekinde gönderilen ve açıklanması istenilen sıralı analiz girdi tablolarının (Ek-2 8 sy.) (Genel Tebliğin 45.1.2 maddesine göre açıklama istenilecek analiz girdileri (Ek-3) ile açıklama istenilmeyecek analiz girdileri (Ek-4) pozların karşılarında belirtilmiştir.) Kamu İhale Genel Tebliğinin 45. maddesi ile ihale dokümanında bulunan analiz formatlarına uygun olarak açıklanması, açıklama istenmeyen analiz girdileri için öngörülen teklif fiyatların Ek-4, açıklama istenilen analiz girdileri için kullanılan rayiç fiyatların ve/veya Kamu İhale Genel Tebliğinin 45. Maddesine uygun olarak alınan fiyat tekliflerinin/hesaplanan teklif fiyatların Ek-3 tablosuna sıralı olarak işlenmesi gerekmektedir.

3. KİK Genel Tebliği’nin 45.1.13.16 maddesi gereğince; niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin analiz girdileri için yapılacak açıklamanın fiyat teklifi ile yapılması durumunda, hazır beton tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin 180 km’yi aşmaması, yine tebliğin 45.1.13.17 maddesine uygun olarak; açıklama istenilen tesis, makine, teçhizat ve ekipman (iş makinesi) analiz girdileri için kendi malı olarak tevsik edilen iş makinaları ile üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak yapılan açıklamalarda, İdaremizce verilen analizlerde belirtilen teknik özellikleri gösteren ve üretici/satıcı firmaların yetkililerince onaylanmış belgelerin sunulması gerekmekte olup,…” ifadelerine yer verilerek isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarının talep edildiği görülmüştür.

Bu kapsamda açıklama istenilen iş kalemlerinin 2200-P, 2202-P, 16.122-P, 16.130-P, 16.132-P, 23.015-P, 17.002/K-P ve 6100-P olduğu ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesi, Sıralı Analiz Girdi Tabloları, Açıklama İstenilen Analiz Girdileri ve Açıklama İstenmeyen Analiz Girdilerine yer verildiği tespit edilmiştir.

a) .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P iş kalemine ilişkin açıklama kapsamında sunulan analiz formatı incelendiğinde “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” analiz girdisi için fiyat teklifi alındığı belirtilmiştir. Söz konusu fiyat teklifi incelendiğinde teklifin Limak Çimento San. ve Tic. A.Ş. Balıkesir Şubesinden alındığı,

Bununla birlikte fiyat teklifine konu ürünün “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 R)” olduğu, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağındaki fatura bilgileri tablosunda da faturaya konu malın türünün “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 R)” olarak belirtildiği tespit edilmiştir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2021 Yılı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları Kitabında söz konusu analiz girdilerinin farklı poz numaralarına sahip girdiler olarak belirlendiği, yukarıda yer verilen TS EN 197-1 standardı düzenlemelerine göre “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” girdisi normal erken dayanımlı çimento iken, “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 R)” girdisinin yüksek erken dayanımlı çimento olduğu, ayrıca dayanım sınıfına göre özelliklerinin farklılaştığı, yüksek erken dayanımlı çimentoların erken kalıp alınması gereken durumlarda kullanılmasının uygun olduğu, ancak idarece ihale konusu iş kapsamında normal erken dayanımlı çimento kullanılacağının belirlendiği ve analizde “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” girdisine ilişkin açıklama talep edildiği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamalarında sunulan analizlerin, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmaması halinde tekliflerinin reddedileceğinin ifade edildiği, bu kapsamda anılan İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P iş kalemine ilişkin sunulan analizde yer alan “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” girdisi için alınan fiyat teklifinin ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına uygun olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmuştur.

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” analiz girdisi için 25.11.2021 tarihinde Birsöz Nakl. İnş. Pet. Ür. Tar. San. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, belgede fiyat teklifine konu ürünün “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)” olduğunun ifade edildiği, bu kapsamda fiyat teklifine konu ürün ile açıklama istenilen analiz girdisindeki ürünün aynı özellikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

b) İdarece 16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P iş kalemlerinde yer alan “Çam Kerestesi II. Sınıf” analiz girdisinin açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Çam Kerestesi (II. Sınıf)” analiz girdisi için 26.11.2021 tarihinde .... Endüstriyel Yatırımlar İnş. San. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, belgede fiyat teklifine konu ürünün “Çam Kerestesi (II. Sınıf) (TS 1265) (TS EN 844-6, 9, 12) (TS EN 1309-1, TS EN 1310, TS EN 1311, TS EN 1313-1, 2)” olduğunun ifade edildiği, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda da faturaya konu malın türünün “2. Sınıf Çam Kereste” olarak belirtildiği görülmüştür.

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece 31.12.2021 tarihli yazı ile Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Smdırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden .... İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + .... İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Çam Kerestesi 2. Sınıf” için .... End. Yat. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan ilgide kayıtlı ve tarafınızca düzenlenen Ek-0.6 Satış Tutan Tespit Tutanağı sunulmuştur.

Söz konusu tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 14 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği görülmüştür. Ancak ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince ihale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “Çam Kerestesi 2. Sınıf” için .... End. Yat. San. Tic. Ltd. Şti.’nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının, ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden ivedi olarak Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edilmiştir.

Söz konusu yazıya istinaden SMMM tarafından 21.02.2022 tarihinde 02.10.2020 - 30.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 71 adet fatura ile muavin defteri idareye gönderilmiştir. Sunulan 71 adet fatura incelendiğinde, faturaya konu ürünün “Silinmiş Kereste” olduğu tespit edilmiştir.

Silinmiş kerestenin kesilme, biçme ve kurutma işlemlerinin yapıldığı bir kereste çeşidi olduğu, çam, ladin, gürgen gibi ağaçlardan yapıldığı, ağaç türlerine göre silinmiş kereste çeşitlerinin de farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Bu kapsamda çam, ladin, gürgen gibi ağaç türlerine göre farklı silinmiş kereste çeşitleri bulunduğundan faturada satışı yapılan silinmiş kerestenin II. sınıf çam kerestesi olarak kabulünün mümkün olmadığı, faturalarda yer alan bilgilerden faturaya konu ürünün açıklama istenilen II. sınıf çam kerestesi olduğunun anlaşılamadığı, dolayısıyla söz konusu ürünün teknik özelliklerinin açıklama istenilen analiz girdisiyle aynı olmadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda 2020 yılı 4’üncü dönemine ilişkin olarak 14 adet fatura beyan edilmişken 21.02.2022 tarihinde SMMM tarafından idareye 02.10.2020-30.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 71 adet faturanın gönderildiği görülmüştür.

Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait tüm faturaların beyan edilmesi gerektiği, ancak fiyat teklifini veren firma tarafından tüm faturaların beyan edilmediği, eksik beyanda bulunulduğu, ayrıca fatura bilgileri tablosunda beyan edilen faturalar ile 31.12.2021 tarihli yazıya istinaden gönderilen faturalar karşılaştırıldığında aynı seri ve sıra numarasına sahip faturaların miktarlarında da farklılıkların bulunduğu görüldüğünden başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmuştur.

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Çam Kerestesi (II. Sınıf)” analiz girdisi için 29.06.2021 tarihinde Arel Ener. Altyapı San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, belgede fiyat teklifine konu ürünün “Çam Kerestesi (II. Sınıf)” olduğunun ifade edildiği, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda da faturaya konu malın türünün “Çam Kereste (2. Sınıf)” olarak belirtildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

c) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerektiği hükme bağlanmıştır.

.... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)”, “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı”, “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdilerine ilişkin alınan fiyat tekliflerinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının sunulduğu, tutanaklara fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı tespit edilmiştir.

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı”, “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdilerine ilişkin alınan fiyat tekliflerinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının sunulduğu, tutanaklara fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı tespit edilmiş olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiaları yerinde bulunmamıştır.

“C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisinin ihale konusu işte kullanılması öngörülen toplam miktarının 91.469 m3 olduğu tespit edilmiştir.

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından C 30/37 beton harcı analiz girdisine ilişkin alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın sunulduğu, Tutanak’ta fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde toplam 4.245,50 m3 C 30/37 beton harcı satışı yapıldığının beyan edildiği görülmüş olup, ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar (4.573,45 m3) satış yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu, anılan İş Ortaklığının teklifinin bu gerekçeyle de reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

ç) .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve .... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından fiyat tekliflerinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının ekinde yer alan imza sirkülerlerinin geçerlilik sürelerinin dolmadığı, şirketi temsile yetkili şahısların tutanağın hazırlandığı tarih itibarıyla yetki sürelerinin geçerli olduğu, yine Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının ekinde sunulan meslek mensubuna ait faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin tutanağın hazırlandığı tarih itibarıyla dolmadığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

d) İhale üzerinde bırakılan .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P iş kalemlerinde yer alan “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisi için Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin Manisa şubesinden fiyat teklifi alındığı görülmüştür.

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece 31.12.2021 tarihli yazı ile Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden .... İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + .... İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” için Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan ilgide kayıtlı ve tarafınızca düzenlenen Ek-0.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı sunulmuştur.

Söz konusu tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 590 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği görülmüştür. Ancak ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince ihale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” için Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden ivedi olarak Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edilmiştir.

Söz konusu yazıya istinaden anılan SMMM tarafından üzerinde ../01/2022 şeklinde tarih olan bir belgenin gönderildiği, söz konusu belgede “İdarenizce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden .... İnş.ve Tic. Ltd.Şti. + .... İnş.Taah.San.ve Tic.Ltd.Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden "C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 296-1+A1)" için Kent Beton Mad. Top. Ürün. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan ve 2020 yılı 4. Geçici vergi beyanname dönemini kapsayan Ek-O.6 Satış tutarı Tespit Tutanağı tarafımca düzenlenmiştir.

İlgi yazınızla, yapılan bir şikayet başvurusunda yer alan iddialar gereğince ihale komisyonunun gerekli değerlendirmeyi yapabilmesi için söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışları gösterir faturalarının eksiksiz olarak işlendiği, en son düzeltilmiş beyannameye göre düzenlenen yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneği talep edilmiş olup söz konusu dokümanlardan oluşan CD ilişikte sunulmuştur.

Kent Beton Mad. Top. Ürün. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. firmasının Manisa ve İzmir il sınırları içerisinde beton santralleri bulunmakta olup, 2020 yılı 4. Geçici vergi beyanname dönemine ait yevmiye defterinde bütün beton santrallerinin bütün beton sınıflarına ait satış ve giderler işlenmiştir. “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” için .... İnş.ve Tic. Ltd. Şti. + .... İnş.Taah.San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığına fiyat teklifi verilmesi için Ek-0.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı düzenlenirken söz konusu işte kullanılacak olan Manisa Yunusemre şubesindeki beton santraline ait C 30/37 beton sınıfının 2020 yılı 4. Geçici vergi beyanname dönemine ait faturalara göre Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı hesaplanarak faturalar Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağına işlenmiştir.

Yapılan incelemede düzenlemiş olduğumuz Ek-O.6 Satış tutarı Tespit Tutanağında yanlışlık olmadığı, söz konusu iddiaların neler olduğu ilgi yazınızda belirtilmemekle birlikte 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'na aykırı hareket edilerek iddiada bulunulmuş olması durumunda TCK 135 kanun maddesine göre gerekli işlemin yapılmasına dair başvuru hakkımın saklı olduğu” ifadelerinin bulunduğu, söz konusu yazı ekinde herhangi bir CD’nin gönderilmediği anlaşılmış olmakla birlikte, 22.02.2022 tarihinde idarece CD’nin gönderilmesinin sehven unutulduğunu belirten bir yazının Kurum kayıtlarına alındığı, söz konusu yazının ekinde de CD içeriğinin gönderildiği görülmüştür.

SMMM tarafından 01.10.2020-31.12.2020 tarihleri arasını kapsayan 2611 sayfa yevmiye defterinin gönderildiği anlaşılmış olmakla birlikte, söz konusu yazı ekinde faturalar gönderilmediğinden ilgili tarihlere ilişkin satışlar detaylı olarak görülememiştir. Ancak fatura bilgileri tablosunda beyan edilen aynı tarihli aynı seri numaralı faturaların toplam tutarının yevmiye defterinde belirtilen toplam tutarla uyuşmadığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmüştür.

Beyan edilen faturalara ilişkin yevmiye kaydında Manisa Şubesi’nden satış yapıldığının belirtildiği, fatura bilgileri tablosunda hazır betona ilişkin olarak “katkılı, katkısız, brüt” ifadelerinin yer aldığı, ancak hazır betonun “katkılı, katkısız, brüt” olarak beyan edilmesinin girdi niteliğini değiştirmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddialarının yerinde olmadığı belirlenmiştir.

e) .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P, 2200-P ve 6100-P iş kalemlerinde yer alan “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisi için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı görülmüştür.

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece 31.12.2021 tarihli yazı ile Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden .... İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + .... İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan ilgide kayıtlı ve tarafınızca düzenlenen Ek-0.6 Satış Tutan Tespit Tutanağı sunulmuştur.

Söz konusu tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 22 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği görülmüştür. Ancak ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince ihale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş.nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden ivedi olarak Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edilmiştir.

Söz konusu yazıya istinaden 28.01.2022 tarihinde idare kayıtlarına alınan SMMM’ye ait cevabi yazıda “Müdürlüğünüzce tarafıma gönderilen yazıda 29.11.2021 tarih ve 2021/20 Sayılı Ek.O6 Satış Tespit Tutanağına ilişkin faturalar ile birlikte defter kayıtları istenmiştir.

Tutanakta belirtilen tüm fatura ve yevmiye kayıtları ile birlikte Satış Tespit Tutanağının bir örneği ile fiyat teklifinin bir örneği ektedir.

Satış Tespit Tutanağında fatura tutarında kuruş sonrası küçük oynamalar olma sebebi ise faturada kuruşun üç hane daha devam etmesi Satış tutanağında ise iki hane yazılmasıdır. Bu tutarlarda ortalama fiyat ve genel toplama etkisi yoktur.” ifadelerine yer verilmiş olup, söz konusu yazı ekinde 21 adet fatura ve 21 adet mahsup fişi idareye gönderilmiştir.

Fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda 2020 yılı 4’üncü dönemine ilişkin olarak 22 adet fatura beyan edilmişken 28.01.2022 tarihinde SMMM tarafından idareye 02.10.2020 - 30.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 21 adet faturanın gönderildiği, fatura bilgileri tablosunun 21’inci satırında yer alan 18.12.2020 tarihli ve NTR2020000000229 nolu faturanın gönderilen belgeler arasında yer almadığı tespit edilmiştir.

İdarece SMMM’den söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışları gösterir faturaların eksiksiz olarak gönderilmesi talep edilmişken, SMMM tarafından idareye gönderilen cevabi yazıda açıkça sadece tutanakta belirtilen faturaların gönderildiğinin beyan edildiği, ayrıca SMMM tarafından tutanakta belirtilen faturaların da tamamının gönderilmediği belirlenmiştir.

Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait tüm faturaların beyan edilmesi gerektiği, ancak fiyat teklifini veren firma tarafından ilave fatura beyan edildiği, bu kapsamda fatura bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler ile SMMM tarafından gönderilen belgelerin birbiriyle uyumlu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisi için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alınmadığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

Ayrıca idare tarafından 17.002/K-P, 2200-P ve 6100-P iş kalemlerine ilişkin analizlerde amonyum nitrat, fuel-oil karışımının “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” şeklinde belirlendiği “kapsüle duyarsız” şeklinde bir belirleme yapılmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin bu husustaki iddiası da yerinde bulunmamıştır.

f) İhale üzerinde bırakılan .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 23.015-P iş kaleminde yer alan ve açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdileri için 01.12.2021 tarihinde Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı görülmüştür.

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece 31.12.2021 tarihli yazı ile Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden .... İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + .... İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” için Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan ilgide kayıtlı ve tarafınızca düzenlenen Ek-0.6 Satış Tutan Tespit Tutanağı sunulmuştur.

Söz konusu tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 11 ve 13 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği görülmüştür. Ancak ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince (03.12.2020 tarih ve DSA2020000000751 nolu fatura ve aynı dönem içinde düzenlenmiş 20 adet farklı fatura bilgisinin fatura bilgileri tablosuna işlenmediği) ihale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” için Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden ivedi olarak Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edilmiştir.

Söz konusu yazıya istinaden 31.01.2022 tarihinde idare kayıtlarına alınan SMMM’ye ait cevabi yazıda “Müşavirliğini yapmış olduğum firma Detaş Sac Profil Demir Çelik A.Ş.’nin düzenlemiş olduğu Satış Tutarı Tespit Tutanağını, yapılacak olan işin kullanılacak demir pozları ile ilgili %20 satış yapmış olması yeterli olduğundan, yeterli görülen tonajlarda fatura bilgisi yazdığını bunların ağırlık ortalamalarının birim fiyat olarak verildiğini bilgilerinize sunarım. Firmanın satışlarının çok yüksek adet tuttuğunu Satış Tutarı Tespit Tutanağına yazılması durumunda yaklaşık 1500 sayfaya tekabül edecektir.

Söz konusu iş ile ilgili harcanması öngörülen demir için yazılan birim fiyat, ekte tarafınıza sunduğum defter kayıtlarından da ve 4. Dönem satış dökümünden de görüleceği üzere değişiklik olumlu yönde olup birim fiyat düşük çıkmıştır.

Bu durumların dikkate alınarak vermiş olduğumuz eksik düşünülen bilgilerin doğru olduğunu, fiyat teklifi vermiş olduğumuz firmanın durumu göz önünde bulundurularak dikkate alınmasını arz ederim.” ifadelerine yer verilmiş olup, söz konusu yazının ekinde 4. dönem satış bilgileri tablosu ve 4. dönem yevmiye ve defteri kebir elektronik defterlerini içeren 1 adet CD idareye gönderilmiştir.

 “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdisine ilişkin olarak alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosunda 2020 yılı 4’üncü dönemine ilişkin olarak 11 adet fatura beyan edilmişken 31.01.2022 tarihinde SMMM tarafından idareye gönderilen 4. dönem satış bilgileri tablosunda 01.10.2020 - 31.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 5893 adet fatura bilgisine yer verildiği, yine “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdisine ilişkin olarak alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosunda 2020 yılı 4’üncü dönemine ilişkin olarak 13 adet fatura beyan edilmişken 4. dönem satış bilgileri tablosunda 01.10.2020 - 31.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 10539 adet fatura bilgisine yer verildiği görülmüştür.

Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait tüm faturaların beyan edilmesi gerektiği, ancak fiyat teklifini veren firma tarafından “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” malzemelerine ilişkin tüm faturaların beyan edilmediği, eksik beyanda bulunulduğu görüldüğünden başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun bulunmuştur.

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdileri için Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alınmadığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

g) Kamu İhale Genel Tebliği’nde tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (iş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamaların; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabileceği, isteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;

- İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutarın,

- İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutarın,

kullanılabileceği ifade edilmiştir.

İdarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden açıklama istenilen tesis, makine, teçhizat ve ekipman (iş makinesi) analiz girdileri için kendi malı olarak tevsik edilen iş makinalarına ilişkin olarak yapılacak açıklamalarda analizlerde belirtilen teknik özellikleri gösteren ve üretici/satıcı firmaların yetkililerince onaylanmış belgelerin açıklama kapsamında sunulması gerektiği ifade edilmiştir.

.... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P, 2200-P, 2202-P ve 6100-P iş kalemlerinde yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd3)” analiz girdisinin kendi malı iş makinesiyle açıklandığı, tevsik edici belge olarak; amortisman hesabını gösterir belge, meslek mensubu tespit raporu, iş makinesi tescil belgesi, 25.03.2014 tarihli fatura ve Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenmiş teknik belgenin sunulduğu tespit edilmiştir.

Anılan İş Ortaklığı tarafından sunulan amortisman hesabına ilişkin belgede “Amortisman 0,000063, Yedek Parça 0,000033, Tamir, Bakım 0,000008, Sermaye Faizi, Sigorta 0,000023, Nakil, Montaj, Demontaj 0,00001, Toplam 0,000137, Amortisman çıkarılmış toplam oran 0,000074” verilerinin yer aldığı, yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamı olan 0,000074 değerinin, analiz toplamı olan 0,000137 değerine bölünmesi sonucunda 0,5401459854 (0,000074/0,000137) değerinin elde edildiği, anılan makinenin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan 2021 yılı birim fiyatının 840.000,00 TL olarak belirtildiği, anılan makineye ait Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2021 yılı için yayımlanan 840.000,00 TL birim fiyatın 0,5401459854 ile çarpımı sonucunda, 453.722,63 TL (840.000,00x 0,5401459854= 453.722,63 TL) olarak elde edilen değerin amortisman katsayısı düşülerek hesaplanan makine bedeli olduğu ifade edilmiştir.

İlgili meslek mensubu tarafından hazırlanan 30.11.2021 tarihli Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Tespit Raporunda “TESPİT EDİLMESİ İSTENEN DEMİRBAŞLAR

- 1 Adet Paletli Ekskavatör

Başvuruda bulunan firmaya ilişkin kayıtların firma yetkililerinin belirlemiş olduğu ihale konusu işler ile ilgili gerekli olan kendi malı olması istenen, bahsi geçen makine ve ekipmanlar ile sınırlı olmak üzere yapılan inceleme sonucunda, firma kayıtlarının vergi kanunları, tek düzen hesap planı ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olduğu, yapılan incelemeler neticesinde firma aktifinde aşağıda detay bilgileri yazılı bulunan makine ve ekipmanların kayıtlı olduğu tarafımızca tespit edilmiştir.

MARKASI/CİNSİ

ADET

Paletli Ekskavatör

1 Adet

TEKNİK ÖZELLİKLERİ:

Makine teknik belgesinde yazan bilgiler ile sınırlı olmak üzere teknik belge üzerinden tespit edilen bilgiler;

Motor Gücü: 210 HP

Yakıt Cinsi: Diesel

Kova Kapasitesi: 1,91 m3

Verim Kapasitesi: 160 Ton/Saat

AMORTİSMAN UYGULAMASI

Vergi Usul Kanunu 333 nolu genel Tebliğine göre İşletme faaliyetlerinin yerine getirilmesinde ihtiyaç duyulan ve aktife kayıtlı olan işletme varlıklarının amortismana tabi değerlerinin Vergi Usul Kanununca belirlenen süreler ve oranlara göre hesaplanan kısımlarının itfa edilmesini ifade eder. Bu doğrultuda Maliye Bakanlığınca yayınlanan faydalı ömür listesinin 10.4.sıra numarasında bulunan Paletli Ekskavatör faydalı ömür süresi 6 yıl olarak hesaplanmıştır.

Buna göre ilgili makinanın yıllar itibariyle ayrılması gereken amortisman oranı ve yıpranma payı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

AMORTİSMAN

ORAN

ADET

2014 YILI

16,66

75.525,00

2015 YILI

16,66

75.525,00

2016 YILI

16,66

75.525,00

2017 YILI

16,66

75.525,00

2018 YILI

16,66

75.525,00

2019 YILI

16,66

75.525,00

İlgili makinanın amortismanı 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 yıllarında 75.525,00-TL olarak ayrılarak makinanın tamamı itfa edilmiştir. (Amortisman ayrılmayan yıllar ayrılması gereken Amortisman KKEG olarak dikkate alınmış ve makine itfası tamamlanmıştır.)” ifadelerine yer verildiği,

Ankara Ticaret Odası tarafından düzenlenen iş makinesi tescil belgesinin “Tescil Tarihi” kısmında “19.11.2021”, “Aracın Cinsi” kısmında “Ekskavatör”, “Markası” kısmında “Caterpillar”, “Tipi” kısmında “329 DL”, “Motor Gücü” kısmında “210.00 BG”, “Model Yılı” kısmında “2013” ve “Yürüyüş Takımı” kısmında “Paletli” bilgilerinin yer aldığı,

25.03.2014 tarihli faturanın 453.150,00 TL tutarında 1 adet Caterpillar marka 329 D model paletli ekskavatörün satışına ilişkin olduğu ve Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlendiği, söz konusu faturada iş makinesinin 2013 model, yeni ve kullanılmamış olduğu bilgisine yer verildiği,

Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen teknik belgede ise,

“

ARACIN CİNSİ

PALETLİ EKSKAVATÖR

MARKASI

CATERPİLLAR

MODELİ

2013

TİPİ

329 DL

ŞASİ NO

TZL00468

MOTOR NO

KHX50708

ÇALIŞMA AĞIRLIĞI

28.400 Kg/31.400 Kg

MOTOR GÜCÜ

210 HP

YAKIT CİNSİ

DİESEL

KOVA KAPASİTESİ

1,91 m3

MEKANİK-HİDROLİK-PNÖMATİK-HALATLI

HİDROLİK

VERİM KAPASİTESİ (Ton/saat, Kw/saat, psi)

160 Ton/saat

LASTİK TEKERLEKLİ VEYA PALETLİ

PALETLİ

LASTİK VEYA PALET EBADI

600 mm

DİĞER ÖZELLİKLER

-

MAKİNANIN UZUNLUĞU

10.420 mm

MAKİNANIN YÜKSEKLİĞİ

3.190 mm

MAKİNANIN GENİŞLİĞİ

2.990 mm

” bilgilerine yer verildiği anlaşılmıştır.

İdareye yapılan şikâyet başvuruları üzerine idarece 03.01.2022 tarihli yazı ile Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.den “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden .... İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + .... İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 l/2Yd3)” ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17 maddesi gereğince kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden açıklama yapıldığı ve ilgide kayıtlı tarafınızca düzenlenen Teknik Belge’nin sunulduğu görülmüştür.

Söz konusu teknik belgede aracın motor gücünün 210 HP, kova kapasitesinin 1,91 m3 olduğu belirtilmiş ise de ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince (Tescil belgesinin ve motor gücünün değiştirildiği, ilk tescile esas motor gücünün 152 kW (152 kW x 1,341022= 203,84 Horse Power-Beygir Gücü) olduğu, isteklinin hiçbir tadilat ve projelendirme işlemi yapmadan ilk tescile esas belgeyi değiştirdiği ve 210 HP olarak tescil ettirdiği...);

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım İhalelerinde Sınır Değer Tespiti ve Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 45. Maddesinde “…” hükmüne göre istekli firma a bendi kapsamında açıklamada bulunmuştur.

Kamu İhale Kurumu’nun ve Danıştay’ın emsal kararları gereğince aşırı düşük teklif açıklamalarında makinalara ait teknik özellik ve kapasitelerin İdarelerce verilen analiz formatlarında belirtilenlerle bire bir aynı olması gerektiğinden bahisle, söz konusu makinenin 210 HP motor gücü ve 2 l/2Yd3 (1,91 m3) kova kapasitesi kriterlerini sağlayıp sağlamadığı hususlarında tereddüt hasıl olmuştur. İhale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin daha sağlıklı yapılabilmesi için CATERPILLAR 329DL model paletli hidrolik ekskavatöre ait teknik belge düzenlemesine esas bilgi ve belgeler ile varsa ülkeye ithal edilerek girişi yapılan iş makineleri için düzenlenen Menşe Şahadetnamesinin onaylı bir suretinin Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edildiği,

Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.nin 13.01.2022 tarihli cevabi yazısında “İlgi’de belirtilen yazınızda, Bölge Müdürlüğünüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114861 İhale Kayıt Numaralı İş için, aşırı düşük teklif açıklamalarında makinalara ait teknik özellik ve kapasitelerin İdarelerce verilen analiz formatlarında belirtilenlerle bire bir aynı olması gerekliliğinden ötürü, söz konusu makinanın 210HP motor gücü ve 1,91m3 kova kapasitesi kriterlerini sağlayıp sağlamadığı hususlarında tereddüt hasıl olduğu tarafımıza bildirilerek, İlgi’de belirtilen ihale kapsamında, ihale komisyonunca gerekli değerlendirmelerin daha sağlıklı yapılabilmesi için Caterpillar marka 329D2L model Paletli Ekskavatöre ait teknik belge düzenlenmesine esas bilgi ve belgeler tarafımızdan talep edilmiştir.

Söz konusu TZL00468 Seri Numaralı Caterpillar marka 329D2L model Paletli Ekskavatör için, 16.12.2021 tarihinde şirketimiz CRC Tesislerinde, müşteri talebine istinaden Motor Dyno Testi gerçekleştirilmiştir. Motor Dyno Testini müteakip oluşturulan Motor Dyno Test Raporuna göre, söz konusu motorda tam yükteki güç değeri, nominal ve ölçülen değer olarak 210HP (Beygir Gücü) olarak gözlenmiştir. Söz konusu Motor Dyno Testleri ve buna bağlı rapor sonuçları, makinanın model yılına, çalışma saatine ve çalışma koşullarına göre +/- %5 (artıeksiyüzdebeş) değişkenlik gösterebilmektedir. Söz konusu motor verileri aynı zamanda, sadece anlık güç verilerine göre gözlenmektedir. Makina imalatçısı Caterpillar’dan alınan Spec Değerlerinde, maksimum motor gücünün 216 hp’e ulaşabileceği bilgisi ekteki dokümandan da görülebilmektedir. Makinalar için düzenlenen teknik belgeler ise, makina şasesi üzerinde yer alan plaka bilgileri esas alınarak müşterilere teslim edilmekte olup söz konusu makina için de teknik belge bu doğrultuda hazırlanmıştır.

Borusan Makina ve Güç Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak, CRC Tesislerimizde gerçekleştirilen, Motor Dyno Testleri ve buna bağlı düzenlenen Motor Dyno Test Raporları, garanti süreci biten iş makinaları dahil hiçbir iş makinası için, hiçbir kişi ya da kuruma taahhüt niteliğinde resmi bir belge olarak sunulmamakta ve sadece makina genel performansı hakkında makine kullanıcısı müşterilere genel bilgilendirme sunma niteliği taşımaktadır.” ifadelerine yer verildiği ve söz konusu yazının ekinde Caterpillar 329D2L Spec değerlerinin, teknik belgenin ve Motor Dyno Test Raporunun idareye gönderildiği,

13.01.2022 tarihli yazı ekinde gönderilen teknik belgede ise,

“

ARACIN CİNSİ

PALETLİ EKSKAVATÖR

MARKASI

CATERPİLLAR

MODELİ

2013

TİPİ

329 DL

ŞASİ NO

TZL00468

MOTOR NO

KHX50708

ÇALIŞMA AĞIRLIĞI

28.400 Kg/31.400 Kg

MOTOR GÜCÜ

140 Kw

YAKIT CİNSİ

DİESEL

BEYGİR GÜCÜ

210 HP

KOVA KAPASİTESİ

1,91 m3

MEKANİK-HİDROLİK-PNÖMATİK-HALATLI

HİDROLİK

VERİM KAPASİTESİ (Ton/saat, Kw/saat, psi)

160 Ton/saat

LASTİK TEKERLEKLİ VEYA PALETLİ

PALETLİ

LASTİK VEYA PALET EBADI

600 mm

DİĞER ÖZELLİKLER

-

MAKİNANIN UZUNLUĞU

10.420 mm

MAKİNANIN YÜKSEKLİĞİ

3.190 mm

MAKİNANIN GENİŞLİĞİ

2.990 mm

” bilgilerinin yer aldığı,

Yine şikâyet başvuruları üzerine idarece 31.12.2021 tarihli yazı ile Ankara Ticaret Odası Başkanlığından “Bölge Müdürlüğümüzce 08.04.2021 tarihinde ihale edilen 2021/114862 İhale Kayıt Nolu “(Akhisar-(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapılan Ve Üstyapı İkmal İşi” ile ilgili olarak ihaleye katılan ve teklif bedeli aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilerden .... İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti. + .... İnşaat Taahhüt San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 l/2Yd3)” ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17 maddesi gereğince kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden açıklama yapıldığı ve ilgide kayıtlı tarafınızca düzenlenen İş Makinesi Tescil Belgesi’nin sunulduğu görülmüştür.

Söz konusu tescil belgesinde aracın motor gücünün 210 HP olduğu belirtilmiş ise de ihalemize yönelik yapılan bir şikâyet başvurusunda yer alan iddialar gereğince (Tescil belgesinin ve motor gücünün değiştirildiği, ilk tescile esas motor gücünün 152 kW (152 kW x 1,341022= 203,84 Horse Power-Beygir Gücü) olduğu, isteklinin hiçbir tadilat ve projelendirme işlemi yapmadan ilk tescile esas belgeyi değiştirdiği ve 210 HP olarak tescil ettirdiği...);

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapım İhalelerinde Sınır Değer Tespiti ve Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 45. Maddesinde “…” hükmüne göre istekli firma a bendi kapsamında açıklamada bulunmuştur.

Kamu İhale Kurumu’nun ve Danıştay’ın emsal kararları gereğince aşırı düşük teklif açıklamalarında makinalara ait teknik özellik ve kapasitelerin İdarelerce verilen analiz formatlarında belirtilenlerle bire bir aynı olması gerektiğinden bahisle, söz konusu makinenin 210 HP motor gücü ve 2 l/2Yd3 (1,91 m3) kova kapasitesi kriterlerini sağlayıp sağlamadığı hususlarında tereddüt hasıl olmuştur. İhale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin daha sağlıklı yapılabilmesi için CATERPILLAR 329DL model paletli hidrolik ekskavatöre ait ilk tescil belgesi ile varsa ülkeye ithal edilerek girişi yapılan iş makineleri için düzenlenen Menşe Şahadetnamesinin onaylı bir suretinin Bölge Müdürlüğümüze gönderilmesi” hususunda bilgi ve belge talep edildiği,

Ankara Ticaret Odası Ticari Belgelendirme Müdürlüğü’nün 07.01.2022 tarihli cevabi yazısında “İlgi yazınıza istinaden, 07.01.2022 tarihi itibariyle Odamız iş Makinesi Bilgi Sistemi (IMBS) ve arşiv kayıtlarının tetkiki sonucunda, “.... İnşaat ve Ticaret A.Ş. (V.No:190********)” adına tescilli 06-00-21-5268 plakalı iş makinasının ilk tescili Odamızca yapılmış olup iş makinasına ait tescil belgesi fotokopisi ile tescile esas belgelerden fatura ve teknik belge fotokopisi ekte sunulmuştur.” ifadelerine yer verildiği ve yazı ekinde İş Ortaklığı tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan 19.11.2021 tescil tarihli iş makinesi tescil belgesinin, 25.03.2014 tarihli faturanın ve teknik belgenin idareye gönderildiği anlaşılmıştır.

Vergi Usul Kanunu’nun 315’inci maddesinde mükelleflerin amortismana tâbi iktisadî kıymetlerini Maliye Bakanlığı’nın tespit ve ilân edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri, ilân edilecek oranların tespitinde iktisadî kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hüküm altına alınmış olup, 320’nci maddesinde amortisman süresinin, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlayacağı hükme bağlanmıştır.

365 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde ise mükellefler tarafından iktisap edilerek defter kayıtlarına geçirilen, değerleme gününde envantere dahil olan ve kullanılma şartı aranmaksızın kullanılmaya hazır halde bulunan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılabileceği belirtilmiş olmakla birlikte, kayıt ve tescile tabi taşıtlar için amortisman ayrılabilmesi için ilgili sicillerine yasal süresi içerisinde kayıt ve tescil işlemi yapılmak şartıyla; aktife alındıkları dönemden itibaren amortismana tabi tutulması mümkün bulunmaktadır. Dolayısıyla kullanılabilmesi kayıt ve tescile tabi olan araçlar için amortisman ayrılabilmesi için hem kayıt ve tescil işleminin tamamlanması, hem de fiilen kullanılmasa dahi kullanıma hazır halde olması gerekmektedir.

333 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde ekskavatörün faydalı ömrü 6 yıl olarak belirlenmiştir.

Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik’te yer alan hükümlere göre bütün motorlu araçlar ile tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahiplerinin, araçlarını noterlere ya da ilgili tescil kuruluşlarına tescil ettirmek ve araç tescil belgesi almak zorunda oldukları, araçların ilk tescil işlemlerinin, aracın satın alınma veya trafik şahadetnamesinin düzenlendiği tarihten itibaren üç ay içinde ilgilisine göre herhangi bir noter veya Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescil kuruluşları tarafından elektronik ortamda gerçekleştirileceği, aracın satışı veya devri, üzerinde teknik değişiklik yapılması ve kullanım amacının değişmesi hallerinde araç tescil belgelerinin geçersiz sayılacağı, noterler tarafından yapılan araç satış veya devir işlemlerinin tamamlanmasıyla alıcı adına noterlerce yeni araç tescil belgesi düzenleneceği belirtilmiştir.

.... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 25.03.2014 tarihinde Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.den 2013 model, yeni ve kullanılmamış 1 adet Caterpillar marka 329 D model paletli ekskavatör alındığı görülmüş olup, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince söz konusu iş makinesinin üç ay içerisinde kayıt ve tescil işlemlerinin yapılması ve aktife alındığı dönemden itibaren amortismana tabi tutulması gerektiği anlaşılmıştır. Bununla paralel olarak 30.11.2021 tarihli Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Tespit Raporu’nda 1 adet paletli ekskavatör için 2014 yılından itibaren başlamak üzere 6 yıl amortisman ayrılarak makinenin tamamının itfa edildiği, makine bedelinin söz konusu amortisman katsayısı düşülerek hesaplandığı ve analiz girdisi tutarının da bu bedele göre oluşturulduğu tespit edilmiştir.

Ancak İş Ortaklığı tarafından sunulan iş makinesi tescil belgesinde itirazen şikâyete konu paletli ekskavatörün tescil tarihinin “19.11.2021” olarak belirtildiği, bu kapsamda amortisman ayırma süresinin, iş makinesinin 19.11.2021 tarihinde kayıt ve tescil işlemlerinin tamamlanması sonrasında aktife alınmasıyla birlikte başlayacağı, makine bedelinin hesabında geçmişe dönük amortisman hesabının kullanılamayacağı anlaşılmıştır.

Ayrıca 30.11.2021 tarihli Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Tespit Raporu’nda sadece “1 adet paletli ekskavatör” ifadesinin yer aldığı, raporda makinenin iş makinesi tescil belgesinde yer alan ekskavatör olduğunu teyit edici (tescil plaka no, aracın markası, tipi, şasi no, motor no vs.) hiçbir bilgiye yer verilmediği, dolayısıyla söz konusu ekskavatör ile iş makinesi tescil belgesinde yer alan ekskavatörün aynı araç olduğu kabulünün mümkün bulunmadığı, anılan SMMM raporunun kendi malı aracın tevsiki kapsamında kabul edilebilir bir belge olarak nitelendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.

Ekskavatöre ilişkin analiz girdisinin “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (2 ½ Yd3)” şeklinde düzenlendiği, bu açıdan ilgili makinenin motor gücünün 210 HP ve kova kapasitesinin (2 ½ yd3=) 1,91 m3 olması gerektiği, anılan İş Ortaklığı tarafından sunulan iş makinesi tescil belgesinde iş makinesinin motor gücünün 210 HP olduğu, sunulan teknik belgede de iş makinesinin motor gücünün 210 HP, kova kapasitesinin 1,91 m3 olduğu belirtilmiştir.

İdarenin 03.01.2022 tarihli yazısına istinaden Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından gönderilen 13.01.2022 tarihli cevabi yazıda, TZL00468 seri numaralı Caterpillar marka 329D2L model Paletli Ekskavatör için, 16.12.2021 tarihinde Motor Dyno Testinin gerçekleştirildiği, Motor Dyno Testini müteakip oluşturulan Motor Dyno Test Raporuna göre, söz konusu motorda tam yükteki güç değerinin, nominal ve ölçülen değer olarak 210 HP (Beygir Gücü) olarak gözlendiği, ancak söz konusu Motor Dyno Testleri ve buna bağlı rapor sonuçlarının, makinenin model yılına, çalışma saatine ve çalışma koşullarına göre +/- %5 (artıeksiyüzdebeş) değişkenlik gösterebildiği, söz konusu motor verilerinin aynı zamanda, sadece anlık güç verilerine göre gözlendiği, makine imalatçısı Caterpillardan alınan Spec değerlerinde, maksimum motor gücünün 216 HP’ye ulaşabileceği bilgisinin bulunduğu ifade edilmiştir. Bunun yanında makineler için düzenlenen teknik belgelerin, makine şasesi üzerinde yer alan plaka bilgileri esas alınarak müşterilere teslim edildiği, itirazen şikâyete konu makine için de teknik belgenin bu doğrultuda hazırlandığı ifade edilerek yazının ekinde söz konusu teknik belgeye yer verildiği görülmüştür.

Yazı ekinde gönderilen teknik belge incelendiğinde, TZL00468 şasi nolu, KHX50708 motor nolu 2013 model 329 DL tip Caterpillar marka Paletli Ekskavatörün motor gücünün 140 KW, beygir gücünün 210 HP ve kova kapasitesinin 1,91 m3 olduğu bilgisine yer verilmiştir.

ISO 14396 standardına göre bir aracın beygir gücü, motor gücü KW değerinin 1,341022 katsayısı ile çarpılması suretiyle hesaplanmaktadır.

Birim çevirme işlemi yapıldığında 140 KW motor gücü olan bir iş makinesinin beygir gücünün (140 KW x 1,341022 =) 187,74 HP’ye karşılık geldiği tespit edilmiştir.

Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş.ye ait yazıda 210 HP motor gücüne ulaşılan paletli ekskavatörün modelinin 329 D2L olarak belirtildiği, Motor Dyno Testleri ve buna bağlı rapor sonuçlarının, makinenin model yılına, çalışma saatine ve çalışma koşullarına göre +/- %5 değişkenlik gösterebileceğinin ifade edildiği, İş Ortaklığının iş makinesi tescil belgesinde yer alan paletli ekskavatörün modelinin 329 DL olduğu ve yazı ekinde gönderilen teknik belgenin de bu modele göre düzenlendiği, teknik belgede her ne kadar 329 DL tip Caterpillar Marka Paletli Ekskavatörün kova kapasitesinin 1,91 m3 olduğu belirtilse de beygir gücü hususunda çelişkinin bulunduğu, 140 KW motor gücü olan bir paletli ekskavatörün 210 HP gücünde olamayacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Ayrıca 25.03.2014 tarihli faturada satışı yapılan iş makinesinin TZL00468 şasi nolu Caterpillar Marka 329 D model Paletli Ekskavatör olarak belirtildiği, 19.11.2021 tarihli iş makinesi tescil belgesinde Caterpillar marka Paletli Ekskavatörün tipinin 329 DL olduğu, Borusan Makina ve Güç Sist. San. ve Tic. A.Ş. tarafından gönderilen 13.01.2022 tarihli cevabi yazıda ise testlerin 329D2L model Caterpillar marka Paletli Ekskavatöre ilişkin olarak gerçekleştirildiğinin belirtildiği, yazı ekinde gönderilen teknik belgenin ise 329 DL tip Caterpillar marka Paletli Ekskavatöre ilişkin olduğu belirlenmiş olup, söz konusu Caterpillar marka Paletli Ekskavatörün modeline ilişkin olarak belgeler arasında da uyumsuzlukların bulunduğu tespit edildiğinden ve yukarıda detaylı olarak açıklanan aykırılıklar dikkate alındığında bahse konu iş makinesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci madde açıklamasına uygun şekilde belgelerle tevsik edilmediği, sunulan makinenin iş makinesi tescil belgesi tarihine göre amortismanı tamamlanmış makine olarak değerlendirilemeyeceği ve makinenin idarece aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin yazı ile ekindeki analizlerde istenilen teknik özellikleri haiz olduğunun tevsik edilemediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmüştür.

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd3)” analiz girdisine ilişkin olarak açıklama kapsamında Caterpillar marka Paletli Ekskavatöre ilişkin bilgi ve belge sunulmamıştır.

Başvuru sahibinin amortismana ilişkin iddialarına yönelik yapılan incelemede,

.... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından 17.002/K-P, 2200-P, 2202-P ve 6100-P iş kalemlerinde yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2Yd3)” analiz girdisinin kendi malı iş makinesiyle açıklandığı tespit edilmiştir. Sunulan belgeler incelendiğinde;

Ankara Ticaret Odası tarafından düzenlenen iş makinesi tescil belgesinin “Tescil Tarihi” kısmında “12.04.2021”, “Aracın Cinsi” kısmında “Ekskavatör”, “Markası” kısmında “SUMİTOMO”, “Tipi” kısmında “SH300-5” ve “Yürüyüş Takımı” kısmında “Paletli” bilgilerinin yer aldığı,

08.04.2021 tarihli faturanın 453.730,00 TL tutarında olduğu görülmüştür.

Sunulan amortisman hesabına ilişkin belgede “Amortisman 0,000063, Yedek Parça 0,000033, Tamir, Bakım 0,000008, Sermaye Faizi, Sigorta 0,000023, Nakil, Montaj, Demontaj 0,00001, Toplam 0,000137” verilerinin yer aldığı, amortisman, yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamı olan 0,0000137 değerinden amortisman giderinin (0,000063) çıkarıldığı ve analiz toplamı olan 0,000137 değerine bölünmesi sonucunda 0,5401459854 (0,000074/0,000137) değerinin elde edildiği, anılan makinenin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan 2021 yılı birim fiyatının 840.000,00 TL olarak belirtildiği, anılan makineye ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2021 yılı için yayımlanan 840.000,00 TL birim fiyatın 0,5401459854 ile çarpımı sonucunda, 453.722,63 TL (840.000,00 x 0,5401459854= 453.722,63 TL) olarak elde edilen değerin amortisman katsayısı düşülerek hesaplanan makine bedeli olduğu anlaşılmıştır.

Söz konusu belgede Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci maddesine atıf yapılarak “10.120.1004 poz numaralı Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3) .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş.nin kendi malı olduğundan ve satın alındığı tarih dikkate alındığında amortisman ömrünü doldurmadığı görülmüş ve satın alma bedeli olan 453.730,00TL’nin yukarıda hesaplamış olduğumuz amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir - bakım, sermaye faizi - sigorta, nakil - montaj - demontaj) toplamının toplama oranının ÇŞBnin 2021 yılı birim fiyatı olan 840.000,00 TL ile çarpımı sonucu bulunan 453.722,63 TL’nin altında olmadığından dolayı Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in madde 45.1.13.17 b bendine göre aşırı düşük savunmamızda Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)’ın fiyatı satın alma bedeli olan 453.730,00 TL’dir.” ifadelerine yer verilmiş olup, söz konusu açıklamaların başvuru sahibinin iddialarına ilişkin kısmında aykırılık bulunmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin bu husustaki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, .... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda yer verilen gerekçelerle de reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Esasta

Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

KISMEN FARKLI GEREKÇE

İnceleme konusu ihalede,

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurulca ihale üzerinde bırakılan .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile teklifi değerlendirme dışı bırakılan .... Malz. ve İnş. Tic. A.Ş. - .... Taah. İnş. Altyapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının kararda yer verilen ilave gerekçelerle de aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Kararda da yer verildiği üzere, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde sınır değerin nasıl belirleneceği, teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasının nasıl istenileceği ve yapılan açıklamanın nasıl değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

Başvuruya konu ihale Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 08.04.2021 tarihinde yapılan “(Akhisar-Sındırgı) Ayr - Gördes Yolu Km:0+000-54+400 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İkmal İşi” İhalesi olup 159 adet ihale dokümanı indirilen ihaleye 86 isteklinin katıldığı, başvuru sahibinin açıklamasının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi .... Taah. A.Ş. - .... İnş. ve Mak. San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif alarak belirlendiği görülmüştür.

Başvuruya konu ihalede 2200-P, 2202-P, 16.122-P, 16.130-P, 16.132-P, 23.015-P, 17.002/K-P ve 6100-P iş kalemlerinin açıklama istenilecek iş kalemleri olarak belirlendiği, aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesi, Sıralı Analiz Girdi Tabloları, Açıklama İstenilen Analiz Girdileri ve Açıklama İstenmeyen Analiz Girdilerine yer verildiği tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

…

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

…

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir…” açıklaması yer almaktadır.

16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P iş kalemlerinde yer alan “Çam Kerestesi II. Sınıf” analiz girdisinin açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen analiz girdisi için .... Endüstriyel Yatırımlar İnş. San. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, belgede fiyat teklifine konu ürünün “Çam Kerestesi (II. Sınıf) (TS 1265) (TS EN 844-6, 9, 12) (TS EN 1309-1, TS EN 1310, TS EN 1311, TS EN 1313-1,

2 )” olduğunun ifade edildiği, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda da faturaya konu malın türünün “2. Sınıf Çam Kereste” olarak belirtildiği görülmüştür.

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den açıklama istenecek girdilerden “Çam Kerestesi 2. Sınıf” için .... End. Yat. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan Ek-0.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının istenildiği, istem üzerine sunulan tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 14 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği, ihale komisyonunca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “Çam Kerestesi 2. Sınıf” için .... End. Yat. San. Tic. Ltd. Şti.’nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının, ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden tekrar istenildiği, istem üzerine SMMM tarafından 2020 yılı son vergi beyan dönemi olan 02.10.2020 - 30.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 71 adet fatura ile muavin defterinin idareye gönderildiği, sunulan 71 adet fatura incelendiğinde, faturaya konu ürünün “Silinmiş Kereste” olduğu anlaşılmıştır.

16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P iş kalemlerinde yer alan “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenilen analiz girdisi için Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin Manisa şubesinden fiyat teklifi alındığı,

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den açıklama istenecek girdilerden “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” için Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan Ek-0.6 Satış Tutan Tespit Tutanağının istenildiği, istem üzerine sunulan tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 590 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği, ihale komisyonunca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” için Kent Beton Maden. Top. Ürün. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden tekrar istenildiği, istem üzerine SMMM tarafından .... İnş.ve Tic. Ltd.Şti. + .... İnş.Taah.San.ve Tic.Ltd.Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif sorgulamasına verdiği cevapta açıklama istenecek girdilerden "C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 296-1+A1)" için Kent Beton Mad. Top. Ürün. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan ve 2020 yılı 4. Geçici vergi beyanname dönemini kapsayan Ek-O.6 Satış tutarı Tespit Tutanağı tarafından düzenlendiğini bildirdiği, ayrıca söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışları gösterir faturalarının eksiksiz olarak işlendiği, en son düzeltilmiş beyannameye göre düzenlenen yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneği talep edilmiş olup söz konusu dokümanlardan oluşan CD’nin gönderildiği, kayıtlardan Kent Beton Mad. Top. Ürün. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. firmasının Manisa ve İzmir il sınırları içerisinde beton santrallerinin bulunduğu, 2020 yılı 4. Geçici vergi beyanname dönemine ait yevmiye defterinde bütün beton santrallerinin bütün beton sınıflarına ait satış ve giderlerin işlendiği, başvuruya konu ihale için .... İnş.ve Tic. Ltd. Şti. + .... İnş.Taah.San.ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığına fiyat teklifi verilmesi için Ek-0.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı düzenlenirken söz konusu işte kullanılacak olan Manisa Yunusemre şubesindeki beton santraline ait C 30/37 beton sınıfının 2020 yılı 4. Geçici vergi beyanname dönemine ait faturalara göre Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı hesaplanarak faturaların Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağına işlendiği anlaşılmıştır.

17.002/K-P, 2200-P ve 6100-P iş kalemlerinde yer alan “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı,

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den açıklama istenecek girdilerden “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan Ek-0.6 Satış Tutan Tespit Tutanağının istenildiği, istem üzerine sunulan tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 22 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği, ihale komisyonumuzca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” için Nitro Teknik Patlayıcı Maddeler San. ve Tic. A.Ş.nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden tekrar istenildiği, istem üzerine SMMM tarafından Ek.O6 Satış Tespit Tutanağında belirtilen tüm fatura (21 adet fatura ve 21 adet mahsup fişi) ve yevmiye kayıtları ile birlikte Satış Tespit Tutanağının bir örneği ile fiyat teklifinin bir örneğinin gönderildiği, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan fatura bilgileri tablosunda 2020 yılı 4’üncü dönemine ilişkin olarak 22 adet fatura beyan edilmişken 28.01.2022 tarihinde SMMM tarafından idareye 02.10.2020 - 30.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 21 adet faturanın gönderildiği, fatura bilgileri tablosunun 21’inci satırında yer alan 18.12.2020 tarihli ve NTR2020000000229 nolu faturanın gönderilen belgeler arasında yer almadığı anlaşılmıştır.

23.015-P iş kaleminde yer alan ve açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdilerinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı,

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı düzenleyen SMMM’den açıklama istenecek girdilerden “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” için Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. firmasından aldığı fiyat teklifi ile fiyat teklifine dayanak oluşturan Ek-0.6 Satış Tutan Tespit Tutanağının istenildiği, istem üzerine sunulan söz konusu tutanağın 2020 yılı 4. geçici vergi beyanname dönemini kapsadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler incelendiğinde 11 ve 13 adet faturaya ait bilgilerin tablo halinde beyan edildiği, ancak yapılan bir şikâyet başvurusunda 03.12.2020 tarih ve DSA2020000000751 nolu fatura ve aynı dönem içinde düzenlenmiş 20 adet farklı fatura bilgisinin fatura bilgileri tablosuna işlenmediği iddiasının incelenmesini ve ihale komisyonunca gerekli değerlendirmelerin yapılabilmesi için fiyat teklifine esas geçici vergi beyanname dönemine ait “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” için Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.nin söz konusu beyanname dönemine ait tüm satışlarını gösterir faturalarının eksiksiz olarak onaylı suretleri ile yevmiye kaydına ilişkin defter kayıtlarının/ilgili yardımcı defter kayıtlarının onaylı bir örneğinin Kamu ihale Genel Tebliğinin 45.1.13.1 maddesine istinaden tekrar istenildiği, istem üzerine SMMM tarafından müşavirliğini yaptığı Detaş Sac Profil Demir Çelik A.Ş.’nin düzenlemiş olduğu Satış Tutarı Tespit Tutanağını, yapılacak olan işte kullanılacak demir pozları ile ilgili %20 satış yapmış olması yeterli olduğundan, yeterli görülen tonajlarda fatura bilgisi yazdığını bunların ağırlık ortalamalarının birim fiyat olarak verildiğini, firmanın satışlarının çok yüksek adet tuttuğunu Satış Tutarı Tespit Tutanağına yazılması durumunda yaklaşık 1500 sayfaya tekabül edeceğini, söz konusu iş ile ilgili harcanması öngörülen demir için yazılan birim fiyatın sunduğu defter kayıtlarından da ve 4. Dönem satış dökümünden de görüleceği üzere değişiklik olumlu yönde olduğu ve birim fiyatın düşük çıktığı, bu durumlar dikkate alınarak vermiş olduğu ve eksik olduğu düşünülen bilgilerin doğru olduğunu, fiyat teklifi veren firmanın durumu göz önünde bulundurularak dikkate alınması gerektiğini bildirdiği ve ekinde 4. dönem satış bilgileri tablosunu ve 4. dönem yevmiye ve defteri kebir elektronik defterlerini içeren 1 adet CD’yi idareye gönderdiği, “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdisine ilişkin olarak alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosunda 2020 yılı 4’üncü dönemine ilişkin olarak 11 adet fatura beyan edilmişken SMMM tarafından idareye gönderilen 4. dönem satış bilgileri tablosunda 01.10.2020 - 31.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 5893 adet fatura bilgisine yer verildiği, yine “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdisine ilişkin olarak alınan fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosunda 2020 yılı 4’üncü dönemine ilişkin olarak 13 adet fatura beyan edilmişken 4. dönem satış bilgileri tablosunda 01.10.2020 - 31.12.2020 tarihleri arasını kapsayan toplam 10539 adet fatura bilgisine yer verildiği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinden, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerektiği, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin analiz girdilerinin açıklanmasında kullanılabilceği, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenleneceği, satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

İhale üzerinde bırakılan .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, 16.122-P, 16.130-P ve 16.132-P iş kalemlerinde yer alan “Çam Kerestesi II. Sınıf” analiz girdisi ile “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisini ve 23.015-P iş kaleminde yer alan ve açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdisini Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinin 45.1.13. alt maddesine uygun şekilde üçüncü kişilerden aldığı fiyat teklifi ile açıklamış, açıklaması ekinde de anılan Tebliğe uygun şekilde ortalama satış tutarını gösteren satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) sunmuştur.

Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ortalama satış tutarı üzerinden yapılan açıklamanın uygunluğunun üçüncü kişilerden alınan teklif tutarı ile satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) belirlenen ortalama satış tutarının birbiri ile uyumlu olup olmamasına göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Günümüz şartlarında aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fiyat veren firmaların büyüklüğü ve iş hacmi dikkate alındığında değerlendirmeye esas vergi beyanı döneminde düzenleyebileceği satış faturası adedi büyük farklılıklar gösterebilmektedir. Bazı büyük firmalar değerlendirmeye esas vergi beyanı döneminde binlerce adet fatura düzenleyebilmektedir. Yapılan incelemede ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu fiyat teklifine ilişkin sunduğu satış tutarı tespit tutanağına (Ek-O.6) dayanak teşkil eden faturaların adedinin binlerle ifade edilen sayıda olduğu dikkate alındığında satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) firmanın değerlendirmeye esas vergi döneminde düzenlenen bütün faturalara dayandırılmasının günümüz koşullarında gerçeklikten uzak olduğu değerlendirilmiştir.

Burada önemli olan, ortalama satış tutarının satış tutarı tespit tutanağına (Ek-O.6) dayanak teşkil eden faturaların adedinden ziyade verilen fiyat teklifi ile uyumlu olup olmaması ve değerlendirmeye alınmayan faturaların ortalama satış tutarını aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama yapan istekli lehine fiyat avantajı sağlayıp sağlamadığıdır. Bu nedenle kurulca ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının, değerlendirmeye esas vergi beyan döneminde düzenlendiği halde satış tutarı tespit tutanağına (Ek-O.6) dayanak gösterilmeyen faturaların, açıklanması istenilen iş kalemlerinin analiz girdilerine ilişkin sunduğu fiyat teklifi ve bu fiyatı teyit eden satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) ortalama satış tutarına olumlu veya olumsuz yönde etkisi tespit edilmeksizin, sadece değerlendirmeye esas vergi beyan döneminde düzenlendiği halde teklif fiyatına ilişkin düzenlenen satış tutarı tespit tutanağına (Ek-O.6) dayanak gösterilmediği gerekçesiyle uygun bulunmaması yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle; uyuşmazlığa konu ihalede, ihale üzerinde bırakılan .... İnş. ve Tic. Ltd. Şti. - .... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının açıklanması istenilen iş kalemlerinin analiz girdilerini üçüncü kişilerden aldığı fiyat teklinin yukarıda yapılan değerlendirme ve tespitler doğrultusunda uygun bulunması gerektiği yönündeki düşüncemle Kurulun “düzeltici işlem belirlenmesine” ilişkin kararına katılıyorum. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy