(4734 S. K. m. 38, 40, 54, 65)
Toplantı No: 2008/076
Gündem No: 54
Karar Tarihi: 01.12.2008
Karar No: 2008/UY.II-4873
Şikayetçi:
Vit-Varol İnş. Tic. Ltd. Şti., İsmetpaşa Mah. 22. Sok. Bayındır İş Merk. No:14/1 KAHRAMANMARAŞ
İhaleyi yapan idare:
Kırşehir İl Özel İdaresi, Kervansaray Mah. Ankara Kayseri Yolu Üzeri KIRŞEHİR
Başvuru tarih ve sayısı:
05.11.2008 / 30910
Başvuruya konu ihale:
2008/122398 İhale Kayıt Numaralı “Kırşehir Polis Meslek Yüksek Okulu Çevre Düzenlemesi Yapım İşi” İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
24.11.2008 tarih ve II.Y.46.20.0180/2008-40E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Kırşehir İl Özel İdaresi tarafından 18.09.2008 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Kırşehir Polis Meslek Yüksek Okulu Çevre Düzenlemesi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Vit-varol İnş.Tic .Ltd. Şti.’nin 20.10.2008 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 23.10.2008 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 05.11.2008 tarih ve 30910 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.11.2008 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; ihalenin verilen tekliflerden en düşük teklifi veren firmanın aşırı düşük teklife savunma vermemesi dolayısıyla rekabet ortamının oluşmadığı gerekçesiyle iptal edildiği, ihalenin açık ihale usulü ile yapıldığı, ihaleye 11 isteklinin iştirak ettiği, ihale iptali konusunda idarenin takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, bu nedenlerle ihalenin iptalinin mevzuata aykırı olduğu iddiasına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Başvuruya konu ihalenin, 08.10.2008 tarihli ihale komisyon kararı ile Vit-Varol İnş. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ancak 10.10.2008 tarihinde ihale yetkilisi tarafından en düşük teklifi veren firmanın aşırı düşük teklife savunma vermemesi dolayısıyla rekabet ortamının oluşmadığı gerekçesiyle iptal edildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
Anılan Kanununun “İhalenin Karara Bağlanması ve Onaylanması” başlıklı 40 ıncı maddesinin 5 ve 6 ncı fıkrasında ise;
“İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.”
Hükmü yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen hükümler uyarınca, ihalenin iptali konusunda idarelerin takdir yetkisi bulunmakta ise de bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu açıktır.
İdare tarafından, söz konusu ihalenin iptaline ilişkin belirttiği gerekçe ile sınırlı olarak ihale dosyası üzerinde yapılan incelemede, 31 adet ihale dokümanı satın alındığı, 18.09.2008 tarihinde yapılan ihaleye 11 isteklinin teklif verdiği, 7 isteklinin teklifinin sundukları belgelerin uygun olmamasından dolayı değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli teklif sahibi olan 4 istekliden 3.489.000 YTL teklif bedeli ile en düşük teklifi veren Irmak İnş. Tek. Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin hesaplanan aşırı düşük teklif sınır değerinin altında olmasından dolayı 19.09.2008 tarih ve 4471 sayılı yazıyla Kanunun 38 inci maddesi hükmü uyarınca ihale konusu işi hangi şartlarda yapabileceğine ilişkin ayrıntılı açıklamanın üç gün içinde bildirilmesinin istendiği, ancak anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının sunulmadığı ve bunun üzerine teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 08.10.2008 tarihli ihale komisyon kararı ile 3 geçerli teklif sahibi istekliden 5.565.000 YTL teklif veren başvuru sahibi Vit-Varol İnş. Tic. Ltd. Şti. ‘nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, 5.828.350,28 teklif veren Yaşar İnş. Tur. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Söz konusu ihalenin açık ihale usulü ile yapıldığı, 11 isteklinin teklif verdiği, yapılan değerlendirme sonucunda geçerli 4 teklifin kaldığı, aşırı düşük teklif sınır değerinin altında kalan ve aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği için değerlendirme dışı bırakılan firmanın teklifi ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi arasında 2.076.000 YTL fark olduğu dikkate alındığında, ihalenin anılan Kanunun 40 ıncı maddesi uyarınca ihale yetkilisi tarafından 10.10.2008 tarihinde; “en düşük teklifi veren firmanın aşırı düşük teklife savunma vermemesi dolayısıyla rekabet ortamının oluşmadığı” gerekçesiyle iptal edilmesi işleminde mevzuata herhangi bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle;
4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi gereğince, itirazen şikayet başvurusunun uygun bulunmadığına,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuruya konu ihalenin, 08.10.2008 tarihli ihale komisyon kararı ile Vit-Varol İnş. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ancak 10.10.2008 tarihinde ihale yetkilisi tarafından en düşük teklifi veren firmanın aşırı düşük teklife savunma vermemesi dolayısıyla rekabet ortamının oluşmadığı gerekçesiyle iptal edildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
“Bütün Tekliflerin Reddedilmesi ve İhalenin İptali” başlıklı 39 uncu maddesinde;
“İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı maddenin gerekçesinde;
“Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle ihalenin iptal edilebileceği” açıklaması,
Anılan Kanununun “İhalenin Karara Bağlanması ve Onaylanması” başlıklı 40 ıncı maddesinin 5 ve 6 ncı fıkrasında ise;
“İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.”
Hükmü yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen hükümler uyarınca, ihalenin iptali konusunda idarelerin takdir yetkisi bulunmakta ise de bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu açıktır.
İdare tarafından, söz konusu ihalenin iptaline ilişkin belirttiği gerekçe ile sınırlı olarak ihale dosyası üzerinde yapılan incelemede, 31 adet ihale dokümanı satın alındığı, 18.09.2008 tarihinde yapılan ihaleye 11 isteklinin teklif verdiği, 7 isteklinin teklifinin sundukları belgelerin uygun olmamasından dolayı değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli teklif sahibi olan 4 istekliden 3.489.000 YTL teklif bedeli ile en düşük teklifi veren Irmak İnş. Tek. Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin hesaplanan aşırı düşük teklif sınır değerinin altında olmasından dolayı 19.09.2008 tarih ve 4471 sayılı yazıyla Kanunun 38 inci maddesi hükmü uyarınca ihale konusu işi hangi şartlarda yapabileceğine ilişkin ayrıntılı açıklamanın üç gün içinde bildirilmesinin istendiği, ancak anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının sunulmadığı ve bunun üzerine teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 08.10.2008 tarihli ihale komisyon kararı ile 3 geçerli teklif sahibi istekliden 5.565.000 YTL teklif veren başvuru sahibi Vit-Varol İnş. Tic. Ltd. Şti. ‘nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, 5.828.350,28 teklif veren Yaşar İnş. Tur. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Söz konusu ihalenin açık ihale usulü ile yapıldığı, 11 isteklinin teklif vermiş olduğu, yapılan değerlendirme sonucunda geçerli 3 teklifin kaldığı ve bu tekliflerin üçünün de yaklaşık maliyetin altında olduğu dikkate alındığında, ihalenin “en düşük teklifi veren firmanın aşırı düşük teklife savunma vermemesi dolayısıyla rekabet ortamının oluşmadığı” gerekçesiyle iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadığı, dolayısıyla idarenin 10.10.2008 tarihli “ihalenin iptaline yönelik işleminin iptal edilmesi” gerektiği yönündeki düşüncemle, çoğunluk kararına katılmıyorum. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy