(4734 S. K. m. 21, 26, 29, 30, 36, 37, 54, 55, 65)
Toplantı No: 2014/022
Gündem No: 10
Karar Tarihi: 19.03.2014
Karar No: 2014/UH.II-1403
Şikayetçi: Sinerji Nakliyat Hizmet Org. Gıda Tem. İnş. Maden Tic. Ve San. Ltd. Şti., MİTHATPAŞA MAH. UZUNMEHMET CAD. NO: 27/4 ZONGULDAK
İhaleyi Yapan Daire: Orman İşletme Müdürlüğü-Zonguldak Diğer Özel Bütçeli Kuruluşlar Orman Genel Müdürlüğü, Yayla Mah. Kapuz Cad. 27 67030 ZONGULDAK
Başvuru Tarih ve Sayısı: 16.01.2014 / 2041
Başvuruya Konu İhale: 2013/176009 İhale Kayıt Numaralı "2014 Yılı İçin, Zonguldak Orman Bölge, İşletme Müdürlüğü İdari Binaları, Sosyal Tesis Binası Ve Müştemilatlarında, İdarenin Göstereceği Diğer Yerlerde Yapılacak Olan Temizlik İşleri, İdaremize Ait Kalorifer Kazanlarının Yakımı Ve Temizliği İşidir." İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Zonguldak Orman İşletme Müdürlüğü tarafından 18.12.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2014 Yılı İçin, Zonguldak Orman Bölge İşletme Müdürlüğü İdari Binaları, Sosyal Tesis Binası ve Müştemilatlarında, İdarenin Göstereceği Diğer Yerlerde Yapılacak Olan Temizlik İşleri, İdaremize Ait Kalorifer Kazanlarının Yakımı ve Temizliği İşi” ihalesine ilişkin olarak Sinerji Nakliyat Hizmet Org. Gıda Tem. İnş. Maden Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 02.01.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.01.2014 tarih ve 2041 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.01.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/340 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdare tarafından verilen Zeyilnameye aykırı olarak artık gün sayısını 20 olarak hesaplayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
2) Zeyilname ile kağıt havlu ve tuvalet kağıdının niteliklerinde yapılan değişikliğin yaklaşık maliyete yansıtılması gerektiği,
3) Güncellenen yaklaşık maliyet tutarına göre kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının altında teklif veren isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde “İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.
Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. Zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, teklifini bu düzenlemeden önce vermiş olan isteklilere tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verme imkanı sağlanır.
Ayrıca, istekliler tekliflerini hazırlarken ihale dokümanında açıklanmasına ihtiyaç duyulan hususlarla ilgili olarak son teklif verme gününden yirmi gün öncesine kadar yazılı olarak açıklama talep edebilir. Bu talebin idarece uygun görülmesi halinde yapılacak açıklama, bu tarihe kadar ihale dokümanı alan bütün isteklilere son teklif verme gününden on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ve açıklama talebinde bulunan istekli belirtilmeksizin yazılı olarak gönderilir.” hükmü yer almaktadır.
İhale dokümanı ve eki birim fiyat teklif cetvelinde 2 numaralı “Brüt asgari ücret artık gün” kalemi miktarı 6 işçi ve 20 gün olarak belirlenmişken 15.12.2013 tarihli Zeyilname ile miktarın 6 işçi ve 22 gün olarak değiştirildiği anlaşılmıştır. Sistemarge İnşaat Gıda Bilgisayar Temizlik Güvenlik Taşımacılık Sanayi ve Tic. Ltd. Şti., Sezer Köroğlu ve Ali Deniz tarafından Zeyilname ile değişikliğe uygun olmayacak şekilde 20 gün üzerinden teklif verildiği görülmüştür. İdareye 05.03.2014 tarihli yazı ile Zeyilnamenin doküman alan firmalara ne zaman tebliğ edildiği sorulmuş olup, idare tarafından tarafımıza gönderilen 06.03.2014 tarih ve 88146937-755.02.07/431576 sayılı yazıda Zeyilnamenin doküman alan firmalara tebliğ edilmediği belirtilmiştir. İsteklilerin Zeyilname ile yapılan değişiklikten bilgi sahibi olmalarını sağlayacak şekilde Zeyilnamenin tebliğ edilmediği, bu durumun isteklilerin ihale dokümanına göre teklif hazırlamalarına ve vermelerine engel teşkil ettiği, aynı zamanda anılan durumun tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı bir şekilde yapılamasına engel teşkil ettiği ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.” hükmü,
“Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü yer almaktadır.
İhale tarihinin 18.12.2013 olduğu, yaklaşık maliyetin Kanun’un 36’ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan hüküm uyarınca ihale tarihinde idare tarafından açıklanması gerektiği, açıklanmış olan yaklaşık maliyet tutarına ilişkin olarak bu tarihten itibaren 10 gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken 10 günlük süre geçtikten sonra 02.01.2014 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının 4734 sayılı Kanun’un onbirinci fıkrasının (c) bendi uyarınca süre yönünden reddedilmesi gerekmektedir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
İdare tarafından kârsız yaklaşık maliyet tutarı olan 124.537,21 TL’nin altındaki teklifler aşırı düşük teklif sorgulamasına tâbi tutulmaksızın ihale kararının verildiği, bunun istikrar kazanmış Kurul kararlarına aykırılık teşkil ettiği anlaşılmıştır. Ancak ihalenin birinci iddia nedeniyle iptal edilmesi gerektiği belirlendiğinden anılan aykırılığın esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy