(4734 S. K. m. 37, 38, 39, 54, 55, 65)
Toplantı No: 2014/026
Gündem No: 15
Karar Tarihi: 16.04.2014
Karar No: 2014/UH.I-1802   
Şikayetçi: Nof-Med Medikal Ve Tıbbı Malz.San.Tic.Ltd.Şti., DİCLEKENT BULV. 68. SOK. ALTINSOY SİTESİ B BLOK NO:1 DİYARBAKIR
İhaleyi Yapan Daire: Batman Halk Sağlığı Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kültür Mahallesi (İl Sağlık Müdürlüğü Binası) Üniversite Caddesi 1 72060 BATMAN
Başvuru Tarih ve Sayısı: 10.04.2014 / 12062
Başvuruya Konu İhale: 2013/188518 İhale Kayıt Numaralı "Sonuç Karşılığı Hemoglobin Elektroforezi, Hemogram Ve Biyokimya Cihaz(Lar)` I Kullanımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Batman Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından 09.01.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Sonuç Karşılığı Hemoglobin Elektroforezi, Hemogram ve Biyokimya Cihaz(lar)’ı Kullanımı” ihalesine ilişkin olarak Nof-Med Medikal ve Tıbbı Malz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 10.04.2014 tarih ve 12062 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.04.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/1405sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Kamu İhale Kurulu'nun 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1355 sayılı kararıyla idarece benzer işe uygun verilmeyen iş deneyim belgesi sebebiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı yönünde karar verilmiş olmasına rağmen ihaleyi yapan idarece 01.04.2014 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararıyla 1.kısım biyokimya cihaz kullanımı için avantajlı teklif olmadığından bahisle ihalenin iptaline karar verilmesinin uygun olmadığı, zira idarenin KİK kararı üzerine yapması gerekenin tekliflerinin geçerli kabul edilmesi suretiyle değerlendirmeye alınması olduğu, kendi tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında olması ve geçerli olması sebebiyle idarenin avantajlı teklif olmadığı yönündeki kararının doğru olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İhaleye teklif veren başvuru sahibi Nof-Med Medikal ve Tıbbı Malz. San. Tic. Ltd. Şti.nin daha önce Kuruma yapmış olduğu şikayet başvurusu üzerine alınan 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1355 sayılı Kurul kararında “Söz konusu açıklama uyarınca Teknik Şartname’de yapılan düzenlemeler de dikkate alındığında ihale konusu işin kit alımı ile birlikte kit karşılığı cihaz temini ve kitlerin teslim programına uygun olarak idareye teslim edilmesi olduğu, dolayısıyla bahse konu ihalenin kit karşılığı cihaz alımı ihalesi olarak kabul edilmesi gerektiği, ayrıca yine doküman düzenlemelerinden ihalenin cihaz ile beraber konu ile ilgili uzmanın da (radyoloji, biyokimya vb.) yüklenici firma tarafından karşılandığı ve raporlama hizmetinin alındığı bir ihale olmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin İdari Şartname’nin 7.5.1 ve 7.6’ncı maddesinde yapılan düzenlemeleri uyarınca sunduğu iş deneyim belgesinin incelenmesinde, belgeye konu işin türü miktarının “9 kalem sonuç karşılığı laboratuvar test alımı” şeklinde belirlendiği görülmüştür.
Bu doğrultuda başvuru sahibinin iş bitirme belgesini düzenleyen Bahçesaray Devlet Hastanesinden 24.02.2014 tarih ve 4219 sayılı yazı ile iş bitirme belgesine konu sözleşme, teknik şartname, adına belge düzenlenen istekliye ait birim fiyat teklif cetveli, personel çalıştırılıp çalıştırılmadığı, çalıştırıldı ise sayısı ve personel için yükleniciye ödenen parasal tutarların toplamına ilişkin bilgi ve belge istenilmiş olup, alınan 28.02.2014 tarih ve 310 sayılı yazıda “..ilgili ihalenin teknik şartnamesinde ‘personel’ kısmında belirtilen şartlarda iki(2) adet personel çalıştırılmış olup, ilgili maddede belirtildiği üzere çalışanların SSK primleri ve ücretleri yüklenici firma tarafından karşılanmıştır. Kurumumuz tarafından çalıştırılan personele herhangi bir ödeme yapılmamıştır.” şeklinde ifadeye yer verilmiş olup, söz konusu yazı ekinde teknik şartname, birim fiyat teklif cetveli ve komisyon kararı, sözleşme, ihale onay belgesi ve muayene kabul belgesi ile idari şartnamenin bulunduğu görülmüştür.
Bahçesaray Devlet Hastanesi tarafından gönderilen belgelerin incelenmesinde, ihale konusu alımın kit alımı ile birlikte kit karşılığı cihaz temini, kitlerin teslim programına uygun olarak idareye teslim edilmesi olduğu, muayene ve kabulün teklif edilen cihazın ilgili Şartname’de belirtilen özelliklere uygunluğu yönünde olacağı, sistem ve cihazları kullanacak personelin eğitiminin firma tarafından sağlanacağı, ödemenin hasta bazında alınan test miktarına göre hesaplanacağı anlaşılmış olup, söz konusu ihalenin kit karşılığı cihaz alımı şeklinde mal alımı ihalesi olduğu anlaşılmıştır.
Tüm bu açıklamalar doğrultusunda ihale konusu işin de kit karşılığı cihaz alımı ihalesi olarak kabul edilmesi gerektiğinden hareketle, kit karşılığı cihaz alımına ilişkin iş deneyim belgesi sunan başvuru sahibinin söz konusu belgesi mal alımına ilişkin bir belge olmakla birlikte, incelenen ihalenin kit karşılığı cihaz alımı şeklinde gerçekleştirildiği ve dolayısıyla ihale konusu iş kapsamında yer alan işler ile başvuru sahibinin iş deneyim belgesine konu işlerin birbiriyle uyumlu olduğu anlaşıldığından, idarece başvuru sahibinin teklifinin iş deneyim belgesinin benzer işe aykırı olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Nof-Med Medikal ve Tıbbi Malz. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir..” şeklinde karar verilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,
4734 sayılı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “… İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır. …” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan Kanun maddelerinden hareketle idarelerce bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde, kamu kaynaklarının verimli kullanılması gerektiği hükmünün bulunduğu, ihalenin iptali konusunda idareye takdir yetkisi verilmişse de bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu ve ihalenin iptaline ilişkin olarak idarece tesis edilen işlemin ihale mevzuatına uygunluğunun denetiminin idari işlemin unsurları ve idarece iptal nedeni olarak gösterilen gerekçeler ile sınırlı olarak yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
İhale komisyonu tarafından Kurulun 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1355 sayılı kararı üzerine alınan 01.04.2014tarihli kararda, 1.kısım Biyokimya Cihaz Kullanımı ihalesi için avantajlı teklif olmadığı şeklindeki gerekçeyle ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.
Ayrıca ihale komisyonu kararı ekindeki listede de 1.kısım “Biyokimya Cihaz Kullanımı” ihalesinde alımından vazgeçildiği, çevre hastanelerin biyokimya alımı ve kendilerinin daha önceki alımları (Halk Sağlığı Müdürlüğü birim fiyatı 0,18 TL, Batman Bölge Hastanesi 0,29 TL) göz önüne alındığında başvuru sahibinin teklifinin avantajlı teklif olarak değerlendirilmediği ifade edilmiştir.
İdarece başvuru sahibine gönderilen 03.04.2014 tarih ve 2051 sayılı yazıda da “Sonuç karşılığı Hemoglobin Elektroforezi, Hemogram ve Biyokimya Cihaz(lar)’ı kullanımı ihalesi ekli listede belirtilen firmalarda kalmıştır. İkinci en avantajlı teklif sahibi karşılarında belirtilmiştir. İhale yetkilisince onaylanan ihale kararı ekte yer almaktadır..” şeklindeki ifadeyle ihale kararı bildirilmiştir.
Kurul kararı öncesindeki 22.01.2014 tarihli ilk ihale komisyonu kararında ihalenin iptale konu 1’inci kısmında başvuru sahibinin teklifinin iş deneyim belgesinin benzer iş tanımına uygun olmamasından dolayı değerlendirme dışı bırakıldığı, aynı kısma teklif veren diğer isteklinin teklifi de avantajlı görülmediğinden ve geçerli teklif kalmadığından ihalenin 1 inci kısmının iptal edildiği tespit edilmiştir.
Yukarıda bahsi geçen ilk ihale komisyonu kararında iptal edilen ancak Kurulun yukarıda belirtilen kararı uyarınca alınan 01.04.2014 tarihli ikinci ihale komisyonu kararında yapılan tekrar incelemede ise ihalenin 1’inci kısmına ilişkin olarak yapılan tespitin, iş deneyim belgesine konusu işin benzer iş tanımına uygun olmaması nedeniyle teklifi değerlendirme dışı bırakılan başvuru sahibinin teklifinin geçerli kabul edilerek değerlendirmeye alındığını gösterdiği, buna karşılık anılan isteklinin teklif birim fiyatının, kendi hastanelerinin daha önce yapmış olduğu alıma ait birim fiyatla ve başka bir hastanenin aynı alım konusundaki birim fiyatı ile karşılaştırıldığında avantajlı bulunmadığı ve başka da geçerli teklif olmadığından, ihalenin 1’inci kısmının iptaline karar verildiği anlaşılmıştır. Kaldı ki idarenin aynı komisyon kararında yine Kurulun 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1355 sayılı kararı uyarınca ihalenin 2’nci kaleminin başvuru sahibi üzerinde bırakılmasına karar vermesinden de, Kurul kararının gereğini yerine getirmemek yönünde bir irade göstermediğinin anlaşıldığı ve bu itibarla da anılan isteklinin söz konusu Kurul kararının gereğinin yapılmadığı iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde geçen kaynakların verimli kullanılması ve rekabet ilkeleri çerçevesinde idarenin, ihalenin son aşamasında tek geçerli teklif sahibi isteklinin teklif fiyatını avantajlı bulmayarak anılan Kanun’un 39’uncu maddesi çerçevesinde ihalenin iptaline karar vermesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı ve dolayısıyla başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Tüm bu açıklamalar doğrultusunda başvuruya konu ihalenin 4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca iptal edildiği ve ihale komisyonunun ihalenin iptaline ilişkin gerekçelerinin yerinde olduğu anlaşılmış olup, şikayetin reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1-Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2-Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin ihalenin iptaline ilişkin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde özetle; “Kamu İhale Kurulu'nun 12.03.2014 tarih ve 2014/UH.I-1355 sayılı kararıyla idarece benzer işe uygun verilmeyen iş deneyim belgesi sebebiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı yönünde karar verilmiş olmasına rağmen ihaleyi yapan idarece 01.04.2014 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararıyla 1.kısım biyokimya cihaz kullanımı için avantajlı teklif olmadığından bahisle ihalenin iptaline karar verilmesinin uygun olmadığı, zira idarenin KİK kararı üzerine yapması gerekenin tekliflerini geçerli kabul edilmesi suretiyle değerlendirmeye alınması olduğu, kendi tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında olması ve geçerli olması sebebiyle idarenin avantajlı teklif olmadığı yönündeki kararının doğru olmadığı” şeklinde belirttiği iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, idarece gerçekleştirilen işlemlerin yerinde olduğuna ilişkin “İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin ihalenin iptaline ilişkin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre;
Batman Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Sonuç Karşılığı Hemoglobin Elektroforezi, Hemogram ve Biyokimya Cihaz(lar)`ı Kullanımı Hizmet Alımı” ihalesinin şikayete konu 1’inci kısmına ilişkin yaklaşık maliyetin 387.917,50 TL olarak hesaplandığı,
Bahse konu ihalede 5 adet ihale dokümanı satın alındığı, 09.01.2014tarihinde yapılan ihalenin şikayete konu 1’ inci kısmına 2 istekli tarafından teklif verildiği,
İsteklilerin 1’inci kısım “Biyokimya Cihaz Kullanımı” ihalesi için tekliflerin denetimine ilişkin ihale komisyonunca yapılan incelemeye göre,
1- 22.01.2014 tarihli ilk ihale komisyonu kararı ile, ihalenin 1 inci kısmında 308.100,00 TL bedel üzerinden teklif veren Nof-Med Medikal ve Tıbbı Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin iş deneyim belgesinin benzer iş tanımına uygun olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, aynı kısma 349.620,00 TL bedel üzerinden teklif veren Ege Diagnostik Tıbbi Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin de avantajlı teklif olarak değerlendirilmeyerek “geçerli teklif kalmadığı” gerekçesi ile ihalenin 1 inci kısmının iptal edildiği,
2-Bu işlemler sonrasında, Nof-Med Medikal ve Tıbbı Malz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından Kuruma yapılan itirazen şikayet başvurusu hakkında Kurulca alınan 12.03.2014 tarih ve 2014/UH.I-1355 sayılı karar uyarınca, ihale konusu iş kapsamında yer alan işler ile başvuru sahibinin iş deneyim belgesine konu işlerin birbiriyle uyumlu olduğu bu nedenle, Nof-Med Medikal ve Tıbbi Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği,
3-Bu karar sonrasında Nof-Med Medikal ve Tıbbı Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifin de geçerli teklif konumuna gelmesine rağmen “isteklinin teklif birim fiyatının, kendi hastanelerinin daha önce yapmış olduğu alıma ait birim fiyatla ve başka bir hastanenin aynı alım konusundaki birim fiyatı ile karşılaştırıldığında avantajlı bulunmadığı” gerekçesi ile avantajlı olarak değerlendirilmeyerek 01.04.2014tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin 1’inci kısmının avantajlı teklif olmadığı gerekçesi ile iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Ege Diagnostik Tıbbi Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin 349.620,00 TL bedelli teklifinin Kurul kararı öncesindeki 22.01.2014 tarihli ilk ihale komisyonu kararı ile, Kurul kararı sonrasında da 308.100,00 TL bedel üzerinden teklif veren Nof-Med Medikal ve Tıbbı Malz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin 01.04.2014 tarihli komisyon kararı ile avantajlı teklif olarak görülmediği,
İhale komisyonunun 22.01.2014 tarihli kararı ve 2014/UH.I-1355 sayılı Kurul kararı uyarınca, iki teklifin de idarece geçerli teklif olarak kabul edilerek tekliflerin değerlendirmeye alındığı ancak teklif bedellerinin uygun görülmediği yönündeki idare ile ihalenin iptal edildiği bu durum mevzuat kapsamında incelendiğinde;
İki geçerli teklifin bulunduğu, bu teklif bedellerinin % 20,58 ve % 9,87 oranlarında hesaplanan yaklaşık maliyetin altında olduğu, ödemenin hasta bazında alınan test miktarına göre hesaplanacağı bu tür ihalede verilen tekliflerin yaklaşık maliyetin% 20,58 ve % 9,87 oranlarında altında kalmasının makul olduğu, bu açıdan gerekli fiyat rekabetinin gerçekleştirildiği, aynı nitelikte olan her ihalenin yapılış şekli ve verilen tekliflerin çeşitliliği yönlerinden konu ele alındığında, her ihalenin kendi içinde farklı şartları olduğu, bu nedenle bu tür ihalelerde oluşan ihale bedellerinin farklılık arzedebileceği, burada önemli olan unsurun yeterlik şartlarını karşılayan geçerli teklif bulunması olduğu,
Konu bir başka açıdan ele alındığında, ihaleden önce mevzuata ve ihale şartnamesine uygun bir şekilde hesaplanmış olan ve piyasa fiyatlarını yansıtan yaklaşık maliyetin, 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen kaynakların verimli kullanılması ilkesinin, bir ihalede sağlanıp sağlanmadığının tespitindeki en önemli veri olduğu, çünkü idarenin ihtiyacına karşılık harcama bütçesinde ayırması gereken mali kaynak tutarını (ödenek), yaklaşık maliyet tutarına göre belirlemekte olduğu, dolayısıyla, ihalede verilen geçerli teklifin yaklaşık maliyet tutarı ile mukayese edilerek kaynakların verimli kullanılması ilkesinin, ihalede tesis edilip edilmediğinin belirlenmesi ve idarece usulüne uygun bir şekilde hesaplanmış, yaklaşık maliyetin altında tek geçerli teklifin bulunması halinde bile, ihale işlemlerine devam edilerek ihalenin sonuçlandırılabileceği, yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı yönünde idarece yapılan bir tespitin de olmadığı, şikayet konu ihalede iki geçerli teklifin bulunduğu ve bu geçerli teklif bedellerinin de hesaplanan yaklaşık maliyetin % 20,58 ve % 9,87 oranlarında altında olduğu durumda da, mevzuat uyarınca idarece ihalenin sonuçlandırılabileceği hususları birlikte değerlendirildiğinde, Kurul Kararı uyarınca alınan Kararın 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde sayılan ilkelerden “kaynakların verimli kullanılması” ilkesine uygun olmadığı ve anılan Kurul kararında yer alan iptal gerekçesinin objektif olarak ortaya konulmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin ihalenin iptaline ilişkin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre; başvuruya konu ihaleye ilişkin daha önce Kurulca verilen 22.01.2014 tarihli kararı ve 2014/UH.I-1355 sayılı karar sonrasında idarenin ihalenin iptali yolunda gerçekleştirdiği idari işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı, yukarıda ihale yetkilisi tarafından iptal gerekçesi olarak belirtilen hususların Kamu İhale Kanunu’nun 5 inci maddesindeki temel ilkelerden olan kamu kaynaklarının etkili ve verimli kullanılması ilkesine uygun olmadığı değerlendirildiğinden “ihalenin iptali kararının iptaline” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle, bu hususa ilişkin Kurul çoğunluğunca alınan “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki karar gerekçesine katılmıyoruz.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy