(4734 S. K. m. 54, 65) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 78)
Toplantı No: 2011/053
Gündem No: 36
Karar Tarihi: 18.07.2011
Karar No: 2011/UH.III-2437
Şikayetçi: İREM BİLGİİŞLEM DANIŞMANLIK TEMZ. YEMEK GIDA MEDK. İNŞ. ORMAN İŞLERİ TAAH. SAN. TİC. LTD. ŞTİ., KOZA SOKAK İKLİM APT. 1553 G.O.P. ANKARA
İhaleyi yapan idare: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Başkent Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğü İşletmesi, EMNİYET MAHALLESİ - - 06530 ANKARA
Başvuru tarih ve sayısı: 07.07.2011 / 32590
Başvuruya konu ihale: 2011/91609 İhale Kayıt Numaralı "Başkent Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğü İşletmesinin Otel Katları, Genel Mahal, Bulaşıkhane, Çamaşırhane, Mutfak, Muhasebe ve Servis Birimlerinde personel" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 14.07.2011tarih ve B.07.6.KİK.0.08.00.00-101.04-.H.(22.70).(0022)./2011-13E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Milli Eğitim Bakanlığı Başkent Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğü İşletmesi tarafından 29.06.2011 tarihinde pazarlık usulü ile yapılan “Başkent Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğü İşletmesinin Otel Katları, Genel Mahal, Bulaşıkhane, Çamaşırhane, Mutfak, Muhasebe ve Servis Birimlerinde Personel Çalıştırılması” ihalesine ilişkin olarak İrem Bilgiişlem Danışmanlık Temz. Yemek Gıda Medk. İnş. Orman İşleri Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nin 01.07.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 05.07.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 07.07.2011 tarih ve 32590 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.07.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmeyerek, teklif fiyatının idarece belirlenen teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin altında olduğu gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldıkları ve ihalenin Gelişim Tem. Sos. Hiz. Bil. Sağ. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, idarece yapılan değerlendirmenin mevzuata ve temel ilkelere aykırı olduğu, idari şartnamenin teklif fiyata dahil olan masraflara ilişkin 25 inci maddesi dikkate alınarak yapılan hesaplamada; 121 personelin 23 günlük çalışma süresinde teklif fiyata dahil edilmesi gereken yol bedeli gün sayısının 19 olduğu ve 38 ayni bilet karşılığına tekabül ettiği, bu hesapla 121 kişi için yol dahil 5 ay 23 günlük (19 fiili çalışma günü) teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti tutarının 776.202,18 TL olduğu, KİK işçilik hesaplama modülünün 26 gün üzerinden hesaplama yaptığı, bu nedenle artık günler için modül kullanılarak hesaplama yapılmaması gerektiği, bu durumun Kamu İhale Kurumu’ndan görüş alınmak suretiyle teyit edilebileceği, dolayısıyla firmalarının teklifinin asgari işçilik maliyeti tutarının altında kalmadığı, ihalenin firmaları üzerinde bırakılması ve Gelişim firmasının 944.029,98 TL’lik teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
İdarenin şikayete verdiği cevapta, idarece belirlenen yaklaşık maliyet tutarının 776.509,98 TL olduğu, KİK işçilik hesaplama modülü dikkate alınarak yapılan hesaplamada, 5 ay 23 günlük hizmet alımı işinde 23 günlük süre için teklif edilmesi gereken EGO otobüs bilet bedelinin kişi başı 40 bilet karşılığı olduğunun tespit edildiği ihale komisyonu tarafından teknik şartnamenin 4 üncü maddesindeki düzenlemeye göre işçilerin haftada 1 gün tatil kullanacağı, 45 saatlik çalışma süresinin baz alındığı belirtilmiş, 23 günlük süre içinde 20 günlük çalışma süresi olduğu açıktır şeklinde yorumlama yapıldığı ve temel ilkelere aykırılık bulunmadığının belirtildiği,
İhale komisyonu tarafından ihale sırasında teknik şartnamede değişiklik yapıldığı, bu değişikliğin firmalarına bildirilmediği, değişikliğin zeyilname ile yapılması gerektiği, ihale komisyonu tarafından 23 günlük sürede bilet bedeli ödenecek fiili çalışma süresinin 20 gün olarak hesaplanmasının hatalı olduğu, çünkü işin başlangıç süresi olan 09.07.2011 tarihi dikkate alındığında, halen hizmet yerinde çalışmakta olan personelin 45 saatlik çalışma süresini doldurmuş olmaları nedeniyle 09.07.2011’de izin haklarının ortaya çıkacağı, ay içinde başlayan ve devamlılık arz eden işlerde kazanılan izin haklarının yok sayılmasının ve kullandırılmamasının İş Kanununa ve SGK mevzuatına aykırılık teşkil edeceği, ihale komisyonu tarafından işin başlangıcı baz alınarak 6 günlük çalışma süresi sonunda 7 nci günün hafta tatili günü olarak dikkate alınması ile 20 günlük fiili çalışma süresi hesaplamasının yanlış olduğu, ihalenin üzerinde bırakıldığı firma ile teklif bedelleri arasında 167.798,76 TL’lik farkın kamu zararı sorumluluğu oluşturacağı, ihalenin firmaları üzerinde bırakılması gerektiği iddia edilmektedir.
İddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İhale konusu iş, “Başkent Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğü İşletmesinin Otel Katları, Genel Mahal, Bulaşıkhane, Çamaşırhane, Mutfak, Muhasebe ve Servis Birimlerinde 5 Ay 23 Gün Süre ile 121 Personelin Çalıştırılması” işi olup, otel katları, genel mahal, bulaşıkhane, çamaşırhane ve servis birimlerinde 114 personel, muhasebe biriminde 2 personel, mutfak biriminde 5 personel çalıştırılacaktır.
İdari şartnamenin 49 uncu maddesinde, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 3 gün içinde işe başlanacağı ve işin süresinin 173 takvim günü olduğu belirlenmiştir.
Sözleşme tasarısının 9 uncu maddesinde, işe başlama tarihi 09.07.2011, işi bitirme tarihi 31.12.2011 olarak belirtilmiştir.
Birim fiyat teklif cetvelinde, 5 ay ve 23 günlük çalışmalar ayrı kalemler şeklinde düzenlenmiştir.
Teknik şartnamenin “Çalışma süresi” başlıklı 4 üncü maddesinde, işçilerin haftada bir gün izinli olacakları belirtilmiştir.
İdari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25 inci maddesinde,
“25.3. Teklif fiyata dahil olan giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Hizmet işinde çalıştırılacak olan 5 personel için asgari ücretin % 80 fazlası, 2 personel için % 50 fazlası ve 114 personel için asgari ücret ödenecektir. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi-dini bayram günleri ile 1 Mayıs emek ve dayanışma günü ve yılbaşı günü) işçi çalıştırılmayacaktır.
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yol giderleri:
Har ay işçilere, fiilen çalışılan her gün için; 26 gün üzerinden 52 tam ego biletini (biniş kartını) ayni olarak yol bedeli ödeyecektir.
Yemek giderleri:
Personele yemek yardımı yapılmayacaktır. Personele verilecek yemek kurum yemekhanesinden karşılanacaktır.
Giyecek giderleri:
Personele giyecek yardımı yapılmayacaktır.
25.5. İhale konusu iş ile ilgili Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 1’dir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Teklif fiyata dahil olan masraflara ilişkin ihale dokümanındaki düzenlemeler bu şekilde olup başvuru sahibi istekli ile idarenin iş süresi kapsamındaki 23 günlük kısım için ödenecek ayni yol bedelinin hesaplanmasındaki farklılıktan kaynaklanan bir hesaplama uyuşmazlığı içinde olduğu anlaşılmıştır.
İşin süresi 5 ay 23 gün olup idare yol giderine ilişkin olarak, “Her ay işçilere, fiilen çalışılan her gün için; 26 gün üzerinden 52 tam ego biletini (biniş kartını) ayni olarak yol bedeli ödeyecektir.” şeklinde düzenleme yapmıştır. Uyuşmazlık, işin başlangıç tarihi olan 9 Temmuz ile 31 Temmuz arasındaki 23 gün için işçilere ödenecek yol bedelinin hesaplanmasında ortaya çıkmaktadır. İdari ve teknik şartnamenin yukarıda aktarılan düzenlemeleri dikkate alındığında, personel bu süre içinde haftada 1 gün izin yaparak fiilen 20 gün çalışacaktır. Dolayısıyla 23 gün için 20 günlük ayni yol maliyeti hesaplanmalıdır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nde işin başlangıç tarihinin ayın ilk gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği işerle ilişkin olarak “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinde, “78.12. İdari şartnamede, işin başlangıç tarihinin ayın ilk gününden ve/veya bitiş tarihinin ayın son gününden farklı bir tarih olarak belirlendiği işlerde, işin başlangıç ayına ait kişi başına asgari işçilik maliyeti; başlangıç tarihinden ayın son gününe kadarki gün sayısı ve işin bitiş tarihinden bir önceki ayın son gününe kadarki gün sayısı dikkate alınarak hesaplanacaktır. Kalan aylara ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplanacak ve bu iki tutar toplanarak işin tamamına ait teklif edilmesi gereken asgari maliyet toplamı bulunacaktır. Ancak başlangıç tarihi, ayın 2 nci günü ve işin başlangıç ayının gün sayısı 31 olan işlerde, işin başlangıç tarihi ayın ilk gününden farklı olmakla birlikte başlangıç tarihi ile ayın son günü arasında 30 günlük bir süre kaldığından, işin başlangıç ayına ait asgari işçilik maliyeti için ayrı bir hesaplama yapılmayacak, işçilik hesaplama modülünde 30 gün üzerinden hesaplama yapıldığından başlangıç ayı için ayrı bir işlem gerekmeyecektir.” açıklaması ve yol bedeline ilişkin olarak da “78.17. Yol giderine ilişkin olarak personele mutat taşıt bileti verilmesi öngörülürse, yol bedelinin ayni olarak karşılanacağı kabul edilecek ve eğer bu maliyet faturalandırılabiliyorsa KDV hariç hesaplanacaktır. Aylık bilet, abonman kartı ya da toplu olarak alınan bilet fiyatlarının günlük bilet fiyatlarından daha düşük olması halinde, günlük bilet fiyatı yerine bu fiyatlar dikkate alınarak hesaplama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
İhale dokümanındaki düzenlemeler ve Tebliğ hükümleri dikkate alınarak KİK işçilik hesaplama modülü kullanılarak yapılan hesaplamada, ihale konusu işin yol hariç asgari işçilik maliyetinin,
114 personel için asgari ücret: 655.283,1226
5 personel için asgari ücretin % 80 fazlası: 51.733,7477
2 personel için asgari ücretin % 50 fazlası: 17.244,2927
Toplam: 724.261,166 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bu bedele ayni olarak karşılanacak yol maliyetinin de dahil edilmesi gerekmektedir.
İhale tarihinde yürürlükte bulunan bilet fiyatı üzerinden yol bedeline ilişkin hesaplama yapıldığında,
26 x 2 = 52
52 x 1,65 = 85,8 TL 1 aylık (26 günlük) bilet maliyeti
85,8: 1.18 = 72,71 TL (KDV hariç 1 kişilik aylık yol maliyeti) bulunmaktadır.
Bu miktar aylık ayni yol maliyeti olarak modüle girildiğinde, modül 5 ay ve 23 gün için hesap yapmaktadır. Dolayısıyla yol maliyeti kısmına ödeme yapılacak 26 günlük miktar girildiğinde, artık iş süresi içinde fiili çalışılan gün miktarı önemli olmaksızın artık günlerdeki yol maliyeti (30’da 1 olmak üzere) bir günlük birim fiyat olarak hesaplanabilmektedir.
KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden 5 ay 23 günlük asgari işçilik maliyeti ve ayni yol gideri dahil teklif edilmesi gereken asgari maliyet tutarı ise,
114 personel için: 704.516,6633
5 personel için: 53.892,2439
2 personel için: 18.108,0390
Toplam: 776.516,9462 TL’dir.
Firmanın aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,
Yol dahil işçilik maliyeti: 776.202,18 TL
Kar: 29,04 TL olup
Toplamda 776.231,22 TL’lik teklif fiyatının yol dahil asgari işçilik maliyetinin altında kaldığı; firmanın 23 günlük çalışma süresi için fiili çalışılan süreyi 19 gün hesaplayarak yol bedeli öngördüğü anlaşılmıştır. Yukarıda belirtildiği üzere, burada 20 gün üzerinden yol bedeli ödenmesi gerekmekte olup firmanın teklifinin asgari işçilik maliyetinin altında kaldığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olduğu ve iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ancak, itirazen şikayet dilekçesinde yer alan bir diğer husus olan, ihale üzerinde bırakılan Gelişim Tem. Sos. Hiz. Bil. Sağ. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 918.214,98 TL teklif fiyatının yüksekliği nedeniyle kamu zararı oluşacağı yönünden yapılan değerlendirmede, idarece hesaplanan asgari işçilik, yol ve % 3 sözleşme ve genel giderler dahil (karsız) yaklaşık maliyetinin 776.509,94 TL, toplam yaklaşık maliyetin ise 813.341,39 TL olduğu ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin 918.214,98 TL’lik teklifinin yaklaşık maliyetin de üzerinde olduğu görülmüştür. İhalenin bu fiyatlarla sonuçlandırılmasının ihale hukukunun temel ilkelerin uygun olmadığı ve yaklaşık maliyetin mevzuata uygun şekilde yeniden hesaplanarak ihaleye çıkılmasının uygun olacağı değerlendirildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
İnceleme konusu ihaleye ilişkin olarak, Kurul kararında yer alan gerekçelere göre başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunmamış olup, bu iddialar dışında Kurul çoğunluğunca alınan Karar ile;
“…..
Ancak, itirazen şikayet dilekçesinde yer alan bir diğer husus olan, ihale üzerinde bırakılan Gelişim Tem. Sos. Hiz. Bil. Sağ. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 918.214,98 TL teklif fiyatının yüksekliği nedeniyle kamu zararı oluşacağı yönünden yapılan değerlendirmede, idarece hesaplanan asgari işçilik, yol ve % 3 sözleşme ve genel giderler dahil (karsız) yaklaşık maliyetinin 776.509,94 TL olduğu ve toplam yaklaşık maliyetin 813.341,39 TL olduğu ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin 918.214,98 TL’lik teklifinin yaklaşık maliyetin de üzerinde olduğu görülmüştür. İhalenin bu fiyatlarla sonuçlandırılmasının temel ilkelere uygun olmadığı ve yaklaşık maliyetin mevzuata uygun şekilde yeniden hesaplanarak ihaleye çıkılmasının uygun olacağı değerlendirildiği” gerekçesine dayanılarak “ihale kararının iptaline” karar verilmiştir.
Söz konusu ihaleye ilişkin İdari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25 inci maddesinde;
“25.3. Teklif fiyata dahil olan giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Hizmet işinde çalıştırılacak olan 5 personel için asgari ücretin % 80 fazlası, 2 personel için % 50 fazlası ve 114 personel için asgari ücret ödenecektir. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi-dini bayram günleri ile 1 Mayıs emek ve dayanışma günü ve yılbaşı günü) işçi çalıştırılmayacaktır.
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yol giderleri:
Har ay işçilere, fiilen çalışılan her gün için; 26 gün üzerinden 52 tam ego biletini (biniş kartını) ayni olarak yol bedeli ödeyecektir.
Yemek giderleri:
Personele yemek yardımı yapılmayacaktır. Personele verilecek yemek kurum yemekhanesinden karşılanacaktır.
Giyecek giderleri:
Personele giyecek yardımı yapılmayacaktır.
25.5. İhale konusu iş ile ilgili Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 1’dir.”
Şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Teklif fiyata dahil olan masraflara ilişkin ihale dokümanındaki düzenlemeler bu şekilde olup başvuru sahibi istekli ile idarenin iş süresi kapsamındaki 23 günlük kısım için ödenecek ayni yol bedelinin hesaplanmasındaki farklılıktan kaynaklanan bir hesaplama uyuşmazlığı içinde olduğu anlaşılmıştır.
İşin süresi 5 ay 23 gün olup idare yol giderine ilişkin olarak, “Her ay işçilere, fiilen çalışılan her gün için; 26 gün üzerinden 52 tam ego biletini (biniş kartını) ayni olarak yol bedeli ödeyecektir.” şeklinde düzenleme yapmıştır. Uyuşmazlık, işin başlangıç tarihi olan 9 Temmuz ile 31 Temmuz arasındaki 23 gün için işçilere ödenecek yol bedelinin hesaplanmasında ortaya çıkmaktadır. İdari ve Teknik şartnamenin yukarıda aktarılan düzenlemeleri dikkate alındığında, personel bu süre içinde haftada 1 gün izin yaparak fiilen 20 gün çalışacaktır. Dolayısıyla 23 gün için 20 günlük yol maliyeti hesaplanmalıdır.
İhale dokümanındaki düzenlemeler ve Tebliğ hükümleri dikkate alınarak KİK işçilik hesaplama modülü kullanılarak yapılan hesaplamada, ihale konusu işin yol hariç asgari işçilik maliyetinin,
114 personel için asgari ücret: 655.283,1226
5 personel için asgari ücretin % 80 fazlası: 51.733,7477
2 personel için asgari ücretin % 50 fazlası: 17.244,2927
Toplam: 724.261,166 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bu bedele ayni olarak karşılanacak yol maliyetinin de dahil edilmesi gerekmektedir.
İhale tarihinde yürürlükte bulunan bilet fiyatı üzerinden yol bedeline ilişkin hesaplama yapıldığında,
26 x 2 = 52
52 x 1,65 = 85,8 TL 1 aylık (26 günlük) bilet maliyeti
85,8: 1.18 = 72,71 (KDV hariç 1 kişilik aylık yol maliyeti)
Bu miktar aylık ayni yol maliyeti olarak modüle girildiğinde, modül 5 ay ve 23 gün için hesap yapmaktadır. Dolayısıyla yol maliyeti kısmına 26 günlük miktar girildiğinde, artık gün içinde fiili çalışılan gün miktarı önemli olmaksızın artık günlerdeki yol maliyeti (30’da 1 olmak üzere) bir günlük birim fiyat olarak hesaplanabilmektedir.
KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden 5 ay 23 günlük asgari işçilik maliyeti ve ayni yol gideri dahil teklif edilmesi gereken asgari maliyet tutarı ise,
114 personel için: 704.516,6633
5 personel için: 53.892,2439
2 personel için: 18.108,0390
Toplam: 776.516,9462 TL’dir.
Firmanın aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde; Yol dahil işçilik maliyeti: 776.202,18 TL,
Kar: 29,04 TL olup
Toplamda 776.231,22 TL’lik teklif fiyatının yol dahil asgari işçilik maliyetinin altında kaldığı; firmanın 23 günlük çalışma süresi için fiili çalışılan süreyi 19 gün hesaplayarak yol bedeli öngördüğü anlaşılmıştır. Yukarıda belirtildiği üzere, burada 20 gün üzerinden yol bedeli ödenmesi gerekmekte olup firmanın teklifinin asgari işçilik maliyetinin altında kaldığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olduğu ve iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ancak, itirazen şikayet dilekçesinde yer alan bir diğer husus olan, ihale üzerinde bırakılan Gelişim Tem. Sos. Hiz. Bil. Sağ. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 918.214,98 teklif fiyatının yüksekliği nedeniyle kamu zararı oluşacağı yönünden yapılan değerlendirmede, idarenin asgari işçilik, yol ve % 3 sözleşme ve genel giderler dahil (karsız) yaklaşık maliyetinin 776.509,94 TL olduğu ve toplam yaklaşık maliyetin de 813.341,39 TL olduğu ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3. “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3 üncü maddesinde,
“16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.”
Şeklinde açıklamalar bulunmakta olup ihale onay belgesinden ihalenin kullanılabilir ödenek tutarının 960.000,00 TL olduğu görülmekle birlikte, yaklaşık maliyetin üzerindeki bu teklife ihalenin bırakılmasından önce Tebliğ’de açıklanan işlemlerin yapıldığına ilişkin ihale işlem dosyasında bilgi ve belge bulunmadığından ihalenin 918.214,98 TL teklif sunan istekli üzerinde bırakılması işleminin Tebliğin 16.3 maddesi uyarınca yeniden değerlendirilmesi gerektiği kanaati oluşmuştur.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3 üncü maddesinde öngörülen sorgulamaların yapılması suretiyle ihale kararının alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
İdarenin asgari işçilik, yol ve % 3 sözleşme ve genel giderler dahil (karsız) yaklaşık maliyetinin 776.509,94 TL olduğu ve toplam yaklaşık maliyetin de 813.341,39 TL olduğu ve İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu görülmüştür.
İncelenen ihaleye ilişkin yapılan tespitler doğrultusunda, başvuru sahibi teklifi dışında geçerli tekliflerin hepsi yaklaşık maliyetin üzerindedir. Yaklaşık maliyet üzerindeki bir teklifin değerlendirilebilmesi için, yaklaşık maliyet hesabının irdelenmesi, teklifin yaklaşık maliyet ile kıyaslanması ve bu durumun sebebinin ortaya konulması gerekmektedir.
Yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde; Yaklaşık maliyetin (m1) (m1)tespitinde Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 8 inci maddesi esas alınarak belirlendiği, işçi çalıştırılmasına yönelik hizmet alımında işçilik bedelinin Kamu İhale Kurumu işçilik modülü üzerinden alınarak yaklaşık maliyetin oluşturulduğu anlaşılmıştır. Bu durum ise, tek başına, yaklaşık maliyetin doğru hesaplandığı veya hatalı hesaplandığı sonucuna ulaşma imkanı vermemiştir.
Dolayısıyla, ihalede geçerli tekliflerin yaklaşık maliyet üzerinde olmasının, isteklinin teklif fiyatını yüksek sunduğundan mı yoksa idarenin maliyet araştırmasına esas piyasadan almış olduğu tekliflerin düşüğünün esas alınarak verildiğinden mi kaynaklandığı anlaşılamamaktadır.
Yaklaşık maliyetin, idarenin ihtiyaçlarına ve bu ihtiyaçlar doğrultusunda öngördüğü idari ve teknik kriterlere uygun hazırlanması, Kanunun temel ilkelerinin gerçekleştirilmesi kadar tekliflerin gerek idarenin maliyeti gerekse birbiriyle kıyaslanması bakımından da önem arz etmektedir.
4734 sayılı Kanunun “Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinde idarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hüküm altındadır.
Kamu ihale mevzuatında, tekliflerin yaklaşık maliyetin üzerinde olması halinde idarece izlenecek yol, Kamu İhale Genel Tebliğinin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3 üncü maddesinde açıklanmıştır. Anılan maddede;
“16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.”
Açıklamaları yer almaktadır.
Yapılan inceleme sonucunda; ihalede geçerli ve yaklaşık maliyet üzerindeki tekliflerin, Kanunun 5 inci maddesi hükmü ve Tebliğin 16.3.1 inci maddesindeki açıklamalar çerçevesinde yukarıda yapılan açıklamalar da dikkate alınarak idarece tekrar değerlendirilmesi ve ulaşılan sonuca göre ihale işlemlerine devam edilmesi hususunun düzeltici işlem olarak belirlenmesi gerektiği düşüncesiyle “İhalenin iptaline” ilişkin Kurul kararına katılmıyorum. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy