Kamu İhale Kurumu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(4734 S. K. m. 54, 65)

 

Toplantı No: 2011/022

Gündem No: 12

Karar Tarihi: 14.03.2011

Karar No: 2011-UY.III-973

 

Şikayetçi: İntel Yapı Turz. Elek. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.+kayaoğlu İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişim, Sancak Mah. Konrad Adeuneur Cad. No: 32/3 Yıldız Çankaya/Ankara

 

İhaleyi yapan idare: Karayolları Genel Müdürlüğü, İsmet İnönü Bulvarı No: 14 Yücetepe Çankaya/Ankara

 

Başvuru tarih ve sayısı: 14.01.2011 / 2733

 

Başvuruya konu ihale: 2010/54211 İhale Kayıt Numaralı "Erzurum-Bingöl-Diyarbakır Bölünmüş Yolu Bingöl-Genç-Kocaköy- (Diyarbakır-Silvan) Ayr. Arası (Diyarbakır-Silvan) Ayr.-8.Bl.Hd. Km:0+000-65+275.49 Kesimine Ait Yol" İhalesi

 

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 11.03.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.08.00.00-101.04-.Y.(02.50).(0260)./2011-05E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

 

Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 01.06.2010 tarihinde pazarlık usulü ile yapılan “Erzurum-Bingöl-Diyarbakır Bölünmüş Yolu Bingöl-Genç-Kocaköy - (Diyarbakır - Silvan) Ayr. Arası (Diyarbakır - Silvan) Ayr.-8. Bl. Hd. Km:0+000-65+275.49 Kesimine Ait Yol Yapımı” ihalesine ilişkin olarak İntel Yapı Turz. Elek. İnş. San.ve Tic. Ltd. Şti. & Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin 27.12.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 10.01.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 14.01.2011 tarih ve 2733 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

 

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

 

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

 

Karar:

 

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

 

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

 

1) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, toprak işleri için analizlerinde yaptıkları klas kabulü ve mesafe kabulün proje gerçeklerini yansıtmadığı, reglaj için analizlerde standart platform genişliği olan 13 metrenin esas alınmasına rağmen bunun projedeki platform genişliğine göre revize edilmediği ve üstyapı iş kalemleri için Karayolları Genel Müdürlüğü birim fiyatlarının esas alınarak tekliflerin hazırlanmasına rağmen miktarların düşürüldüğü gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı,

 

2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif değerlendirmesi kapsamında yaptığı açıklamalarda, analiz formatına uyulup uyulmadığı, ihale aşamasında verdiği analizlere uygun bir savunma yapılıp yapılmadığı, analizlerde idare birim fiyatları kullanılmış ise açıklamaların da birim fiyatlar üzerinden mi yoksa teklif alınmak suretiyle mi yapıldığı, proforma faturaların şekil yönünden taşıması gereken unsurları taşıyıp taşımadığı, maliyet tespit raporu olarak sunulması gereken belgelerin maliyet tespit raporu olup olmadığı ve son geçici vergi beyanname dönemine ait olup olmadığı, ocak taşı ve agrega için ihale öncesinde bir teklif alındığını belgeleyecek bir belge sunulup sunulmadığı, teklif alarak açıklama sunulmuş ise teklif alınan şirketle ortak girişimde yer alan şirketlerin herhangi biri ile organik bir bağlarının bulunup bulunmadığı hususlarının Kurumumuzca incelenmesi gerektiği,

 

Ayrıca, aşırı düşük teklif kapsamında açıklama istenilmiş tüm pozlar için, idarece verilen analiz formatına uyulup uyulmadığının, analiz formatına uyulmamış ve idarece yayımlanan birim fiyatlar kullanılmış ise bu birim fiyatların kar ve genel giderler hariç tutarın altında olup olmadığının, karsız birim fiyatlar toplamına kar ve genel giderler eklenerek teklif birim fiyat oluşturulup oluşturulmadığının, idarece yayımlanmış analizlerdeki miktarların değiştirilip değiştirilmediğinin, analizlerdeki miktar ve tutar çarpılarak hesaplanan fiyatlarda aritmetik hata bulunup bulunmadığının ve analizlerdeki teklif birim fiyatın birim fiyat teklif cetvelindeki teklif birim fiyat ile uyumluluk gösterip göstermediğinin, analizler içerisinde yer alan birim fiyat ya da rayiçlerin her iş kalemi için aynı fiyat olarak kullanılıp kullanılmadığının, sözleşme tasarısının “ocakların temini” başlıklı 34 üncü maddesi uyarınca her türlü malzeme ocağı şantiye sahası yüklenici tarafından temin edileceğinden kullanılacak her malzeme için tedarik yöntemi, maliyeti ve ortalama taşıma mesafesi hesaplarının hangi belgelere dayandığının, bir hak kaybına uğramış olabilecekleri düşüncesi ile incelenmesi gerektiği,

 

Bununla birlikte, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilen iş kalemleri bazında birim fiyata dahil olan masrafların tamamının belgelere dayalı olarak analizlere dahil edilip edilmediğinin Kurumumuzca teyit edilmesi gerektiği,

 

İddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

 

1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

 

İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgelerin incelenmesi neticesinde; inceleme konusu ihalenin belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirildiği, 20 adet ön yeterlik dokümanı satın alındığı, 01.06.2010 tarihinde gerçekleştirilen ön yeterlik değerlendirmesi için 20 adayın başvurduğu, yapılan değerlendirme neticesinde 19 adayın yeterli bulunmakla birlikte en yüksek puanı alan 15 adayın teklif vermeye davet edildiği, 26.08.2010 tarihinde gerçekleştirilen ve tekliflerin birim fiyat üzerinden sunulduğu ihalede 9 isteklinin teklif sunduğu, tekliflerin tamamının geçerli kabul edilerek sınır değerin 56.007.790,08 TL olarak hesaplandığı ve teklifleri sınır değerin altında kalan 5 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, başvuru sahibi ile birlikte açıklaması uygun bulunmayan 3 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi üzerine bırakılarak sonuçlandırıldığı görülmektedir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

 

İhale komisyonu;

 

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

 

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

 

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

 

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

 

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

 

Anılan Kanun maddesi gereğince idare tarafından teklifleri 56.007.790,08 TL’lik sınır değerin altında kalan İntel Yapı Turz. Elekt. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. & Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Genç İnş. Ltd. Şti., İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, CCG İnş. San. Yat. Ve Turz. A.Ş. & Fernas İnş. A.Ş. Ortak Girişimi ve STY İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. & Sistem Elekt. Tes. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi’nden teklif fiyatlarını oluşturan iş kalemlerinden aşırı düşük görülenler için aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiştir.

 

Bu bağlamda, İntel Yapı Turz. Elekt. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. & Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nden 1,2,4,26,27,28 inci kalemler, Genç İnş. Ltd. Şti.’den 1,2,4, 19 ve 22 inci kalemler, İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nden 2,4,26,27 ve 28 inci kalemler, CCG İnş. San. Yat. Ve Turz. A.Ş. & Fernas İnş. A.Ş. Ortak Girişimi’nden 26,27,28 inci kalemler ve STY İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. & Sistem Elekt. Tes. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi’nden 26, 27, 28 inci kalemler için aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği tespit edilmiştir.

 

İdarenin başvuru sahibine gönderdiği 15.12.2010 tarih ve 4118 sayılı kesinleşen ihale kararında; “Firmanız tarafından verilen aşırı düşük teklif değerlendirmesi ile ilgili yazılı açıklama ekindeki,

 

1 - BGK-1 No’lu iş kaleminin fiyatı hesaplanırken klas % 85 toprak, % 5 sertkaya ve % 10 küskü olarak öngörülmüştür. Bu klaslar proje klaslarına göre gerçeği yansıtmadığı gibi açıklayıcı bilgi ve belge sunulmadığı,

 

2 - Alt analizlerde KGM birim fiyatlarının teklif edildiği, ancak miktarların farklı alındığı ve ek açıklayıcı bilgi ve belge sunulmadığı,

 

3 -07.004-K poz no’lu iş kaleminde dolguya taşınan yarma kazısında nakliye mesafesi 150 m. olarak alınmış olup, bu mesafenin yapım tekniği açısından gerçeği yansıtmadığı,

 

4- BGK-4 no.lu iş kaleminde reglaj fiyatı hesaplanırken KGM birim fiyatları teklif edilmiştir. Ancak maliyet hesap raporunda bu fiyat hesaplanırken standart kullanılan 13 m. lik platform genişliğine göre revize edilmeden hesaplandığından gerçekçi bulunmamıştır. Fa=Fb x (0,35+0,05 x a) formülüne göre projedeki platform genişliğine göre hesaplanması gerektiği,

 

5- BGK-26 ve 27 poz no.lu iş kalemlerine ait alt analizlerde KGM birim fiyatlarının teklif edildiği, ancak, miktarların farklı alındığı ve açıklayıcı belge sunulmadığı,

 

Tespit edilmiştir” denilmektedir.

 

İnceleme konusu ihalenin ilanının 11.05.2010 tarihinde Kamu İhale Bülteni’nde yayımlandığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin iddialarına ilişkin değerlendirme belirtilen tarihte yürürlükte olan 04.03.2010 tarih ve 27511 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili açıklamalarına göre yapılmıştır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif değerlendirmesi” başlıklı 45 inci maddesinde; “45.1.3. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin maliyet bileşenlerini ve/veya bunlara ait fiyat analizlerini;

 

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

 

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

 

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

 

hususlarında istekliler tarafından belgelere dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

 

45.1.4. Aşırı düşük tekliflere ilişkin sorgulama teklifin tümü üzerinden olabileceği gibi, isteklinin teklifinde ihale komisyonu tarafından belirlenen bileşenler üzerinden de yapılabilir.

 

45.1.5. Teklifi aşırı düşük bulunan istekliler Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri (proforma faturalar, teklif alma yazıları, idarece istenmesi durumunda yardımcı analizler ve buna benzer) sunacaklardır.

 

45.1.6. İsteklilerin aşırı düşük sorgulamasına ilişkin açıklamaları belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyecektir. Bu çerçevede;

 

a) İstekliler tarafından proforma faturalarla açıklama yapılması durumunda; proforma faturada proforma fatura içeriği mala ilişkin olarak mükellefin son geçici vergi beyanname döneminde tespit edilen birim ortalama maliyet belirtilecek ve proforma faturaya, ilgili malın son geçici vergi beyanname dönemine ait bir alış ve bir satış faturası örneği eklenerek tasdik anlaşması yapılan YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM’e onaylatılacaktır. Proforma fatura veren imalatçı ise; proforma fatura ekinde, ilgili mala ilişkin imalatçının son geçici vergi beyanname döneminde çıkartılan birim maliyet cetveli verilecektir. Sunulan birim maliyet cetveli, mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylı olmalıdır.

 

b) İsteklilerce yapılan açıklamalarda teklifin bir bölümünü oluşturan iş kısımlarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde; söz konusu fiyat tekliflerinin ekinde, Vergi Usul Kanununa göre tutulması zorunlu olan yasal defter ve belgelere uygunluğu YMM veya SMMM tarafından onaylanmış maliyet tespit raporunun sunulması zorunludur. Söz konusu maliyet tespit raporunda, fiyat teklifi verilen işle ilgili varsa malların birim ortalama maliyetleri ile işçilik maliyetleri belirtilmelidir. Fiyat teklifinin kapsamında sadece mal bulunuyor ise; maliyet tespit raporu yerine, piyasadan alınan mallara ilişkin olarak yukarıda belirtildiği şekilde proforma faturaların, fiyat teklifi veren kişinin üretici olması durumunda ise, son geçici vergi beyanname döneminde çıkartılan ilgili malın birim maliyet cetvelinin sunulması zorunludur.

 

c) İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda; söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır.

 

ç) İsteklinin açıklamalarını kendi ürettiği mallara dayandırması durumunda; mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylı, son geçici vergi beyanname dönemine ait üretim konusu mala ilişkin maliyet tespit raporunun sunulması zorunludur. Maliyet tespit raporunda üretilen mala ilişkin birim maliyetlerin gösterilmesi gerekmektedir.

 

d) İstekliler tarafından yapılan açıklamada, malın stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda; Vergi Usul Kanununun 182 nci maddesi gereğince tutulması gereken envanter defterinin ilgili malzeme veya mala ilişkin kısmının mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylı örneğinin veya mükellefin tasdik anlaşması yaptığı YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından hazırlanan ve onaylanan ilgili malzeme veya mala ilişkin stok tespit raporunun sunulması zorunludur. Stok tespit raporunda mükellefin yasal defter ve belgelerine uygun ilgili malzeme veya mala ilişkin birim maliyetlerin gösterilmesi zorunludur.

 

45.1.7 Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojinin, yapım işinde sağlayacağı maliyet avantajının belgelere dayalı olarak açıklanması gereklidir.

 

45.1.8. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; sadece bu hususların neler olduğu değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajının da bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklanması gereklidir.

 

45.1.9. Yapılan açıklamalarda, son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin belgelendirme yapılamaması durumunda; belgelendirmede bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınır.

 

45.1.10. Aşırı düşük sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uygun olmayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle değerlendirme dışı bırakılacaktır.

 

45.1.11. İhale süreci devam ederken çeşitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin dolması ve 4734 sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca teklif geçerlik sürelerinin uzatılması yönündeki idare talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunması durumunda yeniden bir sınır değer tespit edilmeyecek ve idarece aşırı düşük teklif sorgulaması, tespit edilen ilk sınır değer dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurumca alınan kararlar çerçevesinde, geçerli tekliflerde değişiklik olması halinde aşırı düşük teklif sınır değerinin geçerli teklifler dikkate alınarak yeniden belirlenmesi gerekmektedir.

 

45.1.12. Uygulama Yönetmeliğinin 30 uncu maddesi uyarınca yaklaşık maliyeti, eşik değerin onda birine eşit ve üzerinde olan ihalelerde, isteklilerin; anahtar teslimi götürü bedel işlerde, teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına göre ihale dokümanı kapsamında verilen analiz formatına uygun analizler ve teklif bedelini gösteren hesap cetvelini, teklif birim fiyatlı işlerde, teklif edilen fiyatlara ilişkin olarak idarenin tanımladığı her bir iş kaleminin yapım şartlarına göre ihale dokümanı kapsamında verilen analiz formatına uygun analizleri teklifleri ekinde sunacakları hüküm altına alınmış olup, Yönetmeliğin aktarılan düzenlemesi uyarınca söz konusu bilgi ve belgeler, isteklilerin teklif fiyatlarının detaylarının bilinmesi ve sözleşmenin uygulanması aşamasında kullanılmak amacıyla istenmektedir. Ancak söz konusu belgeler, Kanunun 38 inci maddesine göre isteklilerce ileri sürülebilecek avantajlara ilişkin açıklamaların tamamını karşılamadığından, ihale komisyonlarının aşırı düşük teklif değerlendirmelerini, teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettikleri bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak istemeden, sadece bu belgeleri kullanarak gerçekleştirmeleri, anılan maddenin uygulandığı anlamına gelmeyecek ve bu maddeye aykırı olacaktır. Bu nedenle, idarelerce Yönetmeliğin 30 uncu maddesinde belirtilen söz konusu bilgi ve belgelerin istendiği durumlarda da, sınır değerin altında kalan teklif sahiplerinden ayrıca 4734 sayılı Kanunun 38 nci maddesi uyarınca teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenmesi ve bu kapsamda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaların da dikkate alınarak, tekliflerinin değerlendirilmesi gerekmektedir.” açıklamaları yer almaktadır.

 

İdarenin her bir değerlendirme dışı bırakma gerekçesine ilişkin inceleme ve değerlendirmelere aşağıda yer verilmiştir.

 

1- İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgelerin arasında yer alan yaklaşık maliyet hesap cetveli ve keşif özetinin incelenmesi neticesinde; BGK-1 Poz No’lu iş kaleminin (Her cins ve klastaki zeminde yarma ve yan ariyet kazısı yapılması, nakli ve kullanılması) Karayolları Genel Müdürlüğünün 2200 Poz No’lu analizi emsal alınarak hazırlandığı, yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin olarak idare tarafından yarma ve yan ariyet kazısı yapılacak zeminin % 27’sinin toprak, % 43’ünün küskülük % 26 sının yumuşak kaya ve % 4’ünün de sert kaya olacağı kabulü ile hesaplamaların yapıldığı (söz konusu oranlar idarece belirtilmemiş olup keşif özetinde m3 olarak verilen dolguya giden kazı miktarları üzerinden yapılan hesaplama sonucunda bulunmuştur.) anlaşılmakta ise de, ihale dokümanı kapsamında isteklilere verilen belgelerde klas kabulünün ne olması gerektiğine ilişkin bir açıklamaya yer verilmediği görülmektedir.

 

Başvuru sahibi tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan analizler ve aşırı düşük teklife ilişkin yapılan açıklamalardan, zeminin % 85 toprak, % 10 küskülük ve % 5 inin yumuşak kayadan oluştuğu şeklinde bir klas kabulünün yapıldığı görülmekte olup, BGK-1 Poz’una ilişkin birim fiyatın bu kabul üzerinden oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, her ne kadar idare ve/veya istekliler tarafından yapılacak klas kabullerinin birbiri ile aynı yahut büyük oranda benzer olmasının beklenmesi mühendislik disiplini açısından mümkün olmasa da, başvuru sahibinin BGK-1 Poz’una ilişkin birim fiyatının oluşturulmasına dayanak teşkil edecek klas kabulleri ile idareninkiler arasında teklif fiyata önemli ölçüde etki edecek ve kabul edilemeyecek oranda farklılıklar olduğu, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında klas kabullerine ilişkin herhangi bir açıklayıcı bilgi ya da belgeye de yer verilmediği göz önünde bulundurulduğunda, başvuru sahibinin idare tarafından, BGK-1 Poz’una ilişkin birim fiyatın hesaplanmasında kullanılacak klas kabullerinin kendi klas kabulleri ile arasında büyük oranlarda fark olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.

 

2 ve 5 - Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında BGK-26 No’lu poza ( Plentmiks alttemel yapılması ve yola nakli) ilişkin yaptığı açıklamasında; “Ocak taşından konkasörle kırılmış alttemel malzemesi temini” alt analizi için, “Karayollarının 15.102/3-K-A Poz No’lu analizi esas alınmıştır. Alt bileşenlerinden “Taş” poz nolu analiz için ayrıca bir alt analiz sunulmuştur. Bu analizde Karayolları 08.021/K poz no’lu analiz esas alınmış olup miktarlar şirketimizin devamlı olarak yaptığı benzer imalatların neticesinde ortaya çıkmıştır ve piyasa değerinin üstündedir” ifadelerine yer verildiği, benzer ifadelerin “Plentmiks alttemel ve temel karışımı hazırlanması” ve “plentmiks alttemel ve temel karışımlarının büyük finişerle serilmesi ve silindirle sıkıştırılması” alt analizleri içinde kullanıldığı görülmekte olup, başvuru sahibi tarafından analiz girdilerindeki miktarların bilgi ya da belgeye dayanılmaksızın düşürüldüğü anlaşılmaktadır.

 

Yapılan inceleme neticesinde, başvuru sahibi tarafından oluşturulan alt analizlerde miktarların düşürülerek hesaplamaların yapıldığı tespit edilmiştir. Örneğin; başvuru sahibi İntel Yapı Turz. Elekt. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. & Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin 4465/3 No’lu Poz’ a ilişkin olarak,

 

POZ NO İŞ KALEMİNİN ADI ÖLÇÜ

Plentmiks alttemel ve temel karışımı hazırlanması Ton

Poz No: Girdiler1 Ölçü Miktarı Birim Fiyatı Tutarı

1911/1 Su tankı Gün 0,001200 4,94 0,01

03.510/3 Traktör Buldozer Sa 0,0011140 77,50 0,09

03.521 Lastik tekerlekli sürükleyici 0,001020 48,01 0,05

02.017 K Taşıma katsayısı Sa 0,003400 150,00 0,51

 08.533 Su Motorlu tulumba ile su

hazırlanmsı M3 0,010000 0,42 0,00

03.534 Motopomp (20 ps) Sa 0,002000 12,84 0,03

1936 Stabilizyon karıştırıcısı Sa 0,002000 73,10 0,15

01.409 Formen Sa 0,012000 7,35 0,09

01.502 Erbab işçi sa 0,020000 3,70 0,07

Toplam 1,00

 

 

şeklinde bir analiz sunduğu,

 

Aynı imalatın Karayolları analizlerinde,

 

POZ NO İŞ KALEMİNİN ADI ÖLÇÜ

4465/3 Plentmiks alttemel ve temel karışımı hazırlanması Ton

Poz No: Girdiler1 Ölçü Miktarı Birim Fiyatı Tutarı

1911/1 Su tankı Gün 0,006

03.510/3 Traktör Buldozer Sa 0,0057

03.521 Lastik tekerlekli sürükleyici 0,0051

02.017 K Taşıma katsayısı Sa 0,003400

08.533 Su Motorlu tulumba ile su

hazırlanması M3 0,05

03.534 Motopomp (20 ps) Sa 0,01

1936 Stabilizyon karıştırıcısı Sa 0,01

01.409 Formen Sa 0,012000

01.502 Erbab işçi sa 0,1

 

Toplam

Şeklinde yer aldığı görülmektedir.

 

Benzer şekilde başvuru sahibi tarafından BGK-27 No’lu poza ilişkin yaptığı açıklamasında; “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 51 mm’lik agrega hazırlanması için, Karayollarının 4246 poz no’lu analizi esas alınmıştır. Alt bileşenlerinden “Taş” poz nolu analiz için ayrıca bir alt analiz sunulmuştur. Bu analizde Karayolları 08.021/K poz no’lu analiz esas alınmış olup miktarlar şirketimizin devamlı olarak yaptığı benzer imalatların neticesinde ortaya çıkmıştır ve piyasa değerinin üstündedir” ifadesine yer verildiği görülmektedir. Benzer ifadelere diğer bazı alt analizler için yapılan açıklamalarda da yer verildiği görülmektedir.

 

Dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan analiz girdilerindeki miktarların açıklamaya dayandırılmaksızın düşük gösterildiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin teklifinin bu gerekçeyle de değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.

 

3- Başvuru sahibinin BGK-1 Poz No’lu iş kalemine ilişkin yaptığı açıklamalar çerçevesinde; dolguya taşınan yarma kazısı nakli için karayollarının 07.004/K Poz No’lu analizini kullanarak açıklama yaptığı ve dolguya taşınan yarma kazısında nakliye mesafesini 150 metre olarak belirttiği ancak buna ilişkin herhangi bir açıklayıcı bilgi ya da belge sunmadığı görülmektedir.

 

Karayolları Genel Müdürlüğünün birim fiyat tarifi kitabında; 07.004/K Poz No’lu Yarma ve Yan Ariyet Kazılarının Taşınması Pozu için “Brükner eğrisinde dengelendirilmiş her kısım için ,brükner eğrisinin yatay ölçeğinde 150 m lik bir doğru parçası,yatay olarak ve iki ucu eğri üzerinde bulunacak şekilde brükner eğrisi içine yerleştirilecektir. Her dengelendirilmiş kısımda 150 m lik doğru parçası,denge çizgisi ve brükner eğrisi arasında kalan alan ile kabarma ve sıkıştırmadan sonraki hacim(yani 150 m. lik doğru parçası ile denge çizgisi arasındaki ordinat farkına tekabül eden hacim) alınacak ve birincisi (alan) ikincisine (hacim) bölünerek o kısma ait ortalama taşıma mesafesi bulunacaktır.” açıklamalarına yer verilmiş, ödemelerin ise F= 1,25 x 0,00046 x K x x K formülü ile yapılacağı söz konusu formüldeki ifadesinin brükner eğrisi üzerinden yukarıdaki esaslar dahilinde hesap edilen, metre cinsinden ortalama taşıma mesafesinin karekökleri ortalaması olduğu belirtilmektedir.

 

Bu durumda başvuru sahibi tarafından M =150 m. olduğu belirtilmesine rağmen buna dayanak teşkil edecek bilgi ve belgeye yer verilmediği (söz konusu mesafenin bir önceki paragrafta bahsedilen yöntem uygulanmak suretiyle elde edildiğini gösterir hesaplamalar aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmamıştır) anlaşıldığından, bu gerekçeyle de değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.

 

4- İdare tarafından BGK-4 Poz No’lu iş kalemine ilişkin yaklaşık maliyet hesaplanırken Karayolları Genel Müdürlüğünün 2500 Poz No’lu analizinin ( Makine ile Her Cins ve Klastaki Zeminde Reglaj ) esas alındığı görülmektedir.

 

Karayolları Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Tarifi Kitabı’nda 2500 No’lu Poz “2200 ve 2202 No lu birim fiyatın kullanıldığı yol kesimlerinde, platform genişliği ne olursa olsu ; platform (Trafik şeridi, banket, tretuvar, refüj), şevler ve hendeklerde dahil bütün yol genişliğince yollar fenni şartnamesinin 18. kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde reglaj yapılması” şeklinde tarif edilmiş, aynı Genel Müdürlük tarafından yayımlanan Yol, Köprü, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait fiyat Analizi Kitabında 2500 No’lu Poz’ a ilişkin olarak “Baz reglaj fiyatı (Fb) platform genişliği 13 m. Olan yolun şev dış kenarları arasında kalan bütün yüzeyin (Şev, hendek, platform gibi) reglajı için olup, platform genişliği (a) metre olan bir yol kesimindeki 1 km. reglaj fiyatı: Fa= Fb x ( 0,35 + 0,05 x a) TL/km formülü ile bulunur” denilmektedir.

 

İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen yaklaşık maliyet hesap cetveli ile projelerin yer aldığı CD incelendiğinde, ihale konusu işin bölünmüş yol yapımı olduğu, platform genişliklerinin bazı kesimler için 23 metre bazı kesimler için ise 25 metre olarak değişiklik gösterdiği, idare tarafından yaklaşık maliyet hesaplanırken yukarıda yer verilen formülde yer alan 13 metre platform genişliğinin bazı kesimler için 23 metre bazı kesimler için ise 25 metre olarak revize edilmek suretiyle fiyatın oluşturulduğu, başvuru sahibi tarafından ise BGK- No’lu poz için teklif fiyatın platform genişliği 13 metre esas alınarak oluşturulduğu, bu durumun ise proje ile bağdaşmadığı anlaşılmaktadır.

 

Dolayısıyla, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yapılan inceleme çerçevesinde başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

 

 

İdare tarafından BGK-4 Poz No’lu iş kalemine ilişkin yaklaşık maliyet hesaplanırken Karayolları Genel Müdürlüğünün 2500 Poz No’lu analizinin ( Makine ile Her Cins ve Klastaki Zeminde Reglaj ) esas alındığı görülmektedir.

 

Karayolları Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Tarifi Kitabı’nda 2500 No’lu Poz “2200 ve 2202 No lu birim fiyatın kullanıldığı yol kesimlerinde, platform genişliği ne olursa olsu ; platform (Trafik şeridi,banket,tretuvar,refüj),şevler ve hendeklerde dahil bütün yol genişliğince yollar fenni şartnamesinin 18. kısmındaki esaslar ve şartlar dahilinde reglaj yapılması” şeklinde tarif edilmiş, aynı Genel Müdürlük tarafından yayımlanan Yol, Köprü, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait fiyat Analizi Kitabında 2500 No’lu Poz’ a ilişkin olarak “Baz reglaj fiyatı (Fb) platform genişliği 13 m. Olan yolun şev dış kenarları arasında kalan bütün yüzeyin (Şev, hendek, platform gibi) reglajı için olup, platform genişliği (a) metre olan bir yol kesimindeki 1 km. reglaj fiyatı: Fa= Fb x ( 0,35 + 0,05 x a) TL/km formülü ile bulunur” denilmektedir.

 

İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen yaklaşık maliyet hesap cetveli ile projelerin yer aldığı CD incelendiğinde, ihale konusu işin bölünmüş yol yapımı olduğu, platform genişliklerinin bazı kesimler için 23 metre bazı kesimler için ise 25 metre olarak değişiklik gösterdiği, idare tarafından yaklaşık maliyet hesaplanırken yukarıda yer verilen formülde yer alan 13 metre platform genişliğinin bazı kesimler için 23 metre bazı kesimler için ise 25 metre olarak revize edilmek suretiyle fiyatın oluşturulduğu anlaşılmaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde ise; aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında BGK-4 Poz No’lu analize ilişkin birim fiyat oluşturulurken platform genişliğinin 12 metre olarak esas alındığı ve hesaplamaların buna göre yapıldığı anlaşılmaktadır.

 

Dolayısıyla, platform genişliğinin ortalama 24 metre alınması gerekirken hesaplamalarını 12 metre üzerinde yaptığı anlaşılan ihale üzerinde bırakılan istekli İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.

 

Kaldı ki, ihale üzerinde bırakılan istekli İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, isteklinin açıklamalarını kendi maliyet analizlerine dayandırdığı ve bunlara ilişkin açıklayıcı bilgi ve belge sunmadığı görülmüştür.

 

Örneğin İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından BGK-2 Kalemine ilişkin olarak; “Toplam yapılacak ocak ariyeti kazısı miktarı 1.601.472 m3 ariyet ocağımız kurumunuz tarafından uygun görüldüğü takdirde konkasör tesisimiz içerisinde mevcuttur. Ayrıca gerekirse Lice yol ayrımında ariyet ocağı olarak kullanabileceğimiz tapulu arazilerimiz mevcuttur. Bundan dolayı ariyet ocağı arama gibi bir sorunumuz olmayacaktır. Bir eskavatör ortalama günde 50 kamyon malzeme çıkartabilir. Bir kamyonun taşıma kapasitesi sıkışmış durumda ortalama 17 m3 Bir eskavatör günde ortalama 850 m3 ocak ariyet kazısı yapabilir. Bir eskavatörün aylık kira bedeli 9.000 TL Ortalama taşıma mesafesi 20 km. Günde ortalama 13 sefer malzeme taşıyabilir. Günlük bir kamyonun taşıma kapasitesi 221 m3 Ortalama taşıma mesafesi 20 km. Gidiş geliş toplam 40 km. taşıma mesafesi var Bir kamyon ortalama kilometrede 0,35 litre mazot sarf eder . 40 km. de toplam 40 x 0,35 = 14 lt. mazot sarf eder . 13 seferde günlük toplam 182 lt. yakıt tüketir. Sulama sıkıştırma için bir adet greyder bir adet silindir ve 2 adet arazöz gereklidir. Bir adet greyderin aylık kira bedeli 12.000 TL. bir adet silindirin aylık kira bedeli 8.000 TL. Bir adet arazözün aylık kira bedeli 2.750 TL Ortalama günde 1800 m3 malzeme sulayıp sıkıştırabilirler. Tüm makine parkı firmamızın kendi malı olmasına rağmen kiralık olarak düşünülmüş ve kiralama bedelleri de hesaplanmıştır. Kendi malı olan makinelerimizin amortisman kayıtları savunmamıza eklenmiştir.” denilerek,

 

BGK-2 Aylıklar ve Motorin Litre Fiyatları Toplam

1 Ekskavatör kendi malı 1 adet ekskavatör aylık

(Amortismanda görülebilir) 9000/30/850 mesai dahil 2 saat 0,35

2 Ekskavatör motorin ortalama Günde 200 lt. mazot (2,44 TL)  

günde 200 lt. yakar 200x2,44x750 m3 0,57

3 Kamyon kendi malı 1 adet kamyon aylık 6000

(Amortismanda görülebilir) TL/30/221 m3 mesai dahil 0,90

4 Kamyon motorin günde Günde 182 lt mazot (2,44)

ortalama 182 lt. yakar 182x2,44x221 m3 2,01

5 Greyder kendi malı 1 adet greyder aylık

(Amortismanda görülebilir) 2.000/30/1800 mesai dahil 2 saat 0,22

6 Greyder motorin günde Günde 130 lt mazot (2,44 TL)

ortalama 130 lt yakar günlük üretim 1800 m3 0,18

7 Silindir kendi malı 1 adet silindir aylık

(Amortismanda görülebilir) 8.000/30/1800 mesai dahil 2 saat 0,15

8 Silindir motorin günde Günde 50 lt. mazot (2,44 TL)

ortalama 50 lt. yakar günlük üretim 1800 m3 0,07

9 Arazöz kiralık ( 2adet 2 adet arazöz aylık 2x2,

arazöz sözleşmelere eklendi) 750/30/1800 mesai dahil 2 saat 0,10

10 Arazöz motorin günde Günde 80 lt mazot (2,44 TL)

ortalama 40 lt. 2x40= 80 lt. yakar günlük üretim 1800 m3 0,11

11 1 m3 BGK-2 Her Cins ve Klastaki Zeminde Yarma Kazısı

Yapılması Paçal Maliyeti 4,66

 

şeklinde bir maliyet analizine yer verildiği görülmektedir.

 

İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamalarında ve analizinde bir kamyonun, greyderin ve silindirin aylık ne kadar yakıt yakacağı, bir kamyonun aylık ne kadar yol kat edebileceği gibi bilgilere yer verdiği ancak bu bilgilerin Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca yayımlanan analizlerde yer alan miktarlara ya da belgeye ve bilgiye dayalı açıklamalara verilere değil başvuru sahibinin kendi değerlendirmelerine dayandığı anlaşılmaktadır.

 

Dolayısıyla, İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamalarını Kamu Kuruluşları tarafından yayımlanan analizlerde yer alan miktarlarla karşılaştırma olanağı da bulunmadığından, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının bu yönüyle de uygun bulunmaması gerektiği anlaşılmıştır.

 

Bununla birlikte, STY İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. & Sistem Elekt. Tes. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklifine ilişkin açıklamaları incelendiğinde; anılan isteklinin BGK-26 Poz No’lu analiz için açıklamalarını Karayolları Genel Müdürlüğünce yayımlanan 6100/3-1 Analizini esas alarak hazırladığı, birim fiyat tariflerinde birim fiyata dahil olan giderler arasında sayılan ancak anılan analizde yer almayan “Plentten serim yerine malzeme nakli” ve “su nakli” iş kalemleri için ise ACS İnş. Mad. Kim. Nak. Gıd. San. Tic. A.Ş. den alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu görülmektedir.

 

STY İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. & Sistem Elekt. Tes. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi’nin BGK 27 ve BGK 27 No’lu Poz’lar için yaptığı açıklamalarını da sırasıyla Karayolları Genel Müdürlüğünün 6100/3 ve 15.122/K Poz No’lu analizlerine dayandırdığı, birim fiyata dahil masraflar arasında sayılan ancak analizde yer almayan iş kalemleri için ise

 

ACS İnş. Mad. Kim. Nak. Gıd. San. Tic. A.Ş. den alınan fiyat tekliflerinin sunulduğu anlaşılmaktadır.

 

Bu durumda, aşırı düşük bulunan teklifine ilişkin yaptığı açıklamalarda Karayolları Genel Müdürlüğünün 6100/3-1, 6100/3 ve 15.122/K Poz No’lu analizlerinde yer alan miktarları ve 2010 yılı birim fiyatlarını esas alan, birim fiyata dahil olan masraflar arasında yer alan ancak bu pozlarda yer almayan iş kalemleri için ise ACS İnş. Mad. Kim. Nak. Gıd. San. Tic. A.Ş. den alınan fiyat tekliflerini ve eki SMMM onaylı maliyet tespit raporlarını sunan STY İnş. Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. & Sistem Elekt. Tes. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliğine uygun bir şekilde yapıldığı görülmüştür.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak, tekliflerin değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

 

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

Oyçokluğu ile karar verildi.

 

 

KARŞI OY

 

FARKLI GEREKÇE

 

İncelemeye konu ihalede;

 

Başvuru sahibinin 2 nci iddiası:

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif değerlendirmesi kapsamında yaptığı açıklamalarda, analiz formatına uyulup uyulmadığı, ihale aşamasında verdiği analizlere uygun bir savunma yapılıp yapılmadığı, analizlerde idare birim fiyatları kullanılmış ise açıklamaların da birim fiyatlar üzerinden mi yoksa teklif alınmak suretiyle mi yapıldığı, proforma faturaların şekil yönünden taşıması gereken unsurları taşıyıp taşımadığı, maliyet tespit raporu olarak sunulması gereken belgelerin maliyet tespit raporu olup olmadığı ve son geçici vergi beyanname dönemine ait olup olmadığı, ocak taşı ve agrega için ihale öncesinde bir teklif alındığını belgeleyecek bir belge sunulup sunulmadığı, teklif alarak açıklama sunulmuş ise teklif alınan şirketle ortak girişimde yer alan şirketlerin herhangi biri ile organik bir bağlarının bulunup bulunmadığı hususlarının Kurumumuzca incelenmesi gerektiği,

 

Ayrıca, aşırı düşük teklif kapsamında açıklama istenilmiş tüm pozlar için, idarece verilen analiz formatına uyulup uyulmadığının, analiz formatına uyulmamış ve idarece yayımlanan birim fiyatlar kullanılmış ise bu birim fiyatların kar ve genel giderler hariç tutarın altında olup olmadığının, karsız birim fiyatlar toplamına kar ve genel giderler eklenerek teklif birim fiyat oluşturulup oluşturulmadığının, idarece yayımlanmış analizlerdeki miktarların değiştirilip değiştirilmediğinin, analizlerdeki miktar ve tutar çarpılarak hesaplanan fiyatlarda aritmetik hata bulunup bulunmadığının ve analizlerdeki teklif birim fiyatın birim fiyat teklif cetvelindeki teklif birim fiyat ile uyumluluk gösterip göstermediğinin, analizler içerisinde yer alan birim fiyat ya da rayiçlerin her iş kalemi için aynı fiyat olarak kullanılıp kullanılmadığının, sözleşme tasarısının “ocakların temini” başlıklı 34 üncü maddesi uyarınca her türlü malzeme ocağı şantiye sahası yüklenici tarafından temin edileceğinden kullanılacak her malzeme için tedarik yöntemi, maliyeti ve ortalama taşıma mesafesi hesaplarının hangi belgelere dayandığının, bir hak kaybına uğramış olabilecekleri düşüncesi ile incelenmesi gerektiği,

 

Bununla birlikte, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilen iş kalemleri bazında birim fiyata dahil olan masrafların tamamının belgelere dayalı olarak analizlere dahil edilip edilmediğinin Kurumumuzca teyit edilmesi gerektiği

 

Yönündedir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekleri hüküm altına alınmıştır.

 

Diğer yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru yolları” başlıklı 4 üncü maddesinin 2 nci ve 3 üncü fıkralarında şikayet ve itirazen şikayet kavramları;“(2) Şikayet: İhale sürecindeki işlem ve eylemlerin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idareye yapılan başvuru...

 

(3) İtirazen şikayet: a) Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması halinde,

 

b) Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından şikayet dilekçesinin kayıtlara alındığı tarih veya sonrasında herhangi bir nedenle alınan ihalenin iptali kararına karşı,

 

c) İtirazen şikayet üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine veya düzeltici işlem belirlenmesine karar verildikten sonra idare tarafından verilen ihalenin iptali kararına karşı,

Kuruma yapılan başvuru...” şeklinde tanımlanmıştır.

 

Aynı Yönetmeliğin “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8 inci maddesinin 2 nci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğin “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11 inci maddesinin 8 inci fıkrasında; “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

 

İncelenen ihalede, şikayetçi tarafından itirazen şikayet başvurusunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının Kurumca incelenmesi talebinde bulunulduğu, somut bir mevzuata aykırılık iddiasında bulunulmadığı anlaşılmıştır.

 

Bu itibarla, başvuru sahibinin ikinci iddiasının şekil yönünden reddi gerekmekle birlikte, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar nedeniyle, İrfan İnş. Turz. Mad. San. ve Tic. A.Ş. & İZ-KA İnş. Taah. Müh. Ltd. Şti. & Tahiroğlu İnş. Mad. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak tekliflerin değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiğinden, 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine yönelik Kurul Kararına katılıyorum.

KARŞI OY

 

Kurul kararında; “İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen yaklaşık maliyet hesap cetveli ile projelerin yer aldığı CD incelendiğinde, ihale konusu işin bölünmüş yol yapımı olduğu, platform genişliklerinin bazı kesimler için 23 metre bazı kesimler için ise 25 metre olarak değişiklik gösterdiği, idare tarafından yaklaşık maliyet hesaplanırken yukarıda yer verilen formülde yer alan 13 metre platform genişliğinin bazı kesimler için 23 metre bazı kesimler için ise 25 metre olarak revize edilmek suretiyle fiyatın oluşturulduğu, başvuru sahibi tarafından ise BGK- No’lu poz için teklif fiyatın platform genişliği 13 metre esas alınarak oluşturulduğu, bu durumun ise proje ile bağdaşmadığı anlaşılmaktadır.

 

Dolayısıyla, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yapılan inceleme çerçevesinde başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.”denilerek başvuru sahibinin açıklamasının geçersiz olduğu belirtildikten sonra eşit muamele ilkesi çerçevesinde sınır değerin altında kalan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenmiş ve değerlendirme dışı bırakılmalarına karar verilmiştir.

 

Ancak Danıştay 13. Dairesinin 8/12/2010 tarihli ve 2010/8376 sayılı Kararında; “Dava dilekçesinde 11.01.2010 tarih ve 2010/UH.I-108 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptalinin istenildiği görülmekte olup, davacının talebinin kendi teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik işlemin ortadan kaldırılmasına yönelik olduğu, ihaleye katılan diğer firmaların durumunun benzer olduğuna ilişkin belirlemelerin, kendi teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiğini ispatlamaya yönelik olduğu anlaşılmıştır. Nitekim itirazen şikayet başvurusuna ilişkin dilekçede de davacının sadece kendi durumuna ilişkin iddialarını ileri sürdüğü görülmüştür. Bu nedenle, davacı isteminin Kamu İhale Kurulu işlemi üzerinden değerlendirilmesi gerektiği, davacının haklılığı ortaya konulmadan ihalede diğer teklif sahiplerinin durumunun incelenmesine geçilemeyeceği, davacının haksız bulunması durumunda ise diğer ihaleye katılanların incelenmesinde davacının hukuki yararının bulunmayacağı açıktır.” denilmiştir.

 

Bu çerçevede davacının haklılığı ortaya konulmadan diğer tekliflerin incelenemeyeceği açıktır ve itirazen şikayet başvurusu reddedilen başvuru sahibinin herhangi bir hak kaybına uğraması söz konusu olmayacaktır. Bu aşamada diğer teklifler eşit muamele açısından incelenemeyeceğinden başvurunun reddi yönünde karar verilmesi gerekirken, eşit muamele ilkesi çerçevesinde yapılan inceleme çerçevesinde verilen düzeltici işlem kararına katılmıyorum. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy