(4734 S. K. m. 54) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 79)
Toplantı No: 2015/043
Gündem No: 53
Karar Tarihi: 14.07.2015
Karar No: 2015/UH.I-2017
Şikayetçi: Altan İnşaat Tic. Ve San. A.Ş.
İhaleyi Yapan Daire: Bodrum Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı: 11.06.2015/49386
Başvuruya Konu İhale: 2014/137194 İhale Kayıt Numaralı "Bodrum İlçesi İkinci Bölge Kent Temizliği, Çöp Toplama Ve Nakli" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Altan İnşaat Tic. ve San. A.Ş.,
A. Kahveci Mah. Avrupa Cad. Orkide Apt. No: 98/2 Beylikdüzü/İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bodrum Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
Mehmet Hilmi Caddesi No: 1 Turgutreis 48400 Bodrum/MUĞLA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/137194 İhale Kayıt Numaralı “Bodrum İlçesi İkinci Bölge Kent Temizliği, Çöp Toplama ve Nakli” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bodrum Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 01.12.2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bodrum İlçesi İkinci Bölge Kent Temizliği, Çöp Toplama ve Nakli” ihalesine ilişkin olarak Altan İnşaat Tic. ve San. A.Ş. nin 20.05.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.06.2015 tarih ve 49386 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.06.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1534 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhalede yeterlik kriteri olarak isteklilerden kendi malı olması istenilen 1,5 m3 kapasiteli hidrostatik tip vakumlu süpürge aracının, ihale üzerinde bırakılan Abayrak Tem. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - ASH Tem. Pet. Turz. İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nı oluşturan her iki firmada da bulunmaması nedeniyle geçerli teklif olarak kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Ortem Tem. İnş. Taah. Haf. Nak. Müh. Müş. Tur. Mad. Tic. ve San. A.Ş.nin, yeterlik kriterleri arasında yer alan ve isteklilerden kendi malı olarak istenen 1,5 m3 kapasiteli hidrostatik tip vakumlu süpürge aracı ile ilgili olarak, 1 m3 kapasiteli aracına proje tadilatı yaptırarak kapasitesini 1,5m3’e çıkardığı ve bu aracını kendi malı olarak sunduğu, bu aracın tescil belgesinde söz konusu tadilata ilişkin bilgilerin ve 1,5 m3 hidrostatik tip yol süpürme aracı özelliklerine sahip olduğunu gösterir bilginin yer almadığı, bu durumda isteklinin kendisine ait tescil yükümlülüğünü yerine getiremediği, bu eksikliğin bilgi eksikliği kapsamında da değerlendirilmeyerek anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında araçlarla ilgili amortisman yedek parça, tamir-bakım, akaryakıt, elektrik, yağ, sigorta, araç giydirme ve diğer giderler ile nakil montaj giderlerine ilişkin açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, Kamu İhale Kurulunun yerleşik kararları dikkate alındığında akaryakıt giderleri, kasko, pul, araç muayene, trafik sigortası, MTV, bakım-onarım, lastik değişimleri ve araçların şoförlerinin, işçilik giderlerinin, egzoz emisyon ölçüm giderlerinin ayrı ayrı belgelendirilmesi gerektiği,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi gereğince alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği, ayrıca bu belgelendirme işlemlerinde belgeyi imzalayan ve kaşeleyen meslek mensubu ile gider kalemini belgelendiren şirket arasında sözleşme olup olmadığının da araştırılması gerektiği,
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde belirtilen işçilik giderleri ihale konusu işte 4857 sayılı İş Kanunu, 506 sayılı SSK kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile diğer ilgili mevzuatlar çerçevesinde işçilerin haftalık izni, yıllık ücretli izni, iş yeri hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatı, sağlık tarama ve kontrolleri, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı vb. işçi hakları ile ilgili tüm yükümlülükleri kapsadığından isteklinin işçilik gideri olarak vermiş olduğu teklif ve buna ilişkin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında belgeli açıklama yapmasının yeterli olmadığı, ayrıca aşırı düşük açıklaması kapsamında önemli bir bileşen olduğunun kabul edilmesi gerektiği, bu itibarla Abayrak Tem. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.-ASH Tem. Pet. Turz. İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine göre uygun olmadığı, teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde ihale konusu hizmetin adının “Bodrum İlçesi İkinci Bölge Kent Temizliği, Çöp Toplama ve Nakli” olarak, miktarı ve türünün ise “Bodrum Belediyesi İkinci Bölge Kent Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma Hizmet Alım işinin kış aylarında 134 personel ve 35 araç ile, yaz aylarında 229 personel ve 46 araç,8 makine ile 33 ay (1004 takvim günü) süre için yapılması.” olarak belirlendiği görülmüştür.
İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde “7.5.2. Aşağıdaki araçların Yüklenicinin kendi malı olması istenmektedir.
1. 15+1,5 m3 Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Kamyonu 4 adet
2. 1,5 m3 Kapasiteli Hidrostatik tip Vakumlu Süpürge Aracı 1 adet
3. Lastik Tekerlikli Kazıcı Yükleyici İş Makinesi (Kepçe) 1 adet
4. 2 m3 Kapasiteli Elektrik Motorlu Açık Kasa Damperli Araç1 adet” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak Araç ve Makinalarla İlgili Teknik Özellikler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.6.2. Cadde, sokak, yol ve meydanları süpürmek üzere 1,5 m3 kapasiteli önden 2 fırça ile süpürme özelliği, dört tekerden çekiş sistemi, en az 190 lt su tankı olan en az 40 hp gücünde hidrostatik tip vakumlu süpürme aracı.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Çalıştırılacak Araç ve Makinalar” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.4. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41 maddesinin “İdare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.” hükmüne uygun olarak bu ihale kapsamında istenilen araçlardan aşağıda listelenen ve miktarı belirtilen araçlar için
Sıra No
Kendi Malı Olacak Araçların Listesi
Miktar
Birim
…
…
…
…
2
1,5 m3 Kapasiteli Hidrostatik Tip Vakumlu Süpürge Aracı
1
Adet
…
…
…
…
idarenin ihtiyacının zamanında karşılanabilmesi ve işin özelliği göz önünde bulundurularak isteklinin kendi malı olma şartı aranmaktadır. Araçların bu şartnamede belirtilen özelliklerde olduğunu gösteren araç ruhsatları ve teknik özelliklerini tevsik edici diğer belgelerin aslı veya noter onaylı suretlerinin teklif zarfı içerisinde sunulması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasında ise “Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir…” hükmü bulunmaktadır.
4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinde Kurulun, Kurum’a gelen itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına alınmış olup, mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer yandan anılan Kanun'un 57’nci maddesinde şikâyetler ile ilgili olarak Kurum tarafından verilen nihai kararların mahkemelerde dava konusu edilebileceği belirtilmiştir.
Yapılan incelemede söz konusu başvurunun 01.04.2015 tarihli ve 2015/UH.I-941 sayılı Kurul kararında birinci ve ikinci iddia olarak karara bağlanan hususlara ve 01.04.2015 tarihli ve 2015/UH.I-942 sayılı Kurul kararında birinci iddia olarak karara bağlanan hususlara itiraz niteliği taşıdığı sonucuna varılmıştır.
Netice itibariyle, itirazen şikâyet dilekçesindeki iddiaların Kurul kararına itiraz niteliğinde olduğu anlaşıldığından, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun usul yönünden reddi gerekmektedir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderleri, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Müdür; en az Brüt asgari ücretin % 110 fazlası,
Kontrolör; en az Brüt asgari ücretin % 100 fazlası,
Operatör; en az Brüt asgari ücretin % 90 fazlası,
Şoför, Büro Personeli en az Brüt asgari ücretin % 80 fazlası,
Bekçi en az Brüt asgari ücretin % 70 fazlası,
Vasıflı İşçi; Oto Tamir Ustası, Demir (Kaynak) Ustası, Boya Ustası için en az Brüt asgari ücretin % 70 fazlası,
Vasıfsız İşçi; en az Brüt asgari ücretin % 60 fazlası,
Engelli Personel; en az Brüt asgari ücretin %60 fazlası ödenecektir ve teklif fiyata dahil edilecektir.
2. Kış Sezonu için resmi tatillerde (Yılbaşı, Dini ve resmi bayram günleri de dahil olmak üzere hastalık, ölüm ve benzeri gibi yasalar gereği izinli ve veya raporlu sayılan personelin dahil olmak üzere) kontrolör resmi tatil günü toplam 12 gün, bekçi resmi tatil toplam 12 gün, operatör resmi tatil günü toplam 6 gün, şoför resmi tatil günü toplam 108 gün, vasıfsız işçi resmi tatil günü toplam 372 gün çalışma karşılığı ücret teklif fiyata dahil edilecektir. Yaz sezonu için, resmi tatillerde (Yılbaşı, Dini ve resmi bayram günleri de dahil olmak üzere toplam hastalık, ölüm ve benzeri gibi yasalar gereği izinli ve veya raporlu sayılan personelin dahil olmak üzere) kontrolör resmi tatil günü toplam 72 gün, bekçi resmi tatil günü toplam 72 gün, operatör resmi tatil günü toplam 36 gün, şoför resmi tatil günü toplam 1008 gün, vasıfsız işçi resmi tatil günü toplam 3240 gün çalışma karşılığı ücret teklif fiyata dahil edilecektir.
3. Teknik Şartname Madde 19.1 Giyim giderleri, Madde 19.2.'de belirtilen Sarf Malzeme giderleri ve Madde 20'de belirtilen Araç Takip Sistemi giderleri teklif fiyata dahil edilecektir.
4.Birim Fiyat Teklif Cetvelinde bulunan araçların birim saat çalışma ücretleri, amortisman, yedek parça, tamir bakım, akaryakıt/elektrik, yağ, sigorta, araç giydirme ve diğer giderler ile nakil montaj giderleri teklif fiyata dahil edilecektir.
5.Yüklenici tarafından bu iş kapsamında çalıştırılan 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi özürlü sigortalılar ile 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Kanunun 14. Maddesinde belirtilen korumalı işyerlerinde çalıştırılan özürlü sigortalıların, aynı kanunun 72. ve 73. Maddelerinde sayılan ve 78. Maddesiyle belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait iş veren hisselerinin tamamı hazinece karşılanacaktır. Bahse konu kanun gereğince engelli çalıştırılacak 7 personelin prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı hazinece karşılanacak olup işçi maliyetlerinin hesaplanmasında bu hususun dikkate alınması gerekmektedir.(Kamu İhale Genel Tebliği'nin 78.28 maddesinde de bu husus belirtilmiştir.)
6.Yüklenici ihale konusu işte 4857 sayılı İş Kanunu, 506 Sayılı SSK Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu,6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile diğer ilgili mevzuatlar çerçevesinde işçilerin haftalık izni, yıllık ücretli izin, iş yeri hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatı, sağlık tarama ve kontrolleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı vb. işçi hakları ile ilgili tüm yükümlülüklerini yerine getirecektir. Bu giderler teklif fiyata dahil edilecektir.
7.İhale kapsamında yıkama işleri için kullanılacak su giderleri teklif fiyata dahil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işe ait sigorta risk oranı %2 dir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceği düzenlemesine yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.
İdare sınır değer olarak belirlenen 36.175.875.70 TL’nin altında kalan ASH Tem. Pet. Tur. İnş. Nak. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti. - ABAYRAK Tem. Hiz. Org. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifini aşırı düşük teklif olarak belirlemiştir. Söz konusu iş ortaklığından 01.04.2015 tarihli ve 2015/UH.I-942 numaralı Kurul kararında belirtilen gerekçeler çerçevesinde 14.04.2015 tarihli ve 7742 sayılı yazı ile birim fiyat teklif cetvelinde yer alan araç ve ekipmanlar için saatlik ücret maliyetleri, giyim giderleri, sarf malzemesi giderleri, araç takip sitemi ve sözleşme giderleri olmak üzere beş başlıkta yer alan giderlerin önemli maliyet bileşeni olarak aşırı düşük sorgulamasına tabi tutulduğu tespit edilmiştir.
ASH Tem. Pet. Tur. İnş. Nak. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti. - ABAYRAK Tem. Hiz. Org. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 20.04.2015 tarih ve 18048 dilekçe kayıt numarası ile idareye sunmuş olduğu yazıda “İzahatımız ekteki gibidir ve bütün maliyet kalemlerine sözleşme ve genel giderler dahil fiyattır.” ifadelerine yer verildiği ve yazı ekinde 24 sayfa açıklama belgeleri sunulduğu görülmüştür.
Aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan istekli tarafından yapılan açıklama ve dayanak belgeleri incelendiğinde;
- İhale komisyonu tarafından açıklanması gerekli önemli teklif bileşeni olarak belirlenmemiş olan “maaş dâhil işçilik giderlerinin” Kamu İhale Kurumu web sayfasında yer alan işçilik modülü kullanılmak suretiyle 14.944.885 TL olarak hesaplandığı ve destekleyici belge olarak sunulduğu, ancak bu hususa ilişkin açıklama talebinin bulunmadığı,
- Tekliflerinin birinci bileşeni olarak araç maliyetlerinin 15,497.409,00 TL olarak beyan edildiği, söz konusu araçların saatlik ücretlerinin yer aldığı yine SMMM Hamza Akoğlu tarafından herhangi bir beyanda bulunmaksızın onaylandığı, akaryakıt giderlerine dayanak olması amacıyla üzerinde herhangi bir SM, SMMM veya YMMM onayı bulunmayan, üzerinde “Fiyatlara KDV ve nakliye ücretleri dahil edilmemiştir.” ibaresi yer alan, Milan Petrol San. ve Tic. A.Ş.’den alınmış 15.04.2015 tarihli fiyat teklifinin bulunduğu,
- Tekliflerinin ikinci maliyet bileşeni olarak “giyim malzemesi giderlerini” sözleşme giderleri dahil 164.374,08 TL olarak beyan ettikleri ve bu beyanı destekleyici olarak da üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatını yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 28.11.2014 tarih ve 69 sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim” ibaresi konularak SMMM Hamza Akoğlu tarafından onaylanmış fiyat teklifinin sunulduğu, bu fiyat teklifi ile beyanlarının uyumlu olduğu, ancak bu belgenin üzerinde anılan Tebliğin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” beyanının bulunmadığı,
- Tekliflerinin üçüncü bileşeni olarak sarf malzemesi fiyatlarının 495.000,00 TL olarak belirlendiği ve bu rakamın yine SMMM Hamza Akoğlu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatını yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 28.11.2014 tarih ve 69 sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim” ibaresi konularak onaylanan fiyat teklifi ile tevsik edilmekle birlikte yukarıda belirtilen Tebliğin 79.2.2.1’inci maddesindeki beyanın bulunmadığı,
- Tekliflerinin dördüncü bileşeni olan araç takip sistemine ilişkin olarak 33.000,00 TL gider öngörüldüğü ve bu giderlerin araçlara ilişkin açıklamanın belgelendirildiği ve yine SMMM Hamza Akoğlu tarafından Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesindeki beyan olmaksızın onaylanan fiyat teklifinin 17’nci sırasında yer aldığı,
- İhale komisyonu tarafından açıklanması gerekli önemli teklif bileşeni olarak belirlenmemiş olan “33 aylık iş güvenliği gideri”nin (6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu ile diğer ilgili mevzuatlar çerçevesinde iş yeri hekimliği sağlık tarama kontrolleri, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı çalıştırılması, eğitim gibi mevzuatı gereğince yapılacak her türlü gider) 82.500,00 TL olarak beyan edildiği, “2014/137194 ihale kayıt numaralı işinde istenilen hizmeti aşağıda belirtilen fiyata yapmayı kabul ve taahhüt ederiz.” ibaresi yer alan ve iş yeri hekimi Mustafa Başaran ile iş güvenliği uzmanı Faysal Ekinci’nin imzalarının yer aldığı, Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesindeki beyan olmaksızın isim belirtilmemiş SMMM kaşesi, Türmob kaşesi ve imzanın yer aldığı fiyat teklifinin bulunduğu; ekinde Dr. Mustafa Başaran ile istekli arasında imzalanmış iş yeri hekimliği sözleşmesi, iş güvenliği uzmanı Faysal Ekinci ile istekli arasında imzalanmış iş güvenliği uzmanlığı çalışma sözleşmesi ve her ikisine ait personel sertifika detay raporu ile sosyal güvenlik kurumu sigortalı işe giriş bildirgesi sunulduğu,
Tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında araçlarla ilgili amortisman, yedek parça, tamir-bakım, akaryakıt, elektrik, yağ, sigorta, araç giydirme ve diğer giderler ile nakil montaj giderlerine ilişkin açıklamanın mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiası ile ilgili olarak,
İdare tarafından açıklaması talep edilen beş kalem arasında “araç ve ekipmanlar için saatlik ücret maliyetleri” de bulunmaktadır. Aşırı düşük açıklamasında REM Bilişim Tasarım İnşaat Ltd. Şti. kaşesi basılı, şirket yetkilisi ismi bulunmayan ve üzerinde ayrıca “Ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarları 2014/3. Geçici Beyanname dönemine ait kayıtlar” yazılı olarak SMMM Hamza Akoğlu’na ait kaşe bulunan, araçların saatlik birim ücretlerinin, miktarların ve toplam tutarlarının belirlendiği fiyat teklifinin sunulduğu görülmüştür. REM Bilişim Tasarım İnşaat Ltd. Şti. tarafından fiyat teklifinin kira bedeli olarak ifade edildiği, söz konusu araçların saatlik ücretlerinin hesaplanmasında, araçların amortisman, yedek parça, tamir-bakım, akaryakıt, elektrik, yağ, sigorta, araç giydirme ve diğer giderler ile nakil montaj giderlerinin saatlik ücretlerinin de ayrıca belirtilmesi gerekirken belirtilmediği anlaşılmıştır. Akaryakıt giderlerine ilişkin olarak üzerinde herhangi bir SM, SMMM veya YMMM onayı bulunmayan Milan Petrol’den alınmış 15.04.2015 tarihli fiyat teklifinin bulunduğu görülmüştür. Ancak bu fiyatların araçların tüketimine yansımasına ilişkin herhangi bir hesaplama veya beyan da bulunmamaktadır. Bu kapsamda aşırı düşük teklif açıklamalarında, araçlarla ilgili amortisman, yedek parça, tamir-bakım, akaryakıt, elektrik, yağ, sigorta, araç giydirme ve diğer giderler ile nakil montaj giderlerine ilişkin açıklamanın ayrıca belirtilmesi gerektiği anlaşıldığından ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının araç ve ekipmana ilişkin kısmının mevzuata uygun olmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının bu kısmının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi gereğince alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği, ayrıca bu belgelendirme işlemlerinde belgeyi imzalayan ve kaşeleyen meslek mensubu ile gider kalemini belgelendiren şirket arasında sözleşme olup olmadığının da araştırılması gerektiği yönündeki iddiasına ilişkin olarak;
Aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklinin, akaryakıt giderleri için sunmuş olduğu fiyat teklifini Milan Petrol San. ve Tic. A.Ş.’den aldığı, adı geçen firmanın ticaret unvanından da anlaşılacağı üzere akaryakıt giderleri için verdiği fiyat teklifinin faaliyet konusu içinde olduğu; araç ve ekipmanlar için saatlik ücret maliyetleri, giyim giderleri ve sarf malzemesi giderleri için sunmuş olduğu fiyat tekliflerini ise Rem Bilişim Tas. İnş. Rek. Proje Dan. Org. San. ve Tic. Ltd. Şti.den aldığı, bu firmanın 02.04.2014 tarih ve 8541 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nin 62’nci sayfasında yer alan şirketin amaç ve konuları arasında yukarıda bahsi geçen araç ve ekipman, giyim ve çöp toplama sarf malzemesine ilişkin bir faaliyet alanı belirlenmediği tespit edilmiştir. Bu kapsamda, araç ve ekipmanlar için saatlik ücret maliyetleri, giyim giderleri ve sarf malzemesi giderleri için Rem Bilişim Tas. İnş. Rek. Proje Dan. Org. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmadığı anlaşıldığından bu fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının bu kısmının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan meslek mensubu ile gider kalemini belgelendiren şirket arasında imzalanan sözleşmenin sunulma yükümlülüğü bulunmadığından ve sözleşme olup olmadığının araştırılması gerekliliğini doğuran bir neden olmadığından başvuru sahibinin meslek mensubu ile gider kalemini belgelendiren şirket arasında sözleşme olup olmadığının da araştırılması gerektiği yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde belirtilen işçilik giderleri ihale konusu işte 4857 sayılı İş Kanunu, 506 sayılı SSK kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile diğer ilgili mevzuatlar çerçevesinde işçilerin haftalık izni, yıllık ücretli izni, iş yeri hekimliği, ihbar ve kıdem tazminatı, sağlık tarama ve kontrolleri, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı vb. işçi hakları ile ilgili tüm yükümlülükleri kapsadığından isteklinin işçilik gideri olarak vermiş olduğu teklif ve buna ilişkin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında belgeli açıklama yapmasının yeterli olmadığı, ayrıca aşırı düşük açıklaması kapsamında önemli bir bileşen olduğunun kabul edilmesi gerektiği yönündeki iddiasına ilişkin olarak;
İdare tarafından, söz konusu iş ortaklığından 01.04.2015 tarihli ve 2015/UH.I-942 numaralı Kurul kararında belirtilen gerekçeler çerçevesinde 14.04.2015 tarihli ve 7742 sayılı yazı ile birim fiyat teklif cetvelinde yer alan araç ve ekipmanlar için saatlik ücret maliyetleri, giyim giderleri, sarf malzemesi giderleri, araç takip sitemi ve sözleşme giderleri olmak üzere beş ayrı başlıkta yer alan giderlerin önemli maliyet bileşeni olarak belirlendiği ve isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu anlaşılmıştır. Bu kapsamda idarece belirlenen önemli maliyet bileşenleri arasında işçilik giderleri yer almadığından isteklinin bu konuda aşırı düşük teklif açıklaması yapmasına gerek olmadığı ve aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli maliyet bileşenlerini belirleme takdir ve sorumluluğunun idareye ait olduğu anlaşıldığından iddianın bu kısmının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Kaldı ki; Ortem Tem. İnş. Taah. Hafr. Nak. Müh. Müşv. Turz. Mad. Tic. ve San. A.Ş. tarafından Kuruma yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine verilen 01.07.2015 tarih ve 2015/UH.I-1861 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında, ASH Tem. Pet. Tur. İnş. Nak. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Abayrak Tem. Hiz. Org. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının araç ve ekipmanlar ile sözleşme giderlerine ilişkin kısmının mevzuata uygun olmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde karar verildiği anlaşılmıştır.
Dolayısıyla ASH Tem. Pet. Tur. İnş. Nak. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Abayrak Tem. Hiz. Org. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifi Ortem Tem. İnş. Taah. Hafr. Nak. Müh. Müşv. Turz. Mad. Tic. ve San. A.Ş. tarafından Kuruma yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine verilen 01.07.2015 tarih ve 2015/UH.I-1861 sayılı Kamu İhale Kurulu kararıyla aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılmış; ayrıca kararımızda yer verilen iddialara ilişkin tespitler çerçevesinde aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı anlaşıldığından ASH Tem. Pet. Tur. İnş. Nak. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Abayrak Tem. Hiz. Org. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ASH Tem. Pet. Tur. İnş. Nak. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Abayrak Tem. Hiz. Org. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy