Kamu İhale Kurumu - 06.06.2022 - Kamu İhale Kurumu Kararları

Mahkeme: Kamu İhale Kurumu

Karar Tarihi: 06.06.2022

Kamu İhale Kurumu - 06.06.2022

Karar Dilini Çevir:

(4857 S. K. m. 66) (4734 S. K. m. 38, 54, 65) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 8, 18) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 8, 79)

Toplantı No: 2014/051

Gündem No: 6

Karar Tarihi: 25.07.2014

Karar No: 2014/UH.III-2740

Şikayetçi: Öz Görkem Sosyal Gizm.Tur.Bilg.Özel Sağlık Hiz.Yemek Ürt.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Yakın Doğu Tem.Peyzaj Hizm.Tur.Bilg.Sağ.Ve Teks.Ürt.Hizm.Tic.Ve San.Ltd.Şti., ATATÜRK MAH. BANDIRMA CAD. NO : 99/2 BALIKESİR

İhaleyi Yapan Daire: Araştırma Ve Uygulama Hastanesi Yükseköğretim Kurumları Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ali Çetinkaya Kampüsü İzmir Karayolu 7. Km 03200 AFYONKARAHİSAR

Başvuru Tarih ve Sayısı: 04.07.2014 / 21073

Başvuruya Konu İhale: 2014/39037 İhale Kayıt Numaralı "Afyon Kocatepe Üniversitesi Hastanesinin 18 Ay Süreli (2014-2015) 604 Personel İle Hizmet Alımı (Bilgi İşlem, Sekreterlik Ve Büro, Teknik, Şoför, Malzemeli Temizlik, Eczacı Kalfası, Yardımcı Sağlık İle Sterilizasyon Yardımcı Personel)" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Afyon Kocatepe Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Baştabipliği tarafından 07.05.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Afyon Kocatepe Üniversitesi Hastanesinin 18 Ay Süreli (2014-2015) 604 Personel (Bilgi İşlem, Sekreterlik ve Büro, Teknik, Şoför, Malzemeli Temizlik, Eczacı Kalfası, Yardımcı Sağlık ile Sterilizasyon Yardımcı Personel) ile Hizmet Alımı (1. ve 2. kısımlar)” ihalesine ilişkin olarak Öz Görkem Sosyal Hiz. İnş. Tur. Bilg. Özel Sağ. Hiz. Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Yakın Doğu Tem. Peyz. Hiz. Tur. Bilg. Sağ. ve Teks. Ürt. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin 17.06.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.06.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.07.2014 tarih ve 21073 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.07.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2014/2091 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhalenin birinci kısmı üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olmadığı, söz konusu isteklinin teklif fiyatından teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti çıkarıldığında kalan 2,16 TL’ye (%3 oranındaki giderler hariç 2,10 TL) ihalede istenilen 1771 parça giyim malzemesinin karşılanacağı dikkate alındığında, parça başı fiyatının 0,0012 TL hesaplanacağı ve Kamu İhale Kurulu’nun emsal kararları çerçevesinde bu şekildeki açıklamanın uygun olmayacağı, bu nedenle anılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği,

2) İhalenin ikinci kısmına ilişkin olarak ekonomik açıdan en avantajlı birinci, ikinci ve üçüncü teklif sahibi isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olmadığı, söz konusu isteklilerin teklif fiyatına dâhil edilmesi gerekli olan ilaçlama giderine ilişkin olarak bedel öngörmedikleri, aynı isteklilerin teklif tutarlarından teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyeti çıkarıldığında kalan tutarlara Teknik Şartname’de sayılan temizlik malzemesi ve ekipmanları ile giyim malzemelerine ve ilaçlamaya ilişkin giderlerin karşılanmasına imkân bulunmadığı,

Bu nedenlerle bu isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının eksik ve hatalı, sunulan belgelerin sahte olduğu; ilgili vergi dairesi kayıtlarına göre proforma faturaları düzenleyen şirketlerin gerçekte teklif edilen bedeller üzerinden alış ve satışı bulunmadığı, bu şirketlerin ilgili meslek odası ve vergi dairesi nezdinde satış yapma yetkisinin olmadığı, %3 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderlerin giyim giderine dâhil edilmediği, proforma faturalar bakımından, satışlar üzerinden açıklama yapılması durumuna ilişkin olan ilgili ibarenin yazılması ve her sayfanın hem mükellef hem de meslek mensubunca iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekirken, bu bilgilerin eksik olduğu, sonuç olarak anılan isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kısmi teklife açık olan başvuruya konu ihalede, birinci kısımda kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif vermiş olan on istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiş, açıklama sunmayan üç istekli ile açıklamaları uygun görülmeyen bir isteklinin teklifleri reddedilmiş, diğer altı isteklinin açıklamaları uygun bulunarak bahse konu kısım sonuçlandırılmıştır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinden ihalenin birinci kısmı kapsamında çalıştırılacak personelin tamamı için yol bedelinin, ayrıca sekreterlik ve büro hizmetleri ile teknik hizmetler personeli için giyim bedelinin teklif fiyata dâhil edileceği anlaşılmaktadır.

Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinde sekreterlik ve büro hizmetleri personeli için temin edilecek giyim malzemeleri, 3’üncü maddesinde ise teknik hizmetler personeli için temin edilecek giyim malzemeleri sayılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;

İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.

79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.

79.3. Asgari işçilik maliyeti;

i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),

ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,

iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.

79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.

79.4.1. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir.

79.4.2. İhale komisyonu tarafından yapılacak aşırı düşük teklif değerlendirmesinde aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekmektedir.

…

79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,

b. Fiyat teklifleri,

…

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır…

79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;

a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,

b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,

altında olamaz.

Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.4.2.5. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;

a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,

b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,

altında olamaz.

Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

…

79.4.2.14. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.

(79.4.2.4.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ve proforma fatura veren tedarikçi veya imalatçı tarafından, (79.4.2.5.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ile istekliye fiyat teklifini veren kişi tarafından imzalanarak kaşelenecek ancak bu tutanaklar proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmeyecek ve düzenleyen meslek mensubu tarafından muhafaza edilecektir.

(79.4.2.12.) maddesine göre düzenlenen tutanaklar ise meslek mensubu ile ihaleye katılan istekli tarafından imzalanarak kaşelenecek ve açıklama ekinde idareye sunulacaktır.

Meslek mensubu, proforma fatura veya fiyat teklifi üzerindeki beyanı ile O-5, O-6, O-7 nolu tutanaklardaki beyanların doğruluğundan sorumludur.

Gerekli görülmesi durumunda ihaleyi yapan idare, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını, incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebilir.

İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura/fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.

İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.

79.4.2.16. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak proforma fatura yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.

Yukarıda belirtilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2009”, 15.7.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2010”dur.

…

79.4.2.18. İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.

…

79.4.2.20. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; malzeme ve diğer maliyet kalemlerine ilişkin sözleşme giderinin de % 3 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler içinde yer aldığı kabul edildiğinden, malzeme ve diğer maliyet kalemleri için ayrıca sözleşme gideri hesaplanmayacaktır.

…

79.4.2.22. Temizlik hizmet alımlarında amortismana tabi olmayan kova, fırça, paspas, bez, süpürge, faraş, cam sileceği gibi malzemeler, temizlik malzemesi olarak kabul edilecek ve aşırı düşük teklif sorgulamasına verilen cevapta bu malzemeler için öngörülen bedellerin maliyetlerini tevsik eden belgeler sunulacaktır.

…

79.4.2.25. Personele, çalışma saatleri dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesi, işçiler açısından 4857 sayılı Kanunun 66 ncı maddesinin (d) bendine göre fazla çalışmaya yol açacağından, bunun teklif fiyata dahil olacağının ve mesai dışında işçinin kaç saat işle ilgili meşgul edileceğinin idari şartnamede belirtilmesi ve aşırı düşük teklif sorgulamasında dikkate alınması gerekmektedir. Ayrıca, oryantasyon eğitimi dışında, silahlı atış eğitimi, uçuş eğitimi gibi önemli maliyet gerektiren eğitim giderlerinin, teklif fiyata dahil giderler içinde değerlendirilmesi ve bu giderlerin idari şartnamede açıkça belirtilmesi, birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilecek ihalelerde ise birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi olarak öngörülmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bu tür eğitim giderleri % 3 oranının içerisinde bulunan bir genel gider olarak kabul edilmeyecek ve teklifin önemli bir bileşeni sayılarak aşırı düşük teklif sorgulamasında dikkate alınacaktır.

79.5. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (79.4.2.) maddesine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları teknik şartnameye aykırı hususlar içeren veya teklif tutarı, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri, personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde ise asgari işçilik maliyeti ve ilgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak sözleşme giderlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir…” açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamaları çerçevesinde iddiaya konu edilen giyim gideri bakımından ihalenin birinci kısmı üzerinde bırakılan istekli Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, Teknik Şartname’nin 2’nci ve 3’üncü maddelerinde yer verilen giyim malzemelerine ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve sayılarda giyim malzemesinin 1,95 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının da sunulduğu, tutanağın ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir malzeme için ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarlarının altında olmadığı, ayrıca istekli tarafından giyim malzemesine ilişkin giderler üzerinden %3 oranındaki sözleşme ve genel giderlerin hesaba katılarak giyim gideri için toplamda 2,01 TL (1,95 x 1,03) öngörüldüğü tespit edilmiştir.

Öte yandan, Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin giyim giderine ilişkin olarak sunduğu bahse konu proforma faturanın,

Sıra No

Malzemenin Cinsi

Miktarı

Birim Fiyatı

Toplam Tutarı

Lacivert Hırka

516 Adet

0,001

0,52 TL

Lacivert Pantolon

516 Adet

0,001

0,52 TL

Gömlek (Beyaz/Pembe)

516 Adet

0,001

0,52 TL

Bordo (Kravat/Fular)

344 Adet

0,001

0,34 TL

Teknik Personel için Tulum

51 Adet

0,001

0,05 TL

Toplam KDV Hariç:

1,95 TL

şeklinde düzenlendiği, her bir giyim eşyası için açılan satırda yer alan miktar ve birim fiyatın çarpımı sonucunda bulunan 0,516 TL, 0,516 TL, 0,516 TL, 0,344 TL ve 0,051 TL şeklindeki tutarların 0,52 TL, 0,52 TL, 0,52 TL, 0,34 TL ve 0,05 TL biçiminde yuvarlanarak yazıldığı, ayrıca proforma faturanın genel toplamı 1,943 TL olduğu halde, bunun da 1,95 TL olarak belirtildiği görülmüştür.

Bir kuruşun altındaki birim fiyatlar, örneğin kuruşun onda biri, yüzde biri, binde biri veya bunların değişik versiyonlarından oluşan değerler kullanılarak işlem yapıldığında, somut örnek olan proforma faturada olduğu şekilde kuruş hanesinin (virgülden sonraki kısmın) üç veya daha fazla rakamlı olması biçiminde bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Bu durumda kuruş hanesindeki rakamların aşağı veya yukarı yuvarlanarak iki haneli kuruşa dönüştürülmesi gündeme gelmektedir. Yarım kuruşun altındaki değer yok kabul edilerek aşağıya yuvarlama yapıldığında ve birim fiyatın bir kuruşun altında olduğu da dikkate alındığında, ortaya çıkan tutar ile dokümanda belirtilen sayıda (miktarda) giyim eşyasının istekli tarafından karşılanamaması sonucu doğmakta, dolayısıyla da aşağıya yuvarlama yapılmaması gerekmektedir. Bu sebeple aşağı yuvarlama yapılmayacağına göre, yukarıya yuvarlama yapılmasının da kabul edilmemesi gereği doğmakta, aksi takdirde yuvarlama yapma konusunda eşit durumda bulunanlar arasında ayrım yapılması söz konusu olmaktadır.

Bu itibarla, proforma faturada tek bir genel toplamın olacağı da göz önünde tutulduğunda yatay ve dikey sonuçların aşağı veya yukarı yuvarlanma yapılmadan olduğu şekilde yazılması gerekli bulunmaktadır.

5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun’un 2’nci maddesinde “Türk Lirası değerler Yeni Türk Lirasına dönüştürülürken, birmilyon Türk Lirası (1.000.000 TL) eşittir bir Yeni Türk Lirası (l YTL) değişim oranı esas alınır.

Türk Lirası değerlerin Yeni Türk Lirasına dönüşüm işlemlerinin ve Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödeme aşamalarında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler bir Yeni Kuruşa tamamlanır; yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler dikkate alınmaz.

İlgili kanunları gereğince uygulanacak adlî ve idarî para cezalarının hesaplanmasında ve ödenmesinde, bir Yeni Türk Lirası’nın (1 YTL) altında kalan tutarlar dikkate alınmaz.” hükmü yer almaktadır.

Bu Kanun hükmü ile yapılan tespitler birlikte değerlendirildiğinde, ödeme aşamasında proforma faturadaki toplam tutarların dikkate alınacağı, dolayısıyla proforma fatura içeriğinde her bir giyim malzemesi için teklif edilen birim fiyatların bir kuruşun altında olmasının, proforma faturanın mevzuata aykırılığı sonucunu doğurmayacağı, bununla birlikte uyuşmazlıkta irdelenen proforma faturada her bir giyim eşyası için öngörülen tutar toplamları ile genel toplamın kuruş hanesi iki haneli olarak yazılmasına karşılık, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamı ile genel toplamın kuruş hanesinin üç rakamlı olduğunun tespit edildiği, sözü geçen tutarların ondalık kısmında bir kuruşun altında bedelin yer almasının, dolayısıyla işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu, bu itibarla giyim giderine ilişkin belgelendirmenin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Kısmi teklife açık olan başvuruya konu ihalede, ikinci kısımda kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif vermiş olan 14 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiş, açıklama sunmayan sekiz istekli ile açıklamaları uygun görülmeyen iki isteklinin teklifleri reddedilmiş, diğer dört isteklinin açıklamaları uygun bulunarak bahse konu kısım sonuçlandırılmıştır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinden ihalenin ikinci kısmı kapsamında çalıştırılacak personel için yol ve giyim bedelinin, ayrıca iş makinaları ve ilaçlama giderinin teklif fiyata dâhil edileceği anlaşılmaktadır.

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde ihalenin ikinci kısmı için temin edilecek giyim malzemeleri, temizlik malzemeleri, temizlik ekipmanları ve kullanılacak iş makinaları sayılmış, ilaçlama giderine ilişkin düzenlemelere ise 5.5.10’uncu maddede yer verilmiştir.

- İhalenin ikinci kısmı üzerinde bırakılan istekli SFK Tem. Hiz. Bilg. Tur. Yem. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Bakış Tem. Taş. Eğt. Bilg. Gıda İlaç. Tur. Hizm. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları iddiaya konu edilen hususlar bakımından incelendiğinde;

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen giyim malzemelerine ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve sayılarda giyim malzemesinin 5.620,00 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre sondan bir önceki dönem olan 2013 yılının dördüncü geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir malzeme için ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarlarının altında olmadığı, ayrıca istekli tarafından giyim malzemelerine ilişkin giderler üzerinden %3 oranındaki sözleşme ve genel giderlerin hesaba katılarak giyim gideri için toplamda 5.788,60 TL (5.620,00 x 1,03) öngörüldüğü,

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen 30 kalem temizlik ekipmanlarına ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve miktarlarda ekipmanın 34.285,00 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre sondan bir önceki dönem olan 2013 yılının dördüncü geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir ekipman için ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının %80’inin altında olmadığı,

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen 27 kalem temizlik sarf malzemelerine ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve miktarlarda malzemenin 122.196,60 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre sondan bir önceki dönem olan 2013 yılının dördüncü geçici vergi beyanname dönemine ait olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir malzeme için ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının %80’inin altında olmadığı,

Teknik Şartname’nin 5.5.10’uncu maddesinde yer verilen ilaçlama hizmetine ilişkin olarak, İdari Şartname’de ve Teknik Şartname’de belirtilen malzeme dâhil ilaçlama hizmetinin iş süresince 36 defa olmak üzere toplamda 56.700,00 TL’ye alınacağına dair fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, fiyat teklifi eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve fiyat teklifindeki ibareyle uyumlu şekilde maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta fiyat teklifi kapsamındaki hizmet için toplam birim maliyet tutarının belirtildiği ve fiyat teklifindeki birim fiyatın maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığı tespit edilmiş, bu itibarla söz konusu isteklinin bu giderler için yapmış olduğu açıklamalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

-İhalenin ikinci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Genç Ufuklar Dan. Tem. Gıda Halkla İlişkiler İnş. ve Taah. Paz. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamaları iddiaya konu edilen hususlar bakımından incelendiğinde;

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen giyim malzemelerine ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve sayılarda giyim malzemesinin 25.480,00 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir malzeme için ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının %80’inin altında olmadığı, ayrıca istekli tarafından giyim malzemelerine ilişkin giderler üzerinden %3 oranındaki sözleşme ve genel giderlerin hesaba katılarak giyim gideri için toplamda 26.244,40 TL (25.480,00 x 1,03) öngörüldüğü,

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen 57 kalem temizlik sarf malzemelerine ve temizlik ekipmanlarına ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve miktarlarda malzemenin 202.636,80 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir malzeme için ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının %80’inin altında olmadığı,

Teknik Şartname’nin 5.5.10’uncu maddesinde yer verilen ilaçlama hizmetine ilişkin olarak, İdari Şartname’de ve Teknik Şartname’de belirtilen malzeme dâhil ilaçlama hizmetinin iş süresince 36 defa olmak üzere toplamda 6.480,00 TL’ye alınacağına dair fiyat teklifi mahiyetinde proforma fatura sunulduğu, fiyat teklifinin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, fiyat teklifi eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve fiyat teklifindeki ibareyle uyumlu şekilde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta fiyat teklifi kapsamındaki hizmet için ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği ve fiyat teklifindeki birim satış tutarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığı tespit edilmiş, bu itibarla söz konusu isteklinin bu giderler için yapmış olduğu açıklamalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.

- Geçerli teklif sahibi istekli Ersa İnş. Kur. Tem. ve İlaç. Yem. Ürt. Sportif Hiz. Bilg. İşl. Veri Haz. Serv. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti. – Aksa Gıda Pak. Tem. Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları iddiaya konu edilen hususlar bakımından incelendiğinde;

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen giyim malzemelerine ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve sayılarda giyim malzemesinin 17.690,00 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir malzeme için ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarlarının altında olmadığı, ayrıca istekli tarafından giyim malzemelerine ilişkin giderler üzerinden %3 oranındaki sözleşme ve genel giderlerin hesaba katılarak giyim gideri için toplamda 18.220,70 TL (17.690,00 x 1,03) öngörüldüğü,

Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen 57 kalem temizlik sarf malzemelerine ve temizlik ekipmanlarına ilişkin olarak, ihale dokümanında istenilen tür ve miktarlarda malzemenin 298.800,00 TL’ye alınacağına dair proforma fatura sunulduğu, proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve proforma faturadaki ibareyle uyumlu şekilde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta proforma faturada yer alan her bir malzeme için ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının belirtildiği ve proforma faturadaki birim satış tutarlarının maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının %80’inin altında olmadığı,

Teknik Şartname’nin 5.5.10’uncu maddesinde yer verilen ilaçlama hizmetine ilişkin olarak, İdari Şartname’de ve Teknik Şartname’de belirtilen malzeme dâhil ilaçlama hizmetinin iş süresince 36 defa olmak üzere toplamda 72.000,00 TL’ye alınacağına dair fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, fiyat teklifi eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre son dönem olan 2014 yılının birinci geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu ve fiyat teklifindeki ibareyle uyumlu şekilde maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, aynı tutanakta fiyat teklifi kapsamındaki hizmet için toplam birim maliyet tutarının belirtildiği ve fiyat teklifindeki birim fiyatın maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığı tespit edilmiştir.

Diğer taraftan, kamu ihale mevzuatında maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının proforma fatura veya fiyat teklifi ile aynı tarihte düzenlenmesi gerektiğine dair açık bir düzenleme bulunmamakla birlikte, proforma fatura veya fiyat teklifinde yer alan teklif tutarları, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan tutarlar göz önünde bulundurularak beyan edildiğinden, bu tutanakların proforma fatura veya fiyat teklifinin düzenlendiği tarihte ya da daha önceki bir tarihte düzenlenmiş olması gerektiği anlaşılmıştır. Somut olayda adı geçen ortak girişim tarafından ilaçlama hizmeti için alınan fiyat teklifinin 06.05.2014 tarihinde, maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ise fiyat teklifinden sonra 28.05.2014 tarihinde düzenlendiği tespit edilmiş, bu kapsamda maliyet/satış tutarı tespit tutanağının, fiyat teklifinin düzenlendiği tarihten sonra düzenlenmiş olması nedeniyle bahse konu isteklinin ilaçlama hizmetine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli olmadığı sonucuna varılmıştır.

Son olarak, ilgili isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan belgelerin sahte olduğu; ilgili vergi dairesi kayıtlarına göre proforma faturaları düzenleyen şirketlerin gerçekte teklif edilen bedeller üzerinden alış ve satışı bulunmadığı, bu şirketlerin ilgili meslek odası ve vergi dairesi nezdinde satış yapma yetkisinin olmadığı iddiaları bakımından ise, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, aksine bilgi, belge, bulgu veya ciddi şüphe durumunda daha detaylı inceleme yapılmasının 3568 sayılı Kanun’a ve 4734 sayılı Kanun’a uygun olacağı, başvuru sahibi tarafından ise iddiayı destekleyici herhangi bir bilgi, belge sunulmadığı hususları dikkate alınarak, bu konuda daha ayrıntılı bir inceleme yapılmasına gerek bulunmamış ve şekil bakımından mevzuata uygun olan ve kapsamındaki birim fiyatların ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespiti açık bir şekilde yapılamayan ilgili belgelere ilişkin olarak şikâyetçinin iddiaları yerinde görülmemiştir.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

-Geçerli teklif sahibi istekli Dorate Grup Bilişim Eğt. Sağ. Nak. Tem. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamaları birinci iddiaya konu edilen hususlar bakımından incelendiğinde, Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen giyim malzemelerine ilişkin olarak sunulan proforma faturanın “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, ancak proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının, söz konusu ibareyle uyumlu şekilde satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümü yerine, maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, bu sebeple proforma fatura ile tutanak arasında uyumsuzluk bulunduğu anlaşıldığından, söz konusu isteklinin açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

-Başvuru sahibi Öz Görkem Sosyal Hiz. İnş. Tur. Bilg. Özel Sağ. Hiz. Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Yakın Doğu Tem. Peyz. Hiz. Tur. Bilg. Sağ. ve Teks. Ürt. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları ikinci iddiaya konu edilen hususlar bakımından incelendiğinde, Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verilen 57 kalem temizlik sarf malzemelerine ve temizlik ekipmanlarına ilişkin olarak, üç adet proforma fatura sunulduğu, proforma faturaların “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet tutan tespit tutanağındaki ağırlıklı ve ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, söz konusu ibarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer verilen ibareden farklı olduğu ve bu farklılığın anlam değişikliğine yol açtığı, bu sebeple adı geçen isteklinin açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler doğrultusunda, ihalenin ikinci kısmına ilişkin olarak Ersa İnş. Kur. Tem. ve İlaç. Yem. Ürt. Sportif Hiz. Bilg. İşl. Veri Haz. Serv. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti. – Aksa Gıda Pak. Tem. Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi ile Öz Görkem Sosyal Hiz. İnş. Tur. Bilg. Özel Sağ. Hiz. Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Yakın Doğu Tem. Peyz. Hiz. Tur. Bilg. Sağ. ve Teks. Ürt. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin tekliflerinin reddedilmesi gerekmekle birlikte, bu yönde düzeltici işlem tesis edilmesi halinde söz konusu kısımda ekonomik açıdan birinci ve ikinci avantajlı teklif sahibi isteklilerde değişiklik olmayacağından bu hususun esasa etkili olmadığı anlaşılmış ve belirtilen şekilde düzeltici işlem tesis edilmesine gerek bulunmadığı neticesine ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin birinci kısmına ilişkin olarak Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Dorate Grup Bilişim Eğt. Sağ. Nak. Tem. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince ihalenin 1’inci kısmına ilişkin olarak düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince ihalenin 2’nci kısmına ilişkin olarak itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirtilen birinci iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, “uyuşmazlıkta irdelenen proforma faturada her bir giyim eşyası için öngörülen tutar toplamları ile genel toplamın kuruş hanesi iki haneli olarak yazılmasına karşılık, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamı ile genel toplamın kuruş hanesinin üç rakamlı olduğunun tespit edildiği, sözü geçen tutarların ondalık kısmında bir kuruşun altında bedelin yer almasının, dolayısıyla işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu” gerekçesine dayanılarak aşırı düşük açıklaması uygun bulunarak teklifi ihalenin birinci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin giyim giderine ilişkin belgelendirmesinin mevzuata uygun olmadığı, diğer yandan geçerli teklif sahibi olarak belirleneni Dorate Grup Bilişim Eğt. Sağ. Nak. Tem. Tic. Ltd. Şti.’nin de açıklamasının uygun olmadığı,

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirtilen ikinci iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, Ersa İnş. Kur. Tem. ve İlaç. Yem. Ürt. Sportif Hiz. Bilg. İşl. Veri Haz. Serv. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti. – Aksa Gıda Pak. Tem. Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi ile Öz Görkem Sosyal Hiz. İnş. Tur. Bilg. Özel Sağ. Hiz. Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Yakın Doğu Tem. Peyz. Hiz. Tur. Bilg. Sağ. ve Teks. Ürt. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin tekliflerinin reddedilmesi,

Yönünde “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddiaları kapsamında Uzmanlar Posta Taşımacılık Turizm ve Tem. Hiz. Tic. Ltd. Şti. ile Beltur Turizm Taşımacılık Otomotiv Gıda Ürünleri Temizlik Hizmetleri İletişim San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde Kurulca verilen karar gerekçeleri yerinde bulunmuş olmakla birlikte, başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.

Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim ve temizlik malzemeleri bedellerine ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.

Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.

İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim ve temizlik malzemesi bedelleri açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.

Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyim ve temizlik malzemelerine ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.

İncelemeye konu ihalenin birinci kısmında;

Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “uyuşmazlıkta irdelenen proforma faturada her bir giyim eşyası için öngörülen tutar toplamları ile genel toplamın kuruş hanesi iki haneli olarak yazılmasına karşılık, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamı ile genel toplamın kuruş hanesinin üç rakamlı olduğunun tespit edildiği, sözü geçen tutarların ondalık kısmında bir kuruşun altında bedelin yer almasının, dolayısıyla işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayan Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından,

Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif ve geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Öz Görkem Ltd. Şti. – Yakın Doğu Ltd. Şti. Ortak Girişimi, SFK Ltd. Şti. – Bakış Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Genç Ufuklar Ltd. Şti.,tarafından,

İncelemeye konu ihalenin ikinci kısmında;

Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan SFK Ltd. Şti. – Bakış Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Genç Ufuklar Ltd. Şti.tarafından,

Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca yerinde bulunmayan Ersa İnş. Kur. Tem. ve İlaç. Yem. Ürt. Sportif Hiz. Bilg. İşl. Veri Haz. Serv. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti. – Aksa Gıda Pak. Tem. Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi ile Öz Görkem Sosyal Hiz. İnş. Tur. Bilg. Özel Sağ. Hiz. Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Yakın Doğu Tem. Peyz. Hiz. Tur. Bilg. Sağ. ve Teks. Ürt. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından,

Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sundukları bilgi ve belgelerin yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında incelenmesi sonucunda;

İhalenin 1 nci kısmında;

1-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “uyuşmazlıkta irdelenen proforma faturada her bir giyim eşyası için öngörülen tutar toplamları ile genel toplamın kuruş hanesi iki haneli olarak yazılmasına karşılık, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamı ile genel toplamın kuruş hanesinin üç rakamlı olduğunun tespit edildiği, sözü geçen tutarların ondalık kısmında bir kuruşun altında bedelin yer almasının, dolayısıyla işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayan Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,001 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 1,95 TL fiyat öngören Mira Sav. Yön. ve Dan. Güv. Sis. Tem. İnş. Taş. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 06.05.2014 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanaklarında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçenin de anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,

Ayrıca, aynı istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,001 TL olarak önerilen birim fiyatların5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,

5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Mira Sav. Yön. ve Dan. Güv. Sis. Tem. İnş. Taş. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. ile anılan şirketin SMMM’si olan Hazım TURGUT’un bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,

2-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Öz Görkem Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 18,90 TL fiyat öngören Cem PAK tarafından istekli adına tanzim edilen 12.05.2014 tarihli proforma fatura ile, çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 119,56 TL fiyat öngören Cem PAK tarafından istekli adına tanzim edilen 12.05.2014 tarihli proforma faturanın ve çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 0,81 TL fiyat öngören Cem PAK tarafından istekli adına tanzim edilen 12.05.2014 tarihli proforma faturanın ve bunların ekinde de maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu,

Diğer yandan, aynı istekli tarafından çeşitli temizlik malzemelerinin bazılarına kuruşlu birim fiyatlar öngören Sun-Al Gıda Temz. Kırt. Amblj. Ve Kağ. Ürün. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 27.05.2014 tarihli proforma faturanın sunulduğu,

Anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanaklarında, ön görülen giyim ve temizlik malzemeleri maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

3-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan SFK Ltd. Şti. – Bakış Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinin bazılarına kuruşlu birim fiyatların önerildiği Burak AYDOĞDU tarafından istekli adına tanzim edilen 05.05.2014 tarihli iki adet proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanaklarında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

4-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Genç Ufuklar Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinin bazılarına kuruşlu birim fiyatların önerildiği İhsan GÜNDÜZ tarafından istekli adına tanzim edilen 02.05.2014 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanaklarında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

Değerlendirilmiştir.

İhalenin 2 nci kısmında;

1-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan SFK Ltd. Şti. – Bakış Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinin bazılarına kuruşlu birim fiyatların önerildiği Burak AYDOĞDU tarafından istekli adına tanzim edilen 05.05.2014 tarihli iki adet proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanaklarında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

2-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Genç Ufuklar Ltd. Şti tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinin bazılarına kuruşlu birim fiyatların önerildiği İhsan GÜNDÜZ tarafından istekli adına tanzim edilen 02.05.2014 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanaklarında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

3-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurulca da yerinde bulunmayan Ersa İnş. Kur. Tem. ve İlaç. Yem. Ürt. Sportif Hiz. Bilg. İşl. Veri Haz. Serv. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti. – Aksa Gıda Pak. Tem. Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinin bazılarına kuruşlu birim fiyatların önerildiği Mira Sav. Yön. ve Dan. Güv. Sis. Tem. İnş. Taş. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 06.05.2014 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanaklarında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

4-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurulca da yerinde bulunmayan Öz Görkem Sosyal Hiz. İnş. Tur. Bilg. Özel Sağ. Hiz. Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Yakın Doğu Tem. Peyz. Hiz. Tur. Bilg. Sağ. ve Teks. Ürt. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 18,90 TL fiyat öngören Cem PAK tarafından istekli adına tanzim edilen 12.05.2014 tarihli proforma fatura ile, çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 119,56 TL fiyat öngören Cem PAK tarafından istekli adına tanzim edilen 12.05.2014 tarihli proforma faturanın ve çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 0,81 TL fiyat öngören Cem PAK tarafından istekli adına tanzim edilen 12.05.2014 tarihli proforma faturanın ve bunların ekinde de maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu,

Değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyim giderine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri maliyet satış tutanağında önerilen teklif fiyatların maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen;

İncelemeye konu ihalenin birinci kısmında;

Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif ve geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Öz Görkem Ltd. Şti. – Yakın Doğu Ltd. Şti. Ortak Girişiminin teklifinin, SFK Ltd. Şti. – Bakış Ltd. Şti. Ortak Girişiminin teklifinin ve Genç Ufuklar Ltd. Şti.’nin teklifinin bu gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı 0,001 TL olarak önerilen birim fiyatların5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,

İncelemeye konu ihalenin ikinci kısmında;

Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca yerinde bulunmayan Ersa İnş. Kur. Tem. ve İlaç. Yem. Ürt. Sportif Hiz. Bilg. İşl. Veri Haz. Serv. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti. – Aksa Gıda Pak. Tem. Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin teklifi ile Öz Görkem Sosyal Hiz. İnş. Tur. Bilg. Özel Sağ. Hiz. Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Yakın Doğu Tem. Peyz. Hiz. Tur. Bilg. Sağ. ve Teks. Ürt. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin teklifinin,

Bu gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

Yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca alınan karara katılmıyorum.

KISMEN KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği birinci iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca ihalenin birinci kısmına ilişkin olarak igale üzerinde bırakılan Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Dorate Grup Bilişim Eğt. Sağ. Nak. Tem. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında; Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.

Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.

İnceleme konusu ihalenin birinci kısmında çalışacak personele verilecek giyim giderini belgelendirmek üzere ihale üzerinde bırakılan Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu proforma faturada birim fiyat olarak her biri için 0,001 TL öngörülmüştür.

Adı geçen tarafından proforma faturada öngörülen tutarlar kuruşun altında olduğundan yasal olarak geçerliliği bulunmamaktadır. Mevzuat gereği yarım kuruşun altı aşağı doğru yuvarlanması gerektiğinden adı geçen isteklinin giyim için herhangi bir bedel öngörmediği değerlendirilmiştir. Kaldı ki toplamda öngörülen tutar ödenebilecek bir meblağ olmakla birlikte birim fiyat anlamında bir kuruşun altında bir bedelin ödenmesi mümkün değildir. Bu nedenle adı geçen isteklinin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle; aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında sunduğu açıklamaları, Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmayan ihalenin birinci kısmı üzerinde bırakılan Gökmavisi Eğt. Gıda Nak. Tem. Med. Tur. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin belirtilen gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunun kararına katılmıyoruz. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy