(4734 S. K. m. 37, 38, 39, 40, 54, 65) 
Toplantı No: 2014/010
Gündem No: 17
Karar Tarihi: 03.02.2014
Karar No: 2014/UH.I-664
Şikayetçi: Akay Tanıtım Organizasyon Endüstriyel Temizlik Ve Tüketim Maddeleri San. Tic. Ltd. Şti., Y.DUDULLU MAH. KIBRIS CAD. BURCU SOK. NO:2 İSTANBUL
İhaleyi Yapan Daire: Kadıköy Belediye Başkanlığı, Fahrettin Kerim Gökay Cad. Hasanpaşa 34722 İSTANBUL
Başvuru Tarih ve Sayısı: 31.12.2013/41633
Başvuruya Konu İhale: 2013/144805 İhale Kayıt Numaralı "Çeşitli Branşlarda 2014 Yılı Eğitim Hizmeti Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Kadıköy Belediye Başkanlığı tarafından 12.11.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Çeşitli Branşlarda 2014 Yılı Eğitim Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Akay Tanıtım Organizasyon Endüstriyel Temizlik ve Tüketim Maddeleri San. Tic. Ltd. Şti.nin 25.12.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.12.2013 tarihli ihaleyi iptal kararı alınması üzerine, başvuru sahibince 31.12.2013 tarih ve 41633 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.12.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/5038 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, firmalarının idareye yapmış oldukları 25.12.2013 tarihli şikayet üzerine idarenin yaklaşık maliyet hesabında hata yaptığını fark ettiği, ihale üzerinde kalan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olduğunu tespit ettiği, şikayet başvuruları uygun bulduğu ve ihale yetkilisinin kararı ile ihalenin iptal edildiği,
Firmalarının 1.456.129,14 TL’lik teklifinin %3 genel giderler dahil yaklaşık maliyet tutarı olarak kabul edildiği, ihaleye 7 adet firmanın teklif verdiği ve rekabet ortamının oluştuğu, idarenin hesapladığı yaklaşık maliyetin karlı yaklaşık maliyet olduğu göz önüne alındığında %3 genel giderin yaklaşık maliyet içerisinde kabul edilebileceği, idare tarafından ihalenin esasının etkilemeyecek bir hata yapıldığının fark edilmesi sonrasında ihaleyi iptal etmek yerine teklifi aşırı düşük olarak tespit edilmiş olan isteklilere ilişkin hatasını düzeltmesi gerektiği, ihalenin iptalinin uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Şikayete konu ihale Kadıköy Belediye Başkanlığının Çeşitli Branşlarda 2014 Yılı Eğitim Hizmeti Alımı işine ait İdarî Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Çeşitli Branşlarda 2014 Yılı Eğitim Hizmeti Alımı
b) Miktarı ve türü: Hizmetin miktarı ve türü ekte yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Göztepe Çocuk Sanat Merkezi, Fazıl Hüsnü Dağlarca Etüd Merkezi, Bedri Rahmi Eyüpoğlu Etüd Merkezi, Kemal Tahir Etüd Merkezi, Cemal Süreyya Etüd Merkezi, Belediye Başkanlık Binası Spor Salonu, Göztepe Özgürlük Parkı, KritonCuri Parkı, Yoğurtçu Parkı, Gönüllü Evleridir” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Keman eğitmenleri brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir.
Piyano dersi eğitmeni brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir.
Gitar dersi eğitmeni brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir.
Bağlama dersi eğitmeni brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir.
Perküsyon dersi eğitmeni brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir.
Dans eğitmenleri brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir
Drama eğitmenleri brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir.
Resim dersi eğitmeni brüt ders saati ücreti 29,50 TL dir.
Spor eğitmenleri brüt saat ücreti 19,60 TL dir.
Türkçe, Matematik, Fen, İngilizce, Bilgisayar ve Sosyal Bilimler eğitmenlerin brüt ders saat ücreti 29,50 TL olacaktır.
…
25.4.Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Eğitmenler için kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %2 dir.”düzenlemesinin yer aldığı,
Birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ
İhale kayıtnumarası: 2013/144805 
A1
B2
Sıra No
 İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3
 Miktarı
Teklif Edilen4 Birim Fiyat
 Tutarı
Birimi
İşçi sayısı
Ay/gün/saat
1
Keman Eğitmeni
saatxişçi
4
1.056
2
Piyano Eğitmeni
saatxişçi
8
1.056
3
Gitar Eğitmeni
saatxişçi
3
1.056
4
Bağlama Eğitmeni
saatxişçi
1
1.056
5
Perküsyon Eğitmeni
saatxişçi
1
1.056
6
Dans Eğitmeni
saatxişçi
5
960
7
Drama Eğitmeni
saatxişçi
2
1.056
8
Resim Eğitmeni
saatxişçi
2
1.056
9
Spor Eğitmeni
saatxişçi
6
1.100
10
Türkçe
saatxişçi
4
390
11
Matematik
saatxişçi
4
390
12
Fen
saatxişçi
4
390
13
İngilizce
saatxişçi
3
507
14
Bilgisayar
saatxişçi
2
390
15
Sosyal Bilimler
saatxişçi
2
390
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.”
…
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.
İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.”hükmü yer almaktadır.
12.11.2013 tarihinde yapılan ihaleye 7 isteklinin katıldığı, ARÇ Temizlik İnş. Güv. Nak. Yem. Ürt. Hizm. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği ve 02.12.2013 tarihli ve 1990520 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, bahse konu isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği bu nedenle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin System Eğitim Danışmanlık Sosyal Hizmetler Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Akay Tanıtım Organizasyon End. Tem. ve Tük. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, kararın 18.12.2013 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı,
İhalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmiş olan Akay Tanıtım Organizasyon End. Tem. ve Tük. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.nin 25.12.2013 tarihli dilekçe ile idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, başvuru dilekçesinde özetle “ihale üzerinde bırakılan istekli System Eğitim Danışmanlık Sosyal Hizmetler Ltd. Şti.nin 1.450.605,96 TL teklif fiyatının ihale tam maliyeti olan 1.456.129,14 TL’nin altında olduğu, bu nedenle değerlendirme dışı bırakılması gerektiği” iddiasına yer verdiği,
İdarenin 27.12.2013 tarihli şikayete cevabında “yapılan başvuru üzerine incelemeler gerçekleştirilmiş ve yaklaşık maliyet hesaplamasında %3 sözleşme ve genel gider kaleminin dahil edilmediği ve ihalede açıklanan kar hariç yaklaşık maliyetin 1.413.774,33 TL olduğu tespiti yapılmış, ancak yaklaşık maliyetin %3 sözleşme ve genel giderler dahil edilerek 1.456.129,14 TL olması gerektiği sonucuna varılmış ihale üzerinde bırakılan firmanın ihaleye vermiş olduğu teklifin 1.450.605,96 TL olduğu ve bu teklifin olması gereken tam maliyetin altında kaldığı görülmüş ve ihalenin iptaline karar verilmiştir” denildiği ve 27.12.2013 tarihli ihale yetkilisinin onayı ile ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
…
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
… karar verilir.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere düzeltici işlemle giderilebilecek hukuka aykırılıkların tespiti halinde ihalenin iptaline gerek bulunmamaktadır. Diğer taraftan idarenin ihaleyi iptal yetkisi mutlak ve sınırsız olmayıp kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılmalıdır.
Bahse konu ihalede, ihale işlem dosyası kapsamında yer alan belgelerin incelenmesinde idare tarafından 02.10.2013 tarihinde yaklaşık maliyetin hesaplandığı, yaklaşık maliyet ile ilgili hesap cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği,
  
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
 Miktarı
Birim Fiyat (%3 hariç)
Toplam
Tutarı
Birimi
İşçi sayısı
Ay/gün/saat
1
Keman Dersi
işçixsaat
4
1.056
35,08
148.198,83
2
Piyano Dersi
işçixsaat
8
1.056
35,08
296.397,67
3
Gitar Dersi
işçixsaat
3
1.056
35,08
111.149,13
4
Bağlama Dersi
işçixsaat
1
1.056
35,08
37.049,71
5
Perküsyon Dersi
işçixsaat
1
1.056
35,08
37.049,71
6
Dans Dersi
işçixsaat
5
960
35,08
168.407,77
7
Drama Dersi
işçixsaat
2
1.056
35,08
74.099,42
8
Resim Dersi
işçixsaat
2
1.056
35,08
74.099,42
9
Spor Dersi
işçixsaat
6
1.100
23.31
153.850,49
10
Türkçe Dersi
işçixsaat
4
390
35,08
54.732,52
11
Matematik Dersi
işçixsaat
4
390
35,08
54.732,52
12
Fen Bilgisi Dersi
işçixsaat
4
390
35,08
54.732,52
13
İngilizce Dersi
işçixsaat
3
507
35,08
53.364,21
14
Bilgisayar Dersi
işçixsaat
2
390
35,08
27.366,26
15
Sosyal Bilimler Dersi
işçixsaat
2
390
35,08
27.366,26
Toplam
1.372.596,44
%3 Sözleşme ve Genel Gider
41.177,89
%18.995918 Yüklenici Karı
260.737,30
%18.995918 ve %3 dahil Toplam
1.674.511,63
%18 KDV
301.412,09
Genel Toplam
1.975.923,73
  
Yaklaşık maliyet tablosu altında yer alan not da ise “Teknik şartnamede derslerin saatlik ücretleri bürüt olarak öngörülmüş olup bu rakama %22,5 işveren sigorta prim toplamı eklenmiş ve çıkan sonuçtan %3 sözleşme ve genel gider düşülerek birim fiyata ulaşılmıştır” açıklamasına yer verildiği,
İhale tarihinde isteklilere açıklanmış olan yaklaşık maliyetin 1.674.511,63 TL olduğu, “İsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlar” tutanağına isteklilerin teklif fiyatları ile birlikte yaklaşık maliyet tutarı da yazılarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalandığı görülmüştür.
İhale konusu işte teklif fiyata dahil olan tek masrafın personel ücreti olduğu, İdari Şartname’de ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personel ücretlerinin saatlik brüt ücret olarak belirlendiği, asgari işçilik maliyetinin, her bir iş kalemine ait saatlik brüt ücretin üzerine %2 işveren işsizlik prim oranı, %11 malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası prim oranı, %2 genel sağlık sigortası prim oranı ile %2 kısa vadeli sigorta prim oranı olmak üzere toplam %22,5 oranında prim tutarı ile %3 oranında sözleşme gideri ve genel gider hesaplanarak bulunan birim fiyatlar kullanılarak hesaplanması gerektiği, bunun sonucunda da ihale konusu işe ait asgari işçilik maliyetinin 1.456.129,14 TL olması gerektiği,
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
 Miktarı
Birim Fiyat
(%22,5 prim oranı ile %3 sözleşme gideri dahil)
Asgari maliyet
Birimi
İşçi sayısı
Ay/gün/saat
Bürüt ücret
1
Keman Dersi
işçixsaat
4
1.056
29,50
37,22
157.217,28
2
Piyano Dersi
işçixsaat
8
1.056
29,50
37,22
314.434,56
3
Gitar Dersi
işçixsaat
3
1.056
29,50
37,22
117.912,96
4
Bağlama Dersi
işçixsaat
1
1.056
29,50
37,22
39.304,32
5
Perküsyon Dersi
işçixsaat
1
1.056
29,50
37,22
39.304,32
6
Dans Dersi
işçixsaat
5
960
29,50
37,22
178.656,00
7
Drama Dersi
işçixsaat
2
1.056
29,50
37,22
78.608,64
8
Resim Dersi
işçixsaat
2
1.056
29,50
37,22
78.608,64
9
Spor Dersi
işçixsaat
6
1.100
19,60
24,73
163.218,00
10
Türkçe Dersi
işçixsaat
4
390
29,50
37,22
58.063,20
11
Matematik Dersi
işçixsaat
4
390
29,50
37,22
58.063,20
12
Fen Bilgisi Dersi
işçixsaat
4
390
29,50
37,22
58.063,20
13
İngilizce Dersi
işçixsaat
3
507
29,50
37,22
56.611,62
14
Bilgisayar Dersi
işçixsaat
2
390
29,50
37,22
29.031,60
15
Sosyal Bilimler Dersi
işçixsaat
2
390
29,50
37,22
29.031,60
Asgari İşçilik Maliyeti
1.456.129,14
İdare tarafından yaklaşık maliyet hesabında asgari işçilik maliyetinin %3 oranında sözleşme ve genel gider tutarı ilave edilmeden hesaplanarak 1.413.774,33 TL olarak belirlendiği ve bu tutar üzerine 260.737,30 TL (%19 oranında) yüklenici kârı öngörüldüğü,
İdare tarafından hesaplanmış olan asgari işçilik maliyeti ile İdari Şartname’de yer alan düzenlemelere göre olması gereken asgari işçilik maliyeti arasında (1.456.129,14-1.413.774,33=) 42.354,81 TL’lik bir fark olduğu görülmüştür.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde,
“(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. (Ek 16/7/2011-27996 R.G./1. md.) Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.”hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.(Değişik: 9/2/2011 -27841 RG/ 4. md.)Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden% 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır” açıklaması yer almaktadır.
Yönetmeliğin yukarıda anılan 9’uncu maddesinde yaklaşık maliyetin sözleşme gideri ve genel gider dâhil edilerek hesaplanması gerektiğinin düzenlendiği, personel çalışmasına dayalı hizmet alımlarında ise Tebliğ’in yukarıda anılan 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalara göre isteklilerin teklif fiyatlarını oluştururken işçilik maliyeti üzerinden %3 oranında sözleşme gideri ve genel gider hesaplanması ve bu tutarın teklif fiyatlarına dahil edilmesinin zorunlu olduğu,
Bu çerçevede idare tarafından sözleşme gideri ve genel giderin yaklaşık maliyet hesabında dahil edilmemiş olmasının isteklilerin teklif fiyatını oluşturmasında lehte veya aleyhte bir durum oluşturmayacağı, bahse konu ihalede idare tarafından personel ücretinden başka bir gider kaleminin de öngörülmediği, bunun yanında idarenin yaklaşık maliyete %3 oranında sözleşme gideri ve genel gider eklenmesi gerektiğini belirterek iptal kararı verdiği dikkate alındığında, tekliflerin değerlendirmesinin yukarıda anılan mevzuat hükümleri çerçevesinde sözleşme gideri ve genel gider dahil olması gereken asgari maliyet esas alınarak yapılabileceği,
Diğer taraftan şikayet konu ihaleye 7 isteklinin teklif verdiği, 1 isteklinin teklif fiyatının asgari işçilik maliyetine eşit, 4 isteklinin teklifinin ise asgari işçilik maliyetinin üzerinde, yaklaşık maliyetin ise altında olduğu, bu hali ile idare tarafından teklif fiyatı teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin altında kalan System Eğitim Danışmanlık Sosyal Hizmetler Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihale sürecine devam edilebileceği sonucuna varılmış olup ihale üzerinde kalan isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde yapmış olduğu hesaplamanın yanlış olduğu ve yaklaşık maliyetin hesaplamasında %3 oranında sözleşme ve genel giderlerin dahil edilmediği gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesi işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, idarenin iptal gerekçeleri çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde; idarenin düzeltici işlem kararı alma yerine ihalenin iptaline karar vermesinde anılan Kanun hükmüne uyarlık bulunmadığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüş olup, mevzuata aykırı olarak alınan, 27.12.2013 tarihli ihalenin iptali kararının iptal edilerek ihale işlemlerine devam edilmesi ve ihalenin mevzuata uygun olarak sonuçlandırılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca “idarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasının iptal gerekçeleri ile sınırlı yapılan incelemeye göre;
Kararda da açıklandığı üzere, şikayete konu ihalenin Kadıköy Belediye Başkanlığının
çeşitli branşlarda 2014 yılı eğitim hizmeti alımı ihalesi olduğu, 12.11.2013 tarihinde yapılan ihaleye 7 isteklinin katıldığı, ARÇ Temizlik İnş. Güv. Nak. Yem. Ürt. Hizm. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği ancak aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediğinden teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin System Eğitim Danışmanlık Sosyal Hizmetler Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Akay Tanıtım Organizasyon End. Tem. ve Tük. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, Akay Tanıtım Organizasyon End. Tem. ve Tük. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.nin “ihale üzerinde bırakılan istekli System Eğitim Danışmanlık Sosyal Hizmetler Ltd. Şti.nin 1.450.605,96 TL teklif fiyatının ihale tam maliyeti olan 1.456.129,14 TL’nin altında olduğu, bu nedenle değerlendirme dışı bırakılması gerektiği” iddiasıyla idareye itirazda bulunulduğu, idarenin şikayete cevabında “yapılan başvuru üzerine incelemeler gerçekleştirilmiş ve yaklaşık maliyet hesaplamasında %3 sözleşme ve genel gider kaleminin dahil edilmediği ve ihalede açıklanan kar hariç yaklaşık maliyetin 1.413.774,33 TL olduğu tespiti yapılmış, ancak yaklaşık maliyetin %3 sözleşme ve genel giderler dahil edilerek 1.456.129,14 TL olması gerektiği sonucuna varılmış ihale üzerinde bırakılan firmanın ihaleye vermiş olduğu teklifin 1.450.605,96 TL olduğu ve bu teklifin olması gereken tam maliyetin altında kaldığı görülmüş ve ihalenin iptaline karar verilmiştir” denilerek ihale yetkilisinin onayı ile ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. (Ek 16/7/2011-27996 R.G./1. md.) Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.(Değişik: 9/2/2011 -27841 RG/ 4. md.) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden% 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır”açıklaması yer almaktadır.
Yönetmeliğin yukarıda anılan 9’uncu maddesinden da anlaşılacağı üzere yaklaşık maliyetin sözleşme gideri ve genel gider dâhil edilerek hesaplanması gerekmektedir. Personel çalışmasına dayalı hizmet alımlarında ise Tebliğ’in yukarıda anılan 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalara göre isteklilerin teklif fiyatlarını oluştururken işçilik maliyeti üzerinden %3 oranında sözleşme gideri ve genel gider hesaplanması ve bu tutarın teklif fiyatlarına dahil edilmesinin zorunlu olduğu açıklanmıştır.
4734 sayıl Kanunun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”hükmü yer almaktadır.
İdarenin şikayete verdiği cevaptan da anlaşıldığı üzere, ihalenin ilk oturumunda, kar hariç yaklaşık maliyetin, 1.413.774,33 TL olduğu açıklanmıştır. Yaklaşık maliyete ilave edilmeyen %3 sözleşme gideri eklendiğinde bu defa kar hariç yaklaşık maliyet 1.456.129,14 TL olmaktadır. İhalede işçilik gideri dışında teklif fiyata dahil başka gider olmadığından asgari işçilik maliyeti kar hariç yaklaşık maliyete eşit olmaktadır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi ise 1.450.605,96 TL olup asgari işçilik maliyetini karşılamamaktadır.
Bu durumda, mevzuat gereği ihalenin yaklaşık maliyetine eklenmesi gereken %3 sözleşme ve genel gider eklenmediğinden yaklaşık maliyetin hatalı olarak eksik belirlendiği, buna bağlı olarak ihalenin ilk oturumunda ihaleye katılanlara kar hariç yaklaşık maliyetin de eksik açıklandığı, sonraki süreçte açıklanan karsız yaklaşık maliyete %3 sözleşme ve genel giderlerin eklenerek elde edilen tutara göre tekliflerin değerlendirilmesinin 4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesine yer alan güvenirlik ilkesine aykırılık teşkil edeceği değerlendirilmiştir. Bu nedenle idarenin ihaleyi iptal etmesi işleminde ihale mevzuatına aykırılık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle; yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda idarenin ihaleyi iptal gerekçesi yerinde bulunduğundan “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunun “idarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline” niteliğindeki kararına katılmıyorum. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy