Kamu İhale Kurumu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(4734 S. K. m. 38, 54, 59, 65) (5174 S. K. m. 51) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 79)
Toplantı No: 2014/003
Gündem No: 47
Karar Tarihi: 09.01.2014
Karar No: 2014/UH.II-191  
Şikayetçi: Gürfem Temizlik Gıda Yemer Bilgisayar Yazılım Ve Eğitim Hizmetleri San.Ve Tic.Ltd.Şti., A.Mumcu Mah. Subaşı Kurbu Sok. No: 6 Kat: 1 ERZURUM
İhaleyi Yapan Daire: Erzurum Kamu Hastane Birliği Genel Sekreterliği Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Osman Gazi Mah. Çat Yolu Üzeri 1 25070 ERZURUM
Başvuru Tarih ve Sayısı: 19.12.2013/39987
Başvuruya Konu İhale: 2013/142066 İhale Kayıt Numaralı "Erzurum Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliğine Bağlı Hastanelere Hasta Ve Ziyaretçileri Yönlendirme Hizmetleri (Hzyh) Hizmet Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Erzurum Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği tarafından 19.11.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Erzurum Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliğine Bağlı Hastanelere Hasta ve Ziyaretçileri Yönlendirme Hizmetleri Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Gürfem Temizlik Gıda Yemek Bilgisayar Yazılım ve Eğitim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 12.12.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.12.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 19.12.2013 tarih ve 39987 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.12.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/4740sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında her bir kıyafet için teklif ettiği bedelin kuruşun altında olduğu, bu itibarla anılan isteklinin açıklamasının kabul edilmemesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…19 Giyim Bedeli 3 Yıl
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
e- Bölge Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Palandöken Devlet Hastanesi, Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Hınıs Şehit Yavuz Yürek Sevene Devlet Hastanesi, çalıştırılacak Hasta Ve Ziyaretçileri Yönlendirme Hizmetleri (H.Z.Y.H) tüm personele her yıl için aşağıda kayıtlı giyecekleri verecektir. Teklif fiyata dahil edecektir.
Sıra No Malzeme 2014 2015 2016 Miktarı Çalıştırılacak Personel Sayısı
1 Pantolon, (1 Çift Yazlık? 1 Çift Kışlık) 2 2 2 6 75
2 Kışlık Hırka, 2 2 2 6
3 Yazlık Yelek 1 1 1 3
4 Gömlek (1 Çift Yazlık? 1 Çift Kışlık) 2 2 2 6
5 Ayakkabı (1 Çift Yazlık? 1 Çift Kışlık) 2 2 2 6
6 Kravat/Fular 1 1 1 3
Not: İhale dokümanı kapsamında verilecek olan idari şartname eki belgede belirtilen Teklif Fiyata Dahil Olan Giderler Cetvelinde daha açık belirtilmiştir...” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Personel Kıyafeti” başlıklı 6’ncı maddesinde “Her yıl her bir personel için;
1- 2 adet Pantolon, (1 Çift Yazlık – 1 Çift Kışlık)
2- 1 adet Kışlık Hırka,
3- 1 adet Yazlık Yelek
4- 2 Adet Gömlek
5- 2 Çift Ayakkabı (1 Çift Yazlık – 1 Çift Kışlık)
6- 1 Adet Kravat/Fular
Personel ilk günden itibaren rengi ve modeli idarece belirlenecek olan kıyafetler ile çalıştırılacak, daha sonraki dönemdeki personel kıyafetleri yine idarece belirlenen renk ve modelde kışlıklar Ekim Ayı içerisinde, yazlıklar Mayıs Ayı içerisinde verilecektir.”düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesi uyarınca teklifleri aşırı düşük bulunan isteklilerin teklifleri reddedilmeden önce, isteklilerden bu tekliflerin önemli bileşenlerine ilişkin belirli bir süre içinde aşırı düşük teklif açıklamalarını belgelere dayalı olarak sunmalarının ihale komisyonunca istenilmesi, daha sonra belgelere dayalı olarak sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının verilen hizmet yönteminin ekonomik olması, ihale konusu işte seçilen teknik çözümler ile işin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar ve teklif edilen işin özgünlüğü hususlarında değerlendirmesinin yapılması ve aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmayan veya aşırı düşük teklif açıklaması yeterli görülmeyen isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerekmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.
79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.
79.3. Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir…” açıklaması yer almaktadır.
İdare tarafından ihalenin kâr hariç yaklaşık maliyetinin (4.228.009,19TL) altında teklif sunan geçerli teklif sahibi ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığından, Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti., ZDK Yem. .Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Polimatik Temizleme San. Tic. Ltd. Şti.nden idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulduğu, Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve ZDK Yem. Tem. Gıda. Bilgisayar Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sundukları aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli bulunduğu, Polimatik Temizleme San. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulmadığı anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının giyim bedeli yönünden incelenmesi neticesinde; aşırı düşük teklif açıklamasında ihalede çalıştırılacak personele verilecek giysilerin tamamının 0,23 TL’ye satın alınacağına dair proforma faturanın sunulduğu, bu proforma faturada tüm giysilerin birim satış tutarının 0,0001 TL olduğu, bahse konu proforma fatura ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağına yer verildiğive tutanakta proforma faturada yer alan her bir giysi için ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının 0,0001 TL olarak belirtildiği tespit edilmiştir.
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun’un “Türk Lirası ile Yeni Türk Lirası arasında değişim oranı ve Yeni Kuruşa tamamlama” başlıklı ikinci maddesinde “Türk Lirası değerler Yeni Türk Lirasına dönüştürülürken, birmilyon Türk Lirası (1.000.000 TL) eşittir bir Yeni Türk Lirası (l YTL) değişim oranı esas alınır.
Türk Lirası değerlerin Yeni Türk Lirasına dönüşüm işlemlerinin ve Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödeme aşamalarında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler bir Yeni Kuruşa tamamlanır; yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler dikkate alınmaz.
İlgili kanunları gereğince uygulanacak adlî ve idarî para cezalarının hesaplanmasında ve ödenmesinde, bir Yeni Türk Lirası’nın (1 YTL) altında kalan tutarlar dikkate alınmaz.” hükmü bulunmaktadır.
Söz konusu Kanun hükmünden, Yeni Türk Lirası (1.1.2009 tarihinden itibaren Türk Lirası) cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödeme aşamalarında yarım Yeni Kuruşun (1.1.2009 tarihinden itibaren Kuruş) altındaki değerlerin dikkate alınmayacağı anlaşılmış olup, bu durumun yarım Kuruşun altındaki değerlerin hiçbir koşulda dikkate alınmayacağı sonucunu doğurmadığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarında yer alan fiyatlar,
e. Ticaret borsalarına kayıtlı mallara ilişkin olarak 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
f. Yaş sebze ve meyve için, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
g. İsteklinin ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıdır.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir…” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen tespitler çerçevesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu proforma faturada her bir giysinin birim fiyatı olarak 0,0001 TL yazılmış olmakla birlikte, ihalede giyim bedelinin toplam 0,23 TL yani 23 Kuruşolduğu, dolayısıyla yukarıda aktarılan Kanun hükmüne aykırı bir durum oluşmadığı, bahse konu proforma fatura eki tutanakta ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarları 0,0001 TL yazılmış olmakla birlikte, ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarlarının hesaplanmasına esas toplam tutarların virgülden sonra iki hane içeren sayılar olduğu, bu kapsamda toplam tutarlarda yarım Kuruşun altında bir değerin söz konusu olmadığı, bu itibarla maliyet/satış tutarı tespit tutanağı bakımından da yukarıda aktarılan Kanun hükmüne aykırı bir durumun bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirtilen iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca “İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre;
Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.
Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.
Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.
İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.
Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.
İncelemeye konu ihalede;
Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif ve geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi-Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı, Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve ZDK Yem. Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sundukları bilgi ve belgelerin yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında incelenmesi sonucunda;
1-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi-Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin her birine ayrı ayrı olmak üzere 0,0001 TL birim fiyatların önerildiği Çelik Tekstil-Nurettin ÖRSÇELİK tarafından istekli adına tanzim edilen 18.11.2013 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Ayrıca, aynı istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı olmak üzere 0,0001 TL birim fiyatın önerildiği, önerilen bu birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Çelik Tekstil-Nurettin ÖRSÇELİKile anılan şahsın SMMM’si olan Şenel UÇAR’ın bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
2-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin her birine ayrı ayrı olmak üzere 0,001 TL birim fiyatların önerildiği Rönesans Tesis Sosyal Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş Turz. Testil Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 18.11.2013 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Ayrıca, aynı istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı olmak üzere 0,001 TL birim fiyatın önerildiği, önerilen bu birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Rönesans Tesis Sosyal Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş Turz. Testil Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. Ltd. Şti. ile anılan şirketin SMMM’si olan Hazım TURGUT’un bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
3-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan ZDK Yem. Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin her birine ayrı ayrı olmak üzere 0,005 TL birim fiyatların önerildiği Özbıçak Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 15.11.2013 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Ayrıca, aynı istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı olmak üzere 0,005 TL birim fiyatın önerildiği, önerilen bu birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Özbıçak Ltd. Şti. ile anılan şirketin SMMM’si olan Bekir YAŞAR’ın bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
Değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan incelemeye göre; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyimine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri proforma faturada önerilen teklif fiyatların maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen; aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif ve geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da yerinde bulunan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi-Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Sehil Temizlik Gıda İnş. Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı, Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve ZDK Yem. Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin tekliflerinin belirtilen gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Diğer yandan;
Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi-Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı olmak üzere 0,0001 TL birim fiyatın önerildiği, önerilen bu birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Çelik Tekstil-Nurettin ÖRSÇELİKile anılan şahsın SMMM’si olan Şenel UÇAR’ın bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı olmak üzere 0,001 TL birim fiyatın önerildiği, önerilen bu birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Rönesans Tesis Sosyal Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş Turz. Testil Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. Ltd. Şti. ile anılan şirketin SMMM’si olan Hazım TURGUT’un bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
ZDK Yem. Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerine ayrı ayrı olmak üzere 0,005 TL birim fiyatın önerildiği, önerilen bu birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Özbıçak Ltd. Şti. ile anılan şirketin SMMM’si olan Bekir YAŞAR’ın bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında Bursa Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
Yönündeki düşüncem ile, bu hususlara ilişkin Kurul çoğunluğunca alınan karar gerekçesine katılmıyorum.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde “ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında her bir kıyafet için teklif ettiği bedelin kuruşun altında olduğu gerekçesiyle kabul edilmemesi gerektiği” şeklinde belirttiği iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında; Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan düzenleme uyarınca, Kamu İhale Kurulunun 4734 ve 4735 sayılı Kanunların uygulanması konusunda genel düzenleyici işlemler yapma yetkisini haiz olduğu kuşkusuzdur.
Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
İnceleme kapsamında karşılaşılan proforma faturalardaki ekonomik değerlerin hayatın olağan akışına uygun olup olmadığının objektif bir kriterinin olamayacağı açık ise de, olağan dışılık konusundaki makul şüphe yeterlidir.
İhalenin iptal edilmiş olması ya da aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmış olması dahi giyim bedeline ilişkin olarak düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacaktır.
İnceleme konusu ihalede,
İhale üzerinde bırakılan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti, Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamasında, ihale konusu işte çalışacak personele verilecek giyim giderini belgelendirmek üzere Çelik Tekstil-Nurettin ÖRSÇELİK’den alınmış proforma faturayı sunmuştur. Proforma fatura incelendiğinde her bir giyim parçası için birim fiyat olarak 0,0001 TL,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, ihale konusu işte çalışacak personele verilecek giyim giderini belgelendirmek üzere Rönesans Tesis Sosyal Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş Turz. Testil Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. Ltd. Şti.nden alınmış proforma faturayı sunmuştur. Proforma fatura incelendiğinde her bir giyim parçası için birim fiyat olarak 0,001 TL,
ZDK Yem. .Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, ihale konusu işte çalışacak personele verilecek giyim giderini belgelendirmek üzere Özbıçak Ltd. Şti.nden alınmış proforma faturayı sunmuştur. Proforma fatura incelendiğinde her bir giyim parçası için birim fiyat olarak 0,005 TL, fiyat öngörüldüğü görülmüştür. Her bir giyim parçası için öngörülen bu tutarlar kuruşun altında olduğundan yasal olarak geçerliliği bulunmamaktadır. Mevzuat gereği yarım kuruşun altı aşağı doğru yuvarlanması gerektiğinden adı geçen isteklilerin giyim için herhangi bir bedel öngörmediği değerlendirilmiştir. Kaldı ki toplamda öngörülen tutar ödenebilecek bir meblağ olmakla birlikte birim fiyat anlamında bir kuruşun altında bir bedelin ödenmesi de mümkün değildir. Bu nedenle ihale üzerinde bırakılan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti, Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı, İhale üzerinde bırakılan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti, Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı ile ZDK Yem. .Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; İhale üzerinde bırakılan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti, Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı, İhale üzerinde bırakılan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti, Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı ile ZDK Yem. .Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin, ihale konusu işte çalışacak personele verilecek giyim malzemesi için öngördüğü fiyat kuruşun altında olduğundan ve yasal olarak geçerliliği bulunmadığından değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle Kurul kararına katılmıyorum.
EK GEREKÇE
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında; Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan düzenleme uyarınca, Kamu İhale Kurulunun 4734 ve 4735 sayılı Kanunların uygulanması konusunda genel düzenleyici işlemler yapma yetkisini haiz olduğu kuşkusuzdur.
Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
İnceleme kapsamında karşılaşılan proforma faturalardaki ekonomik değerlerin hayatın olağan akışına uygun olup olmadığının objektif bir kriterinin olamayacağı açık ise de, olağan dışılık konusundaki makul şüphe yeterlidir.
İhalenin iptal edilmiş olması ya da aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmış olması dahi giyim bedeline ilişkin olarak düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağından;
İnceleme konusu ihalede,
İhale üzerinde bırakılan Buzpak Temizlik Hizmetleri Gıda İnşaat Bilgisayar Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Nurbin Temizlik İnşa Turz. Gıd. Tarım Ürn. Bil. San. ve Tic. Ltd. Şti, Sehil Temizlik Gıda İnş Bilg İşl San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamasında, giyim bedelini belgelendirmek üzere sunduğu Çelik Tekstil-Nurettin ÖRSÇELİK tarafından düzenlenen proforma faturada, ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek giyim malzemelerinin birim fiyatının 0,0001 TL olduğunun belirtildiği, proforma faturadaki bilgiler mevzuata aykırılık görülmeyerek açıklaması kabul edildiğinden, anılan proforma faturanın ve proforma faturanın dayanağı maliyet/satış tutarı tespit tutanağının gönderilmek suretiyle, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespitinin yapılacak incelemelerde değerlendirilmek üzere, anılan proforma faturayı düzenleyen İdeal Çelik Tekstil-Nurettin ÖRSÇELİK’in bağlı olduğu İzmir Bornova Vergi Dairesine,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Tuğra Temiz Gıda İnş. Taah. İlaçlama ve Bilg. İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, giyim bedelini belgelendirmek üzere sunduğu Rönesans Tesis Sosyal Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş Turz. Testil Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen proforma faturada, ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek giyim malzemelerinin birim fiyatının 0,001 TL olduğunun belirtildiği, proforma faturadaki bilgiler mevzuata aykırılık görülmeyerek açıklaması kabul edildiğinden, anılan proforma faturanın ve proforma faturanın dayanağı maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ilgili meslek mensubundan istenilerek gönderilmek suretiyle, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespitinin yapılacak incelemelerde değerlendirilmek üzere, anılan proforma faturayı düzenleyen Rönesans Tesis Sosyal Entg. Sos. Hiz. Oto Kiralama İnş Turz. Testil Çevre Tem. Dağ. Gıda Tic. Ltd. Şti.nin bağlı olduğu Ankara Maltepe Vergi Dairesine,
ZDK Yem. .Tem. Gıda. Bilgis Ot. Hiz. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında, giyim bedelini belgelendirmek üzere sunduğu Özbıçak Ltd. Şti. tarafından düzenlenen proforma faturada, ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek giyim malzemelerinin birim fiyatının 0,005 TL olduğunun belirtildiği, proforma faturadaki bilgiler mevzuata aykırılık görülmeyerek açıklaması kabul edildiğinden, anılan proforma faturanın ve proforma faturanın dayanağı maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ilgili meslek mensubundan istenilerek gönderilmek suretiyle, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespitinin yapılacak incelemelerde değerlendirilmek üzere, anılan proforma faturayı düzenleyen Özbıçak Ltd. Şti.nin bağlı olduğu Bursa Uludağ Vergi Dairesine, bildirimde bulunulması anılan Tebliğ gereği olduğundan, bu hususun da anılan Kurul kararı gerekçeleri arasında yer alması gerektiği yönündeki düşüncemle, karara katılıyorum.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy