(4734 S. K. m. 54, 65)
Toplantı No: 2014/070
Gündem No: 2
Karar Tarihi: 22.10.2014
Karar No: 2014/UH.I-3453
Şikayetçi: Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. Ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. Ve Tic. Ltd. Şti. (27.08.2014 tarih ve 2014/M.K-469 sayılı Kurul Kararı)
İhaleyi Yapan Daire: Kamu Hastane Birliği Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu
Başvuru Tarih ve Sayısı: 23.01.2014/2884
Başvuruya Konu İhale: 2013/138962 İhale Kayıt Numaralı "Malzemeli Yemek Pişirme Ve Sonrası" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Gazikent Mah. Eski Nizip Yolu Üzeri Mobilyacılar Sitesi Yanı 42/1 Şehitkamil/GAZİANTEP
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Adıyaman İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,
Siteler Mah. Kavi Yolu İl Sağlık Müdürlüğü Binası 3. Kat Merkezi Satınalma 02100 ADIYAMAN
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2013/138962 İhale Kayıt Numaralı “Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Adıyaman Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 12.11.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası” ihalesine ilişkin olarak Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 30.12.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.01.2014 tarih ve 2884 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.01.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Söz konusu itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan 12.03.2014 tarih ve 2014/UH.I-1365 sayılı Kurul kararının dava edilmesi sonucunda Ankara 16. İdare Mahkemesince verilen kararın gereğinin yerine getirilmesi için alınan 27.08.2014 tarih ve 2014/MK-469 sayılı Kurul kararı ile Mahkeme kararı doğrultusunda inceleme yapılmasına karar verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/451-01 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İki kısımdan oluşan başvuru konusu malzemeli yemek pişirme ve sonrası hizmet alımı ihalesine ilişkin olarak sundukları aşırı düşük teklif açıklamasında, yaş sebze ve balık için proforma fatura sunmadıkları gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, aşırı düşük teklif açıklamalarını yeniden incelediklerinde proforma faturaların bileşeni olan yaş sebze kısmının proforma fatura ekinde var olduğu kanısına vardıkları, bu nedenle proforma faturalarının yeniden incelenmesi gerektiği, balık ile ilgili olarak herhangi bir açıklama yapmadıkları ve proforma fatura sunmadıkları, ancak piyasa araştırması sonucu alabalık fiyatının KDV dahil 6 TL/kg olduğunu tespit ettikleri ve balık fiyatının 6,5 TL/kg esas alınarak açıklama yapıldığı,
2) İhalenin 1’inci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş bitirme belgesinin sorgulanması gerektiği,
3) İhalenin 2’nci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu proforma faturanın yeniden incelenmesi gerektiği,
4) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde kısa vadeli sigorta kolları prim oranının %1 olarak düzenlendiği, ancak 19.01.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6385 sayılı Kanun hükmünce kısa vadeli sigorta kolları prim oranının %2 olması gerektiği,
iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Başvuru konusu ihaleye 22 isteklinin katıldığı, ihalenin 1’inci kısmına 17, 2’nci kısmına 12 isteklinin fiyat teklif verdiği, ihalenin iki kısmında da kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif veren başvuru sahibi Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ihalenin 2’nci kısmında kâr hariç yaklaşık maliyetten düşük fiyat teklif eden Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, idarenin 26.11.2013 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ve ekinde örnek menü ve önemli teklif bileşenine yer verdiği, aşırı düşük teklif açıklamasında yaş sebze ve balık için proforma fatura sunmadığı gerekçesiyle ihalenin iki kısmında da Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin reddedildiği, 17.12.2013 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin 1’inci kısmının Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde, 2’nci kısmının Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,
Başvuru sahibi Veysel Müt. Yem. Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Tem. Yem. İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 30.12.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.01.2014 tarih ve 2884 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.01.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine Kurulca alınan 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1365 sayılı karar ile,
“1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bendi kapsamındaki fiilleri işlediği sonucuna varılan İş Ortaklığı ortaklarından Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti., Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akar. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında 4734 sayılı Kanun’un 58’inci maddesi hükmü gereğince ihaleyi yapan idare tarafından yasaklama işlemi başlatılmasına,
3) İş Ortaklığı ortaklarından Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti., Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akar. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında 4734 sayılı Kanun’un 59’uncu maddesi hükmü gereğince Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına” karar verildiği,
Veysel Müt. Yem. Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Tem. Yem. İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. - Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 16. İdare Mahkemesi’nin 10.07.2014 tarihli Esas No:2014/775 sayılı kararında,
“…Dava konusu işlemin davacının ikinci ve üçüncü iddiası ile ilgili olarak ehliyetinin bulunmadığından bahisle, itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin kısmı incelendiğinde; Uyuşmazlık konusu ihalede davacı iş ortaklığı tarafından ihale dokümanı satın alınarak ihaleye teklif verildiği, dolayısıyla davacı iş ortaklığının istekli statüsünü kazandığı, ihalenin birinci ve ikinci kısmı üzerinde bırakılan isteklilere yönelik iddialarının ise ihale üzerinde bırakılan isteklilerin iş deneyim belgelerinin ve aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığına ilişkin olduğu, yapılacak inceleme sonucuna göre teklif sıralaması değişebileceği gibi ihalenin iptalinin dahi gündeme gelebileceği, bu nedenle davacı iş ortaklığının değerlendirme dışı bırakılmasının ihale ile arasındaki menfaat ilişkisinin kesilmesi sonucunu doğurmayacağı anlaşıldığından davacı iş ortaklığının ihale üzerinde bırakılan isteklilere yönelik iddialarının esasının incelenmesi gerekirken, bu iddialar yönünden başvuru sahibinin ehliyetinin bulunmadığından bahisle itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
…Öte yandan, dava konusu işlemin, davacının ikinci ve üçüncü iddiası ile ilgili itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin kısmının, 2577 sayılı Kanun’un 27’inci maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmesi nedeniyle teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına” karar verildiği,
Anılan Mahkeme kararının uygulanması amacıyla alınan 27.08.2014 tarih ve 2014/MK-469 sayılı Kurul kararı ile “…
1- Kamu İhale Kurulu’nun 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1365 sayılı kararının davacının ikinci ve üçüncü iddiasına ilişkin kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda davacının ikinci ve üçüncü iddialarının esasının incelenmesine…”karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu Mahkeme kararı ile 27.08.2014 tarih ve 2014/MK-469 sayılı Kurul kararı doğrultusunda başvuru sahibinin ikinci ve üçüncü iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde ihale konusu hizmetin adının “Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası” olarak belirtildiği, 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme türünün birim fiyat teklif ve sözleşme olacağının belirtildiği, 20’nci maddesinde ihalede kısmi teklif verilebileceğinin düzenlendiği, 7.5.1’inci maddesinde “7.5.1. İsteklinin yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 20'den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamu veya özel sektörde yapılmış her türlü yemek hizmeti benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
b) (Değişik 16/07/2011-27996 R.G./ 5. md.) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
c) (Değişik 16/07/2011-27996 R.G./ 5. md.) Yapımla ilgili hizmet işleri dahil hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilecek danışmanlık hizmetlerinde, Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 38 inci maddesinde düzenlenen iş deneyimini gösteren belgelerin, istenilmesi zorunludur.
(2) (Değişik 16/07/2011-27996 R.G./ 5. md.) İlk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri, ilgisine göre birinci fıkranın (a) veya (b) bendi kapsamında değerlendirilir.
(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;
a) (Değişik 16/07/2011-27996 R.G./ 5. md.) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece belirlenecek bir orandan az olmamak üzere,
b) (Değişik 16/07/2011-27996 R.G./ 5. md.) Belli istekliler arasında ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerde, yaklaşık maliyetin %25’i ile % 50’si aralığında, idarece belirlenecek parasal tutardan az olmamak üzere,
ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması istenir.
(4) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre ihale edilmesi halinde, iş deneyimine ilişkin oranlar üçüncü fıkranın (a) bendine göre belirlenen oranın, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli işlerde 2/5’i alınarak hesaplanır ve bu oranlar yeterlik kriteri olarak öngörülür. Belli istekliler arasında ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerde ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar yeterlik kriteri olarak öngörülür.
(5) (Değişik 16/07/2011-27996 R.G./ 5. md.) İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
(6) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;
a) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin,
b) (Değişik 16/07/2011-27996 R.G./ 5. md.) Yapımla ilgili hizmet işlerine ilişkin ihalelerde, tüzel kişi tarafından tam olarak değerlendirilmek üzere sunulan iş denetleme belgesinin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin,
sunulması zorunludur.
(7) Tüzel kişi tarafından sunulan iş deneyimini gösteren belgenin, ihale veya son başvuru tarihinden geriye doğru en az bir yıldır kesintisiz olarak aynı tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, bu ortağa ait iş deneyimini gösteren belgeler teminat süresi sonuna kadar başka bir tüzel kişiye kullandırılamaz.
(8) Konsorsiyumların katılabileceği ihalelerde, uzmanlık gerektiren kısımlar esas alınarak konsorsiyum ortağı tarafından birden fazla kısma ya da tek bir aday veya istekli tarafından işin tamamına başvuruda bulunulması veya teklif verilmesi halinde, iş deneyimini tevsik etmek amacıyla her bir kısım için iş deneyimini gösteren ayrı bir belge sunulabilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Belge düzenleme koşulları” başlıklı 45’nci maddesinde “(10) Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından, işin niteliğinden dolayı birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarı esas alınarak iş bitirme belgesi düzenlenir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’nci maddesinde ise “(4) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, sözleşme süresi ile sınırlı olmak üzere yapılan işin tutarı iş deneyim tutarı olarak kabul edilir.” hükmü yer almaktadır.
İhalenin 1’inci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyası kapsamında Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından düzenlenen 06.08.2013 tarihli ve 763 sayılı “Adıyaman Çadırkent Alanı Yemek Hizmet Alım İşi”ne ait iş bitirme belgesi ile Adıyaman Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi tarafından düzenlenen 04.01.2012 tarihli ve 53 sayılı “Malzemeli yemek pişirme ve sonrası hizmeti alımı” işine ait iş bitirme belgesinin sunulduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda, Adıyaman Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi tarafından düzenlenen “Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet Alımı” işine ilişkin 04.01.2012 tarihli ve 53 sayılı iş bitirme belgesinin sözleşme tarihinin 31.03.2010, sözleşme bedelinin 1.052.650,00 TL, toplam sözleşme tutarının 1.052.650,00 TL, belge tutarının “tamamı” şeklinde düzenlendiği, kabul tarihinin ise boş bırakıldığı anlaşılmıştır.
26.09.2014 tarih ve 2680 sayılı Kurum yazısı ile Adıyaman Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi’nden iş deneyim belgesine konu işin kabulünün yapılıp yapılmadığı, yapıldı ise tarihinin ne olduğu ve buna ilişkin açıklayıcı bilgi ve belgelerin istendiği, anılan idarenin 15.10.2014 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan 14.10.2014 tarih ve 429 sayılı yazısı ile “iş bitirme belgesinin 10’uncu satırındaki “kabul tarihi” kısmının sehven boş bırakıldığı, anılan iş deneyim belgesine konu işin kesin kabul işlemlerinin 31.12.2011 tarihinde yapıldığı” açıklamasında bulunulduğu anlaşılmıştır.
Buna göre söz konusu belgenin sözleşme tarihi itibariyle “ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belge” kapsamında olduğu anlaşılmıştır.
Ancak anılan belgenin sözleşme bedelinin güncellenmiş tutarının 1.359.012,25 TL olduğu, anılan isteklinin ihalenin 1’inci kısmına verdiği teklifin 9.909.473,00 TL olduğu, isteklinin teklif bedelinin en az %20’si oranında iş deneyim belgesi sunması gerektiği hususları dikkate alındığında, Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin söz konusu iş deneyim belgesinin ihalenin 1’inci kısmı için yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından düzenlenen 06.08.2013 tarihli ve 763 sayılı “Adıyaman Çadırkent Alanı Yemek Hizmet Alım İşi”ne ait iş bitirme belgesinin sözleşme tarihinin 02.12.2012, gerçekleştirilen iş tutarı ve belge tutarının 4.480.721,20 TL, ilk sözleşme bedeli ile toplam sözleşme tutarının ise “6,80 TL (bir kişinin üç öğün yemek bedeli)” şeklinde düzenlendiği, kabul tarihi yerine ise işin bitim tarihi olarak 23.07.2013 yazıldığı görülmüştür.
Sözkonusu iş deneyim belgesindeki ilk sözleşme bedeli ile toplam sözleşme tutarının “6,80 TL (bir kişinin üç öğün yemek bedeli)” şeklinde düzenlenmesi hususuyla ilgili olarak 17.09.2014 tarih ve 2625 sayılı Kurum yazısı ile anılan belgeyi düzenleyen Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nden iş deneyim belgesine konu işe ait sözleşme, fatura ve geçici kabul tutanakları istenmiştir.
Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün 22.09.2014 tarih ve 31971 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.09.2014 tarihli yazısı ile,
“İlgi yazınız ile 2013/138962 İKN'Ii Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet Alımı işi ile ilgili Kurumunuzca yapılan bir incelemeye esas olmak üzere Müdürlüğümüzce düzenlenen Yaşar Sofra Itd Şti adına düzenlenen 4.594.609,10 TL tutarlı, 20/09/2013 gün ve 926 sayılı İş Deneyim Belgesi, Ramsu Tem. Ltd. Şti adına 4.481.721,20 TL tutarlı, 06/08/2013 gün ve 763 sayılı İş Deneyim Belgesi ve Akel Restaurant Ltd. Şti. adına düzenlenen 5.784.460,20 TL tutarındaki 06/08/2013 gün 766 sayılı iş deneyim belgelerine ait sözleşme, fatura ve geçici kabul tutanakları istenmiştir.
Söz konusu iş deneyim belgelerine esas olan yemek alım işleri 06/03/2011 gün ve 27866 sayılı resmi gazete yayımlanan “Afet Ve Acil Durum Harcamaları Yönetmeliği” kapsamında yapılmıştır. Yönetmeliğin dayanağı olan 5902 sayılı yasanın 23. maddesinde “...Afet ve acil durum hallerinde ortaya çıkan ihtiyaçların karşılanması amacıyla sınırlı olmak üzere bu hesaptan yapılacak harcamalar, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi değildir….” denilmektedir.
Ülkemizde konuk edilen Suriye Arap Cumhuriyetinin vatandaşlarının Yemek ihtiyaçlarının karşılanması için yemek alımları birim fiyat üzerinden ve Konuk sayısı günlük değiştiğinden ve ne kadar süre kalacakları belli olmadığından, sözleşmede işin geçerlilik süresi belirlenmemiştir. Tutarı ise Sözleşmenin 4. maddesinde belirtilmiştir. Tek bir firmanın da o günkü şartlarda acil yemek hizmet alımını yapamayacağı düşünüldüğünden her mahalle için bir firma ile sözleşme imzalanmıştır. Yemek alım işin bedeli; Teslim edilen yemek sayısı (Firma ve idare personelinin imzaladığı tutanak ) esas alınarak * Birim fiyat (6.80 TL) ay sonunda hesaplanarak aylık olarak bedelleri ödenmiştir. İş deneyim belgelerindeki tutarlar sözleşme tutarı olmayıp firmaların idareye toplam olarak verdikleri aylık olarak yapılan ödemelerin toplamıdır. Hizmet alımı olduğundan geçici kabul tutanağı düzenlenmemiştir. Günlük kabulleri yapılarak aylık ödeme yapılmıştır. İstenilen bilgi ve belgeler ekte sunulmuştur.” açıklaması yapılarak söz konusu iş deneyim belgelerine ait sözleşme ve faturalar yazı ekinde gönderilmiştir.
Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından gönderilen söz konusu iş deneyim belgelerine konu işe ait sözleşmelerin incelenmesi neticesinde, anılan idarece Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen 06.08.2013 tarihli ve 763 sayılı “Adıyaman Çadırkent Alanı Yemek Hizmet Alım İşi”ne ait sözleşmenin “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1.Bu sözleşme, birim fiyat bedel sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin birim fiyat teklif mektubuna dayalı olarak, işin tamamı için yükleniciler tarafından teklif edilen Günlük Yemek (Kahvaltı, Öğle Yemeği, Akşam Yemeği) 1(Bir) kişilik birim fiyatı 6,80 TL. (Altıliraseksenkuruş) toplam bedel üzerinden akdedilmiştir.
4.2.Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, yüklenicilerin teklif ettikleri birim fiyat toplam bedel esas alınır.” düzenlemesi,
Anılan Sözleşmenin “ “İşe başlama ve bitirme tarihi ve gecikme halinde alınacak cezalar” başlıklı 8’nci maddesinde “8.1.İşe başlama ve bitirme tarihi:
8.1.1.Sözleşmenin taraflarca imzalandığı tarih itibariyle Yükleniciler taahhüdün tümünü, sözleşme imzalandıktan sonra 02.12.2012 tarihinde 15 kişi ile işe başlar, Suriyeli mültecilerin ilimizi, terk ettiği zamanda sözleşme son bulur.” düzenlemeleri yer almaktadır.
İdarenin açıklamaları ve anılan sözleşme düzenlemeleri doğrultusunda sözkonusu yemek hizmet alımı işinin Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşlarının yemek ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla birim fiyat üzerinden yapıldığı, ancak kişi sayısı ve işin süresinin belli olmadığı, bu kapsamda belirsiz süreli sözleşme düzenlendiği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarda aktarılan 45’nci maddesindeki “Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından, işin niteliğinden dolayı birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarı esas alınarak iş bitirme belgesi düzenlenir.” hükmü doğrultusunda belirsiz süreli sözleşme sonucunda düzenlenen iş bitirme belgesinin 4734 sayılı kanun kapsamında geçerli bir belge olmadığı sonucuna varılmıştır.
Netice itibariyle başvuru konusu ihaleye ait 1’nci kısım için ihale üzerinde bırakılan Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin mevzuata uygun ve yeterli olmadığı sonucuna varıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmuştur.
2) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru konusu ihalenin 2’nci kısmına 12 isteklinin teklif verdiği, 1 isteklinin teklif mektubu uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, kârsız yaklaşık maliyetin altında teklif veren başvuru sahibi Veysel Müt. Yem. Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Tem. Yem. İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, idarece başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasında yaş sebze ve balık için proforma fatura sunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, açıklamaları uygun bulunan Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde ihalenin bırakıldığı anlaşılmıştır.
Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde “25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuata göre hesaplanacak işçilik ücreti, Yol gideri, Giyecek Hizmetin yerine getirilmesinde kullanılacak malzeme giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Yemek Hastane mutfağından bedelsiz olarak karşılanacaktır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
1…”düzenlemesinin yer aldığı,
Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 2’nci maddesinde, “Hastanemizde vardiyalı çalışma düzeni içinde verilen sağlık hizmetlerinin 24 saat boyunca devamlılığı ve kesintisizliği esas alınarak, malzeme dahil her türlü yemek pişirme işlemlerinin yapılarak hizmetin ifa yeri olan hastane ve bağlı birimlere yüklenici firma elemanlarınca servis, servis sonrası bulaşıkların toplanarak hastane kat ofisleri ve yemekhanenin iç dizayn ve tesisat işlemlerinin yüklenici tarafından yapılıp, hasta bulaşıklarının uygun görülen kat ofislerinde, personel bulaşıklarının ise yemekhanede veya uygun görülen bir yerde konveyörlü bulaşık makinelerinde yıkanması şartıyla hastanede yıkanarak hizmetlerin zamanında ve eksiksiz olarak yerine getirilmesine ait teknik özellikleri ile hizmetin ifası, muayene metotları ve ilgili diğer hususları kapsar.
İŞİN MİKTARI:
GRUP 1
Normal yemek 2.122.800 adet,
Kahvaltı 752.400 adet,
Diyet yemeği 196.800 adet,
Ara Öğün 283.900 adet,
GRUP 2
Normal yemek 984.000 adet,
Kahvaltı 413.400 adet,
Diyet yemeği 165.600 adet,
Ara Öğün 91.000 adet,” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Hizmetin ifa yerleri” başlıklı 3’üncü maddesinde “Yemek alım Hizmeti 2 Grup halinde düzenlenmiştir. 1. Grup Merkez 2. Grup İlçeler
GRUP 1:Adıyaman Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve ekleri. Bu grupta hastaneye ait 4 ayrı mutfakta hizmet verilecektir. Ayrıca Çelikhan Devlet Hastanesi ve Ağız Diş Sağlığı Merkezine taşımalı servisle hizmet verilecek olup, taşıma için gerekli araç ve personel giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır.
GRUP 2 Kahta Devlet Hastanesi, Besni Devlet Hastanesi ve Gölbaşı Devlet Hastanesi olmak üzere 3 ayrı mutfakta hizmet verilecektir.
İhaleye teklif verecek istekliler istediği gruba veya iki gruba teklif verebilir.” düzenlemesinin yer aldığı,
Bahsi geçen Şartname’nin 5’nci maddesinde çalışacak personelin nitelikleri, sayıları, çalışma saatleri ve personelin giyeceği kılık kıyafetin düzenlendiği, 6’ncı maddesinde istenilen araç ve gereç sayılarının belirtilerek ekte demirbaş listesine yer verildiği,
Söz konusu Teknik Şartname’nin “Tarafların yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinde ise “7.3.39-Elektrik, su ve gaz(tüp veya doğal) giderleri yükleniciye aittir. Yemekhane ve ofislerde hem demirbaş malzemelerde hem de tesisat onarımlarında kullanılabilecek her türlü sarf malzeme (ampul, musluk, conta, sifon, hortum vb. malzemeler) Yüklenici tarafından sağlanacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde; İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.
79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.
79.3. Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.
79.4.1. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir.
…
79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarında yer alan fiyatlar,
e. Ticaret borsalarına kayıtlı mallara ilişkin olarak 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
f. Yaş sebze ve meyve için, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
g. İsteklinin ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıdır.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.5. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.4.2.14. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.
(79.4.2.4.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ve proforma fatura veren tedarikçi veya imalatçı tarafından, (79.4.2.5.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ile istekliye fiyat teklifini veren kişi tarafından imzalanarak kaşelenecek ancak bu tutanaklar proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmeyecek ve düzenleyen meslek mensubu tarafından muhafaza edilecektir.
(79.4.2.12.) maddesine göre düzenlenen tutanaklar ise meslek mensubu ile ihaleye katılan istekli tarafından imzalanarak kaşelenecek ve açıklama ekinde idareye sunulacaktır.
Meslek mensubu, proforma fatura veya fiyat teklifi üzerindeki beyanı ile O-5, O-6, O-7 nolu tutanaklardaki beyanların doğruluğundan sorumludur.
Gerekli görülmesi durumunda ihaleyi yapan idare, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını, incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebilir.
İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.
İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.
79.4.2.16. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak proforma fatura yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
Yukarıda belirtilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2009”, 15.7.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2010” dur.
…
79.4.2.18. İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” açıklaması yer almaktadır.
İdarece ihale üzerinde bırakılan Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.ne 26.11.2013 tarihli yazı ile “…ihale komisyonumuzun yaptığı değerlendirme sonucu firmanızın sunmuş olduğu Normal Yemek, Kahvaltı, Diyet ve Ara Öğün için birim fiyat teklifiniz aşırı düşük olarak değerlendirilmiştir. Firmanızın söz konusu birim fiyatlar ile ilgili açıklamanızı ekteki örnek menü muhteviyatı doğrultusunda; enerji (elektrik, doğalgaz) ve su giderlerini de yansıtarak ….teslim etmeniz…” hususunun bildirildiği, yazı ekinde örnek menüye yer verildiği ve ekte yer alan örnek öğünlerin 7 günlük normal yemek menüsü, 7 günlük kahvaltı menüsü, 4 günlük diyet menü, 4 günlük ara öğün olduğu anlaşılmıştır.
İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan 06.12.2013 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi neticesinde;
Gıda malzemesi giderlerini tevsik amacıyla, Hıdıroğulları Gıda Nak. Tem. İlaç. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, Mehtap Kasap-Mehmet Yaşar Tuzci tarafından düzenlenen 2 adet proforma fatura, Gapsüt Gıda Tel. Taş. Tar. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, Güçlü Ekmek Fabrikası-Hasan Yaman tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, Oğuz Toptan Gıda-Mehmet Büyükdemir tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, Çakır Gıda-Mahmut Murat Çakır tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, araç gereç giderlerini tevsik için, Mutfakçı Endüstriyel Mutfak ve Soğutma Sistemleri tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, giyim giderini tevsik için Gürbüzcan Alışveriş Merkezi tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, ilaçlama giderini tevsik için Zirve İlaç Mak. İnş. Tem. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura, tüpgaz giderini tevsik amacıyla Tosun Ticaret İpragaz-Işık Su Bayii tarafından düzenlenen 1 adet proforma fatura sunulduğu,
Söz konusu proforma faturaların tedarikçi firma ve SMMM tarafından imzalı ve kaşeli olduğu anlaşılmakla birlikte, proforma faturaların hepsinde “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının % 80 altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu ifadenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan ilgili maddelerine uygun olmadığı, bu anlamda satışlar üzerinden mi, maliyete dayalı mı açıklama yapıldığının anlaşılamadığı, öte yandan proforma faturada “% 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ifadesinin yerine “% 80 altında olmadığını beyan ederim.” ifadesinin yer aldığı, bu anlamda sunulan proforma faturaların söz konusu Tebliğ hükümlerine uygun olmadığı,
İhale üzerinde kalan isteklinin idarenin aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde gönderdiği normal yemek menüsünde yer alan 4’üncü menüde bulunan balık tavanın bileşenlerinden alabalık giderini tevsik için sunduğu Mert Balıkçılık-Mustafa Demir tarafından düzenlenen 1 adet proforma faturanın tedarikçi firma tarafından imzalı olduğu, ancak proforma faturada SMMM imza, kaşe ve adının yer almadığı, ayrıca proforma faturada “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının % 80 altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu ifadenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen ilgili maddelerine uygun olmadığı, bu anlamda satışlar üzerinden mi, maliyete dayalı mı açıklama yapıldığının anlaşılamadığı, öte yandan proforma faturada “% 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ifadesinin yerine “% 80 altında olmadığını beyan ederim.” ifadesinin yer aldığı, bu anlamda sunulan proforma faturanın söz konusu Tebliğ hükümlerine uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan idarece gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında enerji (elektrik, doğalgaz) ve su giderlerinin de yansıtılarak açıklamanın yapılmasının istendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından tüpgaz giderini tevsik amacıyla 1 proforma faturanın sunulduğu, ancak elektrik ve su giderleri ile ilgili olarak açıklama kapsamında sunulan teklif bileşenleri arasında elektrik tüketim bedeli olarak 24 ay için toplam 36.000,00 TL, su tüketim bedeli olarak 24 ay için toplam 10.800,00 TL öngörülmekle birlikte, bu giderleri tevsik edici herhangi bir bilgi ve belgeye dosyada rastlanılamamıştır.
Diğer taraftan proforma faturada belirtilen bazı birim fiyatların örnek menüdeki birim fiyatlara aynı oranda yansıtılmadığı görülmüştür. (Ör. Proforma faturada mercimeğin birim fiyatı 2,00 TL ve 1,80 TL olarak belirtildiği halde örnek menüde mercimek çorbanın 30 gramının (0,054TL veya 0,06TL olması gerekirken) 0,0360 TL olarak belirtildiği, proforma faturada 1 adet 500 ml pet suyun birim fiyatı 17,00 TL olarak belirtildiği halde, örnek menüde 500 ml suyun fiyatının 0,1500 TL olarak belirtildiği görülmüştür.
Sonuç olarak ihalenin 2’nci kısmında ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu konudaki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak eşit muamele çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde;
1) Başvuru konusu ihalenin 1’nci kısmında Yaşar Sofra Gıda Tem. İnş. Pet. Elekt. ve Elektonik Hay. Tar. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından düzenlenen 20.09.2013 tarihli ve 926 sayılı “Adıyaman Çadırkent Alanı Yemek Hizmet Alım İşi”ne ait iş bitirme belgesinin sözleşme tarihinin 11.10.2012, gerçekleştirilen iş tutarı ve belge tutarının 4.594.609,10 TL olarak düzenlendiği, ilk sözleşme bedeli ile toplam sözleşme tutarının ise “6,80 TL (bir kişinin üç öğün yemek bedeli)” şeklinde düzenlendiği, kabul tarihi yerine işin bitim tarihi olarak 07.08.2013 yazıldığı görülmüştür.
Bahse konu iş deneyim belgesini düzenleyen Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün 22.09.2014 tarih ve 31971 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan cevabi yazısı ekinde yer alan anılan iş deneyim belgesine ait sözleşmenin incelenmesi neticesinde, sözkonusu yemek hizmet alımı işinin Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşlarının yemek ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla birim fiyat üzerinden yapıldığı, ancak kişi sayısı ve işin süresinin belli olmadığı, bu kapsamda belirsiz süreli sözleşme düzenlendiği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarda aktarılan 45’nci maddesindeki “Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından, işin niteliğinden dolayı birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarı esas alınarak iş bitirme belgesi düzenlenir.” hükmü doğrultusunda belirsiz süreli sözleşme sonucunda düzenlenen iş bitirme belgesinin 4734 sayılı Kanun kapsamında geçerli bir belge olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu kapsamda Yaşar Sofra Gıda Tem. İnş. Pet. Elekt. ve Elektonik Hay. Tar. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin iş deneyim belgesinin uygun olmadığı gerekçesi ile de değerlendirme dışı bırakılması gerekmekle birlikte, anılan isteklinin idarece teklif mektubu uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşıldığından esasa etkili bir aykırılık olarak görülmemiştir.
2- Başvuru konusu ihalenin 1’nci kısmında Akel Restaurant Balk. Turz. Taş. Tem. Yay. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından düzenlenen 06.08.2013 tarihli ve 766 sayılı “Adıyaman Çadırkent Alanı Yemek Hizmet Alım İşi”ne ait iş bitirme belgesinin sözleşme tarihinin 23.10.2012, belge tutarının 5.784.460,20 TL, sözleşme bedelinin ise “6,80 TL (bir kişinin üç öğün yemek bedeli)” şeklinde düzenlendiği, kabul tarihi yerine ise işin bitim tarihi olarak 24.07.2013 yazıldığı görülmüştür.
Bahse konu iş deneyim belgesini düzenleyen Adıyaman İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün 22.09.2014 tarih ve 31971 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan cevabi yazısı ekinde yer alan anılan iş deneyim belgesine ait sözleşmenin incelenmesi neticesinde, sözkonusu yemek hizmet alımı işinin Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşlarının yemek ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla birim fiyat üzerinden yapıldığı, ancak kişi sayısı ve işin süresinin belli olmadığı, bu kapsamda belirsiz süreli sözleşme düzenlendiği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarda aktarılan 45’nci maddesindeki “Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından, işin niteliğinden dolayı birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarı esas alınarak iş bitirme belgesi düzenlenir.” hükmü doğrultusunda belirsiz süreli sözleşme sonucunda düzenlenen iş bitirme belgesinin 4734 sayılı Kanun kapsamında geçerli bir belge olmadığı sonucuna varılmıştır.
Buna göre Akel Restaurant Balk. Turz. Taş. Tem. Yay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu iş deneyim belgesinin uygun olmadığı anlaşılmış olup, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 1’inci kısmında Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Akel Restaurant Balk. Turz. Taş. Tem. Yay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin, ihalenin 2’nci kısmında ise Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde “İhalenin 2. kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu proforma faturanın yeniden incelenmesi gerektiği” şeklinde ifade edilen üçüncü iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca, ihalenin 2. kısmında ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığına ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin üçüncü iddasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Adıyaman İli Kamu Hastane Birliği Genel Sekreterliği tarafından kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen “Malzemeli Yemek Pişirme ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesinin şikayete konu ikinci kısmına ilişkin, yaklaşık maliyetin piyasa araştırması esas alınarak toplam 5.846.685,20 TL olarak hesaplandığı,
Bahse konu ihalede 33 adet ihale dokümanı satın alındığı, 12.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin ikinci kısmına 12 istekli tarafından teklif verildiği,
İdarece ihalenin ikinci kısmına ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, bir isteklinin teklifinin “Teklif mektubunun uygun olmadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması sonrasında kalan 11 teklifin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,
İsteklinin Adı
Teklif Bedeli (TL)
Veysel Müt. Yem. Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Tem. Yem. İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırt. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi
4.510.230,00
Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.
4.791.520,00
Ramsu Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
4.888.580,00
Ceyaş-AGV Ortak Girişimi
5.015.686,00
Asmaaltı-Turaç-Özmis Ortak Girişimi
5.267.090,00
ATS Yemekçilik Ahmet Türksayar
5.297.480,00
Ersem Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
5.384.610,00
Sünbül Yemek San. ve Tic. Ltd. Şti.
5.491.344,00
Avira Gıda A.Ş.
5.666.030,00
Bupe Tabldot Tic. Ltd. Şti.
5.717.040,00
Akel Restaurant San. ve Tic. Ltd. Şti.
6.940.210,00
Şeklinde verildiği, ihalenin ikinc kısmında kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif veren başvuru sahibi Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, aşırı düşük teklif açıklamasında yaş sebze ve balık için proforma fatura sunmadığı gerekçesiyle Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin reddedildiği, 17.12.2013 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin 2. kısmının Mehtap Müt. Hayv. Gıda Tem. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,
Daha sonra, başvuru sahibi Veysel Müt. Yem. Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Tem. Yem. İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.- Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırt. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin 30.12.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.01.2014 tarih ve 2884 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.01.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine Kurulca alınan 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1365 sayılı karar ile,
“1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bendi kapsamındaki fiilleri işlediği sonucuna varılan İş Ortaklığı ortaklarından Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti., Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akar. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında 4734 sayılı Kanun’un 58’inci maddesi hükmü gereğince ihaleyi yapan idare tarafından yasaklama işlemi başlatılmasına,
3) İş Ortaklığı ortaklarından Veysel Müt. Yemek Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti., Mertürk Temizlik Yemek İnş. Akar. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırtasiye San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında 4734 sayılı Kanun’un 59’uncu maddesi hükmü gereğince Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına” karar verildiği,
Veysel Müt. Yem. Tem. Nak. Tur. Oto. Teks. Gıda İnş. Elek. Bilg. Hayv. Su Ürn. Med. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Mertürk Tem. Yem. İnş. Akry. Taş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. - Özemin Tem. Yem. Bil. İşl. İnş. Gıda Kırt. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 16. İdare Mahkemesi’nin 10.07.2014 tarihli Esas No:2014/775 sayılı kararı ile yürütmenin durdurulmasına karar verildiği,
Anılan Mahkeme kararının uygulanması amacıyla alınan 27.08.2014 tarih ve 2014/MK-469 sayılı Kurul kararı ile,
“…
1- Kamu İhale Kurulu’nun 12.03.2014 tarihli ve 2014/UH.I-1365 sayılı kararının davacının ikinci ve üçüncü iddiasına ilişkin kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda davacının ikinci ve üçüncü iddialarının esasının incelenmesine…”karar verildiği,
Anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Bahse konu madde hükmünden, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihalede verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. Ancak, şikayet başvurusuna konu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesi olmaması nedeniyle aşırı düşük değer tespitine yönelik bir modül bulunmamakta olup, ihale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceği düşünülmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımları için aşırı düşük sınır değerin tespiti ve sorgulanması konusunda bir kriter belirlenmediği hususu göz önüne alındığında, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olan idarenin ihalenin ikinci kısmında aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı düşünülmektedir.
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalenin ikinci kısmına verilen teklif bedellerinin biri haricinde diğerleri yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece ihalenin ikinci kısmına ilişkin yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin üçüncü iddiası kapsamında, ihalenin şikayete konu ikinci kısmına ilişkin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, bu iddiaya ilişkin Kurul çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy