(4734 S. K. m. 21, 38, 54, 65) (5174 S. K. m. 51) (Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 59) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 18) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 8, 79)
Toplantı No: 2014/015
Gündem No: 22
Karar Tarihi: 19.02.2014
Karar No: 2014/UH.III-1002
Şikayetçi: Nihat Özel Sağlık Hizmetleri Temizlik Bilgisayar Gıda İnşaat Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi, KOCASİNAN MAH. ACIÇEŞME SOK. NO:14 K:3 D:6 KIRKLARELİ
İhaleyi Yapan Daire: Kırklareli Kamu Hastane Birliği Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Yayla Mahallesi 70. Sokak 1 39100 KIRKLARELİ
Başvuru Tarih ve Sayısı: 18.12.2013/39657
Başvuruya Konu İhale: 2013/148463 İhale Kayıt Numaralı "Kırklareli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 01/01/2014 - 31/12/2015 Tarihleri Arası 190 (Yüzdoksan) Kişi İle Malzemeli Hastane Genel Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe Ve İlaçlama" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Kırklareli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 14.11.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Kırklareli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 01/01/2014 - 31/12/2015 Tarihleri Arası 190 (Yüzdoksan) Kişi ile Malzemeli Hastane Genel Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe ve İlaçlama” ihalesine ilişkin olarak Nihat Özel Sağlık Hizmetleri Tem. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 09.12.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.12.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.12.2013 tarih ve 39657 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.12.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/4693 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi isteklilerin sunmuş oldukları aşırı düşük teklif açıklamalarının;
a) Sunulan proforma faturaların her sayfasında meslek mensubu tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince yazılması gereken ibarenin yazılmamış olması, söz konusu ibarenin yalnızca son sayfalarında yer alması,
b) İlaçlama giderine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin ekinde yer alan tutanaklarda yasal defter tasdik bilgilerinin dönem kısmının boş bırakılmış olması,
c) Sunulan proforma faturaların gerçeği yansıtmaması,
d) Sunulan proforma faturalardaki tedarikçilerin faturaya konu alanda faaliyet gösteren kişiler olması gerekirken sadece şahıs ismine kayıtlı kişiler olması,
e) İlaçlama giderine ilişkin verilen fiyat tekliflerinin açıklayıcı tanım kullanılmadan düzenlenmiş olması ve sağlıklı hazırlanmaması,
f) İlaçlama işine ait fiyat tekliflerinin gerçekçi işçilik giderlerine dayanmaması,
g) İlaçlama hizmeti için ayrılması gereken bedelin temizlik giderlerine yansıtılarak temizlik malzemesi birim fiyatlarında oynama yapılmış olması gerekçeleriyle reddedilmesi gerekirken idarece uygun bulunması işleminin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Kırklareli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 14.11.2013 tarihinde açık ihale usulü ve birim fiyat teklif almak suretiyle gerçekleştirilen malzemeli temizlik, taşıma, çamaşırhane, bahçe ve ilaçlama hizmet alımına ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Kırklareli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 01/01/2014 - 31/12/2015 Tarihleri Arası 190 (Yüzdoksan) Kişi ile Malzemeli Hastane Genel Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe ve İlaçlama
b) Miktarı ve türü: Hizmetin miktarı ve türü ekte yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Kırklareli Devlet Hastanesi (Toplam; 68 Personel), Lüleburgaz Devlet Hastanesi (Toplam; 63 Personel), Babaeski Devlet Hastanesi (Toplam; 33 Personel), Vize Devlet Hastanesi (Toplam 12 Personel), Pınarhisar Devlet Hastanesi (Toplam; 3 Personel), Kırklareli Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi (Toplam; 11 Personel) Hizmet Binaları ve Ek Binaları” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin, sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi (KDV hariç), resim, harç, ulaşım, sigorta ve benzeri giderler teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Genel Sekreterliğimiz ve Bağlı Sağlık Tesislerinde yürütülecek olan bu hizmet işinde toplam 190 (Yüzdoksan) personel istihdam edilecektir. Çalışacak olan personellerin ücretlendirmeleri aşağıdaki gibi olacaktır.
-Ekip sorumlusu olarak istihdam edilecek personel için yürürlükteki brüt asgari ücretin % 15 (Yüzde Onbeş) fazlası. (1 Kişi X 24 Ay)
-İstihdam edilecek diğer temizlik hizmeti personelleri için yürürlükteki brüt asgari ücret. (189 Kişi X 24 Ay)
Bayram ve Resmi Tatil Günleri Çalışması
-Ulusal Bayram ve Resmi Tatil Günlerinde çalışacak personeller 2001 gün üzerinden hesaplamaya dahil edilecektir.
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yemek Giderleri:
Kırklareli Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde istihdam edilecek Malzemeli Hastane Genel Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe ve İlaçlama Hizmeti personellerine (Toplam: 11 Personel), belirtilen kurumda yemek çıkmamasından dolayı ayda 26 (Yirmialtı) gün üzerinden brüt 7,31 TL nakdi olarak yemek ücreti verilecek olup bordroda gösterilecektir. Kırklareli, Lüleburgaz, Babaeski, Vize ve Pınarhisar Devlet Hastanelerinde çalışacak Malzemeli Hastane Genel Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe ve İlaçlama Hizmeti personellerinin yemek ihtiyaçları yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup; bu bedelin karşılığı olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için hastaneden çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.
Yol Giderleri:
Genel Sekreterliğimize bağlı sağlık tesislerinde Malzemeli Hastane Genel Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe ve İlaçlama Hizmeti alımı kapsamında istihdam edilecek personellere (Toplam 190 Personel) ödenecek yol ücreti nakdi olarak ayda 26 (Yirmialtı) gün üzerinden, Brüt 4,20 TL olarak verilecek olup personel bordrolarında gösterilecektir.
Giyecek Giderleri:
Genel Sekreterliğimiz ve bağlı sağlık tesislerinde Malzemeli Hastane Genel Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe ve İlaçlama Hizmeti kapsamında istihdam edilecek personellere, ilgili hizmet alımı teknik şartnamesinde belirtilen sayı ve özelliklerde giyim eşyaları ayni olarak verilecektir.
25.3.3. Malzeme giderleri:
Hizmetin yürütülmesi için gerekli olan ve yükleniciden istenilen malzeme, ekipman, makine, teçhizat vb. sayı ve özellikleri teknik şartnamede belirtilmiş olup, bunlarla ilgili giderler teklif fiyata dahil edilecektir.
25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Söz konusu işte çalıştırılacak Malzemeli Temizlik, Taşıma, Çamaşırhane, Bahçe ve İlaçlama Hizmetinde istihdam edilecek personeller için kısa vadeli sigorta kolları prim oranı % 2'dir.”düzenlemesinin yer aldığı, Şartname ekinde ise aşağıda gösterilen tablonun bulunduğu, birim fiyat teklif cetveli standart formunun da bu tablo ile aynı şekilde hazırlandığı görülmüştür.
Sıra No
Açıklama
Birimi
İşçi Sayısı
Ay/gün/saat
1
Temizlik Personeli (Ekip Sorumlusu Brüt Asgari Ücret % 15 Fazlası)
İşçi X Ay
1,00
24
2
Temizlik Personeli (Brüt Asgari Ücret)
İşçi X Ay
178,00
24
3
Kırklareli Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Temizlik Personeli (Brüt Asgari Ücret)
İşçi X Ay
11,00
24
Sıra No
Açıklama
Birimi
Miktarı
1
Ulusal Bayram ve Resmi Tatillerde Çalışma
Gün
2.001
2-63
62 Kalem Temizlik Malzemesi
…
…
İnceleme konusu ihaleye ait Teknik Şartname’de 62 kalem temizlik malzemesinin tür ve miktarlarına yer verildiği görülmüştür.
İhale komisyonu tarafından 14.11.2013 tarihinde yapılan ilk toplantı neticesinde bir isteklinin belge eksikliği nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihaleye katılan ve geçerli teklif verdiği belirlenen tüm isteklilerin kâr hariç yaklaşık maliyet tutarı olan 7.892.040,48 TL’nin altında teklif verdiğinin belirlenerek 6 istekliden aynı tarihli yazılar aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, açıklama isteme yazısında “…ihaleye vermiş olduğunuz teklif fiyata dahil olan işçilik maliyetleri (brüt asgari ücret, brüt asgari ücret ve % 15 fazlası, işveren sigorta prim tutarı, giyim bedeli, yol bedeli, yemek bedeli, ulusal bayram ve resmi tatil günleri işçilik maliyet toplamı, temizlik malzemeleri maliyeti, % 3 sözleşme giderleri vb.) ve firma kârının ayrıntılı açıklamasını ve fiyat teklifinizin içeriğini belgelerle tevsik etmek suretiyle, bu yazının firmanıza tebliğ tarihinden itibaren 3 (üç) iş günü içinde Satın Alma Komisyon Başkanlığımıza bildirmeniz gerekmektedir…” ifadelerine yer verildiği, isteklilerden On İlaçlama Sağ. Hiz. İnş. Elek. Gıda Ür. Bilg. Tem. Hiz. İns. Kayn. ve Taah. San. Tic. Ltd. Şti. ile SGM Tem. ve Taş. Hiz. Gıda Paz. Ltd. Şti. - DNZ Grup Tem. Hiz. İnş. Taah. Oto. Med. Haz. Yem. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından açıklama sunulmadığı, açıklama sunan dört isteklinin açıklamalarının 29.11.2013 tarihinde alınan ihale komisyonu kararı ile uygun görülerek ihalenin Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cnz. Bilg. Hizm. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. - Adonis Müt. İnş. Taah. Tur. Yem. Gıda Nak. Pet. Ürün Tem. Sağ. Bilg. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Ahmera Tem. Yem. Taş. Müh. Pey. Bilg. ve Özel Sağ. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
İdare tarafından isteklilere tebliğ edilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, önemli teklif bileşenleri olarak yalnızca işçilik giderlerinin, temizlik malzemesi giderlerinin ve firma kârının belirlendiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin iddiasının, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin sunmuş oldukları aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan proforma faturaların ve eklerinin mevzuata uygun olmadığı, gerçeği yansıtmadıkları, ilaçlama giderinin uygun olarak tevsik edilmediği şeklinde olduğu anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde“(1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
(2) İhale komisyonu;
a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.
(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.
(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.
79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.
79.3. Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.
79.4.1. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir.
…
79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarında yer alan fiyatlar,
e. Ticaret borsalarına kayıtlı mallara ilişkin olarak 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
f. Yaş sebze ve meyve için, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
g. İsteklinin ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıdır.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
…
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.5. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…79.4.2.14. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.
(79.4.2.4.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ve proforma fatura veren tedarikçi veya imalatçı tarafından, (79.4.2.5.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ile istekliye fiyat teklifini veren kişi tarafından imzalanarak kaşelenecek ancak bu tutanaklar proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmeyecek ve düzenleyen meslek mensubu tarafından muhafaza edilecektir.
(79.4.2.12.) maddesine göre düzenlenen tutanaklar ise meslek mensubu ile ihaleye katılan istekli tarafından imzalanarak kaşelenecek ve açıklama ekinde idareye sunulacaktır.
Meslek mensubu, proforma fatura veya fiyat teklifi üzerindeki beyanı ile O-5, O-6, O-7 nolu tutanaklardaki beyanların doğruluğundan sorumludur.
Gerekli görülmesi durumunda ihaleyi yapan idare, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını, incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebilir.
İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.
İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir. 79.4.2.16. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak proforma fatura yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
Yukarıda belirtilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır...” açıklaması yer almaktadır.
Başvuru sahibinin iddiaları doğrultusunda, ihale üzerinde kalan istekli Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cnz. Bilg. Hizm. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. - Adonis Müt. İnş. Taah. Tur. Yem. Gıda Nak. Pet. Ürün Tem. Sağ. Bilg. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Ahmera Tem. Yem. Taş. Müh. Pey. Bilg. ve Özel Sağ. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, aşağıda yer verilen hususlar tespit edilmiştir.
İstekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, birim fiyat teklif cetveli hesaplama tablosunun, KİK işçilik maliyeti hesaplama modülü çıktılarının, kıyafet giderine ilişkin cetvelin ve proforma fatura ile eklerinin, temizlik malzemesi giderine ilişkin cetvelin ve proforma fatura ile eklerinin, ilaçlama giderine ilişkin fiyat teklifi ve eklerinin sunulduğu görülmüştür.
İstekli tarafından işçilik giderine ilişkin olarak öngörülen tutarın asgari işçilik maliyeti ile uyumlu olduğu, firma kârının ise 92,76 TL olarak öngörüldüğü belirlenmiştir.
Kıyafet giderine ilişkin olarak Kantaş Tekstil İş Elbiseleri Üniforma Pazarlama – Kadir Kantaş tarafından istekli adına 14.11.2013 tarihinde düzenlenmiş 2280 parça kıyafet kalemine ilişkin 25.308,00 TL tutarında, ihale kayıt numarasını ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince taşıması gereken ibareyi içeren ve ilgili firma ile meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu proforma faturanın sunulduğu, fatura ekinde maliyet satış tutarı tespit tutanağının yer aldığı, tutanakta yer verilen bilgilerin proforma faturaya konu kıyafet bilgileri ile uyumlu olduğu, tespit yapılan dönem olarak 2013’ün üçüncü döneminin gösterildiği, söz konusu tutanağın mevzuata uygun düzenlenmiş olduğu anlaşılmıştır.
Kıyafet giderlerine ilişkin yapılan açıklama kapsamında söz konusu fatura tutarına %3 sözleşme ve genel giderler karşılığının da eklenildiği belirlenmiştir.
Söz konusu proforma faturayı düzenleyen Kantaş Tekstil İş Elbiseleri Üniforma Pazarlama – Kadir Kantaş’ın proformaya konu kıyafetlerin alım satımı alanında faaliyette bulunup bulunmadığına dair Antalya Esnaf ve Sanatkârlar Odası Sicil Müdürlüğünden 09.01.2014 tarihli yazı ile bilgi talep edilmiş, 22.01.2014 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan cevabi yazıda anılan şansın 23.10.2012 tarihinde Kantaş Giyim ünvanı ile konfeksiyon satışından dolayı kayıtlı olup kaydının devam ettiği bilgisine yer verilmiş, yazı ekinde kaydına ilişkin belgeler tarafımıza gönderilmiştir. Dolayısıyla proforma faturayı düzenleyen şahsın bu alanda faaliyet gösterdiği anlaşılmıştır.
İstekli tarafından temizlik malzemesi giderini tevsik etmek üzere; Ali Hikmet Çelik’ten alınan toplam 351.461,70 TL tutarında ihale kayıt numarasını ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince taşıması gereken ibareyi içeren ve ilgili firma ile meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu proforma faturanın sunulduğu, fatura ekinde maliyet satış tutarı tespit tutanağının yer aldığı, tutanakta yer verilen bilgilerin proforma faturaya konu temizlik malzemeleri miktarları ve birim fiyatları ile uyumlu olduğu, tespit yapılan dönem olarak 2013’ün ikinci döneminin gösterildiği, tutanağın her sayfasının meslek mensubu ve mükellefin imza ve kaşelerini taşıdığı, söz konusu tutanağın mevzuata uygun düzenlenmiş olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan söz konusu proforma faturayı düzenleyen Ali Hikmet Çelik’in faaliyet alanının belirlenmesine ilişkin olarak www.ticaretsicil.gov.tr adresi üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, 25.03.2013 tarihli ve 8285 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 28 ve 29’uncu sayfalarında kaydının yer aldığı ve iştigal konuları arasında “temizlik malzemeleri toptan ticaretinin” yer aldığı, dolayısıyla kişinin bu alanda faaliyet gösterdiği anlaşılmış, istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin proforma faturalarda Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereği meslek mensubunca yer verilmesi gereken ibarenin tüm sayfalarda yer alması gerektiğine yönelik iddiası, faturaların son sayfalarında yer alması ve mükellef ile meslek mensubunun kaşe ve imzalarını taşımasının yeterli olduğu anlaşıldığından yerinde görülmemiştir.
Başvuru sahibinin ilaçlama giderlerinin mevzuata uygun olarak belgelendirilmediği iddiasına yönelik yapılan inceleme neticesinde, idare tarafından söz konusu gider kaleminin aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli bir teklif bileşeni olarak belirlenmediği tespit edildiğinden yerinde görülmemiştir.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
İnceleme konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Beker Enerji Elek. İnş. Müş. Eml. Gıda ve Tem. Hiz. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde aşağıda yer alan hususlar tespit edilmiştir.
İstekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, genel maliyet analizi tablosunun, KİK işçilik hesaplama modülü çıktılarının, kıyafet giderine ilişkin proforma fatura ile eklerinin, temizlik malzemesi giderine ilişkin cetvelin ve proforma fatura ile eklerinin, ilaçlama gideri ve sağlık testlerine ilişkin fiyat teklifleri ve eklerinin sunulduğu görülmüştür.
İstekli tarafından işçilik giderine ilişkin olarak öngörülen tutarın asgari işçilik maliyeti ile uyumlu olduğu, firma kârının ise 731,16 TL olarak öngörüldüğü belirlenmiştir.
Kıyafet giderine ilişkin olarak İz Tekstil – Uygar Ceran tarafından istekli adına 13.11.2013 tarihinde düzenlenmiş 2280 parça kıyafet kalemine ilişkin 4.180,00 TL tutarında proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın ihale kayıt numarasını ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince taşıması gereken ibareyi içeren ve ilgili firma ile meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu, proforma fatura üzerinde faturaya esas kayıtların 2013 yılı üçüncü dönemine ilişkin defter kayıtlarına dayandığı bilgisinin yer aldığı görülmüştür.
Anılan proforma faturayı onaylayan meslek mensubundan 27.01.2014 tarihli yazı ile proforma faturaya esas teşkil eden maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının gönderilmesi istenilmiş, söz konusu tutanak 28.01.2014 tarihi itibariyle Kurum kayıtlarına alınmıştır. Tutanak üzerinde yapılan inceleme neticesinde, proforma faturada yer alan birim fiyatların, tutanaktaki ağırlıklı ortalama birim maliyetlerin altında yer almadığı, tutanağın meslek mensubunun imzasını ve kaşesini taşıdığı, ekinde mükellefe ait vergi beyannamesinin ve imza sirküleri ile meslek mensubunun faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüş, ayrıca tutanakta yer alan kayıtlara ait bir adet alış faturasının eklendiği ve tutanakta yer alan bilgilerle uyumlu olduğu tespit edilmiştir.
İstekli tarafından temizlik malzemesi giderini tevsik etmek üzere; Necdet Yıldırım - Yıldırım Temizlik Hizmetleri’nden alınan toplam 562.741,55 TL tutarında ihale kayıt numarasını ve Kamu İhale Genel Tebliği gereğince taşıması gereken ibareyi içeren ve ilgili firmanın ve meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu proforma faturanın sunulduğu görülmüştür. Söz konusu proforma fatura üzerinde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan söz konusu proforma faturayı düzenleyen Necdet Yıldırım – Yıldırım Temizlik Hizmetleri’nin faaliyet alanının belirlenmesine ilişkin olarak www.ticaretsicil.gov.tr adresi üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, 06.09.2012 tarihli ve 8147 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 21’inci sayfasında kaydının yer aldığı ve iştigal konusu olarak “temizlik malzemeleri toptan ticaretinin” yer aldığı, dolayısıyla kişinin bu alanda faaliyet gösterdiği anlaşılmış, istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi istekli Nihat Özel Sağ. Hiz. Tem. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde aşağıda yer alan hususlar tespit edilmiştir.
İstekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, maliyet hesaplama tablosunun, KİK işçilik hesaplama modülü çıktılarının, kıyafet giderine ilişkin proforma fatura ile eklerinin, temizlik malzemesi giderine ilişkin cetvelin ve proforma fatura ile eklerinin, ilaçlama giderine ilişkin fiyat teklifleri ve eklerinin sunulduğu görülmüştür.
İstekli tarafından işçilik giderine ilişkin olarak öngörülen tutarın asgari işçilik maliyeti ile uyumlu olduğu, firma kârı ve genel giderlerin ise 3.653,30 TL olarak öngörüldüğü belirlenmiştir.
Kıyafet giderine ilişkin olarak Ozan Tekstil İş Elbiseleri - Eren Kuru tarafından istekli adına 08.11.2013 tarihinde düzenlenmiş 2280 parça kıyafet kalemine ilişkin 43.510,00 TL tutarında proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince taşıması gereken ibareyi içeren ve ilgili firma ile meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu, fatura ekinde ise maliyet/satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu görülmüştür.
Anılan proforma fatura ekinde yer alan tutanak üzerinde yapılan inceleme neticesinde, proforma faturada yer alan birim fiyatların, tutanaktaki ağırlıklı ortalama birim maliyetlerin altında yer almadığı, proforma fatura üzerinde faturaya esas kayıtların 2013 yılı üçüncü dönemine ilişkin defter kayıtlarına dayandığı bilgisinin bulunduğu, tutanağın meslek mensubunun imzasını ve kaşesini taşıdığı, ekinde mükellefe ait imza sirküleri ile meslek mensubunun faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüştür.
Diğer yandan söz konusu proforma faturayı düzenleyen Ozan Tekstil İş Elbiseleri – Eren Kuru’nun faaliyet alanının belirlenmesine ilişkin olarak www.ticaretsicil.gov.tr adresi üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, 23.01.2013 tarihli ve 7824 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 707’nci sayfasında şirketin kaydının yer aldığı ve iştigal konusu olarak “endüstriyel iş giysisi imalatı, alımı ve satımı, iş güvenliği malzemeleri alım ve satımı işleri” ifadesine yer verildiği, dolayısıyla proforma faturayı düzenleyen tedarikçinin bu alanda faaliyet gösterdiği anlaşılmış.
İstekli tarafından temizlik malzemesi giderini tevsik etmek üzere Umut Tem. Malz. ve Hiz. Güv. Sist. Gıda Plast. Kağıt San. Tic. Ltd. Şti.den alınan toplam 543.216,75 TL tutarında ihale kayıt numarasını ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince taşıması gereken ibareyi içeren ve ilgili firma ile meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu proforma faturanın sunulduğu, fatura ekinde maliyet satış tutarı tespit tutanağının yer aldığı, tutanakta yer verilen bilgilerin proforma faturaya konu temizlik malzemeleri miktarları ve birim fiyatları ile uyumlu olduğu, tespit yapılan dönem olarak 2013’ün üçüncü döneminin gösterildiği, tutanağın her sayfasının meslek mensubu ve mükellefin imza ve kaşelerini taşıdığı, söz konusu tutanağın mevzuata uygun düzenlenmiş olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan söz konusu proforma faturayı düzenleyen firmanın faaliyet alanının belirlenmesine ilişkin olarak İstanbul Ticaret Odası Bilgi Bankası üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, firmanın iştigal konuları arasında “temizlik sanayi ile ilgili olarak her türlü hammadde yarı mamul ve mamul malın imalatı alımı satımının” yer aldığı, dolayısıyla kişinin bu alanda faaliyet gösterdiği anlaşılmış, istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğu tespit edilmiştir.
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen bir diğer istekli olan İstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nak. Teks. Enerji İnş. San. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde aşağıda yer alan hususlar tespit edilmiştir.
İstekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, açıklama yazısının, KİK işçilik hesaplama modülü çıktılarının kıyafet giderine ve temizlik malzemesi giderine ilişkin proforma faturalar ile eklerinin sunulduğu görülmüştür.
İstekli tarafından işçilik giderine ilişkin olarak öngörülen tutarın asgari işçilik maliyeti ile uyumlu olduğu, firma kârının ise 405.153,83 TL olarak öngörüldüğü belirlenmiştir.
Temizlik Malzemesi giderine ilişkin olarak Vanbosan Boya Yapı Malz. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına 06.11.2013 tarihinde düzenlenmiş 62 kalem temizlik malzemesi kalemine ilişkin 661.535,70 TL tutarında proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince taşıması gereken ibareyi içerdiği ve ilgili firmanın ve meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu görülmüştür. Söz konusu proforma fatura üzerinde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan söz konusu proforma faturayı düzenleyen Vanbosan Boya Yapı Malz. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.nin faaliyet alanının belirlenmesine ilişkin olarak www.ticaretsicil.gov.tr adresi üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, 03.02.2005 tarihli ve 6232 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 159’uncu sayfasında kaydının yer aldığı ve iştigal konusu olarak “temizlik hizmetleri ile ilgili kimyasal maddelerden üretim, imalat ve pazarlamanın” yer aldığı, dolayısıyla kişinin bu alanda faaliyet gösterdiği anlaşılmıştır.
Kıyafet giderine ilişkin olarak ise Er-Ma Sosyal Hiz. Özel Güv. Gıda İnş. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına 06.11.2013 tarihinde düzenlenmiş 2280 parça kıyafet kalemine ilişkin 45.600,00 TL tutarında proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesi gereğince taşıması gereken ibareyi içerdiği ve ilgili firmanın ve meslek mensubunun kaşelerinin ve imzalarının bulunduğu görülmüştür. Söz konusu proforma fatura üzerinde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan söz konusu proforma faturayı düzenleyen Er-Ma Sosyal Hiz. Özel Güv. Gıda İnş. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin faaliyet alanının belirlenmesine ilişkin olarak www.ticaretsicil.gov.tr adresi üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, 12.05.2010 tarihli ve 7562 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 414, 415 ve 416’ncı sayfalarında yer alan şirket faaliyet amaç ve konuları arasında tekstil, konfeksiyon, giyim malzemeleri gibi proforma faturaya konu faaliyet alanlarının yer almadığı anlaşıldığından, söz konusu proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 79.4.2.14’üncü maddesinde yer alan “Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” açıklamasına uygun olmadığı anlaşılmış olup, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ancak, İstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nak. Teks. Enerji İnş. San. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı birinci veya ikinci teklif sahibi olma ihtimali bulunmadığından ve isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi işleminin ihale sonucuna etki edecek bir husus olmadığı görülmüş olup, yukarıda tespiti yapılan aykırılık esasa etkili olmadığından düzeltici işlem tesis edilmesine gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirtilen iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca “İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.
Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim ve temizlik bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim ve temizlik bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.
Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.
İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim ve temizlik bedelleri açıklamalarına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.
Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ve temizlik malzemelerine ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.
İncelemeye konu ihalede;
Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif ve geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da uygun bulunan Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cnz. Bilg. Hizm. İnş, Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.-Adonis Müt. Inş. Taah. Tur. Yem. Gıda Nak. Ret. Ürün Tem. Sağ. Bilg. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Ahmera Tem. Yem. Taş. Müh. Pey. Bilg. ve Özel Sağ. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Beker Enerji Elek. Inş. Müş. Emi. Gıda ve Tem. Hiz. Taah. Tic. Ltd. Şti., Nihat Özel Sağ. Hiz. Tem. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. veİstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nak. Teks. Enerji İnş. San. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu bilgi ve belgelerin yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında incelenmesi sonucunda;
1-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da uygun bulunan Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cnz. Bilg. Hizm. İnş, Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.-Adonis Müt. Inş. Taah. Tur. Yem. Gıda Nak. Ret. Ürün Tem. Sağ. Bilg. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Ahmera Tem. Yem. Taş. Müh. Pey. Bilg. ve Özel Sağ. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik malzemesi giderlerinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinden bazılarına ayrı ayrı olmak üzere 0,10 TL ile 0,90 TL arasında değişen birim fiyatların önerildiği Ali Hikmet ÇELİK tarafından istekli adına tanzim edilen 13.11.2013 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen temizlik maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
2-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da uygun bulunan Beker Enerji Elek. İnş. Müş. Emi. Gıda ve Tem. Hiz. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik malzemesi giderlerinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinden bazılarına ayrı ayrı olmak üzere 0,35 TL ile 0,90 TL arasında değişen birim fiyatların önerildiği Necdet YILDIRIM tarafından istekli adına tanzim edilen 13.11.2013 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen temizlik maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
3-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da uygun bulunan Nihat Özel Sağ. Hiz. Tem. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik malzemesi giderlerinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinden bazılarına ayrı ayrı olmak üzere 0,42 TL ile 0,80 TL arasında değişen birim fiyatlar ile 0,20 TL ile 0,65 TL arasında değişen birim fiyatların önerildiği Umut Tem. Malz. ve Hiz. Güv. S İst. Gıda Plast. Kağıt San. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 13.11.2013 tarihli 2 adet proforma faturalar ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturalar ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen temizlik maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
4-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca da uygun bulunan İstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nak. Teks. Enerji İnş. San. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin temizlik malzemesi giderlerinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli temizlik malzemelerinden bazılarına ayrı ayrı olmak üzere 0,90 TL birim fiyatların önerildiği Vanbosan Boya Yapı Malz. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 06.11.2013 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen temizlik maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede temizlik malzemeleri giderine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri proforma faturada önerilen teklif fiyatların maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen; aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif ve geçerli teklif olarak belirlenmeleri Kurul çoğunluğunca da uygun bulunan Hanoğlu Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cnz. Bilg. Hizm. İnş, Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.-Adonis Müt. Inş. Taah. Tur. Yem. Gıda Nak. Ret. Ürün Tem. Sağ. Bilg. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Ahmera Tem. Yem. Taş. Müh. Pey. Bilg. ve Özel Sağ. Hiz. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin, Beker Enerji Elek. Inş. Müş. Emi. Gıda ve Tem. Hiz. Taah. Tic. Ltd. Şti.’nin, Nihat Özel Sağ. Hiz. Tem. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin ve İstanbul Müzayede Org. Sos. Hiz. Gıda Nak. Teks. Enerji İnş. San. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.’nin tekliflerinin bu gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması sonrasında ihalede geçerli teklif kalmayacağından “İhalenin iptaline” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğu kararına katılmıyorum. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy