(4734 S. K. m. 54, 56, 65) (Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 39, 47, 48, 50) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 8) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ m. 11, 12)
Toplantı No: 2014/009
Gündem No: 25
Karar Tarihi: 30.01.2014
Karar No: 2014/UY.I-620
Şikayetçi: Turhal Alkanlar İnşaat Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi, BELEDİYE İŞHANI B BLOK NO:2/14 TOKAT
İhaleyi Yapan Daire: Amasya Üniversitesi Rektörlüğü (Yapı İşleri Ve Teknik Daire Başkanlığı), Dere Mahallesi Mehmet Çelebi Caddesi İdari Birimler Binası No:9 05100 AMASYA
Başvuru Tarih ve Sayısı: 02.01.2014 / 138
Başvuruya Konu İhale: 2013/110256 İhale Kayıt Numaralı "Amasya Üniversitesi İdari Birimler (Rektörlük) Binası Ve Müştemilatı İnşaatı İşi" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Amasya Üniversitesi Rektörlüğü Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından 10.09.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Amasya Üniversitesi İdari Birimler (Rektörlük) Binası ve Müştemilatı İnşaatı Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Turhal Alkanlar İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi’nin 11.12.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.12.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.01.2014 tarih ve 138 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.01.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/26 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdarece tekliflerinin iş deneyim belgelerinin istenilen oranı sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasının uygun olmadığı, ayrıca idarece iş deneyim belgelerine konu işler arasında yer alan 20’nci sıradaki yol ve saha işlerinin ayrıştırılması sonrasında dahi belgenin tutarının sağlaması gereken oranı sağlamadığı yönündeki şikayete cevabının da doğru olmadığı, zira söz konusu işlerin yapı bloklarının olmazsa olmaz işleri arasında yer aldığı ve tesisin bir kullanım parçası olduğu, ayrıca ihale konusu işin içinde de benzer nitelikte olan çevre ve yol işlerinin mevcut olduğu, ihale konusu işle uyumlu işleri bünyesinde barındıran işlerin farklı iş gruplarında bulunsa ve farklı nitelik ve organizasyonla yapılsa dahi imalatın veya yapının tamamlayıcı uyumlu elemanlarından olduklarından dolayı ayrıştırılıp farklı iş gruplarında kullanılmalarının doğru olmadığı,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması taraflarınca bilinmemekle birlikte Tebliğin 45 inci maddesine göre savunma yapamayacağı ve söz konusu isteklinin üzerine ihalenin bırakılmasının yanlış bir karar olduğu,
3) İdarenin sınır değer belirlenmesine yönelik işlemlerinin yanlış olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İşe ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde işin adının “Amasya Üniversitesi İdari Birimler (Rektörlük) Binası ve Müştemilatı İnşaatı İşi” olarak ifade edildiği görülmüştür.
İdarece alınan ihale komisyonu kararında, incelenen ihaleye 12 isteklinin katıldığı, bir isteklinin teklifinin banka referans mektubu, bir isteklinin teklifinin iş deneyim belgesi oranının yetersizliği ve bir isteklinin teklifinin ise aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermemesi dolayısıyla değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılan ve sunduğu açıklamaları mevzuata uygun görülen Mustafa Kazancıoğlu üzerinde bırakıldığı ve ikinci avantajlı teklif sahibi olarak ise Oğuz Burma- Ahmet Demirel İş Ortaklığı’nın belirlendiği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin 7.5.1 ve 7.6’ncı maddelerinde “İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
…
7.6.Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:
B III Grubu İşlere Ait İş Deneyim Belgesi
7.6.1.Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisi veya Mimar” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;
…
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,
...
ç) (Değişik:RG-24/9/2013-28775) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; toplam sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,
...
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.
…
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; … son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.
(10) Tüzel kişi tarafından tam olarak değerlendirilmek üzere sunulan iş denetleme belgesinin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; … son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur. …” hükmü,
“Belge düzenleme koşulları” başlıklı 44’üncü maddesinin birinci fıkrasında “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak taahhüt edilen;
…
ç) Geçici kabulü yapılmış işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme belgesi”,
d) (Değişik: RG-24/9/2013-28775) Devam eden işlerde; işin, ilk sözleşme bedelinin tamamlanması ve gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşarak kusursuz olarak gerçekleştirilmesi halinde, toplam sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme belgesi”, olarak düzenlenir.” hükmü,
“İş Deneyim Belgelerinin Verilmesi” başlıklı 47’nci maddesinde “..b) İş Yönetme Belgesi;
1 ) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlarda; bir görevlendirme yazısına veya idari düzenlemeye dayalı olarak, sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen görev yapmış olmak şartıyla, yapım ve/veya teknik işlerden sorumlu olan; şube müdürü, proje müdürü, kontrol amiri, inşaat ve tesisat müdürü ve yardımcıları ve bunlarla aynı teknik seviyede görev yapanlar, il müdürü ve yardımcıları, bölge müdürü ve yardımcıları ile yapım ve/veya teknik işler daire başkanı ve yardımcıları, yapım ve/veya teknik işlerden sorumlu genel müdür yardımcıları ve genel müdür olarak görev yapanlara,” hükmü,
“Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.
...
(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;
a) İş bitirme belgelerinde, belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olması,
b) İş durum belgelerinde, belgeye konu işin gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olması ve ilk sözleşme bedelinin tamamlanması,
c) İş denetleme ve iş yönetme belgelerinde,
1) Belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son on beş yılda içinde olması kaydıyla, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen denetleme veya yönetme faaliyetinde bulunulmuş olması,
2) (Değişik: RG-24/9/2013-28775) Gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olduğu ve ilk sözleşme bedelinin tamamlandığı işlerde; toplam sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen denetleme veya yönetme faaliyetinde bulunulmuş olması, şartı aranır ve geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaştığı tarihin, ihale ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında olduğu işler de bu kapsamda değerlendirilir. ...”hükmü yer almaktadır.
Bu kapsamda başvuru sahibi tarafından sunulan Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş Genel Müdürlüğünce düzenlenen 17.03.2008 tarihli iş yönetme belgesinin “Kırşehir Şeker Fabrikası ve Yan Tesisleri İkmal İnşaatı” yapımı işinde kontrol mühendisi olarak çalışan S.Kubilay Ersoy’a ait olduğu, iş yönetme belgesine konu işin ilk sözleşme bedelinin 1999 yılı birim fiyatları ile 3.055.250,00 YTL, toplam sözleşme bedelinin 8.626.297,74 YTL, ilgilinin görevi sırasında işin gerçekleştirilen iş tutarının 5.509.674,44 YTL, ilk sözleşme bedeline göre gerçekleşme oranının %180 olduğu, ilgilinin kontrol mühendisi olarak 09.11.1999 tarihinde işe başladığı, belge düzenleme tarihi olan 17.03.2008 tarihi itibariyle işin geçici kabulünün yapıldığı anlaşılmıştır.
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nde, Ek-1: Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi,
“III. GRUP: BİNA İŞLERİ
1. BII. Grup işler
2. BI. ve BII. Grubu işlerin dışındaki bina işleri” şeklinde açıklanmış olup,
B / II Grubu işler ise “II. GRUP: BİNA İŞLERİ
1. Askeri tesis ve binalar (20.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
2. Hastaneler (20.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
3. Havaalanı terminal binaları (25.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
4. İbadethaneler (5.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
5. İdari binalar (25.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
6. Kapalı spor salonları (5.000 ve üstü seyirci kapasiteli)
7. Kültür ve kongre merkezleri (20.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
8. Müze ve konser salonları (20.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
9. Stadyum, hipodrom ve veledromlar (en az 20.000’i kapalı olmak üzere toplam 25.000 ve üstü seyirci kapasiteli)
10. Ticaret ve alışveriş merkez ve kompleksleri (25.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
11. Toplu konut işleri (sosyal donatısı ile birlikte 50.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
12. Tren gar ve istasyonları ile liman binaları (20.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
13. Uluslararası fuar merkez ve kompleksleri (en az 20.000 m2si kapalı sergileme alanı olmak üzere toplam yapı inşaat alanı 25.000 m2ve üstü)
14. Üniversite ve eğitim binaları (25.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
15. Yüksek yapılar (30 kat üzeri ve 25.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)
16. (5) ve üzeri yıldızlı oteller ve 1. sınıf tatil köyleri (25.000 m2ve üstü yapı inşaat alanı)”olarak sayılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından iş deneyim belgesi olarak “Kırşehir Şeker Fabrikası ve Yan Tesisleri İkmal İnşaatı” işine ait iş yönetme belgesinin sunulduğu görülmüştür.
Bu çerçevede, anılan belgenin incelenen ihalede B/III grubu işler olarak belirlenen benzer iş kapsamında olup olmadığının anlaşılması açısından belgeyi düzenleyen Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.ye gönderilen yazıda, söz konusu iş yönetme belgesine konu iş kapsamında gerçekleştirilen işlere dair ayrıntılı liste, işe ait sözleşme ve teknik şartname ayrıca bu iş kapsamında bir binanın baştan sona yapım işinin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği hususlarında bilgi ve belge istenilmiş olup, alınan 23.01.2014 tarih ve 915 sayılı yazı ekinde inşaat sözleşmesi, özel teknik şartname ve tasfiye geçici kabul tutanağına yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu belgelerin incelenmesinde, Özel Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 1 inci maddesinde “Evvelce ihale edilip, ancak tamamlanmalarından önce müteahhidi ile sözleşmesi tasfiye edilmiş Kırşehir Şeker Fabrikası Fabrika ve Yan Tesisleri bakiye inşaat işlerinin ikmali, işin konusunu teşkil etmektedir. Tasfiye dolayısıyla bir kısım işler hiç başlanılmamış, bir kısım işler ise natamam vaziyettedir. Bu bakımdan başlanılacak her işin başlanmadan bir önceki durumu Kontrollük ve Müteaahhitlik tarafından müştereken tespit edilip tutanağa bağlanması işlemlerinden sonra Kontrollükçe yer teslimi yapılacaktır. Bu tespitler Müteahhidin yaptığı işlerin miktarını ölçme ve hesaplamada kesin tesbit ve mesnet olacaktır.
1-Ana fabrika binası Natamam
2-Türbin Daiesi Binası Natamam
3-Kazan Dairesi Binası Natamam
4-Kireç Dairesi Binası ve Kireç Ocağı Temeli Natamam
5-Pompa Dairesi Binası Başlanmadı
6-Kondens suyu soğutma kulesi Natamam
7-Pancar siloları, pancar yüzdürme kanalları, ot-taş tutucu Natamam
Tesislerinin beton ve betonarme yapısı, su ile pancar boşaltma
Tesisi ile kuru sistem pancar boşaltma tesislerinin beton ve
Betonarme yapısı
8-Küspe çukuru ve transport ayakları Başlanmadı
9-Ana ve pancar nizamiye binaları Başlanmadı
10-Çökeltme(Brückner) Havuzu Natamam
11-İşçi yemekhanesi ve işletme binası Natamam
12-Soğuk su havuzu Natamam
13-Pancar ve küspe kantarı binası ve temelleri Natamam
14-II.Şeker ambarıNatamam
15-Pancar analiz laboratuvarı binası Başlanmadı
16-Meydan binası Başlanmadı
17-Yüzdürmeli yer silosu Başlanmadı
18-Pancar yıkama dairesi binası Natamam
19-Toprak çamur havuzlarıBaşlanmadı
20-Yol ve saha işleri Natamam
21-Kanalizasyon işleri Natamam
22-İşçi pavyonu Natamam
23-Lojmanlar (4 blokta 24 daireli lojman) Başlanmadı
24-Evsel atıksu arıtma tesisi Başlanmadı
25-Harici Isıtma tesisat dağıtımı Başlanmadı
26-Dik refrijerant temeli Başlanmadı”
şeklinde belirtilen listede hangi iş kalemlerinin baştan sona yapımının gerçekleştirildiği, hangi iş kalemlerinin ise tamamlama şeklinde gerçekleştirildiği belirtilmiştir.
Tüm bu açıklamalar doğrultusunda incelenen ihalede başvuru sahibi tarafından iş deneyimini tevsiken “…İkmal…” konulu iş denetleme belgesinin sunulduğu, ihale konusu işin rektörlük ve müştemilatı inşaatı işi olduğu, İdari Şartname’de (B/III) grubu işlerin benzer iş olarak düzenlendiği ve Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği ekinde yer alan işlerden de anlaşılacağı üzere B grubu işlerin yeni bir bina inşası türünde işleri kapsadığı, bu çerçevede başvuru sahibi istekli tarafından iş deneyimini tevsiken sunulan iş yönetme belgesine konu olan iş kapsamında tamamlama işleri yanında yeni bir bina inşaatı işlerinin de bulunduğu anlaşılmıştır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale Komisyonlarının inceleme yetkisi” başlıklı 50’nci maddesinde “(1) İhale komisyonu, aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde tereddüt duyulan hususlara ilişkin gerekli incelemeyi yapmaya yetkilidir.
(2) İhale komisyonunun iş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgi talepleri ilgililerce ivedikle karşılanır.” hükmü,
“Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde ise “(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.” hükmü yer almaktadır.
Mevzuatın yukarıya aktarılan hükümlerinden, iş deneyim belgeleri ile ilgili olarak herhangi bir tereddüdün oluşması halinde ihale komisyonlarına inceleme yetkisinin verildiği, ayrıca sunulan iş deneyim belgelerine konu işler kapsamında yer alan ancak ihale konusu iş veya benzer kapsamında bulunmayan işlerin tutarlarının ayrıştırılarak değerlendirme yapılmasına da imkan bulunduğu, bu kapsamda ihale komisyonu tarafından istenilen belgelerin ilgililerce ivedilikle tamamlanması gerektiği hükme bağlanmıştır.
Bu kapsamda idarece söz konusu belgeyi düzenleyen idareden son hakediş belgelerinin istenilerek söz konusu istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinde yönetildiği belirtilen B-III grubuna giren işlerin ayrıştırılarak tutarlarının tespit edilmesi ve bu suretle belge tutarının idarece istenen iş deneyim tutarının karşılayıp karşılamadığının yeniden değerlendirilmesinin uygun olacağı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendinde şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde başvuru konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde de “başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller” dilekçelerde yer verilecek hususlar arasında sayılmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin son fıkrasında “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde yer verdiği, idarece tesis edilen işlemin hangi yönüyle mevzuata aykırı olduğu belirtilmeksizin ve iddia içerisinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına verilen cevapların dahi ne olduğunun bilinmediği de kabul edilmek suretiyle, ihalenin söz konusu istekli üzerinde bırakılmasının yanlış bir karar olduğu yönündeki iddiasının soyut ve mesnetsiz olduğu ve dolayısıyla yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine uygun olmadığı anlaşıldığından, bu iddia bakımından 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil yönünden reddinin gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3 ncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “…Kurum itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler…” hükmü,
İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8 inci maddesinde “…(10) İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemez.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12 nci maddesinde “…İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.
Söz konusu hükümler birlikte değerlediğinde; idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği, idareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususların dikkate alınmayacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin “İdarenin sınır değer belirlenmesine yönelik işlemlerinin yanlış olduğu” yönündeki iddiasını idareye yapmış olduğu şikâyet başvurusunda belirtilmediği görüldüğünden söz konusu iddiaya ilişkin başvurunun 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince şekil açısından reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden ihale komisyonunca başvuru sahibinin sunduğu iş yönetme belgesini düzenleyen idareden son hakediş belgelerinin istenilerek iş deneyim belgesinde yönetildiği belirtilen iş gruplarının ayrıştırılması ve B-III grubuna giden işlerin tutarının tespit edilerek, ulaşılan tutar üzerinden belgenin yeniden değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KISMEN KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde özetle, “İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması taraflarınca bilinmemekle birlikte Tebliğin 45 inci maddesine göre savunma yapamayacağı ve söz konusu isteklinin üzerine ihalenin bırakılmasının yanlış bir karar olduğu” şeklinde belirtilen ikinci iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince iddianın şekil yönünden reddine ilişkin “Başvurunun reddi” yönünde karar verilmiştir.
Başvurusahibinin birinci ve üçüncü iddiaları kapsamında Kurulca verilen karar gerekçesine katılmakla birlikte başvuru sahibinin ikinci iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
4734 sayılı Kanun’un 54 üncü maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında; idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, ikinci fıkrasında ise; Kurumun itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 5 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; isteklilerin; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabileceği, 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında; idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikâyet ya da itirazen şikâyet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği, 15 nci maddesinin birinci fıkrasında; Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16 ncı madde çerçevesinde inceleneceği, 16 ncı maddesinin ikinci fıkrasında ise; başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçileceği hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun “Temel İlkeler” başlıklı 5 inci maddesinde, idarelerin anılan Kanun kapsamında yapılacak olan ihalelerde gizliliği sağlanmakla sorumlu olduğu belirtilmiş, Kanunun 61 inci maddesinde de, bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanların ihale süreci ile bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve mali yönlerine ilişkin gizli kalması gereken bilgi ve belgeler ile işin yaklaşık maliyetini ifşa edemeyecekleri, aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre 58 inci ve 60 ıncı maddelerde belirtilen müeyyidelerin uygulanacağı kurala bağlanarak ihalelerde gizliliğin sağlanması amacıyla temel hukuki düzenlemeler öngörülmüştür.
Bu itibarla, gizlilik ilkesinin uygulanmasının zorunlu olduğu ihale süreçlerinde isteklilerin, aşırı düşük açıklamaları ekinde sundukları bilgi ve belgeler hakkında detaylı bilgiye sahip olmaları mümkün olmadığından ve daha detaylı verilerle itiraz etmesine zaten normal koşullarda olanak bulunmadığından itirazen şikâyet başvurusunda belirtilen ikinci iddiasının esasının incelenmesine geçilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvurusahibinin birinci ve üçüncü iddiaları kapsamında Kurulca verilen karara katılmakla birlikte başvuru sahibinin ikinci iddiasının, somut olarak ele alınarak işin esasının incelenmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle, bu iddiaya ilişkin Kurul çoğunluğunca alınan “Başvurunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyoruz. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy