(4734 S. K. m. 38, 59) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 79)
Toplantı No: 2014/020
Gündem No: 104
Karar Tarihi: 12.03.2014
Karar No: 2014/UH.I-1377
Şikayetçi: Bilkar Temizlik Hiz. Tur. İnş. Sağ. Gıda Oto San. Ve Tic. Ltd. Şti., HIRKA-İ ŞERİF MH. ZÜLALİ ÇEŞME SK. NO: 7/3 İSTANBUL
İhaleyi Yapan Daire:
Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı (İnsan Kaynakları Ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı), Süleymaniye Mah. Ayşe Kadın Hamamı Sok. No: 27 34080 İSTANBUL
Başvuru Tarih ve Sayısı: 24.01.2014/3129
Başvuruya Konu İhale: 2013/163648 İhale Kayıt Numaralı "2014 Yılı Temizlik Ve Destek Hizmeti Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Türkiye Yazma Eserler Kurumu İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından 12.12.2013tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2014 Yılı Temizlik ve Destek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Bilkar Tem. Hiz. Tur. İnş. Sağ. Gıda Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 13.01.2014tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.01.2014tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.01.2014tarih ve 3129sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.01.2014tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/485sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhalede yemek ve yol gideri dahil teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin 945.078,78 TL olduğu ve Teknik Şartname’de yer alan giyim malzemelerinin toplam 252 parçadan oluştuğu, bu çerçevede;
- Teklif tutarı 945.078,96 TL olan AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 252 parça giyim malzemesi için %3 sözleşme giderleri ve genel giderler dahil toplam 0,18 TL fiyat teklif ettiği, parça başı malzeme tutarının 0,0007 TL’ ye tekabül ettiği,
- Teklif tutarı 945.080,70 TL olan Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 252 parça giyim malzemesi için %3 sözleşme giderleri ve genel giderler dahil toplam 1,92 TL fiyat teklif ettiği, parça başı malzeme tutarının 0,0076 TL’ ye tekabül ettiği,
- Teklif tutarı 945.080,70 TL olan ArtaşEğt. Sos. Hiz. ve Tem. Org. Ltd. Şti.nin 252 parça giyim malzemesi için %3 sözleşme giderleri ve genel giderler dahil toplam 2,52 TL fiyat teklif ettiği, parça başı malzeme tutarının 0,01 TL’ ye tekabül ettiği,
5083 sayılı Kanun’a göre en küçük para biriminin 0,01 TL olduğu, bu çerçevede ihalede giyim malzemeleri için teklif edilmesi gereken tutarın %3 sözleşme giderleri ve genel giderler dahil toplamda en az 2,59 TL olması gerektiği, bu itibarla anılan isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerektiği,
2) Tuana Yön. Hiz. A.Ş.nin 252 parça giyim malzemesi için %3 sözleşme giderleri ve genel giderler dahil toplam 2,94 TL fiyat teklif ettiği, teklif edilen tutar ile söz konusu giyim malzemelerinin karşılanmasının söz konusu olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “2014 Yılı Temizlik ve Destek Hizmeti Alımı” olarak belirtildiği, miktarı ve türüne ise Şartname ekinde,
Sıra No
Açıklama
Birimi
İşçi Sayısı
Ay/gün/saat
1
Proje Sorumlusu (% 60 Asgari Ücret Artırımlı)
Kişi
2,00
12
2
Temizlik Personeli (% 40 Asgari Ücret Artırımlı)
Kişi
16,00
12
3
Temizlik Personeli
Kişi
7,00
12
4
Temizlik Personeli
Kişi
3,00
6
5
Destek Personeli (% 80 Asgari Ücret Artırımlı)
Kişi
4,00
12
6
Destek Personeli (% 60 Asgari Ücret Artırımlı)
Kişi
2,00
12
7
Destek Personeli (% 15 Asgari Ücret Artırımlı)
Kişi
2,00
6
şeklinde yer verildiği, anılan Şartname’nin 19’uncu maddesinde teklif ve sözleşme türünün birim fiyat teklif ve sözleşme olacağının, Sözleşme Tasarısı’nın 9’uncu maddesinde, işe başlama tarihi 01.01.2014; işi bitirme tarihi 31.12.2014 olarak belirtildiği görülmüştür.
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Proje Sorumlusu (% 60 Asgari Ücret Artırımlı)
2 KİŞİ
12 Ay
Temizlik Personeli (% 40 Asgari Ücret Artırımlı)
16 KİŞİ
12 Ay
 Temizlik Personeli 
7 KİŞİ
12 Ay
 Temizlik Personeli 
3 KİŞİ
6 Ay
 Destek Personeli (% 80 Asgari Ücret Artırımlı)
4 KİŞİ
12 Ay
 Destek Personeli (% 60 Asgari Ücret Artırımlı)
2 KİŞİ
12 Ay
 Destek Personeli (% 15 Asgari Ücret Artırımlı)
2 KİŞİ
6 Ay
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yüklenici, çalışacak personele (proje sorumlusu dahil) 26 gün üzerinden günlük brüt 11,00-TL yemek bedeli ve 26 gün üzerinden günlük brüt 7,50-TL yol bedelini nakdi olarak ödeyecek ve ücret bordosunda gösterilecek olup, bu giderleri teklif fiyata dahil edecektir.
Ayrıca teknik şartnamede belirtilmiş olan kıyafetleri temizlik personellerine ayni olarak verecek olup, bu giderleri teklif fiyata dahil edecektir.
25.3.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
…Buna istinaden Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı %2 olarak hesaplanacaktır….”düzenlemesine,
Teknik Şartname’nin “Temizlik Personelinin Kıyafetleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1. Kışlık İş Elbisesi(1’er adet):
6.1.1.Erkek iş Önlüğü: Alpaka veya Gabardin kumaştan, biri üste ikisi altta olmak üzere üç cepli olacak; Göğsünde ve arka sırt tarafında Yüklenicinin adı yazılacak.
6.1.2.Erkek iş pantolonu: İş önlüğü ile aynı kumaştan olacak önde iki arkada bir cep olacak.
6.1.3.Bayan iş önlüğü: Alpaka veya Gabardin kumaştan, altta iki adet cep olacak, Göğsünde ve arka sırt tarafında Yüklenicinin adı yazılacak.
6.1.4.Bayan iş pantolonu: İş önlüğü ile aynı kumaştan olacak. Bayanların Çalışma esnasında rahat hareket edebilecekleri model ve boyda olacak.
6.2. Yazlık İş Elbisesi: Erkek ve bayan personeller için penye tişört (2’şer adet), sırt kısmında yüklenicinin adı işlenmiş olacak.
Erkek ve bayan personeller için pantolon(1 adet), önde iki arkada bir cep, alpaka veya keten kumaştan olacaktır.
6.3.Ayakkabı(1’er adet):
6.3.1.Erkek: Yazlık ayakkabının altı kösele olacaktır. Deriden mamul, bağcıklı klasik tipte olacaktır. Kışlık ayakkabılar ise kauçuk tabanlı ve su geçirmez özellikte olacaktır.
6.3.2.Bayan: Yazlık ayakkabının altı kösele olacaktır. Deriden mamul normal topuklu klasik tipte olacaktır. Kışlık ayakkabılar ise kauçuk tabanlı ve su geçirmez özellikte olacaktır.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesi uyarınca teklifleri aşırı düşük bulunan isteklilerin teklifleri reddedilmeden önce, isteklilerden bu tekliflerin önemli bileşenlerine ilişkin belirli bir süre içinde aşırı düşük teklif açıklamalarını belgelere dayalı olarak sunmalarının ihale komisyonunca istenilmesi, daha sonra belgelere dayalı olarak sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının verilen hizmet yönteminin ekonomik olması, ihale konusu işte seçilen teknik çözümler ile işin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar ve teklif edilen işin özgünlüğü hususlarında değerlendirmesinin yapılması ve aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmayan veya aşırı düşük teklif açıklaması yeterli görülmeyen isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerekmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden% 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.
79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.
79.3.Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir…
79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarında yer alan fiyatlar,
e. Ticaret borsalarına kayıtlı mallara ilişkin olarak 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
f. Yaş sebze ve meyve için, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
g. İsteklinin ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıdır.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir…” açıklaması yer almaktadır.
12.12.2013 tarihinde yapılan ihaleye 12 isteklinin katıldığı, idarece teklif fiyatı kârsız yaklaşık maliyet tutarının altında olduğu tespit edilen AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti., Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,ArtaşEğt. Sos. Hiz. ve Tem. Org. Ltd. Şti.,Tuana Yön. Hiz. A.Ş.,Bilkar Tem. Hiz. Tur. İnş. Sağ. Gıda Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Rmn Pers. Des. ve Sos. Hiz. Ltd. Şti.den tekliflerine ilişkin açıklama istenildiği, ancak Rmn Pers. Des. ve Sos. Hiz. Ltd. Şti.nin teklifinin yeterlik değerlendirme tutanağına sehven yeterli şeklinde yazıldığı ve anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı, Rmn Pers. Des. ve Sos. Hiz. Ltd. Şti. haricinde açıklama sunan tüm isteklilerin açıklamalarının uygun bulunarak ihalenin AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İdari ve Teknik Şartname’de yapılan düzenlemeler incelendiğinde ihalede temizlik personellerine ayni olarak kıyafet verileceği ve isteklilerin bu gideri teklif fiyatlarına dahil edeceği, ihaleye konu işte çalıştırılacak temizlik personeli sayısının 26 olduğu ve her bir temizlik personeline 1’er adet kışlık iş önlüğü, kışlık iş pantolonu, yazlık ve kışlık ayakkabı, yazlık pantolon ve 2’şer adet yazlık penye tişört olmak üzere toplamda 26’şar adet kışlık iş önlüğü, kışlık iş pantolonu, yazlık ve kışlık ayakkabı, yazlık pantolon ve 52 adet yazlık penye tişört verileceği anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından giyim giderini tevsik etmek üzere 12.12.2013 tarihinde Okşe İnş. Malz. Taş. Teks. Gıda Tem. Oto Alım Satım Yed. Par. Oto Kir. San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen ve ilgili meslek mensubu tarafından onaylanan proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın üzerinde gerekli ibarenin yer aldığı ve fiyatların aşağıdaki şekilde yazıldığı
Açıklama
Miktarı
Fiyatı
Tutarı
Kışlık Erkek-Bayan İş Önlüğü
26
0,0004 TL
0,01 TL
Kışlık Erkek-Bayan İş Pantolonu
26
0,0004 TL
0,01 TL
Yazlık Erkek-Bayan Penye Tişört
52
0,0004 TL
0,02 TL
Yazlık Erkek-Bayan Pantolon
26
0,0004 TL
0,01 TL
Erkek-Bayan Yazlık Ayakkabı
26
0,0004 TL
0,01 TL
Erkek-Bayan Kışlık Ayakkabı
26
0,0004 TL
0,01 TL
Toplam
0,07 TL
anlaşılmıştır. Ancak anılan proforma faturada yer alan miktarlar ile birim fiyatlar üzerinden yapılan hesaplamada toplam tutarın aşağıdaki şekilde oluştuğu tespit edilmiştir.
Açıklama
Miktarı
Fiyatı
Tutarı
Kışlık Erkek-Bayan İş Önlüğü
26
0,0004 TL
0,0104 TL
Kışlık Erkek-Bayan İş Pantolonu
26
0,0004 TL
0,0104 TL
Yazlık Erkek-Bayan Penye Tişört
52
0,0004 TL
0,0208 TL
Yazlık Erkek-Bayan Pantolon
26
0,0004 TL
0,0104 TL
Erkek-Bayan Yazlık Ayakkabı
26
0,0004 TL
0,0104 TL
Erkek-Bayan Kışlık Ayakkabı
26
0,0004 TL
0,0104 TL
Toplam
0,0728 TL
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun’un “Türk Lirası ile Yeni Türk Lirası arasında değişim oranı ve Yeni Kuruşa tamamlama” başlıklı ikinci maddesinde “Türk Lirası değerler Yeni Türk Lirasına dönüştürülürken,birmilyon Türk Lirası (1.000.000 TL) eşittir bir Yeni Türk Lirası (1 YTL) değişim oranı esas alınır.
Türk Lirası değerlerin Yeni Türk Lirasına dönüşüm işlemlerinin ve Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödeme aşamalarında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler bir Yeni Kuruşa tamamlanır; yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler dikkate alınmaz.
İlgili kanunları gereğince uygulanacak adlî ve idarî para cezalarının hesaplanmasında ve ödenmesinde, bir Yeni Türk Lirası’nın (1 YTL) altında kalan tutarlar dikkate alınmaz.” hükmü bulunmaktadır.
Söz konusu Kanun hükmünden, Yeni Türk Lirası (1.1.2009 tarihinden itibaren Türk Lirası) cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında ve ödeme aşamalarında yarım Yeni Kuruşun (1.1.2009 tarihinden itibaren Kuruş) altındaki değerlerin dikkate alınmayacağı anlaşılmış olup, bu durumun yarım Kuruşun altındaki değerlerin hiçbir koşulda dikkate alınmayacağı sonucunu doğurmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan bir kuruşun altındaki birim fiyatlar ile örneğin kuruşun onda biri, yüzde biri, binde biri veya bunların değişik versiyonlarından oluşan değerler kullanılarak işlem yapıldığında,somut örnek olan proforma faturada olduğu şekilde kuruş hanesinin (virgülden sonraki kısmın) üç veya daha fazla rakamlı olması biçiminde bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Bu durumda kuruş hanesindeki rakamların aşağı veya yukarı yuvarlanarak iki haneli kuruşa dönüştürülmesi gündeme gelmektedir. Yarım kuruşun altındaki değer yok kabul edilerek aşağıya yuvarlama yapıldığında ve birim fiyatın bir kuruşun altında olduğu da dikkate alındığında, ortaya çıkan tutar ile dokümanda belirtilen sayıda giyim eşyasının istekli tarafından karşılanamaması sonucu doğmakta, dolayısıyla da aşağıya yuvarlama yapılmaması gerekmektedir. Bu sebeple aşağı yuvarlama yapılmayacağına göre, yukarıya yuvarlama yapılmasının da kabul edilmemesi gereği doğmakta, aksi takdirde yuvarlama yapma konusunda eşit durumda bulunanlar arasında ayrım yapılması söz konusu olmaktadır.
Bu itibarla, proforma faturada tek bir genel toplamın olacağı da göz önünde tutulduğunda yatay ve dikey sonuçların aşağı veya yukarı yuvarlanma yapılmadan olduğu şekilde yazılması gerekli bulunmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan tespitler bir arada değerlendirildiğinde, ödeme aşamasında proforma faturanın toplam tutarının dikkate alınacağı dolayısıyla proforma fatura içeriğinde her bir giyim malzemesi için teklif edilen birim fiyatların bir kuruşun altında olmasının, proforma faturanın mevzuata aykırılığı sonucunu doğurmayacağı, bununla birlikte AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.ninsunmuş olduğu proforma faturada her ne kadar giyim bedeli toplamının 0,07 TL olarak yazıldığı görülse de, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 0,0728 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu tespit edilmiş olup bu itibarla anılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından giyim giderini tevsik etmek üzere 11.12.2013 tarihinde Rönesans Tesis Entegre Sos. Hizm. Oto Kir. İnş. Turz. Teks. Çevre Tem. Dağ. Gıda. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen ve ilgili meslek mensubu tarafından onaylanan proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın üzerinde gerekli ibarenin yer aldığı ve fiyatların aşağıdaki şekilde yazıldığı
Malzemenin Cinsi
Miktarı
Birim Fiyat
Tutarı
İş Önlüğü (Kışlık)
36
0,01 TL
0,36 TL
İş Pantolonu (Kışlık)
36
0,01 TL
0,36 TL
Penye Tişört (Yazlık)
72
0,002 TL
0,14 TL
Pantolon (Yazlık)
36
0,01 TL
0,36 TL
Ayakkabı(Yazlık Deri ve Köseli)
36
0,01 TL
0,36 TL
Toplam
1,58 TL
anlaşılmıştır. Ancak anılan proforma faturada yer alan miktarlar ile birim fiyatlar üzerinden yapılan hesaplamada toplam tutarın aşağıdaki şekilde oluştuğu tespit edilmiştir.
Malzemenin Cinsi
Miktarı
Birim Fiyat
Tutarı
İş Önlüğü (Kışlık)
36
0,01 TL
0,36 TL
İş Pantolonu (Kışlık)
36
0,01 TL
0,36 TL
Penye Tişört (Yazlık)
72
0,002 TL
0,144 TL
Pantolon (Yazlık)
36
0,01 TL
0,36 TL
Ayakkabı(Yazlık Deri ve Köseli)
36
0,01 TL
0,36 TL
Toplam
1,584 TL
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan tespitler bir arada değerlendirildiğinde, ödeme aşamasında proforma faturanın toplam tutarının dikkate alınacağı dolayısıyla proforma fatura içeriğinde her bir giyim malzemesi için teklif edilen birim fiyatların bir kuruşun altında olmasının, proforma faturanın mevzuata aykırılığı sonucunu doğurmayacağı, bununla birlikte Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.ninsunmuş olduğu proforma faturada her ne kadar giyim bedeli toplamının 1,58 TL olarak yazıldığı görülse de, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 1,584 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca anılan istekli tarafından proforma faturada yer verilen malzeme cinsleri incelendiğinde Teknik Şartname’de belirtilen kışlık ayakkabıya yer verilmediği ve anılan isteklinin açıklamasının bu bakımdan da mevzuata aykırı olduğu anlaşılmış olup bu itibarla anılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
ArtaşEğt. Sos. Hiz. ve Tem. Org. Ltd. Şti.nin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından giyim giderini tevsik etmek üzere 12.12.2013 tarihinde Kısmetim İş Elbiseleri Güvenlik ve Konfeksiyon Toptan Satış Mağazası tarafından düzenlenen ve ilgili meslek mensubu tarafından onaylanan proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın üzerinde gerekli ibarenin yer aldığı ve fiyatların aşağıdaki şekilde yazıldığı
Cinsi
Miktarı
Birim Fiyatı (TL)
Tutarı(TL)
Erkek iş Önlüğü
26
0,01
0,26
Erkek iş pantolonu
26
0,01
0,26
Bayan iş önlüğü
26
0,01
0,26
Bayan iş pantolonu
26
0,01
0,26
Penye Tişört (Yazlık)
52
0,01
0,52
Pantolon (Yazlık)
26
0,01
0,26
Ayakkabı (Yazlık)
26
0,01
0,26
Ayakkabı (Kışlık)
26
0,01
0,26
Toplam
2,34
anlaşılmış olup %3 sözleşme giderleri ve genel giderler dahil toplam 2,41 TL giyim giderinin teklif fiyata dahil edildiği tespit edilmiştir. Bu itibarla anılan isteklinin giyim giderine ilişkin açıklamasının mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Tuana Yön. Hiz. A.Ş.nin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından giyim giderini tevsik etmek üzere 11.12.2013 tarihinde Çelik Tekstil-Nurettin Özçelik tarafından düzenlenen ve ilgili meslek mensubu tarafından onaylanan proforma faturanın sunulduğu, anılan faturanın üzerinde gerekli ibarenin yer aldığı ve fiyatların aşağıdaki şekilde yazıldığı
Malzemenin Adı
Miktarı
Birim Fiyat
Tutarı
İş Önlüğü (Kışlık)
26
0,01 TL
0,26 TL
İş Pantolonu (Kışlık)
26
0,01 TL
0,26 TL
Ayakkabı (Kışlık)
26
0,01 TL
0,26 TL
Penye Tişört (Yazlık)
52
0,01 TL
0,52 TL
Pantolon (Yazlık)
26
0,01 TL
0,26 TL
Ayakkabı (Kışlık)
26
0,01 TL
0,26 TL
Toplam
1,82 TL
           
anlaşılmış olup %3 sözleşme giderleri ve genel giderler dahil toplam 1,88 TL giyim giderinin teklif fiyata dahil edildiği tespit edilmiştir. Ancak anılan proforma fatura incelendiğinde iki farklı satırda kışlık ayakkabıya yer verilmesine karşın yazlık ayakkabıya yer verilmediği anlaşılmış olup yazlık ayakkabıya ilişkin tevsik edici belgeye yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu, bu itibarla anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti., Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Tuana Yön. Hiz. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
 Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
EK GEREKÇE
Başvuru sahibinin itirazenşikayet başvuru dilekçesinde belirtilen birinci ve ikinci iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca, AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti., Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Tuana Yön. Hiz. A. Ş.’nin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin birinci ve ikinci iddiaları hakkında Kurulca verilen karar gerekçelerine katılmakla birlikte, başvuru sahibinin belirtilen iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazenşikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.
Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.
Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.
İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.
Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.
İncelemeye konu ihalede;
12.12.2013 tarihinde yapılan ihaleye 12 isteklinin katıldığı, idarece teklif fiyatı kârsız yaklaşık maliyet tutarının altında olduğu tespit edilen AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti., Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,ArtaşEğt. Sos. Hiz. ve Tem. Org. Ltd. Şti.,Tuana Yön. Hiz. A.Ş.,Bilkar Tem. Hiz. Tur. İnş. Sağ. Gıda Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Rmn Pers. Des. ve Sos. Hiz. Ltd. Şti.den tekliflerine ilişkin açıklama istenildiği, ancak Rmn Pers. Des. ve Sos. Hiz. Ltd. Şti.nin teklifinin yeterlik değerlendirme tutanağına sehven yeterli şeklinde yazıldığı ve anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı, Rmn Pers. Des. ve Sos. Hiz. Ltd. Şti. haricinde açıklama sunan tüm isteklilerin açıklamalarının uygun bulunarak ihalenin AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Aşırı düşük açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma faturada her ne kadar giyim bedeli toplamının 0,07 TL olarak yazıldığı görülse de, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 0,0728 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayanAsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından,
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 1,584 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca anılan istekli tarafından proforma faturada yer verilen malzeme cinsleri incelendiğinde Teknik Şartname’de belirtilen kışlık ayakkabıya yer verilmediği ve anılan isteklinin açıklamasının bu bakımdan da mevzuata aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayan Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından,
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma fatura incelendiğinde iki farklı satırda kışlık ayakkabıya yer verilmesine karşın yazlık ayakkabıya yer verilmediği anlaşılmış olup yazlık ayakkabıya ilişkin tevsik edici belgeye yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,” gerekçesine dayanılarak yerinde bulunmayanTuana Yön. Hiz. A.Ş. tarafından,
Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca yerinde bulunan ArtaşEğt. Sos. Hiz. ve Tem. Org. Ltd. Şti. tarafından,
Aşırı düşük teklif açıklama kapsamında sundukları bilgi ve belgelerin yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında incelenmesi sonucunda;
1-Aşırı düşük açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma faturada her ne kadar giyim bedeli toplamının 0,07 TL olarak yazıldığı görülse de, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 0,0728 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayanAsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin ayrı ayrı olmak üzere 0,0004 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 0,07 TL fiyat öngören Okşe İnş. Malz. Taş. Teks. Gıda Tem. Oto Alım Satım Yed. Par. Oto Kir. San. Tic. A. Ş. tarafından istekli adına tanzim edilen 12.12.2013 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklinin aşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
Ayrıca, aynı isteklitarafındanaşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin bazılarına 0,0004 TL olarak önerilen birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Okşe İnş. Malz. Taş. Teks. Gıda Tem. Oto Alım Satım Yed. Par. Oto Kir. San. Tic. A.Ş. ile anılan şirketin SMMM’si olan Fatma ATASEVEN’in bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
2- Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 1,584 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca anılan istekli tarafından proforma faturada yer verilen malzeme cinsleri incelendiğinde Teknik Şartname’de belirtilen kışlık ayakkabıya yer verilmediği ve anılan isteklinin açıklamasının bu bakımdan da mevzuata aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayan Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin ayrı ayrı olmak üzere 0,01 TL ile 0,002 TL arasında değişen birim fiyatlar üzerinden toplamda 1,58 TL fiyat öngören Rönesans Tesis Entegre Sos. Hizm. Oto Kir. İnş. Turz. Teks. Çevre Tem. Dağ. Gıda. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 11.12.2013 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
Ayrıca, aynı isteklitarafındanaşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin bazılarına 0,002 TL olarak önerilen birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Rönesans Tesis Entegre Sos. Hizm. Oto Kir. İnş. Turz. Teks. Çevre Tem. Dağ. Gıda. Tic. Ltd. Şti. ile anılan şirketin SMMM’si olan Hazım TURGUT’un bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
3- Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma fatura incelendiğinde iki farklı satırda kışlık ayakkabıya yer verilmesine karşın yazlık ayakkabıya yer verilmediği anlaşılmış olup yazlık ayakkabıya ilişkin tevsik edici belgeye yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,” gerekçesine dayanılarak yerinde bulunmayanTuana Yön. Hiz. A.Ş.tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin ayrı ayrı olmak üzere 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 1,82 TL fiyat öngören Nurettin ÖRSÇELİK tarafından istekli adına tanzim edilen 11.12.2013 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
4- Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca yerinde bulunan ArtaşEğt. Sos. Hiz. ve Tem. Org. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin ayrı ayrı olmak üzere 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 1,82 TL fiyat öngören Kısmetim İş Elbiseleri Konfeksiyon tarafından istekli adına tanzim edilen 12.12.2013 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin birinci ve ikinci iddiaları hakkında Kurulca verilen karar gerekçelerine katılmakla birlikte, başvuru sahibinin belirtilen iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyim giderine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri maliyet satış tutanağında önerilen teklif fiyatların maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen;
Aşırı düşük açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma faturada her ne kadar giyim bedeli toplamının 0,07 TL olarak yazıldığı görülse de, yapılan hesaplama sonucunda proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 0,0728 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayanAsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. ’nin teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma fatura içeriğinde yer alan kalemlerin toplamının 1,584 TL olduğunun tespit edildiği, dolayısıyla Kuruş kısmının ikiden fazla haneden oluştuğu dikkate alındığında, söz konusu faturanın toplam tutarının ondalık kısmında bir Kuruşun altında bedelin yer almasının, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamalarında geçerli olmayan bir tutar üzerinden proforma fatura düzenlenmesinin 5083 sayılı Kanun’a aykırı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca anılan istekli tarafından proforma faturada yer verilen malzeme cinsleri incelendiğinde Teknik Şartname’de belirtilen kışlık ayakkabıya yer verilmediği ve anılan isteklinin açıklamasının bu bakımdan da mevzuata aykırı olduğu” gerekçesi üzerinden yerinde bulunmayan Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurulca “proforma fatura incelendiğinde iki farklı satırda kışlık ayakkabıya yer verilmesine karşın yazlık ayakkabıya yer verilmediği anlaşılmış olup yazlık ayakkabıya ilişkin tevsik edici belgeye yer verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,” gerekçesine dayanılarak yerinde bulunmayanTuana Yön. Hiz. A.Ş. ’nin teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerin de Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak tekliflerinin geçerli teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca yerinde bulunan ArtaşEğt. Sos. Hiz. ve Tem. Org. Ltd. Şti.’nin teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
Ayrıca, AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafındanaşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin bazılarına 0,0004 TL olarak önerilen birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarına sebep olan Okşe İnş. Malz. Taş. Teks. Gıda Tem. Oto Alım Satım Yed. Par. Oto Kir. San. Tic. A.Ş. ile anılan şirketin SMMM’si olan Fatma ATASEVEN’in bu yöndeki kusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafındanaşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin bazılarına 0,002 TL olarak önerilen birim fiyatların 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında yer almadığı, tedavülden çıkarılmış para birimine denk gelecek birim fiyatların önerilmesinin belge düzenlenmesinde sahteciliğe ışık tuttuğu da değerlendirildiğinden,
5083 sayılı Türkiye Cumhuriyetinin Para Birimi Hakkında Kanunda belirtilen tedavüldeki para birimleri arasında sayılmayan birim fiyat teklif edilmesinin belge düzenlemesinde sahteciliğe ışık tuttuğu hususlarınasebep olan Rönesans Tesis Entegre Sos. Hizm. Oto Kir. İnş. Turz. Teks. Çevre Tem. Dağ. Gıda. Tic. Ltd. Şti. ile anılan şirketin SMMM’si olan Hazım TURGUT’un bu yöndekikusurlarının incelenerek gereğinin yapılması hususlarında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerektiği,
Yönündeki düşüncem ile, bu hususlar dışında Kurul çoğunluğu kararına katılıyorum.
FARKLI GEREKÇE
Başvuru sahibinin itirazenşikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında; Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazenşikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
İnceleme konusu ihalede çalışacak 36 personele verilecek 6 çeşit 252 parça giyim giderini belgelendirmek üzere aşırı düşük teklif açıklamasında,
- İhale üzerinde bırakılan AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu proforma faturada, her biri için birim fiyat olarak 0,0004 TL olmak üzere yuvarlama yapılarak toplam 0,07 TL,
- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu proforma faturada, her biri için birim fiyat olarak 0,002 TL (yazlık penye tişört için) ile 0,01 TL arasında olmak üzere yuvarlama yapılarak toplam 1,58 TL,
öngörülmüştür.
Adı geçenler tarafından proforma faturalarda öngörülen tutarlar kuruşun altında olduğundan yasal olarak geçerliliği bulunmamaktadır. Mevzuat gereği yarım kuruşun altı aşağı doğru yuvarlanması gerektiğinden adı geçen isteklilerin giyim için herhangi bir bedel öngörmediği değerlendirilmiştir. Kaldı ki toplamda öngörülen tutar ödenebilecek bir meblağ olmakla birlikte birim fiyat anlamında bir kuruşun altında bir bedelin ödenmesi mümkün değildir. Bu nedenle adı geçen isteklilerin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında sunduğu açıklamaları, Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmayan ihale üzerinde bırakılan AsgünTurz. Tek. İnş. ve Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Merve Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin belirtilen gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunun karar gerekçesine katılmıyoruz. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy