Kamu İhale Kurumu - 06.06.2022 - Kamu İhale Kurumu Kararları

Mahkeme: Kamu İhale Kurumu

Karar Tarihi: 06.06.2022

Kamu İhale Kurumu - 06.06.2022

Karar Dilini Çevir:

(4734 S. K. m. 54, 65)

Toplantı No: 2021/029

Gündem No: 81

Karar Tarihi: 29.07.2021

Karar No: 2021/UY.I-1451

BAŞVURU SAHİBİ:

Baraj Grup İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş.- Nesma Yapı Makina İnş. A.Ş. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

DSİ 5. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/512238 İhale Kayıt Numaralı “Tekke Barajı İkmali” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

DSİ 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 24.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tekke Barajı İkmali” ihalesine ilişkin olarak Baraj Grup İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş.- Nesma Yapı Makina İnş. A.Ş. İş Ortaklığının 02.03.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvuru hakkında idarece karar alınmaması üzerine başvuru sahibince 17.03.2021 Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile doğrudan itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 30.06.2021 tarihli ve 2021/MK-266 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/505-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Başvuruya konu ihaleye teklif verildiği, 24.02.2021 tarihinde bildirilen kesinleşen ihale kararına göre; ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen Şimşekler İnş. ve Turz. Taah. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilen bahse konu isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi gerektiği, şöyle ki;

Anılan istekliler tarafından idarenin sunmuş olduğu analiz girdilerine göre savunma yapılmadığı, analiz girdi miktarlarının değiştirildiği, mevzuata uygun olmayacak şekilde teklif almak suretiyle savunma yapıldığı, alınan fiyat tekliflerinin yönetmeliklere ve standart formlara aykırı olduğu, açıklama istenilen kalemlerle alakalı olarak paçal teklif alınmak suretiyle usule aykırı olarak savunma yapıldığı, açıklama istenilen analiz girdilerinde nakliye formüllerine göre nakliye hesabı yapılması mecburiyeti varken nakliye kalemi ile alakalı fiyat teklifi alındığı, analiz girdilerinde %3 oranını geçen her analiz girdisinin diğer analiz girdilerinde %3 oranının altında kalması durumunda bile savunulması gerektiği halde savunulmadığı, motorin fiyatının Bolu İli için dağıtım yapan bayi teklif bedeli kullanılması gerekirken özel olarak dağıtıcı bir firmadan teklif alındığı, motorin için yönetmelik gereği kesafet oranın 0,845 olması gerekirken farklı değerlerin kullanıldığı, malzeme ve makine girdilerin T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2020 yılı birim fiyatlarının kullanılması durumunda yanlış poz ve fiyatlarla savunulduğu, idare tarafından açıklama istenilen analiz girdi miktarlarının değiştirildiği, 2020 yılı asgari brüt saatlik ücreti dışında daha düşük bir işçilik ücreti ile analizlerde işçilik hesaplandığı, açıklama istenilmeyen girdilere bedel öngörülmediği kanaatinde oldukları,

İhale komisyonu kararında 48.239.391,00TL teklif bedeliyle ihale üzerinde bırakılan Şimşekler İnş. ve Turz. Taah. Tic. A.Ş. ile 50.540.016,00TL teklif bedeliyle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin fiyat dışı unsur puanlamasında tam puan aldığının ifade edildiği, başvuruya konu ihalede 16 iş kaleminin fiyat dışı unsur puanlamasına dahil edildiği, anılan isteklilerin bu iş kalemlerinden tam puan alabilmesi için teklif fiyatlarının İdari Şartname’de belirlenen aralıklarda olması gerektiği, bu haliyle anılan isteklilerin tekliflerinin iş kalemlerine göre hesaplanmasının mümkün olduğu, bu hesaplamalara göre teklif verilmesi halinde anılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının aşağıda belirtildiği üzere reddedilmesi gerektiği,

TBI-01, TBI-08, TBI-10, TBI-11, TBI-12, TBI-24, TBI-28 ve TBI-39 poz numaralı iş kalemleri fiyat dışı unsur puanlamasına tabi olduğundan ihale üzerinde bırakılan Şimşekler İnş. ve Turz. Taah. Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş. tarafından teklif bedellerine göre iş kalemleri için teklif edilebilecek minimum ve maksimum tutarların hesaplanabileceği, bu tutarların altında açıklama yapılması mümkün olmadığından söz konusu iş kalemlerine ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu,

Yukarıda belirtilen iş kalemlerine yönelik ihale üzerinde bırakılan Şimşekler İnş. ve Turz. Taah. Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı, paçal şekilde her şey dahil fiyat teklifi almak suretiyle usule aykırı açıklama yapıldığı veya alınan fiyat tekliflerinin mevzuata aykırı olduğu, açıklama istenilen analiz girdi miktarlarının değiştirildiği, idarenin istemiş olduğu analiz formatı dışında başka bir formatla savunma yapıldığı, işçilik saatlik ücretinin 2020 yılı asgari brüt ücret üstünden hesaplanan 13,08 TL/sa ücretin altında bir rakam ile tamamen mevzuata aykırı bir tutum ile açıklama yapıldığı, motorin girdisi ile alakalı olarak Yönetmelik’e göre EPDK’nın resmi fiyatlarının baz alınması gerekirken alınmadığı ve ayrı bir dağıtıcı firmadan teklif alındığı, tüm bu açıklamalar göz önüne alındığında bahse konu iş kalemleri ile ilgili anılan istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının tamamen usule aykırı olduğu, bu nedenle anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

19.02.2021 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin Şimşekler İnş. ve Turz. Taah. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, Arsi Yapı Müh. İnş. Turz. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, Baraj Grup İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi - Nesma Yapı Makina İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığının 02.03.2021 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, idare tarafından başvuru sahibine süresi içerisinde cevap verilmediği ve anılan isteklinin 17.03.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu,

İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.I-791 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile ihale üzerinde bırakılan Şimşekler İnş. ve Tur. Taah. Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiğine ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği,

Söz konusu Kurul kararının uygulanmasını teminen idare tarafından alının 03.05.2021 tarihli 2. ihale komisyonu kararıyla Şimşekler İnş. ve Tur. Taah. Tic. A.Ş. ile Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Baraj Grup İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi - Nesma Yapı Makina İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Akgenç İnş. Elek. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,

Akgenç İnş. Elek. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.I-791 sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 5. İdare Mahkemesinin 03.06.2021 tarihli E:2021/801, K:2021/905 sayılı kararında “Bu durumda, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen ve bu doğrultuda ihale komisyonuna sunduğu aşırı düşük teklif açıklaması geçerli teklif olarak kabul edilen başvurucu iş ortaklığı teklifinin de söz konusu iddia kapsamında eşit muamele ilkesi gereği incelenmesi gerekirken incelenmediği anlaşıldığından eksik incelemeye dayalı olarak tesis edilen davaya Kurul kararında bu yönden hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline” karar verildiği,

Söz konusu Mahkeme kararının uygulanmasını teminen alınan 30.06.2021 tarihli ve 2021/MK-266 sayılı Kurul kararı ile “Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.I-791 sayılı kararda yer alan iddiaların esasının eşit muamele ilkesi çerçevesinde Baraj Grup İnş. Taah. Tic. San. A.Ş. - Nesma Yapı Mak. İnş. A.Ş. İş Ortaklığı yönünden yeniden incelenmesine” karar verilmiştir.

07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.I-791 sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 5. İdare Mahkemesinin 03.06.2021 tarihli E:2021/801, K:2021/905 sayılı kararında aşırı düşük teklif açıklaması istenilen ve bu doğrultuda ihale komisyonuna sunduğu aşırı düşük teklif açıklaması geçerli teklif olarak kabul edilen başvurucu iş ortaklığının teklifinin söz konusu iddia kapsamında eşit muamele ilkesi gereği incelenmesi gerektiğine hüküm verildiğinden 30.06.2021 tarihli ve 2021/MK-266 sayılı Kurul kararı üzerine Baraj Grup İnş. Taah. Tic. San. A.Ş. - Nesma Yapı Mak. İnş. A.Ş. İş Ortaklığının eşit muamele kapsamında esasının incelenmesi 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.I-791 sayılı Kurul kararının 1’inci iddiası ile sınırlı yapılmıştır.

Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;…

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir…

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, …

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır…

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.…

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.

45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz…

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir…

4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca, yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir.” açıklaması bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Tekke Barajı İkmali

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2013A01-1714

d) Kodu:

e) Miktarı: Temelden 76.5 m., talvegden 69,5 m yüksekliğinde Ön Yüzü Beton Kaplı Kaya Dolgu Tipinde Baraj

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bolu İlinin Dörtdivan ilçesinin 14.5 km güneybatısında, Tekkedere köyünün 600 m membasındadır” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

35.1.1. Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: İş kalemleri bazında teklif fiyat nitelik puanlaması

Hesaplamada Kullanılacak Formül: Toplam Puan=Teklif Fiyatı Puanı + Fiyat Dışı Unsur Puanı

Numune Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı?: Hayır

Demonstrasyon Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı?: Hayır

Teklif Fiyat Puanı: 50

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması

Asgari Oran

Azami Oran

Fiyat Dışı Unsur Puanı

Açıkta Kazı Yapılması

12%

25%

Ocak Taşıyla Taş Tahkimat Yapılması

0,00001%

1,4%

Yollarda Alt Temel ve Temel Hazırlanması ve Yerine Konulması

0,00001%

0,8%

Barajlarda Her Beton Sınıfında Açıkta Betonarme Betonu Yapılması

15%

Baraj İmalatları Bünyesine Giren Çimento

Açıkta ve Yeraltında Betonarme Demiri

17%

PVC Su Tutucuların Temini ve Yerine Konulması

0,00001%

0,4%

Muhtelif Çapta Her Türlü PVC Esaslı Boru Temin ve Yerine Montajının Yapılması

0,00001%

0,2%

Enjeksiyon Deliklerinin Açılması

0,00001%

0,55%

Enjeksiyon Yapılması

0,00001%

0,033%

Açıkta, Yeraltında veya Tünel/Galeri İçerisinde Kullanılacak Çelik Kaplama, Redüksiyon, Tranzisyon, Branşman, Dirsek ve Kurb Parçaları, Torisferik Kapaklar, Cebri Boru Yardımcı Ekipmanları ve Cebri Boru İmali ve Yerine Konulması

1,9%

5,2%

Her Türlü Kapağın, Gömülü Elemanlarının, Kaldırma Tijlerinin, Yakalama Kirişlerinin, Izgaraların ve Yardımcı Parçalarının İmali ve Yerine Konulması

15%

Barajlarda Her Beton Sınıfında Açıkta Beton Yapılması

0,00001%

0,15%

Açıkta Ankraj ve Kaya Bulonu Yapılması

0,00001%

0,35%

Göl alanı İçinde Kalan Mevcut Yapıların Kaldırılması ve Depoya Götürülmesi

0,00001%

0,7%

Yollarda Her Türlü Sandık (Sıyırma), Ariyet ve Yol Kazısı Yapılması, Dolgu ve/veya Depoya Konulması

0,00001%

35.1.2. Fiyat dışı unsurların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilecektir.

35.2 Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde ilgili uygulama yönetmeliğinde düzenlenen usule göre ihale sonuçlandırılacaktır.

35.2.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Teklif fiyatı daha düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenecektir. Fiyat tekliflerinin de eşit olması durumunda 35.1.1. maddesinde yer alan fiyat dışı unsurların öncelik sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenecektir.

35.3. Fiyat avantajı uygulanması:

35.3.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

E-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen başvuruya konu ihalenin 19.02.2021 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde başvuruya konu ihaleye 51 teklif sunulduğu, sınır değerin 58.740,225,97 TL olarak belirlendiği, idare tarafından ihaleye katılan ve sınır değerin altında geçerli teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, idarenin açıklama talebine başvuru sahibi istekli dahil 5 istekli tarafından cevap verildiği, sınır değer altında teklif sunan diğer istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığından söz konusu isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan 5 istekliden, Akpınar İnş. Tur. ve Tic. Ltd. Şti. ile İsmail Çelik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti - Ehk İmar İnşaat Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından yapılan açıklamalar idarece uygun bulunmadığından söz konusu isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, Şimşekler İnş. ve Tur. Taah. Tic. A.Ş., Arsi Yapı Müh. İnş. Tur. Mak. Taah. Tic. A.Ş. ve başvuru sahibi Baraj Grup İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. – Nesma Yapı Mak. İnş. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunduğu, ihalenin 100,00 fiyat dışı unsur puan alan Şimşekler İnş. ve Tur. Taah. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, 97,72 fiyat dışı unsur puan alan Arsi Yapı Müh. İnş. Tur. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği, üçüncü teklif sahibi Baraj Grup İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. – Nesma Yapı Mak. İnş. A.Ş. İş Ortaklığının fiyat dışı unsur puanının 92,51 olduğu, dördüncü teklif sahibi Akgenç İnş. Elek. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin fiyat dışı unsur puanının 90,58 olduğu görülmüştür.

Baraj Grup İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi - Nesma Yapı Makina İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından 17.03.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, söz konusu başvuru üzerine 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.I-791 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile ihale üzerinde bırakılan Şimşekler İnş. ve Tur. Taah. Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiğine ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği, bahse konu Kurul kararının uygulanmasını teminen idare tarafından alının 03.05.2021 tarihli 2. ihale komisyonu kararıyla Şimşekler İnş. ve Tur. Taah. Tic. A.Ş. ile Arsi Yapı Müh. Mak. Taah. Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Baraj Grup İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi - Nesma Yapı Makina İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Akgenç İnş. Elek. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

İdare tarafından teklifi sınır değerin altında olan isteklilere 05.01.2021, 19.01.2021 ve 22.01.2021 tarihlerinde EKAP üzerinden tebliğ edilen aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’nci maddesi gereğince hesaplanmış olan “Sıralı İş Kalemleri Listesine” göre TBI-01, TBI-08, TBI-10, TBI-11, TBI-12, TBI-24, TBI-28 ve TBI-39 numaralı pozların açıklama istenilecek iş kalemleri olarak belirlendiği ve bu iş kalemlerine ait açıklama istenilecek ve açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine yer verildiği görülmüştür.

Baraj Grup İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi - Nesma Yapı Makina İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından 28.01.2021 tarihli yazı ile idarenin aşırı düşük teklif açıklama talebine cevap verildiği görülmüş olup, bahse konu aşırı düşük teklif açıklamalarının başvuru sahibinin iddiaları ve yukarıda yer alan mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

“TBI-01 Açıkta Kazı Yapılması” iş kalemine ilişkin olarak;

Baraj Grup İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi - Nesma Yapı Makina İnşaat Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından idarenin analiz formatına uygun analiz sunulduğu, sunulan analizdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatında yer alan girdi ve miktarlar ile uyumlu olduğu, anılan istekli tarafından bahse konu iş kalemi analizinde 23,50TL tutarında açıklama yapıldığı,