(4734 S. K. m. 5, 54, 65)
Toplantı No: 2015/054
Gündem No: 61
Karar Tarihi: 16.09.2015
Karar No: 2015/UH.II-2542 
Şikayetçi: Özata Gıda Soğuk Hava Tes Sos Hiz San Ve Tic. Ltd. Şti.(02.09.2015 tarih ve 2015/M.K-408 sayılı Kurul Kararı)
İhaleyi Yapan Daire: Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Başvuru Tarih ve Sayısı: 18.05.2015/43059
Başvuruya Konu İhale: 2015/11409 İhale Kayıt Numaralı "Bursa Şevket Yılmaz Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Mutfağında Malzemeli Yemek Pişirme Ve Şevket Yılmaz Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Ve Bursa Ağız Diş Sağlığı Merkezi İle Bağlı Birimlerinde Yemek Dağıtım Ve Dağıtım Sonrası İşlere Ait Hizmet Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: Kazım ÖZKAN
Üyeler: Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Özata Gıda Soğuk Hava Tes Sos Hiz San ve Tic. Ltd. Şti.,
Bozburun Mah. 7120 Sok. No: 17 Merkezefendi/DENİZLİ
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bursa İli Kamu Hastane Birliği Genel Sekreterliği,
75. Yıl Bulvarı Park Cad. No: 1 16140 Nilüfer/BURSA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/11409 İhale Kayıt Numaralı “Bursa Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mutfağında Malzemeli Yemek Pişirme ve Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Bursa Ağız Diş Sağlığı Merkezi ile Bağlı Birimlerinde Yemek Dağıtım ve Dağıtım Sonrası İşlere Ait Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 30.03.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bursa Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mutfağında Malzemeli Yemek Pişirme ve Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Bursa Ağız Diş Sağlığı Merkezi ile Bağlı Birimlerinde Yemek Dağıtım ve Dağıtım Sonrası İşlere Ait Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Özata Gıda Soğuk Hava Tes Sos Hiz San ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 18.05.2015 tarih ve 43059 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.05.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine alınan 10.06.2015 tarihli ve 2015/UH.II-1620 sayılı Kurul kararına karşı başvuru sahibi tarafından dava açıldığı anlaşılmış, Mahkemece verilen karar üzerine de Kurulun 02.09.2015 tarihli ve 2015/MK-408 sayılı kararıyla esasın incelenmesine karar verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/1313-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Başvuru sahibinin teklifinin yaklaşık maliyet üzerinde olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, bu değerlendirmenin sübjektif bir değerlendirme olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı maddesindeki açıklamalardan yaklaşık maliyetin çok üzerindeki tekliflerin dahi kabul edilebileceğinin hüküm altına alındığı, idarenin şikâyet konusu işlemi tesis ederken kamu yararını gözetmediği, idare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin ihlal edildiği, başvurularının söz konusu ihaleye ilişkin olarak söz konusu isteklinin bir hak kaybı ve zarara uğrama ihtimali olmadığı ve bu kısımlara ilişkin başvurunun 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince ehliyet yönünden reddedildiği, idarece 2014/UH.I-1437 sayılı Kurul kararına dayandırılarak öne sürülen başvuru ehliyetinin olmadığı savının yok hükmünde olduğu, bahse konu gerekçe ile firmalarının değerlendirme dışı bırakılmasının uygun olmadığı,
2) İhale uhdesinde bırakılan Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan imza sirkülerinde yer verilen yetkili personelin imza yetki tarihinin ihale tarihini kapsamadığı, aslı ya da noter onaylı sureti olmadığı, “aslı idarece görülmüştür” ibaresinin de bulunmadığı, sunulan ticaret sicil gazetesinin fotokopi olduğu, gazetede yetkilendirilen kişinin teklife imza atan kişiyle bağdaşmadığı, teklif mektubu ve cetvelinin ihale tarihinde geçerli olan standart forma uygun olmadığı, teklife imza atan şahısla yetkili kişilerin farklı kişiler olduğu,
3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin geçtiğimiz 1 yıl içerisinde ihale yasaklısı olması ve iş hacminin düşük kalması sebebi ile sunmuş olduğu bilançosunun teklif edilen toplam bedel kısmı değerleri olan %20’yi karşılamadığı, ayrıca sunulan bilanço ve eşdeğer belgelerin şartnamede istenildiği gibi gerekli onaylarının olmadığı, geçerli bir belge niteliği taşımadığı,
4) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere özel sektöre taahhütte bulunulan bir işe yönelik sözleşme ve ekinde fatura, sözleşmeye konu işte çalıştırılan personele ait SGK tahakkuk fişlerinin, fotokopilerinin sunulduğu, bahse konu belgelerin fotokopi olduğu, İdari Şartname’nin 7.7’nci maddesi ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesi ile “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesi hükümlerine aykırılık teşkil eder nitelikte noter onayı veya “aslı idarece görülmüştür” ibarelerinin yer almadığını teyiden ihale komisyonunca deklare edildiği, ihale komisyonunca yapılan değerlendirmenin objektif kurallara uygun, tarafsız ve mevzuat dahilinde bulunan hükümler çerçevesinde olmadığı, ayrıca ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere sözleşme ekinde sunulması gereken özel sektöre taahhütte bulunulduğuna yönelik sözleşmeye ait damga vergisinin ödendiğine dair banka dekontunun/vergi ödeme makbuzunun, taahhüte yönelik hizmette çalıştırılan personellere ait sigortalı hizmet listesinin, taahhüte yönelik hizmette çalıştırılan personellere ait sigorta prim ödemelerinin yapıldığını gösteren banka dekontu/SGK prim ödeme makbuzlarının sunulmadığı, bahse konu belgelerin eksik olduğunun ihale komisyonunca zarf açma ve belge kontrol tutanağının düzenlendiği oturumda ihaleye iştirak eden istekli temsilcileri huzurunda tespit edilerek deklare edildiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2.1.(a) maddesinde ihale konusu işin adının “Bursa Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mutfağında Malzemeli Yemek Pişirme ve Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Bursa Ağız Diş Sağlığı Merkezi ile Bağlı Birimlerinde Yemek Dağıtım ve Dağıtım Sonrası İşlere Ait Hizmet Alımı” ihalesi olarak belirtildiği görülmüştür.
Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 30.03.2015 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 2015/11409 ihale kayıt numaralı “Bursa Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mutfağında Malzemeli Yemek Pişirme ve Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Bursa Ağız Diş Sağlığı Merkezi ile Bağlı Birimlerinde Yemek Dağıtım ve Dağıtım Sonrası İşlere Ait Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Özata Gıda Soğuk Hava Tes. Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 30.04.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.05.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibi 18.05.2015 tarih ve 43059 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.05.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 10.06.2015 tarihli ve 2015/UH.II-1620 sayılı karar ile; “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Davacı Özata Gıda Soğuk Hava Tes. Sos. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 17. İdare Mahkemesinin 24.07.2015 tarihli ve E:2015/1707 sayılı kararında “…Dava dosyasının incelenmesinden; Bursa İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından, 30.03.2015 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan "Bursa Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine Bağlı Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Bursa Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinin ile Bağlı Birimlerin Yemek Dağıtım ve Dağıtım Sonrası İşlere Ait Hizmet Alımı” teklifinin, teklif fiyatı yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, bunun üzerine davacı tarafından, tekliflerinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu, Kamu İhale Tebliği'nin 16.3.1. maddesindeki açıklamalar uyarınca yaklaşık maliyet hesaplamasının yeniden gözden geçirilmesi, hatalı hususlar varsa düzeltilmesi, güncelleme gerektiriyor ise güncellenerek yeniden oluşturulacak yaklaşık maliyet üzerinden firmalarının teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği ve İhale uhdesinde bırakılan Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan imza sirkülerinde yer verilen yetkili personelin imza yetki tarihinin ihale tarihini kapsamadığı, aslı ya da noter onaylı sureti olmadığı, "Aslı idarece görülmüştür" ibaresinin de bulunmadığı, sunulan Ticaret Sicil Gazetesi'nin fotokopi olduğu, gazetede yetkilendirilen kişinin teklife imza atan kişiyle bağdaşmadığı, teklif mektubu ve cetvelinin ihale tarihinde geçerli olan standart forma uygun olmadığı, teklife imza atan şahısla yetkili kişilerin farklı kişiler olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin geçtiğimiz 1 yıl içerisinde ihale yasaklısı olması ve iş hacminin düşük kalması sebebi ile sunmuş olduğu bilançosunun aranan kriteri karşılamadığı, ayrıca sunulan bilanço ve eşdeğer belgelerin Şartname'de istenildiği gibi gerekli onaylarının olmadığı, geçerli bir belge niteliği taşımadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere özel sektöre taahhütte bulunulan bir işe yönelik sözleşme ve ekinde fatura, sözleşmeye konu işte çalıştırılan personele ait SGK tahakkuk fişlerinin sunulduğu, bahse konu belgelerin fotokopi olduğu, İdari Şartname'nin 7.7'nci maddesi ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Belgelerin sunuluş şekli" başlıklı 31'inci maddesi ile "İş deneyim belgesi düzenlenmeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler" başlıklı 47'nci maddesi hükümlerine aykırılık teşkil eder nitelikte noter onayı veya "Aslı idarece görülmüştür" ibarelerinin yer almadığını teyiden ihale komisyonunca deklare edildiği, ihale komisyonunca yapılan değerlendirmenin objektif kurallara uygun, tarafsız ve mevzuat dahilinde bulunan hükümler çerçevesinde olmadığı, ayrıca ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere sözleşme ekinde sunulması gereken özel sektöre taahhütte bulunulduğuna yönelik sözleşmeye ait damga vergisinin ödendiğine dair banka dekontunun/vergi ödeme makbuzunun, taahhüde yönelik hizmette çalıştırılan personellere ait sigortalı hizmet listesinin, taahhüde yönelik hizmette çalıştırılan personellere ait sigorta prim ödemelerinin yapıldığını gösteren banka dekontu/SGK prim ödeme makbuzlarının sunulmadığı, bahse konu belgelerin eksik olduğunun ihale komisyonunca zarf açma ve belge kontrol tutanağının düzenlendiği oturumda ihaleye iştirak eden istekli temsilcileri huzurunda tespit edilerek deklare edildiği iddialarıyla Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başvurunun reddi üzerine anılan işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Kamu ihale mevzuatında bir isteklinin teklif fiyatının, yaklaşık maliyetin üzerinde olması durumunda, teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağına dair bir düzenleme bulunmaması karşısında, dava konusu işlemin başvuru sahibinin birinci iddiasının reddine ilişkin kısmında uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan; ihalede, davacı tarafından ihale dokümanı satın alınarak ihaleye teklif verildiği, dolayısıyla istekli sıfatına haiz olduğu, bu kapsamda ihale sureci ile ilgili olarak itirazen şikâyet başvuru ehliyeti bulunduğu, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlemler nedeniyle hak kaybına uğradığını iddia eden davacının başvurusunun esasının incelenmesi gerekmekte iken, dava konusu işlemin, davacının ikinci iddiasının ehliyet yönünden reddine ilişkin kısmında da hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu durumda, davacının başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kamu İhale Kurulu kararında hukuka uygunluk bulunmadığı ve davacı şirket açısından telafisi güç ve imkansız zarara yol açabileceği görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 sayılı Kanunun 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına” karar verilmiştir.
Söz konusu Karara istinaden alınan Kamu İhale Kurulunun 02.09.2015 tarihli ve 2015/MK-408 sayılı Kurul kararında “1- Kamu İhale Kurulunun 10.06.2015 tarihli ve 2015/UH.II-1620 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin iddialarının esasının incelenmesine” karar verilmiştir.
Bahsi geçen 02.09.2015 tarihli ve 2015/MK-408 sayılı Kurul kararının sonuç kısmından, başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusunda yer alan ve 10.06.2015 tarihli ve 2015/UH.II-1620 sayılı Kurul kararında esası incelenmeyen 2’nci, 3’üncü ve 4’üncü iddialarının esasının incelenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu sebeple, anılan Mahkeme kararında yer alan “…Kamu ihale mevzuatında bir isteklinin teklif fiyatının, yaklaşık maliyetin üzerinde olması durumunda, teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağına dair bir düzenleme bulunmaması karşısında, dava konusu işlemin başvuru sahibinin birinci iddiasının reddine ilişkin kısmında uygunluk bulunmamaktadır…” hususunun tekrar değerlendirilmesi gerekmektedir. Anılan Mahkeme kararı uyarınca, başvuru sahibi isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmasının uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin 14.733.786,10 TL, ihale üzerinde bırakılan Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif bedelinin 12.933.000,00 TL, başvuru sahibinin teklif bedelinin 17.574.110,00 TL, ihaleye katılan diğer isteklilerin teklif bedellerinin de başvuru sahibinin teklif bedelinden yüksek olduğu görülmüştür.
Tekliflerin yaklaşık maliyetin üzerinde olması halinde bu tekliflerin uygunluğuna yönelik ihale komisyonu tarafından izlenmesi gereken usul ve yöntemlere Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3’üncü maddesinde yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3’üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” açıklamalarına yer verildiği görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer alan 16.3’üncü maddesinde yer alan açıklamada, yaklaşık maliyetin üzerinde fiyat teklif edilmesi halinde ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen herhangi bir husus olup olmadığının, yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığının, verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığının sorgulanarak verilen tekliflerin yaklaşık maliyete göre mukayese edilmesi gerekmektedir. Yapılan bu mukayese sonucunda bütçe ödenekleri de göz önünde bulundurularak, isteklilerin teklif fiyatlarının idarece uygun bulunması halinde ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklifin ve varsa ikinci teklifin belirlenerek ihalenin sonuçlandırılması gerekmektedir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası veya ilgili meslek odası belgesi;
1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,
c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu,
ç) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar,
d) Bu Şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri,
e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,
f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun iş ortaklığı beyannamesi
g) Alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, alt yüklenici kullanacak olan isteklinin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesi,
ğ) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren, standart forma uygun belge,
h) İstekli Gıda Üretim İzin Belgesi veya İşletme Kayıt Belgesinden birini ihale dosyasında sunacaktır.
7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde;
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a), (b) ve (h) bentlerinde yer alan belgelerin ayrı ayrı sunulması zorunludur. İş ortaklığının tüzel kişi ortağı tarafından, iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, bu ortak (ğ) bendindeki belgeyi de sunmak zorundadır…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale uhdesinde bırakılan Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan imza sirküleri, imza beyannameleri ve ticaret sicil gazeteleri incelendiğinde “aslı idarece görülmüştür” şerhinin düşüldüğü görülmüştür.
Ayrıca, sunulan imza sirkülerinde Hatice Yıldız’ın 10 yıl için müdür olarak şirketi üçüncü kişilere karşı münferit imzası ile temsil edebileceği görülmüş olup, imza yetki tarihinin ihale tarihini kapsadığı anlaşılmıştır. Buna ek olarak, teklif mektubu kapsamında Hatice Yıldız’a süresiz olarak vekalet edebilecek Servet Yıldız’a verilen noter onaylı vekaletnamenin ve vekile ait noter onaylı imza sirkülerinin de sunulduğu görülmüştür.
Anılan isteklinin birim fiyat teklif cetveli ve birim fiyat teklif mektubu incelendiğinde, her iki belgenin de standart forma uygun olarak hazırlandığı, üzerlerinde de noterden onaylı vekaletname ile yetkilendirilmiş Servet Yıldız’a ait imza ile Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin kaşesinin bulunduğu görülmüştür. Bu sebeple, başvuru sahibinin 2’nci iddiası yerinde bulunmamıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 7.4’üncü maddesinde “7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:…
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)
sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
7.4.3. İstekli tarafından;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,
birinin sunulması yeterlidir.
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20'sinden, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 12'sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlenmesine yer verildiği görülmüştür.
Yukarıya aktarılan İdari Şartname düzenlemelerinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesindeki hükümlerle uyumlu olduğu görülmüştür.
İhale uhdesinde bırakılan Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif mektubu kapsamında 2012 ve 2013 yıllarına ait bilançoların ve bilanço bilgileri tablosunun sunulduğu, bilanço bilgileri tablosunun ekinde isteklinin 2012 ve 2013 yılına ait bilançolarının yer aldığı, sunulan bilançolarda yer alan tutarlar dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda oranların (cari oran, öz kaynak oranı, kısa vadeli banka borçları/öz kaynaklar) sırasıyla 2,00, 0,25 ve 0,14 olduğu görülmüş olup, sunulan bilançolardan İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddelerinde düzenlenen oranların sağlandığı, söz konusu belgelerin SMMM onaylı olduğu anlaşılmıştır.
Anılan isteklinin teklif bedelinin 12.933.000,00 TL olduğu, söz konusu teklif bedelinin %20 ‘sinin 2.586.600,00 TL olduğu, bahse konu istekli tarafından sunulan 2012 ve 2013 yıllarına ait SMMM onaylı gelir tabloları incelendiğinde, toplam cirosunun istenilen bedeli karşıladığı anlaşılmıştır. Bu sebeple, başvuru sahibinin 3’üncü iddiası yerinde bulunmamıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 7.5’inci ve 7.7’nci maddelerinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 20'den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir…
7.7. Belgelerin sunuluş şekli:
7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır" şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir. Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilen ve teyidi yapılabilen ihaleye katılım ve yeterlik belgelerinin internet çıktısı sunulabilir.
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır" veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından "aslı idarece görülmüştür" veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler…” düzenlemesi,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir...” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:
(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz…” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda yer verilen “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, iş deneyimini gösteren belgelerin sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgeler olduğu hüküm altına alınmış olup, ihale uhdesinde bırakılan Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik etmek için Efe Set Yemekleri San. Tic. Ltd. Şti.ne karşı yüklendiği bir işe ilişkin sözleşme, fatura örnekleri ve bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulduğu görülmüştür.
Özel sektöre yapılmış bir yemek hizmeti alımı işine ait iş deneyimini gösterir belgelerden sözleşmede, SGK belgelerinde ve faturaların üzerinde “aslı idarece görülmüştür” şerhinin bulunduğu, faturaların SMMM onaylı olduğu, SGK belgelerinin de İdari Şartname’nin 7.7.1’inci maddesindeki düzenleme gereği teyit edilebilir internet çıktısı olduğu görülmüş olup, sunulan belgelerde herhangi bir uygunsuzluk ve uyumsuzluk olmadığı anlaşılmıştır.
Beyzanur Gıda Turizm Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyimini tevsik için sunduğu sözleşmeye göre 01.11.2013 işe başlandığı, 2014 Ocak ayında ara verildiği ve yaklaşık işin 6 ay sürdüğü 4.186.500 TL’lik yemek üretimi yapıldığı anlaşılmıştır. Bu sebeple, başvuru sahibinin 4’üncü iddiası yerinde bulunmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, yaklaşık maliyetin üzerinde fiyat teklif edildiğinden ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen herhangi bir husus olup olmadığının, yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığının, verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığının sorgulanarak verilen tekliflerin yaklaşık maliyete göre mukayese edilmesi, yapılan bu mukayese sonucunda bütçe ödenekleri de göz önünde bulundurularak, isteklilerin teklif fiyatlarının idarece uygun bulunması halinde ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklifin ve varsa ikinci teklifin belirlenerek ihalenin sonuçlandırılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine, 
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy