(4734 S. K. m. 54, 65) (4857 S. K. m. 47) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 79) 
Toplantı No: 2014/027
Gündem No: 20
Karar Tarihi: 18.04.2014
Karar No: 2014/UH.II-1884 
Şikayetçi: Afm Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti., HIRKA-İŞERİF MH. ZÜLALİ ÇEŞME SK. NO: 7/3 İSTANBUL
İhaleyi Yapan Daire: Malatya Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü, İnönü Mahallesi İnönü Caddesi No:182 MALATYA
Başvuru Tarih ve Sayısı: 28.03.2014 / 10829
Başvuruya Konu İhale: 2013/147209 İhale Kayıt Numaralı "Özel Güvenlik" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Malatya Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğütarafından 14.11.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Özel Güvenlik” ihalesine ilişkin olarak AFM Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.nin 24.03.2014tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.03.2014tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.03.2014tarih ve 10829sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.03.2014tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/1295sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada atış eğitimi giderleri, binek araç giderleri ve ATV motor giderlerine ilişkin açıklamanın uygun olmadığıiddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde “… 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
  -Güvenlik Amiri (1 adet) için aylık brüt asgari ücretin %60 fazlası olarak yapılacak ödemeler,
- Güvenlik Kontrol Şefi (3 adet) için aylık brüt asgari ücretin %50 fazlası olarak yapılacak ödemeler,
- Güvenlik Görevlisi (56 adet) için aylık brüt asgari ücretin %33 fazlası olarak yapılacak ödemeler,
- İş süresince Güvenlik Amiri (1 adet) 4857 sayılı iş kanununun 47. maddesine göre toplam 8,5 gün ulusal bayram ve genel tatil çalışması yapacak olup, brüt günlük asgari ücret (%60 fazlası) üzerinden hesaplanarak yapılan ödemeler,
- İş süresince Güvenlik Kontrol Şefi (3 adet) 4857 sayılı iş kanununun 47. maddesine göre toplam 25,5 gün ulusal bayram ve genel tatil çalışması yapacak olup, brüt günlük asgari ücret (%50 fazlası) üzerinden hesaplanarak yapılan ödemeler,
- İş süresince Güvenlik Görevlisi (56 adet) 4857 sayılı iş kanununun 47. maddesine göre toplam 476 gün ulusal bayram ve genel tatil çalışması yapacak olup, brüt günlük asgari ücret (%33 fazlası) üzerinden hesaplanarak yapılan ödemeler,
- İş süresince Güvenlik Amiri (1 adet) toplam 200 saat fazla çalışma yapacak olup, 4857 sayılı iş kanununun 41. maddesine göre brüt saatlik asgari ücret (%60 fazlası) üzerinden yapılacak ödemeler,
- İş süresince Güvenlik Kontrol Şefi (3 adet) toplam 600 saat fazla çalışma yapacak olup, 4857 sayılı iş kanununun 41. maddesine göre brüt saatlik asgari ücret (%50 fazlası) üzerinden yapılacak ödemeler,
- İş süresince Güvenlik Görevlisi (56 adet) toplam 11.200 saat fazla çalışma yapacak olup, 4857 sayılı iş kanununun 41. maddesine göre brüt saatlik asgari ücret (%33 fazlası) üzerinden yapılacak ödemeler,
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yemek bedelinin günlük brüt tutarı 9,00 TL olarak hesaplanıp, aylık gün sayısı 26 gün esas alınarak ve Yol bedelinin günlük brüt tutarı 3,00 TL olarak hesaplanıp, aylık gün sayısı 26 gün esas alınarak personele ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Teknik Şartnamenin ilgili hükümlerinde belirtilen nitelikte ve sayıda iş elbisesi temin etmek zorundadır.
25.3.3. Malzeme giderleri:
Yüklenici tarafından Teknik Şartnamenin Ek-1.maddesinde ve Ek-2. maddesinde belirtilen araçları ( 1 adet binek otomobil ve 1 adet ATV motor ) iş süresince güvenlik hizmeti için tahsis etmek zorundadır.
25.3.4. Diğer giderler:
26.06.2004 tarih ve 25504 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 10.06.2004 tarih ve 5188 sayılı " Özel Güvenlik Hizmetlerine Dahil Kanun " çerçevesinde faaliyette bulunan Özel Hukuk Kişileri ve Özel Güvenlik Şirketlerinin istihdam ettikleri Özel Güvenlik Görevlilerini 3. kişilere verecekleri zararları tazmini amacıyla ilgili tebliğde yer alan tarife ve talimatlar doğrultusunda 3. şahıs Mali Sorumluluk Sigortası yaptırması zorunlu olduğundan; Buna istinaden öngörülen maliyet teklif edilen fiyata dahil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Bu işte çalıştırılacak personel sayısı 60’tır. Personelin kısa vadeli sigorta prim oranları %2,0 olarak tespit edilmiştir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde “… 19. Malatya belediyesi demirbaşı silahların Özel Güvenlik Görevlileri tarafından kullanılması için gerekli eğitim ve periyodik yapması gereken silah atışların mermi, poligon ve eğitim masrafları yükleniciye aittir. Yılda en az bir kez eğitim atışı yaptırılacak ve atışlarda her Özel Güvenlik Görevlisine MKEK- Yavuz Regard 16 tabancalar için 25’er mermi kullandırılacaktır. Yaptırılan eğitime ilişkin atış raporları Destek Hizmetler Müdürlüğüne gönderilecektir.
20. Yüklenici, İş Süresince çalıştırılacak olan Güvenlik amirinin kullanım için 1 adet cep telefonu faturalı hattın masraflarını iş süresince ödeyecektir ve bu masraflarla ilgili idareden her hangi bir talepte bulunmayacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin birinci ek maddesinde “Yüklenici Güvenlik hizmeti süresince güvenlik hizmeti yapılan bütün dış birimlerin denetlenmesi için güvenlik amiri tarafından kullanılmak üzere aşağıda özellikleri ve şartları belirtilen 1 adet binek aracı yüklenici tarafından tahsis edilecektir.
Binek Aracın Özellikleri;
…
2. araçların her türlü bakımı, onarımı, lastiklerinin kullanımdan dolayı aşınması nedeniyle değiştirilmesi ve tamir giderleri yükleniciye aittir.
…
5. araçların zorunlu ve mali sorumluluk Trafik sigortaları ile Kasko sigortaları yüklenici tarafından yaptırılacaktır.
…
10. Hizmet araçlarının kalorifer, klima v.b. dâhil tüm aksamları faal, bakım ve onarımları yapılmış, fenni muayeneleri, egzoz muayeneleri tamam, ruhsat ve sair belgelerin noksansız olarak araçta bulundurulacaktır. …” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin ikinci ek maddesinde “Güvenlik hizmeti süresince Malatya Belediyesi şehir mezarlığı içerisinde güvenlik devriyeleri ve kontrol için aşağıda özellikleri ve şartları belirtilen 1 adet ATV motor yüklenici tarafından tahsis edilecektir.
…
- araçların her türlü bakımı, onarımı, lastiklerinin kullanımdan dolayı aşınması nedeniyle değiştirilmesi ve tamir giderleri yükleniciye aittir.
…
- araçların zorunlu ve mali sorumluluk Trafik sigortaları ile Kasko sigortaları yüklenici tarafından yaptırılacaktır. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru konusu ihaleye ilişkin olarak 10.02.2014 tarihli ve 2014/UH.II-817 sayılı Kurul kararı ile “…   Bu itibarla incelenen ihalede aşırı düşük tekliflerin Tebliğ’in 79.4’üncü maddesine uygun olarak belirlenmediği ve aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli teklif bileşenlerinin bütün istekliler için ortak olarak belirlenmesi gerekirken bu bileşenlerin istekli bazında belirlendiği tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklif fiyatı kâr hariç yaklaşık maliyetin altında olan bütün isteklilerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması, bu kapsamda aşırı düşük teklif sahibi bütün istekliler için geçerli olmak üzere önemli teklif bileşenlerinin yeniden belirlenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. …”şeklinde karar alınmıştır.
Bunun üzerine ihale komisyonu tarafından aşırı düşük teklif sahibi isteklilere gönderilen 24.02.2014 tarihli yazılar ile “giyim bedeli”, “mali sigorta bedeli”, “binek araç kira bedeli (1 adet)” ve“ATV motoru kira bedeli (1 adet)” kalemlerine ilişkin açıklama istenildiği, daha sonra Kartal Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamanın yeterli görülerek 17.03.2014 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin anılan istekli üzerinde bırakılmasına karar verildiği tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamanın incelenmesi neticesinde;
İsteklinin teklif cetvelinde yer alan ilk ilk üç iş kaleminin tutarına toplamda firma karı ve eğitim atışı gibi genel giderleri karşılamak üzere toplam 4.479,66 TL eklendiği, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası için alınan teklifin 5,67 TL olduğu ancak bu tutara kar ve genel giderler için 8,73 TL eklenerek tutarın 14,40 TL olarak belirlendiğinin belirtildiği,
Giyim bedeli, binek araç kira bedeli ve ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan SMMM imza ve kaşesi taşıyan proforma faturaların sunulduğu, söz konusu proforma faturalarda “Mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verildiği, ancak bu ibarenin Tebliğ’in 79.4.2.4 ve 79.4.2.5’inci maddelerinde yer alan ifadelerle aynı olmadığı, dolayısı ile söz konusu proforma faturaların mevzuata uygun olarak düzenlenmediği,
Binek araç ve ATV motoru kira bedellerine ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat tekliflerinde “araçların her türlü bakımı, onarımı, lastiklerinin kullanımdan dolayı aşınması nedeniyle değiştirilmesi ve tamir giderleri” ile “zorunlu ve mali sorumluluk trafik sigortaları ile kasko sigortaları” nın teklif sahibi tarafından yapılacağının belirtildiği, ancak fiyat tekliflerinde farklı maliyet kalemlerinin ve ilgili birim fiyatlarının ayrı ayrı ele alınması gerekirken bu kalemlerin tek bir iş kalemi olarak ele alınmış olması nedeni ile söz konusu fiyat tekliflerinin uygun olmadığı, dolayısıyla fiyat tekliflerine konu giderlerin mevzuata uygun şekilde tevsik edilemediği tespit edilmiştir.
Diğer taraftan atış eğitimi giderlerine ilişkin İdari Şartname’de düzenlenme yapılmamış olması ve bu giderlere ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılmamış olması nedenleri ile atış eğitimi giderlerinin idarece önemli bir teklif bileşeni olarak görülmeyerek aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden söz konusu giderlere ilişkin açıklama istenilmediği dikkate alındığında, başvuru sahibi tarafından iddia edildiği üzere söz konusu giderlere ilişkin belgelere dayalı olarak açıklama yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla Kartal Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamanın yeterli olmadığı anlaşıldığından anılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerekmektedir.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
AFM Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamanın incelenmesi neticesinde;
Giyim bedeline ilişkin GürsevTeks. Turz. Paz. Nak. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti.nden alınan proforma fatura ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı,
Binek araç kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat teklifi ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu,
Ancak teklif konusunun teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemi olması, bir mal alımı niteliğinde olmaması nedeni ile Tebliğ’in 79.4.2.5’inci maddesine göre Ek-O.6 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanması gerekirken Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanmasının uygun olmadığı,
Kaldı ki; söz konusu sunulan tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, ayrıca fiyat teklifinde teklif konusunun beş bileşen halinde açıklanmasına rağmen Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” başlıklı beşinci bölümünde her bileşen için ayrı bir tablo hazırlanması gerekirken tek tablo hazırlanmasının uygun olmadığı, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı,
ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat teklifi ile ilgili Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağında da aynı aykırılıkların söz konusu olduğu,
Dolayısı ile istekli tarafından yapılan açıklamanın yeterli olmadığı ve anılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Kartal Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve AFM Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.nin tekliflerinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
EK GEREKÇE
Başvuru sahibinin itirazenşikayet başvuru dilekçesinde belirtileniddiası hakkında Kurul çoğunluğunca, Kartal Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ve AFM Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.’nin tekliflerinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Başvurusahibinin itirazenşikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasıhakkında Kurul çoğunluğunca verilen karar gerekçesine katılmakla birlikte, başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazenşikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.“ açıklaması yer almaktadır.
Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarıile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alanbilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.
Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.
İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.
Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.
İncelemeye konu ihalede;
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca “Giyim bedeli, binek araç kira bedeli ve ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan SMMM imza ve kaşesi taşıyan proforma faturaların sunulduğu, söz konusu proforma faturalarda “Mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verildiği, ancak bu ibarenin Tebliğ’in 79.4.2.4 ve 79.4.2.5’inci maddelerinde yer alan ifadelerle aynı olmadığı, dolayısı ile söz konusu proforma faturaların mevzuata uygun olarak düzenlenmediği, binek araç ve ATV motoru kira bedellerine ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan fiyat tekliflerinde “araçların her türlü bakımı, onarımı, lastiklerinin kullanımdan dolayı aşınması nedeniyle değiştirilmesi ve tamir giderleri” ile “zorunlu ve mali sorumluluk trafik sigortaları ile kasko sigortaları” nın teklif sahibi tarafından yapılacağının belirtildiği, ancak fiyat tekliflerinde farklı maliyet kalemlerinin ve ilgili birim fiyatlarının ayrı ayrı ele alınması gerekirken bu kalemlerin tek bir iş kalemi olarak ele alınmış olması nedeni ile söz konusu fiyat tekliflerinin uygun olmadığı, dolayısıyla fiyat tekliflerine konu giderlerin mevzuata uygun şekilde tevsik edilemediği” gerekçelerine dayanılarak yerinde bulunmayan Kartal Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından,
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca “Giyim bedeline ilişkin GürsevTeks. Turz. Paz. Nak. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti.nden alınan proforma fatura ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı, binek araç kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’den alınan fiyat teklifi ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu,  ancak teklif konusunun teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemi olması, bir mal alımı niteliğinde olması nedeni ile Tebliğ’in 79.4.2.5’inci maddesine göre Ek-O.6 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanması gerekirken Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanmasının uygun olmadığı, kaldı ki; söz konusu sunulan tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, ayrıca fiyat teklifinde teklif konusunun beş bileşen halinde açıklanmasına rağmen Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” başlıklı beşinci bölümünde her bileşen için ayrı bir tablo hazırlanması gerekirken tek tablo hazırlanmasının uygun olmadığı, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı, ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat teklifi ile ilgili Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağında da aynı aykırılıkların söz konusu olduğu” gerekçelerine dayanılarak yerinde bulunmayan AFM Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından,
Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sundukları bilgi ve belgelerin yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında incelenmesi sonucunda;
1- Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca “Giyim bedeli, binek araç kira bedeli ve ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan SMMM imza ve kaşesi taşıyan proforma faturaların sunulduğu, söz konusu proforma faturalarda “Mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verildiği, ancak bu ibarenin Tebliğ’in 79.4.2.4 ve 79.4.2.5’inci maddelerinde yer alan ifadelerle aynı olmadığı, dolayısı ile söz konusu proforma faturaların mevzuata uygun olarak düzenlenmediği, binek araç ve ATV motoru kira bedellerine ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan fiyat tekliflerinde “araçların her türlü bakımı, onarımı, lastiklerinin kullanımdan dolayı aşınması nedeniyle değiştirilmesi ve tamir giderleri” ile “zorunlu ve mali sorumluluk trafik sigortaları ile kasko sigortaları” nın teklif sahibi tarafından yapılacağının belirtildiği, ancak fiyat tekliflerinde farklı maliyet kalemlerinin ve ilgili birim fiyatlarının ayrı ayrı ele alınması gerekirken bu kalemlerin tek bir iş kalemi olarak ele alınmış olması nedeni ile söz konusu fiyat tekliflerinin uygun olmadığı, dolayısıyla fiyat tekliflerine konu giderlerin mevzuata uygun şekilde tevsik edilemediği” gerekçelerine dayanılarak yerinde bulunmayan Kartal Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin bazılarına kuruşlu birim fiyatların önerildiği toplamda 85,06 TL fiyat öngören GürsevTeks. Turz. Paz. Nak. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 24.02.2014 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata bu açıdan uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerinde Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
2-Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca “Giyim bedeline ilişkin GürsevTeks. Turz. Paz. Nak. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti.nden alınan proforma fatura ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı, binek araç kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’den alınan fiyat teklifi ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu,  ancak teklif konusunun teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemi olması, bir mal alımı niteliğinde olması nedeni ile Tebliğ’in 79.4.2.5’inci maddesine göre Ek-O.6 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanması gerekirken Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanmasının uygun olmadığı, kaldı ki; söz konusu sunulan tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, ayrıca fiyat teklifinde teklif konusunun beş bileşen halinde açıklanmasına rağmen Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” başlıklı beşinci bölümünde her bileşen için ayrı bir tablo hazırlanması gerekirken tek tablo hazırlanmasının uygun olmadığı, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı, ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat teklifi ile ilgili Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağında da aynı aykırılıkların söz konusu olduğu” gerekçelerine dayanılarak yerinde bulunmayan AFM Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin her birine ayrı ayrı olmak üzere 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 106,40 TL fiyat öngören Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından istekli adına tanzim edilen 28.02.2014 tarihli proforma faturanın sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma faturada, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata bu açıdan uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerinde Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
Başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesinde belirtilen eşit muamele yönünden incelenmesi sonucuna göre de;
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun kabul edilerek teklifleri geçerli teklif olarak belirlenen Akal Özel Güvenlik ve Koruma Hiz. Ltd. Şti., Turan Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti., A.G.M. Özel Güvenlık Koruma ve Eğitim Hizm. Ltd. Şti. ve Erpa Özel Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında giyim bedelinin tevsikine yönelik sunduğu bilgi ve belgeler üzerinde yukarıda aktarılan incelemeye paralel yönde idarece inceleme yapılarak tekrar karar verilmesi gerektiği,
Değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvurusahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiasıhakkında Kurul çoğunluğunca verilen karar gerekçesine katılmakla birlikte, başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksitakdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyim giderine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri maliyet satış tutanağındaönerilen teklif fiyatların maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen;
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca “Giyim bedeli, binek araç kira bedeli ve ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan SMMM imza ve kaşesi taşıyan proforma faturaların sunulduğu, söz konusu proforma faturalarda “Mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verildiği, ancak bu ibarenin Tebliğ’in 79.4.2.4 ve 79.4.2.5’inci maddelerinde yer alan ifadelerle aynı olmadığı, dolayısı ile söz konusu proforma faturaların mevzuata uygun olarak düzenlenmediği, binek araç ve ATV motoru kira bedellerine ilişkin olarak Emiren Gıda Tem. Yem. İnş. Bil. Taşımacılık Yan. Eği. Spor org. Tekstil ve Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’den alınan fiyat tekliflerinde “araçların her türlü bakımı, onarımı, lastiklerinin kullanımdan dolayı aşınması nedeniyle değiştirilmesi ve tamir giderleri” ile “zorunlu ve mali sorumluluk trafik sigortaları ile kasko sigortaları” nın teklif sahibi tarafından yapılacağının belirtildiği, ancak fiyat tekliflerinde farklı maliyet kalemlerinin ve ilgili birim fiyatlarının ayrı ayrı ele alınması gerekirken bu kalemlerin tek bir iş kalemi olarak ele alınmış olması nedeni ile söz konusu fiyat tekliflerinin uygun olmadığı, dolayısıyla fiyat tekliflerine konu giderlerin mevzuata uygun şekilde tevsik edilemediği” gerekçelerine dayanılarak yerinde bulunmayan Kartal Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin teklifi ile,
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmesi Kurul çoğunluğunca “Giyim bedeline ilişkin GürsevTeks. Turz. Paz. Nak. San. ve Dış. Tic. Ltd. Şti.nden alınan proforma fatura ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı, binek araç kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’den alınan fiyat teklifi ile ekinde “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” bölümünün doldurulduğu Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu,  ancak teklif konusunun teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemi olması, bir mal alımı niteliğinde olması nedeni ile Tebliğ’in 79.4.2.5’inci maddesine göre Ek-O.6 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanması gerekirken Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının hazırlanmasının uygun olmadığı, kaldı ki; söz konusu sunulan tutanakta tespit yapılan dönemin “2013” olarak belirlenmiş olması nedeni ile 14.11.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihale bakımından söz konusu tutanağın Tebliğin 79.4.2.16’ncı maddesine uygun olarak son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin belirsiz olduğu, ayrıca fiyat teklifinde teklif konusunun beş bileşen halinde açıklanmasına rağmen Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağının “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” başlıklı beşinci bölümünde her bileşen için ayrı bir tablo hazırlanması gerekirken tek tablo hazırlanmasının uygun olmadığı, bu durumda istekli tarafından sunulan söz konusu tutanak ile proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı, ATV motoru kira bedeline ilişkin olarak İstanbul Ajans Turizm Org. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat teklifi ile ilgili Ek-O.5 no’lu Maliyet/Satış tutarı tespit tutanağında da aynı aykırılıkların söz konusu olduğu” gerekçelerine dayanılarak yerinde bulunmayan AFM Güvenlik Eğitim ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.’nin teklifinin,
Bu gerekçeler üzerinden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu gerekçelerinde Kurul kararı gerekçeleri içinde yer alması gerektiği,
Diğer yandan, başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesinde belirtilen eşit muamele yönünden incelenmesi sonucuna göre de;  aşırı düşük teklif açıklaması uygun kabul edilerek teklifleri geçerli teklif olarak belirlenen Akal Özel Güvenlik ve Koruma Hiz. Ltd. Şti., Turan Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti., A.G.M. Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizm. Ltd. Şti. ve Erpa Özel Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında giyim bedelinin tevsikine yönelik sunduğu bilgi ve belgeler üzerinde yukarıda aktarılan incelemeye paralel yönde idarece inceleme yapılarak tekrar karar verilmesi gerektiği,
Yönündeki düşüncem ile, bu huşlar dışında Kurul çoğunluğunca alınan karara katılıyorum. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy