(4734 S. K. m. 38, 54, 65) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 79)
Toplantı No: 2011/053
Gündem No: 12
Karar Tarihi: 18.07.2011
Karar No: 2011/UH.I-2413
Şikayetçi: FESLEĞEN TEMİZLİK BİLG. YEMEK GIDA ORG. TURZ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ., Özankara Gıda Toptancılar Sitesi 8. Blok No:260 Macunköy /ANKARA
İhaleyi yapan idare: Afyon Devlet Hastanesi, İzmİr Karayolu Üzeri Atatürk Cad. - 03200 AFYON
Başvuru tarih ve sayısı: 28.06.2011 / 31214
Başvuruya konu ihale: 2010/513943 İhale Kayıt Numaralı "2011 YILI 43 PERSONEL İLE 12 AYLIK MALZEMELİ YEMEK PİŞİRME, DAĞITIM VE SONRASI HİZMET ALIMI" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 12.07.2011tarih ve B.07.6.KİK.0.06.00.00-101.04-.H.(21.67).(G031)./2011-44E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Afyon Devlet Hastanesi Baştabipliği tarafından 04.11.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2011 Yılı 43 Personel İle 12 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Fesleğen Temizlik Bilg. Yemek Gıda Org. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. ’nin 13.06.2011 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 16.06.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 28.06.2011 tarih ve 31214 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.06.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; ihale üzerinde bırakılan Yeni Bayram Gıda Hazır Yemek Petrol firmasının aşırı düşük teklif açıklamasının kabul edilmesine yönelik işlemin yerinde olmadığı, aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap veren 3 firmanın açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79 ve devamı alt maddelerinde belirlenen kıstaslara göre, tevsik edici belgeler incelenerek değerlendirilmesi gerekirken, idarece bölgede yer alan hastanelerden yemek öğün fiyatları istenerek karşılaştırma yapıldığı, teklif edilen fiyatların; hastanelerden gelen fiyatlara yakın olması ve hatta bazı hastanelerin daha yüksek fiyattan yemek hizmeti aldığının görülmesi nedeniyle aşırı düşük teklif açıklamalarının geçerli kabul edildiği, aşırı düşük teklif açıklamalarının bu şekilde mevzuatta yer almayan bir yöntemle incelendiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Afyon Devlet Hastanesi’nin “2011 Yılı 43 Personel İle 12 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” işi için 04.11.2010 tarihinde yapılan ihaleye sunulan beş teklifin ihale komisyonu tarafından kabul edildiği ve ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Yeni Bayram Gıda San. ve Tic . Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır. Bunun üzerine, Temaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihale üzerinde bırakılan firmanın yaklaşık maliyete göre % 29,32 oranında düşük fiyat verdiği, söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan sonuçlandırılmaması gerektiği iddiasıyla önce idareye şikayet, sonrasında ise Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, ancak başvuru sahibinin itirazen şikayet başvurusunun 27.12.2010 tarih ve 2010/UH.I-3919 sayılı kurul kararı ile reddedilerek ihale sürecine devam edildiği görülmüştür.
İdare ile Yeni Bayram Gıda San. ve Tic . Ltd. Şti. arasında 25.01.2011 tarihinde sözleşme imzalanmış olup, 01.03.2011 tarihinde hizmetin ifasına başlanmıştır. Ancak, Temaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin itirazını idari yargıya taşıması sonucu, Ankara 9. İdare Mahkemesi tarafından görülen davada 25.02.2011 tarih ve E:2011/155 sayılı karar ile yürütmenin durdurulmasına karar verilmiştir. Bu yürütmenin durdurulması kararına dayanılarak verilen 09.05.2011 tarih ve 2011/MK-101 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı üzerine ise, yemek hizmeti sözleşmesi 18.06.2011 tarihinde idarece tek taraflı olarak feshedilmiştir.
Ankara 9. İdare Mahkemesinin kararının gereği olarak, idare tarafından, ihaleye katılan tüm firmalara aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ile teklif geçerlilik süresi artırımı yazılarının gönderildiği ve söz konusu yazılara Yeni Bayram Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., Fesleğen Tem. Bilg. Yem. Gıda Org. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. ve Temaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından süresi içerisinde cevap verildiği, diğer iki istekli Harput İaşe İnş. Turz. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ile Atasoy Tekstil Gıda İnş. Tur. San. ve Ltd. Şti. tarafından teklif sürelerini uzattıklarına ilişkin yazılarının gönderilmediği anlaşılmıştır.
Teklif sürelerinin uzatılmasını kabul eden ve aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilerin açıklama yazısı ile birlikte tevsik edici belgelerini sundukları görülmüş, ihale komisyonu tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasıyla ilgili olarak, çevre hastanelerden elde edilen öğün fiyatları ile isteklilerin sunduğu fiyatların karşılaştırılması sonucu, teklif edilen fiyatların hastanelerden gelen fiyatlara yakın olması ve bazı hastanelerin daha düşük fiyatlardan yemek hizmeti sağladığının tespit edilmesiyle üç firmanın da vermiş olduğu cevapların yeterli bulunduğu şeklinde değerlendirme yapılarak ihalenin sonuçlandırıldığı ve bu değerlendirmenin ihale komisyon kararına yazıldığı, ayrıca bu değerlendirmenin düzeltilmiş ihale kararında isteklilere bildirildiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;
“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.”hükmü yer almakta olup, aynı hükme Hizmet İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 59 uncu maddesinde de yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.3 üncü maddesinde;
“Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin açıklamalarına dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarında yer alan fiyatlar,
e. Ticaret borsalarına kayıtlı mallara ilişkin olarak 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
f. Yaş sebze ve meyve için, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ilgili malın fiyatını gösteren belgeler,
g. İsteklinin ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarıdır.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (79.4.2.4-79.4.2.13) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)” açıklaması yer almaktadır.
Anılan düzenlemelere göre, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını bilgi ve belgelere dayalı olarak yapması gerektiği, ihale komisyonunun da sunulan belgeleri tebliğde yer alan açıklamalara uygun olup olmadığı noktasında değerlendirmesi gerekmektedir. Bu nedenle, ihale komisyonu tarafından, istekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin açıklama yazıları ekinde verdikleri teklif cetvellerinde öngördükleri teklif fiyatlarının, çevre hastanelerden edinilen fiyatlarla karşılaştırılarak ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata aykırı olduğu kanaatine varılmıştır. Bununla birlikte, Fesleğen Tem. Bilg. Yem. Gıda Org. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, idareye 13.06.2011 tarihli şikayet dilekçesi ile başvurulması üzerine, idarece verilen cevapta, aşırı düşük teklife ilişkin yazılarına cevap veren üç firmanın dosyalarının incelendiği ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38 inci maddesinde belirtilen kriterler göre belgelere dayalı olarak cevap verildiğinin görüldüğü ve firmaların açıklamalarının uygun bulunduğu belirtilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan Yeni Bayram Gıda San. ve Tic . Ltd. Şti.’ne idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısına, adı geçen istekli tarafından 27.05.2011 tarihli açıklama yazısı ve yazı ekinde teklif fiyatını tevsik edici belgeler sunulmuştur.
Yeni Bayram Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama yazısı ve ekinde verilen tevsik edici belgelerin incelenmesi sonucunda;
Süt, çay, yoğurt, ayran, kaşar peyniri, krem peynir, şeftali, yeşil zeytin, pudra şekeri için ön görülen birim fiyatlara ilişkin tevsik edici herhangi bir belgenin sunulmadığı,
Teknik şartnamenin “normal hasta, refakatçi ve personel yemeği” başlıklı kısmının kahvaltı bölümünde, kahvaltıda liste halinde verilen gıda maddelerinden üç çeşit verileceği, çay, şeker ve ekmeğin sabit olarak her gün verileceği belirtilmesine karşın, haftalık normal kahvaltı listesinde çay yerine sütün verildiği pazartesi ve cuma günlerinde, gıda listesinde belirtilen gıdalardan üç çeşit yerine yumurta ve peynir olmak üzere iki çeşit gıdaya yer verildiği, benzer şekilde salı ve cumartesi günlerinde ekmeğe yer verilmediği, dolayısıyla haftalık normal kahvaltı maliyeti hesabının eksik belirlendiği,
Teknik şartnamede ekmeklerin normal ve kepekli olarak verileceği belirtilmiş olmasına ve isteklinin de diyet kahvaltı listesinde kepekli ekmeğe yer vermesine karşın, ekmek fiyatını tevsik amacıyla sunulan proforma faturada sadece ofis roll ekmek için fiyata yer verildiği, bunun dışında kepekli ekmek fiyatına ilişkin herhangi bir tevsik edici belgenin sunulmadığı,
Dereler firmasından alınan proforma faturada yumurta için 019 TL/ adet, un için 1,30 TL/kg ve salça için 3,20 TL/kg fiyat verilmesine karşın, adı geçen istekli tarafından oluşturulan günlük kahvaltı ve yemek listelerinde yumurta için 0,17 TL/adet, öğlen ve akşam yemek listesindeki Cuma günü için belirlenen yemek analizinde un için 1,20 TL/kg ve salça için 3,18 TL/Kg birim fiyatın öngörüldüğü,
Adı geçen istekli tarafından bütün piliç için Öz Atlı Gıda Nakliyat San. Tic. Ltd. Şti.’nden proforma fatura alındığı ve bu belgede bütün pilicin kilogram fiyatının 3,25 TL/kg olarak belirlendiği, idarece verilen yemek listesinde ayrıca kemiksiz tavuk eti kullanılacağı belirtilmesine ve isteklinin de yemek listelerinde kemiksiz tavuk etine yer vermiş olmasına rağmen, kemiksiz tavuk eti ile ilgili tevsik edici belge sunulmadığı, bunun yerine proforma faturada bütün piliç için belirlenen 3,25 TL’nin kullanıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, Yeni Bayram Gıda San. ve Tic . Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı görüldüğünden, adı geçen istekliye ait teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Yeni Bayram Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait teklifin değerlendirme dışı bırakılıp, bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.(¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy