(4734 S. K. m. 54, 65)
Toplantı No: 2015/028
Gündem No: 26
Karar Tarihi: 29.04.2015
Karar No: 2015/UH.I-1206  
Şikayetçi: Skorer Sayaç Ve Bilgi Teknolojileri Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Ticaret Limited Şirket i- K L V İnşaat Taahhüt Madencilik Ticaret Ve Sanayi Ltd. Şti. Ortak Girişimi
İhaleyi Yapan Daire: Ulaştırma, Denizcilik Ve Haberleşme Bakanlığı (Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı)
Başvuru Tarih ve Sayısı: 20.03.2015 / 26454
Başvuruya Konu İhale: 2014/135548 İhale Kayıt Numaralı "Yol Kenarı Denetim İstasyonlarında 7 Gün 24 Saat Esasına Göre Karayolunda Seyreden Araçların Ağırlık Ve Boyut Kontrollerinin Yaptırılması İşinde Denetim Ve Kontrol Hizmeti Yardımcısı, Bilgisayar İşletmeni Ve Destek Personeli İle Hizmet Verilmesi İşi" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ
BAŞVURU SAHİBİ:
Skorer Sayaç ve Bilgi Teknolojileri Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. - K L V İnş. Taah. Mad. Tic.ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
VEKİLİ:
Av. Hakan KAYMAKÇI
Meşrutiyet Cad. No:29/21 Kızılay / ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı,
Hakkı Turayliç Cad. No: 5 06338 Çankaya/ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/135548İhale Kayıt Numaralı “Yol Kenarı Denetim İstasyonlarında 7 Gün 24 Saat Esasına Göre Karayolunda Seyreden Araçların Ağırlık ve Boyut Kontrollerinin Yaptırılması İşinde Denetim ve Kontrol Hizmeti Yardımcısı, Bilgisayar İşletmeni ve Destek Personeli İle Hizmet Verilmesi İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı tarafından 21.11.2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yol Kenarı Denetim İstasyonlarında 7 Gün 24 Saat Esasına Göre Karayolunda Seyreden Araçların Ağırlık ve Boyut Kontrollerinin Yaptırılması İşinde Denetim ve Kontrol Hizmeti Yardımcısı, Bilgisayar İşletmeni ve Destek Personeli İle Hizmet Verilmesi İşi” ihalesine ilişkin olarak Skorer Sayaç ve Bilgi Teknolojileri Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. - K L V İnş. Taah. Mad. Tic.ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 02.03.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.03.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.03.2015 tarih ve 26454 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.03.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/766 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı tarafından 21.11.2014 tarihinde yapılan ihaleye ilişkin kesinleşen ihale kararında, İş Ortaklığı’nın özel ortağı tarafından idareye sunulan iş deneyim belgesinin, yapım işinden edinilen iş deneyim belgesi olduğu, yapım işlerinden edinilen iş deneyim belgelerinin hizmet işlerinde kullanılmasının mümkün olmadığı gerekçesi ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve anılan ihalede geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile ihalenin idarece iptal edildiği,
Ancak, kendileri tarafından idareye sunulan iş deneyim belgesinin, Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 2012/142753-5012 sayı ile düzenlenen iş bitirme belgesi olduğu, iş deneyim belgesine konu işin içeriğinde yer alan iş kalemlerinin İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde düzenlenen ihale konusu işin benzeri olduğu, yapım işlerinden edinilen iş deneyim belgelerinin hizmet işlerinde kullanılmayacağına yönelik bir hükmün bulunmadığı, bu nedenle İş Ortaklığının pilot ortağı tarafından idareye sunulan iş deneyim belgesine konu işin ihale konusu işin benzeri olması nedeniyle tekliflerinin geçerli olduğu,
Ayrıca idarenin iptal kararında; ihalenin geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile iptal edildiği belirtilmiş olmasına mukabil idareye yapılan başvuru üzerine idarece verilen cevapta ise Bakanlık Makamının 18.02.2015 tarih ve 11781 sayılı onayı ile hizmet sahasının çok genişlemesi, denetim istasyonunu sayısının 79’a ulaşması, bu hizmetin zaman içerisinde 95 denetim istasyonu ile yapılacak olması, hizmetin merkezden yürütülmesine ilişkin denetimlerde yaşanan sıkıntıların meydana gelmesi nedeniyle söz konusu hizmetin ilgili olduğu Bölge Müdürlüklerinin sorumluluğuna bırakılması nedeniyle 4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesi gereğince Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı tarafından süreci yürütülen ihalenin iptalinin zorunlu hale geldiği gerekçelerine yer verildiği,
Dolayısı ile idarenin ihalenin iptaline yönelik karar gerekçesi ile şikayet başvurusuna verilen cevapta yer alan iptal gerekçelerinin çeliştiği, yani kesinleşen ihale kararında ihalede geçerli teklifin bulunmadığı ancak, idarenin cevabına göre ise işin muhteviyatının değişmesi nedeniyle ihalenin iptalinin zorunlu hale geldiği gerekçelerinin ihalenin iptaline dayanak gösterildiği, bu bakımdan ihalenin iptal gerekçelerinin mevzuatına aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı tarafından 21.11.2014 tarihinde yapılan ihaleye 7 isteklinin teklif sunduğu, kesinleşen ihale kararına göre ihaleye teklif sunan isteklilerden;
Silvan Gap Nak. Taah. Hizm. Tütün ve Tütün Mam. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, geçici teminat mektubunun sunulmadığı ve teklif tutarının asgari işçilik giderini karşılamadığı gerekçesi ile,
BTM Tur. Org..İşl. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Asya Eğitim Tur. Nak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından idareye sunulan pilot ortak BTM TUR Org. İşl. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyim belgesinin geçersiz olduğu gerekçesi ile,
Tamer End. Proje ve Uyg. Tic. Ltd. Şti. - Yıldırım Tem Org. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin, iş deneyim belgesinin güncel tutarının yetersiz olduğu gerekçesi ile,
Hazar Sos. Hiz. Yemek. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, iş deneyim belgesinin güncel tutarının anılan isteklinin teklif fiyatının %15’ini sağlamadığı gerekçesi ile,
Yılda Özel Eğt. Taş. ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Karahan Grup İnş. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Mirel Sosyal Hizm. Gıda İnş. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin, iş deneyim belgesinin ihale konusu işin benzeri olmadığı gerekçesi ile,
UCS Hiz. Yön. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Prizma Pers. Dest. Hiz. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin, anılan isteklinin teklif tutarının yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesi ile,
Skorer Sayaç ve Bilgi Tek. Müh. Müş. Hizm. Tic. Ltd. Şti. - KLV İnş. Taah. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin ise iş deneyim belgesinin ihale konusu işin benzeri olmadığı ve teklif tutarının yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalede geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile ihalenin, ihale komisyonu tarafından iptal edildiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık konusu, geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile iptal edilen ihalede, başvuru sahibinin teklifinin geçerli olduğu iddia edilerek, ihalenin iptal edilmeyeceğine ilişkindir.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasında başvurunun değerlendirilmesine ilişkin yer alması gereken belgelerin eksik olması nedeniyle, Kurumun 03.04.2015 tarih ve 817-7108 sayılı yazısı ile ihaleyi yapan idareden istenilen bahse konu belgelerin idarenin 10.04.2015 tarih ve 25009 sayılı yazısı ekinde gönderilmiştir.
İhale konusu işin adı İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “Yol kenarı denetim istasyonlarında 7 gün 24 saat esasına göre karayolunda seyreden araçların ağırlık ve boyut kontrollerinin yaptırılması işinde denetim ve kontrol hizmeti yardımcısı, bilgisayar işletmeni ve destek personeli ile hizmet verilmesi işi” olarak tanımlanmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39 uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
c) Yapımla ilgili hizmet işleri dahil hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilecek danışmanlık hizmetlerinde, Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 38 inci maddesinde düzenlenen iş deneyimini gösteren belgelerin istenilmesi zorunludur.
…
(5) İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
(6) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;
a) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin,
b) Yapımla ilgili hizmet işlerine ilişkin ihalelerde, tüzel kişi tarafından tam olarak değerlendirilmek üzere sunulan iş denetleme belgesinin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.” hükmü,
Anılan Yönetmeliğin 39’uncu maddesinde yer alan hüküm gereğince, İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde; “…
7.5. … İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 15'den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70'ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az olmaması gerekir. …
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
I- Kamu veya özel sektörde yapılmış her türlü Denetim ve/veya Kontrol Yardımcı Hizmetleri
a- Araç Muayene ve/veya Kontrol Hizmetleri
b- Veri girişi ve Veri Kontrolü hizmetleri,
c-Sahalarda (dış alan) 7 gün 24 saat esasına göre nitelikli personel çalıştırılması,
Yukarıda (I Grup) sayılan hizmetler birlikte veya ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir.
II-Tek sözleşmede;
a-Personel taşıma hizmeti,
b-Nitelikli personel çalıştırılması
c-Organizasyon ve müşavirlik hizmetleri.
Yukarıda (II Grup) sayılan hizmetlerin en az ikisi birlikte yapılan İşler benzer iş olarak kabul edilecektir.
I. Grup İş deneyimi başlığı altındaki (c) fıkrası ve II. Grup iş deneyimi başlığı altındaki (b) fıkralarındaki nitelikli personel deyiminden;
a-Bilgisayar işletmeni sertifikasına haiz personel ile veri girişi, veri toplama ve/veya veri sorgulama ve benzeri işi yapmış personeli,
b-Asgari hafif ticari araç kullanarak sözleşme kapsamında iş yapmış personeli,
c-Açık alanda araçların yönlendirmesini, sevk ve idaresini yapmış personeli, trafik zabıtası otopark işletmeciliği, gümrük ve limanlarda trafik yönlendirme ve yoklama hizmetleri… ve benzeri. Anlaşılmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 3’üncü maddesinde “Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri ”olarak tanımlanmıştır.
İhale dokümanında yapılan düzenleme ile ihaleye konu işin, anılan idarenin yol kenarında bulunan denetim istasyonlarında 7 gün 24 saat esasına göre karayolunda seyreden araçların ağırlık ve boyut kontrollerinin yapılması konusunda, denetim ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin nitelikli personel çalıştırılması işi olduğu, İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde tanımlanan işlerin benzer iş olarak kabul edildiği, istekliler tarafından teklif edilen bedelin % 15'inden az olmamak üzere ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerektiği, teklifin iş ortaklığı teklifi olması durumunda, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin istenen iş deneyim tutarının en az % 10'unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30'undan az olmaması gerektiği düzenlenmiştir.
Başvuru sahibi İş Ortaklığı tarafından idareye verilen iş ortaklığı beyannamesinde; İş Ortaklığındaki her iki ortağın hisselerinin %50 olduğu, Skorer Sayaç ve Bilgi Teknolojileri Mühendislik Müşavirlik Hiz. Tic. Ltd. Şti.nin pilot ortak, KLV İnş. Taah. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin ise özel ortak olduğu belirtilmiştir.
İş Ortaklığının iş deneyiminin tevsiki amacıyla pilot ortak tarafından sunulan alt yüklenici iş bitirme belgesinin ASKİ Genel Müdürlüğü Abone İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından 10.06.2014 tarih ve 10656 sayı ile Firezza Gıda Tur. İnş. ve San. Ltd. Şti adına düzenlenen belge olduğu, belge ekinde yer alan 30.06.2014 tarih ve 8601 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde adına belge düzenlenen tüzel kişiliğin ortaklar kurulu kararıyla şirket unvanı değişliği yapılarak, tüzel kişiliğin yeni unvanının Skorer Sayaç ve Bilgi Teknolojileri Mühendislik Müşavirlik Hiz. Tic. Ltd. Şti. olarak değiştirildiği,
Pilot ortak adına düzenlenen iş deneyim belgesinde işin adının; “Mekanik aksamlı sayaç okuma, sökme, takma, açma–kapama, bildirim, dağıtım, emniyet kilidi takılması ve online aktarım abone yönetim sistemi işletimi ve barkot takılması hizmeti” olarak tanımlandığı, alt yüklenici belge tutarının 24.750.000,00 TL olduğu, belgeye konu işin esas sözleşme tarihinin 31.12.2009 ve alt yüklenici tarafından yapılarak tamamlanan işin kısmi kabul tarihinin ise 03.01.2014 olduğu, belge düzenlenme tarihi itibarı ile işin ana yüklenicisi tarafından yürütülen kısmın devam ettiği anlaşılmaktadır.
Özel ortak adına ise 21.03.2014 tarih ve 50212 sayı ile Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, iş deneyim belgesinde işin adının; “Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü yollarında bakım onarım kar ve buzla mücadelesi işlerinin yapılması yapım işi” olarak tanımlandığı, belge tutarının 47.361.217,19 TL, belgeye konu işin sözleşme tarihinin 26.12.2012 ve belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ise 28.02.2014 olduğu görülmüştür.
Bahse konu işin yaklaşık maliyetinin 205.703.494,99 TL olarak hesaplandığı, Skorer Sayaç ve Bilgi Tek. Müh. Müş. Hizm. Tic. Litd. Şti. - KLV İnş. Taah. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından idareye sunulan teklif tutarının ise 219.917.490,58 TL olduğu, İş Ortaklığı’nın özel ortağı KLV İnş. Taah. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti tarafından sunulan iş deneyim belgesinin, belge konusu iş tanımında Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından yürütülen yapım işine ilişkin düzenlenen belge olduğu, yapım işlerine ilişkin düzenlenen iş deneyim belgelerinin hizmet ihalelerinde isteklilerin iş deneyimini tevsiken sunulmayacağı gerekçesi ile tesis edilen idare kararının yerinde olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
Diğer taraftan, kesinleşen ihale kararında; yedi isteklinin ihaleye teklif sunduğu, altı isteklini teklifinin belge eksikliği nedeniyle, bir isteklinin teklifinin ise teklif tutarının yaklaşık maliyetin üzerinde olması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalede geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile ihalenin iptal edildiği kararına yer yer verildiği,
Ancak, başvuru sahibinin şikayeti üzerine idarece yapılan değerlendirme sonucunda başvuru sahibine 11.03.2015 tarihi ve 17274 sayılı yazı ile verilen cevapta, kesinleşen ihale kararında bulunan gerekçeye yer verilmekle birlikte ayıca idarenin cevap yazısında, Bakanlık Makamının 18.02.2015 tarih ve 11781 sayılı onayı ile hizmet sahasının çok genişlemesi, denetim istasyonunu sayısının 79’a ulaşması, bu hizmetin zaman içerisinde 95 denetim istasyonu ile yapılacak olması, hizmetin merkezden sağlıklı yürütülemeyeceği dolayısı ile işin nitelik ve muhtevasının değişmesi nedeniyle de ihalenin iptal edildiği bilgisine yer verildiği görülmüştür.
İdarenin 01.04.2015 tarih ve 25009 sayılı yazı ekinde gönderdiği 18.02.2015 tarih ve 11781 sayılı Bakanlık Makamı onay belgesinde “Malumları olduğu üzere Bakanlığımız uhdesinde ve Bakanlığımız 13 Bölge Müdürlüğü sorumluluğunda 79 adet Yol Kenarı Denetim İstasyonu bulunmaktadır. Yol Kenarı Denetim İstasyonlarının bakanlığımıza devri olan 03.05.2006 tarihinden itibaren söz konusu istasyonların işletilmesi için gerekli olan bilgisayar işletmeni denetim kontrol yardımcısı, güvenlikçi araç kiralama hizmet alımları ile Yol Kenarı Denetim İstasyonu hizmet binası yapımı ve kantar alımı ve montaj ihaleleri Başkanlığımız tarafından yapılmıştır. Başlangıçta gerek Yol Kenarı Denetim İstasyonlarının az olması gerekse Bölge Müdürlüklerinde ihale iş ve işlemlerini yapacak personelin yetersiz olması bu görevin Döner Sermaye İşletme Daire Başkanlığı eliyle yürütülmesini zorunlu kılmıştır.
Zamanla yol kenarı denetim istasyonu sayısının artması, başlangıçta 24 olan yol kenarı denetim istasyonunun bu gün itibarıyla 79’ a ulaşmış olması ve IPA 2009 1. bileşen programlı AB Hibe Projesi tamamlandığı zaman 95’e ulaşacak olması nedeniyle zamanında ihalelerin merkezden yapılmasını zorunlu kılan şartlar değişmiş, 13 merkezden yürütülen hizmetin çok genişlemesi nedeniyle söz konusu işlemlerin merkezden yürütülmesi Bölge Müdürlüklerinin yaptığı denetimin kalitesinde ve etkinliğinde sıkıntılar yaşanmasına neden olmaya başlamıştır. Çünkü yasal olarak yüklenicinin muhatabı Bölge Müdürlüğü değil, Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığıdır. Örneğin kantarda bir arızanın giderilmesi için Bölge Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesine, Döner Sermaye İşletmesi yükleniciye haber vermek zorundadır. Denetim hizmetlerinin aksamadan, ihtiyaçların nicelik ve nitelik olarak tespiti ve en uygun şekilde teminin yerinden karşılanmasının etkinliği ve verimliliği artıracağı düşünülmektedir.
Makamlarınca da uygun görülmesi halinde; her Bölge Müdürlüğünün kendi sorumluluk alanındaki Yol Kenarı Denetim İstasyonlarının işletilmesi için gerekli güvenlik personeli, denetim kontrol yardımcısı, bilgisayar işletmeni, destek personeli, araç kiralama hizmet alımları ile hizmet binası yapımı ve kantar alımı ve montajına ilişkin ihale işlemlerinin Bölge Müdürlüklerince yürütülmesini olurlarınıza arz ederim.” açıklamasının yer aldığı görülmektedir.
İhale yetkilisi tarafından ihale sürecinin başlatılmasından sonra sürece ilişkin dokümanın hazırlanması, ihaleye katılım koşullarının belirlenmesi ve tekliflerin alınarak tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, ihalede geçerli teklif bulunmama nedeni ile iptal kararının alınması ve bu sürece ilişkin Makam oluruna dayalı iptal kararının da sonraki yapılacak ihalelere yönelik olduğu anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3’üncü maddesinde yer alan “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;
a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,
b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,
c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,
Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.
16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir” açıklaması ile idarelerce gerçekleştirilecek ihalelerde sunulan tekliflerin yaklaşık maliyetin üzerinde bulunması durumunda, ihale komisyonlarınca aktarılan Tebliğ açıklamasına göre belirtilen sorgulama konuları esas alınarak tekliflerin değerlendirileceği,
Anılan Tebliğ’de yer alan açıklamaya göre yaklaşık maliyetin üzerinde ihaleye sunulan tekliflerin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idare ödeneğinin yeterli bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında tekliflerin, kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebileceği, bu hususun belirtilen gerekçeler bakımından ihaleyi yapan idarenin sorumluğunda ve takdirinde olduğu, ancak idare bu takdirini; İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi ikinci fıkrasında yer alan “ Eşit muamele ilkesi yönünden yapılacak incelemede; dayanağı bakımından, itiraz edilen işlemin diğer aday veya isteklilere ilişkin olarak da Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine bakılır.” hükmü,
4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü gereğince, eşitlik ilkesi çerçevesinde kullanması gerektiği,
UCS Hiz. Yön. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Prizma Pers. Dest. Hiz. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin idare kararı ile anılan mevzuat hükmü birlikte değerlendirildiğinde yaklaşık maliyetin üzerinde teklif sunan Skorer Sayaç ve Bilgi Tek. Müh. Müş. Hizm. Tic. Ltd. Şti.- KLV İnş. Taah. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın teklifinin de anılan gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması sonucuna varılmıştır.
Skorer Sayaç ve Bilgi Tek.i Müh. Müş. Hizm. Tic. Litd. Şti. - KLV İnş. Taah. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından idareye sunulan özel ortak KLV İnş. Taah. Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgesinin, belge konusu iş tanımında Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından yürütülen yapım işine ilişkin düzenlenen belge olduğu, yapım işlerine ilişkin düzenlenen iş deneyim belgelerinin hizmet ihalelerinde isteklilerin iş deneyimini tevsiken sunulmayacağı gerekçesi ile tesis edilen idare kararının yerinde olduğu, ve anılan İş Ortaklığının teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde bulunması nedeniyle teklifin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, bahse konu ihalede geçerli teklif kalmadığı anlaşılmış olup ihalenin iptali gerekmektedir.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
1) BTM TUR Org. .İşl. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Asya Eğitim Tur. Nak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti İş Ortaklığı tarafından idareye verilen iş ortaklığı beyannamesinde pilot ortak BTM TUR Org. İşl. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin hissesinin %70, özel ortak Asya Eğitim Tur. Nak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin hissesinin ise %30 olduğu belirtilmiştir.
İş Ortaklığı’nın iş deneyiminin tevsiki amacıyla pilot ortak BTM Tur Org. İşl. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan alt yüklenici iş bitirme belgesinin söz konusu ihaleyi yapan idare tarafından 10.09.2014 tarih ve 2011/136678-216140-1-1sayı ile düzenlenen belge olduğu, pilot ortak adına düzenlenen iş deneyim belgesinde işin adının; “24 adet Yol Kenarı Denetim İstasyonlarında 7 gün 24 saat esasına göre karayolunda seyreden araçların ağırlık ve boyut kontrollerinin yaptırılması işinde 240 Denetim ve Kontrol Hizmeti Yardımcısı, 144 Bilgisayar İşletmeni ve Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü emrinde görev yapan denetim aracında 2 adet şoför ile hizmet verilmesi işi” olarak tanımlandığı, belge konusu işin sözleşme tarihinin 10.11.2011, sözleşme tutarının 36.404.617,02 TL olduğu, alt yüklenici sözleşme tarihinin 11.11.2011 ve sözleşme tutarı ile belge tutarının 24.186.850,44 TL olduğu, alt yüklenici tarafından yapılarak tamamlanan işin kısmi kabul tarihinin ise 31.12.2013 olduğu anlaşılmaktadır.
Özel ortak adına ise 12.07.2011 tarih ve 2519 sayı ile ihaleyi yapan idare tarafından düzenlenen yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, iş deneyim belgesinde işin adının; “Ulaştırma Bakanlığı denetim ve kontrolünde 24 adet ön ihbarlı ağırlık boyut kontrol istasyonunda 7 gün 24 saat esasına göre karayolunda seyreden araçların ağırlık ve boyut kontrollerinin yaptırılması işinde 183 düz işçi ve 101 bilgisayar işletmeni ile hizmet verilmesi işi” olarak tanımlandığı, belge tutarının 7.557.218,69 TL, belgeye konu işin sözleşme tarihinin 10.06.2010 ve belgeye konu işin kabul tarihinin ise 30.06.2011 olduğu görülmüştür.
Kesinleşen ihale kararında, İş Ortaklığı’nın pilot ortağı tarafından idareye sunulan iş deneyim belgesinin, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 18’inci maddesine uygun düzenlenmediği, ayrıca, belgeye konu işin ne kadarının asıl yüklenici tarafından ne kadarının da alt yüklenici tarafından gerçekleştirildiği, alt yüklenicinin taahhüdünü yerine getirip getirmediğine ilişkin tespitin mümkün olmadığı, alt yüklenici adına 10.09.2014 tarih ve 2011/136678-216140-1-1 sayı ile düzenlenen alt yüklenici iş bitirme belgesinin 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırı düzenlendiği hususlarına yer verilerek anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına söz konusu iş deneyim belgesinin geçerli olmadığı gerekçesi dayanak gösterilmiştir.
Anılan ihalenin yüklenicisi olarak, Asya Eğitim Tur. Nak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin sözleşmeyi imzaladığı ve söz konusu ihaleye ilişkin olarak 10.11.2011 tarihinde Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesine anılan ihalede çalıştırılması öngörülen alt yüklenici listesi ile birlikte alt yüklenicilerce yürütülmesi öngörülen Yol Kenarı Denetin İstasyonlarının bağlı bulunduğu Bölge Müdürlükleri listesinin sunulduğu, sunulan listenin 10.11.2011 tarihinde Müsteşarlık Makamınca onaylanarak uygun görüldüğü anlaşılmıştır.
Ancak anılan istekli adına düzenlenen iş deneyim belgesinin, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde yer alan hükme uyun düzenlenmediği, belge düzenleme koşullarını taşımayan iş deneyim belgelerinin isteklilerin iş deneyimlerini tevsiğine dayanak gösterilmesi mümkün değildir. Bu itibarla anılan istekli adına düzenlenen alt yüklenici işi bitirme belgesinin geçersiz olduğuna ilişkin tesis edilen idare kararının yerinde olduğu anlaşılmış olup, BTM Tur Org. İşl. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen 10.09.2014 tarih ve 2011/136678-216140-1-1 sayı ile düzenlenen Alt Yüklenici İş Bitirme Belgesi’nin iptal edilmesi için belgeyi düzenleyen Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bildirimde bulunulması sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1- Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2- BTM Tur Org. İşl. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen 10.09.2014 tarih ve 2011/136678-216140-1-1 sayı ile düzenlenen Alt Yüklenici İş Bitirme Belgesi’nin iptal edilmesi için belgeyi düzenleyen Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bildirimde bulunulmasına,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy