(4734 S. K. m. 8, 9, 54, 65) (Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 7, 8, 9)

Toplantı No: 2014/045

Gündem No: 42

Karar Tarihi: 02.07.2014

Karar No: 2014/UH.I-2528

Şikayetçi: Öğün Yemekhane ve Temizlik Hizmetleri Tic. A. Ş. (04.06.2014 tarih ve 2014/M.K-295 sayılı Kurul Kararı), ÇARŞI MAH. DEREYUKARI MADENSUYU KÜME EVLERİ 59/A ZEMİN KAT NO: 10 TRABZON

İhaleyi Yapan Daire: Balıkesir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği, Kasaplar Mah. Vasıfçınar Cad. 10100 BALIKESİR

Başvuru Tarih ve Sayısı: 15.07.2013 / 23480

Başvuruya Konu İhale: 2013/52567 İhale Kayıt Numaralı "Balıkesir Devlet Hastanesi Ve Bandırma Devlet Hastanesi 2013-2014-2015 Yılları Arası Hastane Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım Ve Sonrası Hizmetleri Hizmeti Alımı" İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Balıkesir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 19.06.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Balıkesir Devlet Hastanesi ve Bandırma Devlet Hastanesi 2013-2014-2015 Yılları Arası Hastane Mutfağında Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı2’nci Kısım” ihalesine ilişkin olarak Öğün Yemekhane ve Temizlik Hizmetleri Tic. A.Ş.nin 19.06.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.06.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.07.2013 tarih ve 23480 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.07.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş, başvuru üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 26.07.2013 tarihli ve 2013/UH.IV-3103 sayılı kararı ile  başvurunun süre yönünden reddine karar verilmiş, başvuru sahibince anılan  Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 2. İdare Mahkemesinin 09.05.2014 tarihli ve E:2013/11425 K:2014/593 sayılı kararı ile dava konusu 26.07.2013 tarihli ve 2013/UH.IV-3103 sayılı kararın iptaline karar verilmesi sebebiyle Kurumumuz tarafından 04.06.2014 tarihli ve 2014/MK-295 sayılı Kurul kararıyla esasın incelenmesine geçilmesine karar verilmiştir.

Başvuruya ilişkin olarak 2013/2583-01 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin yaklaşık maliyet tutarının hatalı hazırlandığı yönünde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu ancak 4734 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesine istinaden diğer idarelerce yapılmış aynı veya benzer işlerdeki fiyatların kullanıldığı gerekçesiyle şikâyet başvurusunun reddedildiği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 7’nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü gereğince idarece ihalede mevcut olan iki kısmın yaklaşık maliyet tutarının ayrı ayrı hesaplanmış olduğu fakat kısımlar arasında büyüklük yönünden bir benzerlik olmadığı, iki ayrı hastanenin aynı birim fiyatla yaklaşık maliyet bedeli açıklamasının tamamen imkânsız olduğu zira her iki hastanenin yaklaşık maliyet tutarlarını belirlemeye esas alınan unsurların hiçbirisinin aynı olmadığı, ihalenin yaklaşık maliyet bedelinin mevzuat gereğince hayatın olağan akışına aykırı tespit edildiği, mevcut duruma Kamu İhale Kurulu’nun 2013/UH.II-2008 sayılı kararının örnek teşkil ettiği sonuç olarak yaklaşık maliyet belirleme işleminin sebep yönünden usul ve yasaya açıkça aykırı olduğu ve ihalenin iptalinin gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Balıkesir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğince 19.06.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 2013/52567 İKN’li “Balıkesir Devlet Hastanesi ve Bandırma Devlet Hastanesi 2013-2014-2015 Yılları Arası Hastane Mutfağında Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İhalesine” ilişkin olarak Öğün Yemekhane ve Tem. Hizm. Tic. A.Ş.nin 19.06.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.06.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibi tarafından 15.07.2013 tarih ve 23840 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.07.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu ve Kamu İhale Kurulu’nun 26.07.2013 tarihli ve 2013/UH.IV-3103 sayılı kararı ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince, başvurunun süre yönünden reddine” karar verildiği, anılan Kurul kararının idareye tebliği üzerine 13.08.2013 tarihinde tebligata çıkarılan “Sözleşmeye Davet” konulu yazı ile ihalenin 1’inci ve 2’nci kısımlarında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Yemekçim Tabldot Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ihalenin 1’inci kısmının sözleşmesinin 26.08.2013 tarihinde ve ihalenin itirazen şikayet konusu edilen 2’nci kısmının sözleşmesinin 15.08.2013 tarihinde imzalandığı anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi Öğün Yemekhane ve Tem. Hizm. Tic. A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 2. İdare Mahkemesi’nin 09.05.2014 tarih ve E:2013/11425 K:2014/593 sayılı kararı ile dava konusu 26.07.2013 tarihli ve 2013/UH.IV-3103 sayılı kararın iptaline karar verilmesi sebebiyle Kurumumuz tarafından 04.06.2014 tarihli ve 2014/MK-295 sayılı Kurul kararı alınmış olup, anılan Kurul kararı ile “…1) Kamu İhale Kurulu’nun 26.07.2013 tarih ve 2013/UH.IV-3103 sayılı kararının iptaline,

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, itirazen şikâyet başvurusunun süresinde yapıldığının kabulü ile başvurunun esasının incelenmesine geçilmesine, …” karar verilmiştir.

04.06.2014 tarihli ve 2014/MK-295 sayılı Kurul kararına istinaden başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan iddiaları ile sınırlı yapılan inceleme neticesinde;

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Balıkesir Devlet Hastanesi ve Bandırma Devlet Hastanesi 2013-2014-2015 Yılları Arası Hastane Mutfağında Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” olduğu, işin birim fiyat teklif alınmak ve kısmi teklife açık olmak üzere toplam iki kısımda ihale edildiği, ihale dokümanına yönelik şikâyet başvuruları üzerine 31.05.2013 tarihli Zeyilname ile ihale dokümanında değişiklik yapıldığı ve ihale tarihinin 05.06.2013 tarihinden 19.06.2013 tarihine ertelendiği ve başvuru sahibinin itirazen şikâyet konusu ettiği kısmın teklif verdiği 2 no’lu “Bandırma Devlet Hastanesi” kısmı olduğu görülmüştür.

28.06.2013 onay tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde; ihalenin gerçekleştirildiği 19.06.2013 tarihli ilk oturumda isteklilerin teklif tutarı ile işin yaklaşık maliyetinin açıklandığı,  SFK Tem. Hiz. Bilg. Turz. Yem. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.- Asil Yem. Tem. Bilg. Özel Sağ. Hizm. Tem. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın geçici teminat mektubu sunmaması, Seyhan Gıda İnş. Taah. Nak. ve Yem. Hizm. Tic. Ltd. Şti.-Öğün Yemekhane ve Tem. Hizm. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın iş ortaklığı beyannamesi sunmaması ve Pegasus Gıda Mad. Tur. İnş. Taah. Tem. Yemekhane Güv. Hiz. Tic. Ltd. Şti./Bilge Yemek Ür. Gıda İnş. Tem. Oto. Hayv. Paz. İm. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.-Fer-Ah Yemekhane Tem. Nak. Taah. Tur. Yazılım Ser. Hizm. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ortaklarından Pegasus Gıda Mad. Tur. İnş. Taah. Tem. Yemekhane Güv. Hiz. Tic. Ltd. Şti.nin ortaklık oranına göre cirosunun yetersiz olması sebebiyle anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, işin yaklaşık maliyetinin piyasa fiyat araştırması ve daha önceki tedarik fiyatları esas alınarak ihalenin 1’inci kısmı olan Balıkesir Devlet Hastanesi kısmının yaklaşık maliyet tutarının 9.246.455,00 TL ve 2’nci kısım olan Bandırma Devlet Hastanesi kısmının yaklaşık maliyet tutarının 5.511.726,00 TL olarak belirlendiği, ihalenin her iki kısmının da Yemekçim Tabildot Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi Öğün Yemekhane ve Tem. Hizm. Tic. A.Ş.nin 19.06.2013 tarihli şikâyet başvurusu üzerine idarenin 24.06.2013 tarihli şikâyete cevap yazısında “…idarenin yaklaşık maliyet hesaplamasını, ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatları esas alarak belirleyebileceği açıktır. Yaklaşık Maliyet, idaremiz tarafından 28.03.2013 tarihinde iptal edilen 2013/5827 İKN’li 21 Bandırma Devlet Hastanesi Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri işi ihalesine teklif veren ekonomik avantajlı isteklilerin teklif fiyatları ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendine uygun olarak, aynı veya benzer işlere yönelik kendisinin ve bağlı kuruluşlarının gerçekleştirmiş olduğu ihalelerde esas alınan birim fiyatların ortalamasını alınarak yaklaşık maliyeti tespit edildiği görülmüştür. Yaklaşık Maliyetin hatalı hesaplandığı varsayılsa bile; ihale aşamasında farkına varılması halinde, yapılan hata idare tarafından düzeltilip, tekliflerin düzeltilen yaklaşık maliyet üzerinden değerlendirilmesi ve yaklaşık maliyetin 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 8inci maddesinin (a) bendinde belirtilen eşik değerin üzerinde olması, yani düzeltme işleminin farklı ilan ve yeterlik rejimini zorunlu kılmayacak oluşu göz önünde bulundurulduğunda, ihale komisyonunca yaklaşık maliyetin düzeltilerek ihale işlemlerine devam edilmesinde de mevzuata aykırılık söz konusu değildir. …” açıklamasının yer aldığı ve şikâyet başvurusunun reddedildiği görülmüştür.

İhalenin ilan tarihi olan 03.05.2013 tarihinde yürürlükte bulunan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde“(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.

…

(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.

…

(5)  İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde“(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.

(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;

a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,

b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,

c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,

ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,…     Esas alınır.

(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.

(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.

(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,

“Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde ise “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;

a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.

b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.

…

(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kâr tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, Türkiye İstatistik Kurumu aylık ÜFE Genel Endeksi (2003=100 Üretici Fiyatları Endeksi G satırındaki endeks) üzerinden güncellenir.

(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü bulunmaktadır.

Yapılan incelemede idarece ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle, kısmi teklife açık olmak üzere toplam iki kısımda (1’inci Kısım Balıkesir Devlet Hastanesi ve 2’nci Kısım Bandırma Devlet Hastanesi)  ihale edildiği, başvuru sahibi Öğün Yemekhane ve Tem. Hizm. Tic. A.Ş.nin teklif sunduğu 2’nci kısma ilişkin itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu ve anılan başvurunun kısımların yaklaşık maliyet tutarının hayatın olağan akışına aykırı olarak belirlenmesinden ve kısımların büyüklük yönünden farklılıklar arz etmesi sebebiyle iki ayrı hastanenin yaklaşık maliyet tutarlarının aynı birim fiyatlar esas alınarak belirlenmesinin imkânsız olmasından ötürü ihalenin iptali istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

Konuya ilişkin olarak idareden bilgi ve belge talebinde bulunulmuş olup, gönderilen 18.06.2014 tarihli ve 16203 sayılı cevabi yazı ve eki belgeler incelendiğinde idarece işin yaklaşık maliyetinin Balıkesir Devlet Hastanesi Yöneticiliğinin 2013/23314 İKN’li ihalenin birim fiyatları ve 2013/20039 İKN’li ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı 1 ve 2’nci teklifler, Balıkesir Atatürk Devlet Hastanesi Yöneticiliğinin 2012/145215 İKN’li, Bandırma Devlet Hastanesi Yöneticiliğinin 28.03.2013 tarihinde iptal edilen 2013/5827 İKN’li ihalenin birim fiyatları ve ERSA Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyatlarla yapılmış olunan piyasa fiyat araştırması dikkate alınarak tespit edildiği görülmüştür.

Büyüklük yönünden birbirinden farklılık arz eden iki kısmın yaklaşık maliyet bileşenleri incelendiğinde; ihalenin 1’inci kısmında yaklaşık maliyeti oluşturan bileşenlerin 1.600.000 öğün normal yemek, 500.000 öğün diyet yemek ve 950.000 öğün kahvaltı olduğu, ihalenin 2’nci kısmına ait yaklaşık maliyet bileşenlerinin 1.000.000 öğün normal yemek, 300.000 öğün diyet yemek, 320.000 öğün normal kahvaltı ve 160.000 öğün diyet kahvaltıdan oluştuğu, söz konusu kısımların normal yemek ve diyet yemeklerin birim fiyatlarının 3,62’er TL olarak, 1’inci kısımda yer alan kahvaltı ile 2’nci kısımda yer alan normal kahvaltının birim fiyatlarının ise 1,74’er TL olarak belirlendiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yaklaşık maliyete ilişkin hükümleri başta olmak üzere kamu ihale mevzuatı hükümleri dikkate alındığında kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen ihalelerde kısımların yaklaşık maliyet tutarlarına esas olan birim fiyatların aynı belirlenmesine engel bir düzenleme olmadığı, ayrıca söz konusu ihalede idarece yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında esas alınan birim fiyatların normal yemek ve diyet yemek için 4,90 TL ile 3,23 TL; kahvaltı için 2,50 TL ile 1,35 TL aralığında olduğu ve idarenin yukarıda anılan Yönetmelik hükümleri uyarınca gerçekçi fiyata ulaşmak amacıyla farklı kaynaklardan elde edilmiş fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sıralaması olmaksızın kullanabileceği dikkate alındığında idarece tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy