(4734 S. K. m. 38, 54, 65) (Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 59) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 79)
Toplantı No: 2014/025
Gündem No: 92
Karar Tarihi: 09.04.2014
Karar No: 2014/UH.III-1754
Şikayetçi: Anka Özel Güv. Sis. Kor. San. Ve Tic. Ltd. Şti., ATAEVLER MAH. İZMİRYOLU CAD. AKPELİN SOK. GİZEMLER İŞ MERKEZİ B BLOK K: 3 NO: 5 BURSA
İhaleyi Yapan Daire: Kilis 7 Aralık Üniversitesi İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı, Mehmet Şanlı Mah. Doğan Güreş Paşa Bulvarı No:134 79000 KİLİS
Başvuru Tarih ve Sayısı: 18.03.2014 / 9588
Başvuruya Konu İhale: 2013/179373 İhale Kayıt Numaralı "55 Kişi İle Özel Güvenlik Hizmeti Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Kilis 7 Aralık Üniversitesi Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından 13.01.2014tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “55 Kişi İle Özel Güvenlik Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Anka Özel Güv. Sis. Kor. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 28.02.2014 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.03.2014 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.03.2014 tarih ve 9588 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.03.2014 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2014/1157sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli olmasına karşın, idare tarafından teklifinin reddedilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
49 adet Özel Güvenlik Görevlisine brüt asgari ücretn % 10 fazlası, 1 adet Güvenlik Şefine brüt asgari ücretin % 15 fazlası ve 5 adet Vardiya Amirine brüt asgari ücretin % 13 fazlası üzerinden ödeme yapılacaktır.
Özel Güvenlik Hizmeti Resmi Tatil Günleri (36 kişi x 14,5 gün = 522 gün) olarak aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Güvenlik Şefi (1 kişi x 14,5 gün)
Vardiya Amiri (5 kişi x 14,5 gün)
Güvenlik Görevlisi (30 kişi x 14,5 gün)
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Aylık 26 gün üzerinden günlük 4,00 TL yemek ve 4,00 TL yol bedeli nakdi olarak ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.
Teknik şartnamede belirtilen giysiler yüklenici tarafından ayni olarak verilecektir.
- Yukarıda belirtilen hususlar yükleniciye ait olup teklif fiyata dahil edilecektir, doğabilecek fiyat artışı için fiyat farkı ödenmeyecektir.
25.3.3. Malzeme giderleri:
Kullanılacak malzemelerin-eşyaların-ekipmanların cinsi, özellikleri ve miktarı teknik şartnamede belirtilmiştir.
25.3.4. Diğer giderler:
55 kişi için 12 ay boyunca Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası teklif fiyata dahildir.
…
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
% 2” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 12.10’uncu maddesinde “Söz konusu şartnamenin 8.19. ile 8.20. maddelerinde belirtilen malzemeler Yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif fiyata dahil değildir. Ayrıca Üniversitemizdeki tüm telsizlerin de bakım-onarım ve kullanım ücretleri ihale süresi boyunca Yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif fiyata dahil edilmeyecektir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.04.2014; işi bitirme tarihi 31.03.2015” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 8.19’uncu maddesinde yüklenicinin güvenlik personeline düdük ve askısı, deri kemer, jop ve kılıfı, masonet tipi kelepçe ve kılıfı, palaskayı sağlaması gerektiğinin belirtildiği, aynı Şartname’nin 8.20’nci maddesinde ise yüklenicinin birim bazında 20 adet pilli el feneri, 4 adet el telsizi ve 4 adet yedek bataryası, 1 adet araç telsizi, telsiz sayısı kadar taşıma kılıfı, el telsizleri için 25 adet kulaklık ve yaka mikrofonu, 6 adet el dedektörü, 2 adet aynalı ve aydınlatmalı araç altı kontrol aparatını sağlamasının gerektiğinin belirtildiği, ayrıca aynı Şartname’nin ilgili kısmında ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek giysilerin miktarı ve evsafının belirtildiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.
79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.
79.3. Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.
…
79.4.2.23. Özel güvenlik hizmet alımlarında ihale konusu işe ilişkin her türlü güvenlik sistem ve cihazları ile ekipman, alet, edevat, kelepçe, cop, dedektör, telsiz, el feneri, düdük gibi makine ve ekipman maliyetlerinin tamamı, sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan amortisman olarak kabul edilecek ve aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyecektir.
Özel güvenlik hizmet alım ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulamasında giyim bedeli ise önemli bir bileşen olarak görülecek ve isteklilerce giyim bedelini tevsik eden belgeler sunulacaktır. Giyeceklerin daha önce alındığı ve bunun için bir gider öngörülmediği gibi açıklamalar kabul edilmeyecektir.
Özel güvenlik hizmet alım ihalelerinde mali sorumluluk sigortası gideri aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilecek ve isteklilerce aşırı düşük teklif sorgulaması çerçevesinde sigorta acentelerinden alınarak sunulan poliçe, proforma fatura veya sözleşmelerin ekine sigorta acentelerince Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla özel güvenlik mali sorumluluk sigortası hizmetini geçekleştirebileceklerine ilişkin ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu teyitlerin yetkili kişilerin imzasını taşıması gerekecektir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlüklerinden alınmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınmasına gerek bulunmamaktadır…” açıklaması yer almaktadır.
İhale dokümanındaki düzenlemeler doğrultusunda ihale konusu işin 12 ay boyunca 49 adet özel güvenlik görevlisi, 5 adet vardiya amiri ve 1 adet güvenlik şefiyle yürütüleceği, özel güvenlik görevlilerine brüt asgari ücretin, vardiya amirlerine brüt asgari ücretin %13 fazlasının ve güvenlik şefine ise brüt asgari ücretin %15 fazlasının ödeneceği, resmi tatil ve bayram günlerinde özel güvenlik görevlilerinin toplam 435 gün, vardiya amirlerinin 72,5 gün ve güvenlik şefinin ise 14,5 gün çalıştırılacağı, ihale konusu işte çalıştırılacak personele aylık 26 gün üzerinden brüt 4,00 TL yemek ve brüt 4,00 TL yol bedelinin nakdi olarak verileceği, ihale konusu işe ilişkin özel güvenlik mali sorumluluk sigortasının yaptırılacağı, ihale konusu işte kullanılacak alet ve ekipmanların Teknik Şartname’nin 8.9’uncu ve 8.10’uncu maddelerinde belirtildiği, ayrıca Teknik Şartname’nin ilgili kısmında ihale konusu işte verilecek giysilerin miktarı ve evsafının belirtildiği ve ihale konusu işe ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranının %2 olduğu anlaşıldığından, ihale konusu işe ilişkin giyim bedeli hariç asgari işçilik maliyeti ile bu maliyetin %3’ü oranındaki sözleşme ve genel giderleri toplamının 1.093.593,31 TL olduğu ve kâr hariç yaklaşık maliyetin ise 1.199.065,96 TL olduğu tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesi uyarınca teklifleri aşırı düşük bulunan isteklilerin teklifleri reddedilmeden önce, isteklilerden bu tekliflerin önemli bileşenlerine ilişkin belirli bir süre içinde aşırı düşük teklif açıklamalarını belgelere dayalı olarak sunmalarının ihale komisyonunca istenilmesi, daha sonra belgelere dayalı olarak sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının verilen hizmet yönteminin ekonomik olması, ihale konusu işte seçilen teknik çözümler ile işin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar ve teklif edilen işin özgünlüğü hususlarında değerlendirmesinin yapılması ve aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmayan veya aşırı düşük teklif açıklaması yeterli görülmeyen isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi gerekmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.23’üncü maddesi uyarınca idare tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebi ve sorgulamasının ihale konusu işte istihdam edilecek personele verilecek giysiler ve özel mali sorumluluk sigortası üzerinden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
İdare tarafından başvuru sahibi Anka Özel Güv. Sis. Kor. San. ve Tic. Ltd. Şti., Asya Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti. ve CRSG Özel Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi’nden aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulduğu, bu açıklama talep yazısında önemli bileşenlerin belirtilmediği, söz konusu isteklilerden Asya Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.nin teklifinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı ve başvuru sahibinin teklifinin ise aşırı düşük teklif açıklamasındaki giyim bedelinin piyasa şartlarına uygun olmadığı gerekçesiyle idare tarafından reddedildiği, CRSG Özel Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklaması yeterli bulunarak ihalenin bu istekli üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece yeterli bulunmama gerekçesi yönünden incelenmesi neticesinde ihale konusu işte istihdam edilecek personele verilecek giysilerin İdeal İş Elbiseleri/Merve Yokuşbaş’tan alınan proforma faturayla tevsik edildiği, bu proforma faturanın meslek mensubunca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olarak ibare düşülerek onaylandığı, ayrıca bu proforma faturanın ekinde söz konusu faturaya ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanağının yer aldığı ve söz konusu proforma faturada her parça giysi için 0,01 TL bedel öngörüldüğü tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.
…
İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.
İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.
…
79.4.2.18. İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır…” açıklaması yer almaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasında sunduğu giyim bedellerinin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı gerekçesiyle idare tarafından teklifinin reddedilmesinin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Anka Özel Güv. Sis. Kor. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınarak, bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemeleri’nde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
EK GEREKÇE
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası hakkında Kurul çoğunluğunca başvuru sahibi Anka Özel Güv. Sis. Kor. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (a) fıkrasında; Kamu İhale Kurumunun, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkili olduğu, (b) fıkrasının 9. bendinden sonraki 2. alt bendinde de; Kurumun Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu, Kurul ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı, standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan yetki çerçevesinde yürürlüğe konulan Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4.2.18 maddesinde; “İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
İnceleme konusu ihalede,
Başvuru sahibi Anka Özel Güv. Sis. Kor. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında giyim gideri bedelini belgelendirmek üzere sunduğu proforma faturada, ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek giyim malzemeleri için öngörülen birim fiyatlar liranın altında kuruş ile ifade edilen (0,01 TL) tutarda olduğundan ve proforma faturadaki bilgilerde mevzuata aykırılık görülmeyerek açıklaması bu yönüyle kabul edildiğinden, sunulan proforma faturanın ve proforma faturanın dayanağı maliyet/satış tutarı tespit tutanağının gönderilmek suretiyle, söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı tespitinin yapılacak incelemelerde değerlendirilmek üzere, proforma faturayı düzenleyen firmanın bağlı olduğu Vergi Dairesine bildirimde bulunulması,
Anılan Tebliğ gereği olduğundan, bu hususun da anılan Kurul kararı gerekçeleri arasında yer alması gerektiği yönündeki düşüncemizle karara katılıyoruz.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, aşırı düşük açıklaması uygun olmadığı için teklifin değerlendirme dışı bırakılan Anka Özel Güv. Sist. Koruma San. Tic. Ltd. Şti.’nin açıklamasının uygun olduğu ve bu nedenle anılan isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiğine ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;
Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinde;“İtirazen şikayet başvurularına ilişkin olarak Kurum tarafından yapılan incelemede gerekli görülmesi durumunda, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, bunları muhafaza eden meslek mensubundan istenebilir. Gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse ihaleyi yapan idare tarafından Kuruma gönderilen belgeler arasında yer alan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda; proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.” açıklaması yer almaktadır.
Kurumca bu açıklama uyarınca yapılan incelemelere göre, hizmet alımlarında aşırı düşük teklif açıklamasında giyim bedeline ilişkin yapılan açıklamalarda, istekli tarafından giyim bedeline ilişkin sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen maliyet ve satış tutarlarının arasında uyumsuzluk olduğunun veya bu belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda, belirtilen proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilmesi, ayrıca konunun önemine göre de Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması hususlarının anlaşılması gerektiğinin aşikar olması nedeni ve bu yönde verilen Kurul Kararları ile konu içtihat niteliğini kazanmış olmasının yanında Tebliğin yukarıda sözü edilen düzenlemesi birbirine bağlı/bağımlı iki temel açıklamadır.
Şöyle ki; cari piyasa koşullarına, temel ekonomik verilere ve hayatın olağan durumuna uygun olmadığı anlaşılan fiyat teklifinin bir şekilde şekle uygun olarak müşavir tarafından tevsik edilmesi halinde, bu durumun ilgili vergi dairesine bildirilerek “bu tevsikin” doğruluğunun testi istenilmekte ve sistemin sigortası genel kabulüyle yapılmış bir mevzuat düzenlemesi şeklinde tezahür etmiştir. Kamu İhale Tebliğinin 79.4.2.18. maddesinin birbirine bağımlı son açıklama cümlesinin uygulanmaması halinde başlangıç cümlesine göre tekliflerin değerlendirilmesinin sağlıklı ve hukuken uygun bir yanı olmayacaktır.
İstekliler tarafından asgari işçilik bedelinin çok az üstünde verilen teklif bedelinin en düşük teklife yakın olmasının sağlanması için teklif bileşenlerinden olan giyim bedeli açıklamasına yönelik olarak verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşük bedelli olarak oluşturulduğunun konu ile ilgili içtihat niteliğinde verilmiş Kurul kararlarından anlaşıldığı, verilen proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılmasına rağmen, düşük bedelli de olsa, istekli tarafından verilen proforma fatura ve fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili hükümlerine göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespiti halinde anılan açıklamanın mevzuat uyarınca uygun görüldüğünün içtihat niteliğinde verilmiş olan Kurul kararlarından anlaşıldığı, ancak sunulan proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşılması durumunda da, teklif açıklaması bu yönden mevzuata uygun görülmekle birlikte proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının düşüklüğünün düzenlenen ve idareye sunulan belgenin usulüne uygun olmadığına ilişkin eylemi ortadan kaldırmayacağı düşüncesi ile, Kanunun temel ilkelerinden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda çalıştırılmasının temini yönünden incelenmesi için bağlı bulunan vergi dairesine gönderilmiştir.
Yukarıda yapılan iki değerlendirmenin belge üzerinde aynı anda var olduğu durumda, bildirim yapılmasının anlamlı olduğu yönünde bütünlük sağladığı şeklinde yapılan değerlendirmelerin birbirinden bağımsız işletilmesi durumunda, yani aşırı düşük açıklamada, isteklinin giyime ilişkin sunduğu proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının açıkça bilinmesine rağmen, sırf, anılan belgelerin Tebliğinin sözü edilen açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartlara uygun olarak taşıdığı tespitine dayanılarak isteklinin açıklamasının mevzuata uygun olduğunu kabul etmenin mevzuat ile çelişki yarattığı, bu nedenle, anılan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliğinin ilgili açıklamalarına göre belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı durumunun incelenmesi için Tebliğin ilgili açıklaması uyarınca ilgili vergi dairesine bile bile gönderilmemesi durumunda, Kanunda belirtilen temel ilkelerden eşit muamele ve güvenirlik ilkelerinin ön planda zedelendiği işlemlerin gerçekleştirilmiş olacağı düşüncesiyle, Tebliğin ilgili açıklamalarına göre, belge üzerinde taşıması gereken şartları taşıdığının tespit edilmiş olmasına rağmen, vergi dairesine bildirim yapılmasına gerek görülmeyen, proforma fatura ve fiyat teklif tutarlarının, ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının anlaşıldığı durumda, anılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının “mevzuata uygun olmadığı” şeklinde gerekçe ile kabul edilmemesi gerekmektedir.
İncelemeye konu ihalede;
Aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak teklifinin değerlendirme dışı bırakılması Kurul çoğunluğunca yerinde bulunmayan Anka Özel Güv. Sist. Koruma San. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu bilgi ve belgelerin yukarıda aktarılan değerlendirmeler ışığı altında incelenmesi sonucunda;
Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte çalışacak personelin giyim giderinin maliyetine dayalı açıklamasının tevsiki için; çeşitli giyim malzemelerinin tevsikine yönelik olarak, çeşitli giyim malzemelerinin ayrı ayrı olmak üzere 0,01 TL olarak önerilen birim fiyatlar üzerinden toplamda 11,55 TL fiyat öngören Merve YOKUŞBAŞ tarafından istekli adına tanzim edilen 22.01.2014 tarihli proforma fatura ile ekinde maliyet/satış tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulduğu anlaşılmış olduğundan, anılan isteklininaşırı düşük açıklaması kapsamında sunduğu; proforma fatura ile maliyet/satış tespit tutanağında, ön görülen giyim maliyet bedellerinin maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı, bu nedenle adı geçen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından teklifinin bu gerekçe üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda; ticari şirketlerin iktisadi amacının kâr elde etmek olduğu, kâr elde etmese dahi en azından zarar etmemek üzere ticari faaliyetlerine devam etmelerinin bir zorunluluk olduğu aksi takdirde söz konusu şirketlerin zarar etmemek ve kâr elde etmek için kayıt dışı ticari yollara başvurmalarının kuvvetle muhtemel olduğu düşüncesi ile, inceleme konusu ihalede giyim giderine ilişkin açıklamaları kapsamında verdikleri maliyet satış tutanağında önerilen teklif fiyatların maliyet muhasebesi kayıtları açısından ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığı belirlenen; aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak teklifinin değerlendirme dışı bırakılması Kurul çoğunluğunca yerinde bulunmayan Anka Özel Güv. Sist. Koruma San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin bu gerekçeler üzerinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğu kararına katılmıyorum. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy