(4734 S. K. m. 65) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ m. 11)
Toplantı No : 2019/010
Gündem No : 36
Karar Tarihi : 27.02.2019
Karar No : 2019-UH.II-307
BAŞVURU SAHİBİ: Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda San. ve Tic. A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE: Afyonkarahisar İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE: 2018/466535 İhale Kayıt Numaralı “12 Aylık 15 Kısım Yemek Alımı” İhalesi (2. ve 6.KISIM)
KURUMCA YAPILAN İNCELEME: Afyonkarahisar İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 06.11.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “12 Aylık 15 Kısım Yemek Alımı” ihalesine ilişkin olarak Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda San. ve Tic. A.Ş. tarafından 11.02.2019 tarih ve 6445 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/190 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 03.01.2019 tarihli ve 2019/UH.II-19 sayılı Kurul kararı sonucunda alınan “Düzeltici İşlem İhale Komisyonu Kararları” ile kısmi teklife açık bahse konu ihalenin 2’nci ve 6’ncı kısımlarında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendikleri,
Oybirliği ile alınan “Düzeltici İşlem İhale Komisyonu Kararları”nın ihale yetkilisi tarafından onaylanmayarak ihalenin 2’nci ve 6’ncı kısımlarının ihale yetkilisi tarafından gerekçeler gösterilerek iptal edildiği, ihalenin iptali kararının yerinde olmadığı, ihalenin iptali kararının iptal edilmesi gerektiği, ihale yetkilisinin ihaleyi iptal etme yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, mevzuata, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun surette kullanılması gerektiği, her iki kısımda da teklif bedellerinin yaklaşık maliyetin altında olduğu, her iki kısımda da yeterli sayıda teklif sunulduğu ve rekabetin sağlandığı, ihale yetkilisince kaynakların verimli kullanımının gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle kamu yararı adına ihalenin iptal edilmesi işleminin yerinde bir karar olmadığı, idarece iptal edilen 2’nci kısım ile 6’ncı kısım ihalelerinin Teknik Şartnameleri ile söz konusu yazıda bahsedilen Araştırma ve Uygulama Hastanesinin yemek ihalesine ait Teknik Şartname arasında maliyet anlamında çeşitli farklılıkların olduğu, farklı iki ihale arasında benzerlik kurulabilmesi ve emsal gösterilebilmesi için her iki ihalenin dokümanının eşit koşulları içermesi gerektiği, iptal edilen ihale ile emsal gösterilen Araştırma ve Uygulama Hastanesinin dokümanlarının toplam maliyet anlamında birbirinden çok farklı olduğu, ihaleler arasında bağlantı kurulmasının doğru bir yaklaşım olmadığı, ihalenin 4’üncü kısmı üzerinde bırakılan isteklinin kendilerinin birim fiyatlarının üzerinde olmasına rağmen sözleşme imzalandığı, Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinden olan eşitlik ilkesine aykırı hareket edildiği, kendilerinin iptal edilen açık ihalede teklif etmiş olduğu birim fiyatlara yakın birim fiyatlar üzerinden “Ocak-Şubat 2019” ayları için yapılan Bolvadin ve Sandıklı Devlet Hastanesi pazarlık ihaleleri için sözleşme imzaladığı, iptal edilen açık ihale için teklif edilen birim fiyatların gerçek piyasa rayiçlerini yansıttığının bir göstergesi olduğu, sebze-meyve fiyatlarının aşırı dalgalı olduğu, enflasyonun %20’lerde olduğu konjonktürde yaklaşık maliyetin altında olan bir teklifin yüksek teklif olduğu değerlendirilerek kabul edilmemesinin uygun olmadığı, ihale yetkilisince tekliflerinin yüksek olduğu gerekçesiyle yapılan ihalenin iptali işleminin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 65’inci maddesinde “…(3) İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
(4) İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 12 Aylık 15 Kısım Yemek Alımı
b) Miktarı ve türü:
12 aylık 15 Kısım Yemek Hizmet Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: İlimiz Sağlık Müdürlüğüne bağlı Afyonkarahisar, Bolvadin, Çay, Dinar, İscehisar, Sandıklı Devlet Hastaneleri ve Başmakçı, Bayat, Çobanlar, Dazkırı, Evciler, Haydarlı, Hocalar, İhsaniye, Sultandağı İlçe Entegre Hastanelerine 2019 yılı için 12 aylık 15 kısım malzeme dahil yemek pişirme, dağıtım ve sonrası hizmet alımı” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.
20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar
20.2.1. İsteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. Yapılan değerlendirme sonucunda ihale komisyonu tarafından ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren istekli üzerinde bırakılır.
36.2. İhale komisyonu, yapacağı değerlendirme sonucunda gerekçeli bir karar alarak ihale yetkilisinin onayına sunar.” düzenlemesi,
Bahse konu Şartname’nin “İhale kararının onaylanması veya iptali” başlıklı 37’nci maddesinde “…37.3. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
37.4. İhale; kararın ihale yetkilisince onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
19.11.2018 tarihli ihale komisyonu kararları incelendiğinde, 06.11.2018 tarihinde yapılan kısmi teklife açık bahse konu ihalenin itirazen şikâyete konu olan;
2’nci kısmına 16 teklif verildiği, teklifi sınır değerin (1.379.044,79 TL) altında kalan 4 istekliden idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, sadece Gençay Yemek Gıda ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, ihalenin 2’nci kısmının aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Gençay Yemek Gıda ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de başvuru sahibi Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak belirlendiği,
6’ncı kısmına 16 teklif verildiği, teklifi sınır değerin (1.431.823,13 TL) altında kalan 4 istekliden idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, sadece Gençay Yemek Gıda ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, ihalenin 6’ncı kısmının aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Gençay Yemek Gıda ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de başvuru sahibi Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak belirlendiği görülmüştür.
Daha sonra, 03.01.2019 tarihli ve 2019/UH.II-19 sayılı Kurul kararında “…Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, kısmi teklife açık bahse konu ihalenin itirazen şikâyete konu olan 2’nci ve 6’ncı kısımlarında aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunmayan Gençay Yemek Gıda ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” şeklinde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiş olup söz konusu Kurul kararı üzerine alınan 01.02.2019 tarihli “Düzeltici İşlem İhale Komisyonu Kararı” ile ihalenin itirazen şikâyete konu olan 2’nci ve 6’ncı kısımlarının başvuru sahibi Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. üzerinde bırakıldığı, bunun üzerine ihale yetkilisinin;
2’nci kısmın ihale komisyonu kararının ekinde yer alan “2018/466535 İKN’Ii 12 Aylık 15 Kısım Yemek Hizmet Alımı İhalesinin 2. Kısmı Bolvadin Devlet Hastanesinin İptaline İlişkin Gerekçe” başlıklı iptal gerekçesi yazısında “2018/466535 İhale kayıt numaralı “12 aylık 15 kısım yemek hizmet alımı” ihalesinin 2. Kısmı olan Bolvadin Devlet Hastanesine yapılan itiraz sonucu, Kamu İhale Kurumunun 03.01.2019 tarihli ve 2019/UH.II-19 sayılı kararı ile düzeltici işlem belirlemesi neticesinde; en avantajlı teklif konumuna gelen Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin teklifinde; Normal Yemek 10,60, Diyet Yemek 9,80, Normal Kahvaltı 4,50, Diyet Kahvaltı 4,50 ve Ara Öğün 3,00 TL olduğu görülmektedir. Ancak ilimizde hizmet veren Sağlık Bilimleri Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 2019-2020 yılları için yapmış olduğu ihalede işçilik dahil Normal Yemek 5,74, Diyet Yemek 5,74, Normal Kahvaltı 3,36 ve Ara Öğün 1,74 olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu ihalemizde, Kamu İhale Kurulunun düzeltici işlem belirlenmesi kararı sonrası, işçilik fiyatları ayrı olmasına rağmen en avantajlı 1. teklif sahibinin toplam 1.770.160,00 TL teklifi çok yüksektir.
Görüldüğü gibi, yukarıda açıklamaya çalıştığım ilimizde oluşan benzer işlerdeki fiyatların farklılığı nedeniyle; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesi “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasının ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” ilkesi gereği, kamu kaynaklarının etkin kullanımının gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle kamu yararı adına 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 40. maddesine göre tarafımdan ihale iptal edilmiştir.” ifadelerine yer verilerek kısmi teklife açık söz konusu ihalenin 2’nci kısmının iptal edildiği,
6’ncı kısmın ihale komisyonu kararının ekinde yer alan “2018/466535 İKN’Ii 12 Aylık 15 Kısım Yemek Hizmet Alımı İhalesinin 6. Kısmı Sandıklı Devlet Hastanesinin İptaline İlişkin Gerekçe” başlıklı iptal gerekçesi yazısında “2018/466535 İhale kayıt numaralı “12 aylık 15 kısım yemek hizmet alımı” ihalesinin 6. Kısmı Sandıklı Devlet Hastanesine yapılan itiraz sonucu, Kamu İhale Kurumunun 03.01.2019 tarihli ve 2019/UH.II-19 sayılı karan ile düzeltici işlem belirlemesi neticesinde; en avantajlı teklif konumuna gelen Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin teklifinde; Normal Yemek 11,00, Diyet Yemek 11,00, Normal Kahvaltı 2,35, Diyet Kahvaltı 2,10 ve Ara Öğün 2,20 olduğu görülmektedir. Ancak ilimizde hizmet veren Sağlık Bilimleri Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 2019-2020 yılları için yapmış olduğu ihalede işçilik dahil Normal Yemek 5,74, Diyet Yemek 5,74, Normal Kahvaltı 3,36 ve Ara Öğün 1,74 olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu ihalemizde, Kamu İhale Kurulunun düzeltici işlem belirlenmesi kararı sonrası, işçilik fiyatları ayrı olmasına rağmen en avantajlı 1. teklif sahibinin toplam 1.837.932,00 TL teklifi çok yüksektir.
Görüldüğü gibi, yukarıda açıklamaya çalıştığım ilimizde oluşan benzer işlerdeki fiyatların farklılığı nedeniyle; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 5. maddesi “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasının ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” ilkesi gereği, kamu kaynaklarının etkin kullanımının gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle kamu yararı adına 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 40. maddesine göre tarafımdan ihale iptal edilmiştir.” ifadelerine yer verilerek kısmi teklife açık söz konusu ihalenin 6’ncı kısmının iptal edildiği anlaşılmıştır.
Kısmi teklife açık söz konusu ihalenin 2’nci kısmının yaklaşık maliyeti 1.818.302,64 TL (Normal yemek: 10,81 TL/adet - Diyet yemek: 10,83 TL/adet - Normal kahvaltı: 5,75 TL/adet - Diyet kahvaltı: 5,75 TL/adet - Ara öğün: 5,10 TL/adet) ve 6’ncı kısmının yaklaşık maliyeti 1.872.719,42 (Normal yemek: 10,81 TL/adet - Diyet yemek: 10,83 TL/adet - Normal kahvaltı: 5,63 TL/adet - Diyet kahvaltı: 5,63 TL/adet - Ara öğün: 5,10 TL/adet) olup 03.01.2019 tarihli ve 2019/UH.II-19 sayılı Kurul kararı üzerine alınan 01.02.2019 tarihli “Düzeltici İşlem İhale Komisyonu Kararı” ile ihalenin 2’nci ve 6’ncı kısmı üzerinde bırakılan başvuru sahibi Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin ihalenin 2’nci kısmında teklif bedelinin 1.770.160,00 TL ve 6’ncı kısmında teklif bedelinin ise 1.837.932,00 olduğu ve bahse konu teklif bedellerinin ihalenin itirazen şikâyete konu 2’nci ve 6’ncı kısımlarının yaklaşık maliyetlerinin altında olduğu görülmektedir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve İdari Şartname düzenlemeleri dikkate alındığında, ihale yetkilisinin gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle ihaleyi iptal etme yetkisinin bulunduğu ancak sınırsız olmadığı ve 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde hüküm altına alınan temel ilkeler ile sınırlandırıldığı anlaşılmıştır.
19.11.2018 tarihli ilk ihale komisyonu kararları ile itirazen şikâyete konu her iki kısımda da ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen başvuru sahibinin ihaledeki konumunun Kurulun söz konusu kararı neticesinde alınan 01.02.2019 tarihli “Düzeltici İşlem İhale Komisyonu Kararları” ile değiştiği ve ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi konumuna geldiği görülmektedir. Ancak, ihale yetkilisi tarafından bahse konu 2’nci ve 6’ncı kısımlarında isteklinin tekliflerinin, aynı ilde hizmet veren Sağlık Bilimleri Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 2019-2020 yılları için yapmış olduğu ihaledeki fiyatlarla karşılaştırılması sonucunda başvuru sahibi Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin teklifinin çok yüksek olduğu ve aynı ilde oluşan benzer işlerdeki fiyatların farklılığı nedeniyle; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasının ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmündeki kamu kaynaklarının etkin kullanımının gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle kamu yararı adına 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesine göre ihale yetkilisi tarafından kısmi teklife açık bahse konu ihalenin itirazen şikâyete konu 2’nci ve 6’ncı kısımlarının iptal edildiği görülmektedir.
Söz konusu isteklinin teklifinin her iki kısımda da yaklaşık maliyetin altında olduğu, söz konusu kısımlarda başvuru sahibi Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin teklifi ile anılan kısmın yaklaşık maliyet tutarı arasında ihalenin 2’nci kısmında 9 (dokuz) adet, ihalenin 6’ncı kısmında 10 (on) adet teklifin bulunduğu, ihale yetkilisi tarafından ihalenin anılan kısımlarının iptaline ilişkin gerekçelerinde, bahse konu kısımların yaklaşık maliyetlerinin irdelenmesine ihtiyaç duyulmadığı, ayrıca her ihalenin koşulları aynı olmamakla birlikte farklı ihalelerde oluşan ihale bedellerinden hareketle değerlendirme yapmanın imkan dahilinde olduğu, ancak her durumda farklı ihalelerde oluşan ihale bedellerinden hareketle değerlendirme yapmanın doğru ve uygun bir yöntem olmayacağı, bu noktada somut olayın şartlarının önem arz ettiği düşünülmekte olup ihalelerde idarelerce gözetilmesi gereken eşit muamele, güvenilirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ilkelerine uyulması hususunda sahip oldukları sorumluluk çerçevesinde ihale yetkilisi tarafından kısmi teklife açık bahse konu ihalenin 2’nci ve 6’ncı kısımları için alınan ihalenin iptali kararının uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, kısmi teklife açık bahse konu ihalenin 2’nci ve 6’ncı kısımlarına ilişkin ihalenin iptali kararının iptal edilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 11’inci maddesinin altıncı fıkrasında “…Kısmi teklife açık ihalelerde ise tekliflerin verilmesi ile bu aşamadan sonraki işlemlere ilişkin başvurularda, başvuru bedeli toplam yaklaşık maliyet üzerinden yatırılır. Başvuruya konu kısmın yaklaşık maliyetine göre fazla yatırıldığı tespit edilen tutar Kurum tarafından başvuru sahibine iade edilir.” açıklaması yer almaktadır.
İnceleme konusu ihalenin kısmi teklife açık olduğu ve 15 kısımdan oluştuğu, ihalenin itirazen şikâyete konu 2’nci ve 6’ncı kısımlarına ilişkin yaklaşık maliyet (1.818.302,64 TL + 1.872.719,42 TL = 3.691.022,06 TL) dikkate alındığında, ilgili kısma ilişkin başvuru bedelinin 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca 11.442,00 TL olduğu tespit edilmiştir. Başvuru sahibi tarafından yatırılan başvuru bedelinin 22.887,00 TL olduğu göz önünde bulundurulduğunda, fazla yatırılan 11.445,00 TL başvuru bedelinin, başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iade edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) İhalenin 2 ve 6’ncı kısımlarına ilişkin olarak idarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
İncelenen ihalede,
Başvuru sahibi isteklinin, idarenin ihalenin 2 ve 6’ncı kısmının iptaline ilişkin kararının gerekçesinin mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca, iptal işleminin mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle “ihalenin 2 ve 6’ncı kısmına ilişkin olarak idarenin ihalenin iptali kararının iptaline” karar verilmiştir.
Anılan kararda, farklı ihalelerde oluşan ihale bedellerinden hareketle değerlendirme yapmanın imkan dahilinde olduğu, ancak her durumda farklı ihalelerde oluşan ihale bedellerinden hareketle değerlendirme yapmanın doğru ve uygun bir yöntem olmayacağı, bu noktada somut olayın şartlarının önem arz ettiği düşünülmekte olup ihalelerde idarelerce gözetilmesi gereken eşit muamele, güvenilirlik, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ilkelerine uyulması hususunda sahip oldukları sorumluluk çerçevesinde ihale yetkilisi tarafından kısmi teklife açık bahse konu ihalenin 2’nci ve 6’ncı kısımları için alınan ihalenin iptali kararının uygun olmadığı ifade edilmektedir.
Yapılan incelemede, 19.11.2018 tarihli ilk ihale komisyonu kararları ile itirazen şikâyete konu her iki kısımda da ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen başvuru sahibinin ihaledeki konumunun Kurulun söz konusu kararı neticesinde alınan 01.02.2019 tarihli “Düzeltici İşlem İhale Komisyonu Kararları” ile değiştiği ve ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi konumuna geldiği, ancak, ihale yetkilisi tarafından bahse konu 2’nci ve 6’ncı kısımlarında isteklinin tekliflerinin, aynı ilde hizmet veren Sağlık Bilimleri Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 2019-2020 yılları için yapmış olduğu ihaledeki fiyatlarla karşılaştırılması sonucunda başvuru sahibi Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin teklifinin çok yüksek olduğu ve aynı ilde oluşan benzer işlerdeki fiyatların farklılığı nedeniyle; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasının ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmündeki kamu kaynaklarının etkin kullanımının gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle kamu yararı adına 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesine göre ihale yetkilisi tarafından kısmi teklife açık bahse konu ihalenin itirazen şikâyete konu 2’nci ve 6’ncı kısımlarının iptal edildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesi ile ihalenin iptali hususunda ihale komisyonlarına ve dolayısıyla idarelere takdir yetkisi tanındığı, Kanun’un 40’ıncı maddesinin altıncı fıkrası ile, ihale komisyonu kararı üzerine ihale yetkililerine yapacakları inceleme sonucunda, gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle ihalenin iptal edilmesi hususunda takdir yetkisi verildiği anlaşılmakla birlikte, ihale komisyonları ile ihale yetkililerinin söz konusu yetkilerinin mutlak ve sınırsız olmadığı, bu yetkinin mevzuata, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun surette kullanılması gerektiği açıktır.
Bu itibarla, ihale yetkilisinin iptal kararının gerekçesini oluşturan hususlar incelendiğinde, her ne kadar incelenen ihalede her iki kısımda da başvuru sahibi isteklinin teklifi yaklaşık maliyetin altında olsa da, her ihalenin koşulları aynı olmamakla birlikte farklı ihalelerde oluşan ihale bedellerinden hareketle değerlendirme yapmanın imkan dahilinde olduğu değerlendirilmektedir.
Bu bağlamda, ihale yetkilisi tarafından ihalenin 2 ve 6’ncı kısmının iptaline ilişkin gerekçede yer aldığı üzere, aynı ilde hizmet veren başka bir hastanenin benzer ihalesinde gerçekleşen fiyatların incelenen ihalede teklif edilen fiyatlardan oldukça düşük olduğu hususları göz önüne alındığında, uyuşmazlığa konu ihalenin 2 ve 6’ncı kısımlarının, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasının ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmündeki kamu kaynaklarının etkin kullanımının gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle kamu yararı adına 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesine göre iptal edilmesinin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede, “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle, “ihalenin 1. kısmına ilişkin olarak idarenin ihalenin iptali kararının iptaline” niteliğindeki karara katılmıyoruz. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy