(4734 S. K. m. 39, 54, 65)
Toplantı No: 2012/015 
Gündem No: 90
Karar Tarihi: 27.02.2012
Karar No: 2012/UH.II-1156  
Şikayetçi: Aydeniz Yemek Temizlik Güvenlik Tekstil Bilişim Medikal Ve Sağlık Hizmetleri Ltd.Şti., Fatih Cad. Asmaz Plaza Kat: 4 Daire : 14 YALOVA
İhaleyi yapan idare:  Bursa Göğüs Hastalıkları Hastanesi, Ertuğrulgazi Mah. Ülkü Sk. 4 BURSA
Başvuru tarih ve sayısı: 14.02.2012 / 6461 
Başvuruya konu ihale: 2011/159073 İhale Kayıt Numaralı "2012 Yılı (12 Aylık) Hastane Dışında Yemek Pişirme, Hastaneye Taşıma, Dağıtım Ve Sonrası Hizmetleri" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 21.02.2012 tarih ve B.07.6.KİK.0.07.00.00-101.04-.H.(726).(0258)./2012-12Esayılı Esas İnceleme Raporunda;
Bursa Göğüs Hastalıkları Hastanesi Başhekimliği tarafından 04.11.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2012 Yılı (12 Aylık) Hastane Dışında Yemek Pişirme, Hastaneye Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Aydeniz Yemek Temizlik Güvenlik Teks. Bilişim Medikal ve Sağlık Hiz. Ltd. Şti.’nin idarenin aldığı ihalenin iptali kararına karşı 14.02.2012 tarih ve 6461 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.02.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesinden;
İdarenin ihalenin iptaline ilişkin kararının iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar: Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; itirazen şikayet başvuruları üzerine Kamu İhale Kurulunun 26.01.2012 tarihli ve 2012/UH.II-614 sayılı Kararında düzeltici işlem belirlenerek aşırı düşük teklif açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi hususlarının bulunduğu, anılan Karar sonrasında en avantajlı teklifin firmalarına ait olduğu, buna karşın, idarece tekliflerinin Kurulun söz konusu kararı ile teklifleri reddedilen isteklilerin fiyat tekliflerine ve Bursa ili sınırlarındaki hastanelerin yaptığı alımlardaki fiyatlara göre yüksek olması gerekçesiyle idarece ihalenin iptal edildiği ifade edilerek,
Her kurumun şartlarının değişik olduğu, idarenin kıyaslama yaptığı hastanelerin hasta sayısı, çalıştırılacak personel sayısı, yemek listeleri ve verilen yemek çeşitlerinin farklı olduğu, dolayısıyla, idarenin diğer hastanelerin yaptığı alımlardaki fiyatları göz önünde bulundurarak ihaleyi iptal etmesinin yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İdari şartnamenin 2 nci maddesinde ihale konusu işin adının “2012 Yılı (12 Aylık) Hastane Dışında Yemek Pişirme, Hastaneye Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri” olarak belirtildiği; miktarı ve türünün ise şartname ekinde,
Sıra No           Açıklama                                            Birimi  Miktarı
1          Kahvaltı (Normal-Diyet)                               adet     70000,000
2          Normal ve Diyet Yemek (Öğle ve Akşam)   adet     173000,000
şeklinde yer verildiği, 19 uncu maddesinde teklif ve sözleşme türünün birim fiyat teklif ve sözleşme olacağının belirtildiği, sözleşme tasarısının 9 uncu maddesinde, işe başlama tarihinin 01.01.2012, işin bitiş tarihinin ise 31.12.2012 olarak belirtildiği görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde, 30.11.2011 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin Ar Yemek Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru üzerine alınan 26.01.2012 tarihli ve 2012/UH.II-614 sayılı kurul Kararı ile aşırı düşük teklif açıklamaları mevzuata uygun bulunmayan Ar Yemek Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. ile FGS Gıda Org. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’ye ait tekliflerin reddedilmesine karar verildiği, Kurulun düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin bu kararı üzerine, ihale komisyonu kararına istinaden idarece ihalenin 08.02.2012 tarihinde iptal edildiği, iptal gerekçesinin, Kurulun anılan kararı neticesinde geçerli en düşük teklif sahibi durumunda bulunan başvuru sahibinin fiyat teklifinin, teklifleri reddedilen isteklilere ait tekliflere ve Bursa ili sınırlarındaki hastanelerin yaptığı alımlardaki fiyatlara göre yüksek kalması ve kurum menfaatinin göz önünde bulundurulması olarak belirtildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39 uncu maddesinde; “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almaktadır.
Anılan hüküm uyarınca ihalenin iptali konusunda idarelerin kamu yararı ve hizmet gerekleri çerçevesinde takdir yetkisi bulunmaktadır.
Başvuruya konu ihalenin, 4734 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi uyarınca ihale komisyonu kararı üzerine idarece iptal edildiği ve iptal işleminde herhangi bir mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi uyarınca başvurunun reddine karar verilmesi gerekmektedir
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi uyarınca itirazen şikayet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Karşı Oy: 
KARŞI OY
İnceleme konusu ihalede;
Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde dile getirilen “….2012/UH.II-614 sayılı Kararında düzeltici işlem belirlenerek aşırı düşük teklif açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin tekliflerinin reddedilmesi hususlarının bulunduğu, anılan Karar sonrasında en avantajlı teklifin firmalarına ait olduğu, buna karşın, idarece tekliflerinin Kurulun söz konusu kararı ile teklifleri reddedilen isteklilerin fiyat tekliflerine ve Bursa İli sınırlarındaki hastanelerin yaptığı alımlardaki fiyatlara göre yüksek olması gerekçesiyle idarece ihalenin iptal edildiği, her kurumun şartlarının değişik olduğu, idarenin kıyaslama yaptığı hastanelerin hasta sayısı, çalıştırılacak personel sayısı, yemek listeleri ve verilen yemek çeşitlerinin farklı olduğu, dolayısıyla, idarenin diğer hastanelerin yaptığı alımlardaki fiyatları göz önünde bulundurarak ihaleyi iptal etmesinin yerinde olmadığı” iddialara yönelik olarak Kurul çoğunluğunca “itirazen şikâyet başvurusunun reddi” kararı verilmiştir.
Başvuruya konu ihalede iptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre;
Başvuru sahibinin, itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan, 26.01.2012 tarihli ve 2012/UH.II-614 sayılı Kurul Kararı ile aşırı düşük teklif açıklamaları mevzuata uygun bulunmayan Ar Yemek Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. ile FGS Gıda Org. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’ne ait tekliflerin reddedilmesine karar verildiği, Kurulun düzeltici işlem belirlenmesi niteliğindeki bu kararı üzerine, ihale komisyonu kararına istinaden idarece ihalenin 08.02.2012 tarihinde iptal edildiği, iptal gerekçesinin, Kurulun anılan kararı neticesinde geçerli en düşük teklif sahibi durumunda bulunan başvuru sahibinin fiyat teklifinin, teklifleri reddedilen isteklilere ait tekliflere ve Bursa ili sınırlarındaki hastanelerin yaptığı alımlardaki fiyatlara göre yüksek kalması ve kurum menfaatinin göz önünde bulundurulması olarak belirtildiği anlaşılmıştır.
İhalenin iptaline dair kararın alınış şekli ve zamanı dikkate alındığında, iptal kararının 4734 sayılı Kanunun 39. maddesi hükmü doğrultusunda alındığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanunun 39. maddesinde; “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almaktadır.
Kanunun anılan hükmü, madde gerekçesinde yer alan; “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılamaması ya da Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti” şeklindeki durumlarda, ihalenin iptali hususunda idarelere takdir yetkisi tanımaktadır. Ancak, bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp, mevzuata, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun surette kullanılmalıdır.
İptal gerekçesi; Kurulun 26.01.2012 tarihli ve 2012/UH.II-614 sayılı kararı neticesinde, geçerli en düşük teklif sahibi durumunda bulunan başvuru sahibinin fiyat teklifinin, anılan Karar ile teklifleri reddedilen isteklilere ait tekliflere ve Bursa İli sınırlarındaki hastanelerin yaptığı alımlardaki fiyatlara göre yüksek kalması ve kurum menfaatinin göz önünde bulundurulması olarak belirtilmiştir. Anılan gerekçe göz önünde bulundurulduğunda, Kanunun temel ilkelerinden kaynakların verimli kullanılması ilkesinin inceleme konusu ihalede sağlanamadığından bahisle, ihale komisyonu kararı üzerine idarece ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.
Kaynakların verimli kullanılması ilkesinin, bir ihalede sağlanıp sağlanmadığının tespitinde en önemli veri, idarece ihaleden önce mevzuata ve ihale şartnamesine uygun bir şekilde hesaplanmış olan ve piyasa fiyatlarını yansıtan yaklaşık maliyettir. Çünkü, idarenin ihtiyacına karşılık harcama bütçesinde ayırması gereken mali kaynak tutarı (ödenek), yaklaşık maliyet tutarına göre belirlenmektedir. Dolayısıyla, ihalede verilen geçerli tekliflerin yaklaşık maliyet tutarı ile mukayese edilerek kaynakların verimli kullanılması ilkesinin, ihalede tesis edilip edilmediğinin belirlenmesi ve idarece usulüne uygun bir şekilde hesaplanmış, yaklaşık maliyetin altında geçerli tekliflerin bulunması halinde, ihale işlemlerine devam edilmesi ve ihalenin sonuçlandırılabileceği değerlendirilmektedir.
Buna karşın, idarenin iptal gerekçesinden, ihalede teklifleri reddedilen isteklilerin fiyat teklifleri ile Bursa ili sınırlarındaki diğer idarelerin yaptıkları alımlarda, ortaya çıkan fiyatların ihalenin karara bağlanması sürecinde dikkate alındığı görülmektedir. Öncelikle, ihalede verilmiş olan tekliflerden herhangi bir sebeple (idarenin istediği ve/veya mevzuatın öngördüğü şekil veya şartlara uygun olmaması nedeniyle) değerlendirme dışı bırakılmış/reddedilmiş olan geçersiz tekliflerin sözü edilen değerlendirmede dikkate alınmasının isabetli olmadığı değerlendirilmiştir. Diğer yandan, her idarenin alım şartları (hasta sayısı, çalıştırılacak personel sayısı, yemek listeleri, yemek çeşitleri, idarece sağlanacak demirbaş cins/miktarı v.b.) farklılıklar arz edeceğinden, her ihalenin kendi somut çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, farklı idarelerin yaptığı benzer nitelikli alımlarda ortaya çıkan fiyatların da ihalenin karara bağlanması sürecinde dikkate alınmasının yerinde olmadığı düşünülmektedir.
Sonuç olarak, inceleme konusu ihalede kaynakların verimli kullanılması ilkesinin sağlanıp sağlanmadığının tespitinde, idarenin ihale konusu iş için gerekli ödeneğinin belirlenmesinde ve ihale sürecindeki birçok işlemin (ihale ilanı, yeterlik kriterlerinin tayin edilmesi v.b.) yerine getirilmesinde referans olarak alınan yaklaşık maliyetin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
İnceleme konusu ihalede yaklaşık maliyetin, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 8. maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendine uygun bir şeklide, [m1] [m1]yapılan piyasa araştırması neticesinde elde edilen fiyatların, aritmetik ortalaması esas alınarak toplam 1.012.892,53 TL olarak belirlendiği; ancak, yapılan incelemede yaklaşık maliyet cetvelinde toplama hatası yapıldığı, hata düzeltildiğinde yaklaşık maliyetin 1.052.320,63 TL olarak hesaplanması gerektiği görülmüştür. Yaklaşık maliyetin ilgili mevzuata uygun bir şekilde hesaplandığı tespit edildiğinden, piyasa fiyatlarını yansıttığının kabul edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
Kurulun anılan kararı sonrasında en avantajlı teklif sahibi durumunda bulunan başvuru sahibine ait teklif fiyatı (897.610,00 TL) olup, yaklaşık maliyetin % 85’ine tekabül etmektedir. Bu bağlamda, başvuru sahibine ait teklif fiyatının rekabet ortamında oluşan bir fiyat olduğu ve piyasa fiyatlarını yansıttığı, dolayısıyla şikâyet konusu ihalede kaynakların verimli kullanılması ilkesinin sağlandığı değerlendirilmiştir. Dolayısıyla, idarenin kaynakların verimli kullanılması ilkesinin sağlanamadığı şeklindeki, ihalenin iptaline ilişkin gerekçesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; inceleme konusu ihalede, ihalenin iptali kararının iptaline karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle, “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” ilişkin karara katılmıyoruz. (¤¤)
(m1) Bu bölümde idarece yaklaşık maliyet hesabında esas alınan hesaplama yöntemi/yöntemleri belirtilecektir (piyasa rayiçleri, bayındırlık birim fiyatları baz alınarak, vb.). Yaklaşık maliyet hesabında esas alınan yöntemin tespit edilememesi halinde bu durum belirtilecektir. 

Full & Egal Universal Law Academy