(4734 S. K. m. 54, 65)
Toplantı No: 2021/028
Gündem No: 59
Karar Tarihi: 08.07.2021
Karar No: 2021/UY.II-1376
BAŞVURU SAHİBİ:
Gülümser Elek. Elektr. Güv. Sist. Bilgis. İnş. Danış. Tek. Hizm. Taah. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/268508 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 5 (Mersin) Bölge Müdürlüğü Trafik Güvenliği Başmühendisliği Bünyesinde Muhtelif Kavşaklarda Bulunan Eski Sinyalizasyon Sistemlerinde Yenileme, Bakım ve Muhtelif Kavşaklarda Sinyalizasyon Sistemi Yapılması Yapım İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 15.06.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 5 (Mersin) Bölge Müdürlüğü Trafik Güvenliği Başmühendisliği Bünyesinde Muhtelif Kavşaklarda Bulunan Eski Sinyalizasyon Sistemlerinde Yenileme, Bakım ve Muhtelif Kavşaklarda Sinyalizasyon Sistemi Yapılması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Gülümser Elek. Elektr. Güv. Sist. Bilgis. İnş. Danış. Tek. Hizm. Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından 24.06.2021 tarih ve 29345 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.06.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1100 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle;
1) İdari Şartname’de zeyilname ile yapılan “Sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenmeyecektir.” şeklindeki değişikliğin ihale ilanının “Diğer hususlar” başlıklı 15’inci maddesine yansıyan bir husus olmasına karşın düzeltme ilanı yoluyla bu hususta herhangi bir değişiklik yapılmamış olunması nedeniyle ihalenin iptal edilmesinin yerinde olmadığı, İdari Şartname ile ihale ilanı arasında yer alan bahse konu çelişkinin esasa etkili olmadığı, ihalede 6 geçerli teklifin bulunduğu, iptal gerekçesi olarak belirtilen hususun teklif verilmesine engel teşkil etmediği,
İlan ve dokümana şikayet süreçleri düşünüldüğünde ilana yansıyan bu hususun idarece bildirilen tarih hesaplandığında şikâyetin süresinde yapılmadığı, idarenin süresi içerisinde şikâyete cevap vermediği ve şikâyetin süre yönünden reddedilmesi gerektiği,
2) İdarenin kararında standart forma aykırı olarak karara itiraz yapılacak yer ve sürenin belirtilmemiş olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde “İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.
Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. Zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, teklifini bu düzenlemeden önce vermiş olan isteklilere tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verme imkanı sağlanır...” hükmü,
Anılan Kanun’un “İlânın uygun olmaması” başlıklı 26’ncı maddesinde “13, 24 ve 25 inci maddelerdeki hükümlere uygun olmayan ilânlar geçersizdir. Bu durumda, ilân bu maddelere uygun bir şekilde yenilenmedikçe ihale veya ön yeterlik yapılamaz.
Ancak, 13 üncü maddede belirtilen ilânın yapılmaması veya ilân sürelerine uyulmaması halleri hariç, yapılan ilânlarda 24 ve 25 inci madde hükümlerine uygun olmayan hatalar bulunması durumunda, 13 üncü maddeye göre yirmibeş ve kırk günlük ilan süresi bulunan ihalelerde ilânların yayımlanmasını takip eden onbeş gün diğer ihalelerde ise on gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilânı yapılmak suretiyle ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 27’nci maddesinde “(1) İlan yapıldıktan sonra ihale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır ve ihale yeniden aynı şekilde ilan olunur. Ancak; teklif ve başvuruların hazırlanmasını etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da idareye yazılı olarak bildirilmesi halinde, zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda değişiklik yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin zeyilname, ihale dokümanının bir parçası olarak EKAP’a yüklenir ve ihale veya son başvuru tarihinden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde, EKAP üzerinden e-imza kullanarak doküman indirenlerin tamamına bildirim ve tebligat esasları çerçevesinde gönderilir. Ancak, belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi Kanunun 26’ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.
…
(5) (Değişik: RG-3/7/2009-27277) Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet üzerine yapılan incelemede; başvuruların ya da tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale veya ön yeterlik dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, ihale veya son başvuru tarihine on günden az süre kalmış olsa dahi gerekli düzeltme yapılarak yukarıda belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir. Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Dokümana ilişkin hususlar” başlıklı 15’inci maddesinde “15.1. Şikayet üzerine dokümanda değişiklik yapılması
İhale Uygulama Yönetmeliklerinin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı maddesinde “Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet üzerine yapılan incelemede; başvuruların ya da tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale veya ön yeterlik dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, ihale veya son başvuru tarihine on günden az süre kalmış olsa dahi gerekli düzeltme yapılarak yukarıda belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir. Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.” hükmü yer almaktadır. Buna göre, şikayet başvurusu üzerine, idarenin dokümanda düzeltme yapılmasına karar vermesi halinde, Kanunun 29 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ve zeyilnamenin doküman indirenlerin tamamına ihale veya son başvuru tarihinden en az on gün önce bildirilmesini öngören düzenlemedeki on günlük süre ile bağlı olmaksızın ihale veya son başvuru tarihine kadar (ihale veya son başvuru günü hariç) zeyilname ile dokümanda düzeltme yapılabilecektir. Ancak zeyilnamenin son bildirim tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında on günden az süre kalması halinde, ihale tarihinin ertelenmesi zorunlu olup, bu erteleme sadece bir defa yapılabilecektir. İhale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, yeni ihale veya son başvuru tarihinin, zeyilnamenin son bildirim tarihinden itibaren on günden az olmayacak şekilde belirlenmesi gerektiği hususuna dikkat edilmelidir. Zeyilname ile ihale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, erteleme süresi ihale veya son başvuru tarihinden itibaren hiçbir durumda yirmi günü geçemeyecektir.” açıklaması,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikayetin sonuçlandırılması” başlıklı 7’nci maddesinde “…(3) Kanunun 29 uncu maddesi gereğince, ilân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esas olup, ilan yapıldıktan sonra, ihale dokümanında tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin tespit edilmesi ve dokümanda değişiklik yapılmasının zorunlu olması halinde, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.
(4) Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya istekli olabilecekler tarafından yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanın ilana yansımayan hükümlerine ilişkin olarak değişikliklerin yapılması mümkün bulunmaktadır. Bu durumda, yapılan değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname düzenlenerek, bu zeyilnamenin son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı EKAP e-imza kullanarak indirenlerin tamamına gönderilmesi gerekmektedir.
…
(9) Ancak, zeyilname ile yapılan değişiklik nedeniyle ilanda da değişiklik yapılması gereken hallerde, ilanda düzeltme yapma süresi geçmiş ise Kanunun 26 ncı maddesi uyarınca yeniden ilan yapılması gerektiği hususuna dikkat edilmelidir…” açıklaması yer almaktadır.
25.05.2021 tarihli ihale ilanının 2’nci maddesinde “…b) Niteliği, türü ve miktarı: 800 gün Sinyalizasyon Sistemlerinin Kontrollerinin ve Arızaların yapılması. Ayrıntılı bilgiye EKAP’ta yer alan ihale dokümanı içinde bulunan idari şartnameden ulaşılabilir.” düzenlemesi,
Anılan ihale ilanının “Diğer hususlar” başlıklı 15’inci maddesinde “…Aşırı düşük teklif değerlendirme yöntemi: Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir.” düzenlemesi,
03.06.2021 tarihli düzeltme ilanında “3- Düzeltilen [madde/maddeler ] şunlardır
1) İhale İlanının 2.b maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
2.b. Birim Fiyat Teklif Cetvelinde nevi ve miktarları belirtilen Karayolları 5 Bölge Müd. bünyesinde muhtelif kavşaklarda bulunan eski sinyalizasyon sistemlerinde yenileme, bakım ve muhtelif kavşaklarda sinyalizasyon sistemi yapılması yapım İşleridir.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
Yapılan incelemede, idarece 31.05.2021 tarihinde zeyilname düzenlendiği, söz konusu zeyilname ile İdari Şartname’de yapılan değişikliklerin;
Madde
Zeyilname Öncesi
Zeyilname Sonrası
2.1.e
İlanda Yer Alacak Miktar Düzenlemesi:
800 gün Sinyalizasyon Sistemlerinin Kontrollerinin ve Arızaların yapılması.
İlanda Yer Alacak Miktar Düzenlemesi:
Birim Fiyat Teklif Cetvelinde nevi ve miktarları belirtilen Karayolları 5 Bölge Müd. bünyesinde muhtelif kavşaklarda bulunan eski sinyalizasyon sistemlerinde yenileme, bakım ve muhtelif kavşaklarda sinyalizasyon sistemi yapılması yapım İşleridir.
33.1
Madde 33 - Aşırı düşük teklifler
33.1. Sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri açıklama istenilmeksizin reddedilecektir.
Madde 33 - Aşırı düşük teklifler
33.1. Sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenmeyecektir.
şeklinde olduğu görülmüştür.
İhale işlem dosyasının incelenmesinden, idareye yapılan 17.06.2021 tarihli bir başvuru üzerine yapılan inceleme neticesinde alınan ihale komisyonu kararıyla ihalenin iptal edildiği, söz konusu komisyon kararının 22.06.2021 tarihinde onaylandığı, ihalenin iptal gerekçesinin 31.05.2021 tarihinde zeyilname ile İdari Şartname’de yapılan “Sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenmeyecektir.” şeklindeki değişikliğin ihale ilanının “Diğer hususlar” başlıklı 15’inci maddesine yansıyan bir husus olmasına karşın düzeltme ilanı yoluyla bu hususta herhangi bir değişiklik yapılmamış olunması olarak belirtildiği görülmüştür.
Yukarıdaki tabloda yer verilen zeyilname kapsamında yapılan her iki değişikliğin de ilana yansıyan hususları kapsadığı, ancak idarece 03.06.2021 tarihinde yapılan düzeltme ilanında İdari Şartname’nin 33.1’inci maddesinde yapılan sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeyeceğine ilişkin düzenlemeye yer verilmediği, bu çerçevede İdari Şartname’de zeyilname kapsamında yapılan değişiklikle sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeyeceğine ilişkin düzenleme yer alırken ihale ilanında sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin açıklama istenilmeksizin reddedileceği hususuna yer verilmiş olduğu, bu durumun ihaleye katılım kararını etkileyebileceği, İdari Şartname ile İhale İlanı arasında yer alan bahse konu çelişkili düzenlemeler nedeniyle ve düzeltme ilanı için gereken sürenin de geçtiği dikkate alındığında ihalenin iptal edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, itirazen şikayet başvurusu dilekçesinde yer alan “İlan ve dokümana şikayet süreçleri düşünüldüğünde ilana yansıyan bu hususunun idarece bildirilen tarih hesaplandığında şikâyetin süresinde yapılmadığı, idarenin süresi içerisinde şikâyete cevap vermediği ve şikâyetin süre yönünden reddedilmesi gerektiği” iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 27’nci maddesinin birinci fıkrasından zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda değişiklik yapılabilmesi için teklif ve başvuruların hazırlanmasını etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da idareye yazılı olarak bildirilmesi gerektiğinin anlaşıldığı, bu itibarla idareye yapılacak yazılı bildirime ilişkin olarak mevzuatta herhangi bir süre şartı öngörülmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiası yerinde görülmemiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İhale Kararının Bildirilmesi standart formunun 4 ve 5 nolu dipnotlarında “4. İdare tarafından ilgisine göre 4734 sayılı Kanunun 55 inci ve 56 ncı maddeleri ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelikte belirtilen süreler veya 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda yer alan dava açma süresi dikkate alınarak yazılacaktır.
5. 4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesinde öngörülen idareye şikayet başvurusunun mümkün olduğu hallerde veya kısmi teklif verilmesine açık ihalelerde iptal edilen kısımların bulunması durumunda ihalede geçerli teklif kalmaması nedeniyle yada ihalede geçerli teklif olmakla birlikte bazı tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması nedeniyle ihalede rekabetin oluşmadığı ve/veya kaynakların etkin kullanımının gerçekleşmediği gerekçesiyle ilgili kısımlara ilişkin ihalenin iptal edildiği durumlarda bu seçenek yazılacaktır.
Ancak aktarılan gerekçe ile ihalenin iptal edildiği durumlarda, iptal işleminden önce herhangi bir şikayet başvurusunun olması halinde, başvuru veya teklifi değerlendirme dışı bırakılan aday veya isteklinin, teklifinin geçerli olduğuna ve bu nedenle ihalenin iptal edilmemesi gerektiğine yönelik olarak 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında öngörülen beş günlük süre içerisinde doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunması da mümkün olduğundan, madde metninin her iki seçeneği ve her iki seçeneğe ilişkin (4) numaralı dipnotta belirtilen süreleri içerecek şekilde yazılması gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.
İdarece başvuru sahibine 22.06.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen ihalenin iptal edilmesine ilişkin kararın KİK019.1/H Kesinleşen İhale Kararının Bildirilmesi standart formuna uygun olmadığı, iptal kararına ilişkin yapılacak itiraza ilişkin yerin ve sürenin belirtilmemiş olduğu anlaşılmıştır. Ancak başvuru sahibi tarafından, itirazen şikayet başvurusunun kamu ihale mevzuatına uygun olarak Kuruma süresi içerisinde yapıldığı anlaşıldığından, bahse konu hususun esasa etkili sonuç ortaya çıkarmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy