(4734 S. K. m. 17, 54, 65)
Toplantı No: 2016/006
Gündem No: 22
Karar Tarihi: 20.01.2016
Karar No: 2016-UM.I-233 
Şikayetçi: Efeoğlu Taç Dayanıklı Tüketim Malları Turizm Akaryakıt Hayvancılık Kuyumculuk Otomotiv İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti.
İhaleyi Yapan Daire: Dikili Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı: 30.12.2015 / 100703
Başvuruya Konu İhale: 2015/140829 İhale Kayıt Numaralı "Motorin(Diğer)Tse En 590+A195 Oktan Kurşunsuz Benzin Ts En 228" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ
BAŞVURU SAHİBİ: Efeoğlu Taç Dayanıklı Tüketim Malları Turizm Akaryakıt Hayvancılık Kuyumculuk Otomotiv İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
VEKİLİ: Av. Emre Öz
İsmetpaşa Mah. Ş.Sami Akbulut Cad. No: 40/2 Dikili/İZMİR
İHALEYİ YAPAN İDARE: Dikili Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
Salimbey Mahallesi 15. Sk. No: 4/6 35980 Dikili/İZMİR
BAŞVURUYA KONU İHALE: 2015/140829 İhale Kayıt Numaralı “Motorin (Diğer) Tse En 590 + A195 Oktan Kurşunsuz Benzin Ts En 228” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: Dikili Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 24.11.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Motorin (Diğer) Tse En 590 + A195 Oktan Kurşunsuz Benzin Ts En 228” ihalesine ilişkin olarak Efeoğlu Taç Dayanıklı Tüketim Malları Turizm Akaryakıt Hayvancılık Kuyumculuk Otomotiv İnş. Taah. San.ve Tic. Ltd. Şti.nin 17.12.2015 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 24.12.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.12.2015 tarih ve 100703 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.12.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/3541 sayılı itirazen şikayet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle, 11.12.2015 tarihli ihale komisyonu kararından kendilerinin iki teklif zarfı sunduğu gerekçesiyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (d) bendi gereği ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedildiği ve 6 ay süre ile kamu ihalelerine katılmaktan yasaklandığı, ancak Kanun’un 17’nci maddesine göre geçici teminatın gelir kaydedilemeyeceği, geçici teminatların iade edilmesi gerektiği, tek bir ihale dosyası ile ihaleye katılan bir firmanın birden fazla teklifte bulunmasının 17’nci maddenin (d) bendi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, ancak kendilerine birisi Dikili’de bulunan (Efeoğlu Taç Opet) ve diğeri Çandarlı’da bulunan (Efeoğlu Taç Aytemiz) iki ayrı akaryakıt istasyonu için iki adet ihale dokümanı satıldığı, kendileri tarafından iki ayrı geçici teminat mektubu sunulduğu, ihale dokümanlarını satın almak için tek bir vergi kimlik numarasıyla başvuru yapıldığı, EKAP’a üyelikleri bulunmadığı halde ihale dokümanının satıldığı, söz konusu durumun ihaleye katılmalarından sonra tespit edildiği, kendilerinin ihale dışı bırakılmasıyla geriye yalnızca tek geçerli teklifin kaldığı, bu nedenle rekabetin oluşmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 2.1. maddesinde ihale konusu malın adının “Akaryakıt alımı”, miktarı ve türünün “Motorin (Diğer) Tse En 590+A1 466800 Lt, 95 Oktan Kurşunsuz Benzin Ts En 228 31050 Lt” olduğu anlaşılmıştır.
Aynı Şartname’nin “İhale dokümanının görülmesi ve temini ile EKAP'a kayıt zorunluluğu” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. İhale dokümanı aşağıda belirtilen adreste ve EKAP üzerinden (teknik şartnamenin yayımlanmaması halinde teknik şartname hariç) bedelsiz olarak görülebilir. Ancak, ihaleye teklif verecek olanların, İdarece onaylı ihale dokümanını satın alması veya EKAP üzerinden e-imza kullanarak indirmesi zorunludur.” düzenlemesinin,
Aynı Şartname’nin “ Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 19’uncu maddesi “19.1. Bu ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesinin, “Alternatif teklifler” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede alternatif teklif verilmeyecektir.” düzenlemesinin yer aldığı anlaşılmıştır.
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “İhalelerde Uyulması Zorunlu Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…(3) İdareler ve ihaleye katılmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler EKAP’a kayıt olmak zorundadır.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Dokümanın Görülmesi, Satın Alınması ve EKAP Üzerinden İndirilmesi” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Ön yeterlik dokümanı veya ihale dokümanı satın alınabilmesi için adına doküman satın alınacak Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişilerin EKAP’a kayıtlı olması zorunludur. Ortak girişimlerde ise Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişi ortakların tamamının bu koşulu sağlaması gerekir.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının görülmesi, satın alınması ve EKAP Üzerinden indirilmesi” başlıklı 23’üncü maddesinde ise “(1) Ön yeterlik dokümanı veya ihale dokümanı satın alınabilmesi için adına doküman satın alınacak Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişilerin EKAP’a kayıtlı olması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
Yapılan incelemede Efeoğlu Taç. Day. Tük. Mal. Turz. Akary. Hay. Kuyum. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 23.11.2015 tarihinde ihale dokümanını satın aldığı, söz konusu ihaleye 11.12.2015 tarihinde iki adet teklif dosyası sunulduğu, anılan isteklinin EKAP’ta kaydının bulunmadığı tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
…
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
…
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.
…
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmüne yer verilmek suretiyle alternatif teklif verebilme halleri dışında, isteklilerin kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermesinin yasak fiil ve davranışlar arasında sayıldığı ve bahsi geçen maddede sayılan yasak fiil ve davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanun’un dördüncü kısmında belirtilen yasaklar ve ceza sorumluluğuna ilişkin hükümlerin uygulanacağı ifade edilmiştir.
Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde yer alan “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:
…
j)17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen,
…” hükmü ile bu Kanun’un 17’nci maddesinde sayılan yasak fiil ve davranışlarda bulundukları tespit edilenlerin ihale dışı bırakılacağı belirtilmiştir.
 Aynı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir.” hükmü yer almaktadır.
11.12.2015 tarihli ihale komisyon kararından Efeoğlu Taç. Day. Tük. Mal. Turz. Akary. Hay. Kuyum. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin EKAP üyeliğinin bulunmadığı, ayrıca mevcut ihaleye iki teklif zarfı ile birlikte katıldığı, bu nedenle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (d) bendi kapsamında ihale dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedilmesine ve kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Teklif dosyasının incelenmesinden Efeoğlu Taç. Day. Tük. Mal. Turz. Akary. Hay. Kuyum. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iki teklif mektubu ve eki birim fiyat teklif cetvellerinin Ercan Efeoğlu tarafından imzalandığı, birim fiyat teklif mektubunda aynı vergi kimlik numarasının yer aldığı, teklif dosyalarında sunulan imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi, oda sicil kayıt suretlerinin birbirleriyle aynı olduğu, Efeoğlu Taç. Day. Tük. Mal. Turz. Akary. Hay. Kuyum. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin Opet Petrolcülük A.Ş. ile 06.06.2012 tarihinde bayilik sözleşmesini yenilediği, Efeoğlu Taç. Day. Tük. Mal. Turz. Akary. Hay. Kuyum. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. Çandarlı Şubesi’nin ise 16.09.2015 tarihinde Aytemiz Akaryakıt Dağıtım A.Ş. ile bayilik sözleşmesi imzaladığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi Efeoğlu Taç. Day. Tük. Mal. Turz. Akary. Hay. Kuyum. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif ekinde sunduğu 22.06.2011 tarih ve 47 sayılı Yönetim Kurulu Kararının incelenmesinden, Mustafa Efeoğlu ve Ercan Efeoğlu’nun 10 yıl süre ile şirkete müdür olarak atanmasına, şirketi temsil ve ilzama yetkili olmak üzere 10 yıl süre ile ayrı ayrı yetkili kılınmasına
Oybirliği ile karar verildiği anlaşılmaktadır. Bahse konu ihalede her iki teklif dosyasında da yer alan ve Dikili Noterliği tarafından düzenlenen 24.11.2015 tarihli 10818 sayılı imza sirkülerinde şirket yetkililerin Mustafa Efeoğlu ve Ercan Efeoğlu olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme kapsamında Efeoğlu Taç. Day. Tük. Mal. Turz. Akary. Hay. Kuyum. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tek bir şirket olup şirketin merkez ve şubesinin iki ayrı teklif dosyası sunduğu, ihale dokümanında alternatif teklif verileceğine ilişkin düzenleme bulunmadığı, mevcut durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (d) bendi gereğince alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif verilmesi kapsamında değerlendirilmesinin mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.
Ancak hangi durumlarda geçici teminat mektubu tutarının gelir kaydedileceği 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda açıkça düzenlenmiş olup anılan Kanun’un 17’nci maddesinin (d) bendi kapsamında sayılan fiil veya davranışlarda bulunanların geçici teminatlarının gelir kaydedileceğine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle başvuru sahibinin geçici teminat mektubu tutarının gelir kaydedilmesi yönünde tesis edilen işlemin mevzuata uygun olmadığı, bu çerçevede başvuru sahibinin geçici teminatının gelir kaydedilmesi işleminin iptali ve söz konusu geçici teminatın iade edilmesi yönünde düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy