(4734 S. K. m. 38, 41, 54, 65) (Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 9) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 8, 79)
Toplantı No: 2011/013
Gündem No: 17
Karar Tarihi: 10.02.2011
Karar No: 2011/UH.III-663
Şikayetçi: Beyza Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti., Kurtuluş Mahallesi Atatürk Cad. Türkeri Apt. No:24 D:1 Soma/MANİSA
İhaleyi yapan idare: Turgutlu Belediye Başkanlığı İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü, Turan Mahallesi 7 Eylül Yolu No: 23 Turgutlu/MANİSA
Başvuru tarih ve sayısı: 18.01.2011 / 3439
Başvuruya konu ihale: 2010/541112 İhale Kayıt Numaralı "Özel Güvenlik Hizmet Alımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 09.02.2011 tarih ve B.07.6.KİK.0.08.00.00-101.04-.H.(02.76).(0259)./2011-3E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Turgutlu Belediye Başkanlığı İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü tarafından 30.11.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Özel Güvenlik Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Beyza Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 29.12.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 03.01.2011 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 18.01.2011 tarih ve 3439 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.01.2011 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
1) 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Raporda belirtilen proforma faturayı düzenleyen Erdem Tekstil Konf. Gıd. Tur. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. firması hakkında inceleme ve/veya gereği yapılması için firmanın bağlı bulunduğu Adil Oran Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirim yapılmasına,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; asgari işçilik maliyetinin KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden 503.581,14 TL olarak hesaplandığı ihalede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin 505.302,05 TL ve ikinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin teklifinin 537.118,50 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinden asgari işçilik maliyeti çıkartıldığında geriye kalan 1.720,91 TL ile ve ikinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin teklifinden asgari işçilik maliyeti çıkartıldığında geriye kalan 33.536,77 TL ile ihale dokümanında belirtilen 764 adet giyim malzemesi, 55 parça ekipmanın ve 42 kişilik 12 ay süreli zorunlu mali mesuliyet sigortası giderlerinin karşılanmasının mümkün olmadığı, isteklilerce ve idarece asgari işçilik maliyetinin yanlış hesaplanmış olabileceği, isteklilerin sunmuş olduğu ağırlıklı ortalama birim maliyet cetvellerinin gerçeği yansıtmadığı, piyasa koşulları altında isteklilerin giyim malzemeleri için teklif ettikleri bedelle giyim malzemelerini temin etmelerinin mümkün olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İnceleme konusu ihalenin, Turgutlu Belediye Başkanlığı İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü tarafından 30.11.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 12 ay süreli 42 kişi ile özel güvenlik hizmet alımı işi olduğu anlaşılmıştır.
İdari şartnamenin teklif fiyata dahil masraflar başlıklı 25 inci maddesinde; “25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Sözleşme kapsamında çalıştırılacak güvenlik personellerinden 41 (kırkbir) adedine brüt asgari ücret, 1 (bir) adet güvenlik amirine brüt asgari ücretin %50 fazlası ödeme yapılması öngörülmüştür.
Özel güvenlik personeline resmi ve dini bayramlarda fazla çalıştırılmasına ilişkin 4857 sayılı İş Kanununun 47.maddesine göre ödenecek ücret teklif fiyata dâhildir.
Tatilde çalışılacak toplam gün sayısı:
Güvenlik Personeli: 553,5 gün
Güvenlik Amiri: 13,5 gün
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Teknik Şartname çerçevesinde ayni olarak verilmesi öngörülen 5188 Sayılı Kanun ve İkincil Mevzuatı hükümlerine uygun olarak verilecek özel güvenlik kıyafet bedeli teklif fiyata dâhildir.
25.3.3. Malzeme giderleri:
Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren, Teknik Şartnamenin 7. maddesinde belirtilen ve ihale konusu işin yürütülmesi için gereken teçhizatları temin ederek görevli personele dağıtacaktır. Söz konusu teçhizatlar Genel Tebliğin 79.4.2.23.maddesi gereğince amortismana dâhil edildiğinden teçhizat giderleri teklif bedeline dâhil edilmeyecektir. Yüklenicinin anılan malzemeleri bulundurmak için kendi malı olma şartı aranmamaktadır. Ancak, kendi malı olması durumunda Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde belirtilen belgeleri sunması gerekmektedir.
25.3.4. Diğer giderler:
Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri teklif fiyata dâhil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu hizmetin yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %1 (yüzde bir)'dir.” düzenlemesi,
Teknik şartnamenin “Yüklenici Tarafından Temin Edilerek; Kurum Nezdinde Görevlendirilecek Özel Güvenlik Personeli Bazında Tahsisi ve Kullanımı Gereken Kılık, Kıyafet, Gereç ve Donatım Yükümlülükleri” başlıklı 7 nci maddesinde ise; “Yüklenici tüm güvenlik personeline, asgari aşağıda belirtilen giyim eşyasını, mevsimlik olarak ayrı ayrı, tek tip ve standartta ve yeni olarak vermek ve giydirmekle yükümlüdür.
Yazlık Kıyafetler
1-Gömlek 2 Adet
2-Pantolon 2 Adet
3-Ayakkabı 1 Adet
4-Şapka 1 Adet
5-Özel Güvenlik Kemeri 1 Adet
Kışlık Kıyafetler
1-Gömlek 2 Adet
2-Pantolon 2 Adet
3-Mont 1 Adet
4-Ayakkabı 1 Adet
5-Kazak 1 Adet
6-Bere 1 Adet
7-Eldiven 1 Adet
8-Kravat 1 Adet
Ayrıca ortak kullanım için 15 adet yağmurluk, 15 adet kaban, 20 adet özel güvenlik yeleği.
Gömlek: Uzun kollu %45 (+,-5) pamuklu, %55 (+,-5) polyester gömleklik kumaştan imal, düğmeli, yakalı, ili kapaklı dış cepli.
Pantolon: En az %55 pamuklu (+,-5) gabardin kumaştan paça 22 – 24 cm önden fermuarlı iki cepli, arkadan iki cepli ve kemer takılabilecek, kemer deriden mamul metal başlıklı olacaktır.
Ayakkabı: Tabanı plastik veya pvc den üstünün ve içinin ise emitasyon olmayan deriden imal edilmiş olacaktır.
Mont, Kaban: Su geçirmez deriden kumaştan uzun kollu ve astarlı içten ve üstten cepli üzerinde firma amblemi ve işaretleri olacak önden fermuarlı ve yakalı olacaktır.
Yüklenici tüm güvenlik personelinin resmi giyeceklerinin üzerinde, amblem ve semboller ile görevli tanıtma kartının, yükleniciyi belirtir tek tip ve standartta ve tam olarak takılı olmasını sağlamakla yükümlüdür.
İstekliler, 15 adet el telsizi, 10 adet telsiz şarj cihazı, 5 adet telsiz yedek bataryası, 10 adet telsiz kulaklık, 3 adet el dedektörü, 10 adet şarjlı el feneri, 1 adet motosiklet(maksimum 1 yaşında olan motosikletin 2 kişiyi taşıyabilecek özellikte oturak olmalıdır. 97 cc silindir hacmi, 6500 d/d 4,00 kw (5,3 bg) azami güç, elektrik + ayak marşlı çalıştırma, 5,5 lt yakıt kapasiteli, 2,50 / 17 ön lastik, 2,75/17 arka lastik, motosiklet günlük 10 km yol gidecektir.), 1 adet Elektrikli Bisiklet (Güç: (Pedallı) 248W, Tırmanma Açısı: 10 Derece, Frenler: Kampana+Kampana, En Yüksek Hız: 24Km, Kullanım Mesafesi: 80 İla 100Km Arası, Akü: 48V 20Ah, Lastik Ebatları: 18"x2.5, Jant: Alüminyum, Ağırlık Taşıma Kapasitesi: 100Kg, Şarj Olma Süresi: 6-8 Saat Arası, Batarya Giriş Voltajı: 110-220V AC, Aksesuarlar: Kapalı Bagaj, Dikiz Aynaları, Uzaktan Kumandalı Alarm, Arka Bagaj Rüzgarlığı, Reflektör, Net Ağırlığı: 60-65 Kg, Elektrikli Bisiklet günlük 10 km yol gidecektir.), her görevliye düdük, kelepçe ve kını, jop ve jop taşıma kayışı bulunduracağına dair taahhütname verecektir.
İstekli çalıştıracağı personele yetkili olan sigorta şirketi tarafından yapılması kaydıyla özel mali sorumluluk sigortası yaptıracağına dair taahhütname verecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Buna göre, istihdam edilecek kırk iki personele yol ve yemek giderleri için idarece herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Bunun dışında ulusal bayram ve genel tatil günlerinde güvenlik amiri toplam 13,5 gün, güvenlik personeli ise toplam 553,5 gün çalıştırılacaktır. Bu bilgiler ışığında ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalar ile % 3 sözleşme ve genel giderler dâhil ve giyim gideri hariç asgari işçilik maliyeti KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden (485.808,18 + 17.773,55=) 503.581,73 TL olarak hesaplanmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalar ile % 3 sözleşme ve genel giderler ile giyim gideri dâhil olmak üzere toplam asgari işçilik maliyet tutarını (487.077,54 TL + 17.804,51=) 504.882,05 TL olarak hesaplamıştır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin, yaptığı hesaplamalarda bir kişi için giyim gideri olarak % 3 sözleşme ve genel giderler hariç 30,00 TL öngördüğü anlaşılmış olup, ihale üzerinde bırakılan isteklinin giyim giderlerini proforma fatura sunarak açıkladığı tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliğinde aşırı düşük teklif açıklamalarının proforma fatura yoluyla açıklama yapılmasına ilişkin olarak;
“79.4.2.4.Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” açıklaması bulunmaktadır.
İhale üzerinde bırakılan Salihli Özel Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Limited Şirketinin, aşırı düşük teklif sorgulamasında giyim giderlerini tevsik etmek için sunduğu proforma faturanın Erdem Tekstil Konf. Gıd. Tur. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlendiği ve SMMM İsa Uyar tarafından onaylandığı ve proforma faturanın altında Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan maddesinde öngörülen “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı tespit edilmiştir. Proforma fatura tutarı olan KDV hariç 1.260,00 TL’ye % 3 sözleşme ve genel giderler eklendiğinde 1.297,80 TL’ye ulaşılmaktadır. Proforma faturada yer alan giyim malzemeleri için teklif edilen tutarlar aşağıdaki gibidir:
Sıra No Cinsi Birim Fiyatı (TL) Miktarı Tutarı (TL)
1 Yağmurluk 1,00 15 15,00
2 Kaban 4,00 15 60,00
3 Özel güvenlik yeleği 1,00 20 20,00
4 Yazlık pantolon 1,50 84 126,00
5 Kışlık pantolon 1,57 84 131,80
6 Yazlık gömlek 1,05 84 88,20
7 Kışlık gömlek 1,00 84 84,00
8 Yazlık ayakkabı 4,00 42 168,00
9 Kışlık ayakkabı 4,00 42 168,00
10 Mont 3,00 42 126,00
11 Kazak 3,00 42 126,00
12 Kravat 0,50 42 21,00
13 Bere 0,50 42 21,00
14 Eldiven 0,50 42 21,00
15 Şapka 1,00 42 42,00
16 Özel güvenlik kemeri 1,00 42 42,00
Genel Toplam (KDV hariç) 1.260,00
İhale üzerinde bırakılan istekli proforma fatura ile birlikte maliyet/satış tespit tutanağını da sunmuştur. Tutanakta giyim malzemelerinin üretim maliyetlerine ilişkin bileşenlerden yola çıkarak her bir ürünün ortalama birim maliyeti hesaplanmıştır. Tutanakta kışlık gömleğin ağırlıklı ortalama birim maliyeti 1,05 TL olarak hesaplanmıştır. Ancak proforma faturada kışlık gömlek için 1,00 TL teklif edilmiştir. Dolayısıyla proforma faturada teklif edilen tutar, ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında kalmaktadır.
Diğer taraftan ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunduğu proforma faturada belirtilen 764 parça giyim malzemesi için teklif edilen toplam tutarın 1.260,00 TL olduğu, ihale üzerinde kalan firma tarafından giyim için teklif edilen bu bedel ile giyim giderlerinin karşılanmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı ve bu durumun ticari hayatın gerçekleriyle örtüşmediği değerlendirilmiştir. Bu nedenle ihale üzerinde bırakılan isteklinin giyim giderlerine ilişkin açıklamalarının yeterli olmadığı anlaşılmış olmakla birlikte, proforma faturayı düzenleyen Erdem Tekstil Konf. Gıd. Tur. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. firması hakkında inceleme ve/veya gereği yapılması için firmanın bağlı bulunduğu Adil Oran Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne bildirim yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde;
“79.4.2.23. Özel güvenlik hizmet alımlarında ihale konusu işe ilişkin her türlü güvenlik sistem ve cihazları ile ekipman, alet, edevat, kelepçe, cop, dedektör, telsiz, el feneri, düdük gibi makine ve ekipman maliyetlerinin tamamı, sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan amortisman olarak kabul edilecek ve aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyecektir.
Özel güvenlik hizmet alım ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulamasında giyim bedeli ise önemli bir bileşen olarak görülecek ve isteklilerce giyim bedelini tevsik eden belgeler sunulacaktır. Giyeceklerin daha önce alındığı ve bunun için bir gider öngörülmediği gibi açıklamalar kabul edilmeyecektir.
Özel güvenlik hizmet alım ihalelerinde mali sorumluluk sigortası gideri aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilecek ve isteklilerce aşırı düşük teklif sorgulaması çerçevesinde sigorta acentelerinden alınarak sunulan poliçe, proforma fatura veya sözleşmelerin ekine sigorta acentelerince Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla özel güvenlik mali sorumluluk sigortası hizmetini geçekleştirebileceklerine ilişkin ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu teyitlerin yetkili kişilerin imzasını taşıması gerekecektir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlüklerinden alınmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınmasına gerek bulunmamaktadır
Özel güvenlik hizmetinin kampüs gibi belirli bir alan içerisinde yerine getirilmesi ve güvenlik için bir araca gerek duyulması halinde, bu aracın akaryakıt ve diğer maliyetleri önemli teklif bileşeni olarak kabul edilmeyecektir.” açıklaması bulunmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin anılan maddesinde, özel güvenlik hizmet alımlarında ihale konusu işe ilişkin her türlü güvenlik sistem ve cihazları ile ekipman, alet, edevat, kelepçe, cop, dedektör, telsiz, el feneri, düdük gibi makine ve ekipman maliyetlerinin tamamının sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan amortisman olarak kabul edileceği ve aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyeceği belirtilmiştir. Yine aynı madde de özel güvenlik hizmetinin kampüs gibi belirli bir alan içerisinde yerine getirilmesi ve güvenlik için bir araca gerek duyulması halinde, bu aracın akaryakıt ve diğer maliyetlerinin de aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyeceği açıkça ifade edilmiştir.
Özel güvenlik mali mesuliyet sigortası giderlerinin ise, idari şartnamede teklif fiyata dahil edileceği belirtilmektedir. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklamalarında Salihli Sim Sigorta ve Aracılık Hizmetleri A.Ş. tarafından düzenlenen bir sigorta teklifinin sunulduğu, bir yıl süreli ve personel sayısının kırk iki kişi olarak belirtildiği belgede, yıllık sigorta giderinin 420,00 TL olarak öngörüldüğü tespit edilmiştir. Ayrıca bu belgeye ek olarak Işık Sigorta Ege Bölge Müdürlüğünün teyit yazısı da bulunmaktadır. Dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin özel güvenlik mali sorumluluk sigortası giderlerine ilişkin yapmış olduğu açıklamaların yeterli olduğu değerlendirilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapmış olduğu hesaplama aşağıdaki gibidir:
Sıra No Maliyet Kalemleri Toplam Tutar (TL)
1 41 güvenlik görevlisi işçilik maliyeti 487.077,54
2 1 güvenlik sorumlusu işçilik maliyeti 17.804,51
3 Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası giderleri 420,00
Toplam Teklif Tutarı 505.302,05
Yukarıda anlatılanlardan da anlaşılacağı üzere, ihale üzerinde bırakılan istekli % 3 sözleşme ve genel giderler dahil olmak üzere kırk iki personelin normal çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışma giderleri için toplam 504.882,05 TL teklif etmiştir. Bunun dışında işveren mali mesuliyet sigortası giderleri için ise fiyat teklifi sunarak açıklama yapmıştır. Fiyat teklifinin ekinde ise, sigorta şirketinin Ege Bölge Müdürlüğünün teyit yazısı da bulunmaktadır. İstekli giyim giderleri için ise proforma fatura ile açıklama yapmıştır. Sunulan proforma fatura, Kamu İhale Genel Tebliğinde bahsedilen şartları taşımakla birlikte, bu proforma faturaya istinaden sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında kışlık gömleğin ağırlıklı ortalama birim maliyeti 1,05 TL olarak hesaplanmışken, proforma faturada kışlık gömlek için 1,00 TL teklif edildiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla proforma faturada teklif edilen tutarın, ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında kaldığı anlaşıldığından ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Başvuru sahibi istekli, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin teklif etmiş olduğu bedel ile işin tamamlanmasının mümkün olmadığını ve dolaysısıyla teklifinin aşırı düşük teklif olduğunu iddia etmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 inci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.4 üncü maddesinde ise; “İhale komisyonu tarafından, asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri karşılayan tekliflerin malzeme ve diğer maliyet kalemleri dikkate alınmak suretiyle değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre idarece belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecek, istekliler tarafından yapılan açıklamalara ilişkin belgeler değerlendirilerek karar verilecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlere yer verilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.
İdare yaklaşık maliyeti, maliyet bileşenlerini toplamak suretiyle aşağıda yer aldığı üzere 623.014,41 TL olarak hesaplamıştır:
Yaklaşık Maliyet Bileşenleri Tutar
Normal çalışma giderleri 471.245,04
Resmi tatillerde yapılacak çalışma giderleri 17.671,50
Giyim giderleri 16.497,00
Toplam 505.413,54
Motosiklet kira bedeli 604,80
Yüklenici karı (%20) 101.203,67
Mali sorumluluk sigortası gideri 630,00
Sözleşme giderleri 15.162,41
Toplam Yaklaşık Maliyet 623.014,41
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında ise; “Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur.” hükmü bulunmaktadır.
İdare yaklaşık maliyeti saptarken yüklenici karını, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri hariç tutar üzerinden % 20 oranında hesaplamıştır. Özel güvenlik mali sorumluluk sigortası giderleri de toplam tutara eklendiğinde karsız yaklaşık maliyet tutarının gerçek tutarı (505.413,54 + 604,80 + 630,00 =) 506.648,34 TL olarak hesaplanacaktır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde ise;
“79.4. … Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.” açıklaması bulunmaktadır.
Dolayısıyla anılan Tebliğ açıklamasına göre personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceği açık bir şekilde ifade edildiğinden ve ikinci en avantajlı teklif sahibi Vaşa Özel Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketinin teklif tutarı olan 537.118,50 TL’nin, karsız yaklaşık maliyet tutarının üzerinde olduğu anlaşıldığından, idarece anılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlenmemesi ve aşırı düşük teklif açıklaması istenmemesi işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan, kesinleşen ihale kararının 13.12.2010 tarihinde iadeli taahhütlü posta aracılığıyla başvuru sahibi istekliye gönderildiği, isteklinin itirazen şikayet dilekçesinde kesinleşen ihale kararının tebliğ tarihini 20.12.2010 olarak belirttiği, ihale üzerinde kalan istekli ile 4734 sayılı Kanunun 41 ve 42 nci maddesinde öngörülen sürelere uyulmadan usulüne aykırı olarak 23.12.2010 tarihinde sözleşme imzalandığı, idareye şikayet başvurusunun sözleşme imzalandıktan sonra 29.12.2010 tarihinde yapıldığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Kanununun “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41 inci maddesinde; “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir…İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamaz.” hükmü bulunmaktadır.
Böylece başvuru sahibi istekliye kesinleşen ihale kararı yazısının tebliğinden itibaren on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamayacağı belirlenmiş olup, idare ile ihale üzerinde kalan istekli arasında 23.12.2010 tarihinde imzalanan sözleşmenin Kamu İhale Kanununun 41 inci maddesinde öngörülen sürelere uyulmaksızın imzalandığı, ancak idarenin Kurumumuza göndermiş olduğu 20.01.2011 tarih ve 68 sayılı yazısından, başvuru sahibi firmanın şikayet başvurusu üzerine ihale üzerinde bırakılan firmaya verilen onaylı sözleşme örneğinin geri alındığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Salihli Özel Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Limited Şirketinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
1) Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Kararda belirtilen proforma faturayı düzenleyen Erdem Tekstil Konf. Gıd. Tur. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. firması hakkında inceleme ve/veya gereği yapılması için firmanın bağlı bulunduğu Adil Oran Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirim yapılmasına,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy