(4734 S. K. m. 39, 54, 65)
Toplantı No: 2012/048
Gündem No: 93
Karar Tarihi: 15.08.2012
Karar No: 2012-UY.II-3337
Şikayetçi: Güçar İnş. San. ve Tic. A.Ş., Osmanlı Cad. No: 27/11 BALGAT - ANKARA
İhaleyi yapan idare: Elazığ Belediye Başkanlığı Park ve Bahçeler Müdürlüğü, Cumhuriyet Mahallesi Malatya Caddesi No:30 / Elazığ 23100 ELAZIĞ
Başvuru tarih ve sayısı: 02.08.2012 / 27272
Başvuruya Konu İhale: 2011/39443 İhale Kayıt Numaralı "Elazığ Merkez Kültür Park Rekreasyon Alanı Yapımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Elazığ Belediye Başkanlığı Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından 27.04.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Elazığ Merkez Kültür Park Rekreasyon Alanı Yapımı” ihalesine ilişkin olarak Güçar İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin 02.08.2012 tarih ve 27272 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.08.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2012/2939 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idarece 16.04.2012 tarih ve 2012/UY.II-1725 sayılı Kurul kararının ardından, teklif miktarlarının İller Bankasından alınan kredi miktarının üzerinde olduğu gerekçesiyle alınan ihalenin iptal kararının mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
09.06.2011 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin idarece belirlenen sınır değerin üzerindeki ilk teklif sahibi Ayhas İnş. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ancak ihale yetkilisinin 27.06.2011 tarihli işlemi ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin hadde layık görülmediği belirtilerek 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi gereğince ihalenin iptal edildiği, iptal kararının başvuru sahibi Polat Kuyumculuk İnş. Ltd. Şti.-Yüksel Hekimoğlu Ortak Girişimi de dahil ihaleye katılan tüm isteklilere 28.06.2011 tarih ve 230 sayılı yazılarla aynı gün gönderildiği, bunun üzerine ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Ayhas İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 29.06.2011 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, idarenin 04.07.2011 tarihli yazısı ile işin yeniden ihale edilmesi halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin daha da altında bir tutarın teklif edileceği kanaatinin hasıl olduğu ve 4734 sayılı Kanunun verimliliğe ilişkin temel ilkesinden hareket edilerek ihalenin iptal edildiği belirtilerek şikayetin reddedildiği, bunun üzerine Ayhas İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 08.07.2011 tarihinde KİK’e itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, idarece KİK’e gönderilen 11.07.2011 tarih ve 975 sayılı yazı ile iptal kararından önce idareye herhangi bir şikayet başvurusunda bulunulmadığının bildirilmesi üzerine KİK tarafından 18.07.2011 tarih ve 2011/UY.II-2470 sayılı kararla Ayhas İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin itirazen şikayet başvurusunun görev yönünden reddine karar verildiği, daha sonra Ayhas İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından Elazığ 2. İdare Mahkemesine başvurularak ihalenin iptali kararının yürütmesinin durdurulmasının istenildiği, Elazığ 2. İdare Mahkemesinin 28.09.2011 tarih ve 2011/621 esas numaralı kararı ile ihalenin iptal edilmesi işleminin yürütmesinin durdurulduğu, söz konusu mahkeme kararı üzerine idarece Ayhas İnş. San. Tic. Ltd. Şti.ne 31.10.2011 tarih ve 885 sayılı sözleşmeye davet yazısının gönderildiği ve söz konusu istekli ile idare arasında 10.11.2011 tarihinde sözleşme imzalandığı, Yüksel Hekimoğlu-Polat Kuyumculuk İnşaat Gıda İth. İhrc. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin KİK’e şikayet başvurusu üzerine alınan 09.01.2012 tarih ve 2012/UY.II-188 sayılı Kurul kararı ile usule uygun olarak ihale komisyonu kararının alınması ve gerekli bildirimlerin yapılmasına ilişkin düzeltici işlem kararı verildiği, idarece 25.01.2012 tarihinde yeniden ihale komisyonu kararı alınarak ihalenin bir kez daha Ayhas İnş. San. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, söz konusu kararın 26.01.2012 tarihinde ihale yetkilisince onaylanmasını müteakip 27.01.2012 tarihli yazılarla tüm isteklilere kesinleşen ihale kararının gönderildiği,
Söz konusu karara, Erhan Özhan-Tetiş Yapı İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Arıkan İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından itirazen şikayet başvurusunda bulunulmasının ardından Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 16.04.2012 tarih ve 2012/UY.II-1725 sayılı karar ile ihale üzerinde bırakılan istekli Ayhas İnş. San. Tic. Ltd. Şti., Başvuru sahibi, Erhan Özhan-Tetiş Yapı İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Arıkan İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, ACE İnş. Ltd. Şti., Pekintaş Ltd. Şti., Güngör Tar. A.Ş.-Best Tas. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Alfen Ltd. Şti.-Kaçmaz Grup Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Rit İnş. A.Ş.-Akhaş İnş. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, May Yapı Ltd. Şti. ve Ruto İnş. Ltd. Şti.-Güryapı Ltd. Şti. Ortak Girişiminin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması, idarece teklifleri değerlendirme dışı bırakılan Polat Kuyumculuk İnş. Ltd. Şti.-Yüksel Hekimoğlu Ortak Girişimi ile MD Grup Ltd. Şti.nin tekliflerinin ise kararda belirtilen gerekçelerle değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem kararı verildiği, idarece anılan Kurul kararının uygulanmasına yönelik olarak alınan 14.05.2012 tarihli ihale komisyonu kararı ile belirtilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve geçerli teklif sahibi olarak kalan iki istekliden Güçar İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Sarıdağlar İnş. Tic. A.Ş.’nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendikleri, söz konusu kararın 21.05.2012 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı ve 22.05.2012 tarihinde isteklilere gönderildiği görülmüştür.
İdarece başvuru sahibi Güçar İnş. San. ve Tic. A.Ş.ye 15.06.2012 tarih ve 392 sayılı sözleşmeye davet yazısı gönderilmiştir. Yine idarenin Güçar İnş. San. ve Tic. A.Ş.ye gönderdiği 28.06.2012 tarih ve 419 sayılı yazıda bu defa, ihaleye teklif veren ACE İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu ve mevzuat gereği itirazen şikayet başvurusu sonuçlandırılmadan sözleşme imzalanamayacağı belirtilmiştir.
Daha sonra ihale yetkilisinin imzasıyla başvuru sahibi Güçar İnş. San. ve Tic. A.Ş.’ye yazılan 25.07.2012 tarih ve 470 sayılı yazıda; “27.04.2012 tarihinde ihalesi yapılan “Elazığ Merkez Kültür Park Rekreasyon alanı yapımı” işine ait ihale süresi ve bu sürece etki eden tüm işlemler bugünkü tarihe kadar devam etmiştir. Kamu ihale Kurulunun 16.04.2012 tarih 2012/UY.II-1725 nolu kararı doğrultusunda Belediyemiz ihale komisyonunun 14.05.2012 tarih ve 2011/53-2 sayılı kararı ile söz konusu ihale uhdeniz altında kaldığı ve 15.06.2012 tarih ve 392 sayılı Park ve Bahçeler Müdürlüğü yazısı ile de sözleşmeye davet edildiğiniz belirtilmiştir.
Ancak İhalemize teklif veren ACE İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’nin Kamu İhale Kurumuna itirazı sonucu ilgi (b) yazımız ile konu tarafınıza bildirilerek kararın sonuçlanmasının bekletileceği bildirilmiştir.
Elazığ Merkez Kültür Park Rekreasyon alanı yapımı işi için Elazığ Belediyesi ile İller Bankası Genel Müdürlüğü ile taraflar arasında yapılan kredi sözleşmesi ile 34.000.000,00 TL (Otuz dört milyon Türk Lirası) ile yapılması planlanmıştır. Planlama yapılırken ise, işin yaklaşık maliyetinin 28.800.000,00 TL (Yirmi sekiz milyon Sekiz yüz bin Türk Lirası) olduğu ve toplam verilen sürenin de 750 gün olduğu gerçeğinden hareketle 2011 yılı içinde ihalesinin yapılacağı ve 2012 ve 2013 yıllarına göre de işin gerçekleştirileceğidir. Hal böyle iken yapılan kredi sözleşmesindeki 34.000.000,00 TL (Otuz dört milyon Türk Lirası)’nin bu işe yeteceği varsayılmıştır. Nitekim daha önce alınan ihale kararı ile 25.01.2012 tarih ve 2011/53-1 sayılı ihale kararı Ayhas İnş. San. Tic. A.Ş.’nin vermiş olduğu 22.523.000,00 TL (Yirmi iki milyon Beş yüz yirmi üç bin Türk Lirası)’lik teklif ile söz konusu bu işin bu kredi miktarınla biteceğinin göstergesi olduğu gerçeğidir. Ancak;
Kamu İhale Kurulunun almış olduğu son karar doğrultusunda firmanız ile yapacağımız sözleşmeye göre ihalede teklif ettiğiniz 28.466.015,00 TL + KDV’si ve bunlara ilaveten işin süresi olan 750 günün sözleşme tarihine eklenmesi durumunda işin süresinin 2014 yılı içinde tamamlanacağından gelecek olan fiyat farklarının (2011 ile 2014 yılları arası) ilave edildiğinde yapılan kredi sözleşme miktarının yeterli olmayacağı aşikardır.
Bunun üzerine Müdürlük olarak Mali Hizmetler Müdürlüğüne ilgi (b) sayılı yazı ile bu meblağın ödenip - ödenmeyeceği sorulmuştur. Belediyemiz Mali Hizmetler Müdürlüğü ilgi (b) yazımıza istinaden vermiş olduğu ilgi (d) deki cevabı yazıda bu meblağın bütçemiz kaynaklarında karşılanamayacağını belirtmiştir.
Sonuç olarak; yukarıda belirttiğimiz hususlar bağlamında kamu ihale kurulu kararı doğrultusunda alman ihale komisyonu kararınca, üzerinde teklif bırakılan firmanın teklif ettiği bedelin çok yüksek olması ve İller Bankası Genel Müdürlüğü tarafından verilen kredi miktarı ile bu işin tamamlanmasının mümkün olmadığı gerçeğinden hareketle firmanız ile belediyemiz arasında, söz konusu bu işe ait yapım sözleşmesinin Kamu İhale Kurulunun 5. Maddesindeki, “ödeneği bulunmayan hiçbir işin ihaleye çıkarılamaz” ilkesine istinaden yapılamayacağı tarafınıza bildirilir.” hususlarına yer verilerek sözleşmenin imzalanamayacağı bildirilmek suretiyle ihale kararının iptal edildiği belirtilmiş olup yazı ekinde, söz konusu yazıda değinilen Belediye Park ve Bahçeler Müdürlüğünün Mali Hizmetler Müdürlüğüne yazdığı yazı ile Mali Hizmetler Müdürlüğünün cevabına yer verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanun’un “Bütün Tekliflerin Reddedilmesi ve İhalenin İptali” başlıklı 39 uncu maddesinde
“İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.”hükmü bulunmaktadır.
Anılan Kanunu’nun “İhalenin Karara Bağlanması ve Onaylanması” başlıklı 40 ıncı maddesinin 5, 6 ve 7 nci fıkrasında ise
“İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükümleri yer almaktadır.
Diğer taraftan, aynı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasında; “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen Kanun hükümleri uyarınca, ihalenin iptali konusunda idarelerin takdir yetkisi bulunmakta ise de bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır.
İncelenen ihalenin, ihale yetkilisinin Mali Hizmetler Müdürlüğü ile yaptığı yazışma sonucunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin çok yüksek olması, fiilî durumda işin süresinin 2014 yılında tamamlanacağı dikkate alındığında fiyat farklarının ilave edilmesi sonucu İller Bankası Genel Müdürlüğü tarafından verilen kredi miktarı ile bu işin tamamlanmasının mümkün olmaması ve Belediye kaynaklarının aradaki farkı karşılamada yetersiz kalacağı gerekçe gösterilerek iptal edildiği anlaşılmaktadır.
İhale onay belgesinde işin yaklaşık maliyetinin 28.800.678,97 TL, kullanılabilir ödenek tutarının ise İller Bankasından temin edilen 34.000.000,00 TL olduğu, başvuru sahibinin teklifinin ise 28.466.015,00 TL olduğu görülmektedir.
İhale dokümanında işin yapım süresi, iş yeri teslim tarihinden itibaren 750 gün olarak öngörülmüş olup bu itibarla işin yıllara sâri bir iş olduğu anlaşılmaktadır.
Bu bağlamda, yaklaşık maliyet ile kullanılabilir ödenek miktarının başvuru sahibinin teklifinin üzerinde olmasının yanı sıra, işin ödeneği “Bütçe” tertibinden karşılandığından müteakip yıllarda, fiyat farkından doğabilecek bakiye ödeneğin de Belediye bütçe tertibinden karşılanmasının mümkün olabileceği, açıklanan nedenlerle ihale konusu iş için yeterli ödeneğin hâlihazırda bulunduğu, bu itibarla idarenin iptal gerekçesinin uygun olmadığı görülmekle birlikte, yukarıda özetlenen süreç sonunda inceleme konusu ihalede 2 geçerli teklif kaldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen teklifin yaklaşık maliyetin yaklaşık 5.500.000,00 TL üzerinde olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin ise yaklaşık maliyetin altındaki tek teklif olmasının yanında söz konusu teklifin, yaklaşık maliyete çok yakın olduğu, bu itibarla incelenen ihalede rekabet koşulları oluşmadığı gibi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması temel ilkelerinin de ihlal edildiği anlaşıldığından idarece alınan iptal kararının sonucu itibarıyla mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere:
Anılan Kanun’un 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy