(4734 S. K. m. 34, 35, 54, 65)
Toplantı No: 2012/064
Gündem No: 10
Karar Tarihi: 01.11.2012
Karar No: 2012/UY.II-4153
Şikayetçi: Martı Konut Gıda Teks. Pet. Ür. İnş. El. Müh. Hay. Ot. San. Ve Tic. Ltd. Şti. - Boaş Bozoğulları Pet. İnş. San. Tic. A.Ş., Tunus Caddesi No:85/9 KAVAKLIDERE / ANKARA
İhaleyi Yapan Daire: Trakya Üniversitesi Yapı İşleri Ve Teknik Daire Başkanlığı, Balkan Yerleşkesi 22030 EDİRNE
Başvuru Tarih ve Sayısı: 05.10.2012 / 33588
Başvuruya Konu İhale: 2011/98227 İhale Kayıt Numaralı "T.Ü.Derslik Ve Merkezi Birimler Kapsamında Balkan Yerleşkesi Yemekhane Binası İnşaatı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Trakya Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından 09.08.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “T.Ü. Derslik ve Merkezi Birimler Kapsamında Balkan Yerleşkesi Yemekhane Binası İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Martı Konut Gıda Teks. Pet. Ür. İnş. El. Müh. Hay. Ot. San. ve Tic. Ltd. Şti. - BOAŞ Bozoğulları Pet. İnş. San. Tic. A.Ş. Ortak Girişimi Vekili Av. Hüseyin Çınar’ın 20.09.2012 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.09.2012 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.10.2012 tarih ve 33588 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.10.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2012/3678 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle;
1. 12.12.2011 tarihli kesinleşen ihale kararıyla müvekkillerinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, bu karara karşı Kuruma yaptıkları itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 02.02.2012 tarih ve 2012/UY.II-692 sayılı Kurul kararıyla, müvekkillerinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işlemi yerinde bulunarak itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verildiği, anılan Kurul kararına karşı açılan davada Bölge İdare Mahkemesinin 20.06.2012 tarih ve Y.D.İtiraz No:2012/2914 sayılı kararıyla yürütmenin durdurulmasına karar verildiği, bu karar üzerine alınan 01.08.2012 tarih ve 2012/MK-249 sayılı Kurul kararıyla; “1- Kamu İhale Kurulunun 02.02.2012 tarihli ve 2012/UY.II-692 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Martı Konut Gıda Teks. Petr. Ürn. İnş. Elekt. Müh. Hayv. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. - BOAŞ Bozoğulları Petr. İnş. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin teklifinin değerlendirmeye alınması hususunda 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verildiği, idarenin anılan Kurul kararını uygulaması gerekirken, 04.09.2012 tarih ve 16945 sayılı kararıyla müvekkil firmanın teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verdiği, idarenin söz konusu kararının 02.02.2012 tarih ve 2012/UY.II-692 sayılı Kurul kararıyla aynı mahiyette olduğu, idarenin 2012/MK-249 sayılı Kurul kararını uygulamayarak, mahkeme tarafından iptal edilmiş olan Kurul kararını yürürlüğe koyduğu,
1.İhale komisyonu kararında belirtilen müvekkillerinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama gerekçelerinin yerinde olmadığı,
1.İhale komisyon kararında “Kamu İhale Kurulu’nun 02.02.2012 tarih ve 2012/UY.II-692 sayılı kararı hakkında Ankara Bölge İdaresi nezdinde itirazda bulunduğu konusunda idareye herhangi bir başvuruda bulunmadığı gibi teklifinin ve teminatının geçerlik süresini uzattığına ilişkin başvurusu da bulunmamaktadır. Haliyle teklifi ve geçici teminat mektubu geçersiz durumdadır.” hususunun da tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması işlemine gerekçe olarak gösterildiği, ancak, belirtilen gerekçenin Kamu İhale Genel Tebliğinin 16.7 nci maddesindeki açıklamalara aykırı olduğu,
Ayrıca, ihalede geçerli tek teklif kalması nedeniyle rekabetin oluşmadığı ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
İddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1. Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:
12.09.2011 tarihli ihale komisyon kararıyla başvuru sahibinin teklifinin, teklif dosyasında sunduğu iş ortaklığı beyannamesinde sözleşmenin feshinde, teminatın gelir kaydedilmesi hususunda başka bir idareyi yetkili kıldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,
Kesinleşen ihale kararının bildirilmesinden sonra başvuru sahibinin idareye şikâyet ve Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, bu başvuruya ilişkin olarak alınan 03.11.2011 tarih ve 2011/UY.II-3679 sayılı Kurul Kararıyla başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığına, teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem tesis edilmesine karar verildiği, bu karar üzerine idarece başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye alınarak sınır değerin yeniden tespit edildiği ve sınır değerin altında teklif veren başvuru sahibinden aşırı düşük teklif açıklamasını sunmasının istenildiği, başvuru sahibince sunulan açıklamanın yeterli bulunmaması üzerine 12.12.2011 tarihli ihale komisyon kararıyla teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Ekşioğlu İnş. End. A.Ş. - Kılıç İnş. Taah. San. Tic. A.Ş. – Şenol Ekşi İnş. Müt. San. Tic. Ltd. Şti. ortak girişimi üzerinde ihalenin bırakıldığı, Mehmet Fuat Ekşioğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,
Başvuru sahibinin 12.12.2011 tarihli ihale komisyon kararına karşı idareye şikâyet ve Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, bu başvuru üzerine alınan 02.02.2012 tarih ve 2012/UY.II-692 sayılı Kurul kararıyla, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işlemi yerinde bulunarak itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verildiği,
Anılan Kurul kararına karşı başvuru sahibi vekili tarafından açılan davada Ankara Bölge İdare Mahkemesince alınan 20.06.2012 tarihli ve Y.D.İtiraz No:2012/2914 sayılı kararda, “Dosyanın incelenmesinden; 2011/98227 ihale kayıt numaralı "Trakya Üniversitesi Derslik ve Merkezi Birimler Kapsamında Balkan Yerleşkesi Yemekhane Binası İnşaatı" ihalesinde sınır değer 6.408.079,92.-TL’nın altıda kalan davacı firmadan aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, verilen süre içinde firmanın açıklamada bulunduğu, açıklamalarının yeterli görülmediği, ihalenin en avantajlı teklif veren Ekşioğlu İnş. End. A.Ş. ile Kılıç İnş. Taah. San. Tic. A.Ş iş ortaklığı üzerinde kaldığı, ihaleye katılan ve aşırı düşük teklif açıklaması yeterli bulunmayarak ihale dışı bırakılan davacı ortaklık tarafından, şikayet başvurusunda bulunduğu; şikayet başvurusunun ihaleyi yapan idarece reddedildiği; aynı iddiaların yenilenerek yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan Kamu İhale Kurulunun davaya konu idareye yapılan şikayet başvurusunun reddi üzerine Kamu ihale Kurumu'na yapılan itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin 02.02.2012 tarih ve 2012/UY.II-692 sayılı kararıyla da; başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece yeterli görülmemesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı belirtilerek davacı (ortak girişim) iddiasının yerinde bulunduğu; bununla birlikte eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmemesi yönünden davacı şirketin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu diğer iş kalemlerine ilişkin yapılan açıklamalarının da incelenmesi yoluna gidilmesi sonucu bunlarda tespit edilen mevzuata aykırılıklar nedeniyle netice itibariyle davacı şirketin açıklamalarının yeterli bulunmadığı sonucuna varıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; olayda, davacı şirketin itirazen şikayet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulunca yapılacak inceleme; başvuru sahibi şirketin iddiaları ile ihaleyi yapan idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlarla sınırlı bulunmaktadır.
Uyuşmazlıkta; davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin sebeplerin; davacı (ortak girişimin şikayet ve itirazen şikayet başvurularındaki iddiaları arasında bulunmayan ve ihaleyi yapan idarenin şikayet üzerine aldığı kararda incelenmeyen, şikayet ve itirazen şikayet başvuru konuları arasında yer almayan, çeşitli pozlara ilişkin olarak fiyat tekliflerine ilişkin bilgilerle tutanaklardaki bilgilerin uyumlu olmadığı, proforma faturadaki fiyatın ön görülen bedeli tevsik etmediği, kamu kurumu birim fiyatlarının esas alınmadığı ile ilgili olduğu görülmektedir.
Bu durumda; itirazen şikayette başvuru sahibi şirketin iddiaları ile ihaleyi yapan idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususları incelemek durumunda bulunan Kamu İhale Kurulunun, mevzuat ile kendisine verilen yetki sınırlarını aşarak, davacı şirketin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu ve ihtilaf konusu olmayan diğer iş kalemlerine ilişkin açıklamaları da incelemek suretiyle, bunlarda gördüğü mevzuata aykırılıklar nedeniyle netice itibariyle davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olduğu sonucuna varılmasına ilişkin dava konusu kararda hukuka uygunluk bulunmamaktadır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği,
Anılan Mahkeme kararı üzerine alınan 01.08.2012 tarih ve 2012/MK-249 sayılı Kurul kararıyla;
“1- Kamu İhale Kurulunun 02.02.2012 tarihli ve 2012/UY.II-692 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Martı Konut Gıda Teks. Petr. Ürn. İnş. Elekt. Müh. Hayv. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti. - BOAŞ Bozoğulları Petr. İnş. San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin teklifinin değerlendirmeye alınması hususunda 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verildiği görülmüştür.
Yukarıda yazılı Mahkeme kararının gerekçesine bakıldığında, Kurul kararının, mevzuat tarafından Kurula verilen yetkilerin aşılarak şikâyet konusu edilmeyen ve idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda da belirtilmeyen hususların incelenmesi nedeniyle yürütmesinin durdurulduğu, Kurulca esasa ilişkin olarak yapılan değerlendirmelerin doğruluğu veya yanlışlığına ilişkin bir tespite yer verilmediği görülmüştür. Mahkeme kararında yürütmesi durdurulan işlemin Kurulca tesis edilen işlem olduğu dikkate alındığında, idarece bahse konu Kurul kararında değerlendirme konusu yapılan ve ilgili Mahkeme tarafından geçerliliğine ilişkin bir hüküm verilmeyen gerekçelerin, düzeltici işlem sonrası başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına esas alınmasında, herhangi bir hukuka aykırılık bulunmamış, Kurul kararının uygulanmaması iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer bir deyişle, ilgili Mahkeme tarafından esasına girilmeyen ve usulden bozulan Kurul kararında yer alan gerekçelere dayanarak başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılamayacağına ilişkin hüküm Kurum açısından bağlayıcı olmakla birlikte, aynı gerekçelerin davada taraf sıfatına haiz olmayan idarece komisyon kararına esas alınmasında hukuka aykırılık tespit edilmemiştir.
1. Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:
İdarece, 23.11.2011 tarihli açıklama isteme yazısı ile aşırı düşük teklif sahibi başvuru sahibinden, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetvelinin, ihale dokümanında verilmiş olan “Açıklama İstenilmeyecek Analiz Girdileri Listesi”nde yer alanlar hariç olmak üzere açıklama istenilen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin tespit edilmiş olan analizlerin sunulması ve Kamu İhale Genel Tebliği düzenlemeleri doğrultusunda açıklamanın yapılması istenilmiştir. İhale dokümanı kapsamında, 56 adet iş kaleminin yer aldığı açıklama yapılması istenilecek kalemleri/grupları listesi, 436 adet iş kaleminin yer aldığı açıklama yapılması istenilmeyecek iş kalemleri/grupları listesi ile açıklama yapılması istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği analizlerin yer aldığı belirlenmiştir.
Başvuru sahibinin bu yazıya istinaden 06.12.2011 tarihli yazının ekinde hesap cetveli, iş kalemlerine ilişkin analizler, proforma faturalar, fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarına yer verdiği görülmüştür.
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.) İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü bulunmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 45 inci maddesinde; “….45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
…45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için (45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek: O-5, O-6, O-7) ve stok tespit tutanağı (Ek: O-8) sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaraları da belirterek liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak (45.1.14) maddesinde belirtildiği şekilde, proforma fatura, teklif alma yazısı, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ve stok tespit tutanağı sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
……
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada; sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklinin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma faturalar,
b. Fiyat teklifleri,
c. Çimento ve demir ürünleri için üreticinin ilan edilmiş fiyat tarifeleri
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
d. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mala ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
e. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
f. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
g. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları (45.1.13.1 – 45.1.13.8) maddelerine göre yapacakları açıklamalar kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabilir. (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir.)
45.1.13.1. Tedarikçi veya imalatçılardan alınan ve birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
……
45.1.13.2. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.”açıklamaları yer almaktadır.
İdarece, başvuru sahibi tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmama gerekçeleri bakımından yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
• Öncelikle, idarenin elektrik tesisatı iş kalemleri içerisinde yer alan 710-100 poz no’lu “Bakır bara temin ve montajı”, 713-501 poz no’lu “Seçici tip etans pako salter-2x16 A'e kadar” iş kalemlerine hesap cetvelinde yer verilmediği, 710-100 poz no’lu kalemin elektrik işine hesap cetvelinde satır olarak yer verildiği, ancak satırda birim fiyat, miktar ve tutar kısımlarının boş bırakıldığı, 713-501 poz no’luiş kalemine, idarece hazırlanan mahal listesinde yer verilmemiş olmakla birlikte, ihale dokümanı kapsamında yer alan açıklama yapılması istenilmeyecek iş kalemleri listesinde yer verildiği, ancak, başvuru sahibince hazırlanan hesap cetvelinde bu kalemin yer almadığı, dolayısıyla söz konusu iş kalemlerinin teklif fiyatına dahil edilmediği gerekçesine ilişkin olarak,
Sözü edilen hususların 12.12.2011 tarihli ihale komisyon kararında belirtilen başvuru sahibince yapılan açıklamanın uygun bulunmama gerekçeleri arasında yer aldığı ve Mahkemece yürütmesi durdurulan 02.02.2012 tarih ve 2012/UY.II-692 sayılı Kurul kararında idarenin bu gerekçesinin uygun bulunmuş olduğu görülmüştür. Ancak Mahkeme kararında Kurulca idare gerekçelerinin uygun bulunmadığı ve ancak resen tespit edilen hususlara dayanılarak incelemenin yapıldığı hüküm altına alındığından, diğer bir deyişle Mahkemenin kabulünün, Kurulun idarece ortaya konan gerekçeleri yerinde bulmadığı doğrultusunda olduğu anlaşıldığından, bu hususta Kurulca yapılacak başkaca bir incelemenin mümkün olmadığı, idarenin başvuru sahibinin teklifini anılan gerekçeye dayanarak değerlendirme dışı bırakmasının 2012/MK-249 sayılı Kurul kararının yanlış/eksik uygulanması anlamına geldiği, dolayısıyla İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 23/II maddesi kapsamında 10 gün içerisinde Kuruma itirazen şikâyet konusu yapılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra başvuru yapıldığı görülmüş, iddianın bu yönüyle süre yönünden reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
İlgili Mahkeme kararında esasına ilişkin değerlendirme yapılmayan, Kurul kararının usul yönünden bozulması sonucu hükümsüz hale gelen ve idarece alınan 04.09.2012 tarihli komisyon kararında esas alınan gerekçeler değerlendirildiğinde;
• Açıklama yapılması istenilen 30 adet inşaat iş kaleminden 25.034/2, 27.525/1, 27.525/2, MSB.414/A1, 23.244/L1, ÖZ.Fİ.İNŞ.02, ÖZ.Fİ.İNŞ.03, ÖZ.Fİ.İNŞ.04, 18.466/3, 19.082, 23.243/19, 23.244/E1 poz no’lu iş kalemleri için fiyat teklifi alındığı, Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları doğrultusunda bu kalemler için analiz sunulması gerekirken sunulmadığı gerekçesine ilişkin olarak,
Yapılan incelemede, 25.034/2 poz no’lu “Çıplak beton veya ince sıva üzerine astar çekilerek silikon esaslı grenli cephe malzemesi ile istenilen renkte kaplama yapılması”, 27.525/1 poz no’lu “Beton, tuğla duvar vb. yüzeylere perlitli sıva ve saten alçı kaplama yapılması”, 27.525/2 poz no’lu “Saten perde alçısı ve perlitli sıva alçısı karışımı ile 5 mm kalınlıkta düzeltme sıvası yapılması”, MSB.414/A1 poz no’lu “Taşyünü Tavan Karosu ile Asma Tavan Yapılması”, 23.244/L1 “Elektrostatik toz boyalı ısı yalıtımlı alüminyum doğrama imalatı yapılması ve yerine konulması”, ÖZ.Fİ.İNŞ.02 poz no’lu “Alüminyum yatay ve dikey saküllü profiller ve kaset profiller dahil , Bir tarafı 6 mm temperli reflekte diğer tarafı 6 mm düz cam , seklinde yapılan ısıcam kombinasyonu metal üzerine monte edilmesi”, ÖZ.Fİ.İNŞ.03 poz no’lu “Alüminyum Manuel Döner kapı yapılması”, ÖZ.Fİ.İNŞ.04 poz no’lu “Alüminyum konstrüksiyon üzerine alucobant (Alü. kompozit) malzemeden cephe kaplaması yapımı”, 18.466/3 poz no’lu “3 mm kalınlıkta plastomer esaslı polyester keçe taşıyıcılı polimer bitümlü örtülerle iki katlı su yalıtımı yapılması”, 19.082 poz no’lu “Elastomerik reçine esaslı sıvı plastik kaplama ile ıslak hacimlerin, düz çatıların, temel zeminlerinin 1 mm kalınlıkta kaplanarak su yalıtımı yapılması”, 23.243/19 poz no’lu “60x60 cm ebadında 0,70 mm kalınlığında minimum 20 mikron elektrostatik toz boyalı (polyester esaslı) deliksiz alüminyum plakadan (EN AW 3000 serisi) gizli taşıyıcılı sistem asma tavan yapılması”, 23.244/E1 poz no’lu “Elektrostatik toz boyalı ısı yalıtımsız alüminyum doğrama imalatı yapılması ve yerine konulması” iş kalemleri için fiyat teklifi alındığı, anılan Tebliğ açıklamaları gereği, teklif edilen bedellerin tevsikinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatların kullanılması suretiyle yapılması halinde analiz/ proforma fatura, teklif alma yazısı, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı veya stok tespit tutanağı sunulmasına gerek bulunmadığı, kamu kurumlarınca belirlenen birim fiyatların kullanılmaması halinde isteklilerin teklif bedellerini ne şekilde oluşturduğuna dair analizleri sunmaları gerektiği, dolayısıyla başvuru sahibinin bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunması gerekirken sunmadığı görülmüştür.
İtirazen şikâyet dilekçesinde, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yer alan Ek-PR.L.01 sayfası incelendiğinde, söz konusu iş kalemlerine ait toplu analiz tablosunun görüleceği iddia edilmektedir. Açıklama kapsamında yer alan ve 3 sayfadan oluşan Ek-PR.L.01 incelendiğinde, söz konusu belgenin yukarıda belirtilen iş kalemlerinin kârsız birim maliyetleri, % 4,5 oranında hesaplanan kâr ve genel gider tutarları, bu tutar dahil birim maliyetleri ile bu iş kalemleri için fiyat tekliflerinin temin edildiği firma bilgilerinin yer aldığı bir tablo niteliğinde olduğu, dolayısıyla, bu belgenin analiz niteliğinde olmadığı görüldüğünden, idarece yapılan değerlendirmenin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
• 18.466/3, 19.082, ÖZ.Fİ.İNŞ.03, MSB.414/A1, 23.243/19, 27.525/1, 27.525/2 poz no’lu inşaat işi kalemleri için fiyat tekliflerinin alındığı, fiyat tekliflerinde; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi yazılarak serbest muhasebeci/serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylandığı, fiyat tekliflerine konu iş kalemlerine ilişkin sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında ise satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulacak bölümün doldurulduğu, bu itibarla fiyat tekliflerindeki bilgilerle tutanaklardaki bilgilerin uyumlu olmadığı,
Örneğin, 18.466/3 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan fiyatın 1 m2 için 13,50 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 14,11 TL olarak belirtildiği,
19.082 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan fiyatın 1 m2 için 12,50 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 13,06 TL olarak belirtildiği,
ÖZ.Fİ.İNŞ.03 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 13.500,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 14.107,50 TL olarak belirtildiği,
MSB.414/A1 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan fiyatın 1 m2 için 15,50 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 16,20 TL olarak belirtildiği,
23.243/19 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan fiyatın 1 m2 için 35,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 36,58 TL olarak belirtildiği,
27.525/1 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 6,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 6,27 TL olarak belirtildiği,
27.525/2 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 4,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 4,18 TL olarak belirtildiği,
25.034/2 poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 8,90 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 9,30 TL olarak belirtildiği gerekçesine ilişkin olarak,
Yapılan incelemede, 18.466/3, 19.082, ÖZ.Fİ.İNŞ.03, MSB.414/A1, 23.243/19, 27.525/1, 27.525/2 poz no’lu inşaat işi kalemleri için fiyat tekliflerinin alındığı, fiyat tekliflerinde; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi yazılarak serbest muhasebeci/serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylandığı, dolayısıyla, fiyat tekliflerinin meslek mensuplarınca maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda fiyat tekliflerinde mevzuat gereği yer alması gereken ibarenin yazıldığı, fiyat tekliflerine konu iş kalemlerine ilişkin sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında ise satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulacak bölümün doldurulduğu, bu itibarla fiyat tekliflerindeki bilgilerle tutanaklardaki bilgilerin uyumlu olmadığı görüldüğünden idarenin bu değerlendirmesi yerinde bulunmuştur.
Bununla birlikte, 18.466/3, 19.082, ÖZ.Fİ.İNŞ.03, MSB.414/A1, 23.243/19, 27.525/1, 27.525/2 ve 25.034/2 poz no’lu iş kalemleri için alınan fiyat tekliflerindeki fiyatların üzerine başvuru sahibince % 4,5 oranında kâr ve genel giderler eklenerek birim fiyatların belirlendiği ve kâr ve genel giderler dahil birim fiyatların hesap cetveline yansıtıldığı, dolayısıyla, fiyat tekliflerinde yer alan fiyatlarla birim fiyat teklif cetvelinde yer alan fiyatlar arasında uyumsuzluk bulunmadığı, kaldı ki, fiyat tekliflerinde yer alan fiyatların birim fiyat teklif cetvelinde yer alan fiyatların altında olduğu görüldüğünden idarenin değerlendirmesi yerinde bulunmamıştır.
• 26.006/063A poz no’lu iş kaleminin içerisinde yer alan 04.391/063 poz no’lu “Düz yüzeyli muhtelif renk ve/veya desende duvar karosu (20 cmx40 cm)” için 7,00 TL bedel öngörüldüğü, bu bedeli tevsik etmek için sunulan proforma faturada ise söz konusu malzemenin fiyatının 9,00 TL olarak belirtildiği, bu itibarla, proforma faturadaki fiyatın öngörülen bedeli tevsik etmediği,
Benzer şekilde, 26.007/111A poz no’lu iş kalemi içerisinde yer alan 04.392/111 poz no’lu “Düz yüzeyli muhtelif renk ve/veya desende duvar karosu (40 cmx40cm)” için 9,00 TL bedel öngörüldüğü, bu bedeli tevsik etmek sunulan proforma faturada ise söz konusu malzemenin fiyatının 7,00 TL olarak belirtildiği, bu itibarla, proforma faturadaki fiyatın öngörülen bedeli tevsik etmediği,
Örneğin, 26.006/063A poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 9,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 12,61 TL olarak belirtildiği,
26.007/111A poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 7,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 14,00 TL olarak belirtildiği gerekçesine ilişkin olarak,
Yapılan incelemede, 26.006/063A poz no’lu “20 x 40 cm ebadında düz yüzeyli her renk ve desende seramik duvar karosu ile fugalı duvar ve cephe kaplaması yapılması” işine ilişkin olarak başvuru sahibince sunulan analiz incelendiğinde, söz konusu iş kalemi içerisinde yer alan 04.391/063 poz no’lu “Düz yüzeyli muhtelif renk ve/veya desende duvar karosu (20cmx40cm)” için 7,00 TL bedel öngörüldüğü, bu bedeli tevsik için proforma faturanın sunulduğu, söz konusu proforma faturada ise her renkte sırlı düz duvar fayansının (20x40) fiyatının 9,00 TL olarak belirtildiği, bu itibarla, proforma faturadaki fiyatın öngörülen bedeli tevsik etmediği görüldüğünden idarenin değerlendirmesinin yerinde olduğu anlaşılmıştır. 26.006/063A poz no’lu iş kalemine ilişkin olarak yapılan açıklamanın mevzuata aykırı olduğu değerlendirildiğinden, idarece örnekte belirtilen söz konusu iş kalemindeki fiyat farklılıkları hususunda inceleme yapılmasına gerek bulunmamıştır.
Başvuru sahibince 26.007/111A poz no’lu “40x40 cm ebadında iş kalemi içerisinde yer alan 04.392/111 poz no’lu “Düz yüzeyli muhtelif renk ve/veya desende duvar karosu (40 cmx40cm)” için sunulan analiz incelendiğinde, söz konusu iş kalemi içerisinde yer alan 04.392/111 poz no’lu “Düz yüzeyli muhtelif renk ve/veya desende duvar karosu (40 cmx40cm)” için 9,00 TL bedel öngörüldüğü, bu bedeli tevsik için proforma faturanın sunulduğu, söz konusu proforma faturada ise söz konusu malzemenin fiyatının 7,00 TL olarak belirtildiği, bu itibarla, proforma faturadaki fiyatın analizde yer alan birim fiyattan daha düşük olduğu, dolayısıyla, başvuru sahibince söz konusu malzeme için teklif edilen bedelden daha düşük bir bedelin tevsik edilebildiği görüldüğünden idarenin değerlendirmesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, başvuru sahibince 26.007/111A poz no’lu inşaat işi kalemine ilişkin olarak sunulan analiz incelendiğinde, iş kalemi içerisinde yer alan 04.392/111 poz no’lu duvar karosu için 9,00 TL bedel öngörüldüğü, analiz içerisinde yer alan diğer kalemlerle birlikte 16.057/1A poz no’lu iş kaleminin kârsız birim maliyetinin 13,40 TL olarak belirlendiği, başvuru sahibince bu tutar üzerinden % 4,5 oranında kâr ve genel giderin birim maliyete dahil edilerek, söz konusu iş kalemi için kâr ve genel giderler dahil birim maliyetin 14,00 TL olarak belirlendiği ve bu tutarın hesap cetveline yansıtıldığı görülmüş, başvuru sahibince yapılan hesaplamada herhangi bir aykırılığın bulunmadığı anlaşıldığından idarenin değerlendirmesi yerinde bulunmamıştır.
• 16.057/1A poz no’lu inşaat işi kalemi içerisinde yer alan 04.042/1-A poz no’lu C 16/20 beton harcı (BS. 16) ile 16.059/A poz no’lu inşaat iş kalemi içerisinde yer alan 04.044/A poz no’lu 25/30 beton harcı için öngörülen fiyatların tevsiki için fiyat teklifinin sunulduğu, bu teklifte; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi yazılarak serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylandığı, fiyat teklifine konu malzemelere ilişkin sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında ise satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulacak bölümün doldurulduğu, bu itibarla fiyat teklifindeki bilgilerle tutanaktaki bilgilerin uyumlu olmadığı,
Bununla birlikte, 16.057/1A poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 75,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 81,79 TL olarak belirtildiği,
16.059/A poz no’lu iş kalemi için alınan fiyat teklifinde yer alan birim fiyatın 79,00 TL olduğu, ancak hesap cetvelinde söz konusu iş kaleminin birim fiyatının 85,97 TL olarak belirtildiği,
Ayrıca, söz konusu fiyat teklifinde malzeme adının “C 25/30 (BS 25 B 300)olan hazır beton dökülmesi” olarak belirtildiği, ancak, bu fiyat teklifi ile birlikte sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında C 16/20 (BS 16) ve C 20/25 (BS 20) beton harcına ilişkin bilgilere yer verildiği, dolayısıyla, teklif mektubunda yer alan kaleme ilişkin bilgilerin tutanakta yer almadığı, bu itibarla da, fiyat teklifindeki bilgilerle tutanaktaki bilgilerin uyumlu olmadığı gerekçesine ilişkin olarak;
16.057/1A poz no’lu inşaat işi kalemi içerisinde yer alan 04.042/1-A poz no’lu C 16/20 beton harcı (BS. 16) ile 16.059/A poz no’lu inşaat iş kalemi içerisinde yer alan 04.044/A poz no’lu 25/30 beton harcı için öngörülen fiyatların tevsiki için fiyat teklifinin sunulduğu, bu teklifte; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi yazılarak serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylandığı, dolayısıyla, fiyat tekliflerinin meslek mensubunca maliyete dayalı açıklama yapılması durumunda fiyat tekliflerinde mevzuat gereği yer alması gereken ibarenin yazıldığı, fiyat teklifine konu malzemelere ilişkin sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında ise satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulacak bölümün doldurulduğu, bu itibarla fiyat teklifindeki bilgilerle tutanaktaki bilgilerin uyumlu olmadığı görüldüğünden idarece yapılan değerlendirmenin yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Bununla birlikte, başvuru sahibince 16.057/1A poz no’lu inşaat işi kalemine ilişkin olarak sunulan analiz incelendiğinde, iş kalemi içerisinde yer alan 04.042/1-A poz no’lu C 16/20 beton harcı (BS. 16) için 75,00 TL bedel öngörüldüğü, bu bedeli tevsik etmek üzere proforma faturanın sunulduğu, söz konusu proforma faturada da malzeme bedelinin 75,00 TL olarak belirtildiği, analiz içerisinde yer alan diğer kalemlerle birlikte 16.057/1A poz no’lu iş kaleminin kârsız birim maliyetinin 78,27 TL olarak belirlendiği, başvuru sahibince bu tutar üzerinden % 4,5 oranında kâr ve genel giderin birim maliyete dahil edilerek, söz konusu iş kalemi için kâr ve genel giderler dahil birim maliyetin 81,79 TL olarak belirlendiği ve bu tutarın hesap cetveline yansıtıldığı görülmüş, başvuru sahibince yapılan hesaplamada herhangi bir aykırılığın bulunmadığı anlaşıldığından idarenin değerlendirmesi yerinde bulunmamıştır.
Benzer şekilde, başvuru sahibince 16.059/A poz no’lu inşaat işi kalemine ilişkin olarak sunulan analiz incelendiğinde, iş kalemi içerisinde yer alan 04.044/A poz no’lu C 25/30 beton harcı (BS. 25) için 79,00 TL bedel öngörüldüğü, bu bedeli tevsik etmek üzere proforma faturanın sunulduğu, söz konusu proforma faturada da malzeme bedelinin 79,00 TL olarak belirtildiği, analiz içerisinde yer alan diğer kalemlerle birlikte 16.059/A poz no’lu iş kaleminin kârsız birim maliyetinin 82,27 TL olarak belirlendiği, başvuru sahibince bu tutar üzerinden % 4,5 oranında kâr ve genel giderin birim maliyete dahil edilerek, söz konusu iş kalemi için kâr ve genel giderler dahil birim maliyetin 85,97 TL olarak belirlendiği ve bu tutarın hesap cetveline yansıtıldığı görülmüş, başvuru sahibince yapılan hesaplamada herhangi bir aykırılığın bulunmadığı anlaşıldığından idarenin değerlendirmesi yerinde bulunmamıştır.
Ayrıca, proforma fatura ile birlikte sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde, söz konusu tutanakta C 16/20 (BS 16) ve C 20/25 (BS 20) beton harcına ilişkin bilgilere yer verildiği, dolayısıyla, proforma faturaya konu C 25/30 (BS 25) beton harcına ilişkin bilgilere yer verilmediği, diğer bir deyişle, söz konusu malzemeye ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanağının sunulmadığı görülmüştür. Ancak, anılan Tebliğ açıklamaları uyarınca, tedarikçi veya üreticilerden alınan proforma fatura sunularak açıklama yapılması halinde bahse konu maliyet/satış tutanaklarının isteklilerce sunulmasına gerek bulunmadığı, idarece gerekli görülmesi halinde tutanağın ilgili meslek mensubundan talep edilebileceği anlaşıldığından, C 25/30 (BS 25) beton harcına ilişkin tutanağın sunulmamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
• Soğutma Tesisatı iş kalemleri içerisinde yer alan 556-711/A poz no’lu “Hava soğutmalı kondenser R 407 C 131 kw”, 556-711/a poz no’lu “Hava soğutmalı kondenser R 407 C 139 kw”, 553-404/A poz no’lu “Soğutma kompresörü vidalı tip R 407 c 193 Kw”, 553-405/A poz no’lu “Soğutma komperesörü vidalı tip R 407 c 210.000 kw” iş kalemleri için yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı gerekçesine ilişkin olarak,
Yapılan incelemede Soğutma Tesisatı iş kalemleri içerisinde yer alan 556-711/A poz no’lu “Hava soğutmalı kondenser R 407 C 131 kw”, 556-711/a poz no’lu “Hava soğutmalı kondenser R 407 C 139 kw”, 553-404/A poz no’lu “Soğutma kompresörü vidalı tip R 407 c 193 Kw”, 553-405/A poz no’lu “Soğutma komperesörü vidalı tip R 407 c 210.000 kw” iş kalemleri için başvuru sahibince Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayımlanmış birim fiyatların kullanıldığının belirtildiği ve açıklama notlarının eklendiği, açıklama notlarından, söz konusu kalemler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca 2010 yılından itibaren birim fiyat belirlemesinin yapılmaması üzerine adı geçen kurum tarafından bu kalemlere benzer kalemler için belirlenmiş 2010 yılı fiyatları arasında enterpolasyon yaparak 2010 yılı birim fiyatlarının bulunduğu, bulunan tutarların 2010-2011 yılı karne katsayısı ile güncellenerek 2011 yılı fiyatlarına ulaşıldığı görülmüştür. Benzer şekilde, 591-600 poz no’lu “Freon 407c temin ve şarjı” kalemi için başvuru sahibince Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayımlanmış birim fiyatın kullanıldığının belirtildiği ve açıklama notunun eklendiği, açıklama notundan, söz konusu kalem için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca 2010 yılından itibaren birim fiyat belirlemesinin yapılmaması üzerine adı geçen kurum tarafından bu kalem için belirlenmiş 2010 birim fiyatının 2010-2011 yılı karne katsayısı ile güncellenerek 2011 yılı fiyatının hesapladığı anlaşılmıştır. Anılan Tebliğ düzenlemelerinde, isteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatlarını kullanabilecekleri, ilan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatların kullanılabileceği belirtilmiş, şikâyete konu ihalenin ilan tarihi itibariyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2011 yılı inşaat ve tesisat birim fiyatlarının yayımlanmış olduğu, dolayısıyla, adı geçen Kurum tarafından yayımlanmış birim fiyatların kullanılması durumunda 2011 yılı için belirlenmiş fiyatların esas alınması gerektiği, söz konusu iş kalemlerinin ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan 2011 yılı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları içerisinde bulunmadığı, dolayısıyla bu kalemler için anılan Kurum tarafından belirlenmiş birim fiyatları kullanmanın mümkün olmadığı, bu itibarla, bu kalemler için yapılan açıklamanın mevzuata uygun bir açıklama olmadığı görüldüğünden idarenin değerlendirmesi yerinde bulunmuştur.
Sonuç olarak, başvuru sahibince yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının yukarıda yapılan değerlendirmeler sonucunda mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.
1. Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak:
Tekliflerin geçerlilik süresine ilişkin olarak, 4734 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde;
“Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.”Hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliğinin 16.7 nci maddesinde ise;
“Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.” düzenlemesi,
Ayrıca, 4734 sayılı Kanunun “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 34’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait teminat mektupları ihaleden sonra saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen iade edilir. İhale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanması halinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine ait teminat sözleşme imzalandıktan hemen sonra iade edilir.” hükmü,
“Teminat mektupları” başlıklı 35’nci maddesinde; “32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Mevzuat düzenlemelerinden çıkan sonuç, teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatılmasına rağmen bu sürenin de dolduğu ve halen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda, başvuru sahibine sürenin uzatılması hususunda idareye başvuruda bulunmak gibi bir külfetin yüklenmediği olup, teklif süresinin uzatılıp uzatılmamasına ilişkin olarak idare işlemlerinin ancak sözleşmenin imzalanmasına yönelik olduğu, ayrıca, teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde geçici teminat mektuplarının süresinin de aynı süre ile uzatılacağı, geçici teminat süresinin dolmasının tekliflerin geçersiz hale gelmesi sonucunu doğurmayacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, başvuru sahibinin ihale komisyon kararının alındığı tarih itibariyle geçerli teklif mektubu ve geçici teminat mektuplarının bulunmamasının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işlemine gerekçe olarak gösterilemeyeceği anlaşılmış, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmüştür.
Ancak, ihalede geçerli tek teklif kalması nedeniyle rekabetin oluşmadığı ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği yönündeki iddiası ise, yukarıda yazılı mevzuat düzenlemelerinde de belirtildiği şekilde, teklif geçerlilik sürelerinin ve/veya geçici teminat mektubu sürelerinin uzatılıp uzatılmaması hususunun, idarece yapılan yeterlik değerlendirmesi sonucunda komisyon kararı ile geçerli teklif belirlenmiş tekliflerin geçerliliğine halel getirmeyeceği, diğer bir deyişle teklif süresinin isteklilerce uzatılmaması durumunda ortaya çıkan tek sonucun sözleşmenin imzalanamaması olduğu, herhangi bir yaptırım öngörülmediği ve tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesi karşısında uygun bulunmamıştır.
Öte yandan, itirazen şikâyet dilekçesinde; “Bir de akıllara şu soru gelmektedir; acaba ihale üzerinde bırakılan Ekşioğlu-Kılıç-Şenol Ekşi iş ortaklığı da teklifini uzatmış ve yeni banka teminat mektubunu idareye sunmuş mudur? Çünkü bu yeni süreç idarenin mantığını kabul ettiğimizde bu da zorunlu bir durumdur” ifadelerine yer verilmiş, bu hususta başkaca bir iddia, gerekçe vs. belirtilmemiştir. İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 16/ı maddesi kapsamında, yazılı ifadelerin inceleme konusu yapılamayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy