(4734 S. K. m. 54, 65)
Toplantı No: 2012/043
Gündem No: 62
Karar Tarihi: 25.07.2012
Karar No: 2012/UY.I-3029
Şikayetçi: Çimeks İnşaat Taahhüt Pey. Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti - Sergen İnş. Mak. San. Ve Tic A.Ş. - Öz Burak İnşaat San. Tic. Ve Ltd. Şti., Oğuzhan Caddesi No:17/3 FINDIKZADE / İSTANBUL
İhaleyi yapan idare: Trabzon Belediyesi Etüd Proje Müdürlüğü, Gülbaharhatun Mahallesi Atapark Mevkii 0 61100 TRABZON
Başvuru tarih ve sayısı: 13.07.2012 / 24775
Başvuruya Konu İhale: 2012/49701 İhale Kayıt Numaralı "Eyof 2011 Trabzon Spor-Hatıra Parkı İnşaatı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Trabzon Belediyesi Etüd Proje Müdürlüğü tarafından 15.05.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “EYOF 2011 Trabzonspor Hatıra Parkı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Çimeks İnşaat Taahhüt Pey. Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti - Sergen İnş. Mak. San. ve Tic. A.Ş. - Öz Burak İnşaat San. Tic. ve Ltd. Şti. İş Ortaklığı 29.06.2012 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.07.2012 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.07.2012 tarih ve 24775 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.07.2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2012/2669 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 15.05.2012 tarihinde yapılan Trabzon 2011 EYOF Spor-Hatıra Parkı İnşaatı Yapım İşi ihalesine Çimeks İnşaat Taahhüt Pey. Turizm San. Tic. Ltd. Şti. & Sergen İnş. Mak. San. ve Ticaret. A.Ş. - Özburak İnşaat San.Tic. ve Ltd. Şti. İş Ortaklığı olarak katıldıkları, yapılan ihale neticesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin Mehmet Çuvalcı - E.S.Y. Grup İnşaat Taahhüt. Mim. Ürün. San. Tic. Ltd. Şti., ikinci en avantajlı teklifin ise K.C.T Yapı İnş. Mim. ve Müh. Ticaret Ltd. Şti. - Cengiz Sözen tarafından verildiğinin bildirildiği, ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak kabul edilen isteklinin 3.509.000.00 TL, ikinci en avantajlı teklif sahibi isteklinin 3.584.000.00 TL fiyat teklifi verdiği, ihalenin yaklaşık maliyetinin 5.629.263,39. TL olarak açıklandığı, ekonomik açıdan avantajlı teklif olarak kabul edilen 3.509.000,00 TL teklif sahibine ihale aşamasında teklif fiyatının sınır değerin altında olduğunun sözlü olarak bildirildiği, ayrıca yazılı olarak da istekliye teklifi fiyatının aşırı düşük tekliflere ilişkin sınır değerin altında kaldığının bildirildiği,
Kesinleşen ihale kararının ekinde bulunan ihale komisyon kararı incelendiğinde; “sınır değerin altında kalan ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifler olarak kabul edilen tekliflere aşırı düşük teklif sorgusu yapıldığı, isteklilerin süresi içinde bu sorgulamaya cevap verdiği, isteklilerin savunmalarının incelenmesi neticesinde, sınır değerin altında kalan firmanın metrajlarının yaklaşık maliyetteki metrajlar ile karşılaştırılması üzerine yaklaşık maliyete giren ve işin % 80’ ine tekabül eden iş kalemlerinin metrajlarının istekli ile idarenin yaklaşık maliyet ve birim miktarlar arasında farklılığın nereden geldiğinin araştırılması için % 80’ e giren iş kalemlerinin metrajlarının incelenmesine karar verildiği, yaklaşık maliyete esas metraj ve birim miktarların yeniden tespit edilerek yaklaşık maliyetin tekrar hesaplandığı, yeni tespit edilen yaklaşık maliyetin 5.050.012,87 TL olarak güncellenerek, yeniden sınır değer tespiti yapıldığı ve bu tespit sonucunda sınır değerin 3.459.586,26 TL olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif ile ikinci teklifin sınır değerin üstünde olduğundan aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeden ihalenin sonuçlandırıldığı karar altına alınmıştır.” açıklamasına yer verildiği,
İhale Komisyonunun önce, idarece hesaplanan yaklaşık maliyete göre sınır değer tespitinde bulunup, bu değer altındaki teklif bedellerine aşırı düşük teklif değerlendirmesi yaparak isteklilerden açıklama istediği, gelen açıklamalar doğrultusunda açıklamalarda esas alınan metrajlar ve miktarlar ile yaklaşık maliyet hesaplamasında kullanılan metrajlar ve miktarlar arasında fark olduğu gerekçesiyle hesaplama yeniden yapılarak yaklaşık maliyetin adeta isteklilerin açıklamalarına uygun hale getirildiği, bu bağlamda, tam tersi bir durum düşünüldüğünde, yani isteklinin analizine göre miktarların ve metrajların idarece tespit edilen miktar ve metrajlardan yüksek olması halinde, yaklaşık maliyetin yeniden hesaplanması ve daha yüksek bir şekilde hesaplanmasının kaçınılmaz olacağı, teklif değerlendirmesi ve sınır değer tespitinde bir karmaşa oluşacağı, idarenin isteklinin açıklamasında sunduğu analize göre değil, ilk yaptığı yaklaşık maliyete esas metraj ve miktarları dikkate alması ve bunun arkasında durulması gerektiği, yaklaşık maliyetin isteklilerin analizlerine göre şekillendirilmesinin mevzuata uyarlık göstermediği, diğer bir deyişle, isteklilerin teklif bedellerine göre yaklaşık maliyetin yeniden tespit edilmesi işleminin Kamu İhale mevzuatına aykırı olduğu, ihaleye teklif veren ve 5 geçerli teklif sahibinin tamamının metrajlarını ve miktarlarını görmeden sadece bir firmanın analizlerini görerek yaklaşık maliyetin yeniden hesaplanmasının, idarelerin güvenilirliği ve eşit muamele ilkelerine aykırı olduğu, ayrıca ihale komisyon kararında sınır değerin en düşük teklif bedeli 3.509.000,00 TL ve en yüksek teklif bedeli 3.750.000,00 TL dikkate alınarak tespit edildiği, halbuki sınır değer tespiti Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtildiği gibi geçerli teklifler tespit edildikten sonra; Yaklaşık maliyetin % 120'sinin üzerindeki ve % 40'ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanarak yapılması gerektiği, idarece yaklaşık maliyetin yeniden hesaplamasının da yanlış yapıldığı,
Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliğinde yaklaşık maliyetin güncelleme şeklinin açık olarak belirtildiği ve güncellemenin ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında kalan süre arasında fiyat farkı oluşması halinde yapılabileceğinin hüküm altına alındığı, yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas teşkil eden miktarların ve metrajların isteklilerin tekliflerine göre yeniden belirlenmesinin işin yapılmasında uyuşmazlıklara yol açacağı ve ilk yapılan miktarların ve metrajların ve yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı gerçeğini de değiştirmeyeceği, ihale komisyonu tarafından yeniden hesaplanan yaklaşık maliyet, ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik koşullar altında enflasyon oranının sürekli arttığı da dikkate alındığında tahminen ihale tarihinden 3 ay önce yapılan yaklaşık maliyetin ihale tarihinde yeniden tespit edilmesi halinde yükseleceği yerde aşağıya çekilmesinin de ayrıca düşündürücü olduğu, ihale Komisyonu tarafından ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak kabul edilen teklifler aşırı düşük teklif olup, idarenin söz konusu yapım işine ilişkin analizlerinde belirtilen metraj ve miktarlar dikkate alındığında bu bedeller ile işin yapımının mümkün olmadığı, ayrıca, idarece aşırı düşük teklif açıklamaları doğrultusunda isteklilerin açıklamalarında belirtilen metraj ve miktarların idarenin istemiş olduğu metraj ve miktarlarla uyuşmadığı, eksik olduğu gerekçeleriyle açıklamanın kabul edilmemesi gerektiği, idarece isteklilerin açıklamalarına uygun hale getirmek için yaklaşık maliyetin yeniden tespit edilmesi işlemi 4734 sayılı Kanunun temel ilkeler olarak hüküm altına aldığı rekabet, eşit muamele, saydamlık ve güvenilirlik ilkelerini zedeleyici nitelikte olduğu, diğer yandan bu işlemin Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliğinin 8, 9, 10 ve 11 inci maddelerine de aykırılık teşkil ettiği, bu itibarla, yapılan ihalenin iptal edilmesi ve yaklaşık maliyetinin yeniden doğru bir şekilde tespit edilmesi gerektiği, idarenin şikayet başvurularını; “İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesinin 8 inci bendine uygun olarak ortak girişim beyannamesi veya sözleşmesinin şikayet başvurusu ekinde bulunmaması” gerekçesiyle reddettiği,
İdareye sunmuş oldukları başvuru dilekçesinin “Ekler” bölümünde 2 nolu ek olarak “İş Ortaklığı Beyannamesi teklif dosyamızda mevcuttur” ifadesine yer verdikleri, buna rağmen idarece başvurularının reddedildiği, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğinin 8.8 inci maddesinde; “Ortak girişim adına yapılacak şikayet veya itirazen şikayet başvurularının, pilot ortak/koordinatör ortak veya temsil yetkisi verilen özel ortak ya da ortakların tamamı tarafından yapılması zorunludur. Bu başvurulara, ortak girişim beyannamesinin veya sözleşmesinin, özel ortak tarafından yapılan başvurularda ayrıca özel ortağa temsil yetkisi verildiğine ilişkin belgenin eklenmesi gerekir” hükmü bulunduğu, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik Tebliği’nin 5 inci maddesinin 4 nolu alt maddesinde; “(4) Ortak girişim adına yapılacak şikayet veya itirazen şikayet başvurularının, pilot ortak/koordinatör ortak veya temsil yetkisi verilen özel ortak ya da ortakların tamamı tarafından yapılması zorunludur. Temsil yetkisine sahip olmayan özel ortak tarafından şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru süresinin sonuna kadar pilot/koordinatör ortağın şikayete katılması veya özel ortağa temsil yetkisi vermesi gerekmektedir. Şikayet başvurularının pilot ortak/koordinatör ortak tarafından yapılması halinde ortak girişim beyannamesinin veya sözleşmesinin, temsil yetkisi verilen özel ortak tarafından yapılması halinde ise ortak girişim beyannamesi veya sözleşmesi ile temsile yetkili olunduğuna dair belgenin şikayet dilekçesine eklenmesi zorunludur. Bu belgelerin şikayet dilekçesine eklenmemesi veya temsil yetkisine sahip olmayan özel ortak tarafından şikayet başvurusunda bulunulması halinde eksikliklerin giderilmesi için başvuru süresinin sonuna kadar beklenir. Ancak aday veya isteklinin başvuru belgeleri veya teklif zarfı içerisinde bu belgelerinin bulunması durumunda, dilekçe ekinde söz konusu belgeler sunulmamış olsa da başvuru usulüne uygun olarak yapılmış bir başvuru olarak kabul edilir. ” düzenlemesi bulunduğu, Tebliğ hükümlerinden de açıkça anlaşılacağı üzere, idarenin başvurularını mevzuata aykırı olarak şekil yönünden reddettiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Başvuruya konu ihale Trabzon Belediye Başkanlığının “EYOF 2011 Trabzonspor Hatıra Parkı İnşaatı” işidir.
İhale konusu iş, idari şartnamenin 19.1 inci maddesinde düzenlendiği üzere anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale edilmiştir.
Bahse konu ihalede 8 adet ihale dokümanı satın alınmış ve 15.05.2012 tarihinde yapılan ihaleye 7 istekli katılmıştır.
İhale komisyonu, ihaleye teklif veren isteklilerden; Temel Akyüz-Hasan Topal Ortak Girişiminin teklifinin teklif mektubunda kuruş bölümünün gösterilmediği, Çimen Turizm İnşaat Plast. Ürün. ve Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Muhtar İnşaat Ortak Girişiminin teklifinin anahtar teknik personel olarak beyan edilen personelin oda kayıt belgesinin sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasına karar vermiştir.
İhale komisyonu geçerli teklifler ile yaklaşık maliyeti esas almak suretiyle aşırı düşük teklifler için sınır değeri 3.561.614,06 TL olarak belirlemiştir. İhale komisyonu teklif fiyatı sınır değerin altında olan Mehmet Çuvalcı Tuna Teknik Yapı İnşaat-E.S.Y. Grup İnşaat Taahhüt Mimarlık Turizm Nakliyat Hafriyat Mühendislik Müşavirlik Yemek ve Temizlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığından açıklama istenilmesine karar vermiştir.
Mehmet Çuvalcı Tuna Teknik Yapı İnşaat-E.S.Y. Grup İnşaat Taahhüt Mimarlık Turizm Nakliyat Hafriyat Mühendislik Müşavirlik Yemek ve Temizlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı 29.05.2012 tarihli yazı ekinde açıklamasını sunmuştur.
İhale komisyonu 31.05.2012 tarihli kararında; Mehmet Çuvalcı Tuna Teknik Yapı İnşaat-E.S.Y. Grup İnşaat Taahhüt Mimarlık Turizm Nakliyat Hafriyat Mühendislik Müşavirlik Yemek ve Temizlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının sunduğu açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliğinin 45 inci maddesine uygun olmadığı gerekçesiyle kabul edilmeyerek isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ihalenin K.C.T. Yapı İnşaat Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.-Cengiz Sözen İş Ortaklığı üzerinde bırakılmasına karar vermiştir. Karar ihale yetkilisince onaylanmamıştır.
İhale komisyonunca alınan 31.05.2012 tarihli karardan sonra 12.06.2012 tarihinde ikinci bir ihale komisyonu kararı alınarak, “… komisyon kararının imza aşamasında isteklilerce verilen tekliflerin 3.509.000,00 TL ile 3.750.000,00 TL arasında kümelenmesi, sınır değerin altında kalan firmanın metrajlarının yaklaşık maliyetteki metrajlar ile karşılaştırılması üzerine yaklaşık maliyete giren ve işin % 80’ine tekabül eden iş kalemlerinin metrajlarının istekli ile idarenin yaklaşık maliyet ve birim miktarlar arasında farklılığın nereden geldiğinin araştırılması için % 80’e giren iş kalemlerinin metrajlarının incelenmesine karar verildi. Yaklaşık maliyetin incelenmesine 01.06.2012 tarihinde başlanılmış olup, 12.06.2012 tarihinde tamamlanmıştır. Yapılan inceleme sonucu; Sert zeminin proje üzerinden yapılan hesaplamasında toplamda 8.053,50 m2 olduğu, yaklaşık maliyette ise 12.664,90 m2 hesaplandığı, arada 4.611,40 m2 fark olduğu görüldü, Bu durumun nereden kaynaklandığının incelenmesi için sert zemine giren imalatlar tek tek incelendi ve “40x80x4 cm ebatlı Bergama Grisi Yanmış Granit Taş Plak ile Döşeme Kaplama Yapılması” imalatının projedeki toplam alanının 237,00 m2 olduğu tespit edildi. Bu ikisi arasındaki fark (4.848,50-237,00m2) 4.611,50 m2’ dir. Diğer imalatlarda ise yaklaşık maliyete göre belirgin bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Yeniden yapılan değerlendirmeye göre; yaklaşık maliyete göre 4.848,50 m2 x 125,61 TL = 609.020,09 TL, yeniden yapılan hesaplamaya göre 237, 00 m2 x 125,61 TL = 29.769,57 TL, yaklaşık maliyete etkisi 609.020,09 – 29.769,57 = 579.250,52 TL ‘dir. Bu durumda yaklaşık maliyet 5.629.263,39 TL – 579.250,52 TL = 5.050.012,87 TL olur. Düzeltilmiş yaklaşık maliyete ve isteklilerce teklif edilen fiyatlara göre 4734 sayılı Kanunun 37 nci maddesine göre yapılan sınır değer hesabı sonucu sınır değer 3.459.586,26 TL olmuştur. Bu duruma göre sınır değerin altında teklif kalmadığından 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesine göre sorgulama yapılmasına gerek kalmamıştır. Yeniden yapılan hesaplamaya göre geçerli kabul edilen 5 adet teklif üzerinde yapılan değerlendirme sonucu ekonomik açıdan en avantajlı teklifin 3.509.000,00 TL fiyat teklifi ile Mehmet Çuvalcı Tuna Teknik Yapı İnşaat-E.S.Y. Grup İnşaat Taahhüt Mimarlık Turizm Nakliyat Hafriyat Mühendislik Müşavirlik Yemek ve Temizlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, ikinci en uygun teklifin ise 3.584.000,00 TL fiyat teklifi ile K.C.T. Yapı İnşaat Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.-Cengiz Sözen İş Ortaklığı olduğuna…”
Oybirliği ile karar verilmiştir.
12.06.2012 tarihli ihale komisyon kararı 13.06.2012 tarihinde ihale yetkilisince onaylanmıştır.
Bu haliyle ihale komisyonunca önce idarece belirlenen yaklaşık maliyet ve geçerli teklifler esas alınmak üzere sınır değerin 3.509.000,00 TL olarak belirlendiği, teklif fiyatı bu sınır değerin altında kalan Mehmet Çuvalcı Tuna Teknik Yapı İnşaat-E.S.Y. Grup İnşaat Taahhüt Mimarlık Turizm Nakliyat Hafriyat Mühendislik Müşavirlik Yemek ve Temizlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığından teklif fiyatına ilişkin açıklama istenildiği, isteklinin açıklamasını sunması üzerine yapılan incelemede açıklamalarının Tebliğin 45 inci maddesine uygun olmadığının belirtilerek değerlendirme dışı bırakılmasına ve ihalenin sınır değerin üzerinde fiyat teklifi veren istekli üzerinde bırakılmasına karar verildiği, bu yönde ihale komisyon kararı alındığı, ihale komisyon kararının ihale yetkilisine sunulup sunulmadığının belirli olmadığı, bu ihale komisyon kararının ihale yetkilisinin onayını taşımadığı, ihale komisyonunca 30.05.2012 tarihinde alınan bu karardan sonra 12.06.2012 tarihinde yeni bir ihale komisyon kararı daha alındığı, bu ihale komisyon kararında; yaklaşık maliyette yer alan “Sert zemin kaplaması” imalatının proje üzerinden yapılan hesaplamasında 8.053,50 m2 olduğu, ancak yaklaşık maliyette ise 12.664,90 m2 olarak hesaplandığı, arada 4.611,40 m2 fark olduğu belirtilerek, yaklaşık maliyetin yeniden hesaplandığı ve sınır değer tutarının değiştirildiği, böylece ihalenin daha önce aşırı düşük teklif sorgulaması yapılan ve açıklaması uygun bulunmayan istekli üzerinde bırakıldığı anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kanunun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40 ıncı maddesinde; “İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükmü,
4734 sayılı Kanunun “Temel ilkeler” başlıklı 5 inci maddesinde; “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde;
“Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler
MADDE 8 - (1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre miktar tespiti ve fiyat araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.
(2) Ön ilan yayımlanmadan önce yapı tekniği ve ihtiyaç programına göre tahmin edilen fiziki miktar veya kapsam esas alınarak hesaplanan yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi gerekiyorsa yeniden hesaplanır.
(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.
(4) İhale konusu işin bünyesine girecek veya yardımcı olarak kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi unsurların idare tarafından verilmesi durumunda; yaklaşık maliyet, bu unsurların bedeli hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine konulur.
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı teklifler ile birlikte açıklanır.
(6) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı, idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, yaklaşık maliyet de bu kapsamda hesaplatılabilir.
Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti
MADDE 9 - (1) Yaklaşık maliyet hesabına esas miktarların tespiti için öncelikle aşağıda yer alan çalışmaların yapılması gereklidir:
a) Arazi ve zemin etüdünün yapılması; uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde arazi ve zemin etüt çalışmalarının; ön ve/veya kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise, mümkün olan arazi ve zemin etüt çalışmalarının yapılmış olması zorunludur.
b) Proje zorunluluğu; bina işlerinde uygulama projesi, diğer işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımları için uygulama projesi, yapılamayan kısımları için kesin proje; doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işler ile ihale konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ise ön ve/veya kesin projenin hazırlanması ve yaklaşık maliyetin söz konusu projelere dayanılarak hesaplanması gerekir.
c) Mahal listesi hazırlanması; ön, kesin veya uygulama projelerine dayalı olarak, işin bünyesindeki imalat kalemlerinin adını ve yapılacağı yerleri gösteren ve yaklaşık maliyetin hazırlanmasına esas teşkil eden mahal listeleri hazırlanır.
ç) Metraj listelerinin hazırlanması; ihale konusu işe ait proje ve mahal listelerindeki ölçü ve tariflere göre işin bünyesine giren imalatların hangi kısımda ve ne miktarda yapılacağının belirlenmesi amacıyla; anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde iş kalemi ve/veya iş grubu, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise iş kalemi şeklinde metraj listeleri düzenlenir.
d) Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması; Ön ve/veya kesin projeye dayalı olarak birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idareler, iş kaleminin adını, yapım şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa meydan vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tarifleri hazırlar.
e) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı olarak imalat iş kalemleri veya iş gruplarının teknik tarif ve özellikleri belirlenir.
Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti
MADDE 10 - (1) İdarelerce, ihale konusu işin yaklaşık maliyetine ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde;
a) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlerin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçler,
c) İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek yayımlanmış fiyat ve rayiçler,
ç) Yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren, konusunda deneyimli kişi ve kuruluşlardan alınacak, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlere ilişkin maliyetler,
d) İdarenin piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyat tespitleri,
esas alınır.
(2) İdareler, yaklaşık maliyete ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyat ve rayiçlerin birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.
(3) İşin bütünü, iş grubu, iş kalemi ve malzeme rayici bazında yapılacak piyasa araştırmasına dayalı fiyat tespitlerinde; iş, imalat ve/veya malzemenin yapımcılarından, üreticilerinden, ana bayilerinden, toptancılarından, yetkili satıcılarından ve satıcılarından fiyatlar veya proforma faturalar alınmak ve gerekli karşılaştırmalar yapılmak suretiyle uygun fiyatlar belirlenir. Tereddüt edilen fiyatların gerçek piyasa rayiçlerine uygun olup olmadığı hususu Ticaret ve/veya Sanayi Odalarından alınacak yazılı rayiçlerle netleştirilir.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu, iş kalemi veya malzemenin ayrıntılı özellikleri ve standardına yer verilir, fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar Katma Değer Vergisi hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan fiyat bildirimleri ve proforma faturaları dikkate alınmaz.
Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi
MADDE 11 - (1) (Değişik:03/07/2009-27277 R.G./1 md.) İş kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit edilen imalat miktarlarının, Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre belirlenen ve yüklenici karı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak hesaplanır ve bulunan bu tutara % 25 oranında yüklenici kar ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle yaklaşık maliyet tespit edilir.
(2) (Değişik:03/07/2009-27277 R.G./1 md.) Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin hesap cetveli ve icmal tablosu hazırlayanlarca imzalanmak suretiyle ihale onay belgesine eklenir.
(3) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda yaklaşık maliyeti oluşturan unsurlar, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan ilgili endeksler üzerinden güncellenir.” hükmü bulunmaktadır.
İhale komisyonunca tesis edilen; ilk ihale komisyon kararından sonra, ikinci bir ihale komisyon kararı ile yaklaşık maliyette yer alan metrajların yeniden hesaplanması ve bu suretle yeni bir ihale komisyon kararı alınması işleminin belirtilen mevzuat hükümlerine uygun olmadığı, aykırılık taşıdığı değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy