(4734 S. K. m. 21, 54, 65) (2577 S. K. m. 27, 28) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 8, 79) 
Toplantı No: 2013/032
Gündem No: 11
Karar Tarihi: 24.04.2013
Karar No: 2013/UH.II-1869
Şikayetçi: Tüm-Pa Temizlik Ve Sosyal Hizmetler İnş. Turz. Tic. Paz. Ltd. Şti. (27.03.2013 Tarih ve 2013/M.K.-93 sayılı Kurul Kararı), CEVZİLDERE MAHALLESİ 7.SOKAK DEMİRLER PALMİYE İŞ MERKEZİ NO: 4/4 BALGAT / ANKARA
İhaleyi Yapan Daire: Amasya Belediye Başkanlığı (Temizlik İşleri Müdürlüğü), M.K.P. Cad. Şehit Özcan Sokak No:15 05100 AMASYA
Başvuru Tarih ve Sayısı: 05.12.2012 / 40063
Başvuruya Konu İhale: 2012/101623 İhale Kayıt Numaralı "235 Kişi İle 20 Ay 28 Gün Süreli Temizlik Hizmetlerinde Çalıştırılacak Personel" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Amasya Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 17.09.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “235 Kişi İle 20 Ay 28 Gün Süreli Temizlik Hizmetlerinde Çalıştırılacak Personel” ihalesine ilişkin olarak Tüm-Pa Temizlik ve Sosyal Hizmetler İnş. Tur. Tic. Paz. Ltd. Şti.nin itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 18.12.2012 tarih ve 2012/UH.IV-4864 sayılı Kurul kararına karşı başvuru sahibi tarafından dava açıldığı anlaşılmış, Ankara 13. İdare Mahkemesince verilen 28.02.2013 tarih ve E:2013/69 sayılı karar üzerine de Kurulun 27.03.2013 tarih ve 2013/MK-93 sayılı kararı ile başvurunun yeniden incelenmesine karar verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2012/4529-01 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu belgelere ilişkin incelemenin şeklen yapıldığı, söz konusu açıklamanın içerik itibariyle tekrar değerlendirilmesi gerektiği,
- Proforma fatura eki maliyet/satış tutarı tespit tutanağının alışlar üzerinden mi satışlar üzerinden mi verildiği, faturaların hangi döneme ait olduğu, proforma fatura veren şirketlerin ilgili alanda faaliyet gösterip göstermediği, kıyafet özelliklerinin faturada bulunup bulunmadığı, yemek açıklamasında kalori raporlarının sunulup sunulmadığı,
- Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ayni yemek maliyetini açıklamak üzere sunulan proforma fatura ve fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının ilgili meslek mensuplarından istenilerek, açıklamaların mevzuat hükümlerine ve tedarikçilerin ticari defter ve kayıtlarına uygun olup olmadığı,
- İstekli ile tedarikçi firma arasında organik bağ olup olmadığı,
- Satış/alış faturaları ile maliyet/satış tutarı tutanaklarındaki miktarların uyumlu olup olmadığı,
- Yapılan açıklamalarda kullanılan kıyafet firmasının 2012/UH.I-2778 sayılı Kurul kararında belirtilen ve hakkında yasaklama işlemleri başlatılan firma olup olmadığı,
- İhale üzerinde bırakılan isteklinin maliyet bileşenlerinden birisi olan giyim gideri için öngördüğü bedellerin hayatın olağan akışı, ekonomik veriler ile uyumlu olup olmadığının, diğer bir anlatımla ihale üzerinde bırakılan isteklinin giyim maliyeti için öngördüğü bedelin yaklaşık maliyet hesabında öngörülen giyim maliyetinden ciddi manada düşük olup olmadığı,
hususlarının incelenmesi ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının 2012/UH.I-2778.1 sayılı Kurul kararında belirtilen hususlar dikkate alınarak yeniden değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Amasya Belediye Başkanlığı tarafından 17.09.2012 tarihinde yapılan "235 Kişi ile 20 Ay 28 Gün Süreli Temizlik Hizmetleri Çalıştırılacak Personel” ihalesine ilişkin olarak Tüm-Pa Tem. ve Sos. Hiz. İnş. Tur. Paz. Ltd. Şti. tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusuna ilişkin olarak alınan 18.12.2012 tarih ve 2012/UH.IV-4864 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında, “4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil yönünden reddine” karar verilmiştir.
Davacı Tüm-Pa Tem. ve Sos. Hiz. İnş. Tur. Paz. Ltd. Şti. tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 13. İdare Mahkemesinin 28.02.2013 gün ve E:2013/69 sayılı kararında,
“Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirket tarafından Amasya Belediye Başkanlığı’nca 17.09.2012 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan 235 kişi ile 20 Ay 28 Gün Süreli Temizlik Hizmetleri Çalıştırılacak Personel” ihalesinin başka bir istekli lehine sonuçlanması üzerine, ihaleyi kazanan Karahan Group İnş. Nak. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin 6.803.569,60 TL iken yaklaşık maliyetin 7.383.000 TL, davacı şirketin teklifinin ise 7.133.460 TL olduğu dikkate alındığında ihale konusu işi layığı ile yapamayacağı bu nedenle yapılan aşırı düşük teklif değerlendirmelerinin mevzuta aykırı olduğu iddialarına ilişkin olarak gereğinin yapılması istemi ile yaptığı başvurusunun dava konusu Kamu İhale Kurulu kararı ile somut delillerin ortaya konulmadığı, iddiaların varsayıma dayandığı gerekçesi ile 4734 sayılı Kanunun 54. Maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil yönünden reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Olayda, davacının ihaleye giren diğer firmaların teklif dosyalarının içeriğini bilemeyecek durumda bulunması ve bu nedenle başvuruya konu iddiası ile ilgili detaylı deliller sunmasının mümkün olamayacağı gözetildiğinde, davacının uyuşmazlık konusu ihale işleminin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi unsuru yönünden, ihaleyi kazanan isteklilerin proforma ve alış-satış faturalarının ticari defter ve kayıtlara uygun olup olmadığı, tedarikçi firma ile organik bağının ve öngörülen giyim maliyetinin incelenmesi istemiyle, söz konusu aşırı düşük teklif değerlendirilmesinin mevzuatına uygun olmadığı gerekçeleriyle yaptığı itirazen şikayet başvurusunun, yukarıda yer verilen mevzuatın öngördüğü şekil şartlarını taşıdığı sonucuna varıldığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamıştır.”şeklinde gerekçe belirtilerek dava konusu işlemin yürütmesinin, 2577 sayılı Kanun’un 27’nci maddesi uyarınca teminat alınmaksızın durdurulmasına karar verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, anılan idare mahkemesi kararının icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilerek, 27.03.2013 tarih ve 2013/MK-93 sayılı Kurul kararı ile,
“1) Kamu İhale Kurulunun 18.12.2012 tarih ve 2012/UH.IV-4864 sayılı kararının iptaline, 
2) Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvurunun, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yeniden incelenmesine,”karar verilmiştir.
Şikâyete konu ihaleye 25 istekli tarafından teklif sunulduğu, 4 isteklinin ihaleye katılım için sunulması gereken belgeleri eksik sunmuş olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, geriye kalan 21 istekliden 14’üne ait teklifin aşırı düşük teklif olarak değerlendirildiği, idarece belirlenen süre içerisinde 7 istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının idareye ulaştırıldığı,
Polo Özel Güven. San. Tic. Ltd. Şti. – Gülben Med. Tem. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı, Çağrı Nakliye Turz. Taah. Teks. Tem. Hiz. Tic. San. Ltd. Şti. – İz Grup Yapı Hiz. İşleri San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Yeşilırmak Sosyal Hizmetler İnş. Tur. Org Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan açıklamaların ihale komisyonunca uygun görülmeyerek değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülen Karahan Group İnş. Nak. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, söz konusu istekli ile idare arasında 27.12.2012 tarihinde sözleşme akdedildiği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde,
Şoför olarak görev yapacak personele Asgari Ücretin %25 fazlasının ödeneceği,
Personele günlük brüt 2,50.-TL tutarındaki yol bedelinin aylık 22 gün üzerinden nakdi olarak ödeneceği,
Yemek ihtiyacının aylık 22 gün üzerinden ayni olarak karşılanacağı, yemek kalori listesinin Teknik Şartnamede yer aldığı,
Personeline Teknik Şartnamede özellikleri belirtilen giyim malzemelerinin ayni olarak verileceği,
İş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranının % 1,5 olduğu,
Düzenlenmiştir.
Personele ayni olarak verilecek giyim ve yemek giderlerine ilişkin olarak, Teknik şartname’de,
“Madde-5 Giyecek Listesi Ve Teknik Özellikleri:
İhale süresince 195 işçiye; Kişi başı2 yağmurluk-2 çizme-2 iş elbisesi-2 yelek-her ay için 2 eldiven verileceğinden:
390 Adet Yağmurluk: Muşamba Su geçirmez Malzemeden
390 Adet Çizme: Lastik
390 Adet İş Elbisesi : (Pantolon-Ceket) Keten kumaştan
390 Adet yelek: fermuarlı, kısa kollu, fosforlu
8190 Adet Eldiven: Nitrit
Olarak Verilecektir.
İhale süresince 40 şoföre;
80 Adet Gömlek: Terikoton kumaştan
80 Adet Kumaş Pantolon: % 50 Viskon % 50 pol.
80 Adet ayakkabı: Deri
Olarak Verilecektir.
Personele verilecek Giyecek Malzemeleri Sözleşmeye müteakiben 30 gün içerisinde İdareye teslim edilecektir.
Teslimin gecikmesi halinde geciken her gün için sözleşme bedelinin % 003(onbinde üç ) oranında ceza uygulanacaktır.
Madde-6 Personele Verilecek Örnek Yemek Listesi Ve Kalori Değerleri:
PAZARTESİ:
Kırmızı Mercimek Çorbası + Sebzeli Haşlama Tavuk + Şehriyeli Pirinç Pilavı + Meyve + Ekmek 1610 Kalori
SALI:
Yayla Çorbası + Etli Türlü+ Peynirli Makarna + Komposto+ Ekmek 1620 Kalori
ÇARŞAMBA:
Şehriye Çorbası + Karışık Kızartma + Yoğurt + Ekmek 1532 Kalori
PERŞEMBE:
Ezogelin Çorbası + Etli Nohut + Bulgur Pilavı + Cacık + Ekmek 1571 kalori
CUMA:
Fırında Soslu Köfte + Nohutlu Pirinç pilav + Karışık Salata + Tatlı + Ekmek 2162 kalori” düzenlemelerine yer verilmiştir.
İhale konusu iş 195 vasıfsız işçi ve 40 şoför ile yerine getirilecektir. İşin başlama tarihi, 04.01.2013; bitirme tarihi 30.09.2014’dür. 04.01.2013 ve 31.01.2013 tarihleri arasında 28 artık gün içerisinde yol gideri ödenecek olan çalışılacak gün sayısı 20’dir. Bu veriler üzerinden yol gideri dahil işçilik maliyeti hesaplandığında,
Brüt Asgari ücret ödenecek olan 195 temizlik işçisi için aylık birim işçilik maliyetinin 1.250,95.-TL, 20 aylık toplam işçilik maliyetinin 4.878.705,00.-TL, 28 artık güne ait işçilik maliyetinin ise, 41,64.-TL üzerinden 227.354,40.-TL olduğu,
Brüt asgari ücretin % 25 fazlası üzerinden ücret ödenecek olan şoför pozisyonundaki 40 personel için, birim işçilik maliyetinin 1.546,41.-TL, 20 aylık toplam işçilik maliyetinin 1.237.128,00.-TL, 28 artık güne ait işçilik maliyetinin ise, 51,49.-TL üzerinden 57.668,80.-TL olduğu tespit edilmiştir.
Yukarıya aktarılan bilgiler çerçevesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından asgari ücretin % 25 fazlası üzerinden ücret ödenecek olan 40 personel için 20 aylık işçilik maliyetinin 1.237.128,00.-TL, 28 gün artık gün maliyetinin 57.736,00.-TL,
Brüt asgari ücret ödenecek olan 195 temizlik personeli için 20 aylık işçilik maliyetinin 4.878.705,00.-TL, 28 artık güne ait işçilik maliyetinin 227.682,00.-TL, olarak hesaplandığı görülmüş olup, 20 aylık işçilik maliyetinin inceleme kapsamında yapılan hesaplama sonucu ulaşılan sonuçlar ile uyumlu olduğu, artık gün hesaplamalarında ise, daha yüksek tutarda işçilik gideri öngörüldüğü tespit edildiğinden, sunulan açıklamalarda bu yönüyle mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.4’üncü maddesinde,
“Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.”açıklamaları yer almaktadır.
Teknik Şartnamede belirtilen cins ve miktarda giyim malzemesine ait birim fiyatların proforma fatura sunulmak suretiyle tevsik edildiği, şoför olarak görev yapacak personel ile temizlik işçilerine verilecek kıyafetler için ayrı ayrı proforma faturalar düzenlendiği, söz konusu faturaların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olarak düzenlenmiş olduğu görülmüştür. Başvuru sahibi tarafından kıyafet özelliklerinin faturada bulunup bulunmadığı hususunun incelenmesi talep edilmekte ise de, aşırı düşük teklif sorgulaması ile isteklinin teklif fiyatı ile ihale konusu işin gerçekleştirilmesinin mümkün olup olmadığı irdelenmektedir. Dolayısıyla proforma fatura üzerinde kıyafetlerin iş elbisesi, yağmurluk, çizme gibi cinslerinin belirtilmesi yeterlidir. Söz konusu ürünlerin teknik şartnameye uygunluk değerlendirmesi aşırı düşük teklif sorgulaması dahilinde gerçekleştirilecek bir işlem olmayıp, kıyafetlerin Teknik Şartnamede ayrıntılı olarak belirtilen özelliklere sahip olup olmadığı hususu muayene kabul komisyonu tarafından kontrol edilmelidir.
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında maliyet satış tespit tutanaklarının da sunulduğu görülmüş olup, tutanaklar ile proforma faturada öngörülen birim fiyatların karşılaştırılması sonucunda, faturada yer alan “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklindeki ibareyi doğrular nitelikte, proforma faturada öngörülen birim fiyatların tutanakta yer alan bilgilerle uygun olduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca, proforma faturayı düzenleyen firmanın, Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Müdürlüğüne kayıtlı olduğuna dair keyfiyetin ilan edildiği, 06.12.2010 tarih ve 466 sayılı sicil gazetesi açıklama kapsamında idareye sunulmuştur. Söz konusu ilanda, ilgilinin meslek dalı, “Konfeksiyon imal ve satıcılığı” olarak belirtilmiştir. Aynı yönde bilgiler içeren, Esnaf ve Sanatkarlar Siciline kayıtlı olduğunu gösterir “Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Tasdiknamesi” de aşırı düşük teklif açıklama dosyasında yer almaktadır. Bu nedenle, başvuru sahibinin proforma fatura veren şirketlerin ilgili alanda faaliyet göstermediği yönündeki tereddütlerinin asılsız olduğu, giyim giderine ilişkin açıklama kapsamında sunulan belgelerde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.14’üncü maddesinde yer alan “Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” açıklamasına aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.2.16’ncı maddesinde,
“İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak proforma fatura yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
Yukarıda belirtilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2009”, 15.7.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2010” dur.” açıklaması yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından giyim maliyetine ilişkin sunulan (Ek-O.5) maliyet/satış tutarı tespit tutanağının; mükellefin tespit yapılan döneme ait yasal defter tasdik bilgileri başlığı altında “dönem”e ilişkin bilgilerin gösterileceği kısmında “2012” ibaresinin yazılı olduğu görülmüştür. Başvuruya konu ihalenin tarihi 17.09.2012 olduğundan, maliyet satış tutarı tespit tutanaklarının 2012 yılı 1. veya 2. geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla tutanakların 14.09.2012 tarihinde düzenlendiği, Tebliğin yukarıya aktarılan açıklamasına göre de, açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili 2012 yılının gerek birinci gerekse ikinci döneminde işlem bulunmasının gerekli ve yeterli olduğu anlaşıldığından, tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiğinin kabulü gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, giyim giderine ilişkin olarak, aşağıya aktarılan tabloda gösterildiği şekilde maliyet öngörülmüştür: 
Miktar (adet)
Birim fiyat
Toplam
Yağmurluk
390
0,30
117,00
Çizme
390
0,80
312,00
İş elbisesi
390
1,00
390,00
Yelek
390
0,40
156,00
Nitril işçi eldiveni
8190
0,04
327,60
1.Ara toplam
1.302,60
40 şoför için giyim maliyeti
Gömlek
80
0,70
56,00
Pantolon
80
1,00
80,00
Ayakkabı
80
1,50
120,00
2.Ara toplam
256,00
Toplam giyim maliyeti
1.558,60
% 3 sözleşme gideri (1.558,60x0,03=46,76) ve öngörülemeyen giderler dahil edilerek, teklif edilen tutar
1.695,30
Personele ayni olarak verilecek öğle yemekleri için, Yeşil Amasya Hazır Yemek Gıda ve Hayvancılık San. Tic. Şti.den alınan fiyat teklifi sunulmak suretiyle açıklama yapıldığı görülmüştür. Söz konusu belgede, Teknik Şartnamede yer alan 5 günlük örnek menüde yer alan her bir yemeğin birim fiyatının ayrı ayrı gösterilmek suretiyle öğün maliyetinin belirlendiği, daha sonra her bir gün için hesaplanan öğün birim fiyatlarının aritmetik ortalaması alınarak, ortalama yemek maliyetine ulaşıldığı görülmüştür. 2,65.-TL olarak hesaplanan ortalama yemek maliyeti üzerine de işçilik, malzeme gibi diğer giderler için bir tutar eklenerek, personele verilecek öğle yemeği için 3,40.-TL birim fiyat teklif edilmiştir. Fiyat teklifi üzerinde “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verilerek, SMMM tarafından onaylanmıştır.
Diğer taraftan, başvuru sahibince ihale üzerinde bırakılan isteklinin kalori raporu sunup sunmadığı hususunun incelenmesi gerektiği iddia edilmektedir. Başvuruya konu ihale personel çalıştırılmasına dayalı bir temizlik hizmet alımı işine ilişkindir, dolayısıyla personele yemeğin ayni olarak verilecek olması, aşırı düşük teklif açıklamalarının bir malzemeli yemek ihalesinde olduğu gibi değerlendirilmesi anlamına gelmemelidir. Bu sebeple, her ne kadar aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında isteklilerden kalori raporu sunulması beklenemeyecek olsa da, yemek giderine ilişkin sunulan tevsik edici belge üzerinde her bir öğünün kalori miktarının da gösterildiği ve fiyat teklifinin “Kalori hesapları tarafımızca yapıldı” ibaresi yazılarak Gıda Mühendisi tarafından onaylandığı görülmüştür.
Fiyat teklifinin ekinde yer alan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6), yemeklerde kullanılacak çiğ girdilere ait ağırlıklı ortalama birim maliyetler 04-06/2012 dönemine ilişkin olarak ayrı ayrı belirtilmiştir. Tutanağın teklife konu mal/mamul başlığı altında yer alan tabloda ise, söz konusu çiğ girdi malzemelerinin her bir yemekte kullanılacak gramajları da belirtilerek, örnek menüde yer alan fiyat teklifine konu yemek birim fiyatları 01-03/2012 dönemine ilişkin olarak tespit edilmiştir. Tutanakta bu bilgilerin yanı sıra, “birim işçilik maliyeti” ve lpg, temizlik sarf malzemesi, amortisman giderlerini içeren “diğer birim maliyetler” başlıkları altında tablolar düzenlendiği görülmüştür. Sonuç olarak maliyet/satış tutarı tespit tutanağında ulaşılan öğün birim fiyatı ile proforma faturada yer alan bilgilerin birbiri ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Aşırı düşük teklif açıklama dosyasında, fiyat teklifi ve tutanaklara ilaveten, Yeşil Amasya Hazır Yemek Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından imzalanmış; malzemeli yemek hazırlama ve dağıtımı maliyet analizi tablosu, yemek hazırlanması için çalıştırılacak işçilere ilişkin işçilik maliyeti hesap tablosu, makine ekipman listesi, amortisman analizi, Gıda Mühendisleri Odasınca düzenlenmiş İstihdamı Zorunlu Personel Onay Belgesi, gıda mühendisine ait mezuniyet belgesi, fiyat teklifi veren firma adına düzenlenmiş kapasite raporu, Amasya Ticaret ve Sanayi Odası Sicil Kayıt Sureti, imza sirküleri, geçici vergi beyannamesi, temizlik sarf malzemeleri için alınmış proforma fatura ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunulmuştur. Ayrıca, başvuru sahibinin incelenmesini talep ettiği hususlardan biri olan, fiyat teklifi alınan firmanın yemek sektöründe faaliyet gösterip göstermediği hususunda mevzuata aykırılık bulunmadığı, anılan şirketin unvanı, kapasite raporu ve sicil kayıt suretinden anlaşılmaktadır.
Fiyat teklifi ve ekinde sunulan belgelerle, öğün birim maliyeti 3,40.-TL olarak tevsik edilmiştir. Bu tutarın üzerine istekli tarafından % 3 sözleşme gideri ve öngörülemeyen giderler için bir tutar ilave edilerek, yemek maliyeti için birim fiyat olarak 3,69.-TL öngörülmüştür. İdari Şartnamenin 25’inci maddesinde, yemek maliyetinin aylık 22 gün üzerinden hesaplanması gerektiği düzenlemiştir. Bu düzenlemeden hareketle, 04.01.2013 ve 31.01.2013 tarihleri arasındaki 28 günlük artık sürede yapılacak çalışma kapsamında personele 20 gün yemek verileceği anlaşılmaktadır. Toplam personel sayısının 235 kişi olduğu, 20 ay boyunda ayda 22 gün yemek verileceği ve artık gün çalışmasında da 20 gün verileceği dikkate alındığında toplam 108.100 öğün yemek verileceği anlaşılmaktadır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yemek maliyeti olarak 400.623,30.-TL öngörüldüğü, bu tutarın 3,69.-TL olarak belirlenen birim fiyat ile 108.100 öğünün çarpımından daha yüksek bir fiyata tekabül ettiği, dolayısıyla yemek gideri için sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.
İtirazen şikayet dilekçesinde başvuru sahibi tarafından 2012/UH.I-2778.1 sayılı Kurul kararları dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerektiği iddia edilmektedir. Ancak, incelemeye konu ihalede ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan teklif fiyatı tevsik edici nitelikteki belgelerin anılan kurul kararında incelenen belgeler ile aynı olmadığı, proforma faturaların alındığı firmaların farklı olduğu tespit edilmiştir.
Tüm bu tespit ve değerlendirmeler ışığında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy