(4734 S. K. m. 8, 20, 21, 36, 38, 53, 54, 55, 65) (Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 59) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 16, 17)
Toplantı No: 2015/050
Gündem No: 38
Karar Tarihi: 26.08.2015
Karar No: 2015/UH.I-2340
Şikayetçi: Erçin Yılmaz Rüyam Çiçekçilik Seracılık - Seğmenler Pey.Taah.İnş.Mim.Müh.Oto.Tem.Yem.San.Tic.Ltd.Şti.
İhaleyi Yapan Daire: Emniyet Genel Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı: 04.08.2015/66331
Başvuruya Konu İhale: 2015/66593 İhale Kayıt Numaralı "Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Hizmet Binaları Bahçelerinin (36) Aylık Bahçe Bakımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: KazımÖZKAN
Üyeler:, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Erçin Yılmaz Rüyam Çiçekçilik Seracılık - Seğmenler Pey. Taah. İnş. Mim. Müh. Oto. Tem. Yem. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
Serhat Mah. 1297. Cad. No:23 Yenimahalle/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Emniyet Genel Müdürlüğü, İkmal ve Bakım Dairesi Başkanlığı
Ayrancı Mah. Dikmen Cad. No: 1106540 Çankaya/ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/66593İhale Kayıt Numaralı “Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Hizmet Binaları Bahçelerinin (36) Aylık Bahçe Bakımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 03.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Hizmet Binaları Bahçelerinin (36) Aylık Bahçe Bakımı” ihalesine ilişkin olarak Erçin Yılmaz Rüyam Çiçekçilik Seracılık - Seğmenler Pey. Taah. İnş. Mim. Müh. Oto. Tem. Yem. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 14.07.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.08.2015 tarih ve 66331 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.08.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2021 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,ihale üzerinde bırakılan Işık Grup Sos. Hizm. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Teks. İm. San. ve Tic. Ltd. Şti.teklifinin sınır değerin altında kaldığı, ancak, ihalenin anılan istekliden aşırı düşük teklif açıklama istenmeksizin sonuçlandırıldığı, diğer taraftan Danıştay 13. Dairesi’nin teklifi sınır değerin altında kalan istekliden fazla miktarda teminat alınsa dahi ihalenin aşırı düşük açıklama istenmeksizin sonuçlandırılmasına ilişkin hükümlerinin yürütmesinin durdurulmasına karar verdiği, bu nedenle anılan istekliden aşırı düşük açıklama istenmeden ihalenin sonuçlandırılmış olmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca ihalede sunmuş oldukları teklif bedelinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle idarece değerlendirme dışı bırakıldıkları ancak ihale dokümanında belirtilen maliyet kalemleri incelendiğinde yapılan değerlendirmenin yanlış olduğu, hukuka aykırılık teşkil eden bu durumların işin aksamadan yürütülmesini engelleyeceği için ihalenin iptal edilmesi gerektiğin iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılır. Ancak Kanunun 20 nci maddesi uyarınca belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ve niteliği gereği aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacağı Kurumca belirlenen konularda yapılacak alımlarda, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin sonuçlandırılacağının ihale ilanında ve dokümanında belirtilmesi zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde, ihale ilanında ve dokümanında sınır değerin altında olan tekliflerin reddedileceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri açıklama istenmeksizin reddedilir.” hükümleri yer almaktadır.
İhale İlanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 13’üncü maddesinde “İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almıştır.
Başvuruya konu ihalede yaklaşık maliyetin pyasa rayiçleri ve Kurumun işçilik hesaplama modülü kullanılarak 4.578.326,47 TL olarak belirlendiği, 06.07.2015 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin en düşük fiyat teklifi veren (4.370.325,12 TL) Işık Grup Sosyal Hizmetler Temizlik Sağlık Taşımacılık Bilişim Gıda İnşaat Tekstil İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, geriye kalan iki teklifin ise yaklaşık maliyetin üzerinde yer aldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,
Öte yandan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan dava sonucunda Danıştay 13. Dairesi’nin 11.03.2015 tarihli ve E: 2014/3466 esas numaralı kararı ile anılan Yönetmelik’in 59’uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulduğu anlaşılmıştır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Kararların sonuçları” başlıklı 28’inci maddesinin birinci fıkrasında “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.” hükmü bulunmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddesinin (b) fıkrasının 9’uncu bendinde “… Kurum, Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkilidir. Kurul ve Kurum yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanır. Standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğler Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulur.’’ hükmü bulunmakta olup, yönetmelik çıkarma ve değişiklik yapma yetkisinin Kamu İhale Kurumu adına Kamu İhale Kurulu’nda olduğu ve yürütmesi durdurulan yönetmelik maddeleri ile ilgili işlemlerin Kamu İhale Kurulu kararıyla tesis edileceği anlaşılmaktadır. Danıştay 13. Dairesi’nin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulması yönünde alınan 11.03.2015 tarihli ve E: 2014/3466 esas numaralı kararı Kamu İhale Kurumu’na 29.04.2015 tarihinde tebliğ edilmiş olup, Danıştay kararının uygulanmasına yönelik olarak alınan 27.05.2015 tarihli ve 2015/DK.D-102 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede 12 Haziran 2015 tarihli ve 29384 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 4’üncü maddesinde Aynı Yönetmeliğin 59 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki beşinci fıkra eklenmiştir.
“(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur.
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ve Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in 21’inci maddesinde ise “Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.” hükmü bulunmaktadır.
Yukarıda açıklanan hükümler çerçevesinde ihale ilan tarihiolan 04.06.2015 itibariyle, 12.06.2015 tarihinde değişiklik yapılmış Yönetmelik maddesinin henüz yürürlük kazanmamış olduğu ve ilgili maddenin önceki haline göre düzenlenmiş olan ihale dokümanının da kesinleşmiş olduğu anlaşılmaktadır.
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan kamu ihale mevzuatı düzenlemelerine göre 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesinde, Kamu İhale Kurumuna ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük teklifleri tespit edilme ve değerlendirme yöntemlerini belirleme ve ihalenin açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine ilişkin düzenlemeler yapma yetkisi verilmiş olup, bu yetki çerçevesinde hazırlanan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinde idarelerce ihale dokümanında ve ilanda belirtmesi kaydıyla aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin ihalelerin sonuçlandırılmasına imkân tanınmıştır.
İdari Şartname’de ve İhale İlanında, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılarak sonuçlandırılacağının belirtildiği dikkate alındığında, ihale komisyonunca tekliflerin değerlendirilmesi neticesinde ihalenin geçerli teklifler arasında en düşük fiyat teklifi veren Işık Grup Sosyal Hizmetler Temizlik Sağlık Taşımacılık Bilişim Gıda İnşaat Tekstil İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakılmasında kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı, zira idare tarafından ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri doğrultusunda hazırlanan ihale dokümanı düzenlemelerine göre ihalenin sonuçlandırıldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;
4734 sayılı Kanunun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden isteklilerin, Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55 inci maddesinde; “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıylabuişlemveyaeylemlerinfarkınavarıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır…
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır.Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya isteklilerile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.
Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.”hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 16’ncı maddesinin ön inceleme konularını sırasıyla düzenleyen birinci fıkrasının (c) bendinde; başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığının inceleneceği, 17’nci maddesinin birinci fıkrasında da, 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
Başvuru sahibinin iddiasında yaklaşık maliyet tutarının hatalı olduğu hususunun imâ edildiği, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ise, yaklaşık maliyet, ihale tarihinde gerçekleştirilen ilk oturumda açıklandığından, yaklaşık maliyet ve içeriğinin, ihale tarihi itibariyle öğrenildiği veya öğrenilmiş sayıldığının kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, ihale tarihi olan 03.07.2015 tarihini izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiğinden iddia yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. 
(4734 S. K. m. 8, 20, 21, 36, 38, 53, 54, 55, 65) (Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 59) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 16, 17)
Toplantı No: 2015/050
Gündem No: 38
Karar Tarihi: 26.08.2015
Karar No: 2015/UH.I-2340
Şikayetçi: Erçin Yılmaz Rüyam Çiçekçilik Seracılık - Seğmenler Pey.Taah.İnş.Mim.Müh.Oto.Tem.Yem.San.Tic.Ltd.Şti.
İhaleyi Yapan Daire: Emniyet Genel Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı: 04.08.2015/66331
Başvuruya Konu İhale: 2015/66593 İhale Kayıt Numaralı "Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Hizmet Binaları Bahçelerinin (36) Aylık Bahçe Bakımı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan V. II. Başkan: KazımÖZKAN
Üyeler:, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Erçin Yılmaz Rüyam Çiçekçilik Seracılık - Seğmenler Pey. Taah. İnş. Mim. Müh. Oto. Tem. Yem. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
Serhat Mah. 1297. Cad. No:23 Yenimahalle/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Emniyet Genel Müdürlüğü, İkmal ve Bakım Dairesi Başkanlığı
Ayrancı Mah. Dikmen Cad. No: 1106540 Çankaya/ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/66593İhale Kayıt Numaralı “Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Hizmet Binaları Bahçelerinin (36) Aylık Bahçe Bakımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 03.07.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Hizmet Binaları Bahçelerinin (36) Aylık Bahçe Bakımı” ihalesine ilişkin olarak Erçin Yılmaz Rüyam Çiçekçilik Seracılık - Seğmenler Pey. Taah. İnş. Mim. Müh. Oto. Tem. Yem. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 14.07.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.07.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.08.2015 tarih ve 66331 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.08.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2021 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,ihale üzerinde bırakılan Işık Grup Sos. Hizm. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Teks. İm. San. ve Tic. Ltd. Şti.teklifinin sınır değerin altında kaldığı, ancak, ihalenin anılan istekliden aşırı düşük teklif açıklama istenmeksizin sonuçlandırıldığı, diğer taraftan Danıştay 13. Dairesi’nin teklifi sınır değerin altında kalan istekliden fazla miktarda teminat alınsa dahi ihalenin aşırı düşük açıklama istenmeksizin sonuçlandırılmasına ilişkin hükümlerinin yürütmesinin durdurulmasına karar verdiği, bu nedenle anılan istekliden aşırı düşük açıklama istenmeden ihalenin sonuçlandırılmış olmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca ihalede sunmuş oldukları teklif bedelinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle idarece değerlendirme dışı bırakıldıkları ancak ihale dokümanında belirtilen maliyet kalemleri incelendiğinde yapılan değerlendirmenin yanlış olduğu, hukuka aykırılık teşkil eden bu durumların işin aksamadan yürütülmesini engelleyeceği için ihalenin iptal edilmesi gerektiğin iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden açıklama isteneceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir. Bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler geçerli teklif olarak belirlenir.
(3) İhale ilanında ve dokümanında ihalenin, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin sonuçlandırılacağının belirtilmesi halinde; ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılır. Ancak Kanunun 20 nci maddesi uyarınca belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ve niteliği gereği aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacağı Kurumca belirlenen konularda yapılacak alımlarda, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin sonuçlandırılacağının ihale ilanında ve dokümanında belirtilmesi zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde, ihale ilanında ve dokümanında sınır değerin altında olan tekliflerin reddedileceğinin belirtilmesi halinde, sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri açıklama istenmeksizin reddedilir.” hükümleri yer almaktadır.
İhale İlanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 13’üncü maddesinde “İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almıştır.
Başvuruya konu ihalede yaklaşık maliyetin pyasa rayiçleri ve Kurumun işçilik hesaplama modülü kullanılarak 4.578.326,47 TL olarak belirlendiği, 06.07.2015 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin en düşük fiyat teklifi veren (4.370.325,12 TL) Işık Grup Sosyal Hizmetler Temizlik Sağlık Taşımacılık Bilişim Gıda İnşaat Tekstil İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, geriye kalan iki teklifin ise yaklaşık maliyetin üzerinde yer aldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,
Öte yandan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan dava sonucunda Danıştay 13. Dairesi’nin 11.03.2015 tarihli ve E: 2014/3466 esas numaralı kararı ile anılan Yönetmelik’in 59’uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulduğu anlaşılmıştır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Kararların sonuçları” başlıklı 28’inci maddesinin birinci fıkrasında “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.” hükmü bulunmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddesinin (b) fıkrasının 9’uncu bendinde “… Kurum, Kurul kararıyla bu Kanunun ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkilidir. Kurul ve Kurum yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanır. Standart ihale dokümanları, tip sözleşmeler, yönetmelik ve tebliğler Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulur.’’ hükmü bulunmakta olup, yönetmelik çıkarma ve değişiklik yapma yetkisinin Kamu İhale Kurumu adına Kamu İhale Kurulu’nda olduğu ve yürütmesi durdurulan yönetmelik maddeleri ile ilgili işlemlerin Kamu İhale Kurulu kararıyla tesis edileceği anlaşılmaktadır. Danıştay 13. Dairesi’nin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının yürütmesinin durdurulması yönünde alınan 11.03.2015 tarihli ve E: 2014/3466 esas numaralı kararı Kamu İhale Kurumu’na 29.04.2015 tarihinde tebliğ edilmiş olup, Danıştay kararının uygulanmasına yönelik olarak alınan 27.05.2015 tarihli ve 2015/DK.D-102 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede 12 Haziran 2015 tarihli ve 29384 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 4’üncü maddesinde Aynı Yönetmeliğin 59 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki beşinci fıkra eklenmiştir.
“(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur.
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.
a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ve Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.
b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.
c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in 21’inci maddesinde ise “Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.” hükmü bulunmaktadır.
Yukarıda açıklanan hükümler çerçevesinde ihale ilan tarihiolan 04.06.2015 itibariyle, 12.06.2015 tarihinde değişiklik yapılmış Yönetmelik maddesinin henüz yürürlük kazanmamış olduğu ve ilgili maddenin önceki haline göre düzenlenmiş olan ihale dokümanının da kesinleşmiş olduğu anlaşılmaktadır.
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan kamu ihale mevzuatı düzenlemelerine göre 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesinde, Kamu İhale Kurumuna ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük teklifleri tespit edilme ve değerlendirme yöntemlerini belirleme ve ihalenin açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine ilişkin düzenlemeler yapma yetkisi verilmiş olup, bu yetki çerçevesinde hazırlanan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinde idarelerce ihale dokümanında ve ilanda belirtmesi kaydıyla aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin ihalelerin sonuçlandırılmasına imkân tanınmıştır.
İdari Şartname’de ve İhale İlanında, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması istenilmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılarak sonuçlandırılacağının belirtildiği dikkate alındığında, ihale komisyonunca tekliflerin değerlendirilmesi neticesinde ihalenin geçerli teklifler arasında en düşük fiyat teklifi veren Işık Grup Sosyal Hizmetler Temizlik Sağlık Taşımacılık Bilişim Gıda İnşaat Tekstil İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakılmasında kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı, zira idare tarafından ihale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri doğrultusunda hazırlanan ihale dokümanı düzenlemelerine göre ihalenin sonuçlandırıldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;
4734 sayılı Kanunun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden isteklilerin, Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55 inci maddesinde; “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıylabuişlemveyaeylemlerinfarkınavarıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır…
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır.Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya isteklilerile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.
Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.”hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 16’ncı maddesinin ön inceleme konularını sırasıyla düzenleyen birinci fıkrasının (c) bendinde; başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığının inceleneceği, 17’nci maddesinin birinci fıkrasında da, 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
Başvuru sahibinin iddiasında yaklaşık maliyet tutarının hatalı olduğu hususunun imâ edildiği, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ise, yaklaşık maliyet, ihale tarihinde gerçekleştirilen ilk oturumda açıklandığından, yaklaşık maliyet ve içeriğinin, ihale tarihi itibariyle öğrenildiği veya öğrenilmiş sayıldığının kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, ihale tarihi olan 03.07.2015 tarihini izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiğinden iddia yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.

Full & Egal Universal Law Academy