(4734 S. K. m. 54, 65) (Kamu İhale Genel Tebliği m. 78, 79) (İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik m. 5, 6)
Toplantı No: 2013/037 
Gündem No: 1
Karar Tarihi: 15.05.2013
Karar No: 2013/UH.I-2118   
Şikayetçi: Baybora Hizmet Temizlik İnşaat Gıda Tic. Ve Taah. Ltd. Şti., Mimar Sinan Mah. 117. Sok. A Blok Sema Apt. Kat:1 No:2 ŞANLIURFA
İhaleyi Yapan Daire: Melikgazi Belediyesi, Seyitgazi Mah. Nuhnaci Yazgan Cad. No:34 38030 KAYSERİ
Başvuru Tarih ve Sayısı: 04.04.2013/11903 
Başvuruya Konu İhale: 2013/13072 İhale Kayıt Numaralı "18 Ay Süreli (250 Kişi İle) Park Bahçelerin, Ağaçlık Alanların Ve Orta Refüjlerin Bakımı, Sulanması Çimlerin Biçilmesi Ve Temizliği İşi" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: Melikgazi Belediyesi tarafından 12.03.2013 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “18 Ay Süreli (250 Kişi İle) Park Bahçelerin, Ağaçlık Alanların Ve Orta Refujlerin Bakımı, Sulanması Çimlerin Biçilmesi ve Temizliği İşi” ihalesine ilişkin olarak Baybora Hizmet Temizlik İnşaat Gıda Tic. ve Taah. Ltd. Şti.nin 26.03.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.03.2013 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.04.2013 tarih ve 11903 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.04.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/1350 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
Bahse konu ihalede firmalarının aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Metafor İnş. Taah. Maden. Tem. Nak. Ltd. Şti. & Bilba Elekt. İnş. Müh. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı,
1) 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41’inci maddesinde “Fazla çalışma ücreti” 46’ncı maddesinde “Hafta tatili ücreti”, 47’nci maddesinde “Genel tatil ücreti”, 49’uncu maddesinde “Ücret şekillerine göre tatil ücreti”, 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkındaki Kanun’un 2 ve 3’üncü maddelerinde bayram ve genel tatil günleri ile hafta tatiline ilişkin düzenlemelere yer verildiği,
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında hafta tatilinden önceki günlerde, yasada öngörülen süre kadar çalışılmış olan işçinin hafta tatilinde de çalıştırılması halinde, bunun fazla ödeme olarak değerlendirilmesi gerektiği, bu durumda işçinin hafta tatilinden önceki çalışmalarının toplamının 45 saati bulması halinde hafta tatili gününde çalıştırılan işçinin bir iş karşılığı olmaksızın hak ettiği bir yevmiyenin hafta tatili ücretinin yanı sıra, hafta tatili günü yaptığı çalışmanın karşılığı olarak fazla çalışma ücretine hak kazanacağı, dolayısıyla, hafta tatili gününde çalışan işçiye, çalışmadan hak kazandığı bir yevmiye tatil günü ücretine ek olarak %50 zamlı olarak hesaplanarak 1,5 yevmiye fazla çalışma ücreti ile birlikte toplam 2,5 yevmiye ücret ödenmesi gerektiği, bahse konu ihaleye ilişkin Pazar günü çalışacak olan işçilerin birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen birim fiyatların yukarıda yapılan hesaplamaya göre teklif edilmesi gerektiği anlaşıldığından Pazar gününe ilişkin eksik hesaplama yapan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
2) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4’üncü maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir” açıklaması gereğince idarece firmalarına gönderilen açıklama talep yazısında hangi kalemlere ilişkin açıklama istenildiğine dair herhangi bir bilgi ve talep bulunmadığından firmalarınca kabul edilen aşırı düşük kalemlere ilişkin açıklama sunulduğu,
Anılan Tebliğ hükmü uyarınca açıklama talep yazısında hangi kalemlerin yaklaşık maliyetin altında kaldığı veya hangi kalemlerde açıklama istenildiğine açıkça yer verilmesi gerekirken İdare tarafından gönderilen bahse konu yazıda açıklama istenilen iş kalemleri açıkça belirtilmediğinden firmaları tarafından gönderilen açıklamanın eksik olduğuna ilişkin İdarece yapılan değerlendirmenin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde“İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56 ıncı maddesinde;
“İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.
Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5 inci maddesinde;
“İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;
a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,
…          
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,
hakkında başvuruda bulunabilir.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Yönetmeliğin 5’inci maddesi uyarınca ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden istekli olabileceklerin ihale dokümanında yer alan düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklara, isteklilerin ise tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemlere ilişkin başvuru ehliyeti bulunmaktadır. Bahse konu ihalede başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür. Başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması nedeniyle herhangi bir hak kaybının veya zararının veya zarara uğrama ihtimalinin bulunmadığı anlaşıldığından bahse konu iddiaya ilişkin şikayet ehliyeti bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu iddiaya ilişkin olarak 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince şikâyet başvurusunun ehliyet yönünden reddi gerekmektedir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55 inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru süreleri” başlıklı 6 ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü
Anılan Yönetmeliğin “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7 inci maddesinde;
(1) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
Bahse konu ihalede yaklaşık maliyet 11.641.905,98 TL, karsız yaklaşık maliyet ise 9.701.588,32 TL olarak belirlenmiş, karsız yaklaşık maliyetin altında 9.657.121,70 TL teklif veren Baybora Hiz. Tem. İnş. Gıda Tic. ve Taah. Ltd. Şti. idarenin 12.03.2013 tarih ve 199/96 sayılı yazısı ile aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmuştur. İdarenin aşırı düşük teklif sorgu yazısı 14.03.2013 tarihinde istekliye (iadeli taahhütlü posta yoluyla) tebliğ edilmiş, istekli idare kayıtlarına 19.03.2013 tarih ve 118 sayı ile alınan yazı ile aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmuş, 19.03.2013 tarihli ihale komisyonu kararı ile anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması yeterli bulunmayarak teklifi değerlendirme dışı bırakılmış, söz konusu karar istekliye 21.03.2013 tarihinde tebliğ edilmiş, bunun üzerine anılan istekli bahse konu iddialara ilişkin söz konusu yazının kendisine tebliği tarihini takip eden 10 gün içerisinde (25.03.2013 günü mesai bitimine kadar) idareye şikayet başvurusunda bulunması gerekirken bu süreyi geçirdikten 26.03.2013 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunmuş, idarenin 27.03.2013 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmaması üzerine 04.04.2013 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu görülmüştür. Dolayısıyla bahse konu iddiaya ilişkin olarak başvuru sahibinin kendisine aşırı düşük teklif sorgu yazısının tebliğ edildiği 14.03.2013 tarihini izleyen 10 gün içerisinde yukarıda belirtilen iddialarla ilgili olarak idareye şikayet başvurusunda bulunması gerekirken aşırı düşük teklif açıklamasını yapıp aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmaması üzerine belirtilen süreyi geçirdikten sonra idareye şikayet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Bu iddiaya ilişkin olarak 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince şikâyet başvurusunun süre yönünden reddi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Başvurunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde “Bahse konu ihalede firmalarının aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığı gerekçeyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Metafor İnş. Taah. Maden. Tem. Nak. Ltd. Şti. & Bilba Elekt. İnş. Müh. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı,
1) 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41’inci maddesinde “Fazla çalışma ücreti” 46’ncı maddesinde “Hafta tatili ücreti”, 47’nci maddesinde “Genel tatil ücreti”, 49’uncu maddesinde “Ücret şekillerine göre tatil ücreti”, 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkındaki Kanun’un 2 ve 3’üncü maddelerinde bayram ve genel tatil günleri ile hafta tatiline ilişkin düzenlemelere yer verildiği,
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında hafta tatilinden önceki günlerde, yasada öngörülen süre kadar çalışılmış olan işçinin hafta tatilinde de çalıştırılması halinde, bunun fazla ödeme olarak değerlendirilmesi gerektiği, bu durumda işçinin hafta tatilinden önceki çalışmalarının toplamının 45 saati bulması halinde hafta tatili gününde çalıştırılan işçinin bir iş karşılığı olmaksızın hak ettiği bir yevmiyenin hafta tatili ücretinin yanı sıra, hafta tatili günü yaptığı çalışmanın karşılığı olarak fazla çalışma ücretine hak kazanacağı, dolayısıyla, hafta tatili gününde çalışan işçiye, çalışmadan hak kazandığı bir yevmiye tatil günü ücretine ek olarak %50 zamlı olarak hesaplanarak 1,5 yevmiye fazla çalışma ücreti ile birlikte toplam 2,5 yevmiye ücret ödenmesi gerektiği, bahse konu ihaleye ilişkin Pazar günü çalışacak olan işçilerin birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen birim fiyatların yukarıda yapılan hesaplamaya göre teklif edilmesi gerektiği anlaşıldığından Pazar gününe ilişkin eksik hesaplama yapan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği”şeklinde dile getirdiği birinci iddiası hakkında Kurulca, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 5’inci maddesi uyarınca ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden istekli olabileceklerin ihale dokümanında yer alan düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklara, isteklilerin ise tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemlere ilişkin başvuru ehliyeti bulunduğu, bahse konu ihalede başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığından herhangi bir hak kaybının veya zararının veya zarara uğrama ihtimalinin bulunmadığı gerekçesiyle 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince şikâyet başvurusunun “ehliyet yönünden” reddine karar verilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un 54. maddesinin birinci fıkrasında; ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, 55. maddesinin birinci fıkrasında ise; şikâyet başvurusunun, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce yapılacağı, 56. maddesinin birinci fıkrasında ise; idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55. maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, ikinci fıkrasında ise; Kurumun itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; isteklilerin; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabileceği, 14. maddesinin birinci fıkrasında; idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikâyet ya da itirazen şikâyet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği, 15. maddesinin birinci fıkrasında; Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16. madde çerçevesinde inceleneceği, 16. maddesinin ikinci fıkrasında ise; başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçileceği hükmü yer almaktadır.
Anılan Yönetmeliğin 18. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; ihale veya ön yeterlik dokümanının verilmesi, başvuruların veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasıyla ilgili olarak ise, başvuru sahibinin iddiaları ve idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar ile itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği yönünden inceleneceği, 2. fıkrasında ise; eşit muamele ilkesi yönünden yapılacak incelemede; dayanağı bakımından, itiraz edilen işlemin diğer aday veya isteklilere ilişkin olarak da Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine bakılacağı belirtilmiştir.
İdareye şikâyet, Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesi için, aday, istekli veya istekli olabileceklerin hukuken korunması gerekli bir hakkının veya menfaatinin olması gerekmektedir.
4734 sayılı Kanunun 4. maddesinde geçen aday, istekli ve istekli olabilecek tanımları ve 54. maddesinde yer alan ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet yoluna başvurmaları yolundaki düzenleme, ihale dokümanı almayan kişilerin başvuruda bulunamayacaklarını, bu satın alma işleminin ehliyet şartının ön koşulu olduğunu ortaya koymaktadır.
Hukuki düzenleme bu yönde olmakla birlikte, kamu ihale mevzuatındaki itirazen şikâyet başvurusu, idarelerin ihale sürecinde tesis ettikleri idari işlemlere yönelik olarak hak kaybı ya da zarara uğrayanların yaptığı başvuru sonucu yapılan bir denetim yöntemidir. Yapılan incelemelerdeki temel unsur, bir kişinin başvurusu olmakla birlikte, içerik yönünden bir idari işlem denetimi olan itirazen şikâyet incelemesinin amacı, kamu hukukuna tabi olarak tesis edilen işlemlerin hukuka uygunluk denetimidir. Dolayısıyla idareler açısından bir denetim biçimi olan bu yöntem, hukuk özneleri için de bir hak ve özgürlük arama aracıdır. Bu nedenle de hukukun genel ilkeleri çerçevesinden, söz konusu hak arama yolunun genişletici biçimde yorumlanması gerekmektedir.
Söz konusu ihalede, başvuru sahibi tarafından ihale dokümanı satın alınarak, ihaleye teklif verildiği, anılan Kanun ve Yönetmelik hükmü uyarınca istekli statüsünü kazandığından itirazen şikâyet başvurusunun, başvuru sahibinin üzerinde ihale kalmayacak olmasından, idare tarafından değerlendirme dışı bırakma işleminin Kurulca mevzuata uygun bulunmasından veya aynı ihaleye yönelik yapılan başka bir başvuruya ilişkin olarak alınan Kurul kararı ile değerlendirme dışı bırakılmasından bağımsız olarak incelenmesi gerekmektedir.
Diğer yandan başvuru sahibinin teklifi 24.471.060,00 TL olup yaklaşık maliyetin üzerindedir. İdarece ihale teklifi yaklaşık maliyetin altında geçerli tek istekli olan Kahvecioğlu Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmıştır. Diğer geçerli teklifler ise yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif belirlenmemiştir. Bununla birlikte, yaklaşık maliyetin üzerinde olması teklifin geçersiz olduğu anlamına da gelmemektedir. Kaldı ki Kamu İhale Genel Tebliği’nin Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflere ilişkin 16.3’üncü maddesinde yer alan açıklamalar gereği ihalenin yaklaşık maliyetin üzerinde bırakılması hususunda da idarenin takdir yetkisi bulunmaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak, ehliyetinin kabulünün yanı sıra, anılan Yönetmeliğin 16. maddesinde sayılan diğer unsurlar da başvuru sahibi tarafından yerine getirildiğinden, başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak, işin esasının incelenmesine geçilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği birinci iddiasına yönelik yapılan inceleme sonucunda;
Başvuru sahibinin 26.03.2013 tarihli şikayet dilekçesine İdarece verilen 27.03.2013 tarih ve 118 sayılı cevapta “a-Fazla çalışma ücreti ile ilgili olarak 4857 sayılı İş Kanunu ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatil Hakkındaki Kanunlara istinaden yaklaşık maliyetin hesaplanmasında işçilere ödenecek hafta tatili ücretinin toplam 2,5 yevmiye olarak hesaplanması, tekliflerin bu hesaba göre verilmesi gerektiğini ve bu şekilde teklif vermeyen firmaların tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğini belirtmişsiniz.
KİK İşçilik Hesaplama modülünde teklif edilmesi gereken birim fiyatlar (çıktılar) bölümünde dört satır bulunmakta olup bu bölümlerde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde esas alınacak birim fiyat: 41,33 TL, fazla çalışma ücretinde esas alınacak birim fiyat: 8,27 TL olarak belirlenmiştir. Kurumlar işçilik hesaplarını yaparken bu modüle uymak zorundadır. Nitekim göndermiş olduğunuz savunmada da işçilik hesabını yaparken firmanızın aynı modülü kullandığı görülmektedir. Fakat fazla çalışma ücretlerinde bu modüle uymadığınız anlaşılmaktadır.
Ekli: SGK müfettişi Mehmet Kara’nın fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma ücretinin hesaplanması başlıklı makalesinde de belirtildiği gibi KİK işçilik modülüne uymak şartı ile %’de oran olarak tatil mesailerini arttırabilirler. (İdari Şartnamemizin 25. Maddesinde teklif fiyata dahil giderler 25.3.1 bölümünde “… Pazar mesaisi hesaplanırken 100% yani iki katı olarak hesaplama yapılacak ve işçiye bu şekilde ödenecektir…” ibaresi yer almaktadır. Oysa firmanız işçilik modülünü dikkate almadan kanunlara atıfta bulunarak hesaplama yapılması gerektiğini iddia etmektedir. Böyle bir şey söz konusu değildir. Nitekim idaremiz ve ihaleye katılan tüm firmalar belirttiğimiz şekilde hesaplamalarını yapmıştır.”denilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Fazla çalışma ücreti” başlıklı 41’inci maddesinde “Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. 63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir…”hükmü,
“Genel tatil ücreti” ücreti başlıklı 47’inci maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir.” hükmü
“Hafta tatili ücreti” başlıklı 46’ncı maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir.
Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir.
Şu kadar ki;
a) Çalışmadığı halde kanunen çalışma süresinden sayılan zamanlar ile günlük ücret ödenen veya ödenmeyen kanundan veya sözleşmeden doğan tatil günleri,
b) Evlenmelerde üç güne kadar, ana veya babanın, eşin, kardeş veya çocukların ölümünde üç güne kadar verilmesi gereken izin süreleri,
c) Bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinlerle hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri,
Çalışılmış günler gibi hesaba katılır.
Zorlayıcı ve ekonomik bir sebep olmadan işyerindeki çalışmanın haftanın bir veya birkaç gününde işveren tarafından tatil edilmesi halinde haftanın çalışılmayan günleri ücretli hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış sayılır.
Bir işyerinde işin bir haftadan fazla bir süre ile tatil edilmesini gerektiren zorlayıcı sebepler ortaya çıktığı zaman, 24 ve 25 inci maddelerin (III) numaralı bentlerinde gösterilen zorlayıcı sebeplerden ötürü çalışılmayan günler için işçilere ödenen yarım ücret hafta tatili günü için de ödenir.
Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde hafta tatili ücreti işverence işçiye ödenir.” hükmü yer almaktadır.
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’un 3’üncü maddesinde A fıkrasında hafta tatilinin Pazar günü olduğu belirtilmiş, aynı maddenin b fıkrasında ise “B) 394 sayılı Hafta Tatili Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 1475 sayılı İş Kanunu ve diğer kanunlardaki hafta tatili ile ilgili hükümler saklıdır.” hükmüne yer verilmiştir
4857 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan hükümlerinden her bir saatlik fazla çalışma ücretinin verilecek ücretin normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödeneceği, çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretinin tam olarak ödeneceği, ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmaması halinde o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödeneceği anlaşılmaktadır.
2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun ve İş Kanunu’n’daki düzenlemelerden Pazar gününün (hafta tatili gününün) ulusal bayram ve genel tatil günü olmadığı, mevcut hükümlerden hafta tatilinden önceki günlerde, Kanunda öngörülen süre kadar çalışmış olan işçinin hafta tatilinde de çalıştırılması halinde, bunun fazla çalışma olarak değerlendirilmesi gerekmektedir Bu durumda, işçinin hafta tatilinden önceki çalışmalarının toplamı 45 saati bulması halinde, hafta tatili gününde çalıştırılan işçiye, hafta tatili günü yaptığı çalışmanın karşılığı olarak, normal çalışma günü ücretine ek olarak normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle fazla çalışma ücreti ödemesi yapılması gerekmektedir. Pazar gününün hafta tatili olarak belirlendiği işyerlerinde Pazar günü yapılacak çalışmanın da fazla çalışma olduğu değerlendirilmiştir.
Diğer taraftan 4857 sayılı İş Kanunu’nun da belirtilen ücretler asgari tutarlar olup, idarelerin ve işverenlerin bu tutarın üzerinde ödeme yapmasını engelleyici bir düzenleme bulunmamaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinin 78.1’inci alt maddesinde “78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan, çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı hizmetlerdir.” olarak belirtilmiştir.
Anılan Tebliğin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.(Değişik: 9/2/2011 -27841 RG/ 4. md.) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, tekliflerin değerlendirilmesinde;
İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, kıdem tazminatı, işyeri hekimliği ücreti, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki genel giderleri karşılamak üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemindeki (yol, yemek ve giyecek dahil brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası üzerinden ücret hesaplanan işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel tatil günleri ve fazla çalışma saatlerine ilişkin işçilik kalemleri) birim fiyatlar ile işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri kapsamında çalıştırılacak olan her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden % 3 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler hesaplanacaktır.
79.2. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde; amortisman, kıdem tazminatı, iş yeri hekimliği ücreti, oryantasyon eğitimi gideri, yaka kartı ve bu mahiyetteki giderlerin genel giderler içinde yer alacağı kabul edileceği için aşırı düşük teklif sorgulamasında bu giderler, önemli teklif bileşeni olarak belirtilmeyecek ve isteklilerden aşırı düşük teklif sorgulamasına verdikleri cevaplarda bu giderler için bir bedel öngörmeleri istenmeyecektir. Sözleşme giderleri ve genel giderler içinde değerlendirilmesi öngörülen giderler idari şartnamelerde “teklif fiyata dahil olan diğer giderler” kısmında belirtilmeyecektir.
79.3.  Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.” açıklaması yer almaktadır.
Bahse konu ihale 18 ay süreli (250 kişi ile) park bahçelerin, ağaçlık alanların ve orta refujlerin bakımı, sulanması çimlerin biçilmesi ve temizliği işidir.
İşin İdari Şartnamesinde “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İhale konusu hizmette çalıştırılacak işçilerin çalışma süreleri haftalık 45 saat olup, bu süre genel olarak haftanın çalışılan günlerine eşit surette bölünerek uygulanır. İşçi ücretleri ile nakden ve ayni olarak ödenecek tüm giderleri ile teknik şartnamede azami kilometre sınırları açıklanan araç ve ekipmanlar ile bunların sarf edeceği akaryakıtlar ile bakım ve onarım giderleri ve teknik şartnamede de açıklanan diğer malzeme ve ekipman giderleri teklif fiyata dâhil edilecektir. Asgari ücrete gelen fiyat farkları ödenecektir. (46. maddede detaylı açıklanmıştır)
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
Teknik şartname de tarif edilen iş güvenlik malzeme giderleri ayni olarak karşılanacak olup teklif fiyata dâhildir.
Bu hizmet alımı kapsamında toplam 250 işçi çalışacak olup 115 kişisi vasıfsız,135 kişisi vasıflı olacaktır. 115 kişi vasıfsızlar asgari ücretten maaş alacaklardır. Brüt asgari ücretten fazla aylık ödenecek vasıflı işçiler ise;
Bölgelerdeki ekip sorumlularına 40 işçi geçerli asgari ücretin (%5) fazlası,
Usta olarak çalışan 60 işçi geçerli asgari ücretin (% 10) fazlası,
Sürücü belgeli usta olan 26 adet işçiye geçerli asgari ücretin (% 15) fazlası,
Kontrollük ve çavuşluk yapan 5 kişiye geçerli asgari ücretin (% 20) fazlası,
Fakülte ve yüksek okul mezunu 4 kişiye geçerli asgari ücretin (% 40) fazlası, hesap edilerek aylık olarak ödenecektir.
İhale süresince her ay; her bir işçi, 1 pazar ve 7,5 saat mesaiye kalacakmış gibi mesai alacaktır. Bazı aylar hiç almayabilir, bazı aylar daha fazla alabilir. Ancak totalde şu şekilde hesaplanacaktır: Pazar mesaisi hesaplanırken %100 (yani 2 katı) olarak hesaplama yapılacak ve işçiye bu şekilde ödenecektir. Pazar mesaisi olarak öngörülen toplam günlerin %10’u bayramlar da kullanılacaktır.
Asgari ücret alan 115 işçiye; 2070 gün ve 15525 saat,
%5 fark alacak 40 işçiye; 720 gün ve 5400 saat,
%10 fark alacak 60 işçiye; 1080 gün ve 8100 saat,
%15 fark alacak 26 işçiye; 468 gün ve 3510 saat,
%20 fark alacak 5 kişiye; 90 gün ve 675 saat
%40 fark alacak 4 kişiye; 72 gün ve 540 saat toplam fazla mesai yaptırılacaktır.
25.3.2. Yemek, yol ve giyecek giderleri:
Yol gideri günlük brüt: (3,00) TL, yemek gideri günlük brüt: (6,00) TL. Olarak teklif fiyata dâhildir. Yol ve yemek bedellerinin ödenmesinde (26) gün dikkate alınarak hesaplama yapılacaktır.
…
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak olan personelle ilgili yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı (% 1,5) dur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Bahse konu ihalede birim fiyat teklif cetveli,
İhale kayıt numarası: 2013/13072
A1                                                                  B2
                                                                       Miktarı
Sıra      İş Kaleminin Adı ve                 İşçi                              Teklif Edilen
No       Kısa Açıklaması3        Birimi   Sayısı   Ay/Gün/Saat    Birim Fiyat4     Tutarı
1          Asgari ücret+yol+
yemek alacaklar           adet     115      18
2          Asgari ücret+yol+
yemek+%5 fark
alacaklar                      adet     40        18
3          Asgari ücret+yol+
yemek+10 fark
alacaklar                      adet     60        18
4          Asgari ücret+yol+
yemek+%15 fark
alacaklar                      adet     26        18
5          Asgari ücret+yol+
yemek+%40 fark
alacaklar                      adet     4          18
6          Asgari ücret+yol+
yemek+%20 fark
alacaklar                      adet     5          18
I. ARA TOPLAM(K.D.V Hariç)5
Sıra      İş Kaleminin Adı                                                         Teklif Edilen4
No       ve Kısa Açıklaması 6              Birimi   Miktarı Birim Fiyat       Tutarı
1          (Asgari ücret+yol+yemek)
personele yaptırılacak fazla
mesai                                       gün      2.070  
2          (Asgari ücret+yol+yemek+
%5 fark alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            gün      720
3          (Asgari ücret+yol+yemek+
%10 fark alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            gün      1.080
4          (Asgari ücret+yol+yemek+%15
fark alacak) personele yaptırılacak
fazla mesai                               gün      468
5          (Asgari ücret+yol+yemek+%
20 fark alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            gün      90
6          (Asgari ücret+yol+yemek)
personele yaptırılacak fazla
mesai                                       saat      15.525
7          (Asgari ücret+yol+yemek+
%5 fark alacak ) personele
yaptırılacak fazla mesai            saat      5.400
8          (Asgari ücret+yol+yemek+
%10 fark alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            saat      8.100
9          (Asgari ücret+yol+yemek+%
15 fark alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            saat      3.510
10        (Asgari ücret+yol+yemek+
%20 fark alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            saat      675
11        Açık kasa kamyonet şoförsüz
tek vardiya 18 ay çalışacak.     Adet    7
12        Kapalı kasa kamyonet şoförsüz
tek vardiya 18 ay çalışacak      adet     3
13        Damperli kamyonet şoförlü tek
vardiya (15,5 ay çalışacak)      adet     1
14        Binek aracı şoförlü tek vardiya
(18 ay çalışacak)                     adet     4
15        Çift kabinli pikap (şoförsüz
tek vardiya olarak) 18 ay
çalışacak.                                Adet    5
16        Su arazözü, (20m³ lük, şoförlü
çift vardiya olarak 10 ar ay
çalışacaklar)                            adet     2
17        Büyük dizel çim makinesi
(7.5-10,5 hp el traktörü tipi)
operatörsüz 15.5 ay
çalışacak.                                Adet    16
18        Misinalı tırpan-motorlu-
(kullanıcısız, 15.5 ay
çalışacak.)                               adet     16
19        Benzinli küçük çim biçme
makinesi (kullanıcısız, 15.5
ay çalışacak)                           adet     4
20        Yağmurluk                              adet     500
21        Çizme                                      adet     250
22        Eldiven                        adet     9.000
23        Yazlık iş giysisi + şapka           adet     250
24        Mevsimlik iş giysisi+şapka       adet     250
25        Kışlık iş giysisi + şapka            adet     250
26        İş tulumu                                 adet     8
27        Maske                                     adet     100
28        Kışlık bot                                adet     250
29        Spor ayakkabısı                      adet     250
30        Araba yıkama fırçası               adet     400
31        Çalı süpürge                            adet     3.000
32        Çekpas                                               adet     200
           
33        Çeşme hortumu (1/2)               mt        1.000
34        El arabası                                adet     50
35        Fırça sapı                                adet     800
36        Hortum 1 parmak (içi bezli
siyah sulama hortumu)  mt        2.000
37        Kireç sökücü                          lt          1.000
38        Kürek ve sapı                         adet     600
39        Lavabo fırçası                         adet     150
40        Lavabo pompası                      adet     50
41        Mecek ve kürek sapı
(buz kırıcı)                              adet     150
42        Plastik bulaşık teli                    adet     200
43        Plastik su tası (1 litrelik)           adet     1.000
44        Plastik süpürge (plastik
çalı fırça)                                 adet     50
45        Toplama faraşı ve sapı (saç)    adet     250
46        Sabun
(75 gr paketler halinde)            kğ        500
47        Saplı kar küreği (40x30 cm
ebatlarında eyimli saçtan)         adet     150
48        Mekanik sıvı temizleyicisi
(%5anyonik aktif madde,
noniyonik, sabun)                     kg        1.500
49        Siyah naylon torba türü poşet
(2.kalite 66x124cmboyutlu
15x15 körüklü)                       kg        4.000
50        Süpürge sapı                           adet     300
51        mekanik toz temizleyicisi
(%5 anyonik aktif madde,
oksijen bazlı ağartıcı)               kg        1.000
52        Çamaşır suyu (sodyum
hypoklorin%5klor bazlı
ağartıcı)                                  lt          1.000
53        Motorlu tırpan misina ipi          mt        100.000
54        Budama makası                       adet     50
55        Testere                                    adet     50
56        Kepçe (jsp türü bekoloder)
operatörlü tek vardiya olarak)
15 ay çalışacak.                       Adet    2
57        Su arazözü, (12m³lük, (şoförlü
çift vardiya olarak 10 ay
çalışacak                                 adet     1
58        Kepçe (jsb türü bekoloder)
(operatörsüz tek vardiya olarak)
18 ay çalışacak.                       Adet    1
59        (Asgari ücret+yol+yemek+%
40 farka alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            gün      72
60        (Asgari ücret+yol+yemek+
%40 farka alacak) personele
yaptırılacak fazla mesai            saat      540
II.  ARA TOPLAM(K.D.V. Hariç)7
TOPLAM TUTAR  (K.D.V Hariç)
Şeklinde düzenlenmiştir.
Bahse konu ihalede ihale dokümanı kesinleşmiş olup, istekliler kesinleşen bu ihale dokümanına göre tekliflerini sunmuşlardır. 12.03.2013 tarihinde yapılan ihalede 9 adet ihale dokümanı satın alınmış/EKAP üzerinden e-imza kullanılmak suretiyle indirilmiş, 7 istekli teklif vermiştir. İdarece yaklaşık maliyet 11.641.905,98 TL, karsız yaklaşık maliyet ise 9.701.588,32 TL olarak belirlenmiş, 12.03.2013 tarih ve 199/96 sayılı yazı ile karsız yaklaşık maliyetin altında teklif sunan başvuru sahibi Baybora Hizmet Temizlik İnşaat Gıda Tic. ve Taah. Ltd. Şti. aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmuş, anılan isteklinin 19.03.2013 tarihinde yaptığı aşırı düşük teklif açıklaması 19.03.2013 tarihli ihale komisyon kararı ile uygun bulunmayarak teklifi değerlendirme dışı bırakılarak ihale Metafor İnş. Taah. Maden. Tem. Nak. Ltd. Şti.& Bilba Elekt. İnş. Müh. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakılmıştır.
İdarece hafta tatili Pazar günü olarak öngörülmüş olup, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca hafta tatili gününde çalıştırılan işçiye, hafta tatili günü yaptığı çalışmanın karşılığı olarak, normal çalışma günü ücretine ek olarak normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle fazla çalışma ücreti ödemesi yapılması gerekmektedir. Ancak İdari Şartname’nin 25.3.1’üncü maddesinde “Pazar mesaisi hesaplanırken %100 (yani 2 katı) olarak hesaplama yapılacak ve işçiye bu şekilde ödenecektir.” düzenlemesi yer almakta olup söz konusu düzenleme ile anılan Kanun hükmündeki düzenlemeden daha yüksek tutarda Pazar günü çalışacak personele %100 oranında fazla çalışma ücretinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır. Ancak İş Kanunu’nda belirtilen ücretler asgari ücretler olup işverenler tarafından bu tutarın üzerinde ödeme yapılmasını engelleyen bir düzenleme bulunmamaktadır. Ayrıca ihale dokümanı da bu haliyle kesinleşmiştir.
Dolayısıyla, birim fiyat teklif cetvelinin I. Kısmında yer alan kalemlerde (1-6 Kalemler) Pazar ücreti aylık ödeme ücreti içerisinde, II. Kısmın 1-5 ve 59’uncu iş kalemlerinde ise İdari Şartname’nin anılan maddesinde öngörüldüğü şekilde maliyet hesaplaması yapılması gerekmektedir. Bu tutarda hafta tatili ücreti toplam teklif bedelinde 3 yevmiye Pazar çalışması tutarına tekabül etmektedir.
Bu bağlamda ihaleye teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif sınırı üzerinde teklif veren Turnam Ltd. Şti. hariç diğer isteklilerin mevcut ihale dokümanına göre teklif verdikleri anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin birinci iddiası hakkında “itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, bu iddiaya ilişkin Kurulca verilen “başvurunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyorum. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy