(4734 S. K. m. 54, 65) 
Toplantı No: 2015/028
Gündem No: 39
Karar Tarihi: 29.04.2015
Karar No: 2015/UH.III-1216  
Şikayetçi: Harun Aslan - Sünbül Gıda Besicilik Taşımacılık Temizlik Güvenlik İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (11.03.2015 tarih ve 2015/M.K-109 sayılı Kurul Kararı)
İhaleyi Yapan Daire: Aksaray İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği 
Başvuru Tarih ve Sayısı: 22.03.2013/10374
Başvuruya Konu İhale: 2012/198922 İhale Kayıt Numaralı "Aksaray Devlet Hastanesi 12 Aylık Malzemeli Yemek Hizmeti" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER: 
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ
BAŞVURU SAHİBİ:
Harun ASLAN - Sünbül Gıda Besicilik Taşımacılık Temizlik Güvenlik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
Fatih Mah. Mimar Sinan Cad. No:50/1 Nurdağı/GAZİANTEP
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Aksaray İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,
Zafer Mah. Nevşehir Cad. No: 117 68100 AKSARAY
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2012/198922İhale Kayıt Numaralı “Aksaray Devlet Hastanesi 12 Aylık Malzemeli Yemek Hizmeti” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Aksaray İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 04.02.2013 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Aksaray Devlet Hastanesi 12 Aylık Malzemeli Yemek Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Harun Aslan - Sünbül Gıda Besicilik Taşımacılık Temizlik Güvenlik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 08.03.2013 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idarenin on gün içinde cevap vermemesi üzerine, başvuru sahibince 22.03.2013 tarih ve 10374 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.03.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/1187-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İhale komisyonunun belirlediği %20 kârlı yaklaşık maliyetin 3.002.400,00-TL olduğu, kâr marjı düşüldüğünde yaklaşık maliyetin 2.502.000,00-TL olduğu, yaklaşık maliyetin altında, ihaleye 1’inci sıradan geçerli teklif veren Aksaray firmasının, 4’üncü sıradan teklif veren Eris firmasının, 7’nci sıradan teklif veren Çelikkan firmasının, 10’uncu sıradan teklif veren Çağrı firmasının ve 11’inci sıradan teklif veren Mis firmasının tekliflerinin ihale komisyonunca aşırı düşük bulunarak bu firmalardan teklif bileşenlerinin detaylarının istendiği, aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap veren firmaların açıklamalarının değerlendirmelerinin yapıldığı fakat ekonomik olarak teklifi doğrudan ilgilendiren çok sayıdaki maddelerin göz ardı edildiği ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na aykırı hareket edilerek yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, sonuç olarak, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin açıklamalarında, İdari ve Teknik Şartname ile Sözleşme tasarısında bulunan çeşitli giderlere yer verilmediği iddia edilmekte ve itirazen şikâyet başvurusunun Kurumumuzca incelenerek gereğinin yapılması iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İddiaya ilişkin idarenin cevabının özetle “İdaremizce 04.02.2013 tarihinde yapılan Aksaray Devlet Hastanesi 12 aylık Malzemeli Yemek Hizmeti İhalesi ile ilgili olarak 08.03.2013 tarihinde vermiş olduğunuz şikâyet dilekçeniz incelenmiştir. Dilekçenizde belirtmiş olduğunuz konularla ilgili olarak ihale dokümanının idaremizce incelenmesi sonucunda; İhale Komisyonunca 3.002.400,00-TL olarak belirlenen yaklaşık maliyetten %20 firma karı düşüldüğünde 2.502.000,00-TL olarak belirlenen kârsız yaklaşık maliyetin altında kalan 5 firmadan düşük teklif sorgulaması istenmiştir. Cevap veren firmaların evrakları komisyonca yeterli görülerek ihale bu yönde sonuçlandırılmıştır. İdaremizce de düşük teklif sorgulaması evrakların incelenmesi sonucunda, evrakların üzerindeki açıklamaların yeterli olduğu kanaatine varılarak dilekçenizdeki belirtmiş olduğunuz şikâyet konuları reddedilmiştir. şeklinde olduğu görülmektedir.
İhale tarihi 04.02.2013, ihale ilan tarihi ise 07.01.2013 olup, bu itibarla anılan dönemde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nde “79.3.  Asgari işçilik maliyeti;
i- İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil),
ii- İdari şartnamede öngörülen nakdi veya ayni yemek ve yol bedeli ile ayni giyim bedeli,
iii- İşveren sigorta primi tutarından oluşmaktadır.
79.4. İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.
79.4.1. İsteklilerce yapılacak aşırı düşük teklife ilişkin açıklamalar belgelere dayanmalıdır. Belgelere dayanılmaksızın yapılan açıklamalar kabul edilmeyerek söz konusu teklifler reddedilecektir.
…
79.4.2.3. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamaya dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
…
79.4.2.4. Tedarikçi veya üreticilerden alınan birim fiyatları gösteren proforma fatura sunularak açıklama yapılması durumunda proforma faturadaki birim satış tutarı;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında yer alan (Ek-O.5) ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından proforma fatura üzerine; “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.5. İsteklilerce yapılan açıklamalarda; teklifin bir bölümünü oluşturan iş kalemlerine/gruplarına ilişkin olarak piyasada o alanda faaliyet gösteren kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması halinde, fiyat teklifinde belirtilen veya fiyat teklifine göre hesaplanan birim fiyat;
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan toplam birim maliyet tutarının,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından fiyat teklifinin üzerine; “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.4.2.6. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir.
79.4.2.7. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
79.4.2.8. İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatının, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.(Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük olarak yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
79.4.2.9. İstekli tarafından perakende satış yapan zincir mağaza veya marketlerin yayımladıkları fiyat kataloglarının kullanılması halinde, ilgili mala ait sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir fiyatı gösteren mağaza veya market yönetimince onaylanmış kataloğu sunması yeterlidir.
79.4.2.10. İstekli tarafından ticaret borsalarında oluşan fiyatların kullanılması halinde, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son işlem tarihinde gerçekleşen asgari fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılması yeterlidir.
79.4.2.11. İstekli tarafından yaş sebze ve meyve için, toptancı halinde oluşan fiyatların kullanılması halinde, Yaş Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi ve Toptancı Halleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın, ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait asgari fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılması yeterlidir.
79.4.2.12. İsteklinin açıklamalarını kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara dayandırması durumunda ihale konusu işte kullanılması öngörülen mala ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) sunulacaktır. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,
a) Maliyete dayalı açıklama yapıldığında, ağırlıklı ortalama birim maliyetin,
b) Satışlar üzerinden açıklama yapıldığında, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin,
altında olamaz.
İsteklinin satışlar üzerinden açıklama yapabilmesi için malın ticareti ile iştigal ediyor olması; maliyete dayalı açıklama yapabilmesi için ise, son geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alış yapmış olması gerekmektedir.
İsteklinin son geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) sunmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
…
79.4.2.14. Proforma fatura ve fiyat tekliflerinin, proforma fatura veya fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
79.4.2.15. Maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre çalışan meslek mensuplarından, mükellefle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından düzenlenmesi, bütün belge ve tutanakların her sayfasının taraflar tarafından imzalanarak kaşelenmesi gerekmektedir.
(79.4.2.4.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ve proforma fatura veren tedarikçi veya imalatçı tarafından, (79.4.2.5.) maddesine göre düzenlenen tutanak meslek mensubu ile istekliye fiyat teklifini veren kişi tarafından imzalanarak kaşelenecek ancak bu tutanaklar proforma fatura veya fiyat teklifi ekinde idareye verilmeyecek ve düzenleyen meslek mensubu tarafından muhafaza edilecektir.
(79.4.2.12.) maddesine göre düzenlenen tutanaklar ise meslek mensubu ile ihaleye katılan istekli tarafından imzalanarak kaşelenecek ve açıklama ekinde idareye sunulacaktır.
Meslek mensubu, proforma fatura veya fiyat teklifi üzerindeki beyanı ile O-5, O-6, O-7 nolu tutanaklardaki beyanların doğruluğundan sorumludur.
Gerekli görülmesi durumunda ihaleyi yapan idare, proforma fatura ve fiyat tekliflerine ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını, incelemek üzere muhafaza eden meslek mensubundan isteyebilir.
İhale komisyonunun, gerek meslek mensubundan istenen tutanaklar gerekse istekliler tarafından açıklama kapsamında ihale komisyonuna sunulan tutanaklar üzerinde yaptığı inceleme sonucunda sunulan proforma fatura / fiyat teklifi ile bu belgeler arasında uyumsuzluk olduğunu tespit etmesi durumunda teklif reddedilerek uyumsuzluğun niteliğine göre söz konusu belgeler mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir ve gerekli olması halinde Cumhuriyet Savcılığına bildirim yapılır.
İhale komisyonunca yapılan inceleme sonucunda, yukarıda belirtildiği şekilde bir uyumsuzluk olduğu tespit edilmemekle birlikte, belgelerde yer alan bilgilerin ticari hayatın olağan durumu ve ekonomik verilerle ilgili genel bilgilerle uyumlu olmadığının değerlendirilmesi durumunda isteklinin teklifi reddedilmeyecek ancak proforma fatura ve fiyat teklifleri ile maliyet/satış tutarı tespit tutanakları mükellef ve/veya isteklinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilecektir.
79.4.2.16. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak proforma fatura yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
Yukarıda belirtilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi esastır. Ancak son geçici vergi beyanname döneminde, yasal defter ve belgelerde açıklama konusu mal veya hizmetlerle ilgili işlem bulunmaması durumunda, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” (Ek-O.7) hariç, söz konusu tutanaklar bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenebilir. Son geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2009”, 15.7.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2010” dur.
…
79.4.2.19. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin aşırı düşük teklif sorgulamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 3 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap verilecek ve teklifler değerlendirilecektir.
…
79.4.2.24. Yemek hizmet alımı ihalelerinde, çalıştırılacak personelin giyim gideri ile su, tuz, baharat, peçete ve masa örtüsü giderleri için yapılacak açıklamalara ilişkin olarak isteklilerden belge sunmaları istenmeyecektir. İhale komisyonu ayrıca, bu girdiler dışındaki girdilerden de belgelendirilmesine gerek bulunmayanları tespit edebilecektir.
…
79.5. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (79.4.2.) maddesine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları teknik şartnameye aykırı hususlar içeren veya teklif tutarı, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti ve % 3 oranındaki sözleşme giderleri ile genel giderleri, personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde ise asgari işçilik maliyeti ve ilgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak sözleşme giderlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…” açıklamaları bulunmaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunması ile işin ve/veya işyerlerinin sigortalattırılmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartname’nin 19’uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1.
a) Gıda zehirlenmesine karşı toplam (kişi başı maddi 25.000,00-TL kaza başı toplam 500.000,00-TL kişi başı bedeni 25.000,00-TL) 550.000,00-TL (Beşyüzellibin TL) limitli sigorta poliçesi verecektir.
b) Mutfaktaki yangına karşı mali sorumluluk ve komşuluk mali sorumluluk teminatları içeren 150.000,00-TL limitli yangın sigortası poliçesi verecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhale Komisyonu’nun 05.02.2013 tarihli ara kararı ile Aksaray firmasından, Er-İs firmasından, Çelikkan firmasından, Çağrı firmasından ve Mis firmasından, teklifleri aşırı düşük bulunduğundan (3.002.400,00 / 1,20 = 2.502.000,00-TL’nin altında teklif veren firmalardan) teklifi oluşturan bileşenlerin detaylı açıklamalarının istenmesine karar verilmiştir.
İdare tarafından ilgili firmalara gönderilen “Düşük Teklif Sorgulama” konulu yazıda özetle “… firmanızın teklif komisyonumuzca aşırı düşük bulunmuştur. Buna göre;
1- Yemek Malzemesi giderleri,
2- İşçilik giderleri,
3- İlaçlama giderleri,
4- Elektrik-Su-Doğalgaz giderleri,
5- Elektronik kart sistemi giderleri,
6- Gıda zehirlenmesine karşı sigorta ve yangın sigortaları giderleri,
7- Demirbaş giderleri,
İle ilgili açıklamalarınızı … bildirmenizi;
Ayrıca komisyonca istenen açıklamalara Teknik Şartname’nin Madde 8’de belirtilen haftalık menü dikkate alınarak verilecektir. Menüde yer alıp gramaj ve malzeme tablosunda yer almayan yemek tatlı v.b. yerine teknik şartnamede karşılayabilecek uygun yemek veya tatlı konulabileceğini …
Not: Doğalgaz Tüketimi (aylık)=2600 m3
Elektrik Tüketimi (aylık)=5078 KWh
Su Tüketimi (aylık)=600m3
Elektrik KWh birim Fiyatı=0,30-TL
Su Birim Fiyatı (m3)=2,13-TL
Portör kontrolü (gaita, Boğaz kültürü, Hbs, Akciğer grafisi) Kişi başı=95,20-TL
Hastane mutfağından sağlık tesislerine yemek dağıtım işi günlük tahmini 20 km’dir.” hususları belirtilmektedir.
İhale Komisyonu’nun 26.02.2013 tarihli kararında ise özetle “İsteklilerden Ağmar İnş Ltd. Şti.’nin İlanın 7.2’inci ve İdari Şartname’nin 4’üncü maddesi gereği doküman temin etmediği anlaşıldığından firmanın teklifi geçersiz kabul edilmiş ve değerlendirmeye alınmamıştır. Diğer isteklilerin teklif zarflarında sunulan belgelerin tam olduğu görülmüş, yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda;
İhaleye 1’inci sıradan geçerli teklif veren Aksaray firmasının, 4’üncü sıradan teklif veren Eris firmasının, 7’nci sıradan teklif veren Çelikkan firmasının, 10’uncu sıradan teklif veren Çağrı firmasının ile 11’inci sıradan teklif veren Mis firmasının teklifleri komisyonumuzca aşırı düşük bulunarak 05.02.2013 tarih ve 1 no’lu kararımızla bu firmalardan teklif bileşenlerini detaylı açıklanması istenmiştir.
Aşırı düşük teklif sorgulaması yapılan firmalardan Çelikkan firması komisyonca verilen süre içerisinde cevap vermediğinden firmanın teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap veren firmaların verdiği cevapların değerlendirilmesi sonucunda, üyelerden mali üye …’nin karşı oyu ve oy çokluğu ile açıklamalar yeterli bulunmuş ve Aksaray Devlet Hastanesi 12 Aylık Malzemeli Yemek Hizmetinin ekonomik olarak avantajlı fiyat KDV hariç Kahvaltı: 1,49-TL, Normal Yemek: 3,03-TL, Diyet Yemek: 2,24-TL ve Ara Öğün: 0,64-TL birim fiyat ve 2.282.010,00-TL toplam fiyatı ile Çağrı firması üzerinde bırakılmasına, ikinci avantajlı teklif sahibinin ise KDV hariç Kahvaltı: 1,49-TL, Normal Yemek: 3,00-TL, Diyet Yemek: 2,90-TL ve Ara Öğün: 0,85-TL birim fiyat ve 2.334.375,00-TL toplam fiyatı ile Mis firması olarak belirlenmesine … oy çokluğu ile karar verilmiştir.” hususları belirtilmektedir.
Kurumun 31.03.2015 tarih ve 791 sayılı yazısına cevaben idarenin 31.03.2015 tarih ve 1891 sayılı cevabi yazısında konuya ilişkin olarak özetle “… Düşük Teklif Sorgulama konulu yazılarımızda 5’inci maddesinde istenilen ‘Elektronik Kart Sistemi Giderleri’ ilgili iş için düzenlenen Sözleşmenin Madde 36- Diğer Hususlar başlığının 42 no’lu bentteki ‘Yüklenici Hastane yemekhanelerinin girişine otomatik sayı atan turnike sistemi yerleştirecektir.’ şeklinde belirtilen husus, hizmetten yararlanan personelin sayısının belirlenmesi için oluşturulacak sistem giderlerini oluşturmaktadır.” şeklinde açıklamada bulunduğu görülmektedir.
Öte yandan Mis Gıda Yemek Temizlik Taah. Teks. Turizm Tic. Ltd. Şti.’nin Kuruma itirazen şikâyeti üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 06.05.2013 tarih ve 2013/UH.III-1996 sayılı kararı sonrasında İhale Komisyonu’nun 22.05.2013 onay tarihli kararı ile ihalenin Mis Gıda Yemek Temizlik Taah. Teks. Turizm Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Kurulu’nun anılan 06.05.2013 tarih ve 2013/UH.III-1996 sayılı kararının ilgili bölümünde “…
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Çağrı Temizlik Medikal Güvenlik Hizmetleri Mühendislik Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin, Er-İş Gıda Güv. Tem. Eğ. Nakl. İnş Oto Tuz San Tic. Ltd. Şti.nin ve Aksaray Yemek Fab.San.ve Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına  ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,” hususları yer almaktadır.
Nitekim 22.05.2013 tarihli İhale Komisyonu Kararında özetle “İsteklilerden Mis firmasının 1 no’lu komisyon kararına yaptığı itiraz sonucu İdaremize tebliğ edilen Kamu İhale Kurulu’nun 2013/UH.III-1996 sayılı kararı gereği komisyonumuz işlem tesis etmek üzere yeniden toplanmıştır.
Kamu İhale Kurulu’nun 2013/UH.III-1996 sayılı kararı gereği yapılan değerlendirme sonucunda komisyonumuzun 1 no’lu kararı öncesi aşırı düşük teklif sorgulaması yapılan isteklilerden 1’inci sıradan teklif veren Aksaray, 4’üncü sıradan teklif veren Eris, 10’uncu sıradan teklif veren Çağrı ile 11’inci sıradan teklif veren Mis firmalarından Aksaray firmasının, Eris firmasının, Çağrı firmasının tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına;
İhalenin aşırı düşük teklif sorgulamasına mevzuata uygun olarak açıklama veren ve toplamda KDV hariç 2.334.375,00-TL ile ekonomik olarak avantajlı teklif sahibi olan Mis Gıda Yemek Temizlik Taah. Teks. Turizm Tic. Ltd. Şti. firması üzerinde bırakılmasına, ekonomik olarak ikinci avantajlı teklif sahibinin ise toplamda KDV hariç 2.608.500,00-TL ile Harun Aslan, Asum Yemek – Sünbül Gıda Ltd. Şti. ortak girişimi olarak belirlenmesine … karar verilmiştir.” hususları yer almaktadır.
İdarenin Mis Gıda Yemek Temizlik Taah. Teks. Turizm Tic. Ltd. Şti. ile 20.06.2013 tarihinde sözleşme imzaladığı, idarenin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne hitaben 23.07.2014 tarih ve 4735 sayılı yazısına göre işe başlama tarihinin 01.07.2013, işi bitirme tarihinin 01.07.2014 olduğu görülmektedir.
Kurumun 31.03.2015 tarih ve 791 sayılı yazısıyla “… aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan tüm firmaların cevabi yazı ve eklerinin muntazam bir şekilde ayrı dosyalar halinde Kuruma gönderilmesi” talebi üzerine İdarenin Kuruma gönderdiği 31.03.2015 tarih ve 1891 sayılı cevabi yazı ekinde gelen firmaların aşırı düşük teklif cevapları ile yine Kurumun 10.04.2015 tarih ve 920 sayılı yazısı üzerine İdarenin Kuruma gönderdiği 13.04.2015 tarih ve 2255 sayılı yazısı ve ekleri birlikte dikkate alındığında:
1- Çağrı Temizlik Medikal Güvenlik Hizmetleri Mühendislik Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile ilgili olarak; İdarece önemli teklif bileşenleri arasında yer verilen ilaçlama gideri için anılan isteklinin yine tedarikçisinin kendisi olduğu 15.02.2013 tarihli ve 75,00 TL’lik bir proforma fatura sunduğu, proforma faturada yasal ibarenin ve meslek mensubu kaşesinin yer almasına rağmen proforma fatura üzerinde tedarikçisi ile proforma fatura düzenlenen isteklinin aynı olamayacağı, şayet isteklinin anılan giderin açıklamasını kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara dayandırması durumunda ihale konusu işte kullanılması öngörülen mala ilişkin ağırlıklı ortalama birim maliyetin veya ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği “maliyet/satış tutarı tespit tutanağı” ile tevsik edileceği değerlendirildiğinden anılan giderin tevsikinin mevzuata uygun olmadığı, sonucuna ulaşılmaktadır.
2- Er-İş Gıda Güv. Tem. Eğ. Nakl. İnş Oto Tuz San Tic. Ltd. Şti. ile ilgili olarak; aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, idarenin Kuruma gönderdiği 31.03.2015 tarih ve 1891 sayılı yazısı ile yine idarenin Kuruma gönderdiği 13.04.2015 tarih ve 2255 sayılı yazısı ekinde yer alan anılan firmaya ilişkin belgelerde, “Gramajlar” tablosu, “Örnek Normal Kahvaltı Menü” tablosu, “Örnek Normal Öğle Yemeği Menü” tablosu, “Örnek Normal Akşam Yemeği Menü” tablosu, Diyet Kahvaltı maliyetine ilişkin “Örnek Normal Kahvaltı Menü” başlıklı tablo, “Örnek Diyet Yemek Menüsü” tablosu ve “Örnek Ara Öğün Menü” tablosu bilgilerine yer ver verildiği, yine açıklamalarında SMMM imza ve kaşesi ile ibarenin bulunduğu proforma faturaların yer aldığı görülmekte olup, bu itibarla mevzuata aykırı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3- Aksaray Yemek Fab. San. ve Tic. Limited Şirketi ile ilgili olarak; Teknik Şartname’de Ara Öğün örneklerinin yer aldığı, örnek menüde yer alan gıdaların seçimlik olduğu, Teknik Şartname’de belirtilen 1, 2 ve 3’üncü olarak yer verilen menünün birebir aynısının verilmesinin anlaşılmadığı, bu yüzden anılan istekli tarafından verilen ara öğüne ilişkin menünün ihale dokümanına uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Buna karşılık, genel olarak aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde malzeme giderlerine ilişkin olarak bazı meyve ve sebze giderlerini proforma faturalar yanında Aksaray Belediyesi Toptancı Hali’ne ait asgari ve azami satış fiyatlarını gösteren listeyle tevsik edildiği anlaşılmakla birlikte, anılan listede bazı meyve ve sebzelere ilişkin bilgilerin yer almadığı görülmektedir. Örneğin idarece verilen örnek menüde ikinci gün akşam yemeği içinde bulunan tas kebabı yemeğinin bileşenlerinden olan havucun ve yine örnek menüde yer alan peynirli kol böreğinin bileşenleri arasında yer alan maydanozun fiyatına anılan listede ve proforma faturalarda rastlanmamış olup anılan hususların mevzuata uygun olmadığı, yine örnek menü içinde olan fırında makarna yemeğinin bileşenleri arasında yer alan makarnayla ilgili olarak ise proforma faturada spagetti ibaresi yer aldığından, makarna yönüyle de açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca, firmanın açıklamaları ekinde yer alan proforma faturalardan; “kaymaksız yoğurt”a ilişkin proforma faturada, “Poğaça, Simit”e ilişkin proforma faturada ve “Yufka, Kadayıf”a ilişkin proforma faturada SMMM isim, imza ve kaşesinin bulunmadığı görülmekte olup, anılan hususların da mevzuata aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan, (idare tarafından Kuruma gönderilen ihale işlem dosyasındaki) firmanın aşırı düşük teklif açıklamalarında Yeni Tüm İşyeri Sigorta Teklifi ile ilgili olarak), poliçe teklifinde; “Demirbaş” başlığı karşısında Sigorta Bedeli 350.000,00-TL, Ek Teminatlar bölümünde ise; “Duman” başlığı karşısında Sigorta Bedeli 350.000,00-TL, “Yangın İnfilak Mali Msl.” başlığı karşısında Sigorta Bedeli 52.500,00-TL, 3. Şahıs Mali Mesuliyet başlığının altında “3. Şahıs- Maddi + Bedeni Ayrımı Yapılmaksızın” başlığı karşısında Sigorta Bedeli 50.000,00-TL ve ayrıca diğer çeşitli başlıklar yer almakta olup (teklifin 4’üncü sayfasında 3. Şahıs Mali Mesuliyet başlığı altındaki açıklamalarda yemek dağıtım firmaları sorumluluk özel şartlarında gıda zehirlenmeleri teminata dahildir hususu belirtilmekle birlikte), anılan teklifin bir bütün olarak sigorta bedeli tutarları ve içerik ayrıntıları itibariyle ihalenin Sözleşme Tasarısı’nın 21’inci maddesinin 21.2.1. alt maddesine uygun olmadığı, sonucuna varılmıştır.
4- Mis Gıda Yemek Tem. Taah. Teks. San. Ltd. Şti. ile ilgili olarak; aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, işçilik başlığıyla 610.092,00 TL öngörüldüğü, temizlik malzemesi olarak 8.640,00 TL, elektrik gideri için 18.280,80 TL, su gideri için 15.336,00 TL, doğalgaz gideri için 26.393,76 TL, ilaçlama gideri için 3.600,00 TL, amortisman gideri olarak 28.415,00 TL, sigorta giderleri için toplamda 4.221,07 TL öngörüldüğü görülmektedir. Açıklamanın idarece verilen örnek menü üzerinden yapıldığı ve bazı meyve ve sebzelerin fiyatlarını Adana Büyükşehir Belediyesi Haller Müdürlüğünden alındığı anlaşılan fiyat listesiyle tevsik ettiği ve yemek malzemelerinin tevsiki için tedarikçilerden alınan proforma faturaların sunulduğu,  proforma faturalarda yasal ibarelerin ve meslek mensubu kaşelerinin yer aldığı görülmektedir. Öte yandan, Teknik Şartname’de Ara Öğün örneklerinin yer aldığı, örnek menüde yer alan gıdaların seçimlik olduğu, Teknik Şartname’de belirtilen 1, 2 ve 3’üncü olarak yer verilen menünün birebir aynısının verilmesinin anlaşılmadığı, bu yüzden anılan istekli tarafından verilen ara öğüne ilişkin menünün de ihale dokümanına uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, Ankara 9’uncu İdare Mahkemesi’nin 28.11.2014 tarih ve E:2013/899, K:2014/1317 sayılı kararı üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 11.03.2015 tarihli ve 2015/MK-109 sayılı kararı ile esasın incelenmesine geçilen itirazen şikayet başvurusuyla ilgili olarak; daha önceki 06.05.2013 tarih ve 2013/UH.III-1996 sayılı Kamu İhale Kurulu Kararı uyarınca teklifleri değerlendirme dışı bırakılan Çağrı Tem. Med. Güv. Hizm. Müh. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin ve Aksaray Yemek Fab. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin yukarıdaki gerekçelerle değerlendirme dışı bırakılması, Er-İş Gıda Güv. Tem. Eğ. Nakl. İnş Oto. Tuz. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise yukarıda yer verilen gerekçeler çerçevesinde açıklamalarının uygun olduğu sonucuna ulaşılmakla birlikte, sonuç olarak ihale üzerinde kalan istekli olan Mis Gıda Yem. Tem. Taah. Teks. Turizm Tic. Ltd. Şti.nin değişmediği ve sözleşme yapılarak işin bitirildiği göz önüne alındığında, itirazen şikayet başvurusunun reddi sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy