(4734 S. K. m. 17, 54, 55, 56)
Toplantı No: 2015/022
Gündem No: 54
Karar Tarihi: 01.04.2015
Karar No: 2015/UH.III-962  
Şikayetçi: Pey-Art Peyzaj Mim. Tic. Ltd. Şti. - İnka İnş. Peyzaj San. Tic. A.Ş. Ortak Girişimi 
İhaleyi Yapan Daire: Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı (Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı) 
Başvuru Tarih ve Sayısı: 11.03.2015 / 22748
Başvuruya Konu İhale: 2014/102456 İhale Kayıt Numaralı "Kocaeli İli Genelinde Park Ve Yeşil Alanların Bakım Ve Temizliğinin Yapılması" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Pey-Art Peyzaj Mim. Tic. Ltd. Şti. - İnka İnş. Peyzaj San. Tic. A.Ş. Ortak Girişimi,
Doğuyaka Mah. Gazi Bulvarı 1195 Sok. No: 10 Muratpaşa/ANTALYA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı Park Bahçeler Şube Müdürlüğü,
Karabaş Mahallesi Oramiral Salim Dervişoğlu Caddesi No: 80 41040 İzmit/KOCAELİ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2014/102456İhale Kayıt Numaralı “Kocaeli İli Genelinde Park ve Yeşil Alanların Bakım ve Temizliğinin Yapılması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı Park Bahçeler Şube Müdürlüğü tarafından 20.10.2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kocaeli İli Genelinde Park ve Yeşil Alanların Bakım ve Temizliğinin Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Pey-Art Peyzaj Mim. Tic. Ltd. Şti. - İnka İnş. Peyzaj San. Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin 20.02.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.02.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.03.2015 tarih ve 22748 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.03.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/673 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) 24.12.2014 tarihli ve 2014/UH.III-4124 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına konu itirazen şikâyet başvurusunda Teknik Katı Atık Yönetimi Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli olmadığı yönünde iddiasının bulunmasına karşın, anılan Kurul kararında ihaledeki sınır değerin yanlış hesaplandığı belirtilerek idarenin Teknik Katı Atık Yönetimi Tic. Ltd. Şti.nden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istemesi gerektiğine karar verilmesinin Kamu İhale Kanunu’nda belirtilen ihalelerdeki eşitlik, saydamlık ve şeffaflık ilkelerine aykırı olduğu,
2) İdare tarafından teklif bileşenlerinin yaklaşık maliyetteki oranları dikkate alınmadan önemli teklif bileşenleri belirlenerek aşırı düşük teklif açıklamasının bu bileşenler üzerinden talep edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca ihale üzerinde bırakılan Teknik Katı Atık Yönetimi Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasında yakıt, amortisman, temizlik, bakım, yağlama, tamirat, lastik ve yedek parça giderlerinin ayrı ayrı tevsik edilmediği, bu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan fiyat tekliflerinin tekliflere konu alanda faaliyet gösteren kişilerden alınmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen alet ve makineler için Teknik Şartname’de hiç kullanılmamış olması gerektiği belirtildiği halde söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında anılan hususun tevsik edilmediği, isteklinin kendi malı olması gereken alet ve makinelerin günde ne miktar yakıt tükettiğine dair teknik bilgi ve belgelerin anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında sunulmadığı, bu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki akaryakıt fiyatlarının ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki bir tarihte yayınlanan akaryakıt fiyatları ile tevsik edilmediği, bu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki fiyat tekliflerinin altına meslek mensubu tarafından mevzuat uyarınca gerekli ibare ve iletişim bilgilerinin yazılmadığı ve bu fiyat tekliflerinin imzalanmadığı iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
24.12.2014 tarihli ve 2014/UH.III-4124 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına konu başvuru sahibi Pey-Art Peyzaj Mim. Tic. Ltd. Şti. - İnka İnş. Peyjaz San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin itirazen şikâyet başvurusunda Teknik Katı Atık Yönetimi Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının yetersiz olduğunun iddia edildiği, ancak anılan Kurul kararında ihaledeki sınır değerin altında teklif bedeli sunan başvuru sahibinden de aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesi gerektiği, bu nedenle idare tarafından başvuru sahibi ve Teknik Katı Atık Yönetimi Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması talep edilerek bundan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi gerektiği kararının alındığı anlaşılmıştır. Bu nedenle, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının 24.12.2014 tarihli ve 2014/UH.III-4124 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına itiraz niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinde Kamu İhale Kurulunun, Kuruma gelen itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına alınmış olup, mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer yandan, anılan Kanun’un 57’nci maddesinde itirazen şikâyetler ile ilgili olarak Kurum tarafından verilen nihai kararların mahkemelerde dava konusu edilebileceği belirtilmiştir.
Netice itibariyle, anılan iddianın Kurul kararına itiraz niteliğinde olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince iddiaya ilişkin başvurunun usul yönünden reddinin gerektiği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 inci maddede yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
S.No
İşçinin Pozisyonu
Brüt Asgari Ücretten %Fazlası
Kişi Sayısı
1
İşçi
%23 fazlası
795
2
Lisans mezunu
%125 fazlası
15
3
Önlisans mezunu
%68 fazlası
19
4
Kalifiye eleman
%40 fazlası
110
5
Usta bahçıvan
%40 fazlası
30
6
Özürlü personel
%20 fazlası
30
Teklif edilecek tüm işçilik ücretlerine işveren payı ile %4 oranında sözleşme ve genel giderler dahil olacaktır.
- Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalışma:
• Lisans mezunlarının Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı Mesaisi İdare tarafından verilen program doğrultusunda 5 (beş) Lisans mezununun iş süresi içinde 42 (Kırkiki) gün olmak üzere toplam 210 gün çalıştırılmasıdır.Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı tatillerinde çalışması neticesinde verilecek günlük mesai ücretlerinin verilmesi için yüklenici bordro düzenleyecek ve İdarenin onayına sunacaktır. İdarece onaylanan mesai ücreti ödenecektir.
• Önlisans mezunlarının Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı Mesaisi İdare tarafından verilen program doğrultusunda 4 (dört) Önlisans mezunuun iş süresi içindeki 42 (Kırkiki) gün olmak üzere toplam 168 gün çalıştırılmasıdır.Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı tatillerinde çalışması neticesinde verilecek günlük mesai ücretlerinin verilmesi için yüklenici bordro düzenleyecek ve İdarenin onayına sunacaktır. İdarece onaylanan mesai ücreti ödenecektir.
• Kalifiye Eleman-Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı Mesaisi İdare tarafından verilen program doğrultusunda çalışan 45 (kırkbeş) Kalifiye Elemanın iş süresi içindeki 42 (Kırkiki) gün olmak üzere toplam 1890 gün çalıştırılmasıdır. Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı tatillerinde çalışması neticesinde verilecek günlük mesai ücretlerinin verilmesi için yüklenici bordro düzenleyecek ve İdarenin onayına sunacaktır. İdarece onaylanan mesai ücreti ödenecektir.
• İşçi Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı Tatil Mesaisi Çalıştırılması İdare tarafından verilen program doğrultusunda 140 (yüzkırk) İşçinin iş süresi içinde 42 (Kırkiki) gün olmak üzere toplam 5880 gün ilgili alanlarda çalıştırılmasıdır. Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı tatillerinde çalışması neticesinde verilecek günlük mesai ücretlerinin verilmesi için yüklenici bordro düzenleyecek ve İdarenin onayına sunacaktır. İdarece onaylanan mesai ücreti ödenecektir.
• Usta Bahcıvan-Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı Mesaisi İdare tarafından verilen program doğrultusunda çalışan 10 (On) Usta Bahcıvan iş süresi içindeki 42 (kırkiki) gün olmak üzere toplam 420 gün çalıştırılmasıdır. Resmi-Dini Bayram-Yılbaşı tatillerinde çalışması neticesinde verilecek günlük mesai ücretlerinin verilmesi için yüklenici bordro düzenleyecek ve İdarenin onayına sunacaktır. İdarece onaylanan mesai ücreti ödenecektir.
- Fazla Çalışma:
• Kalifiye Eleman-Fazla Çalışma Mesaisi İdare tarafından verilen program doğrultusunda çalışan 70 (Yetmiş) Kalifiye Elemanın iş süresi içindeki 600 (Altıyüz) saat toplam 42000 saat Fazla mesaide çalışması neticesinde verilecek saatlik mesai ücretidir. Bu mesai ücretlerinin verilmesi için yüklenici bordro düzenleyecek ve idarenin onayına sunacaktır. İdarece onaylanan mesai ücreti ödenecektir.
Özürlü Personele fazla çalışma mesaisi, Resmi-Dini Bayram - Yılbaşı Mesaisi yaptırılmayacaktır.
Bu işte toplam 999 personel çalıştırılacaktır.
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:
Yüklenici tarafından karşılanacak yol masrafı aylık gün sayısı olarak 26 (yirmialtı), yemek masrafı aylık gün sayısı olarak 26 (yirmialtı) gün esas alınacaktır.
Personelin yol gideri günlük brüt (5,31 TL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici, teklif fiyatına personel yol giderini dahil edecek ve bordroda gösterecektir. Personelin yemek gideri günlük brüt (10,71 TL) olarak hesaplanacaktır. Yüklenici, teklif fiyatına personel yemek giderini dahil edecek ve bordroda gösterecektir.
25.3.3. Malzeme giderleri:
Teknik Şartnamede ayrıntıları belirtilen kullanılacak malzemeler, makine ve teçhizatlar birim fiyat teklif cetvelinde fiyatlandırılacaktır.
25.3.4. Diğer giderler:
Yüklenici personelin İdaredeki hizmetleri esnasında kullanacağı giyecekleri ayni olarak temin edecektir. Giyecek özellik ve miktarları teknik şartname 5. maddede detaylandırılmıştır.
Teknik şartnamede yükleniciye ait olduğu belirtilen giderler teklif fiyata dahildir.
…
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı %2 (iki) olarak tespit edilmiştir” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Makine ve Techizat (Personele Verilecek Makine ve Techizat Sayısı)” başlıklı 4.2’nci maddesinde “
 
Tanımı
Birimi
Gerekli miktar
1
Tırpan (Belden Veya Sırttan Asmalı)
Adet
175
2
Çim Biçme Makinası
Adet
125
3
Çapa Makinası
Adet
50
4
Benzinli Kırıcı-Delici
Adet
40
5
Çim Biçme Traktörü
Adet
25
6
Sırtta Taşınır Üfleme Ve Emme Makinası
Adet
40
7
Ağaç Kesme Motoru
Adet
70
8
Çit Kesme Makinası
Adet
20
9
Yüksek Dal Budama Makinası
Adet
20
10
Çim Havalandırma Makinası
Adet
25
11
Çim Silindir Makinası (Oturmalı)
Adet
25
12
İlaçlama Makinası
Adet
25
…
Not: Tüm iş aletlerinin ve ekipmanlarının kullanılmış olmaması gerekmektedir…” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.11.2014; işi bitirme tarihi 30.09.2017…” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 4.2’nci maddesinde ihale konusu işte kullanılacak makineler ve teçhizatların adeti ve evsafı, aynı Şartname’nin 4.3’üncü maddesinde ihale konusu işte sarf edilecek malzemelerin adeti ve evsafı, aynı Şartname’nin 5’inci maddesinde ise ihale konusu işte çalıştırılacak personele verilecek giyecekler adeti ve evsafının belirtildiği ve ihale dokümanındaki birim fiyat teklif cetvelinde makineler, teçhizatlar ve malzemeler için ayrı kalemlerin açıldığı tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.
…
78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır…” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir…” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda anılan ihale dokümanı düzenlemelerinde ihale konusu işte çalıştırılacak personelin sayısı ile bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığının belirtildiği, ayrıca yaklaşık maliyetin (122.974.184,03 TL) %70’lik kısmından fazlasının asgari işçilik maliyeti (93.380.001,17 TL) olduğu, bu nedenle ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olduğu anlaşıldığından, mevzuat uyarınca ihaledeki kâr hariç yaklaşık maliyetin (119.803.378,72 TL) altında teklif veren isteklilerden önemli teklif bileşenleri üzerinden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
İdare tarafından kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif veren Teknik Katı Atık Yönetimi Ticaret Limited Şirketi ve başvuru sahibi Pey-Art Peyzaj Mim. Tic. Ltd. Şti. - İnka İnş. Peyjaz San. ve Tic. A.Ş. Ortak Girişiminden 19.01.2015 tarihli yazılarla aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulduğu, aşırı düşük teklif açıklama talep yazısıyla Teknik Şartname’nin 4.2’nci maddesinde belirtilen makineler ve teçhizatlar ile aynı Şartname’nin 4.3’üncü maddesinde belirtilen 120 lt.lik tekerlikli plastik çöp konteyneri, çapa (Saplı), çepin (Saplı), budama makası, çekiç (Saplı) ve budama testeresine ait giderlere ilişkin (Amortisman, yakıt, bakım, tamirat v.s.) açıklama istenildiği, daha sonra söz konusu istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamaları yeterli bulunarak ihalenin Teknik Katı Atık Yönetimi Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Aynı Kanun’un 55’inci maddesinde ise “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır…” hükmü yer almaktadır.
İdarece teklif bileşenlerinin yaklaşık maliyetteki oranları dikkate alınmadan önemli teklif bileşenlerinin belirlenmesi ve aşırı düşük teklif açıklamasının bu bileşenler üzerinden talep edilmesinin mevzuata aykırı olduğu yönündeki başvuru sahibinin iddiasına konu hususun farkına varıldığı tarihin başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasında belirttiği aşırı düşük teklif açıklama talep yazısını tebellüğ ettiği 26.01.2015 tarihi olduğu, 4734 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen hükümleri gereği anılan hususun farkına varıldığı tarih olarak beyan edilen 26.01.2015 gününü izleyen on gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, şikayet dilekçesinin bu süre geçtikten sonra 20.02.2015 tarihinde idare kayıtlarına alındığı ve başvuruya idarece verilen cevap üzerine Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, söz konusu iddiaya ilişkin başvurunun 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince, süre yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına dayanak teşkil eden sebepler açısından Teknik Katı Atık Yönetimi Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi neticesinde,
Tırpan (Belden veya sırttan asmalı), çim biçme makinesi, çapa makinesi, benzinli kırıcı-delici, çim biçme traktörü, sırtta taşınır üfleme ve emme makinesi, ağaç kesme motoru, çit kesme makinesi, yüksek dal budama makinesi, çim havalandırma makinesi, çim silindir makinesi (Oturmalı) ve ilaçlama makinesine ait amortisman, yakıt, bakım, tamirat v.s. giderlerin Vizyon Peyzaj Seracılık Nakliye İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifleri ile tevsik edildiği, bu fiyat tekliflerine meslek mensubu Mehmet Topal tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi düşüldüğü, bu meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri yazılarak ve Türmob kaşesi vurularak bu fiyat tekliflerinin onaylandığı, ayrıca bu fiyat tekliflerinde anılan iş makine ve ekipmanlarının hiç kullanılmamış olduğunun belirtildiği ve http://www.ticaretsicil.gov.tr/ internet sitesindeki 27.03.2014 tarih ve 8537 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinde Vizyon Peyzaj Seracılık Nakliye İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin faaliyet alanı içerisinde her türlü elektrikli ve elektronik dayanaklı tüketim malları ile plastik, metal, kimyasal, inşaat ve tekstil malzemelerinin imalatı ve satışı olduğunun belirtildiği,
Çapa (Saplı), çepin (Saplı), çekiç (Saplı), budama testeresi ve budama makasına ait giderlerin Şevket Külte’den alınan fiyat teklifleri ile tevsik edildiği, bu fiyat tekliflerine meslek mensubu Osman Sönmez tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 21.01.2015 tarih ve … sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi düşüldüğü, bu meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri yazılarak ve Türmob kaşesi vurularak bu fiyat tekliflerinin onaylandığı, https://intvd.gib.gov.tr internet sitesinde yapılan sorgulama neticesinde Şevket Külte’nin ana faaliyet alanında hırdavat, testere, çekiç v.b. el aletleri, tarım ve bahçecilik aletlerinin satışı olduğu,
120 lt.lik tekerlekli plastik çöp konteynerine ait giderin Uçak Plastik Kalıp Metal İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinden alınan fiyat teklifi ile tevsik edildiği, bu fiyat teklifine meslek mensubu Turgay Çakır tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 22.01.2015 tarih ve 01 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi düşüldüğü, bu meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri yazılarak ve Türmob kaşesi vurularak bu fiyat teklifinin onaylandığı, http://www.ticaretsicil.gov.tr/ internet sitesindeki 25.03.2013 tarih ve 8285 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinde Uçak Plastik Kalıp Metal İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin faaliyet alanı içerisinde plastik çöp konteynerlerinin imalatı ve satışı olduğunun belirtildiği tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır…” açıklaması yer almaktadır.
Teknik Katı Atık Yönetimi Ticaret Limited Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasında yer alan Vizyon Peyzaj Seracılık Nakliye İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş.den alınan fiyat tekliflerinde bu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden ilgili maliyet tespit tutanaklarının tarihleri ve sayılarının belirtilmediği, Şevket Külte’den alınan fiyat tekliflerinde ise bu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden ilgili satış tutarı tespit tutanaklarının sayılarının belirtilmediği anlaşıldığından, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda anılan açıklamaları uyarınca fiyat tekliflerindeki anılan eksiklikler nedeniyle Teknik Katı Atık Yönetimi Ticaret Limited Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli olmadığı, bu nedenle başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
İdare tarafından tırpan çalıştırılmasına (Belden veya sırttan asmalı) ait yakıt, amortisman, temizlik, bakım, yağlama, tamirat, lastik, yedek parça giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibi Pey-Art Peyzaj Mim. Tic. Ltd. Şti. - İnka İnş. Peyzaj San. Tic. A.Ş. Ortak Girişiminin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde tırpana ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Çim biçme makinesine ait yakıt, amortisman, temizlik, bakım, yağlama, tamirat, lastik, yedek parça giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde çim makinesine ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Çapa makinesine ait yakıt, tamirat, amortisman, temizlik, bakım, yağlama, yedek parça giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde çapa makinesine ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Benzinli kırıcı-deliciye ait yakıt, yağlama, bakım, temizlik, yedek parça, amortisman, tamirat giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde benzinli kırıcı-deliciye ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Çim biçme traktörüne ait yakıt, yağlama, bakım, temizlik, lastik, amortisman, tamirat ve yedek parça giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde çim biçme traktörüne ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Sırtta taşınır üfleme ve emme makinesine ait yakıt, yağlama, bakım, temizlik, yedek parça, amortisman, tamirat giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde sırtta taşınır üfleme ve emme makinesine ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Ağaç kesme motoruna ait yakıt, amortisman, yağlama, bakım, temizlik, yedek parça, tamirat, araç giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde ağaç kesme motoruna ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Çit kesme makinesine ait yakıt, amortisman, yağlama, bakım, temizlik, yedek parça, tamirat giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde çit kesme makinesine ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Yüksek dal budama makinesine ait yakıt, amortisman, yağlama, bakım, temizlik, yedek parça, tamirat giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde yüksek dal budama makinesine ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Çim havalandırma makinesine ait yakıt, amortisman, temizlik, bakım, yağlama, tamirat, lastik, yedek parça giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde çim havalandırma makinesine ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
Çim silindir makinesine (Oturmalı) ait lastik, yakıt, amortisman, bakım, temizlik, yedek parça, tamirat giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde çim silindir makinesine (Oturmalı) ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifine dahil olduğunun belirtildiği,
İlaçlama makinesine ait amortisman, temizlik, yakıt, bakım, yağlama, tamirat ve yedek parça giderlerine ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde ilaçlama makinesine ilişkin sadece bakım ve yakıt giderlerinin fiyat teklifinde dahil olduğunun belirtildiği,
Budama makası ve budama testeresine ait malzeme ve bileme giderlerine dair aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesine karşın, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasındaki Uğur Bahçe ve Tarım Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinde budama makası ve budama testeresine ait bileme giderlerine yer verilmediği tespit edilmiştir.
Yukarıda anılan makine, ekipman ve aletlere ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması talep edilen giderlerden yalnızca bakım, yakıt ve malzeme giderlerinin başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasında tevsik edildiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, ihaleye iki teklif verildiği ve yukarıda anılan gerekçeler doğrultusunda ihalede geçerli teklif kalmadığı anlaşıldığından, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy