(6328 S. K. m. 5) (Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik m. 27, 33/A)
SAYI: 53878609-101.07.07-E.11193
BAŞVURU NO: 2017/9298
KARAR TARİHİ: 22/09/2017
DOSTANE ÇÖZÜM KARARI
BAŞVURAN:
BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ:
BAŞVURUYA KONU İDARE: Sosyal Güvenlik Kurumu
BAŞVURUNUN KONUSU: Yaşlılık aylığının iptali ve geriye dönük borç çıkarılması işlemi hakkındadır.
BAŞVURU TARİHİ: 26.7.2017
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Kurumumuza, 26/07/2017 tarihinde dilekçe yoluyla yapılmış olan başvuruda; başvuran, 75 yaşında olduğunu, yıllarca fırıncı olarak çalıştığını ve 20 yıl önce emekli olduğunu, 2017 yılının 4 üncü ayında 6 aylık prim borcu olduğu gerekçesiyle emekli maaşının kesildiğini, sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkının durdurulduğunu, bu konuda Sosyal Güvenlik Kurumuna yaptığı itiraz sonucunda kendisine 105.605,00-TL borç çıkarıldığını, bu borca itiraz ettiğinde ise yararlandığı sağlık hizmetleri kapsamında ilaveten 3.675,00 TL daha borç çıkarıldığını, anılan borçların Kurum hatasından kaynaklandığının kendisine söylendiğini, Kurum hatasından dolayı kendisinin cezalandırılmasının hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek; kendisine çıkarılan tüm borçların silinmesini, maaşının ödenmeye devam edilmesini, 3 ay boyunca durdurulduğu için mahrum kaldığı emekli maaşının kendisine verilmesini, 2 aydır mecburen ödemek zorunda kaldığı BAĞ-KUR priminin de iadesini talep etmektedir.
II. BAŞVURUNUN İNCELENMESİ VE DOSTANE ÇÖZÜM SÜRECİ
2. 14/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, Kamu Denetçiliği Kurumunun, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevli olduğu düzenlenmiştir.
2.1. 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin
“Şikâyete konu talebin idarece yerine getirilmesi” başlıklı 27 nci maddesinin birinci fıkrasında inceleme ve araştırma devam ederken Kamu Denetçiliği Kurumunun tarafları dostane çözüme davet edebileceği, ikinci fıkrasında şikâyete konu talebin ilgili idare tarafından yerine getirilmesi hâlinde dostane çözüm kararı vererek inceleme ve araştırmasını sonlandıracağı, “Dostane çözüm kararı” başlıklı 33/A maddesinde şikâyet konusu talebin ilgili idare tarafından yerine getirilmesi veya şikâyetin çözüme kavuşturulduğunun taraflarca Kuruma bildirilmesi hâlinde dostane çözüm kararı verileceği hükmüne yer verilmiştir.
3. Kurumumuzca gerçekleştirilen dostane çözüm girişimleri neticesinde, öncelikle 26/07/2017 günü (başvuru tarihinde) Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bağımsız ve Hizmet Akdiyle Çalışanlar Emeklilik Daire Başkanlığına gidilerek, Daire Başkanı düzeyinde görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Şikayet konusu husus hakkında idarenin çalışma başlattığı ve konunun incelendiği, hataların düzeltileceği bilgileri alınmıştır.
4. Başvuru konusuyla ilgili yapılacak incelemeye esas ihtiyaç duyulan bilgi ve belgeler; Sosyal Güvenlik Kurumundan resmi yazı ile talep edilerek, anılan talep yazılarında başvurunun dostane çözümü konusunda tesis edilebilecek herhangi bir işlem olup olmadığı ilgili idareden ayrıca sorulmuştur.
5. Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bağımsız ve Hizmet Akdiyle Çalışanlar Emeklilik Daire Başkanlığının 25/08/2017 tarihli ve E.4451656-36900 sayılı cevabında ise; ilgili mevzuat hükümlerine değinilerek özetle;
- Sigortalının 13/05/1997 tarihli tahsis talebine istinaden 01/06/1997 tarihinden geçerli olmak üzere tarafına 3637 prim gün sayısı üzerinden yaşlılık aylığı bağlandığı,
- Aylık bağlama işlemleri sırasında dikkate alınan 1973 yılına ait 174 günlük hizmete ilişkin Sıhhiye Sosyal Güvenlik Merkezince yapılan incelemede söz konusu hizmetlerin başka bir …ye ait olduğunun tespit edildiği ve adı geçen Sosyal Güvenlik Merkezince yapılan tespitin 13/4/2017 tarihli ve 489459 sayılı yazı ile Ordu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğe bildirildiği,
- Ordu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce söz konusu 174 günlük hizmetin, aylık bağlama esas hizmetler arasından çıkarılması sonucunda adı geçenin aylık bağlamaya esas olan gün sayısının 3463 güne düştüğü,
- Hizmetlerin ayrıştırılması sonucunda sigortalıya aylık bağlanması için aranan 3600 gün sayısı şartının yerine getirilememiş olması nedeniyle bağlanan aylığın başlangıç tarihi itibariyle iptal edildiği,
- Buna göre, adı geçen sigortalıya yersiz ve fazla ödenen aylıklarının tahsili için 5510 sayılı Kanunun 96 ncı maddesi gereği Ordu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce borç kaydı oluşturulduğu,
- Diğer taraftan, …nin Ankara İli dâhilinde geçen sigortalı çalışmalarına ilişkin işten ayrılış bildirgesi verilmemiş olan dönemlerde çalışması olup olmadığının tespitine dair Ordu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce bordro kayıtlarının yeniden incelendiği ve …ye ait 1973 yılında geçen 120 günlük çalışmasının …, 1971-1972 yıllarına ait 270 günlük hizmetin ise …'e ait hizmet kayıtlarında göründüğünün tespit edildiği,
- Söz konusu tespitlere istinaden adı geçen sigortalıya toplamda 390 günlük hizmetin aktarıldığı, bu işlem sonucunda da aylık bağlanması için aranan 3600 prim gün şartının yerine getirildiği,
- Dolayısıyla aylık kesme işleminin iptal edildiği ve adı geçen sigortalıya oluşturulan borcun terkin edildiği,
- Bu itibarla, adı geçen sigortalıya ödenen aylığın durdurulduğu tarih itibariyle başlatıldığı, adı geçen sigortalıya ödenmeyen 21/05/2017- 20/08/2017 süresi birikmiş aylığı ve 21/08/201720/09/2017 süresi aylığı 21/08/2017 tarihinde tarafına ödenmek üzere Ziraat Bankası … Şubesine gönderildiği, Hususları bildirilmiştir.
6. Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan cevap üzerine, bu gelişmeler, yapılan telefon görüşmesi ile başvuran ile de paylaşılmış, borç kaydının silindiği ve aylıklarının tekrar bağlandığı bilgisi teyit edilmiştir. Başvuran bu aşamada başvuru öncesi 2 ay süresince mecburen ödemek zorunda kaldığı BAĞ-KUR priminin iadesinin yapılmadığını belirtmiş, konu Ordu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne iletilmiş, ilgili idareden kişinin Ziraat Bankası hesabına 1.213,44 TL prim iadesi yapıldığı bilgisi alınmıştır. Bunun üzerine başvuran ile 20/09/2017 tarihinde telefon ile iletişime geçilmiş, başvuranın banka hesabını kontrol etmesi sonucunda, anılan meblağın hesabına idare tarafından yatırıldığı bilgisi şifahi olarak teyit etmiştir. Başvurandan yazılı bir beyan istenmesine rağmen başvuran gönderememiş ise de, idareden alınan cevaplar ve telefon görüşmeleri kapsamında, şikâyet konusunun idare tarafından yerine getirildiği anlaşıldığından, dosyanın dostane çözüm ile sonlandırılması yoluna gidilmiştir.
7. Kurumumuzca gerçekleştirilen dostane çözüm girişimleri neticesinde, Sosyal Güvenlik Kurumunun hızlı bir şekilde gerekli işlemleri ivedilikle tamamlaması ve hatayı düzeltmesi neticesinde; dosya konusu uyuşmazlık çözüme kavuşturulabilmiştir. Bu nedenle Sosyal Güvenlik Kurumunun Ombudsmanlık ile yaptığı işbirliği memnuniyetle karşılanmaktadır.
III. KARAR
8. Yukarıda belirtilen açıklamalar çerçevesinde başvuruya konu talebin ilgili idare tarafından yerine getirildiği anlaşıldığından, Yönetmeliğin 33/A maddesi gereğince DOSTANE ÇÖZÜM kararı verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy