(6328 S. K. m. 5, 17, 19, 20, 21) (3568 S. K. m. 7)
SAYI:
BAŞVURU NO: 2017/1548
KARAR TARİHİ: 21/07/2017
TAVSİYE KARARI
BAŞVURAN:
BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ:
BAŞVURUYA KONU İDARE: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği
BAŞVURUNUN KONUSU: Sınavın yeniden değerlendirilmesi talebi
BAŞVURU TARİHİ: 1.3.2017
I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1. Şikâyet başvurucusu; Temel Eğitim ve Sınav Merkezi(TESMER) tarafından, 03-04/12/2016 tarihleri arasında yapılan 2016/3 dönem SMMM sınavının Sermaye Piyasası Mevzuatı Dersinden cevap kağıdına 38 puan verildiği için bu dersten başarılı olamadığını, 06/02/2017 tarihinde bu ders için sınav sonucuna itiraz ettiğini, TÜRMOB’nin 24/02/2017 tarihli cevabi yazısında itirazı sonucunda sınav notunun değişmediğini, 28/02/2017 tarihinde TESMER’e bizzat giderek Sermaye Piyasası Mevzuatı Dersinin cevap kağıdını görmek istediğini ve kendisine gösterilen cevap kağıdının 2’ci sayfasında 25 puan değerinde olan sorunun doğru cevaplanmasına rağmen değerlendirmeye alınmadığını yetkililerle beraber gördüğünü, yapılan esaslı maddi hatanın düzeltilmesini TESMER yetkililerinden talep ettiğini fakat itiraz süresi geçtiği için yargıya gitmesi gerektiğini bildirdiklerini ifade ederek cevap kağıdının incelenmesini ve yeniden değerlendirilmeye alınarak mağduriyetinin giderilmesini talep etmektedir.
II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2. Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinden konuyla ilgili 04/04/2017 tarihli ve E.2864 sayılı yazımızla gerekli bilgi ve belgeler talep edilmiş olup, idarenin 26/04/2017 tarih ve 8561 sayılı cevabi yazıda özetle;
2.1. 2016/3 dönemi Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavları kapsamında yapılan Sermaye Piyasası Mevzuatı sınavında adaylara 4 soru sorulduğunu, başvuranın cevap kağıdının
2. Sayfasında yer alan 2 inci sorunun cevabında komisyon tarafından herhangi bir işaretleme yapılmadığı ifade edilmiştir.
2.2. Başvurucunun Türkiye Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Yeminli Mali Müşavirler Temel Eğitim ve Staj Merkezi (TESMER) tarafından 03-04/12/2016 tarihleri arasında gerçekleştirilen 2016/3.dönem Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınavına katıldığı,
2.3. 03-04/12/2016 tarihinde 2016/3.dönem Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavdaki “Sermaye Piyasası Mevzuatı” dersinden aldığı puana ilişkin olarak 06/02/2017 tarihinde itirazda bulunduğu,
2.4. İtirazın sınav komisyonu tarafından değerlendirilmesi sonucunda alınan puanın değişmediği 24/02/2017 tarihinde başvurana bildirildiği görülmüştür.
III. İLGİLİ MEVZUAT
3. Anayasamızın “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir.” hükmüne,
4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.” hükmüne yer verilmiştir.
5. 14/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Başvuru ve usulü” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında, inceleme ve araştırma konusu ile ilgili olarak Başdenetçi veya Denetçilerin bilirkişi görevlendirebileceği belirtilmiş, benzer düzenlemeye 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin birinci fıkrasında da yer verilmiştir.
6. 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun “ Serbest muhasebeci mali müşavirlik sınavı ” başlıklı 7 inci maddesinde; “Serbest muhasebeci mali müşavirlik sınavı Birlik tarafından yazılı olarak yapılır. Sınav Komisyonu 7 üyeden oluşur. Üyelerin 2'si Maliye Bakanlığını temsil eder. Diğer 3 üye Yüksek Öğretim Kurulunca teklif edilecek 5 aday arasından diğer 2 üye ise Birlikçe teklif edilecek 4 üye arasından Maliye Bakanı tarafından seçilir. Sınav komisyon üyeliklerine aday gösterileceklerin; hukuk, iktisat, maliye, muhasebe, işletme, bankacılık, idari bilimler dallarından lisans veya lisansüstü seviyesinde mezun olmaları ve bu konularda onbeş yıl çalışmış veya bu kadar süre öğretim üyeliği veya görevliliği yapmış bulunmaları şarttır.” hükmüne,
7. 16/01/2005 tarihli ve 25702 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yeminli Mali Müşavirlik ve
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınav Yönetmeliğinin;
7.1. “Sınav Türleri” başlıklı 7 nci maddesinin (b) bendinde; “b) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavı; Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj sonunda, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin (b) bendinde belirtilen konulardan ayrı ayrı olmak üzere yapılan sınavdır.” hükmüne,
7.2. “Sınav Konuları” başlıklı 14 üncü maddesinin (a) bendinde; “Yeminli Mali Müşavirlik sınav konuları: 1) İleri Düzeyde Finansal Muhasebe, 2) Finansal Yönetim, 3) Yönetim Muhasebesi, 4) Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku, 5) Revizyon, 6) Vergi Tekniği, 7) Gelir Üzerinden Alınan Vergiler, 8) Harcama ve Servet Üzerinden Alınan Vergiler, 9) Dış Ticaret ve Kambiyo Mevzuatı, 10) Sermaye Piyasası Mevzuatı.” hükmüne,
7.3. “Sınav Notları” başlıklı 16'ncı maddesinin (b) bendinde; " Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavında başarılı olmak için her konudan 100 üzerinden en az 50 almak şartıyla, sınavın tüm konularının notları toplanır ve aritmetik ortalaması alınır. Başarılı sayılmak için bu ortalamanın en az 60 olması gerekir. Yanında staj yapılan meslek mensubu tarafından verilen tezkiye not ortalaması ayrı bir ders gibi ortalamaya dahil edilir." hükmüne,
7.4. “Sınavların Değerlendirilmesi” başlıklı 17’inci maddesinin ilk fıkrasında; “Sınav Komisyonu, bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen notlama yöntemine göre cevap kağıtlarını ve sonucunu notlandırır ve değerlendirir. Sınav kağıtlarında her sorunun notunun ayrı ayrı verilmesi esastır. Bunların toplamından o konudaki yazılı sınav notu ortaya çıkar. Sınav komisyonu, adayların her sorudan aldıkları notları ve toplam sınav notunu liste halinde tutanakla tespit eder ve bu tutanaklar sınav evrakı ile birlikte saklanır. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavlarında staj sırasındaki tezkiye not ortalaması ayrı bir ders gibi tutanakta gösterilir
7.5. “Sınav Sonuçlarına İtiraz” başlıklı 20'nci maddesi; "Sınava katılanlar, sınav sonuçlarına yazılı olarak itiraz edebilirler. İtirazlar, sonuçların Odalarda ilan tarihinden itibaren 15 gün içinde bir dilekçe ile Birliğe yapılır. Bu itirazlar, Birlikçe en geç 30 gün içinde incelenip karara bağlanır ve sonuç itiraz edene yazılı olarak bildirilir." hükmüne,
7.6. “Tekrar Sınava Girebilme” başlıklı 21 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Yeminli Mali Müşavirlik sınavında başarılı olamayanlar, ilk sınav tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde yılda 3 kez açılacak tüm sınavlara girebilirler. Sınav süresi hiç bir nedenle uzatılamaz.” hükmüne,
IV. KAMU DENETÇİSİ ARİF DÜLGER’İN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
8. Başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuru konusuna ilişkin “Tavsiye Karar Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.
V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
9. 1 numaralı paragrafta açıklandığı üzere başvuran, Temel Eğitim ve Sınav Merkezi(TESMER) tarafından 03-04/12/2016 tarihleri arasında yapılan 2016/3 dönem SMMM sınavının Sermaye Piyasası Mevzuatı Dersinden cevap kağıdına 38 puan verildiği için bu dersten başarılı olamadığını, 06/02/2017 tarihinde bu ders için sınav sonucuna itiraz ettiğini, TÜRMOB’nin 24/02/2017 tarihli cevabi yazısında itirazı sonucunda sınav notunun değişmediğini, 28/02/2017 tarihinde TESMER’e bizzat giderek Sermaye Piyasası Mevzuatı Dersinin cevap kağıdını görmek istediğini ve kendisine gösterilen cevap kağıdının 2’ci sayfasında 25 puan değerinde olan sorunun doğru cevaplamasına rağmen değerlendirmeye alınmadığını yetkililerle beraber gördüğünü, yapılan esaslı maddi hatanın düzeltilmesini TESMER yetkililerinden talep ettiğini fakat itiraz süresi geçtiği için yargıya gitmesi gerektiğini bildirdikleri ifade ederek cevap kağıdının incelenmesini ve yeniden değerlendirilmeye alınarak puanının arttırılmasını talep etmektedir.
10. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınavından başarılı sayılabilmek için toplam 10 alanda yapılan sınav konularının her birinden 100 üzerinden en az 50 alınması şartıyla, alınan notların aritmetik ortalamasının en az 60 olması gerekmektedir. Başarılı olamayanlar, ilk sınav tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde yılda 3 kez açılacak tüm sınavlara girebilmektedirler. Yani bir aday başarılı olduğu sınav konularından tekrar sınava girmemekte, ancak başarısız olduğu sınav konularından 2 yıl içerisinde yılda 3 kez açılacak sınavlara başarılı olana kadar girebilmektedir. Neticede ise tüm derslerden 50 puanın altında almamak kaydıyla, alınan notların aritmetik ortalaması alınmakta ve ortalama en az 60 ise Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınavından başarılı olunmaktadır. Bu nedenle tüm derslerden alınan notlar aritmetik ortalamaya dahil edildiği için adaylar için alınacak her bir puanın ortalamaya etkisi olmaktadır.
11. Sınava katılanlar, sınav sonuçlarına yazılı olarak itiraz edebilmekte ve itirazlar Birlikçe en geç 30 gün içinde incelenip karara bağlanmaktadır.
12. Dosya kapsamında; şikayet başvurucusunun itirazına rağmen değişmeyen “Sermaye Piyasası Mevzuatı” dersini şikayet konusu yaptığı anlaşılmıştır.
13. Yapılan değerlendirme ve başvuranın cevap kağıdının aslı ile ilgili idarenin göndermiş olduğu cevap anahtarı karşılaştırıldığında “Sermaye Piyasası Mevzuatı” dersinin 2. sorusunun cevabının puanlamasında maddi bir hata yapıldığı aşikardır. “Sermaye Piyasası Mevzuatı” dersinin 2. sorusunun cevabının, sınav cevap kağıdının arka sayfasına yazılması ve diğer üç sorunun cevabını ilk sayfada olmasından dolayı ilk değerlendirmede söz konusu cevabın görülmemiş olması kabul edilebilir hata olmakla beraber itiraz üzerine yapılan ikinci değerlendirmede söz konusu bariz ve açık olan maddi hatayı cevap kağıdını değerlendirmek üzere görevlendirilen kişilerin görmemiş olması açık bir kusurdur.
14. Sınav kâğıtlarında her sorunun notunun ayrı ayrı verilmesi esastır, bunların toplamından o konudaki yazılı sınav notunun ortaya çıkmaktadır; sınav komisyonunun, adayların her sorudan aldıkları notları ve toplam sınav notunu liste halinde tutanakla tespit etmesi gerekmektedir; ancak her soruya puan verilmediği başvuranın cevap kâğıdından tespit edilmiştir, başvuranın cevap kâğıdının ikinci sayfasında yer alan ikinci sorunun cevabında komisyon tarafından herhangi bir işaretleme yapılmamıştır, ikinci soruya puan verilmediği hususunun İdare tarafından da kabul edilmektedir.
15. Yukarıdan bu yana yapılan açıklamalar, anılan mevzuat hükümleri, idarenin cevabi yazısı, ve tüm dosya birlikte değerlendirildiğinde; talebin yerinde olduğu ve adayın sınav kağıdının tamamının değerlendirilerek puanın güncellenmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
B. İyi Yönetişim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
16. İyi yönetim ilkelerine, 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi Yönetim İlkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmeler neticesinde; başvurunun inceleme ve araştırması kapsamında Kurumumuzca istenilen bilgi ve belgelerin İdare tarafından süresi içerisinde ve gerekçeli olarak Kurumumuza gönderildiği, böylece “kararların gerekçeli olması ve makul sürede karar verme” ilkelerine uygun davranıldığı; İdarenin, başvurucuya verdiği cevapta hangi sürede hangi mercilere başvurabileceğini göstermediği, bu nedenle “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı, ayrıca başvuranın sınav sonucuna itirazı üzerine Birlik tarafından yapılan ikinci değerlendirmede özensiz davrandığı, bu nedenle “dürüstlük, şeffaflık, hesap verilebilirlik, haklı beklentiye uygunluk” ilkelerine uymadığı, anlaşılmış olup; idarenin bahse konu ilkelere uygun davranması önerilmektedir.
VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT
17. 14/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 17’nci maddesinin sekizinci fıkrasına göre, Kamu Denetçiliği Kurumuna dava açma süresi içinde yapılan başvuru işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurmakta olup, anılan Kanunun 21’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu tavsiye kararı üzerine otuz gün içinde herhangi bir işlem tesis edilmez veya eylemde bulunulmaz ise, (varsa) dava açma süresinden arta kalan süre içinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.
VII. KARAR
Yukarıda açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE;
1) Başvuranın “Sermaye Piyasası Mevzuatı” sınavında verdiği ikinci sorunun cevabının değerlendirmeye alınması ve hak ettiği puanın verilmesi,
2) Bundan böyle sınav sonuçlarına yapılan itiraz üzerine yapılan ikinci değerlendirmenin daha özenli ve dikkatli yapılması hususlarında
TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ VE MALi MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİNE TAVSIYEDE BULUNULMASINA,
6328 sayılı Kanunun 20 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Türkiye Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirleri Odaları Birliğince bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,
Kararın BAŞVURANA ve TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ VE MALİ MÜŞAVİRLER
VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİNE tebliğine;
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi'nce karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy