Kamu Denetçiliği Kurumu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2709 S. K. m. 74) (657 S. K. m. 36) (6328 S. K. m. 5)

 

SAYI: 2020/86378-S.20.93950

BAŞVURU NO: 2020/92723

KARAR TARİHİ: 02/11/2020

 

RET KARARI

 

BAŞVURAN:

 

BAŞVURUYA KONU İDARE: MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI

 

DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI BAŞVURUNUN KONUSU: Başvuranın, uzman memur unvanına verilen özlük haklarından yararlanma talebi hakkındadır.

 

BAŞVURU TARİHİ: 08/08/2020

 

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

 

1. Başvuran, Kurumumuza yaptığı başvurusunda özetle; 657 Sayılı DMK’nın 36’ncı maddesi uyarınca, Genel İdari Hizmetler Sınıfında, MSB’lığı bağlısı olan Dz.K.K.lığı Ege Dz.Blg.K.lığı İzmir Bakım Onarım ve İstihkam Komutanlığı Plan Program Kontrol Keşif ve İhale Kısım Amirliği bünyesinde İhale Kontrat Uzmanı kadrosunda atamalı olarak altı yıldır görev yaptığını, Genel İdari Hizmetler Sınıfında olan ve Kurum Unvan Değişikliği ile Uzman Memur olarak addedilen görevi yürütmek için atandığını ancak kadronun özlük haklarının verilmemesi sonucunda mağduriyet yaşadığını belirterek; görevi ile aynı sınıf içerisinde bulunan ve atamalı olarak görev yaptığı Plan Program Kontrol Keşif ve İhale Kısmı “İhale/Kontrat” görevini Kurumca Sınıf olarak addedilen “Uzman Memur” unvanına verilen özlük haklarından istifade etmesinin sağlanmasını talep etmektedir.

 

II. İDARENİN ŞİKÂYETE İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

 

2. Şikâyet başvurusunun çözüme kavuşturulması amacıyla Deniz Kuvvetleri Komutanlığından 13/08/2020 tarih ve S.20.74715 sayılı yazımız ile bilgi ve belge talep edilmiş olup, yazımıza cevaben anılan İdarenin 01/09/2020 tarih ve .. sayılı yazısında özetle;

 

2.1. Özlük hakları talep edilen kadronun, başvuru konusunda da belirtildiği gibi görevde yükselme sınavına tabi olduğu ve sadece eğitim durumuna göre bir atama yapılamayacağı,

 

2.2. İzmir Bakım Onarım ve İstihkam Komutanlığı Plan Program Kontrol Keşif ve İhale Kısım Amirliği emrinde görev yapan personelin TMK'sında mevcut “P168” (Personel temin edilinceye kadar Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni istihdam edilebilir.) koduna istinaden görev yaptığı, söz konusu kodun bulunması nedeniyle personelin uzman memur özlük haklarından faydalanmasının mümkün olmadığı,

 

2.3. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından 2019 yılında yapılan Görevde Yükselme Sınavına başvuruda bulunduğu ancak başvuru tarihi itibariyle mezuniyet durumunun uygun olmaması nedeniyle başvurusunun kabul edilmediği,

 

2.4. Müteakip dönemde Dz.K.K.lığı tarafından yapılması planlanan Görevde Yükselme Sınavı giriş şartlarını taşıması ve sınavda başarılı olması halinde müracaat ettiği uzman memur kadrolarına atamasının yapılabileceği,

 

2.5. Kadro görev ihtiyacı kapsamında 15.08.2020 tarihli ve … sayılı atama emri ile Foça Deniz Üs K.lığı İdari ve Personel Şube Personel İşlem Kısmı Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni kadrosuna atamasının yapıldığı ve özlük haklarında herhangi bir kaybının olmadığı,

 

şeklinde belirtildiği tespit edilmiştir.

 

III. İLGİLİ MEVZUAT

 

3. 1982 Anayasasının “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74’üncü maddesi: “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler. ”,

 

4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun görevi” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrası: “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”,

 

5. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Temel ilkeler” başlıklı 3’üncü maddesi: “ Bu

kanunun temel ilkeleri şunlardır:

 

Sınıflandırma:

 

A) (Değişik: 31/7/1970 - 1327/2 md.) Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır.

 

Kariyer:

 

B) Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanını sağlamaktır.

 

Liyakat:

 

C) Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır. ”,

 

6. Millî Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı Ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet Memurlarının Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin;

 

6.1. “Amaç” başlıklı 1’inci maddesi: “Bu Yönetmeliğin amacı; liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak Millî Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları Karargâhı ile Bağlı Birlik ve Kurumlarında (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı hariç) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan Devlet memurlarının, görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. ”,

 

6.2. “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi: “Bu Yönetmelik, Millî Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları Karargâhı (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı hariç) ile bağlı Birlik ve Kurumlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan personeli kapsar.”,

 

6.3. “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesi: “ Bu Yönetmelikte geçen;

 

....(Değişik:RG-21/3/2014-28948) Görevde yükselme: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi görevlerden bu Yönetmeliğin 5 inci maddesi birinci fıkrasında sayılan görevlere aynı veya başka hizmet sınıflarından yapılacak görevde yükselme niteliğindeki atamaları,

 

(Değişik:RG-21/3/2014-28948) Görevde yükselme sınavı: Müdür ve yazı işleri müdürü kadrolarına atanacaklar için yapılan yazılı ve sözlü sınavı, 5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan diğer unvanlara atanacaklar için yapılan yazılı sınavı,

 

(Değişik:RG-21/3/2014-28948) Unvan değişikliği sınavı: En az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu elde edilen unvanlara ilişkin görevlere atanabilmek için yapılan yazılı sınavı,

 

ifade eder.”,

 

6.4. “Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi hizmet grupları” başlıklı 5’inci maddesi:

 

“Bu Yönetmelik kapsamında görevde yükselmeye tabi kadrolar aşağıda belirtilmiştir.

 

a) Yönetim Hizmetleri Grubu:

 

1) Müdür, yazı işleri müdürü.

 

2) Müdür yardımcısı, yazı işleri müdür yardımcısı.

 

b) Teknik Hizmetler Grubu:

 

1) Başmühendis.

 

c) Araştırma, Planlama ve Eğitim Hizmetleri Grubu:

 

1) Uzman.

 

ç) (Değişik:RG-12/11/2014-29173) İdari Hizmetler Grubu:

 

1) Veri hazırlama ve kontrol işletmeni, bilgisayar işletmeni, daktilo, memur, muhasebeci, zabıt katibi, maaş mutemedi, mal saymanı, mal sorumlusu, arşiv memuru, ayniyat memuru, çözümleyici, hesap sorumlusu, mutemet, müze araştırma görevlisi, redaktör, sekreter, sistem ve veri kayıt operatörü, depo memuru, ambar memuru.

 

d) (Değişik:RG-12/11/2014-29173) Destek Hizmetleri Grubu:

 

1) Adisyon görevlisi, çarkçı, çocuk bakım görevlisi, danışma memuru, gardiyan, gemi adamı, güvenlik görevlisi, infaz ve koruma memuru, iş makineleri operatörü, kasiyer, mehteran, mors operatörü, mübaşir, mücellit, santral operatörü/memuru, saraç, şoför, tasnifçi, terzi, veznedar, aşçı, bahçıvan, barmen, bekçi, berber, boyacı/badanacı, bulaşıkçı, camcı, çamaşırcı, çatı onarım ustası, çilingir, çocuk bakıcısı, döşemeci, duvarcı, garson, hademe, hamamcı, hasta bakıcı, hizmetli, kaloriferci, kapıcı, karocu, kat bakım görevlisi, kuaför, kunduracı, kuru temizlemeci, manikürcü, masör, nalbant, pastacı, resepsiyon görevlisi/resepsiyoncu, sıvacı/fayansçı, tatlıcı, teknisyen yardımcısı, temizlikçi, tenekeci, ütücü-kolacı. ”,

 

6.5. “Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar”

başlıklı 6’ncı maddesi: “ Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle atanacaklarda aşağıdaki genel şartlar aranır:

 

a) (Değişik:RG-12/11/2014-29173) Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda atanılacak kadro için belirlenen hizmet süresine sahip olmak, bu şartı sağlayan personel bulunmaması durumu hariç olmak üzere, bu sürenin en az altı ayının atamanın yapılacağı kurumda geçmiş olması,

 

b) Görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavında başarılı olmak,

 

c) Unvan değişikliği suretiyle atanacaklar için sınav müracaat tarihinin son günü itibarıyla asaleten onay almış olmak. ”,

 

6.6. “Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle atanacaklarda aranacak özel şartlar”

başlıklı 7’nci maddesi: “ 5 inci maddede sayılan görev unvanlarına görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır:

 

a) Müdür, müdür yardımcısı, uzman kadroları için fakülte veya en az 4 yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak,

 

 

Ayrıca, birinci fıkradaki özel şartların yanında aşağıda belirtilen hizmet süreleri de aranır:

 

 

d) Uzman kadrosuna atanabilmek için; asgari 6 yıl hizmet süresi bulunmak, bu hizmetin 3 yılının İdari Hizmetler Grubunda yer alan unvanlarda geçmiş olmak,...”,

 

hükümlerini ihtiva etmektedir.

 

IV. KAMU DENETÇİSİ YAHYA AKMAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİNE ÖNERİSİ

 

7. Yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; başvuranın iddiaları, İdarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek başvurunun reddi yönünde hazırlanan Ret Karar Önerisi Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

 

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

 

A. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme

 

8. Bir numaralı paragrafta yer verildiği üzere başvuran özetle; 657 Sayılı DMK’nın 36’ncı maddesi uyarınca, Genel İdari Hizmetler Sınıfında, MSB’lığı bağlısı olan Dz.K.K.lığı Ege Dz.Blg.K.lığı İzmir Bakım Onarım ve İstihkam Komutanlığı Plan Program Kontrol Keşif ve İhale Kısım Amirliği bünyesinde İhale Kontrat Uzmanı kadrosunda atamalı olarak altı yıldır görev yaptığını, Genel İdari Hizmetler Sınıfında olan ve Kurum Unvan Değişikliği ile Uzman Memur olarak addedilen görevi yürütmek için atandığını ancak kadronun özlük haklarının verilmemesi sonucunda mağduriyet yaşadığını belirterek; görevi ile aynı sınıf içerisinde bulunan ve atamalı olarak görev yaptığı Plan Program Kontrol Keşif ve İhale Kısmı “İhale/Kontrat” görevini Kurumca Sınıf olarak addedilen “Uzman Memur” unvanına verilen özlük haklarından istifade etmesinin sağlanmasını talep etmektedir.

 

9. İncelenen belgelerden; başvuranın, 657 sayılı Kanuna tabi Genel İdari Hizmetler Sınıfında Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni kadro ve unvanıyla 01/03/2007 tarihinde İzmir Bakım Onarım ve İstihkam Komutanlığı Bakım Onarım Amirliği Keşif Büroya atanmasının yapıldığı, daha sonra 2014 yılında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yapılan Teşkilat Malzeme Kadro (TMK) çalışması sonrasında, İzmir Bakım Onarım ve İstihkam Komutanlığı İşletme Amirliği Plan Program Kontrol Keşif ve İhale Kısmına atamasının yapıldığı, başvuru tarihi itibariyle de İzmir Bakım Onarım ve istihkam Komutanlığı İşletme Amirliği Plan Program Kontrol Keşif ve İhale Kısmına açılan TKM Kadrosunda Personel Beyanı hanesinde “Uzman Memur (İhale/Kontrat)” olarak yazdığı, ayrıca Ek Kod olarak “Personel temin edilinceye kadar Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni istihdam edilebilir” şeklindeki P168 kodu yazdığı tespit edilmiştir.

 

10. İdare, Kurumumuza gönderdiği cevabi yazıda ise başvuranın atamasının yapılmasını talep ettiği kadronun görevde yükselme sınavına tabi olduğu ve sadece eğitim durumuna göre bir atama yapılamayacağını belirtmiştir.

 

11. Bilindiği gibi 657 sayılı Devlet Memurları Kanunuyla kamu hizmeti görevi gören devlet memurlarına ilişkin uygulanacak temel ilkeler; sınıflandırma, kariyer ve liyakat olmak üzere üç başlık altında toplanmıştır. Bahse konu temel ilkelerle devlet memurları hem niteliklerine ve mesleklerine göre ayrılmış hem de görevlerinde ilerleme ve yükselme imkanı tanınmıştır. Bu ilerleme ve yükselmenin nasıl olacağı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ile genel çerçevesi çizilen kurumların kendi çıkardıkları yönetmeliklerle belirlenmiştir.

 

12. Millî Savunma Bakanlığı (MSB) bünyesindeki 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan Devlet memurlarının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları Millî Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı Ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet Memurlarının Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. Yönetmeliğin 5’inci maddesinde görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi hizmet grupları sayılarak hangi kadroların görevde yükselmeye tabi olduğu hükme bağlanmış olup 6’ncı maddesinde, görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar; görevde yükselme suretiyle atanacaklarda, atanılacak kadro için belirlenen hizmet süresine sahip olmak, bu şartı sağlayan personel bulunmaması durumu hariç olmak üzere, bu sürenin en az altı ayının atamanın yapılacağı kurumda geçmiş olmak, görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavında başarılı olmak ve unvan değişikliği suretiyle atanacaklar için sınav müracaat tarihinin son günü itibarıyla asaleten onay almış olmak şeklinde sayılmıştır. Ayrıca uzman kadroları için fakülte veya en az 4 yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak, yine uzman kadrosuna atanabilmek için asgari 6 yıl hizmet süresi bulunmak, bu hizmetin 3 yılının İdari Hizmetler Grubunda yer alan unvanlarda geçmiş olmak Yönetmeliğin 7’nci maddesinde özel şartlar olarak belirtilmiştir.

 

13. Bu çerçevede somut olaya tekrar dönülecek olunursa, başvuranın kadro unvanının Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni olduğu, ancak İdare tarafından geçici süreyle farklı bir kadro unvanın (Uzman Memur-İhale/Kontrat) görevlerinin özlük hakkı değişmeden kendisine yüklenildiği anlaşılmaktadır. Bir kadronun özlük haklarından faydalanabilmek için o kadronun ihraz edilmesi yani o kadronun kazanılması gerektiği kamu personel rejiminin temel kabulüdür. Bu sebeple farklı bir kadronun görevleri yerine getirilse bile o kadronun hakları kazanılmış sayılmayacaktır. Bu itibarla başvuranın özlük haklarını talep ettiği kadronun Millî Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı Ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet Memurlarının Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği hükümleri uyarınca görevde yükselmeye tabi bir kadro olduğundan, görevde yükselme sınavında başarılı olup bu kadroya atamaya hak kazanmadığı sürece o kadronun özlük haklarından faydalanması söz konusu olmayacaktır.

 

14. Diğer yandan başvuranın Kurumumuza yaptığı başvurusu sonrasında görev yerinin değiştiği ve “İZM.BK. ONR. VE İS.K. İŞLT. A. PLAN PROGRAM KONTROL KEŞİF VE İHALE KS. UZMAN ME. (İHALE/KONTRAT)”dan naklen “FOÇA DZ. ÜS K.İDA. VE PER.Ş. PERSONEL İŞLEM KS. VERİ HZL.VE KONT. İŞLT” kadrosuna atamasının yapıldığı tespit edilmiştir. Buradan, başvuranın “İhale/kontrat” görevinin artık sona erdiği ve asıl kadro unvanına uygun bir göreve atamasının yapıldığı anlaşılmaktadır.

 

15. Bu kapsamda, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; özlük haklarından yararlanılmak istenilen kadroya görevde yükselme sınavıyla atama yapılabildiği anlaşıldığından, başvuranın talebinin reddi yönündeki idarenin işleminde herhangi bir hukuka ve hakkaniyete aykırılık bulunmadığı kanaat ve sonucuna varılmıştır.

 

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

 

16. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi yönetim ilkeleri” başlıklı 6’ncı maddesinde yer verilmiş olup söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; başvuru kapsamında ilgili idareden istenilen bilgi ve belgelerin süresi içinde ve gerekçeli olarak Kurumumuza gönderildiği, ancak idarenin başvuranla ilgili işlemlerinde “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkelerine uygun davranmadığı anlaşılmış olup idareden bundan böyle bu ilkeye uyması beklenmektedir.

 

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

 

17. 6328 sayılı Kanunun 21’inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup ilgili İzmir İdare Mahkemesinde yargı yolu açıktır.

 

VII. KARAR

 

Yukarıda açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN REDDİNE,

 

Kararın BAŞVURANA, DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞINA ve ilgisi nedeniyle MİLLİ SAVUNMA BAKALIĞINA tebliğine,

 

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi'nce karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy