(2709 S. K. m. 74, 128) (657 S. K. m. 76, 86) (6328 S. K. m. 5, 20, 21)  (Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik m. 6)

SAYI18745356-101.07.04-E.15169

BAŞVURU NO: 2018/3178

KARAR TARİHİ: 10/09/2018

TAVSİYE KARARI

BAŞVURAN:

BAŞVURUYA KONU İDARE: Sağlık Bakanlığı

BAŞVURUNUN KONUSU: Naklen tayin talebi

BAŞVURU TARİHİ: 13.3.2018

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

1. Başvuran …, 25.11.2010 tarihinden itibaren Sağlık Bakanlığı'na bağlı … İlçe Devlet Hastanesinde asaleten Hastane Müdürü olarak görev yaptığını, Bakanlığın Ankara, Balıkesir ve Bartın taşra teşkilatında E2 ve E3 grubu Entegre İlçe Devlet Hastanelerinde boş bulunan ve başvuru tarihi itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 86 ncı maddesine göre vekaleten görevlendirme yapılmayan hastanelere naklen atanma talebinde bulunduğunu, ancak idare tarafından bir cevap verilmediğini, 21. hizmet yılında olup hizmetinin 13 yılı … Sağlık Müdürlüğü'nde, 8 yılı da … İlçe Devlet Hastanesinde geçtiğini bu hizmet sürelerinin 13 yılında idareci olarak çalıştığını, Bakanlığa bağlı E2 ve E3 grubu Entegre İlçe Devlet Hastanelerinin sayısının 200 olduğunu, 40 kişinin asil hastane müdürü olarak görev yaptığını, geri kalan 160'a yakın hastanede de vekil müdürlerin görev yaptığını belirterek sırasıyla Ankara ilinde, Balıkesir ilinde merkeze yakın ilçelerde veya Bartın ilinde bulunan E2 ve E3 grubu Entegre İlçe Devlet Hastanelerinden birine hastane müdürü olarak atanmayı talep etmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2. Kurumumuzun konuyla bilgi belge isteme yazısına istinaden 9.5.2018 tarihinde Sağlık Bakanlığı tarafından gönderilen bilgi ve belgelerden;

2.1. Başvuranın E2 ve E3 grubu Entegre İlçe Devlet Hastanelerine mevzuat dahilinde naklen tayininin mümkün olduğu,

2.2. Ankara ilinde üç kadrodan ikisi asil, biri vekalet; Balıkesir ilinde dört kadrodan biri asil, biri görevlendirme, biri vekalet, biri boş; Bartın ilinde ise iki kadrodan biri asil, biri vekalet olarak görev yapan hastane müdürü bulunduğu, asaleten ve vekaleten dolu olan hastanelerde hastane müdürüne ihtiyaç bulunmadığı bilgisinin verildiği,

2.3. Hastane müdürü kadrolarına atanabilmek için; sağlık idaresi yüksekokulu, sağlık kurumlan yöneticiliği, sağlık kurumları işletmeciliği mezunu veya temel eğitimi idare ve işletmecilik olan yüksekokul veya fakültelerden mezun olup hastane işletmeciliği konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış olanlar tercih edilmek kaydıyla dört yıllık yüksekokul veya fakülte mezunu olmak ve Sağlık Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Ünvan Değişikliği Yönetmeliği kapsamında yapılacak yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmak şartının arandığı bilgilerinin verildiği, anlaşılmıştır.

III. İLGİLİ MEVZUAT

3. Anayasamızın “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinde; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri inceler.” hükmü, “Kamu Hizmeti Görevlileriyle İlgili Hükümler” ana başlığında “Genel Hükümler” kenar başlıklı 128 inci maddesinde; “Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.” hükmü, “Yönetmelikler” başlıklı 124 üncü maddesinde; “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler…”,

4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”,

5. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;

5.1. “Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi” başlıklı 76 ncı maddesinde; “Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler.

Memurlar istekleri ile, kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altında aynı veya başka yerlerdeki kadrolara atanabilirler.

Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları mümkündür.

Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber, atandıkları bu derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyla) emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.”

5.2. “Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları” başlıklı 86 ncı maddesinde; “Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir…

Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıldır.

Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebilir.

Bu Kanuna tabi kurumlarda, mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara işe başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı verilmek suretiyle memurlar arasından atama yapılabilir.

Açıktan vekil olarak atananlara, bir yılda yirmi günü geçmemek üzere çalıştıkları her ay için iki gün yıllık izin verilir. Bu iznin kullanımında, bir sonraki yıla devredilme hâli dışında Devlet memurları için öngörülen hükümler uygulanır.”

6. Sağlık Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin “Görevde yükselme sınavına tâbi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 7 nci maddesinde; “(1) Bu Yönetmeliğe tabi kadrolarda görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranacak özel şartlar aşağıda belirtilmiştir: ...c) Hastane müdürü kadrolarına atanabilmek için;

1) Sağlık idaresi yüksekokulu, sağlık kurumları yöneticiliği, sağlık kurumları işletmeciliği mezunu veya temel eğitimi idare ve işletmecilik olan yüksekokul veya fakültelerden mezun olup hastane işletmeciliği konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış olanlar tercih edilmek kaydıyla dört yıllık yüksekokul veya fakülte mezunu olmak, …”

7. Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarında Görev Yapan Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı Dışı Personelin Atama ve Yer Değişikliği Yönergesinin “Kurum içi yer değişikliği” başlıklı 7 nci maddesinde; “(1) Personelin iller arası yer değişikliği her yıl haziran-temmuz döneminde yapılır. Personelin iller arası yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için görev yaptığı ilde fiilen en az bir yıl çalışmış olması şarttır. Yıllık izin, hafta sonu tatili ile resmi tatil günleri fiili çalışmadan sayılır.

(2) Atama döneminde, münhal kadrodan fazla başvuru olması halinde, atama talepleri hizmet süresi fazla olandan başlanarak değerlendirilir.

(3) İl içerisindeki yer değişiklikleri, döneme ve süreye bağlı kalmaksızın yapılabilir.” düzenlemeleri yer almaktadır.

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ

8. Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; idare tarafından tesis edilen işlemin hakkaniyete aykırı olduğu kanaatine varılarak başvuru talebinin kabulü yönünde hazırlanan “Tavsiye Karar Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

9. 1 no.lu paragrafta yer verildiği üzere başvuran, 25.11.2010 tarihinden bu yana …İlçe Devlet Hastanesinde asaleten Hastane Müdürü olarak görev yaptığını belirterek Bakanlığın sırasıyla Ankara, Balıkesir merkez veya Bartın Taşra Teşkilatında bulunan E2 ve E3 grubu Entegre İlçe Devlet Hastanelerinden birine naklen atanma talebinde bulunmaktadır.

10. …İl Sağlık Müdürlüğünde Şef unvanı ile görev yaparken görevde yükselme sınavını kazanarak, 25.11.2010 tarihinde … İlçe Devlet Hastanesine hastane müdürü olarak atanan başvuranın; 2018 yılı Ocak ayında … İl Sağlık Müdürlüğü'ne başvurarak 1. Ankara, 2. Balıkesir, 3. Bartın olacak şekilde tayin talebinde bulunduğu, … İl Sağlık Müdürlüğünce tayin talebinin uygun görülerek Bakanlığa bilgi verildiği ancak Bakanlığın herhangi bir cevap vermediği anlaşılmıştır. Sağlık Bakanlığı kurumumuza gönderdiği cevabi yazıda ise başvuranın naklen tayininin mümkün olduğu ve Ankara ilinde üç kadrodan ikisi asil, biri vekalet; Balıkesir ilinde dört kadrodan biri asil, biri görevlendirme, biri vekalet, biri boş; Bartın ilinde ise iki kadrodan biri asil, biri vekalet olarak görev yapan hastane müdürü bulunduğu bilgisini vermiştir.

11. 5.1. numaralı paragrafta yer verildiği üzere 657 sayılı Kanunun 76 ncı maddesine göre, Kurumlar görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler. Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarında Görev Yapan Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı Dışı Personelin Atama ve Yer Değişikliği Yönergesinde Personelin iller arası yer değişikliğinin her yıl haziran-temmuz döneminde yapıldığı ve Personelin iller arası yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için görev yaptığı ilde fiilen en az bir yıl çalışmış olması şartı aranacağı belirtilmiştir. Buna istinaden 1 yıl çalışmış olma şartıyla personel naklen atanabilecek ve bu da yine söz konusu mevzuatta görüleceği üzere takdir yetkisine dayanarak yapılabilecektir. Naklen atama yapılamamasının temel gerekçelerinden biri nakli düşünülen memurun hizmetine ihtiyaç duyulmasıdır. Ancak başvuranın görev yaptığı … İl Sağlık Müdürlüğü tayin talebini uygun görmüştür. İdare başvuranın tayinini mümkün olduğunu, ancak asaleten ve vekaleten dolu hastanelere atanamayacağını bildirmiştir.

12. 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinden de anlaşılacağı üzere; vekaleten görevlendirme hizmet gereği yapılan geçici ve istisnai bir uygulama olup, söz konusu kadrolara yasal koşulları taşıyanların atanması esastır. Buna göre vekaleten atanan personel, gerekli nitelikleri taşımış olsa dahi vekalet edilen kadro/pozisyon unvanının kazanılmış hak olarak görülmemesi gerektiği değerlendirilmektedir.

13. Başvuran, … il merkezine uzakta bulunan … ilçesinde 2010 yılından bu yana görev yapmaktadır. … ili birinci derece kalkınma öncelikli yöreler arasında yer almaktadır. İlçenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları ile başvuranın görev süresi hususu birlikte değerlendirildiğinde tayin talebinin haklı nedenlere dayandığı değerlendirilmektedir.

14. Anayasamızın 49 uncu maddesinde, herkesin çalışma hakkı ve ödevi olduğu belirtildikten sonra, devletin yükümlülükleri arasında, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları korumak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri almak da sayılmaktadır. Dolayısıyla, devlet çalışanlarını korumalı, çalışma ortamında huzuru ve barışı sağlamalıdır. Bu yükümlülük kapsamında idarenin, başvuranın çalışma hayatını koruması ve geliştirmesi gerekmektedir. Çünkü kamu hizmetinin bütünlüğü ve devamlılığı ilkesi gereğince başvuranın verimliliğinin en yüksek olduğu ve hizmetlerinden en yüksek oranda yararlanılacak biçimde çalıştırılmasının kamu yararına daha uygun olacağı değerlendirilmektedir. Bu nedenlerle başvuranın talep ettiği illerde bulunan ve gerek vekaleten görev yapılan gerekse boş olan hastanelere başvuranın tercih sıralamasının dikkate alınarak atamasının yapılmasının yerinde olacağı kanaatine varılmaktadır.

15. İdarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; İdarenin başvuranı naklen atamama işleminin hakkaniyete aykırı olduğu dolayısıyla idarenin personel durumunu en kısa sürede gözden geçirerek ve başvuranın tercih sıralamasını dikkate alarak naklen tayin talebini tekrar değerlendirmesi gerektiği kanaatine varılmaktadır.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

16. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi Yönetim İlkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; başvuru kapsamında Kurumumuzun bilgi ve belge talebine süresi içinde cevap verildiği ancak idarenin “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı anlaşılmış olup, idarenin bundan böyle bu ilkeye de uygun davranması önerilmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT

17. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ edildiği tarihten itibaren, 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup Aksaray İdare Mahkemesinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR

Yukarıda açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre BAŞVURUNUN KABULÜNE,

Personel durumunun en kısa sürede gözden geçirilerek ve başvuranın tercih sıralamasının dikkate alınarak naklen tayin talebinin değerlendirilmesi yönünde SAĞLIK BAKANLIĞI’NA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca SAĞLIK BAKANLIĞI tarafından bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,

Kararın Başvurana ve SAĞLIK BAKANLIĞI’NA tebliğine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy