Kamu Denetçiliği Kurumu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2709 S. K. m. 74) (6328 S. K. m. 5) (657 S. K. m. 4)

 

SAYI: 2020/89327-S.20.97764

BAŞVURU NO: 2020/98680

KARAR TARİHİ: 09/12/2020

 

RET KARARI

 

BAŞVURAN:

 

BAŞVURUYA KONU İDARE: ULAŞTIRMA VE ALTYAPI BAKANLIĞI

 

BAŞVURUNUN KONUSU: Kazanılmış hak aylığı derece ve kademesinin yeniden değerlendirilmesi talebi hk

 

BAŞVURU TARİHİ: 17/10/2020

 

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

 

1. Kurumumuza yaptığı başvuruda başvuran, 02/09/2009-13/10/2012 tarihleri arasında Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde 399 sayılı KHK’ya tabi olarak çalıştığını, 18/10/2012 tarihinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı XII. Bölge Müdürlüğünde VHKİ olarak çalışmaya devam ettiğini belirtmektedir. Başvuran, 02/09/2009-13/10/2012 tarihleri arasında geçen sürenin kazanılmış hak aylığı ile derece ve kademesine dahil edilmesini Kurumumuzdan talep etmektedir.

 

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

 

2. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının 26/10/2020 tarihli ve … sayılı yazısında;

 

2.1. Başvuranın Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Kırka Bor İşletme Müdürlüğünde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (KHK) 3/c maddesine göre çalışmakta iken 13/10/2012 tarihinde istifa ederek ayrılıp 18/10/2012 tarihinde Bakanlığın XII. Bölge Müdürlüğe (Sivas) açıktan memur olarak atandığı,

 

2.2. 657 sayılı Kanun uyarınca genel idare hizmeti sınıfında olan personel için memuriyet öncesinde özel sektörde geçen hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylığı kademe ve derecesinde değerlendirilmesine yönelik herhangi bir düzenleme bulunmadığı,

 

2.3. Anılan Kanun’un ilgili düzenlemesinde, kanunun 4 üncü ve 237 nci maddesinin (e) fıkrasına göre sözleşmeli olarak istihdam edilenlerin memuriyete geçirilmeleri halinde sözleşmeli olarak geçirilen sürenin kazanılmış hak aylığı hesaplamasına dahil edileceğine yer verildiği, ancak başvuranın daha önceki çalışmasının 399 sayılı KHK’ya tabi olması nedeniyle bu sürenin emekliliğe esas hizmet süresine eklendiği,

 

açıklamalarına yer verilmektedir.

 

III. İLGİLİ MEVZUAT

 

3. 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”,

 

4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir... ”,

 

5. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “İstihdam şekilleri” başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinde; “Sözleşmeli personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.” “Ortak Hükümler” başlıklı 36 ncı maddesinin (C) fıkrasının 6 ncı bendinde; “Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci maddesinin (e) fıkrasına göre sözleşme ile istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet süreleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.”, “Yürürlükten kaldırılan hükümler” başlıklı 237 nci maddesinin (e) fıkrasında; “30/9/1960 tarihli ve 91 sayılı Kanunun 17 ve 19 uncu maddeleri, 12/10/1960 tarihli ve 99 sayılı Kanunun 1 inci maddesi, 933 sayılı Kanunun 4 ve 8 inci maddeleri hükümleri saklıdır.”,

 

6. 29/01/1990 tarihli ve 20417 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 399 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi Ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname’nin “İstihdam Şekilleri” başlıklı 3 ünci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; “Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda hizmetler memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle gördürülür.”, “(c) bendinde; “(b) bendi dışında kalan sözleşmeli personel, teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel idare esasları dışında yürüttükleri hizmetlerinde bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen hukuki esaslar çerçevesinde akdedilecek bir sözleşme ile çalıştırılan ve işçi statüsünde olmayan personeldir. (Bunlar bu Kanun Hükmünde Kararnamede sözleşmeli personel olarak geçecektir.) Sözleşmeli personel işin niteliğine göre yılın veya günün belirli sürelerini kapsamak üzere kısmi zamanlı da istihdam edilebilir.”,

 

düzenlemelerine yer verilmiştir.

 

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KANLKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ

 

7. Kamu Denetçisi tarafından, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuru konusuna ilişkin hazırlanan Ret Karar Önerisi Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

 

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

 

A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

 

8. Başvuran, 399 sayılı KHK kapsamındaki çalışma süresinin memuriyet süresine dahil edilip kazanılmış hak aylığı derece ve kademesine eklenmesini Kurumumuzdan talep etmektedir.

 

9. 657 sayılı Kanun’da istihdam şekilleri belirtilmiş olup sözleşmeli olarak bu kanuna tabi bir şekilde istihdam edilenlerin diğer istihdam şekilleriyle görev yapmaları halinde hangi haklara sahip olacağı kanunda belirtilmektedir. 657 sayılı Kanun’un 4 üncü veya 237 inci maddesinin ilgili düzenlemesi kapsamında istihdam edilip sonrasında memur olarak görev yapmaya devam eden çalışanın, kanun kapsamında sözleşmeli personel olarak geçirdiği sürenin, daha sonrasında memur olarak çalıştığı dönem için hesaplanan kazanılmış hak aylığı derece ve kademesine dahil edileceği düzenlenmiştir.

 

10. 399 sayılı KHK’da da bu KGK’ya göre istihdam edilenlerin, bu KHK’da belirtilen hukuki esaslar çerçevesindeki bir sözleşme ile çalıştırılan ve işçi statüsünde olmayan sözleşmeli personel oldukları hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, bu KHK kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personel 657 sayılı Kanun kapsamında değildir.

 

11. Memuriyetin tanımı, sınıfları ile bu sınıflardaki kişilerin sahip oldukları hak ve yükümlükler ilgili kanunlarda ve diğer mevzuatında ayrıntılı bir şekilde düzenlemiş olup memurların bir sınıftan diğer sınıfa geçmeleri veya memuriyete atanmaları halinde tabi olacakları hukuk kurallar açıkça hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, memurun sahip olduğu hakları düzenleyen temel, çatı kanundur. Diğer bir anlatımla, bir kimsenin memur olabilmesi için bu kanuna tabi olarak çalışması esastır.

 

12. Başvuru konusu olayda, başvuranın Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı XII. Bölge Müdürlüğünde 657 sayılı Kanun’a tabi olarak çalışmaya başlamadan önce, bu kanun kapsamında değil, 399 sayılı KHK kapsamında sözleşmeli personel olarak çalıştığı belirlenmiştir.

 

13. Yukarıda izah edildiği üzere, 657 sayılı Kanun kapsamında sözleşmeli personel olarak görev yapmamış olan başvuranın, 399 sayılı KHK çerçevesindeki çalışma sürelerinin, 657 sayılı Kanun’a tabi memuriyeti kapsamındaki kazanılmış hak aylığı ve derece ve kademesine eklenmesi imkânı bulunmamaktadır.

 

14. Diğer yandan, Kurumumuza sunulan bilgi ve belgelerden başvuranın 399 sayılı KHK kapsamındaki çalışma süresinin emekliliğe esas derece ve kademesinin hesaplanmasında dikkate alındığı görülmüştür.

 

15. Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; başvuranın talebinin İdare tarafından reddedilmesi işleminin hukuka aykırı olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

 

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

 

16. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; İdarenin “karara karşı başvuru yolunun gösterilmesi” ilkesine uymadığı tespit edildiğinden, İdarenin bahse konu ilkeye uygun davranması önerilmektedir.

 

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

 

6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup Sivas İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.

 

VII. KARAR

 

Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN REDDİNE;

 

Kararın Başvurana ve ULAŞTIRMA VE ALTYAPI BAKANLIĞINA tebliğine,

 

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi’nce karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy