(6328 S. K. m. 5, 20, 21) (6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği m. 16)
SAYI: 94019529-101.07.04-E.2280
BAŞVURU NO: 2017/12049
KARAR TARİHİ: 19/02/2018
TAVSİYE KARARI
BAŞVURAN:
BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ:
BAŞVURUYA KONU İDARE: Kadıköy Belediye Başkanlığı
BAŞVURUNUN KONUSU: Başvuranın, kira yardımı ödenmesi talebi hakkındadır.
BAŞVURU TARİHİ: 1.10.2017
I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1) Başvuran; İstanbul İli Kadıköy İlçesi Erenköy Mahallesi … adresindeki kamu konutunda ikamet etmekte olduğu, bu konuta ilişkin yapmış olduğu kira yardımı başvurusunun taşınma tarihinden itibaren 1 yıllık süre içerisinde başvuru yapılmadığından reddedildiği, adres bilgileri raporunda taşınma tarihinin sehven 28/08/2016 olarak kaydedildiği ancak kamu konutunu aslında 20/09/2016 tarihinde Milli Emlak Müdürlüğüne teslim ettiğinden bahisle, kendisine kira yardımı ödenmesini talep etmektedir.
II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2) Kurumumuzun 17/11/2017 tarih ve E.14222 sayılı bilgi ve belge talep yazısına istinaden Kadıköy Belediye Başkanlığının 03/12/2017 tarihli ve E.74136 sayılı yazısı ve eklerinde özetle; kira yardımı ödemelerinin 6306 sayılı Kanun ve bu kanuna ilişkin uygulama yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslar ile 2017 Yılı Kira Yardımı Uygulamaları Kılavuzu çerçevesinde yapılmakta olduğu, ilgili mevzuat gereği tahliye tarihinden itibaren en geç bir yıl içerisinde yapılacak müracaatların değerlendirilebileceği, riskli yapı kimlik numarası alınma tarihinin 27/04/2015, riskli yapıdan taşınma tarihinin 28/08/2016, başvuru tarihinin ise 08/09/2017 olduğu, bu nedenle adı geçenin kira yardımı başvurusunun reddedildiği belirtilmiştir.
III. İLGİLİ MEVZUAT
3) Anayasamızın “Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu Denetçisine Başvurma Hakkı” başlıklı 74’üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; "Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”,
4) 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun Görevi” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.",
5) 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun “Tahliye ve yıktırma” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “Riskli yapıların yıktırılmasında ve bunların bulunduğu alanlar ile riskli alanlar ve rezerv yapı alanlarındaki uygulamalarda, öncelikli olarak malikler ile anlaşma yoluna gidilmesi esastır. Anlaşma ile tahliye edilen yapıların maliklerine veya malik olmasalar bile kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak bu yapılarda ikamet edenlere veya bu yapılarda işyeri bulunanlara geçici konut veya işyeri tahsisi ya da kira yardımı yapılabilir.”,
6) 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 16’ncı maddesinin birinci fıkrasında; “Anlaşma ile tahliye edilen uygulama alanındaki yapıların maliklerine tahliye tarihinden itibaren Bakanlıkça kararlaştırılacak aylık kira yardımı yapılabilir.”, aynı maddenin dördüncü fıkrasında; “Kira yardımı başvuruları; tahliye tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde, Bakanlıkça belirlenecek bilgi ve belgelere istinaden riskli alan veya rezerv yapı alanlarında ilgili kuruma, riskli alan dışındaki riskli yapılarda ise Müdürlüğe veya Bakanlıkça yetki devri yapılması durumunda İdareye yapılır….”,
7) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün riskli olarak tespit edilmiş yapılar için hazırlamış olduğu 15/03/2017 tarihli Kira Yardımı Uygulamaları Kılavuzunun;
7.1) “Riskli Olarak Tespit Edilen Konutta İkamet Eden Maliklerden;” başlıklı 3.1’inci maddesinin (g) bendinde; “Malikin, riskli olarak tespit edilen yapıda Yapı Kimlik Numarasının alındığı tarihte ikamet ettiğine ve riskli olarak tespit edilen yapıyı tahliye ettiğine dair eski ve yeni adresini gösteren İl/İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğünden alınacak, imzalı ve mühürlü Adres Bilgileri Raporu alınacağı,”
7.2) “Kira Yardımı Başvurularında Dikkat Edilecek Diğer Hususlar” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “2017 yılı Kira Yardımı Uygulamaları Kılavuzu 15.03.2017 tarihinden itibaren geçerli olup, bu tarih itibarı ile yapılan yeni başvurular ve bu tarih itibariyle henüz sonuçlandırılmamış başvurular bu Kılavuz hükümlerine göre incelenir ve sonuçlandırılır.”, altıncı fıkrasında; “A.R.A.A.D.net sistemi üzerinden riskli yapı için Yapı Kimlik Numarasının alındığı tarihte riskli yapıda ikamet etme şartı aranmakta olup, malik, kiracı ve sınırlı ayni hak sahiplerinden sadece bu şartı sağlayanlara ödeme yapılacaktır.”,
Hükümleri yer almaktadır.
IV. KAMU DENETÇİSİ YAHYA AKMAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ
8) Başvuranın, kira yardımı talebinin süresinde yapılmadığı gerekçesiyle reddedilmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu tespitiyle tavsiye karar önerisinde bulunulmuştur.
V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
9) Başvuran; 1 no’lu paragrafta açıklandığı üzere, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında İdare tarafından kendisine kira yardımı ödenmesini talep etmektedir. Başvuranın talebinin, riskli yapıyı tahliye tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde başvuru yapılmadığı gerekçesiyle reddedildiği görülmektedir.
10) Başvuranın yapı kimlik numarasının alındığı 27/04/2015 tarihinde riskli yapıda ikamet ettiği hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. İdarece başvurunun ret gerekçesi olarak yalnızca başvurunun süresinde yapılmaması gösterilmekte olup, uyuşmazlık konusu da başvuru süresinin belirlenmesini teminen tahliye tarihinin tespitine yöneliktir.
11) Adres bilgileri raporunda, başvuranın riskli yapıdan taşınma tarihi olarak 28/08/2016, beyan ve tescil tarihleri olarak ise 28/10/2016 tarihleri yer almaktadır. Bu belge uyarınca, başvuranın 28/08/2016 tarihinde riskli yapıyı tahliye ettiğini 28/10/2016 tarihinde Nüfus Müdürlüğüne beyan ve tescil ettirdiği anlaşılmaktadır.
12) Başvuran tarafından Kurumumuza başvuru ekinde ve daha sonra talep üzerine sunulan 20/09/2016 tarihli Kamu Konutları Geri Alma Tutanağı, İstanbul Valiliği Defterdarlık Anadolu Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığının 11/10/2016 tarihli ve 117905 sayılı yazısı ile Ziraat Bankası Anonim Şirketinin 20/10/2016 tarihli ve F01206 numaralı dekontundan riskli yapının başvuran tarafından Milli Emlak Müdürlüğüne teslim edilme tarihinin 20/09/2016 olduğu anlaşılmaktadır.
13) Yine Başvuran tarafından talep üzerine sunulan Enerjisa İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Perakende Satış Anonim Şirketi tarafından düzenlenen 13/08/2016 ve 06/09/2016 tarihli elektrik faturalarından da 06/09/2016 tarihine kadar riskli yapıda elektrik tüketimi olduğu ve 06/09/2016 tarihinde elektrik aboneliğinin sonlandırılması için başvuruda bulunulduğu tespit edilmiştir.
14) Adres bilgileri raporunda taşınma tarihi 28/08/2016 olarak görülmekle birlikte; aksi ispatlanana kadar geçerli resmi belgeler ile kamu konutunun 20/09/2016 tarihinde başvuran tarafından Milli Emlak Müdürlüğüne teslim edildiği anlaşılmaktadır. Başvuran tarafından 28/08/2016 tarihi sonrası elektrik tüketimine ilişkin elektrik faturaları da ibraz edilmiş olup anılan faturaların riskli yapıda ikamet edildiğinin göstergesi olduğu değerlendirilmektedir.
15) Bu tespitler doğrultusunda; taşınma tarihinin 20/09/2016 olduğu ve başvuru süresinin 20/09/2017 tarihinde sona erdiğinin, dolayısıyla başvuranın yapmış olduğu 08/09/2017 tarihli başvurunun süresinde yapıldığının, kabulü gerekmektedir.
16) Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; başvuranın, kira yardımı talebinin süresinde yapılmadığı gerekçesiyle reddedilmesinde hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
17) İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu hususta yapılan değerlendirme neticesinde; İdarenin karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi ilkesine uygun davranmadığı anlaşılmış olup, İdarenin bahse konu ilkeye uygun davranması önerilmektedir.
VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
18) 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup, İstanbul İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.
VII. KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE;
Başvuranın kira yardımı başvurusunun süresinde yapıldığının kabulüyle yeniden değerlendirilmesi hususunda KADIKÖY BELEDİYE BAŞKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA, Kararın BAŞVURANA ve KADIKÖY BELEDİYE BAŞKANLIĞINA tebliğ edilmesine,
6328 sayılı Kanunun 20 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Kadıköy Belediye Başkanlığınca bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy