(2709 S. K. m. 74) (6328 S. K. m. 5, 20, 21) (669 S. KHK. m. 5, 104, 113) (Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik m. 6)
SAYI: 94019529-101.07.04-E.16556
BAŞVURU NO: 2017/11509
KARAR TARİHİ: 28/12/2017
TAVSİYE KARARI
BAŞVURAN
BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ
BAŞVURUYA KONU İDARE: Milli Savunma Bakanlığı
Milli Savunma Üniversitesi Rektörlüğü (Resen)
BAŞVURUNUN KONUSU: Başvuranın, tamamlamış olduğu eğitime ilişkin diplomasının düzenlenmesi talebi hakkındadır.
BAŞVURU TARİHİ: 14.9.2017
I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1) Başvuran; Jandarma Binbaşı rütbesiyle 29 uncu dönem Komutanlık ve Karargâh Subaylığı (KOMKARSU) eğitimine katılarak öğrenimini tamamlamış olmasına rağmen diplomasının düzenlenmemiş olması nedeniyle ortaya çıkan mağduriyetinin giderilmesini talep etmektedir.
II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2) Başvuru konusuna ilişkin olarak; Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığının yetkili ve sorumlu olduğu gözetilerek anılan Kurumlardan 14/11/2017 tarihli ve E.13817 sayılı dağıtımlı yazı ile bilgi ve belge talebinde bulunulmuştur.
3) Jandarma Genel Komutanlığının 28/11/2017 tarihli ve 2895290 sayılı yazısında özetle; 31/07/2016 tarihli ve 669 sayılı Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamesinin 113 üncü maddesi ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisinin kurulduğu, mevzuatta KOMKARSU eğitiminin iptaline yönelik bir düzenleme yer almamakla birlikte Jandarma Genel Komutanlığının Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrıştırıldığı ve bu eğitimin Jandarma Genel Komutanlığı personeli için geçerli olmadığı, diploma verilmesinin Milli Savunma Üniversitesinin sorumluluğunda bulunduğu, diploma düzenlenmeksizin ilave kıdem verilmesinin mümkün bulunmadığı,
4) Milli Savunma Bakanlığı Milli Savunma Üniversitesi Rektörlüğünün 07/12/2017 tarihli ve 2129-2515 sayılı yazısı ve eklerinde özetle; 15/07/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemi sonrasında KOMKARSU eğitimine ilişkin diploma töreninin iptal edildiği, KOMKARSU müdavimlerinin 29/07/2016 tarihinde birliklerine katılacak şekilde ilişiklerinin kesildiği, Milli Savunma Bakanlığı tarafından yayımlanan 07/11/2017 tarihli emirle; Harp Okulları son sınıf öğrencilerine “Harp Okulu Lisans ve Subay Diploması” nın verilmediği, kapatılan askeri liselerdeki öğrencilerin askeri öğrenciliklerine son verildiği, Subay/Astsubay Temel Askerlik ve Subaylık/Astsubaylık Anlayışı Kazandırma (SUTASAK/ASTTASAK) eğitimlerinin sona erdirildiği göz önüne alınarak hiçbir müdavim/öğrenci subaya diploma verilmesinin uygun olmadığının değerlendirildiği; misafir askeri öğrencilerin diplomaları düzenlenmekle birlikte uluslararası anlaşmalara tabi olduklarından başvuran açısından emsal teşkil etmeyeceği, diplomaların düzenlenmemesi yönünde bir emir olduğundan KOMKARSU diplomalarının düzenlenmesine yönelik bir takvimin bulunmadığı,
Belirtilmiştir.
III. İLGİLİ MEVZUAT
5) 2709 sayılı T.C. Anayasasının “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”,
6) 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun "Kurumun Görevi" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”,
7) 669 sayılı Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamesinin;
7.1) 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; "Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde Milli Savunma Üniversitesi adıyla yeni bir üniversite kurulmuştur.",
7.2) 104 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; "24/5/1989 tarihli ve 3563 sayılı Harp Akademileri Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.",
8) Mülga 3563 sayılı Harp Akademileri Kanununun “Yönetmelik” başlıklı 19 uncu maddesinde; "Eğitim-öğretim ve tez, yurt içi ve yurt dışı kurumlarla ilişkiler ile bu Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esas ve usuller, Milli Savunma ve İçişleri Bakanlıkları tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.",
9) Mülga 3563 sayılı Kanuna dayanan Mülga Harp Akademileri Yönetmeliğinin;
9. 1)“Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde; "Komutanlık ve Karargâh Subaylığı (KOMKARSU) Öğrenimi: Rütbe ve seçim esasları özel yönerge ile belirlenen subayları, çağın dinamik eğitim yapısı içerisinde ve güncel gelişmeler paralelinde komutanlık ve karargâh faaliyetleri konusunda öğrenime tâbi tutmak maksadıyla Kuvvet Harp Akademileri Komutanlıklarınca uygulanan eğitim ve öğretimdir."
9.2) “Akademiyi bitirme” başlıklı 67 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin üçüncü alt bendinde; "Kuvvet Harp Akademileri Kurullarınca, komutanlık ve karargâh subaylığı (KOMKARSU) Öğrenimini başarı ile bitirdikleri hakkında karar verilenlerin diplomaları Harp Akademileri Komutanlığınca onayı müteakip diploması verilir. Bu subaylara 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu esaslarına göre bir yıl kıdem verilir."
Hükümleri yer almaktadır.
IV. KAMU DENETÇİSİ YAHYA AKMAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
10) İdarenin, KOMKARSU eğitimini tamamlamasına rağmen başvuranın diplomasını düzenlememesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu tespitiyle tavsiye karar önerisinde bulunulmuştur.
V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
11) Başvuran, başarı ile tamamlamış olduğu KOMKARSU eğitimine ilişkin diplomasının düzenlenmesi talebiyle Kurumumuza başvurmuştur (Bkz. 1). KOMKARSU eğitiminin tamamlanmış olduğu, yabancı uyruklu müdavimlerin diplomalarının düzenlendiği ve başvuranın Jandarma Binbaşı rütbesiyle Jandarma Genel Komutanlığı emrinde hâlihazırda görev yaptığı konusunda başvuran ve İdare arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
12) KOMKARSU eğitiminin tamamlanmış olduğu İdare tarafından da kabul edilmekle birlikte, Milli Savunma Bakanlığının 07/11/2017 tarihli ve 20834069 sayılı yazısı müdavimlere diploma verilmemesi hususunda gerekçe gösterilmektedir. Anılan yazıda Harp Okulları son sınıf öğrencilerine “Harp Okulu Lisans ve Subay Diploması” nın verilmediği, kapatılan askeri liselerdeki öğrencilerin askeri öğrenciliklerine son verildiği, Subay/Astsubay Temel Askerlik ve Subaylık/Astsubaylık Anlayışı Kazandırma (SUTASAK/ASTTASAK) eğitimlerinin sona erdirildiği göz önüne alınarak hiçbir müdavim/öğrenci subaya diploma verilmesinin uygun olmadığının değerlendirilmiştir (Bkz. 4).
13) KOMKARSU eğitimi diplomalarının düzenlenmeme gerekçesi olarak örnek sunulan eğitimlerin askeri öğrenci ve dış kaynaktan temin yollarına ilişkin olduğu görülmektedir. KOMKARSU eğitimi ise hâlihazırda muvazzaf subay olarak görev yapan kişilere yönelik bir eğitim olup, diğer eğitimlerden bu yönü ile farklılaşmaktadır. 15/07/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemi sonrasında düzenlenen Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnameleri ile diğer eğitimler sonlandırılmış olup, Jandarma Genel Komutanlığının yazısı ile de belirtildiği üzere KOMKARSU eğitimi hakkında bir tedbir öngörülmemiştir (Bkz. 3). Milli Savunma Bakanlığının anılan yazısı ile kıyas yoluyla bir tedbir öngörülmüş olup, bu durumun başvuran ile başvuranla benzer durumda olan diğer müdavimlerin mağduriyetine sebep olduğu görülmektedir. Başvuran tarafından Kurumumuza iletilen belgelerden konunun yargı organlarına da intikal ettirildiği anlaşılmaktadır.
14) KOMKARSU eğitimine katılan yabancı uyruklu müdavimlerin diplomalarının uluslararası yükümlülüklerin ihlal edilmemesi amacıyla düzenlendiği belirtilmiştir. Bu durum KOMKARSU eğitiminin tamamlandığının göstergesi niteliğindedir. Aynı durumda olan diğer müdavimlere diploma düzenlenmemesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu, hakkında idari bir tedbir uygulanmayıp halen görevi başında olan muvazzaf subaylara da KOMKARSU eğitimi kaynaklı haklarını alabilmelerini teminen diplomalarının düzenlenmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
15) Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; İdarenin, KOMKARSU eğitimini tamamlamasına rağmen başvuranın diplomasını düzenlememesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
16) İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; İdarenin haklı beklentiye uygunluk ve karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi ilkelerine uymadığı tespit edildiğinden, İdarenin bahse konu ilkelere uygun davranması önerilmektedir.
VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
17) 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup, İstanbul İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.
VII. KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE;
Başvuranın KOMKARSU diplomasının düzenlenmesi doğrultusunda MİLLİ SAVUNMA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE TAVSİYEDE BULUNULMASINA,
6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Milli Savunma Üniversitesi Rektörlüğünce bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,
Kararın BAŞVURAN, MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI ve MİLLİ SAVUNMA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy