(2709 S. K. m. 74) (6328 S. K. m. 5, 20, 21) (6216 S. K. m. 31) (663 S. KHK. m. 25) (Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik m. 6)
SAYI: 18745356-101.07.04-E.8645
BAŞVURU NO: 2017/16130
KARAR TARİHİ: 18/05/2018
TAVSİYE KARARI
BAŞVURAN:
BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ:
BAŞVURUYA KONU İDARE: Ankara İl Sağlık Müdürlüğü
BAŞVURUNUN KONUSU: Geçici görevlendirme talebi hakkındadır.
BAŞVURU TARİHİ: 18.12.2017
I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1) Başvuran; Ankara … Eğitim Araştırma Hastanesinde Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni olarak görev yaptığını, Anayasa Mahkemesi Başkanlığının 17/03/2017 tarihli ve 412 sayılı yazı ile kendisi ile ilgili geçici görevlendirme talebinde bulunduğunu, söz konusu talebin 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin 2 inci fıkrasında yer alan “Başkanın bu kapsamdaki görevlendirme talebi ilgili kurum ve kurullarca on gün içinde kanuni bir engeli olmaması hâlinde yerine getirilir.” hükmü gereğince yerine getirilmesi gerekirken personel ihtiyacı gerekçe gösterilerek yerine getirilmediğini belirterek, Anayasa Mahkemesi Başkanlığına geçici görevlendirme işleminin yapılmasını talep etmektedir.
II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2) Başvuruya konu iddia hakkında 20/02/2018 tarihli ve E.2415 sayılı bilgi ve belge talep yazımıza istinaden Sağlık Bakanlığının 06/04/2018 tarihli ve E. 400 sayılı cevabi yazısında özetle; Sağlık Bakanlığının taşra teşkilatında faaliyet gösteren sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personelin İl içerisinde naklen tayin, geçici görevlendirme ve muvafakat işlemlerinin 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 25 inci maddesi gereğince İl Sağlık Müdürlüklerinin yetkisinde bulunduğu,
Ankara Valiliği İl Sağlık Müdürlüğünün başvuranın görev yaptığı Ankara Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesinde başvuranın hizmetine ihtiyaç olması nedeniyle geçici görevlendirmeyi yapılmadığı ifade edilmiştir.
III. İLGİLİ MEVZUAT
3) 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı T.C. Anayasasının “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında,
“Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”,
4) 14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun Görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”,
5) 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun “Geçici görevlendirme” başlıklı 31 inci maddesinin 1 ve 2 inci fıkrasında, “(1) Mahkemenin Anayasa ve bu Kanunda verilen görevlerini yerine getirirken ihtiyaç görülmesi hâlinde; hâkim, savcı ve Sayıştay denetçileri ile kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlardan memur ve diğer kamu görevlisi statüsünde olanlar aylık, ödenek, her türlü zam, tazminatlar ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımlar kurumlarınca ödenmek kaydıyla Mahkemede geçici olarak görevlendirilebilir. Bu hüküm çerçevesince yapılacak görevlendirmelerde kamu görevlisinin muvafakati aranır. Bu şekilde yapılan görevlendirmenin süresi bir yılı geçemez. Ancak ihtiyaç hâlinde bu süre altı aylık dönemler hâlinde uzatılabilir. (2) Başkanın bu kapsamdaki görevlendirme talebi ilgili kurum ve kurullarca on gün içinde kanuni bir engeli olmaması hâlinde yerine getirilir.”
6) 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin “Taşra teşkilatı” başlıklı 25 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında “İl sağlık müdürleri Bakanlığın il düzeyindeki hizmetlerinin etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesinden sorumludur; Bakanlığın düzenlemeleri çerçevesinde il düzeyinde personelin adil ve dengeli dağılımını yapar ve bu amaçla il içinde personel nakil ve görevlendirme işlemlerini doğrudan gerçekleştirir.”
Hükümleri yer almaktadır.
IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
7) 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin 2 inci fıkrası gereğince Anayasa Mahkemesinin başvuranla ilgili geçici görevlendirme talebinin yerine getirmesi hususunda tavsiyede bulunulmasının uygun olacağı değerlendirildiğinden başvuru talebinin kabulü yönünde hazırlanan “Tavsiye Karar Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.
V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
8) Başvuran; Ankara … Eğitim Araştırma Hastanesinde Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni olarak görev yaptığını, Anayasa Mahkemesi Başkanlığının 17/03/2017 tarihli ve 412 sayılı yazı ile kendisi ile ilgili geçici görevlendirme talebinde bulunduğunu, 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin 2 inci fıkrası gereğince geçici görevlendirme talebinin yerine getirilmesi gerekirken personel ihtiyacı gerekçe gösterilerek yerine getirilmediğini belirterek, geçici görevlendirme işleminin yapılmasını talep etmektedir.
9) Başvuru konusu incelendiğinde Anayasa Mahkemesi Başkanlığının 17/03/2017 tarihli ve 412 sayılı yazı ile Sağlık Bakanlığına başvuran ile ilgili geçici görevlendirme talebini ilettiği, söz konusu talebin uygun görülmediği, bunun üzerine Anayasa Mahkemesi Başkanlığının 28/11/2017 tarihli ve E. 1978 sayılı yazı ile 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin 2 inci fıkrası gereğince geçici görevlendirme talebinin kanuni bir engeli olmaması hâlinde on gün içinde yerine getirilmesi gerektiğini belirterek yeniden görevlendirme talebinde bulunduğu, ancak Ankara Valiliği İl Sağlık Müdürlüğünce kanuni bir engel belirtilmeden başvuranın görev yaptığı Ankara Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesinde başvuranın hizmetine ihtiyaç olması gerekçe gösterilerek başvuranın geçici görevlendirmesinin yapılmadığı anlaşılmıştır.
10) İdari işlemler tesis edilirken idarenin kullandığı yetki bağlı yetki ve takdir yetkisi şeklindedir. İdari işlemin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurlarının tümünün hukuk kuralları tarafından önceden belirlenerek, idareye belli yönde hareket etme hususunda bir tercih hakkı tanınmamışsa veya idareye belli bir tasarrufta bulunması kesin olarak emredilmişse bağlı yetki, idarenin nerede ve nasıl bir tasarrufta bulunacağının hukuk kuralları ile önceden kesin bir şekilde belirlenmediği durumlarda ise idarenin takdir yetkisi söz konusu olmaktadır.
11) Başvuruya konu edilen işlemde İdarenin takdir yetkisi bulunmamaktadır. Çünkü beşinci paragrafta düzenlenen mevzuat hükmü açıkça kanuni engel olmaması durumunda geçici görevlendirme talebinin yerine getirilmesini emretmektedir. Bu şekilde mevzuatın bağlı yetki şeklinde düzenlendiği durumlarda İdarenin yapması gereken mevzuatta belirtilen şartların oluşup oluşmadığını tespit etmek ve mevzuatta belirtilen şartlar oluşmuşsa mevzuat hükmünü uygulamaktır. Hem Anayasa Mahkemesi Başkanlığının görevlendirme talebine hem de Kurumumuz tarafından istenen bilgi belge talebine cevabında İdarenin herhangi bir kanuni engelden bahsetmemiş olması ve başvuranın çalıştığı birimde hizmetine ihtiyaç duyulmasını gerekçe göstermesi mevzuatta aranan şartların oluşmasına rağmen başvuranla ilgili geçici görevlendirme talebinin yerine getirilmediğini göstermektedir.
12) Yukarıda anlatılan hususlar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin 2 inci fıkrası gereğince kanuni bir engel olmaması nedeniyle Anayasa Mahkemesi Başkanlığının geçici görevlendirme talebinin Ankara Valiliği İl Sağlık Müdürlüğünce yerine getirmesi gerekirken başvuranın hizmetine ihtiyaç duyulduğu gerekçesiyle söz konu geçici görevlendirme talebinin karşılanmaması işleminde hukuka ve hakkaniyet ilkelerine aykırılık bulunduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
13) İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi yönetim ilkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmede, şikâyet başvurusu kapsamında, idarenin, başvurana ilişkin işlemlerle ilgili bilgi ve belgeleri süresi içerisinde Kurumumuza göndermemesi ve başvuranın talebini reddederken bu işlem karşısında hangi sürede hangi mercilere başvurabileceğini göstermemiş olması sebebiyle bu anlamda, “kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi”, “makul sürede karar verme” ve “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkelerine uymadığı tespit edildiğinden, idarenin bahse konu ilkelere uygun davranması önerilmektedir.
VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
14) 14/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup, Ankara İdare Mahkemesinde yargı yolu açıktır.
VII. KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE;
6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin 2 inci fıkrası gereğince Anayasa Mahkemesinin başvuranla ilgili geçici görevlendirme talebinin yerine getirmesi hususunda ANKARA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜNE TAVSİYEDE BULUNULMASINA,
Kararın BAŞVURANA, ANKARA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜNE ve bilgi edinmesi için SAĞLIK BAKANLIĞINA tebliğine, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Ankara İl Sağlık Müdürlüğünce bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna, Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy